1 REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH W ZIELONEJ GÓRZE PLAN URZĄDZENIA LASU dla Nadleśnictwa śagań na okres od 1 styczna 2011 r. do 31 grudnia 2020 r. OPIS OGÓLNY LASÓW NADLEŚNICTWA ELABORAT Plan opracowano w TAXUS SI Warszawa Elaborat opracował: Dyrektor Wydziału Urządzania Lasu TAXUS SI w Warszawie... mgr inŝ. Bogusław Borusiewicz taxus@taxussi.com.pl www.taxussi.com.pl Akceptuje: Prezes Taxus SI w Warszawie... mgr inŝ. Adam Konieczny WARSZAWA GORZÓW WLKP. 2011 r.
2
3 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 3 WYKAZ TABEL... 5 WZÓR NR 9- ZBIÓR PODSTAWOWYCH INFORMACJI O NADLEŚNICTWIE śagań... 9 PROTOKÓŁ USTALEŃ KOMISJI ZAŁOśEŃ PLANU NADLEŚNICTWA śagań... 11 PROTOKÓŁ USTALEŃ NARADY TECHNICZNO-GOSPODARCZEJ W SPRAWIE PROJEKTU PLANU URZĄDZENIA LASU DLA NADLEŚNICTWA śagań... 27 A ZAŁOśENIA I PODSTAWY TWORZONEGO PLANU URZĄDZENIA LASU.... 37 1 WYKONAWCA PLANU... 37 2 PRZESTRZENNE USYTUOWANIE NADLEŚNICTWA śagań.... 37 2.1 DANE OGÓLNE.... 37 2.2 DANE DOTYCZĄCE POŁOśENIA.... 37 2.3 RYS HISTORYCZNY... 39 3 ZAKRES I ROZMIAR PRAC TERENOWYCH... 44 3.1 PRACE GEODEZYJNE... 44 3.2 PRACE URZĄDZENIOWE... 55 3.3 POLIGON - STREFY FUNKCJONALNE POLIGONU... 61 4 PRZYRODNICZE WARUNKI PRODUKCJI LEŚNEJ... 71 4.1 PRZYNALEśNOŚĆ PRZYRODNICZO-LEŚNA... 71 4.2 PRZYNALEśNOŚĆ FIZYCZNO-GEOGRAFICZNA... 71 4.3 PRZYNALEśNOŚĆ GEOBOTANICZNA... 72 4.4 WARUNKI SIEDLISKOWE... 72 5 WALORY PRZYRODNICZE, KULTUROWE ORAZ PROWADZONA EDUKACJA LEŚNA NA TERENIE NADLEŚNICTWA... 75 5.1 ISTNIEJĄCE, PROJEKTOWANE I PROPONOWANE FORMY OCHRONY PRZYRODY... 75 5.2 INNE CENNE PRZYRODNICZO OBIEKTY NA TERENIE NADLEŚNICTWA... 78 5.3 LASY OCHRONNE... 78 5.4 UZGODNIENIA ZE SŁUśBAMI WOJEWÓDZKIEGO KONSERWATORA PRZYRODY I KONSERWATORA ZABYTKÓW... 79 5.5 ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE ORAZ PROWADZONA EDUKACJA LEŚNA... 79 5.6 AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY PRZYRODY... 80 6 CHARAKTERYSTYKA EKONOMICZNYCH WARUNKÓW PRODUKCJI LEŚNEJ... 81 6.1 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA REGIONU... 81 6.2 LASY ZNAJDUJACE SIĘ W TERYTORIALNYM ZASIĘGU DZIAŁANIA NADLEŚNICTWA... 85 6.3 CHARAKTERYSTYKA SIECI DRÓG I LINNI KOLEJOWYCH W ZASIĘGU DZIAŁANIA NADLEŚNICTWA... 87 6.4 ZAKŁADY PRZERÓBKI DREWNA I ODBIORCY SUROWCA DRZEWNEGO... 88 6.5 CHARAKTERYSTYKA PRZESTRZENNA... 88 6.6 WSKAŹNIKI TECHNICZNO-EKONOMICZNE... 91 6.7 POWIĄZANIE Z PLANAMI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMIN 91
4 7 WYNIKI PRAC INWENTARYZACYJNYCH OBRAZUJĄCE OBECNY STAN LASU... 92 7.1 STRUKTURA TYPÓW SIEDLISKOWYCH LASU... 92 7.2 CHARAKTERYSTYKA GOSPODARKI NASIENNEJ W NADLESNICTWIE... 96 7.3 CHARAKTERYSTYKA STANU LASU I ZASOBÓW DRZEWNYCH... 105 8 OCHRONA PRZECIWPOśAROWA... 120 8.1 SYTUACJA POśAROWA W MINIONYCH OKRESACH... 120 8.2 OKREŚLENIE KATEGORII ZAGROśENIA POśAROWEGO... 122 8.3 CZYNNIKI KSZTAŁTUJACE ZAGROśENIE POśAROWE LASU... 126 8.4 OCENA SYSTEMU OBSERWACYJNO-ALARMOWEGO NADLEŚNICTWA... 131 8.5 WYPOSAśENIE NADLEŚNICTWA W SPRZĘT PRZECIWPOśAROWY... 133 8.6 ANALIZA PRZYPUSZCZALNEGO OKRESU SWOBODNEGO ROZWOJU POśARU... 136 8.7 DOSTĘPNOŚĆ TERENÓW LEŚNYCH DLA POTRZEB PRZECIWPOśAROWYCH... 137 8.8 STAN ZAOPATRZENIA WODNEGO DO CELÓW GAŚNICZYCH... 138 8.9 WYTYCZNE W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ... 144 8.10 WNIOSKI... 150 8.11 MAPA OCHRONY PRZECIWPOśAROWEJ... 151 8.12 DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA... 153 B OCENA GOSPODARKI UBIEGŁEGO OKRESU... 160 REFERAT NADLEŚNICZEGO NADLEŚNICTWA śagań... 160 KOREFERAT NADLEŚNICZEGO NADLEŚNICTWA śagań... 211 KOREFERAT INSPEKTORA DRI LP... 215 OCENA DYREKTORA RDLP W ZIELONEJ GÓRZE... 219 C PROPOZYCJA GOSPODARKI LEŚNEJ NA PRZYSZŁY OKRES GOSPODARCZY 221 1 PODSTAWY GOSPODARKI PRZYSZŁEGO OKRESU... 221 1.1 CELE I ZASADY TRWALE ZRÓWNOWAśONEJ GOSPODARKI LEŚNEJ... 221 2 PODZIAŁ NA LEŚNICTWA... 222 3 PODZIAŁ WEDŁUG DOMINUJĄCYCH FUNKCJI LASÓW... 223 4 PRZYJĘTY PODZIAŁ GOSPODARCZY... 224 4.1 GOSPODARSTWO SPECJALNE... 225 4.2 GOSPODARSTWO LASÓW OCHRONNYCH... 226 4.3 GOSPODARSTWO ZRĘBOWE W LASACH GOSPODARCZYCH... 226 4.4 GOSPODARSTWO ZRĘBOWO-PRZERĘBOWE W LASACH GOSPODARCZYCH... 226 4.5 GOSPODARSTWO PRZEBUDOWY... 226 5 WIEKI RĘBNOŚCI... 228 6 PODZIAŁ NA OSTĘPY... 228 7 PROJEKTOWANY ETAT UśYTKOWANIA RĘBNEGO ORAZ ORIENTACYJNY ROZMIAR UśYTKOWANIA PRZEDRĘBNEGO... 229 7.1 OBLICZONE I PROPONOWANE ETATY UśYTKOWANIA RĘBNEGO W RAMACH OBRĘBÓW Z ROZBICIEM NA GOSPODARSTWA... 230 7.2 UśYTKI RĘBNE NIE ZALICZONE NA POCZET OBLICZONEGO ETATU... 232 7.3 ŁĄCZNY PRZYJĘTY ETAT CIĘĆ UśYTKOWANIA RĘBNEGO... 233 7.4 PRZYJETY ROZMIAR UśYTKOWANIA PRZEDRĘBNEGO... 234 7.5 ETAT POWIERZCHNIOWY UśYTKOWANIA PRZEDRĘBNEGO... 234
5 7.6 ORIENTACYJNY ETAT MIĄśSZOŚCIOWY UśYTKOWANIA PRZEDRĘBNEGO... 235 7.7 PROGNOZA STANU ZASOBÓW DRZEWNYCH... 237 8 WYTYCZNE W ZAKRESIE UśYTKOWANIA RĘBNEGO I PRZEDRĘBNEGO 238 8.1 UśYTKOWANIE RĘBNE... 238 8.2 UśYTKOWANIE PRZEDRĘBNE... 241 8.3 UśYTKI GŁÓWNE ZAPROJEKTOWANIE DLA NADLEŚNICTWA śagań... 243 9 WYTYCZNE W ZAKRESIE TECHNIKI HODOWLANEJ... 245 9.1 GOSPODARCZE TYPY DRZEWOSTANÓW I ORIENTACYJNE SKŁADY UPRAW... 245 9.2 SPODZIEWANY ROZMIAR PRAC Z ZAKRESU HODOWLI LASU... 247 10 WYTYCZNE W ZAKRESIE OCHRONY LASU... 251 10.1 CHARAKTERYSTYKA WYSTĘPUJĄCYCH ZAGROśEŃ ORAZ METODY PRZECIWDZIAŁANIA ICH SKUTKOM... 252 11 WYTYCZNE W ZAKRESIE UśYTKOWANIA UBOCZNEGO... 258 11.1 POZYSKANIE śywicy I KARPINY PRZEMYSŁOWEJ... 258 11.2 POZYSKANIE CHOINEK... 258 11.3 ZBIÓR PŁODÓW RUNA LEŚNEGO... 259 11.4 GOSPODARKA ŁOWIECKA... 259 12 POTRZEBY INWESTYCYJNE... 265 12.1 POTRZEBY W ZAKRESIE BUDOWNICTWA OGÓLNEGO I REMONTÓW... 265 12.2 POTRZEBY W ZAKRESIE BUDOWNICTWA I REMONTU DRÓG... 265 12.3 POTRZEBY W ZAKRESIE MELIORACJI WODNYCH... 265 13 REKREACYJNE ZAGOSPODAROWANIE LASU... 265 14 ANALIZA STRAT W NADLEŚNICTWIE śagań W LATACH 2001-2010 SPOWODOWANYCH WYŁĄCZENIEM OBRĘBU śagań Z PLANOWEJ GOSPODARKI LEŚNEJ W WYNIKU ODDANIA DO UśYTKOWANIA OSP śagań - KOMPLEKS POLIGONOWY NR 550.... 266 14.1 CEL I ZAKRES ANALIZY... 266 14.2 ZAŁOśENIA METODYCZNE ANALIZY... 268 14.3 WYNIKI ANALIZY... 268 15 WYKONAWCY PRAC URZĄDZENIOWYCH... 273 16 ZESTAWIENIE PLANU URZĄDZENIA LASU... 273 17 KRONIKA... 275 18 ZAŁĄCZNIKI... 279 WYKAZ TABEL Tabela 1. Zestawienie powierzchni gruntów objętych art. 40 Ustawy o lasach wg leśnictw.... 46 Tabela 2. Zestawienie powierzchni gruntów objętych art. 40 Ustawy o lasach wg gmin.... 47 Tabela 3. Wykaz gruntów wyłączonych z produkcji leśnej na trwałe w Nadleśnictwie śagań.... 47 Tabela 4. Wykaz gruntów wyłączonych z produkcji leśnej czasowo w Nadleśnictwie śagań.... 47 Tabela 5. [Tabela 1] Zestawienie powierzchni gruntów Nadleśnictwa śagań, według grup i rodzajów uŝytków, z dokładnością do 1 m 2 (0,0001 ha).... 48 Tabela 6. Zestawienie powierzchni gruntów do naturalnej sukcesji w Nadleśnictwie śagań.... 51 Tabela 7. Zestawienie powierzchni gruntów objętych szczególną ochroną w Nadleśnictwie śagań.... 51
6 Tabela 8. Zestawienie powierzchni gruntów Nadleśnictwa śagań, zaokrąglonej do 1 ara (0,01 ha), według grup i rodzajów uŝytków... 53 Tabela 9. Powierzchnia gruntów, wg grup i rodzajów uŝytków - zestawienie porównawcze, wg danych z III i IV rewizji planu U.L. dla nadleśnictwa... 55 Tabela 10. Zmiany powierzchni objętej inwentaryzacją w poszczególnych rewizjach... 55 Tabela 11. Liczba i wielkość kompleksów leśnych... 56 Tabela 12. Wykaz zmian numeracji oddziałów pomiędzy leśnictwami... 58 Tabela 13. Wybrane elementy podziału powierzchniowego dla Nadleśnictwa śagań... 59 Tabela 14. Zestawienie powierzchni gruntów w Nadleśnictwie śagań... 59 Tabela 15. Zestawienie powierzchni OSWP (poligonu) na gruntach Nadleśnictwa śagań... 62 Tabela 16. Zestawienie powierzchni stref funkcjonalnych poligonu wg leśnictw (powierzchnia leśna zalesiona i niezalesiona)... 64 Tabela 17. Dane dla stacji meteorologicznej w Zielonej Górze (średnie z lat 1991-2009)... 75 Tabela 18. Charakterystyka warunków klimatycznych Stacja meteorologiczna Zielona Góra... 75 Tabela 19. Zestawienie waŝniejszych wskaźników dla regionu... 85 Tabela 20. Tabelaryczne zestawienie danych dotyczących regionu... 85 Tabela 21. Wzór nr 7 Zestawienie powierzchni lasów znajdujących się w terytorialnym zasięgu działania Nadlesnictwa śagań... 86 Tabela 22. Charakterystyka stanu granic Nadleśnictwa śagań... 89 Tabela 23. Zestawienie wskaźników techniczno ekonomicznych Nadleśnictwa śagań... 91 Tabela 24. Syntetyczne zestawienie powierzchni typów siedliskowych lasu obrębami leśnymi w Nadleśnictwie śagań... 93 Tabela 25. Syntetyczne zestawienie zmian powierzchni typów siedliskowych lasu w Nadleśnictwie śagań... 94 Tabela 26. Udział powierzchniowy gatunków panujących w typach siedliskowych lasu [Tab. II ]... 95 Tabela 27. Zestawienie wyłączonych drzewostanów nasiennych... 98 Tabela 28. Zestawienie powierzchniowe Gospodarczych Drzewostanów Nasiennych... 98 Tabela 29. Szczegółowy wykaz Gospodarczych Drzewostanów Nasiennych... 99 Tabela 30. Zestawienie bloków upraw pochodnych w Nadleśnictwie śagań... 100 Tabela 31. Uprawy pochodne w bloku... 101 Tabela 32. Uprawy pochodne o znanym pochodzeniu (poza blokiem)... 104 Tabela 33. Źródła nasion... 104 Tabela 34. Udział powierzchniowy gatunków panujących w Nadleśnictwie śagań [Tab. IV]... 105 Tabela 35. Udział miąŝszościowy gatunków panujących w Nadleśnictwie śagań [Tab. IV]... 106 Tabela 36. Udział powierzchniowy gatunków panujących w III i IV rewizji planu u.l. w Nadleśnictwie śagań [Tab. IV ]... 107 Tabela 37. Udział powierzchniowy gatunków rzeczywistych w Nadleśnictwie śagań [Tab. Va]... 108 Tabela 38. Udział powierzchniowy drzewostanów w klasach i podklasach wieku... 109 Tabela 39. Udział miąŝszościowy drzewostanów w klasach i podklasach wieku... 110 Tabela 40. Zestawienie porównawcze powierzchni w klasach wieku wg III i IV rewizji w Nadleśnictwie śagań... 114 Tabela 41. Porównanie wskaźników stanu zasobów drzewnych w kolejnych planach urządzenia gospodarstwa leśnego Nadleśnictwa śagań... 115 Tabela 42. Struktura uszkodzeń od czynników biotycznych i abiotycznych... 116 Tabela 43. Zestawienie powierzchni drzewostanów w stopniach zgodności składu gatunkowego z siedliskiem w Nadleśnictwie śagań... 117
7 Tabela 44. Podział poŝarów ze względu na wielkość poŝaru w Nadleśnictwie śagań. (dane z ostatnich 10 lat)... 121 Tabela 45. Podział poŝarów ze względu na przyczynę powstania.... 121 Tabela 46. Podział poŝarów ze względu na rodzaj poŝaru.... 122 Tabela 47. Podział poŝarów ze względu na okres wystąpienia (miesiąc).... 122 Tabela 48. Procentowy udział powierzchniowy siedlisk borowych (suchych, świeŝych i wilgotnych) oraz lasu łęgowego w Nadleśnictwie śagań.... 124 Tabela 52. Zestawienie wyliczonych wskaźników... 126 Tabela 55. WieŜe obserwacyjne znajdujące się w sieci obserwacji terenu Nadleśnictwa śagań... 131 Tabela 56. Punkty czerpania wody do celów poŝarniczych z terenu zasięgu Nadleśnictwa śagań.... 138 Tabela 57. Projektowane punkty czerpania wody do celów poŝarowych z terenu zasięgu Nadleśnictwa śagań.... 142 Tabela 58. Lokalizacja hydrantów do celów poŝarniczych z terenu zasięgu Nadleśnictwa śagań.... 142 Tabela 59. Wykaz dojazdów poŝarowych w Nadleśnictwie śagań... 144 Tabela 60. Liczba poŝarów w Nadleśnictwie śagań. (dane z ostatnich 10 lat)... 199 Tabela 61. Podział poŝarów ze względu na przyczynę powstania.... 199 Tabela 62. Podział poŝarów ze względu na rodzaj poŝaru.... 200 Tabela 63. Podział poŝarów ze względu na okres wystąpienia (miesiąc).... 200 Tabela 64. Wykaz dróg poŝarowych (dojazdów poŝarowych) w Nadleśnictwie śagań... 201 Tabela 65. Podział obrębów leśnych na leśnictwa oraz ich charakterystyka... 222 Tabela 66. Struktura powierzchni grup lasu w obrębach leśnych Nadleśnictwa śagań... 224 Tabela 67. Struktura powierzchni gospodarstwa specjalnego w Nadleśnictwie śagań... 225 Tabela 68. Wykaz drzewostanów do przebudowy w obrębie Iłowa (stan na 01.01.2011r.)... 226 Tabela 69. Zestawienie powierzchni gospodarstw utworzonych w Nadleśnictwie śagań... 228 Tabela 70. [Tabela nr XIV] Zestawienie obliczonych i przyjętych miąŝszościowych etatów uŝytkowania rębnego, Obręb Iłowa... 230 Tabela 71. [Tabela nr XIV] Zestawienie obliczonych i przyjętych miąŝszościowych etatów uŝytkowania rębnego, Obręb śagań... 230 Tabela 72. Porównanie etatu uŝytkowania rębnego ubiegłego okresu z przyjętym etatem obecnego 10-lecia w m 3 brutto... 231 Tabela 73. Relacje przyjętych etatów w m 3 brutto do zapasu na powierzchni leśnej w obrębach i nadleśnictwie wg planu poprzedniego i obecnego... 232 Tabela 74. Zestawienie etatów uŝytkowania rębnego w m 3 netto zaliczonego na poczet etatu dla obrębów i nadleśnictwa łącznie ze spodziewanym 5% przyrostem... 232 Tabela 75. UŜytkowanie rębne niezaliczone na poczet etatu powierzchniowego... 233 Tabela 76. Łączny przyjęty etat cięć uŝytkowania rębnego... 233 Tabela 77. Porównanie przyjętego łącznego etatu uŝytkowania rębnego z etatem z ubiegłego okresu gospodarczego i wykonaniem... 234 Tabela 78. Etat powierzchniowy (obligatoryjny) cięć pielęgnacyjnych w obecnym 10-leciu... 235 Tabela 79. Porównanie przyjętych etatów powierzchniowych uŝytkowania przedrębnego w obecnym i poprzednim planie do pow. leśnej zalesionej i pow. drzewostanów Ib- VII klasa wieku... 235 Tabela 80. Przyjęty etat uŝytkowania przedrębnego w rozmiarze powierzchniowy i orientacyjny etat w rozmiarze miąŝszościowym... 236 Tabela 81. Porównanie rozmiaru miąŝszościowego uŝytkowania przedrębnego do przyjętych i wykonanych rozmiarów w ubiegłym okresie... 236 Tabela 82. Przyjęty łączny etat uŝytkowania (netto) dla obrębów i nadleśnictwa... 237
8 Tabela 83. [Tabela nr XV] Zestawienie powierzchni manipulacyjnej uŝytków rębnych wg rodzajów rębni w gospodarstwach... 238 Tabela 84. Łączne zestawienie powierzchni projektowanych zabiegów dwunawrotowych... 241 Tabela 85. Łączne zestawienie powierzchni projektowanych zabiegów pielęgnacyjnych (CPP, TW, TP) w klasach i podklasach wieku... 241 Tabela 86. Syntetyczne zestawienie planu cięć uŝytków przedrębnych dla Nadleśnictwa śagań[tab XVI]... 243 Tabela 87. Zestawienie łączne uŝytków głównych dla Obrębów i Nadleśnictwa śagań [Tab XVII ]... 244 Tabela 88. Gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjny skład gatunkowy odnowień, wg tsl... 245 Tabela 89. Spodziewany rozmiar prac z zakresu hodowli lasu [Tab XVIII]... 248 Tabela 90. Struktura powierzchniowa obwodów łowieckich wraz z kategorią w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa śagań... 260 Tabela 91. Struktura występującej populacji zwierząt łownych na obszarze Nadleśnictwa śagań (Rejon Hodowlany nr IV, stan na marzec 2010 rok ).... 262 Tabela 92. Zestawienie powierzchni poletek łowieckich dla Nadleśnictwa śagań.... 263 Tabela 93. Zestawienie powierzchni poletek łowieckich nie tworzących wydzielenia [pnw] dla Nadleśnictwa śagań.... 264 Tabela 94. Średnia wielkość pozyskania w obrębach Nadleśnictwa śagań w latach 2001-2010.... 268 Tabela 95. Średnia wartość przychodów wg obrębów Nadleśnictwa śagań w latach 2001-2010... 269 Tabela 96. ZróŜnicowanie struktury pozyskanego drewna w latach 2003-2010 w obrębach Nadleśnictwa śagań... 269 Tabela 97. Wartość strat przy załoŝeniu, Ŝe całkowita róŝnica w wielkości pozyskania jest spowodowana ograniczeniami w planowej gospodarce leśnej (Wariant 1)... 270 Tabela 98. Wartość strat gospodarki leśnej w latach 2001-2010 na powierzchni obrębu śagań tworzącego w Nadleśnictwie śagań gospodarstwo specjalne (Wariant 2)... 271 Tabela 99. Wartość strat gospodarki leśnej w latach 2001-2010 na powierzchni obrębu śagań tworzącego w Nadleśnictwie śagań gospodarstwo specjalne (Wariant 3)... 271 Tabela 100. Wartość strat gospodarki leśnej w latach 2001-2010 na powierzchni obrębu śagań tworzącego w Nadleśnictwie śagań gospodarstwo specjalne (Wariant 4)... 272
9 WZÓR NR 9- ZBIÓR PODSTAWOWYCH INFORMACJI O NADLEŚNICTWIE śagań PLAN URZĄDZENIA LASU sporządzony na lata od 2010 do 2020 dla Nadleśnictwa śagań w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze na podstawie stanu lasu w dniu 1 stycznia 2011 r. I. ZESTAWIENIE POWIERZCHNI według stanu na 1.01. 2011 r. I.1. POWIERZCHNIA OGÓLNA NADLEŚNICTWA - ha 2 0 4 3 6 4 5 w tym według obrębów leśnych: 1) Iłowa 7 2 6 6 3 9 2) śagań 1 3 1 7 0 0 6 I.2. POWIERZCHNIA LASÓW - ha 1 9 8 9 3 2 2 w tym: a) według pełnionych funkcji: - lasów stanowiących rezerwaty przyrody - lasów uznanych za ochronne 1 4 1 5 2 9 6 - pozostałych lasów (lasów gospodarczych) 5 7 4 0 2 6 b) według grup kategorii uŝytkowania: - gruntów zalesionych 1 6 7 6 4 9 8 - gruntów niezalesionych 2 1 5 0 4 7 w tym: do odnowienia 1 8 7 7 9 - gruntów związanych z gospodarką leśną 9 7 7 7 7 I.3 POWIERZCHNIA POZOSTAŁYCH GRUNTÓW 5 4 3 2 3 (GRUNTÓW NIELEŚNYCH) - ha w tym: przeznaczonych do zalesienia II. ZESTAWIENIE ZADAŃ NA LATA OD 2011 DO 2020 II.1. ZADANIA OBLIGATORYJNE II.1.1 Pozyskanie drewna w ilości nie większej niŝ: 5 8 3 1 5 1 m 3 grubizny netto, w tym: a) etat cięć w uŝytkowaniu rębnym
10 2 4 8 1 9 1 m 3 grubizny netto b) etat cięć w uŝytkowaniu przedrębnym - ha 1 1 1 4 1 2 9 o miąŝszości szacunkowej 3 3 4 9 6 0 m 3 grubizny netto II.1.2. Pielęgnowanie lasu na powierzchni nie mniejszej niŝ - ha 1 4 2 7 5 3 8 w tym: a) pielęgnowanie zainwentaryzowanych upraw 8 0 3 0 3 b) pielęgnowanie zainwentaryzowanych młodników 2 8 9 1 7 8 c) trzebieŝe 1 0 5 8 0 5 7 w tym I i II klasal wieku 2 9 9 7 0 7 II.2. ZADANIA OKREŚLONE KIERUNKOWO: II.2.1. Zadania dotyczące zalesień i odnowień: a) zalesienia gruntów (przeznaczonych do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) - ha b) odnowienie halizn, płazowin i zrębów - ha 1 8 7 7 9 c) orientacyjna powierzchnia odnowień drzewostanów przewidzianych 1 2 9 3 7 3 do uŝytkowania rębnego - ha w tym zrębami zupełnymi 9 7 0 7 2 d) orientacyjna powierzchnia podsadzeń, dolesień, uzupełnień i poprawek - ha 2 8 5 8 2 e) orientacyjna powierzchnia wprowadzenia podszytów - ha 2 2 4 6 f) orientacyjna powierzchnia melioracji - ha 1 3 2 3 4 0 ha w tym wodnych - g) pielęgnowanie nowozakładanych upraw - ha 1 3 2 7 5 5 II.2.2. Kierunkowe zadania z zakresu ochrony lasu (w tym ochrony przeciwpoŝarowej) przedstawione opisowo (elaborat-plan ochrony lasu i plan ochrony przeciwpoŝarowej) oraz na mapach przeglądowych II.2.3. Kierunkowe zadania z zakresu gospodarki łowieckiej przedstawione opisowo (elaborat potrzeby gospodarki łowieckiej na 10-lecie) oraz na mapie przeglądowej II.2.4. Kierunkowe potrzeby z zakresu infrastruktury technicznej przedstawione opisowo
11 PROTOKÓŁ USTALEŃ KOMISJI ZAŁOśEŃ PLANU NADLEŚNICTWA śagań Komisja ZałoŜeń Planu zwołana przez Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze celem uzgodnienia podstawowych wytycznych do przeprowadzenia prac urządzeniowych odbyła się 18.11.2009 r. w siedzibie Nadleśnictwa śagań z udziałem przedstawicieli: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze mgr inŝ. Krzysztof Poczekaj Zastępca Dyrektora ds. Gospodarki Leśnej - przewodniczący Komisji mgr inŝ. Leszek Banach - Dyrektor mgr inŝ. Dariusz Miernik Naczelnik Wydziału Urządzania Lasu i Stanu Posiadania mgr inŝ. Marta Wiler Naczelnik Wydziału Zagospodarowania Lasu inŝ. Janusz Bazarnik Gł. spec. SL ds. hodowli lasu mgr inŝ. Jacek Śliwiński Naczelnik Wydziału Kontroli i Komunikacji Społecznej inŝ. Karol Wiler Naczelnik Wydziału Ochrony Zasobów i Obronności mgr inŝ. Ryszard Sawiak specjalista ds. geodezji Nadleśnictwa śagań mgr inŝ. Waldemar Babiarz - Nadleśniczy mgr inŝ. Zbigniew Maj InŜynier Nadzoru mgr inŝ. Jarosław Handzlik spec. SL ds. hodowli lasu Jan Dańko spec. SL ds. uŝytkowania lasu mgr inŝ. Jarosław Karwański spec. SL ds. łowiectwa i urządzania lasu mgr inŝ. Wojciech Piaścik ref. ds. ochrony lasu Zespołu Ochrony Lasu w Łopuchówku dr inŝ. Robert Zander st. specjalista RZI Zielona Góra Ppłk - Janusz PieniąŜek Szef Wydziału Nieruchomości Eugeniusz Brusiło spec. ds. nieruchomości Ośrodka Szkoleniowo Poligonowego Wojsk Lądowych - śagań Mjr - Mariusz Hałatyn Szef Wydziału Poligonowego TAXUS SI mgr inŝ. Bogusław Borusiewicz w charakterze opiniodawczo - doradczym Po wysłuchaniu referatu Nadleśniczego, koreferatu Naczelnika Wydziału Urządzania Lasu i Stanu Posiadania RDLP w Zielonej Górze i w wyniku dyskusji, Komisja przyjęła następujące ustalenia dotyczące wykonawstwa prac urządzeniowych: Plan urządzenia lasu będzie opracowany na podstawie: Ustawy o lasach z 28.09.1991 r., z późniejszymi zmianami,
12 Instrukcji urządzania lasu stanowiącej załącznik do Zarządzenia nr 43 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 18.04.2003 r., zmienionej Zarządzeniem nr 12 z dnia 9 lutego 2009, Zasad hodowli lasu z dnia 24 grudnia 2002 roku, innych praw i przepisów wewnętrznych. 1. Stan prac przygotowawczych do sporządzenia planu urządzenia lasu Nadleśnictwo przekaŝe wykonawcy planu: - bazę opisu taksacyjnego SILP-LAS zaktualizowaną na 31.12.2009 r. - leśną mapę numeryczną zaktualizowaną na 1.01.2009 r. - ewidencyjną mapę numeryczną zgodną z ewidencją powszechną wg stanu na dzień przekazania wraz z ortofotomapą, - pozostałe dokumenty kartograficzne zostaną udostępnione wykonawcy planu u.l. wg potrzeb w ramach uzgodnień. Nadleśnictwo zobowiązuje się do wstrzymania aktualizacji bazy SILP oraz LMN za 2010 r. 2. Stan posiadania i klasyfikacja gruntów Plan urządzenia lasu będzie opracowany wg stanu na 1.01.2011 r. Powierzchnia ogólna nadleśnictwa 20 383.69 ha stan na 1.01.2009 r. - zostanie przyjęta jako opis przedmiotu zamówienia w Zaproszeniu do Negocjacji właściwego wykonawcy PUL. Zmiany w stanie posiadania nadleśnictwa dokonane do końca 2010 r. będą ujęte w planie ul. na podstawie danych geodezyjnych dostarczonych przez nadleśnictwo. Nadleśnictwo w miarę moŝliwości winno wstrzymać zmiany w stanie posiadania po tym terminie. Kategorie gruntów i klasyfikację uŝytków rolnych do planu urządzenia lasu przyjąć z numerycznej mapy ewidencyjnej dostarczonej przez nadleśnictwo. Stwierdzone rozbieŝności między danymi z ewidencji, a stanem na gruncie zostaną zawarte w protokole rozbieŝności, przekazanym nadleśnictwu w terminie jednego miesiąca przed odbiorem prac terenowych, a Nadleśniczy wyda pisemną decyzję w tej sprawie, w terminie nie przekraczającym odbioru prac terenowych ( 8 p. 9 instrukcji ul.). W ramach protokołu rozbieŝności, poza zestawieniem tabelarycznym dotyczącym rozbieŝności uŝytków i ich powierzchni, ujawnione zostaną równieŝ nieruchomości, których kształt ewidencyjny nie jest zgodny ze stanem faktycznym (na podstawie analizy z ortofotomapą). W przypadku niezgodności granic działek leśnych ze stanem na gruncie w ramach jednego kompleksu (działu) wskazane jest zaliczenie odpowiednich części działek do właściwych zgodnych z rzeczywistym połoŝeniem oddziałów i wydzieleń. Leśna Mapa Numeryczna wykonana w ramach rewizji będzie zgodna topologicznie ewidencyjną mapą numeryczną przekazaną przez nadleśnictwo. Grunty stanowiące współwłasność i wyłączone z produkcji będą ujęte w planie urządzenia lasu przedkładanym do zatwierdzenia. Wykonawca planu urządzenia lasu wypełni w bazie Taksator dane dotyczące ksiąg wieczystych, dostarczone przez nadleśnictwo. Nadleśnictwo dostarczy wykonawcy planu, w terminie do końca 2010 r. wykaz uŝytków rolnych, które zamierza przeznaczyć do zalesienia w bieŝącym 10-leciu, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. 3. Stan prac glebowo-siedliskowych Nadleśnictwo posiada operat glebowo-siedliskowy opracowany wg stanu na dzień 01.01.2003 r. z
13 W ramach prac urządzeniowych oraz uzupełniającej inwentaryzacji siedlisk, opis gleb i siedlisk zostanie dostosowany do instrukcji ul z 2003 r. i klasyfikacji gleb leśnych z 2000 r. poprzez wykonanie warstw siedlisk leśnych zgodnie z kryteriami i technologią Standardu Leśnej Mapy Numerycznej. Typy siedliskowe lasu zostaną przyjęte wg aktualnej dokumentacji glebowo-siedliskowej. W wyłączeniach, w których występuje mozaika siedlisk zostanie przyjęty przewaŝający typ siedliskowy lasu. Wykonawca w przypadku stwierdzenia błędów grubych klasyfikacji siedlisk dokona stosownej weryfikacji warstwy siedlisk. 4. Podział powierzchniowy Zasadniczy podział powierzchniowy naleŝy pozostawić bez zmian. Numerację oddziałów pozostawić bez zmian, niewielkie powierzchnie gruntów przejętych przydzielić do najbliŝej połoŝonych oddziałów. Większe kompleksy przejęte oznaczyć numerami najbliŝej połoŝonych oddziałów z dodaniem duŝej litery alfabetu A, B itd. Grunty stanowiące współwłasność oznaczyć ostatnimi literami w oddziale. Ze względu na zrealizowane inwestycje w zakresie budownictwa drogowego (autostrada, inne inwestycje drogowe realizowane przez GDDKiA, Zarząd dróg Wojewódzkich i samorządy) Wykonawca w porozumieniu z nadleśnictwem przedstawi na odbiorze prac terenowych. koncepcję zmian granic oddziałów oraz ewentualnej zmiany ich numeracji. W trakcie prac kameralnych literacja wydzieleń, w których znajdują się np. obiekty nasiennictwa leśnego lub obiekty chronione, których lokalizacja jest ujmowana w rejestrach prowadzonych oraz instytucje zewnętrzne (np. Biuro Nasiennictwa Leśnego) lub których lokalizacja została zatwierdzona w formie decyzji - w miarę moŝliwości będzie pozostawiana bez zmian. NaleŜy korygować kontury wydzieleń wg ortofotomapy a sytuacje wątpliwe zgłaszać Nadleśniczemu, w celu podjęcia decyzji o ewentualnym zleceniu pomiaru geodezyjnego. Wykonawca w ramach prac terenowych przeprowadzi inwentaryzację słupków oddziałowych. Wynikiem inwentaryzacji będzie takŝe punktowa warstwa numeryczna. Uzupełnienie i odnowienie numeracji na słupach oddziałowych nadleśnictwo wykona we własnym zakresie. Na obszarach uŝytkowanych przez MON w trybie art. 40 ustawy o lasach Nadleśniczy w uzgodnieniu z OSPWL dokona stosownej analizy konieczności uzupełnienia słupów oddziałowych tradycyjnych ew. uzgodni inny sposób oznakowania oddziałów intensywnie uŝytkowanych przez wojsko. 5. Podział lasów ze względów na dominujące funkcje i kategorie ochronności Komisja przyjmuje podział lasów na: rezerwaty, lasy ochronne, lasy gospodarcze. Lasy ochronne do planu ul na okres 2001-2010 uznane zostały Zarządzeniem nr 108 Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 23 lipca 1997 roku, w sprawie uznania za ochronne lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwa śagań. Wykonawca prac u.l. w uzgodnieniu z Nadleśniczym i Wydziałem Urządzania Lasu i Stanu Posiadania RDLP przygotuje na odbiór prac terenowych stosowną informację dotyczącą potrzeby zmiany lokalizacji lasów ochronnych. Komisja odbiorowa podejmie stosowną decyzję w zakresie dalszego ewentualnego procedowania.
14 6. Ustalenie cech drzewostanów Nadleśnictwo przekaŝe wykonawcy planu aktualne wykazy drzewostanów w celu nadania im niŝej wymienionych cech: drzewostany z odnowienia naturalnego, drzewostany obcego pochodzenia drzewostany wyŝywicowane, drzewostany na gruntach porolnych, drzewostany odroślowe, uprawy po rębni złoŝonej, młodniki po rębni złoŝonej, otuliny wyłączonych drzewostanów nasiennych, gospodarcze drzewostany nasienne, uprawy pochodne ostoje zwierząt chronionych drzewostany doświadczalne drzewostany na gruntach zrekultywowanych Stałe powierzchnie obserwacyjne (SPO) jako informacja dodatkowa w opisie taksacyjnym Nadleśnictwo dostarczy wykonawcy planu do 30 lipca 2010 r. wykazy drzewostanów według cech w tym m.in.: drzewostany z odnowienia naturalnego z nasion, drzewostany obcego pochodzenia, uprawy po rębni złoŝonej, młodniki po rębni złoŝonej, powierzchnie doświadczalne, ostoje zwierząt. W uzgodnieniu z RDLP w Zielonej Górze Nadleśniczy zaproponuje zmiany w wykazie GDN. Do końca września 2010 r. Nadleśnictwo dostarczy Wykonawcy zaktualizowany wykaz GDN oraz zweryfikowane bloki upraw pochodnych. Podczas taksacji proponować naleŝy pojedyncze drzewa oraz stare drzewostany zachowawcze. Zweryfikowane i uzgodnione wykazy drzewostanów według cech przedstawić na odbiorze prac terenowych. 7. Podział na gospodarstwa Utworzyć następujące gospodarstwa: specjalne (S), lasów ochronnych (O), zrębowe w lasach gospodarczych (GZ), przerębowo-zrębowe w lasach gospodarczych (GPZ), przebudowy (R). Do gospodarstwa specjalnego (S) zaliczyć: lasy wodochronne w strefach ochronnych ujęć wody i źródeł wody wyodrębnionych stosownymi decyzjami administracyjnymi, wyłączone drzewostany nasienne lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody w tym drzewostany na siedliskach suchych, bagiennych i łęgowych (Bs, Bb, BMb, LMb,Lł, Ol w 3 wariancie uwilgotnienia), jako
15 strefy ochrony ścisłej gatunków objętych ochroną strefową lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa Państwa siedliska leśne wymienione w Dyrektywie Siedliskowej w stanie zachowania A otuliny zabytków konserwatorskich i innych obiektów kultury materialnej, lasy w pobliŝu osiedli mieszkaniowych (w uzgodnieniu Wykonawca Nadleśnictwo), siedliska leśne wymienione w Dyrektywie Siedliskowej w obszarach ochrony siedlisk N_2000 leśne ekosystemy reprezentatywne (całe pododdziały), powierzchniowe pomniki przyrody. Dodatkowe propozycje zostaną rozwaŝone na etapie odbioru prac terenowych. Do gospodarstwa lasów ochronnych (O) zaliczyć: wszystkie drzewostany zaliczone do lasów ochronnych z wyjątkiem zaliczonych do gospodarstwa specjalnego i do gospodarstwa przebudowy. Do gospodarstwa zrębowego w lasach gospodarczych (GZ) zaliczyć: drzewostany w lasach gospodarczych (nie ujęte w gospodarstwie specjalnym lub przebudowy), w których ze względu na typ siedliskowy lasu (Bśw, Bw, BMśw, BMw i Ol) oraz GTD i aktualny skład gatunkowy przyjmuje się zrębowy sposób zagospodarowania (rębnią zupełną). Do gospodarstwa przerębowo-zrębowego w lasach gospodarczych (GPZ) zaliczyć: drzewostany w lasach gospodarczych na siedliskach LMśw, LMw, Lśw, Lw, OlJ (oprócz tych, które weszły do gospodarstwa specjalnego i przebudowy), w których stosuje się przerębowozrębowy sposób zagospodarowania (rębniami częściowymi i gniazdowymi). Do gospodarstwa przebudowy (R) zaliczyć: wszystkie drzewostany ujęte w wykazie drzewostanów zakwalifikowanych do przebudowy w I 10- leciu (oprócz drzewostanów zaliczonych do gospodarstwa specjalnego). Lista drzewostanów zaproponowanych do gospodarstwa przebudowy zostanie przedłoŝona przed odbiorem prac terenowych, 8. Sposoby wykonywania inwentaryzacji lasu Inwentaryzację zasobów drzewnych przeprowadzić statystyczną metodą reprezentacyjną z zastosowaniem warstw gatunkowo-wiekowych oraz zasady wyrównania miąŝszości oszacowanej w drzewostanach do miąŝszości obliczonej na podstawie pomiarów na kołowych powierzchniach próbnych. Nie inwentaryzować miąŝszości podrostów oraz gatunków podszytowych ( jarząb, czeremcha itd.). Podczas taksacji inwentaryzować osobliwości przyrodnicze, gatunki chronione i rzadkie, kolonie mrowisk, drzewostany wyŝywicowane, drzewa zachowawcze, drzewostany zachowawcze, drzewostany proponowane jako GDN. Nadleśnictwo przekaŝe Wykonawcy prac u.l. listę zainwentaryzowanych gatunków chronionych. Podczas taksacji zweryfikować te dane w uzgodnieniu z nadleśnictwem. W trakcie taksacji zostaną zinwentaryzowane uszkodzenia drzewostanów od zwierzyny, owadów, grzybów oraz uszkodzenia abiotyczne (wszystkie klasy wieku). Zostaną teŝ oznaczone w opisach drzewostany na gruntach porolnych. Zgodnie z 104 obowiązujących od 2003 roku zasad hodowli,,... do czasu ustalenia i wprowadzenia w Ŝycie odrębnych zasad inwentaryzacji szkód przemysłowych w lasach
16 wstrzymuje się ustalanie stref uszkodzenia lasu w zasięgu szkodliwego oddziaływania przemysłu.... Proponuje się przyjąć zasięgi stref uszkodzeń od przemysłu wg poprzedniego planu. Na podstawie inwentaryzacji przeprowadzonej w latach 2006-2007, Wykonawca opisze w informacjach róŝnych opisu taksacyjnego w postaci stosownego kodu siedliska przyrodnicze Natura 2000 (równieŝ poza obszarami naturowymi). W przypadku siedliska występującego na części wydzielenia, uzupełniająco z podaniem przybliŝonej powierzchni. Podczas inwentaryzacji drzewostanów na terenie poligonu Wykonawca wykaŝe jako informację róŝną opisu taksacyjnego ocenę stopnia uszkodzenia terenu na skutek działalności wojskowej (w skali procentowej). 9. Wieki rębności Dla poszczególnych gatunków przyjąć następujące przeciętne wieki rębności: Db 140 Js, Wz 120 So, Md, Bk, Dg, Jd 100 Ol, Brz, Gb, Lp, Kl, Św, Jw 80 Ol odrośl. Os, Ak 60 Tp, Wb, Ol sz, So b. 40 Przyjęte wieki rębności dla So, Św, Db i Bk są zgodne z zał. 1 do zarządzenia Dyrektora Generalnego LP z 19.05.2004r. w sprawie zmian w instrukcji urządzania lasu. 10. Program ochrony przyrody Zaktualizować program ochrony przyrody opracowany wg stanu na 1.01.2001 r. Przy aktualizacji programu wykorzystać Szczegółowe wytyczne sporządzania programu ochrony przyrody w Nadleśnictwie opracowane w RDLP w Zielonej Górze. Program uzupełnić o dane uzyskane w trakcie prac urządzeniowych oraz dostarczone przez nadleśnictwo. W programie zawrzeć opis stanu przyrody w obszarze terytorialnego zasięgu nadleśnictwa oraz potrzeby w zakresie jej ochrony. Wykorzystać informacje zawarte w waloryzacji przyrodniczej nadleśnictwa, w ksiąŝkach słuŝbowych ochrony przyrody leśniczych oraz w waloryzacjach przyrodniczych gmin. W programie ochrony przyrody przedstawić dane z przeprowadzonej przez Lasy Państwowe inwentaryzacji przyrodniczej, ustalonych lasów o szczególnych walorach przyrodniczo kulturowych (HCVF) oraz obiektów reprezentatywnych. Program będzie zaktualizowany o elementy zinwentaryzowane w trakcie prac urządzeniowych. Program Ochrony Przyrody zostanie zaktualizowany o informacje związane z siecią Natura 2000. Obszary projektowane (przyjęte przez Radę Ministrów) naleŝy traktować równorzędnie z istniejącymi. Program omówi zasady działań gospodarczych w obszarach Natura 2000, ze szczególnym uwzględnieniem w obszarach siedliskowych Natura 2000 - docelowych składów upraw i GTD na siedliskach naturowych. GTD i zasady gospodarowania znajdą swoje odzwierciedlenie w opisach taksacyjnych i wskazaniach gospodarczych (temat uzupełniająco opisany w pkt 12. Wytyczne w zakresie planowania hodowlanego ). Plan Urządzenia Lasu będzie zawierał postanowienia wykonanych Planów ochrony. Podczas taksacji inwentaryzować drzewostany o charakterze parkowym (dawne parki) oraz stare (historyczne) cmentarze. W programie ochrony przyrody przedstawić syntetyczne dane pochodzące z inwentaryzacji drzew dziuplastych przeprowadzonej przez nadleśnictwo.
17 Program ochrony i regeneracji ekosystemów mokradłowych, zostanie uwzględniony w opracowaniu POP. Przedmiotowy program zostanie przekazany wykonawcy PUL przez nadleśnictwo. Program oprawić jako oddzielny tom. Opracować mapę przeglądową walorów przyrodniczo - kulturowych w skali 1:25 000. Dane o stanowiskach cennych gatunków roślin i zwierząt zamieścić w opisie taksacyjnym, jako informacje dodatkowe oraz przekazywać je na bieŝąco leśniczym. W programie ochrony przyrody omówić elementy programu edukacji ekologicznej w nadleśnictwie. 11. Wytyczne w zakresie projektowania uŝytkowania rębnego i przedrębnego UŜytkowanie rębne Cięcia projektować w ramach ostępów stałych. W przypadku występowania bloków drzewostanów rębnych stosować ostępy przejściowe. W rębni IIIa dopuszcza się projektowanie cięć na 2 pasach manipulacyjnych w 10-leciu, z zachowaniem nawrotów cięć przy cięciach uprzątających. Wykaz projektowanych cięć uŝytków rębnych sporządzić dla I 10-lecia. Zręby projektować z podziałem na działki zrębowe bez przydziału na lata. Przy drogach krajowych i wojewódzkich oraz przy ciekach i zbiornikach wodnych w miarę moŝliwości stosować rębnie złoŝone, zaś na słabych siedliskach projektować rębnię zupełną z pozostawieniem pasów ochronnych o szerokości 30-50 m. Pasów tych nie projektować do uŝytkowania rębnego. Nie redukować miąŝszości projektowanej do pozyskania na zrębach zupełnych o miąŝszość grup i kęp drzew pozostawionych na zrębach. Drzewostany wyŝywicowane bez względu na typ siedliskowy lasu przeznaczać do cięć rębnią zupełną. Przy projektowaniu działek zrębowych wykorzystywać naturalne granice wyłączeń, drogi, rowy itp. W gospodarstwie specjalnym ograniczyć uŝytkowanie rębne do potrzeb hodowlanych i wynikających ze stanu lasu. Na siedliskach lasowych i OlJ dopuszcza się stosowanie w uzasadnionych przypadkach rębni zupełnej Ib. Zaleca się odstępować od uŝytkowania rębnego na siedliskach Ol 2 i Ol 3. Na siedliskach wilgotnych preferować naleŝy projektowanie zrębów zupełnych nie większych niŝ 3 ha - pod warunkiem braku kolizji z dotychczasowym ładem przestrzennym i czasowym. Nie projektować zrębów zupełnych w lasach glebochronnych na stokach (nawet na siedliskach borowych). W Gospodarczych Drzewostanach Nasiennych cięcia sanitarno-selekcyjne nie będą planowane. Wskazania rębne w Pasach biologicznego zabezpieczenia p.poŝ. uwzględniać będą ich aktualny wiek i stan zagospodarowania. Wykonawca prac u.l. w ramach opisania ogólnego opisze szczegółowy stan zagospodarowania tych pasów, wraz z planowanymi działaniami (w postaci stosownego wykazu). Wykonawca p.u.l. przeznaczy do usunięcia i opisze we wskazaniach gospodarczych poszerzenie dojazdów poŝarowych celem doprowadzenia do zgodności ze stosownymi standardami.
18 W polu roboczym poligonu uŝytkowanie rębne planowane będzie tylko na powierzchniach, na których istnieje moŝliwość wyprowadzenia młodego pokolenia. Zasadniczym typem rębni na tych pozycjach będzie rębnia zupełna bez względu na siedlisko. Projekt lokalizacji cięć rębnych uzgodnić protokolarnie z Nadleśniczym i przedstawicielem RDLP a w obszarze pola roboczego poligonu równieŝ z OSPWL. Przyjąć nawroty cięć: w gospodarstwie specjalnym i na siedliskach wilgotnych minimum 7 letnie, w pozostałych lasach ochronnych minimum 5 letnie, w lasach gospodarczych minimum 4 letnie, okresy odnowienia w gospodarstwie przerębowo-zrębowym i lasów ochronnych przyjąć 15 lat. Nadleśnictwo uzgodni z wykonawcą planu rozmiar i lokalizację cięć rębnych na pierwsze dwa lata planu. UŜytkowanie przedrębne Rozmiar miąŝszościowy uŝytków przedrębnych określi NTG na podstawie obliczeń: wg wykonania w ostatnich 10 latach, wg wykonania w ostatnich 5 latach, wg połowy przyrostu spodziewanego drzewostanów przedrębnych, to jest wszystkich drzewostanów, w których nie planuje się uŝytkowania rębnego. Podczas taksacji dla kaŝdego drzewostanu określić: rodzaj cięcia pielęgnacyjnego (CP, TW, TP), liczbę nawrotów i pilność wykonania zabiegu. Nie będą planowane zabiegi CP/TW. Dla drzewostanów przewidzianych do czyszczeń późnych równolegle zostanie zaprojektowany zabieg w ramach hodowli lasu (CP-H). W polu roboczym poligonu CPP planowane będzie tylko w przypadkach szczególnych. Proponuje się przyjąć za standard nie podejmowanie grubizny z tych cięć w polu roboczym poligonu. Wskazówki gospodarcze dotyczące uŝytkowania przedrębnego w polu roboczym poligonu będą podlegać stosownemu uzgodnieniu z OSPWL. TrzebieŜe wczesne planować w drzewostanach do wieku 40 lat, a od 41 lat trzebieŝe późne. W zdrowych drzewostanach, starszych klas wieku, o równomiernym zwarciu i zadrzewieniu, w których został ostatnio prawidłowo wykonany zabieg trzebieŝowy, nie planować uŝytkowania przedrębnego. Po wykazie projektowanych cięć przedrębnych dla obrębów oraz w operatach dla leśniczych zamieścić wykaz drzewostanów nie przeznaczonych do trzebieŝy. Cięcia dwunawrotowe, cięcia pilne, planowane CP z pozyskaniem miąŝszości oraz drzewostany, w których w 10-leciu nie planuje się zabiegów pielęgnacyjnych uzgodnić z Nadleśniczym i przedstawić na odbiorze prac terenowych. 12. Wytyczne w zakresie planowania hodowlanego Wg Regionalizacji Przyrodniczo Leśnej opartej na podstawach ekologiczno-fizjograficznych opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa (W-Wa 1990) lasy Nadleśnictwa śagań w połoŝone są w V Śląskiej Krainie Przyrodniczoleśnej, Dzielnicy 1 Równiny Dolnośląskiej w Mezoregionach: Borów Dolnośląskich i Wzgórz Dalkowskich
19 Uwzględniając wytyczne Zasad hodowli lasu przyjmuje się następujące typy gospodarczych typów drzewostanów i orientacyjnych składów gatunkowych upraw: Typ siedliskowy lasu Gospodarczy typ drzewostanu Orientacyjny skład gatunkowy upraw 1 2 3 4 Bs So So 90, Brz i inne 10 - Bśw So So 80, Brz i inne 20 Ib/IIa Bw Św So So 50, Św 30 Brz i inne 20 Ib/- Bb So So 80, Brzo i inne 20 -/ Rębnia zasadnicza/ zastępcza BMśw 1 BMśw 2 So So 70, Dbb i inne 30 Ib/IIIa Św So So 50, Św 30, Dbs i inne 20 Ib/IIIa BMw Św So So 50, Św 30, Dbs i inne 20 Ib/IIIa BMb So So 80, Brzo i inne 20 -/Ib LMśw1 So Db Dbs 50, So 30, Bk i inne 20 IIIb/Ib, IIa, IIIa LMśw2 Św Db Dbs 50, Św 30, So i inne 20 IIIb/IIa, IIIa, Ib LMw So Db Dbs 50, So 30, Św i inne 20 IIIb/IIa, IIIa, Ib Św Db Dbs 60, Św 30, Brz i inne 10 IIIb/IIa, IIIa, Ib LMb Ol Brz Brzo 50, Ol 30, Św i inne 20 - Lśw Db Bk Bk 50, Dbs 30, Md i inne 20 IIIb/IIa, Ib Bk Db Dbs 60, Bk 30,Md i inne 10 IIIb/IIa, Ib Db Dbs 80, Bk i inne 20 IIIb/IIa, Ib Lw Js Db Dbs 70, Js i inne 30 IIb/IIIb, Ib Lł Js Db Dbs 60, Js 30, Ol i inne 10 IIa/IIIb, Ib Db Dbs 70, Js i inne 30 IIa/IIIb, Ib Ol Ol Ol 90, Brzo i inne 10 Ib/- OlJ Ol-Js Js 60, Ol 30, Dbs i inne 10 IIa/IIIb, Ib Decyzja o przyjęciu stosownego wariantu GTD dokonana zostanie przez taksatora na gruncie. Kadra nadleśnictwa w trakcie stosownych uzgodnień podda je stosownej ocenie i uzgodni ewentualne zmiany. W odniesieniu do pola roboczego poligonu naleŝy dopuścić moŝliwość zastosowania odmiennego GTD na etapie realizacji działań gospodarczych. Temat ten naleŝy omówić w opisaniu ogólnym. Dla siedlisk naturowych wymienionych w SDF obszarów ochrony siedlisk Natura 2000, Wykonawca w uzgodnieniu z nadleśnictwem zaproponuje alternatywne GTD i docelowe składy upraw. GTD zostaną przedstawione w opisach taksacyjnych omawianych siedlisk.
20 RDLP w Zielonej Górze w terminie do końca marca 2010 przekaŝe Wykonawcy syntetyczne wytyczne w zakresie określania GTD na siedliskach naturowych. W opisaniu ogólnym naleŝy przewidzieć moŝliwość zastępowania jesionu w orientacyjnych składach gatunkowych upraw zakładanych na siedliskach wilgotnych. Stanowisko RDLP w tej sprawie zostało przesłane nadleśnictwu pismem zn.spr. ZZ-7120-7/2008 z dnia 19.12.2008 roku. W uzasadnionych przypadkach (specyficzne uwarunkowania glebowosiedliskowe, wilgotnościowe, braki urodzajów) dopuścić naleŝy moŝliwość zamiennego stosowania gatunków dębów. Dla gruntów przejętych do zalesień przyjąć składy gatunkowe zakładanych upraw wg wytycznych stacji gleboznawczej. Dla pasów biologicznych przyjąć następujące gospodarcze typy drzewostanów: Bs, Bśw, Bb Olsz-Brz Bw, BMw, LMw Bk-Brz-Św BMśw, LMśw Brz-Bk-Św Rozmiar poprawek i uzupełnień przyjąć w wysokości 20 % powierzchni projektowanych zalesień i odnowień na zrębach otwartych. Uzgodnić powierzchnie projektowanych poprawek i uzupełnień w istniejących uprawach i młodnikach. Do dolesień planować luki o powierzchni 0,10 ha i większe. Przyjąć 20% wskaźnik zniszczeń młodego pokolenia przy wykonywaniu rębni złoŝonych. Rozmiar i lokalizację projektowanych podsadzeń i podszytów uzgodnić z Nadleśniczym i RDLP i przedstawić na odbiorze prac terenowych. Podsadzenia produkcyjne złej jakości hodowlanej kwalifikować jako podszyt. Podsadzenia produkcyjne projektować w zaleŝności od stanu drzewostanu, szczególnie na gruntach porolnych (w drzewostanach sosnowych w zasadzie IIb klasy wieku na siedliskach od LMśw (ew. Ŝyźniejsze fragmenty BMśw)). Wprowadzanie podszytów ograniczyć do zabudowy biologicznej waŝniejszych dróg, szlaków turystycznych, osad leśnych oraz obiektów ogniskowo-kompleksowej metody ochrony lasu. Na obszarach stałych ognisk gradacyjnych projektować wprowadzanie podszytów w uzgodnieniu z nadleśnictwem. Fakultatywne czyszczenia wczesne planować w rozmiarze 50% powierzchni planowanych odnowień. Melioracje agrotechniczne planować na wszystkich zrębach zupełnych oraz na powierzchniach do odnowienia przy rębniach częściowych i podsadzeniach produkcyjnych (przy silnie zadarnionej pokrywie). Bloki upraw pochodnych naleŝy przyjąć zgodnie z programem na lata 2011-2035 (po uzgodnieniu z RDLP). Nadleśniczy w uzgodnieniu z Wykonawcą i Wydziałem Zagospodarowania Lasu RDLP dokona weryfikacji GDN-ów oraz sporządzi wykaz drzewostanów projektowanych do uznania za WDN lub drzewostany zachowawcze. Na etapie inwentaryzacji naleŝy zwracać uwagę na drzewa do uznania za Źródła Nasion. W polu roboczym poligonu planowanie prac związanych z dolesieniami, poprawek, uzupełnieniami, podsadzeniami produkcyjnymi, CW, CP ograniczyć naleŝy do niezbędnego minimum. NaleŜy dopuszczać naturalne (sukcesyjne) zachowanie się tych drzewostanów. PowyŜsze działania będą podlegać stosownym uzgodnieniom ze słuŝbami nadleśnictwa i OSPWL.
21 13. Przebudowa drzewostanów Wykaz drzewostanów zakwalifikowanych do przebudowy w najbliŝszym 10-leciu sporządzić zgodnie z wytycznymi określonymi w 40 ust. 6 instrukcji ul z wykorzystaniem (fakultatywnym) następujących kryteriów przyjętych w RDLP Zielona Góra: 1. Drzewostany sosnowe, brzozowe, akacjowe, osikowe i z panującą sosną, w wieku od 21 lat, rosnące na siedlisku Lśw niezgodne z siedliskiem. 2. Drzewostany brzozowe, akacjowe, osikowe w wieku od 21 lat, rosnące na siedlisku LMśw. 3. Drzewostany niezgodne z siedliskiem w wieku od 21 lat, rosnące na siedliskach wilgotnych. 4. Drzewostany przedrębne o zadrzewieniu 0,6 i niŝej oraz rębne o zadrzewieniu 0,4 i niŝej. 5. Drzewostany od 21 lat o wyjątkowo niskiej jakości i złym stanie zdrowotnym. 6. Drzewostany sosnowe na gruntach porolnych od 21 lat z uznanym podsadzeniem produkcyjnym na 40% powierzchni i więcej. 7. Drzewostany brzozowe na gruntach porolnych na siedlisku BMśw i lepszych. Ujęcie w wykazie oparte będzie na ocenie stanu drzewostanu wykonanej przez taksatora na gruncie, z wykorzystaniem powyŝszych kryteriów. W polu roboczym poligonu do gospodarstwa przebudowy zaliczać tylko drzewostany III i starszych klas wieku o charakterze negatywnym. Wykonawca planu przedstawi na odbiorze prac terenowych uzgodniony uprzednio z Nadleśniczym i Wydziałem Zagospodarowania Lasu RDLP w Zielonej Górze wykaz drzewostanów do przebudowy. 14. UŜytkowanie uboczne Nie sporządzać wykazu drzewostanów do Ŝywicowania. Nadleśnictwo do końca lipca 2010 przekaŝe wykonawcy planu aktualny wykaz poletek łowieckich i plantacji choinkowych. Zostanie sporządzona mapa przeglądowa zagospodarowania łowieckiego. Granice obwodów łowieckich przyjąć wg stanu na 1.01.2011 r. W elaboracie uwzględnić dane z aktualnych wieloletnich łowieckich planów hodowlanych. 15. Wytyczne w zakresie zagospodarowania rekracyjnego Zagadnienia zagospodarowania rekreacyjnego omówić w elaboracie i przedstawić na mapach przeglądowych zagospodarowania rekreacyjnego w skali 1:25 000. 16. Ochrona lasu i ochrona przeciwpoŝarowa Zinwentaryzowane podczas taksacji uszkodzenia drzewostanów oraz występujące zagroŝenia przedstawić na mapie przeglądowej ochrony lasu w skali 1:25 000 i omówić w elaboracie. Oznaczyć na mapie ostoje ksylobiontów (całe poddziały), stałe ogniska gradacyjne. Nadleśniczy przekaŝe Wykonawcy prac aktualną lokalizację stałych powierzchni jesiennych poszukiwań szkodników sosny. Uzgodnić stopień uszkodzenia od zwierzyny upraw i młodników I klasy wieku z danymi oszacowanymi przez nadleśnictwo. NaleŜy włączyć do opracowania przyjęte przez nadleśnictwo załoŝenia dot. zasad gospodarowania w wyznaczonych pierwotnych ogniskach gradacyjnych (m.in. proponowane rębnie, wprowadzanie podszytów, odmienne od przyjętych składy gatunkowe upraw, itd...). Na słabych siedliskach borowych w stałych ogniskach gradacyjnych stosować metody fitomelioracyjne ( metoda Sobańskiego).
22 W opisaniu ogólnym przedstawić problematykę monitoringu węgorka sosnowca (Bursaphelenchus xylopinus). Plan ochrony przeciwpoŝarowej opracować zgodnie z obowiązującą instrukcją z 1996 r., Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 22.03.2006 r. i Rozporządzeniem MSWiA z dnia 21.04.2006r. Plan ten uwzględni plany obrony przeciwpoŝarowej poligonu sporządzony przez Ośrodek Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych śagań zgodnie z Umową o wykonaniu i utrzymaniu pasów p.poŝ. Wykonawca uzgodni załoŝenia i zakres opracowania planu ochrony przeciwpoŝarowej z Wydziałem Ochrony Zasobów i Obronności RDLP i Nadleśniczym. Na pasach biologicznych, w drzewostanach od 71 lat tworzyć oddzielne wyłączenia (od 0,25 ha i więcej) i przeznaczać je do rębni. W pozostałych drzewostanach na pasach projektować podsadzenia produkcyjne lub podszyty, zgodnie wytycznymi do Decyzji nr 9 Dyrektora OZLP w Zielonej Górze z dnia 30.03.1983 r. Ocenić lokalizację wieŝ przeciwpoŝarowych, punktów czerpania wody i dojazdów poŝarowych. Uzgodnić uzupełnienie lub zmianę lokalizacji wyznaczonych dróg-dojazdów poŝarowych oraz projektowane lokalizacje nowych wieŝ p.poŝ. i punktów czerpania wody. Uzgodnienia dojazdów poŝarowych naleŝy dokonać przed właściwymi pracami terenowymi umoŝliwiając właściwą inwentaryzację terenową parametrów dróg (w tym ew. planowanych poszerzeń). Poszerzenie do 6 metrów dróg-dojazdów poŝarowych zaprojektować jako uŝytki rębne nie zaliczone na etat powierzchniowy. Jako wyznacznik szerokości drogi naleŝy uznawać rzut pionowy korony drzewa. W opisaniu ogólnym naleŝy zobowiązać nadleśniczego do wykonania ww. cięć w ciągu trzech pierwszych lat obowiązywania planu u.l. Wszystkie elementy infrastruktury leśnej uzgodnić z nadleśnictwem. Elementy liniowe LMN uzupełnić o atrybuty nazw i nr inwentarzowych (dotyczy m.in. pasów p.poŝ., dojazdów poŝarowych, lądowisk, linii energetycznych). Plan po zaopiniowaniu przez komendy powiatowe PSP z mapami przeglądowymi ochrony przeciwpoŝarowej w skali 1: 25 000 przedstawić na NTG a następnie uzgodnić z Komendantem Wojewódzkim PSP w Gorzowie Wlkp. a dla terenu poligonowego z Wojskową Ochroną PrzeciwpoŜarową. 17. Rekultywacja terenów zdewastowanych W nadleśnictwie nie występują grunty do rekultywacji. 18. Podział administracyjny Nadleśnictwo dostarczy Wykonawcy prac do końca 2010 roku decyzję Nadleśniczego wprowadzające nowy podział na leśnictwa wraz z mapą sytuacyjną z wkreślonymi granicami zasięgu terytorialnego działania poszczególnych leśnictw. 19. Zagadnienia zagospodarowania lasów niepaństwowych Temat ten zostanie opracowany w postaci warstwy mapy numerycznej na podstawie materiałów dostarczonych przez nadleśnictwo (dane ewidencyjnej mapy numerycznej) 20. Problematyka przeprowadzania procedury tzw. strategicznej oceny oddziaływania planu u.l. na środowisko Obowiązek przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko planu urządzenia lasu wynika z przyjętego stanowiska Ministerstwa Środowiska w sprawie poddania planów, strategii i programów z dziedziny leśnictwa przepisom Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., Nr 199, poz. 1227). Procedurę naleŝy przeprowadzić zgodnie z wytycznymi opisanymi w Zarządzeniu Nr 12 DGLP z dnia 9 lutego 2009 r. w sprawie zmiany zarządzenia nr 43 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 18 kwietnia 2003 roku w sprawie Instrukcji Urządzania Lasu (znak sprawy: ZU - 7019-3/09).