UPROSZCZONA WERSJA KONWENCJI O PRAWACH DZIECKA Celem Konwencji jest ustanowienie standardów obrony dzieci przed zaniedbaniem i znęcaniem si ę, których doświadczaj ą one codziennie w różnym stopniu we wszystkich państwach każ dego dnia. Ostrożnie należy traktowa ć różnice kulturowe, polityczne i materialne między krajami. Najważniejszą rzecz ą jest dobro dziecka. Prawa zawarte w Konwencji mog ą by ć zasadniczo zebrane w trzech grupach: Zapewnienia - prawo do posiadania, otrzymywania lub dostępu do pewnych rzeczy i świadcze ń (np. imienia i obywatelstwa, opieki zdrowotnej, edukacji, odpoczynku i zabawy, opieki nad niepeł nosprawnymi i sierotami). Ochrona:- prawo do ochrony przed szkodliwymi dział aniami i praktykami (np. separacji od rodziców, zaangażowania w dział ania wojenne, handlowego i seksualnego wykorzystywania, fizycznego i psychicznego znęcania si ę). Uczestnictwo: -prawo dziecka do bycia wysłuchanym przy podejmowaniu decyzji dotyczących jego ż ycia. Wraz z rozwojem umiejętności dziecko powinno mie ć rosnące możliwości brania udziału w dział aniach społecznych, jako przygotowanie do dorosłego życia (np. wolno ść słowa i opinii, kultury, religii i języka).
ARTYKU Ł 1 Definicja dziecka Dzieckiem jest każda istota ludzka poniżej 18 roku życia, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym si ę do dziecka uzyska ono wcześniej pełnoletnio ść. ARTYKU Ł 2 Zakaz dyskryminacji Wszystkie prawa musz ą by ć zagwarantowane każdemu dziecku bez wyjątku. Państwa - strony muszą chroni ć wszystkie dzieci bez wyjątku. Państwa - strony musz ą chroni ć dzieci przed wszystkimi formami dyskryminacji. ARTYKU Ł 3 Dobro dziecka We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, interes dziecka będzie najważniejsz ą spraw ą. ARTYKU Ł 4 Realizowanie praw Zobowiązanie państwa do dopilnowania, że prawa Konwencji będ ą realizowane. ARTYKU Ł 5 Prawa i obowiązki rodziców, rodziny i środowiska Państwo otoczy opiek ą rodziców i rodzin ę wychowując ą dziecko. ARTYKU Ł 6 Życie, przetrwanie i rozwój Prawo dziecka do życia i obowiązek pań stw - stron do zapewnienia dziecku odpowiednich warunków do życia i rozwoju. ARTYKU Ł 7 Imi ę i obywatelstwo Od momentu narodzenia dziecko ma prawo do otrzymania imienia, obywatelstwa oraz do poznania swoich rodziców i bycia pod ich opiek ą. ARTYKU Ł 8 Zachowanie tożsamości Państwo ma obowiązek pomocy dziecku w przywróceniu tożsamości, jeżeli został o ono jej bezprawnie pozbawione. ARTYKU Ł 9 Nieizolowanie od rodziców Prawo dziecka do utrzymywania kontaktu z rodzicami w przypadku separacji. Jeż eli separacja jest wynikiem zatrzymania, uwięzienia lub śmierci, państwo będzie dostarcza ć dziecku lub rodzinie informacji o miejscu pobytu zaginionego członka rodziny.
ARTYKU Ł 10 Połączenie rodziny Prośby o opuszczenie kraju lub wyjazd do kraju w celu połączenia rodziny, powinny by ć rozpatrywane humanitarnie. Dziecko ma prawo do utrzymywania kontaktów z obojgiem rodziców, jeżeli żyj ą oni na terytorium innego państwa. ARTYKU Ł 11 Nielegalny transfer lub wywóz dzieci Państwo będzie walczyło z nielegalnym wywozem dzieci za granic ę. ARTYKU Ł 12 Wyrażanie poglądów Prawo dziecka do wyrażania swoich poglądów i do bycia wysłuchanym. ARTYKU Ł 13 Swoboda wypowiedzi i informacji Prawo do poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji w róż nych formach: artystycznej, pisemnej, bąd ź za pomoc ą druku. ARTYKU Ł 14 Swoboda myśli, sumienia i religii Państwa - strony będ ą respektowały prawa i obowią zki rodziców do ukierunkowania dziecka, by korzystało z tych praw zgodnie z rozwijającymi si ę zdolnościami dziecka. ARTYKU Ł 15 Swoboda zrzeszania si ę Prawo dziecka do swobodnego zrzeszania si ę i do pokojowych zgromadze ń. ARTYKU Ł 16 Prywatno ść, honor, reputacja Żadne dziecko nie będzie podlegało arbitralnej lub bezprawnej ingerencji w jego prywatno ść, rodzin ę, dom lub korespondencj ę. ARTYKU Ł 17 Dostęp do informacji i mediów Dziecko będzie miało dostęp do informacji podawanych przez różne źródł a, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci należących do mniejszości narodowych. Państwo będzie chronił o dzieci przed informacjami i materiałami szkodliwymi z punktu widzenia ich dobra. ARTYKU Ł 18 Obowiązki rodzicielskie Oboje rodzice maj ą wspólne obowiązki w wychowaniu dziecka i powinni by ć wspomagani w wykonywaniu swoich obowiązków rodzicielskich.
ARTYKU Ł 19 Złe traktowanie i zaniedbanie (rodzinie lub poza ni ą) Państwa - strony maj ą obowią zek ochrony dziecka przed wszystkimi formami przemocy fizycznej, psychicznej, przed wyzyskiem, wykorzystaniem seksualnym i zaniedbaniem przez rodziców lub opiekunów prawnych. Powinny by ć dostępne programy socjalne i instytucje opieki. ARTYKU Ł 20 Opieka zastępcza nad dzieckiem pozbawionym rodziców Prawo dziecka do opieki zastępczej zgodnej z prawem wewnętrznym i obowiązek pań stwa do zapewnienia ciągłości religijnej, kulturowe, językowej lub etnicznej przy zapewnieniu opieki zastępczej. ARTYKU Ł 21 Adopcja Państwo ma zapewni ć, że adopcja przeprowadzana jest przez kompetentne wł adze. Adopcja w innym państwie może by ć rozważana jeżeli wyczerpane s ą wszystkie możliwości adopcji w kraju dziecka. ARTYKU Ł 22 Dziecko uchodźca Powinna by ć zagwarantowana specjalna opieka dla dziecka - uchodźcy. Pań stwo powinno współpracowa ć z międzynarodowymi organizacjami do udzielania mu pomocy oraz do połą czenia odseparowanego dziecka z rodzin ą. ARTYKU Ł 23 Dziecko niepełnosprawne Prawo do korzystania ze specjalnej opieki i edukacji dla pełniejszego życia w społeczeństwie. ARTYKU Ł 24 Opieka zdrowotna Dostęp do instytucji opieki zdrowotnej w zakresie zapobiegania i leczenia chorób jak równie ż stopniowe zniesienie tradycyjnych praktyk przynoszących szkod ę zdrowiu dziecka. ARTYKU Ł 25 Okresowe leczenie Dziecku, które jest umieszczone w zakładzie w celach opieki, ochrony bąd ź leczenia przysł uguje prawo do przebywania w tym miejscu według ustalonych regu ł. ARTYKU Ł 26 Prawo dziecka do korzystania z systemu zabezpieczenia społecznego. ARTYKU Ł 27 Poziom życia Rodzice ponosz ą odpowiedzialno ść za zapewnienie odpowiednich warunków ż ycia dla rozwoju dziecka nawet jeżeli jedno z rodziców żyje w kraju innym ni ż miejsce pobytu dziecka.
ARTYKU Ł 28 Prawo do nauki Prawo do bezpłatnego nauczania podstawowego, dostę p do szkolnictwa zawodowego i podejmowanie kroków zmierzających do zmniejszenia wskaźnika porzucania nauki. Dyscyplina szkolna powinna być realizowana zgodnie z Konwencj ą i w duchu poszanowania godności dziecka. ARTYKU Ł 29 Cele edukacji Edukacja powinna rozwija ć osobowo ść dziecka i jego talenty, przygotowywa ć do odpowiedzialnego dorosłego życia, rozwija ć szacunek dla praw człowieka oraz kulturowych i narodowych wartoś ci kraju dziecka jak i innych krajów. Artyku ł 30: Dzieci pochodzenia rdzennego i należące do mniejszoś ci Prawo dziecka pochodzenia rdzennego lub należącego do mniejszości do korzystania z wł asnej kultury, do używania swojego języka. ARTYKU Ł 31 Zabawa i wypoczynek Prawo dziecka do uczestniczenia w zabawach, zajęciach rekreacyjnych i w ż yciu kulturalnym i artystycznym. ARTYKU Ł 32 Zakaz wyzysku ekonomicznego Prawo dziecka do ochrony przed niebezpiecznymi formami pracy i przeciwko wyzyskowi.