13 grudnia 2012 r. Możliwości finansowania fotowoltaiki Grażyna Kasprzak Ekspert ds. inżynierii środowiska, BOŚ Bank S.A. Mateusz Wodejko Główny analityk, BOŚ EKO Profit S.A.
Projekt ustawy o OZE w świetle procesów inwestycyjnych
Kluczowe fakty (1/2) Pierwszy projekt ustawy spowodował zamrożenie lub spowolnienie wielu procesów inwestycyjnych z powodu zawieszenia finansowania przez większość banków spadek cen projektów w stanie deweloperskim i gotowych obiektów. Zmiany w projekcie ustawy spowodowały ożywienie na rynku od połowy br. roku i powrót na szybką ścieżkę rozwoju, głównie dzięki projektom wiatrowym. Nowe, korzystne zapisy współczynników korygujących dla fotowoltaiki spowodowały masowe zainteresowanie nową dziedziną OZE przez inwestorów, producentów, dystrybutorów i kooperantów. 3
Kluczowe fakty (2/2) Otwarcie furtki dla rozwoju rynku prosumentów może spowodować, iż po raz pierwszy beneficjentem energetyki odnawialnej może stać się szeroki krąg inwestorów. Podstawowe ryzyka związane z procesem legislacyjnym: utrzymanie/zmiana już przyjętych parametrów dla poszczególnych OZE brak wiedzy na temat daty wejścia w życie ustawy 4
Finansowanie inwestycji
Finansowanie inwestycji doświadczenie BOŚ Bank jest jedynym spośród banków komercyjnych w Polsce, którego misją jest finansowa obsługa przedsięwzięć służących ochronie środowiska Nasi klienci to samorządy, przedsiębiorcy, osoby prywatne W latach 1991 2011 BOŚ Bank udzielił kredytów proekologicznych w łącznej kwocie przekraczającej 10 mld zł Łączna wartość inwestycji proekologicznych powstałych w okresie 1991 2011 przy udziale kredytów BOŚ Banku wynosi 37 mld zł 6
Efekty ekologiczne zrealizowanych zadań (w okresie 1991 2011) Redukcja emisji zanieczyszczeń: Pył 138 tys. Mg/a Dwutlenek siarki 476 tys. Mg/a Tlenki azotu 43 tys. Mg/a Dwutlenek węgla 1 560 tys. Mg/a Przepustowość oczyszczalni ścieków 2,6 mln m 3 /d Długość sieci kanalizacyjnej 8,4 tys. km Unieszkodliwiane odpady i odzyskane surowce wtórne 6,3 mln Mg/a Produkcja en. w OZE i oszczędność en. elektrycznej 629 GWh/a 7
Finansowanie OZE przez BOŚ S.A. (1991 2011) Liczba [szt.] Kwota [tys. zł] Elektrownie wiatrowe 78 852 280 Kotły opalane biomasą 856 134 578 Kolektory słoneczne 4 525 106 011 Pompy ciepła 1 039 77 506 Produkcja biopaliw 21 53 278 Biogaz 10 37 495 Małe elektrownie wodne 73 35 757 Inne 5 7 116 Łącznie 6 607 1 304 022 8
Instrumenty bankowe dla ekologii Kredyty preferencyjne i montaże finansowe w ramach współpracy z donatorami środków: kredyty ze środków donatorów kredyty ze środków Banku z dopłatami do odsetek lub kapitału kredyty ze środków łączonych Finansowanie inwestycji na warunkach wynikających z zasad Funduszu Kredyty komercyjne na przedsięwzięcia współfinansowane środkami UE we współpracy z zagranicznymi instytucjami finansowymi standardowe kredyty inwestycyjne Inne instrumenty finansowe Obligacje komunalne Wykup wierzytelności Gwarancje bankowe 9
Kredyty proekologiczne BOŚ S.A.
Kredyty proekologiczne BOŚ Banku Preferencje po stronie cenowej oprocentowanie kredytów obniżone w stosunku do warunków standardowych Kredyty we współpracy z WFOŚiGW Preferencje po stronie nakładów na inwestycję dotacja, premia Kredyty we współpracy z NFOŚiGW, WFOŚiGW Kredyt Termoulga Kredyt Technologiczny Preferencje po stronie konstrukcji finansowania: - obniżona marża i/lub prowizja w stosunku do standardowej oferty Banku - obniżony wymagany wkład własny - wydłużony okres karencji w spłacie kapitału - samospłata kredytu Kredyty we współpracy z NFOŚiGW, WFOŚiGW Kredyty we współpracy z zagranicznymi instytucjami finansowymi Kredyt Energooszczędny 11
Kredyty preferencyjne we współpracy z WFOŚiGW Wsparcie regionalnych programów ochrony środowiska Wykorzystanie dźwigni finansowej Mechanizmy: Kredyty ze środków Funduszu Dopłaty do oprocentowania Dopłata do kapitału w ramach umów lub decyzji indywidualnych 12
Kredyty preferencyjne we współpracy z WFOŚiGW Warunki kredytowania zróżnicowane w poszczególnych województwach, ustalane indywidualnie przez każdy WFOŚiGW przedmiot finansowania (lista zadań priorytetowych) podmiot uprawniony do ubiegania się o finansowanie wysokość kredytu okres realizacji inwestycji oprocentowanie okres spłaty i okres karencji 13
Kredyt z Dobrą Energią Przedmiot kredytowania: odnawialne źródła energii o mocy powyżej 200 kw z wyjątkiem farm wiatrowych, dla których próg wynosi 500 kw instalacje fotowoltaiczne farmy wiatrowe instalacje biogazowni instalacje energetycznego wykorzystania biomasy elektrownie wodne inne inwestycje w OZE oraz pokrycie zobowiązań podatkowych z tytułu podatku VAT związanego z Projektem sfinansowanie zapotrzebowania na kapitał obrotowy Projektu 14
Kredyt z Dobrą Energią Kwota kredytu: do wysokości 80% kosztu netto inwestycji. W przypadku, gdy jednym ze źródeł finansowania Projektu są środki dotacji UE, możliwe jest sfinansowanie kredytem do 90% kosztów netto inwestycji Okres kredytowania: wynikający z z pozytywnie zweryfikowanych przez Bank założeń biznes planu Projektu, lecz nie dłużej niż na 15 lat, przy czym okres kredytowania nie może przekroczyć okresu eksploatacji kredytowanego przedmiotu inwestycji Okres karencji: do 18 miesięcy, lecz nie dłużej niż do czasu osiągnięcia przez Projekt pełnej zdolności produkcyjnej (okres karencji nie może wykraczać poza termin realizacji inwestycji potwierdzony uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie z uwzględnieniem, w uzasadnionych przypadkach maksymalnie 6 miesięcznego okresu rozruchu) 15
Kredyty we współpracy z instytucjami zagranicznymi Europejski Bank Inwestycyjny linia kredytowa EBI 4 JST Finansowanie przedsięwzięć infrastrukturalnych w sektorach: Ochrona środowiska Infrastruktura Racjonalne użycie energii Zdrowie Edukacja z wyłączeniem m.in. budynków administracji publicznej Bank Rozwoju Rady Europy linia kredytowa CEB 4 Finansowanie inwestycji związanych z rozwojem i utrzymaniem infrastruktury oraz ochroną środowiska Nordic Investment Bank linia kredytowa NIB 1 Finansowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu środowiska naturalnego w sektorach: Ochrona powietrza atmosferycznego, w tym: instalacje odnawialnych źródeł energii, Ochrona wód i gospodarka wodna Gospodarka odpadami 16
Projekty OZE nowe warunki prawne Bank Ochrony Środowiska nie wstrzymał oceny i kredytowania projektów OZE pomimo oczekiwania na ostateczny kształt ustawy o odnawialnych źródłach energii Warunki modelu finansowego przedstawianego do Banku zgodne z założeniami projektu ustawy Okres kredytowania zgodny z założeniami biznes planu Projektu, lecz nie dłużej niż do 15 lat, przy czym okres kredytowania nie może przekroczyć okresu eksploatacji kredytowanego przedmiotu inwestycji Pożądane przedstawienie zawartych umów na sprzedaż energii i praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (lub na etapie wniosku kredytowego - projekty umów) Kredytowanie projektów wykorzystujących jedynie nowe urządzenia 17
Praktyka jednego okienka
BOŚ Eko Profit praktyka jednego okienka doradztwo biznesowe organizowanie finansowania inwestycje kapitałowe zarządzanie procesem Oferujemy kompleksowe i elastyczne podejście, inwestujemy w nowe projekty (seed i start-up). W zależności od oceny projektu, jego rodzaju oraz celu inwestycyjnego możemy pełnić funkcje: pośrednika finansowego bezpośredniego inwestora generalnego realizatora inwestycji (GRI) 19
Co oferuje BOŚ Eko Profit? idea 3 x K unikalną możliwość pozyskania kapitału dla podmiotów rozpoczynających realizację projektów biznesowych komplementarną ofertę: kapitał + kredyt + konsulting strukturyzowanie projektu w celu minimalizowania wkładu własnego na korzyść kredytu zaangażowanie kapitałowe w pojedynczy projekt 1-10 mln zł zaangażowanie czasowe w projekt do 5 lat elastyczne i aktywne podejście; możliwość zaangażowania w cały proces realizacji projektu - od jego wstępnej oceny po sprzedaż zakończonej inwestycji różnorodne formy finansowania: kapitał (udział mniejszościowy lub większościowy), pożyczki podporządkowane oraz pożyczki konwertowane (mezzanine) 20
Do kogo kierujemy ofertę? Partner: Inwestorzy indywidualni, podmioty rozpoczynające działalność w obszarze OZE, właściciele dotacji Skala: Mikro i MŚP Potrzeby: kapitał, kredyt, bezp. zaangażowanie w pozyskiwanie finansowania i inne elementy doradztwa Partner: Firmy planujące rozszerzenie działalności w OZE/kogeneracji. Polskie i zagraniczne fundusze i firmy inwestycyjne, inwestorzy branżowi Skala: MŚP + Potrzeby: kapitał + kredyt Koncerny energetyczne i podmioty finansowe zainteresowane zakupem gotowych inwestycji bądź współrealizacją projektów z wykupem po ukończeniu Skala: Duże firmy Potrzeby: bezpieczna koncepcja realizacji projektu, gotowy projekt, logo BOŚ, finansowanie 21
Czego oczekuje klient od BOŚ Eko Profit? Oczekiwanie partnerskiego podejścia: zrozumienia uwarunkowań, w jakich działa inwestor współodpowiedzialności za sukces i ryzyko porażki maksymalnej elastyczności oferty (indywidualne podejście) szybkości procedowania maksymalnego wsparcia merytorycznego w procesie oceny projektu pod kątem pozyskania wsparcia kapitałowego i pozyskania kredytowania CZEGO OCZEKUJEMY OD PARTNERÓW? merytorycznego zrozumienia biznesu załatwienia wszystkiego w jednym okienku 22
Case Study: Farma wiatrowa z dotacją Typ projektu - Farma wiatrowa Dotacja EU - 49,5% - kredyt pomostowy BOŚ Banku Kredyt uzupełniający BOŚ Banku - 39,5% Środki własne inwestora (w tym udział BOŚ Eko Profit) - 11,0% Inwestor mała firma rodzinna Rola BOŚ Banku/BOŚ Eko Profit: strukturyzacja transakcji, wsparcie w rozmowach z dostawcą turbin wsparcie w uzyskaniu pierwszej transzy dotacji z Ministerstwa Gospodarki, pośrednictwo w procesie pozyskania kredytu z BOŚ Banku, udzielenie pożyczki podporządkowanej udzielenie kredytu. CAPEX inwestycji: 42 mln złotych Harmonogram: zakończenie inwestycji 3Q 2012 23
Case Study: Fabryka pelletu z dotacją Typ projektu - budowa zakładu produkcji paliwa drzewnego Dotacja PARP - 28,3% Kredyt inwestycyjny BOŚ (NIB) - 25,9% Kredyt inwestycyjny BOŚ - 27,3% Środki własne inwestora (w tym udział BOŚ Eko Profit) - 18,5% Inwestor grupa inwestorów prywatnych Rola BOŚ Eko Profit: strukturyzacja transakcji, pośrednictwo w procesie pozyskania kredytu z BOŚ, udzielenie pożyczki podporządkowanej. przeprowadzenie procedury pozyskania firmy monitorującej realizację inwestycji CAPEX inwestycji: 77 mln złotych Harmonogram: zakończenie inwestycji 2Q 2013 24
Case Study: Udział kapitałowy w farmie wiatrowej Typ projektu: farma wiatrowa 6 MW bez dotacji, inwestor mała firma branżowa Udział inwestora: wkład własny 30 % + brak zabezpieczeń pomostowych Rola BOŚ Eko Profit: strukturyzacja transakcji, pośrednictwo kredytowe z BOŚ, wsparcie kapitałowe, jako mniejszościowy akcjonariusz, udział w procesie sprzedażowym (umowa warunkowa odkupu po wybudowaniu) CAPEX inwestycji: 43 mln złotych Harmonogram: 4Q 2013 zakończenie inwestycji 25
PV - co możemy robić wspólnie? Budowa kompetencji, banku ziemi i sieci partnerów: powołanie wspólnego podmiotu (SPV), partycypacja w kosztach i ryzyku, możliwości finansowania kaucji przyłączeniowej, ustalenie modelu finansowania i realizacji projektu pod kątem odbiorców końcowych Bank ziemi może obejmować tereny, które dysponują warunkami przyłączeniowymi i mogą być wykorzystane pod budowę farm fotowoltaicznych. Proponujemy współpracę inwestorom posiadającym potencjalne lokalizacje dla farm o wielkości od ok. 1 MW (możliwy mniejszy projekt referencyjny) osoby fizyczne i prawne, samorządy i spółki komunalne. Proponowany model współpracy umożliwia właścicielowi/pomysłodawcy projektu partycypowanie we wszystkich marżach (od deweloperskiej przez realizacyjną po eksploatacyjną) Obecnie BOŚ/BOŚ Eko Profit negocjuje z dostawcami technologii umowy o współpracy przy realizacji projektów (tworzenie listy referencyjnej) umożliwiających po wejściu w życie ustawy szybką ścieżkę wykonywania projektów (dostawcy/producenci, wykonawcy). 26
Korzyści ze współpracy z Grupą BOŚ S.A. Kompleksowa oferta Grupy Kapitałowej BOŚ dotyczy: zaangażowania m.in. w start upy, organizacji procesu, pozyskiwania projektów, analizy projektów, zapewnienia finansowania (kapitał + dług), nadzoru nad procesem, wprowadzenia na giełdę, sprzedaży spółki bądź udziałów, współpraca Klienta z zatrudnionymi w Banku inżynierami inżynierii środowiska (Główni Ekolodzy), wykorzystania wiedzy Banku Ochrony Środowiska w finansowaniu projektów energetyki odnawialnej. Atutem Grupy BOŚ jest doświadczenie i szeroka wiedza na temat projektów OZE 27
Dziękujemy za uwagę Grażyna Kasprzak Ekspert ds. inżynierii środowiska Departament Ekologii i Strategii Bank Ochrony Środowiska S.A. tel. 22 850 88 59 grazyna.kasprzak@bosbank.pl Mateusz Wodejko Główny Analityk ds. projektów inwestycyjnych BOŚ EKO PROFIT S.A. tel. 22 850 89 25 mateusz.wodejko@bosbank.pl www.bosbank.pl