Wzmacnianie rozwoju ekoturystyki w Polsce na przykładzie regionu zach pom. Krystyna Araszkiewicz, ZROT Szczecin Szkolenie regionalne Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Hel, 4 października 2011 r. Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
GOSPODARKA? Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
CZY OCHRONA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO? Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
A MOŻE EKOTURYSTYKA?
Województwo Zachodniopomorskie - cztery główne strefy turystyczne: 1. pas nadmorski 15 gmin, leżących nad Bałtykiem, z ponad 91 tys. miejsc noclegowych, skupiających 85% bazy noclegowej województwa i przyjmujący 61,9% turystów; 2. Dolina Dolnej Odry wraz Zalewem Szczeciński i Kamieńskim 12 gmin z 6,7 tys. miejsc noclegowych; 3. Pas pojezierzy w całości lub w części pojezierza: Myśliborskie, Choszczeńskie, Dobiegniewskie, Ińskie, Drawskie, Wałeckie, Szczecineckie oraz doliny Drawy i Gwdy; 6,3% miejsc noclegowych i 10% ogółu turystów; 4. Obszary pozostałe 44,1% powierzchni województwa z 2,7% miejsc noclegowych.
Region zachodniopomorski połączony jest z europejską siecią dróg wodnych!
Diagnoza turystyki wodno-lądowej w województwie zachodniopomorskim Mocne strony Warunki naturalne do uprawiania żeglarstwa i turystyki wodnej Położenie geograficzne Szanse Możliwość wykorzystania szlaku wodnego Odry oraz połączenia wodnego z Berlinem Duży potencjał rynku europejskiego i stosunkowo duży rynek krajowy Słabe strony Słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna Brak kompleksowego zagospodarowania akwenów Zagrożenia Konkurencyjność rynku skandynawskiego i niemieckiego Niski stopień integracji społeczno-politycznej regionu
Geografia Regionu atuty Atrakcyjne nadmorskie położenie, w niedalekiej odległości od Danii i Szwecji. Graniczy z Niemcami, dużym rynkiem potencjalnych turystów Posiada ciekawą rzeźbę terenu ukształtowaną przez działalność lodowca. Oferuje atrakcyjne walory środowiska naturalnego ostoje ptasie objęte ochroną w ramach obszarów Natura 2000 zajmują ponad 28% powierzchni województwa, ostoje siedliskowe ponad 27% - łącznie ponad 22% powierzchni województwa to obszary NATURA 2000 CZY TO KOLIDUJE Z CELAMI ROZWOJU REGIONU?
Charakterystyka wodnych ruchów turystycznych Obecna pojemność wód zachodniopomorskich to 4 tys. jednostek, po inwestycjach może się zwiększyć do ponad 10 tys., a wraz ze wzmożoną promocją nawet do 20 tys. Średni dzienny koszt postoju jachtu w porcie to ok. 50 Euro Obiekty wodne są atrakcją dla turystów lądowych. Przeciętny wydatek turysty zagranicznego poniesiony na terenie Polski wynosi ok. 30 Euro. Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
PROBLEMY: NISKA JAKOŚĆ INFRASTRUKTURY, SŁABE WYPOSAŻENIE PORTÓW I PRZYSTANI, NIEDOSTATECZNE GŁĘBOKOŚCI TORÓW WODNYCH, NIEWYSTARCZAJĄCA LICZBA PORTÓW, PRZYSTANI i MARIN
ZASOBY PRZYRODNICZE WOJEWÓDZTWA Ponad 1600 jezior o powierzchni powyżej 1 ha + Zalew Szczeciński i Kamieński oraz Jezioro Dąbie + dobrze rozwinięta sieć rzek, z których główną jest Odra = dogodne warunki do tworzenia i użytkowania szlaków wodnych. Najbardziej charakterystycznym, międzynarodowym, transgranicznym szlakiem jest Szlak wodny Berlin Szczecin Bałtyk. Bogactwa naturalne regionu to dwa parki narodowe: Woliński i Drawieński, a także liczne rezerwaty przyrody i parki krajobrazowe (np. Międzyodrze).
Woliński Park Narodowy północno - zachodnia część wyspy Wolin, u ujścia Odry - pierwszy w Polsce park morski w krajobrazie dominuje wybrzeże klifowe ciągnące się na przestrzeni 15 km i wysokie do 95 m, a także wzgórza morenowe, które zajmują trzy czwarte powierzchni lądowej parku. osobliwości przyrody - buczyna storczykowa. raj dla ptaków + główny szlak przelotu ptaków wzdłuż wybrzeża Bałtyku. Obszar delty Świny zaliczony do ostoi ptaków o znaczeniu europejskim. Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Woliński Park Narodowy Rezerwat Pokazowy Żubrów Obserwację przyrody na terenie parku umożliwiają cztery punkty widokowe oraz sieć szlaków turystycznych (łącznie ok. 46 km) i ścieżek dydaktycznych. Licznie odwiedzane miejsca to: Jezioro Turkusowe o specyficznym kolorze wody, wzgórze Zielonka, Rezerwat Pokazowy Żubrów oraz punkty widokowe Gosań i Kawcza Góra Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI program rozwoju sieci portów,marin i przystani jachtowych w Województwie Zachodniopomorskim Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna
Zachodniopomorski Szlak Żeglarski to największy od lat projekt dotyczący turystyki wodnej realizowany na Pomorzu Zachodnim i w kraju jako kilka spójnych działań. Obejmuje: współpracę portów i gmin, które tworzą SIEĆ POWIĄZAŃ porty i przystanie, szlaki turystyczne, zabytki, atrakcje, imprezy składające się na PRODUKT TURYSTYCZNY wspólne pozyskiwanie środków na budowę portów i przystani poprzez PROJEKTY INWESTYCYJNE nazwa, logo i ich wszelkiego rodzaju nośniki składające się na rozpoznawalną MARKĘ Zachodniopomorski Szlak Żeglarski
Źródła dofinansowania programu Regionalny Program Operacyjny WZ Gryfino, Świnoujście, Lubczyna, Stepnica, Szczecin (łącznie około 400 miejsc postojowych) Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Szczecin (Pogoń, JK AZS), Wapnica, Wolin, Kamień Pomorski, Niechorze, Kołobrzeg, Mielno, Darłowo (640 miejsc postojowych) Program Operacyjny RYBY Dziwnów, Mrzeżyno (około 100 miejsc postojowych)
Źródło finansowania: dotacja z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, działanie 6.4- Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym, budżety Partnerów Wartość projektu: koszty kwalifikowalne: w tym dotacja: 98,00 mln zł Dofinansowanie 40% - pomoc publiczna Czas realizacji : 2009-2012 83,00 mln zł 35,28 mln zł
Partnerzy Projektu: Stowarzyszenie Euro Jachtklub Pogoń, Szczecin Jacht Klub AZS, Szczecin Gmina Międzyzdroje Gmina Wolin Gmina Kamień Pomorski Gmina Rewal Zarząd Portu Morskiego Kołobrzeg sp. z o.o. Gmina Mielno Zarząd Portu Morskiego Darłowo sp. z o.o.
Problemy ochrony środowiska istotne dla realizacji Projektu: ochrona czystości wód powierzchniowych znaczna część cieków wodnych ze względu na ich nizinny charakter (niewielkie przepływy) oraz płytkie wody Zalewu Szczecińskiego ma ograniczoną zdolność do samooczyszczania i wysoką wrażliwość na zanieczyszczenie; ochrona warstw przydennych warstwy przydenne charakteryzują się bogactwem biologicznym, a ich naruszenie może przynieść nieodwracalne szkody przyrodnicze; ochrona przed hałasem ma szczególne znaczenie dla ostoi ptaków w okresach lęgowym (od marca do lipca), ale także w okresach zbiórek i przelotów ptaków wędrownych (od końca sierpnia do początku listopada);
Problemy ochrony środowiska istotne dla realizacji Projektu cd.: minimalizacja zniszczeń szaty roślinnej - w tym szuwarów i trzcinowisk nadwodnych oraz na gruntach podmokłych, roślinności łąkowej i wydmowej; dbałość o zachowanie walorów krajobrazu przyrodniczego ograniczenie przekształceń rzeźby terenu i form zabudowy biologicznej; ochrona wód gruntowych i gruntów płytko zalegający pierwszy poziom wód podziemnych jest bardzo podatny na zanieczyszczenie, a systematyczne ograniczanie areału trwałych użytków powoduje obniżenie ich funkcji fitomelioracyjnej i ochronnej; krajobraz kulturowy w tym ochrona i właściwe eksponowanie zabytków, stosowanie oszczędnych form zdobniczych budynków, nie konfliktowych w stosunku do historycznego zagospodarowania rejonu
Zachodniopomorski Szlak Żeglarski i Natura 2000
OBSZARY SIECI NATURA 2000 na trasie Zachodniopomorskiego Szlaku Żeglarskiego Ostoja Wkrzańska Zatoka Pomorska Zalew Szczeciński Łąki Skoszewskie Jezioro Świdwie Dolina Dolnej Odry Ostoja Ińska Delta Świny Przybrzeżne Wody Bałtyku Wybrzeże Trzebiatowskie Zalew Kamieński i Dziwna Puszcza Goleniowska OSOP
OBSZARY SIECI NATURA 2000 na trasie Zachodniopomorskiego Szlaku Żeglarskiego Słowińskie Błoto Dorzecze Parsęty (ujście w Kołobrzegu) Ujście Odry i Zalew Szczeciński Ostoja Goleniowska Police Kanały Trzebiatowsko Kołobrzeski Pas Nadmorski Jezioro Bukowo Uroczyska w Lasach Stepnickich Wolin i Uznam Ostoja na Zatoce Pomorskiej Dolna Odra Jezioro Kopań Wzgórza Bukowe SOOS
Przykłady przyrodniczych atrakcji turystycznych na Szlaku Szczecin Puszcza Bukowa (Wzgórza Bukowe), Ogród Dendrologiczny w Glinnej, Woliński Park Narodowy (porty jachtowe: Świnoujście, Wapnica, Kamień Pomorski, Wolin, Dziwnów) Rezerwat Liwia Łuża przystań Niechorze Kołobrzeg: Najstarsze dęby szypułkowe w Polsce - Bolesław i Warcisław, aleja 74 platanów, buk strzępolistny Darłowo Słowiński Park Narodowy Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI POMORSKI KRAJOBRAZ RZECZNY
Działania równoległe związane z projektem: Opracowanie wspólnego planu marketingowego z uwzględnieniem promocji proekologicznych walorów Szlaku Pozyskanie międzynarodowych imprez żeglarskich dla województwa Przygotowanie zróżnicowanej oferty turystycznej dla małych jednostek Doskonalenie systemu przepływu informacji w tym współpraca z Zachodniopomorską Siecią Ośrodków Edukacji Ekologicznej program edukacji nt ekoturystyki Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Strategia budowania marki produktu Zachodniopomorski Szlak Żeglarski : PROMOCJA ZRÓWNOWAŻONEJ TURYSTYKI WODNEJ powinna być INTEGRALNYM CELEM STRATEGII BUDOWANIA MARKI SZLAKU
Działania promocyjne Lider działań promocyjnych Szlaku LOT ZSŻ Skoordynowany system dystrybucji informacji turystycznej o Szlaku i jego otoczeniu (w tym o obszarach Natura 2000, walorach przyrodniczych, krajobrazowych np. Woliński Park Narodowy w sąsiedztwie portu w Wapnicy) Przygotowanie niezbędnych materiałów promocyjnych (folderów, map itp.) w tym mapa Szlaku na tle mapy obszarów Natury 2000 + informacja o cennych zasobach przyrody w sąsiedztwie portów i przystani Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Działania promocyjne Portal Szlaku, pozycjonowanie, aktualizacja, współtworzenie informacji - synergia informacji turystycznej i przyrodniczej!!! Program budowania marki połączony z programem standaryzacji usług, w tym jednolita wizualizacja Szlaku Działania lojalnościowe odznaka / certyfikat Szlaku certyfikat przystani przyjaznych środowisku Aktywne uczestnictwo w europejskich targach żeglarskich (Warszawa, Duesseldorf, Hamburg, Kopenhaga, Goeteborg, Berlin), Inspirowanie reportaży radiowych i telewizyjnych Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Natura 2000 i Zachodniopomorski Szlak Żeglarski = korzyści turystyki zrównoważonej: Gwarancja dobrego stanu środowiska naturalnego Realizacja założeń zawartych w strategii rozwoju turystyki i strategii rozwoju regionu Podstawa do ubiegania się o dodatkowe fundusze Rozwój form turystyki przyjaznej środowisku Bodziec do rozwoju infrastruktury turystycznej i przedsiębiorczości lokalnej Obniżenie bezrobocia, kształtowanie świadomości ekologicznej mieszkańców, zachowanie tradycji Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ZINTEGROWANIE INFORMACJI Zachodniopomorskie Morze Przygody : Zintegrowany System Informacji Regionu: http://mapa.zachodniopomorskie.pl/ http://zrot.pl/szlak http://zalewszczecinski.net/ Szkolenia regionalne Instytutu na rzecz Ekorozwoju pt. Natura 2000 a turystyka wodna i nadwodna Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej