WYMAGANIA WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW PRAWA BUDOWLANEGO, DOTYCZĄCE PROWADZENIA ROBÓT BUDOWLANYCH I UŻYTKOWANIA OBIEKTÓW BUDOWLANYCH, W KTÓRYCH ZASTOSOWANO WYROBY BUDOWLANE ZAWIERAJĄCE AZBEST. Jacek Horszczaruk naczelnik Wydziału Inspekcji i Kontroli Lublin, dnia 22 listopada 2016 r. 1
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH I UTRZYMANIEM STANU TECHNICZNEGO OBIEKTÓW SZKOLNYCH Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity w Dz. U. z 2016 r. poz. 290 z późn. zm.) normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. (art. 1) 2
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH PROWADZENIE ROBÓT BUDOWLANYCH 3
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31. (art. 28 ust. 1) 4
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Art. 29 ustawy Prawo budowlane określa rodzaje budów i robót budowlanych niewymagających uzyskania pozwolenia na budowę, natomiast art. 30 ustawy Prawo budowlane określa, które budowy i roboty budowlane wymienione w art. 29 ustawy Prawo budowlane wymagają zgłoszenia. 5
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Uzyskanie pozwolenia na budowę, o którym mowa w art. 28 ustawy Prawo budowlane i dokonanie zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 ustawy Prawo budowlane należy do obowiązków inwestora. 6
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Uczestnikami procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, są: 1) inwestor; 2) inspektor nadzoru inwestorskiego; 3) projektant; 4) kierownik budowy lub kierownik robót. (art. 17) 7
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Wykonawca robót budowlanych nie jest uczestnikiem procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. 8
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Do obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w szczególności zapewnienie: 1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów, (art. 18 ust. 1) 9
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH 2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy, 3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, 4) wykonania i odbioru robót budowlanych, (art. 18 ust. 1) 10
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH 5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych, - przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych. (art. 18 ust. 1) 11
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Kierownik budowy jest obowiązany sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji przemysłowej. (art. 21a ust. 1) 12
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie sporządza się, jeżeli w trakcie budowy wykonywany będzie przynajmniej jeden z rodzajów robót budowlanych wymienionych w art. 21a ust. 2 ustawy Prawo budowlane. (art. 21a ust. 1a) 13
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia z dnia 23 czerwca 2003 r. (Dz. U. Nr 120, poz. 1126) szczegółowy zakres robót budowlanych, o których mowa w art. 21a ust. 2 ustawy Prawo budowlane, obejmuje roboty polegające na usuwaniu i naprawie wyrobów budowlanych zawierających azbest. ( 6 pkt 2 lit. b) 14
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy. (art. 41 ust. 1) 15
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Pracami przygotowawczymi są: 1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie; 2) wykonanie niwelacji terenu; 3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów; 4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy. Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem. (art. 41 ust. 2 i ust. 3) 16
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, dla których wymagane jest pozwolenie na budowę, zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub zgłoszenie przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b, właściwy organ (nadzoru budowlanego) oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem, dołączając na piśmie: (art. 41 ust. 4) 17
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH 1) oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7; 2) w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego - oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7; 3) informację zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2. (art. 41 ust. 4) 18
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Kierownik budowy (robót) jest obowiązany: umieścić na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia; nie dotyczy to budowy obiektów służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów liniowych; (art. 42 ust. 2 pkt 2) 19
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Zgodnie z 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia z dnia 26 czerwca 2002 r. (Dz.U. Nr 108, poz. 953 ze zm.): 1. Ogłoszenie, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, umieszcza się na terenie budowy, w sposób trwały i zabezpieczony przed zniszczeniem. 20
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH 2. Ogłoszenie, zawiera: 1) przewidywane terminy rozpoczęcia i zakończenia wykonywania robót budowlanych, 2) maksymalną liczbę pracowników zatrudnionych na budowie w poszczególnych okresach, 3) informacje dotyczące planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. 21
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Kto, przystępuje do budowy lub prowadzi roboty budowlane bez dopełnienia wymagań określonych w art. 41 ust. 4, art. 42, art. 44, art. 45, podlega karze grzywny.. (art. 93 pkt 6) 22
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Kto, wykonuje roboty budowlane w sposób odbiegający od ustaleń i warunków określonych w przepisach, pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę bądź w zgłoszeniu budowy lub rozbiórki, bądź istotnie odbiegający od zatwierdzonego projektu, podlega karze grzywny.. (art. 93 pkt 6) 23
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Dodatkowe wymagania wprowadza rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest z dnia 2 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 71, poz. 649 ze zm.). 24
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Wykonawca prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów zawierających azbest z miejsca, obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji przemysłowej, a także z terenu prac obowiązany jest do zgłoszenia zamiaru przeprowadzenia tych prac właściwemu organowi nadzoru budowlanego, właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy oraz właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, w terminie co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem prac. ( 6 ust. 2) 25
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 2, powinno zawierać w szczególności: 1) rodzaj lub nazwę wyrobów zawierających azbest według grup wyrobów określonych w odrębnych przepisach, 2) termin rozpoczęcia i planowanego zakończenia prac, 3) adres obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji przemysłowej, ( 6 ust. 3) 26
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH 4) kopię aktualnej oceny stanu wyrobów zawierających azbest, 5) określenie liczby pracowników, którzy przebywać będą w kontakcie z azbestem, 6) obowiązanie wykonawcy prac do przedłożenia nowego zgłoszenia w przypadku zmiany warunków prowadzenia robót. ( 6 ust. 3) 27
Z PROWADZENIEM ROBÓT BUDOWLANYCH Właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości obowiązany jest zgłosić prace polegające na zabezpieczaniu lub usuwaniu wyrobów zawierających azbest do właściwego organu administracji architektonicznobudowlanej. ( 6 ust. 4) 28
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Inwestor, oddając do użytkowania obiekt budowlany, przekazuje właścicielowi lub zarządcy obiektu dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą. Przekazaniu podlegają również inne dokumenty i decyzje dotyczące obiektu, a także, w razie potrzeby, instrukcje obsługi i eksploatacji: obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym obiektem. (art. 60) 29
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1-7. (art. 5 ust. 2 w zw. z art. 61 pkt 1). 30
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Właściciel lub zarządca obowiązany jest również zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi,..., pożary lub powodzie, (art. 61 pkt 2) 31
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. (art. 91a). 32
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Właściciel lub zarządcy obiektu budowlanego jest obowiązany prowadzić dla każdego budynku oraz obiektu budowlanego niebędącego budynkiem, którego projekt jest objęty obowiązkiem sprawdzenia, o którym mowa w art. 20 ust. 2 (z wyłączeniem budynków o prostej konstrukcji, jak: budynki mieszkalne jednorodzinne, niewielkie obiekty gospodarcze, inwentarskie i składowe), książkę obiektu budowlanego, stanowiącą dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przeprowadzanych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy, w okresie użytkowania obiektu budowlanego. (art. 64 ust. 1). 33
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Wzór książki obiektu budowlanego oraz sposób jej prowadzenia określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie książki obiektu budowlanego z dnia 3 lipca 2003 r. (Dz.U. Nr 120, poz. 1134). 34
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Książka powinna być założona w dniu przekazania obiektu budowlanego, zwanego dalej "obiektem", do użytkowania i systematycznie prowadzona przez okres jego użytkowania. ( 2 ww. rozporządzenia) 35
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Zgodnie z 4 ww. rozporządzenia w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest: 1. Właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, a także obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest, przeprowadza kontrole stanu tych wyrobów w terminach wynikających z oceny stanu tych wyrobów. 36
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH 2. Z przeprowadzonej kontroli okresowej sporządza się w jednym egzemplarzu ocenę stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest, zwaną dalej "oceną". Wzór oceny określa załącznik nr 1 do rozporządzenia. 37
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH 3. Podmioty, o których mowa w ust. 1, przechowują ocenę łącznie z dokumentacją miejsca zawierającego azbest, obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji przemysłowej. Dla budynków oraz obiektów budowlanych niebędących budynkami, dla których jest prowadzona książka obiektu budowlanego na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, ocena ta powinna być dołączona do książki obiektu budowlanego. 38
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Kto nie spełnia, określonych w art. 63 ust. 1 lub art. 64 ust. 1 i 3, obowiązków przechowywania dokumentów, związanych z obiektem budowlanym lub prowadzenia książki obiektu budowlanego, podlega karze grzywny. (art. 93 pkt 9) 39
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Kontrole okresowe stanu technicznego obiektów budowlanych. 40
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: (art. 62) 41
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH 1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego: a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych); (art. 62 ust. 1 pkt 1) 42
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH 2) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m 2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m 2 ; osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej kontroli, (art. 62 ust. 1 pkt 3) 43
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH 3) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; wraz z badaniem instalacji elektrycznej i piorunochronnej oraz uziemień instalacji i aparatów, (art. 62 ust. 1 pkt 2) 44
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH 4) bezpiecznego użytkowania obiektu każdorazowo w przypadku wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury takich jak: wyładowania atmosferyczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, pożary w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, (art. 62 ust. 1 pkt 4 i art. 61 pkt 2) 45
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Ważne jest żeby w protokole z każdej kontroli okresowej były zawarte: ocena stanu technicznego obiektu (nieodpowiedni, dostateczny, dobry); ocena stanu bezpieczeństwa użytkowania obiektu (stan niezagrażający, stan niezagrażający z uwagami, stan zagrażający); informacje o wykonaniu bądź nie wykonaniu zaleceń zapisanych w protokole z poprzedniej kontroli. 46
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Kto nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1-4a, podlega karze grzywny. (art. 93 pkt 8) 47
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Obowiązek bezzwłocznego usunięcia uszkodzeń (art. 70) 48
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem. (art. 70 ust. 1) 49
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Kto nie spełnia, określonego w art. 70 ust. 1, obowiązku usunięcia stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków, mogących spowodować niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska, podlega karze aresztu albo karze ograniczenia wolności, albo karze grzywny. (art. 92 ust. 1 pkt 1) 50
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Potwierdzenie wykonania obowiązku bezzwłocznego usunięcia uszkodzeń (art. 70 ust. 2) 51
Z UŻYTKOWANIEM OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Obowiązek usunięcia uszkodzeń mogących spowodować zagrożenie powinien być potwierdzony w protokole z kontroli obiektu budowlanego. Osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie przesłać kopię tego protokołu do właściwego organu, który przeprowadza bezzwłocznie kontrolę w celu potwierdzenia usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz uzupełnienia braków. (art. 70 ust. 2) 52
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 53