SPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 13



Podobne dokumenty
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich

Spis treści. Wstęp... 15

SPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9

VIII FORUM ENERGETYCZNE

Cel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE.

Kapitał zagraniczny w Polsce w dobie globalizacji

Polska w Onii Europejskiej

Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej?

Integracja europejska

Tadeusz Truskolaski TRANSPORT A DYNAMIKA WZROSTU GOSPODARCZEGO W POŁUDNIOWO-WSCHODNICH KRAJACH BAŁTYCKICH

Procesy globalizacyjne

światowej na podstawie mapy podaje cechy podziału wyjaśnia wpływ ustroju politycznego na rozwój administracyjnego Polski

Tendencje i uwarunkowania biznesu międzynarodowego

POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH I STOPNIA. Forma zajęć. forma zaliczenia. wykłady. Razem. wykład. Ćw/konw/zaj.t. ćwiczenia

Wsparcie przedsiębiorców w latach możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA

FUNDUSZE STRUKTURALNE ĆWICZENIA SEMESTR ZIMOWY 2014/2015

Spis treści. Wstęp 11

Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera

Wykaz kandydatów na ekspertów RPO WSL na lata Załącznik nr 1 do Uchwały Zarządu Województwa Śląskiego nr. Wykaz dziedzin RPO WSL

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich

Studia II stopnia (magisterskie) rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Międzynarodowe stosunki gospodarcze

logistycznego Polski 3.5. Porty morskie ujścia Wisły i ich rola w systemie logistycznym Polski Porty ujścia Wisły w europejskich korytarzach tr

Sektor usług finansowych w gospodarce Unii Europejskiej

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich

PLAN STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA. Forma zajęć. forma zaliczenia. wykłady. Razem. wykład. Ćw/konw/zaj.t. ćwiczenia

Najnowsze tendencje w stymulowaniu inwestycji i pozyskiwaniu inwestorów

ZARZĄDZANIE KIERUNEK. Specjalności:

Badania naukowe na Wydziale Gospodarki Międzynarodowej 2017

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH I STOPNIA. Forma zajęć. forma zaliczenia. wykłady. Razem. wykład. Ćw/konw/zaj.t. ćwiczenia

2. Zadania Tryb podejmowania decyzji i organizacja pracy... 57

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia (magisterskie) stacjonarne rok akademicki 2015/2016 Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich

RADA UNII EUROPEJSKIEJ. Bruksela, 29 listopada 2005 r /05 OJ CONS 65 TRANS 247 TELECOM 135 ENER 181

Forma zajęć. wykłady. Razem

1.4. Uwarunkowania komodalności transportu Bibliografia... 43

Turystyka Władysław W. Gaworecki

K A R T A P R Z E D M I O T U

, Łódź. Szkolenie z zakresu krajowych Programów Operacyjnych na lata

Opis: Z recenzji Prof. Wojciecha Bieńkowskiego

Wpływ wprowadzenia euro na stopień otwartości i zmiany strukturalne w handlu krajów strefy euro

Prezentacja Modułu Międzynarodowego

KATEDRA EKONOMII I PRAWA GOSPODARCZEGO

Otwarty Świat. Atrakcyjność Inwestycyjna Europy Raport Ernst & Young 2008

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus

STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PUŁAWY DO 2020 ROKU Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2030

Dostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności

Plan studiów niestacjonarnych I stopnia Kierunek Ekonomia Profil ogólnoakademicki realizacja od roku akademickiego 2018/2019

Kierunek: EKONOMIA Profil: PRAKTYCZNY Plan studiów stacjonarnych pierwszego stopnia Obowiązujacy od

Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne I stopnia Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych

Gospodarka niskoemisyjna

Konkurencyjność Polski w procesie pogłębiania integracji europejskiej i budowy gospodarki opartej na wiedzy

Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Katowice, 2 grudzień 2004

Słowo wstępne - prof. zw. dr hab. inŝ. Władysław Włosiński Przedmowa - prof. zw. dr hab. Bogusław Liberadzki, prof. zw. dr hab.

POLSKI PRZEMYSŁ TEKSTYLNY I ODZIEśOWY ANALIZA SWOT

Spis treści: Wstęp. ROZDZIAŁ 1. Istota i funkcje systemu finansowego Adam Dmowski

Główne problemy. Wysokie koszty importu ropy: 1 mld dziennie w 2011 Deficyt w bilansie handlowym: ~ 2.5 % of PKB 7% wydatków gospodarstw domowych

Priorytety Dolnego Śląska w Unii Europejskiej. Piotr Borys Parlament Europejski

Komisja Transportu i Turystyki. w sprawie budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2016 wszystkie sekcje (2015/XXXX(BUD))

Jak być skutecznym w kraju niemieckojęzycznym i dlaczego tylko niektórzy odnoszą sukcesy?

Dr Wiesława Lizińska Katedra Polityki Gospodarczej i Regionalnej UWM w Olsztynie. Klimat inwestycyjny na poziomie regionalnym i lokalnym

Kierunek EKONOMIA WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. rekrutacja 2017/2018

Gospodarki krajów wschodzących po kryzysie. 14/03/2011 Jakub Janus

Cezary Kosikowski, Finanse i prawo finansowe Unii Europejskiej

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe

Dolnośląski Park Technologiczny T-Park, ul. Szczawieńska 2, Szczawno-Zdrój, Sala A001, parter. Szanowni Państwo, Serdecznie zapraszamy!

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r.

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji

Przemiany w przemyśle i usługach

Sytuacja gospodarcza Polski

ZMIANY STRUKTURY ŚWIATOWEGO HANDLU USŁUGAMI W LATACH

Programowanie funduszy UE w latach schemat

POLSKA - INDIE W KIERUNKU EFEKTYWNEGO MODELU DYPLOMACJI GOSPODARCZEJ?

Aleksander Maksimczuk Leszek Sidorowicz GRANICZNY RUCH OSOBOWY I TOWAROWY W UNII EUROPEJSKIEJ

PODSTAWA PRAWNA ZWYKŁEJ PROCEDURY USTAWODAWCZEJ. Podstawa prawna Przedmiot Elementy procedury 1. w ogólnym interesie gospodarczym

SYLABUS. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Europeistyka Studia I stopnia Stacjonarne

Wspólne Polityki wykład 13, semestr 2 Polityki JRE. Dr Katarzyna Śledziewska. Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0094/215

Wydatkowanie czy rozwój

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia stacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich

Regionalne i inteligentne specjalizacje jako podstawa kreowania polityki rozwoju

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia I stopnia (licencjackie) niestacjonarne rok akademicki 2015/2016 Kierunek Ekonomia Promotorzy prac dyplomowych

Brama Unii Celnej: Białoruś. Ambasada Republiki Białoruś w Rzeczypospolitej Polskiej

Obszary wiejskie w polityce spójności - założenia na okres

Kierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA

ASPEKTY PRAWNE FUNKCJONOWANIA RYNKU FINANSOWEGO UNII EUROPEJSKIEJ B

STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE Z INNYMI KLUCZOWYMI PODMIOTAMI GOSPODARKI ŚWIATOWEJ

Dr hab. prof. US Dariusz Zarzecki

Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji. III. Międzynarodowe porównania aktywności przedsiębiorczej. Polska na tle Europy i świata

Perspektywa finansowa Najnowsze komunikaty i projekty rozporządzeń KE Zespół ds. funduszy UE

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

POLITYKA EKOINNOWACYJNA UNII EUROPEJSKIEJ

Potrzeby polskich przedsiębiorstw - Program Sektorowy INNOLOG. dr inż. Stanisław Krzyżaniak

Sektor budowlany w Polsce 2017 Analiza regionalna. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata

Wyzwania Energetyki 2012 CEF

Tematyka seminariów. Logistyka. Studia stacjonarne, I stopnia. Rok II. ZAPISY: 18 lutego 2015 r. godz

SEKTOR METALOWO-ODLEWNICZY W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM

Transkrypt:

SPIS TREŚCI Wprowadzenie............................................... 13 ROZDZIAŁ I Wzrost roli usług w gospodarce Unii Europejskiej................ 13 1. Teoretyczne podstawy rozwoju usług......................... 13 2. Sektor usług w gospodarce UE.............................. 26 ROZDZIAŁ II Budowa jednolitego rynku usług a wzrost konkurencyjności Unii Europejskiej................................................. 40 1. Podstawy prawne swobody przepływu usług w Unii Europejskiej.. 40 2. Liberalizacja przepływów usługowych a konkurencyjność UE..... 49 3. Dyrektywa usługowa....................................... 69 4. Makroekonomiczne efekty dyrektywy usługowej................ 83 ROZDZIAŁ III Usługi transportowe we wzroście konkurencyjności Unii Europejskiej 93 1. Szczególne miejsce transportu drogowego w usługach transpor towych..................................................... 93 2. W kierunku liberalizacji transportowych usług kolejowych....... 100 3. Jednolite uregulowania swobodnego świadczenia usług transportowych drogą wodną śródlądową............................... 107 4. W kierunku dynamicznego rozwoju zintegrowanego transportu morskiego................................................ 109 5. Liberalizacja i wzrost konkurencyjności transportu lotniczego.... 112 6. Promocja transportu kombinowanego (wielogałęziowego)....... 117 ROZDZIAŁ IV Specyfika i magistralne połączenia transportu przesyłowego........ 118 1. Specyfika transportu przesyłowego........................... 118 5

2. Dywersyfikacja źródeł dostaw i nośników energii............... 121 3. Odnawialne źródła energii w zabezpieczaniu dostępu do surowców energetycznych............................................ 124 4. Energia jądrowa i jej rola w budowie europejskich sieci energetycznych.................................................. 135 ROZDZIAŁ V Wspólna Polityka Transportowa i rozwój infrastruktury transportowej 151 1. Cele i zasady Wspólnej Polityki Transportowej................. 151 2. Rozwój infrastruktury transportowej w Unii Europejskiej........ 157 2.1. W kierunku jednolitej sieci transportowej.................. 157 2.2. Infrastruktura drogowa transportu samochodowego......... 160 2.3. Infrastruktura kolejowa................................. 166 2.4. Infrastruktura transportu lotniczego...................... 168 2.5. Infrastruktura transportu wodnego śródlądowego........... 169 3. Rozwój infrastruktury transportowej a ochrona środowiska naturalnego.................................................. 172 ROZDZIAŁ VI Finansowanie budżetowe transportu Unii Europejskiej w latach 2000 2006.................................................. 180 1. Wykorzystanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej przez transport................................................. 180 2. Transport i ochrona środowiska naturalnego w finansowaniu budżetowym Unii Europejskiej w latach 2000 2006.................. 184 ROZDZIAŁ VII Finansowanie transportu Unii Europejskiej w latach 2007 2013.... 194 1. Założenia systemu finansowego Unii Europejskiej na lata 2007 2013................................................ 194 2. Instrumenty finansowania budżetowego transportu w UE w latach 2007 2013................................................ 197 3. Europejski Bank Inwestycyjny pozabudżetowy instrument finansowania transportu Unii Europejskiej......................... 203 ROZDZIAŁ VIII Wpływ handlu usługami na konkurencyjność globalną Unii Europejskiej...................................................... 212 1. Unia Europejska w negocjacjach usługowych GATS w ramach WTO................................................... 212 2. Zewnętrzny handel usługami UE w latach 1985 2005........... 227 6

3. Najnowsze tendencje w rozwoju handlu usługami UE z krajami trzecimi.................................................. 241 ROZDZIAŁ IX Offshoring usług Unii Europejskiej............................. 260 1. Problemy terminologiczne.................................. 260 2. Skala offshoringu.......................................... 263 3. Motywy podejmowania działalności offshoringowej............. 272 4. Bariery przenoszenia usług za granicę......................... 277 5. Kierunki przenoszenia funkcji biznesowych za granicę........... 279 6. Kontrowersje wokół delokalizacji usług....................... 287 Zakończenie................................................. 292 Spis literatury................................................ 298

WPROWADZENIE Usługi odgrywają znaczącą rolę we współczesnym rozwoju gospodarczym zarówno w tworzeniu produktu krajowego brutto jak i udziału w zatrudnieniu. Rosnące znaczenie usług uwidacznia się zarówno w państwach wysoko rozwiniętych takich jak Unia Europejska jak i w krajach rozwijających się 1. W krajach wysoko rozwiniętych sektor usług zajmuje dominującą pozycję w strukturze gospodarczej wyprzedzając przemysł i rolnictwo. Ponadto w krajach OECD 70% zatrudnionych pracuje już obecnie w usługach 2. Usługi ściśle związane są z międzynarodowym podziałem pracy, który jest jednym z centralnych elementów działalności biznesu w dwudziestym pierwszym wieku. Należą one do istotnych problemów rokowań w sprawie liberalizacji handlu międzynarodowego w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO). Szczególną uwagę zwraca się przy tym na liberalizację usług bankowych, ubezpieczeniowych, turystycznych i łączności. Bardzo ważną rolę w handlu międzynarodowym usługami, odgrywa Unia Europejska. Wynika to z faktu, iż jest ona zarówno największym importerem jak i eksporterem usług. Ponadto warto zauważyć, że około 60% całkowitych obrotów usługowych przypada na handel między państwami członkowskimi, czyli na tzw. handel wewnętrzny. Usługami charakteryzującymi się największą zdolnością handlową (tradeability), a jednocześnie stanowiącymi o przewadze konkurencyjnej Unii Europejskiej względem innych regionów świata są usługi finansowe (np. ubezpieczeniowe, bankowe), komunikacyjne (np. telekomunikacyjne, audiowizualne), profesjonalne (np. prawne, księgowe, architektoniczne) transportowe (transport lotniczy, morski, lądowy), turystyczne, edukacyjne, informatyczne, związane ze środowiskiem. Wśród szerokiej gamy usług Unii Europejskiej znajdują się usługi transportowe. Rozwój usług transportowych przyczynia się do zwiększania zasięgu 1 Por. A. Kuźnar, Tendencje w rozwoju międzynarodowego handlu usługami, [w:] Egzemplifikacja międzynarodowych stosunków gospodarczych, (red.) P. Bożyk, Warszawa 2004, s. 30. 2 Por. S. Wunsch-Vincent, Offshoring von Dienstleistungen und die WTO: Protektionismus verbungen, Die Volkswirtschaft. Das Magazin fuer Wirtschaftspolitik nr 9, 2005, s. 22. 9

terytorialnego przewozów i rozmiarów potrzeb transportowych. Transport lądowy jest znaczącym osiągnięciem technologicznym człowieka. Powoduje on równocześnie szereg zagrożeń dla środowiska naturalnego zwłaszcza w aglomeracjach miejskich jak również w pobliżu tras o dużym natężeniu ruchu. Zmiany klimatu spowodowane wzrostem transportu są jednym z najpoważniejszych wyzwań przed jakimi stoi dzisiaj Unia Europejska. Zgodnie z założeniami UE transport musi być przyjazny środowisku naturalnemu. Wspólnota popiera i wspomaga rozwiązania, które w jak najmniejszym stopniu obciążają przyrodę. Podejmowane są dążenia do ujednolicenia przepisów technicznych, socjalnych i podatkowych dotyczących danego obszaru. Unia Europejska znajduje się także w trakcie tworzenia sieci transeuropejskich, obejmujących transport, telekomunikację i energetykę. Wspiera zastosowanie nowoczesnych technologii w dziedzinie transportu, w celu poprawy bezpieczeństwa oraz stanu środowiska naturalnego. W dyskusjach dotyczących korzyści z międzynarodowego podziału pracy, również w sferze usług, szczególnie bierze się pod uwagę kraje o stosunkowo dobrze wykształconej sile roboczej i o niskich poziomach płac takie jak kraje Europy Środkowej i Wschodniej w tym Polskę, Republikę Czeską i Węgry 3 oraz Azji Południowo-Wschodniej w tym Indie i Chiny 4. W rezultacie, zwiększają się możliwości zatrudniania w różnego rodzaju usługach pracowników wykwalifikowanych z krajów o niższych poziomach płac za pomocą najnowszych technologii informatycznych. Ważne wyzwanie dla rynku pracy krajów wysoko uprzemysłowionych w obecnych warunkach rozwoju stanowi delokalizacja czyli outsourcing i offshoring 5. Zlecanie prac, szczególnie usług za granicę, jest nowym zjawiskiem we współczesnym rozwoju gospodarczym. Umożliwiają je nowe technologie informacyjne i komunikacyjne a także liberalizacja międzynarodowego handlu usługami 6. Z drugiej strony delokalizacja wpływa na wzrost zatrudnienia szczególnie w krajach słabiej rozwiniętych, do których realizacja tego rodzaju usług jest kierowana. Należy tu jednak mieć na uwadze przed wszystkim dobrze wykształconą siłę roboczą jak informatyków, projektantów czy ekonomistów przygotowanych do wykonywania różnego rodzaju kalkulacji finansowych. Głównym celem pracy było przedstawienie roli usług we wzroście konkurencyjności Unii Europejskiej. Został on zrealizowany przy pomocy celów 3 Szerzej o tym, Ch. Donkor, Auslagerung von Unternehmenprozessen ins Ausland ein Kriterienkatalog, Die Volkswirtschaft. Das Magazin fuer Wirtschaftspolitik nr 9, 2005, s. 33. 4 Por. H. Egger, Outsourcing und Offshoring eine makrooekonomische Betrachtung, Die Volkswirtschaft. Das Magazin fuer Wirtschaftspolitik nr 9, 2005, s. 4. 5 Por. ibidem, s. 4. 6 Por. S. Wunsch-Vincent, op. cit., 22. 10

szczegółowych takich jak przedstawienie wzrostu roli usług w gospodarce, znaczenia budowy jednolitego rynku usług dla wzrostu konkurencyjności, usług transportowych we wzroście konkurencyjności UE, specyfiki i magistralnych połączeń transportu przesyłowego, Wspólnej Polityki Transportowej i rozwoju infrastruktury transportowej, finansowania budżetowego transportu UE w latach 2000 2006, finansowania transportu UE w latach 2007 2013, wpływu handlu usługami na konkurencyjność globalną oraz offshoringu usług Unii Europejskiej. W zakończeniu zawarto wnioski i uogólnienia wynikające z przeprowadzonej analizy badawczej. W toku realizacji celu głównego i celów szczegółowych zastosowano odpowiednie metody badawcze między innymi takie jak metodę deskryptywną, komparatystyczną, statystyki opisowej, graficznej prezentacji danych statystycznych. Praca została napisana w oparciu o materiały źródłowe oraz literaturę specjalistyczną badanego przedmiotu krajową i zagraniczną.