Podrecznik Pracownika G s - Barway Services Ltd Barway, Ely, Cambs, CB7 5TZ ENGLAND Nasze strony internetowe: http://www.gs-recruitment.com/seasonal-work/ Summer 2012
SPIS TRESCI I O czym powinienes wiedziec, zanim do nas przyjedziesz?: I.1. Struktura Firmy I.2. Witamy I.3. Wprowadzenie I.4. Lokalizacja firmy I.5. Historia Firmy I.6. Obszary upraw i dzialy produkcyjne I.7. Klienci I.8. Produkty i rozwoj I.9. Ochrona srodowiska I.10. Dlaczego powinienies pracowac w G S? I.11. Charakter pracy I.12. Procedury zdrowotne / Ubezpieczenie na czas podrozy I.13. Wynagrodzenie I.14. Sezonowi pracownicy rolni objeci programem SAWS I.15. Procedury dotyczace czasu pracy I.16. Minimalne krajowe wynagrodzenie I.17. Staly numer ubezpieczenia (N.I) oraz podatki ( Tax ) I.18. Zakwaterownie I.19. Miejsca wolne od szkla I.20. Zaklocenia ciszy po polnocy I.21. Oplaty I.22. Sport i rekreacja I.23. Interesujace miejsca, co i gdzie? I.24. Nie zapomnij II O czym powinienes wiedziec jako mieszkaniec hostelu? II.1. Dlaczego powinienes zapoznac sie z trescia tego podrecznika? II.2. Ogolne informacje II.3. Procedury dotyczace zakwaterowania Zakaz palenia w miejscach publicznych Przechowywanie produktow spozywczych w pokojach Sprzet elektryczny Pralnia Godziny otwarcia biura Osoby odwiedzajace Abonament telewizyjny Korespondencja i polaczenia telefoniczne Sprzet sportowy II.4. Praca Punktualnosc Przerwy w pracy Bizuteria Tajemnica handlowa II.5. Procedury dotyczace konta bankowego II.6. Procedury dotyczace palenia II.7. Higiena Summer 2012 Page 2 of 38
II.8. Procedura raportu o wypadkach i wykroczeniach BHP/ Pierwsza pomoc II.9. Wizyta u lekarza i dentysty II.10. Infekcje II.11. Procedury BHP II.12. Zasady dotyczace hosteli oraz terenow przyleglych II.13. Bezpieczenstwo na drodze II.14. Szukanie pomocy i porad Speak Up II.15. Procedury dyscyplinarne Nadrzedne Razace wykroczenia Prawo do przeszukania Prawo do odwolania i zlozenia sprzeciwu Prawo do zlozenia skargi Procedura zwiazana z wyjazdem Summer 2012 Page 3 of 38
CZESC I O czym powinienes wiedziec zanim do nas przyjedziesz I.1. Struktura firmy W sklad Shropshire Group wchodza: G s Fresh Ltd G s Barway Services Ltd G s Fresh Vegetables Ltd G s Fresh Beetroot Ltd G s Growers Ltd G s Espana SL Barway Farms Ltd Riverfen Farm Ltd Pascual Hermanos SA Norfolk Farms & Feltwell East Coast Growers Woodhall Growers Ltd. Sandfields Farms Ltd. I.2. Witamy w firmie G s - Barway Services Ltd Jestesmy dumni z bycia przodujacym europejskim producentem warzyw i salat, przedsiebiorstwem zajmujacym sie na duza skale uprawa, pakowaniem i sprzedaza. Nasz sukces zostal osiagniety poprzez bliska wspolprace z naszymi klientami, dbalosc o jakosc, a takze poprzez ciezka prace i poswiecenie naszych pracowników. Mamy nadzieje, ze podczas Twojego pobytu bedziesz czul sie czescia firmy odnoszacej sukcesy, rowniez dzieki wkladowi Twojej pracy oraz bedziesz czul satysfacje z pracy u nas. Mamy rowniez nadzieje, ze poznasz nasze metody i zasady dzialan, wyniesiesz nowy bagaz doswiadczen i powrocisz z nowa wiedza i wartosciami, ktore pozytwnie wplyna na Twoja przyszlosc. Informacje zawarte w tym podreczniku powinny pomoc Tobie w przygotowaniu sie do pracy w naszej firmie i zdobyciu nowego doswiadczenia zawodowego. Liczymy na Twoja wspolprace i mamy nadzieje, ze podczas pobytu bedziesz czynnym uczestnikiem naszego programu rozrywkowego, spotkasz nowych przyjaciol, poznasz osoby z innych krajow i zdobedziesz dodatkowa wiedze z zakresu rolnictwa i produkcji. I.3. Wprowadzenie Podrecznik ten ma sluzyc jako przewodnik dla wszystkich pracownikow sezonowych, zatrudnionych przez G s Barway Services Ltd. Mysla przewodnia jest jak najlepsze przygotowanie do pobytu w firmie G`s. W ksiazce znajdziesz zatem krotka wzmianke dotyczaca firmy, opis pracy, ktora bedziesz wykonywal, zapoznasz sie z warunkami zakwaterowania, mozliwosciami spedzania wolnego czasu oraz znajdziesz opis miejsc, ktore warto zobaczyc we wschodniej czesci Anglii. Summer 2012 Page 4 of 38
I.4. Lokalizacja firmy Firma nasza usytuowana jest w Hrabstwie Cambridge, we wschodniej czesci Wielkiej Brytanii. Dokladniejsze polozenie farmy, nazwanej Hainey Farm, to 5 mil (ok 8 km) od Ely, 10 mil (ok 17 km) od Newmarket oraz 24 mil (ok 30 km) od Cambridge. Londyn, stolica Wielkiej Brytanii, jest oddalony o ok 75 mil ( ok 100 km ). Mozliwosci dojazdu do Ely Samochodem: Ely jest usytuowane na drodze nr A10, z latwym dostepem do drogi nr M11. Polozenie Ely to: 24 mile od Cambridge, 62 mile od Norwich i 75 mil od Londynu. Autobusem miejskim: Ely posiada regularne polaczenie autobusowe z Cambridge. Glowny przystanek w Cambridge znajduje sie przy ulicy Market Street. Autobusem dalekobieznym: do Ely mozna rowniez dostac sie uzywajac linii dalekobieznych. Autobus National Express Coach zatrzymuje sie zarowno w Cambridge, jak i w Newmarket i laczy oba te miasta ze wszystkimi wiekszymi miastami w Wielkiej Brytanii. Informacje dotyczace polaczen linii dalekobieznych znajdziesz pod numerem (0990) 808080 Pociagiem: Stacja kolejowa w Ely umiejscowiona jest na poludniu miasta. Bezposrednio z Ely, uzywajac koleji, dojechac mozna do Londynu, Cambridge, Peterborough, Norwich i Kings Lynn. W miejscu gdzie zlokalizowana jest firma nie ma publicznego transportu laczacego Barway z Ely jest mozliwosc zamowienia taksowki lub udania sie na pieszo (dystans ok 5 km) do Barway JAK DOSTAC SIE Z LONDONU TO BARWAY??? Stacja autobusowa Victoria Station : - autobusem bezposrednio do Cambridge, nastepnie autobusem lub pociagiem do Ely. - metrem do stacji Kings Cross a nastepnie pociagiem do Ely. Z lotniska London Luton autobusem do Cambridge, pozniej z Cambridge do Ely autobusem lub pociagiem. Z lotniska London Stansted pociagiem bezposrednio do Ely. Z Ely do Barway nalezy wziac taxi. Pomocne strony internetowe: www.nationalexpress.com www.nationalrail.co.uk www.stagecoachbus.com I.5. Historia firmy Shropshire Group jest przodujacym europejskim potentatem, zajmujacym sie na duza skale uprawa, zbiorem, pakowaniem i sprzedaza wysokiej jakosci warzyw i salat oraz charakteryzujacym sie solidnoscia i niezawodnoscia w dostarczaniu swoich produktow na calym swiecie. Summer 2012 Page 5 of 38
Firma zostala zalozona w 1952 roku przez Mr. Guy Shropshire z poczatkowym kapitalem 120 ha upraw i od powstania do dnia dzisiejszego pozostala firma rodzina. Obecny obraz firmy to przodujace w Europie, ze wzgledu na rozmiary upraw i produkcje, przedsiebiorstwo. Rozmiar upraw ~ 6,684 ha (aktualny obszar wszystkich upraw) 3,920 ha to uprawy na glebach mulowych w rejonie Murcia w Hiszpanii. 2,600 ha zlokalizowane jest na terenie UK w dwoch glownych regionach ~ 1,000 ha w Norfolk: z czego 180 ha to ziemie piaszczysto-gliniane; reszta to czarnoziemy z zachowanym w calosci przeszlo 50 kilometrowym pasem krzewow - zywoplotow, kanalow i drog wodnych. 1,600 ha w Hrabstwie Cambridge: 500 ha to ziemie podmokle; reszta sa ziemie mulowe, kamienisto-gliniaste i piaski glaukonitowe o charakterystycznym zielonkawym zabarwieniu. Rozlegle pasma krzewow i obszarow lesnych to wynik pozytywnej ingerencji firmy w ciagu ostatnich 30 lat. Uprawa kolejnych 1600 ha ziemi nalezy do innych macierzystych farm, wspolpracujacych z G s Marketing. ( G s Growers Cooperative) I.6. Obszary upraw i dzialy produkcyjne Barway, miejscowosc polozona niedaleko Ely specjalizuje sie przede wszystkim przetwarzaniem i pakowaniem wszystkich uprawianych salat i warzyw jak i rowniez ich dystrubucja. Glownym zadaniem tej jednostki jest utrzymanie produktywnosci firmy przez caly rok, kontynuacja zatrudnienia pracownikow rowniez w czasie sezonu zimowego i poszukiwanie rynkow zbytu. W ostatnich latach nastapila na duza skale modyfikacja i poszerzenie sfery produkcyjnej poprzez budowe hali fabrycznych, majacych w chwili obecnej ogolna kubature wynoszaca 6.000m² Kompleksowo przetwarza sie w nich salaty i warzywa. G's Fresh Vegetables usytuoawane w Ramsey, hrabstwie Huntingtonshire, zajmuje sie pakowaniem cebuli dla glownych supermarketow w Wielkiej Brytanii. Fabryka wyposazona jest w nowoczesne technologie pakowania oraz nowoczesnie wyposazone hale do przechowywania produktu. Dzial ten produkuje rocznie ok 40.000 ton cebuli, bedac w czolowce najwiekszych producentow na rynku Wielkiej Brytanii. G s Fresh Beetroot Ltd - umiejscowione jest w March, hrabstwie Cambridge, specjalizuje sie w przetworstwie i sprzedazy burakow. Nowo wybudowana, specjalnie dostosowana do tego produktu fabryka, wyposazona jest w nowoczesne linie, pakujace zarowno swiezy produkt jak i produkt nadajacy sie do dlugoterminowego przechowywania. G s Espana SL to macierzysta farma G s Marketing, majaca swe uprawy w Hiszpanii. Farma, ktora posiada kilka lokalizacji w rejonie Murcia, w poludniowej czesci Hiszpanii, zajmuje sie glownie uprawa salaty lodowej ( 1000 ha ) i selerow naciowych( 440 ha ).Oprocz tych produktow, w okresie zimowym uprawia sie tam rowniez inne salaty i warzywa, ktore sa nastepnie exportowane do Wielkiej Brytanii. Na 50 ha ziemi uprawiane sa takze melony, ktore exportuje sie na wyspy brytyjskie latem. Fachowe, profesjonalne i techniczne angielskie doswiadczenie w polaczeniu z hiszpanska, lokalna wiedza, zapewnilo przodujaca pozycje farmie G s Espana w powyzszych uprawach Dobre kierownictwo i specjalistyczny sprzet udajacy sie do Hiszpanii w okresie zimowym, ma swoje odzwierciedlenie w lepszej wydajnosci i sprawnosci operacji produkcyjnych. G s Espana posiada najwyzszej klasy system chlodzenia i pakowania prozniowego, co ma zastosowanie w nowoczesnej hali produkcyjnej w Torrepacheco. Summer 2012 Page 6 of 38
W 2002 roku G s nabyl dobrze prosperujaca w Hiszpanii farme, Pascual Hermanos SA, w efekcie czego uzyskal urodzajne, zasobne w wode ziemie w rejonie Aguilas. Pascual Hermanos w glownej mierze zajmuje sie uprawa pomidorow i owocow cytrusowych oraz uprawa selera naciowego i salat. G s Growers G`s jako wlasciciel 3,100* ha upraw salat i warzyw jest czlonkiem grupy biznesowej - G s Growers Ltd, wspolpracujacej z innymi 17 firmami farmerskimi. Lacznie w posiadaniu pozostalych farm znajduje sie 1300 ha upraw, co daje razem 4,400 ha upraw salat i warzyw, ktore nastepnie sa przetwarzane i sprzedawane przez grupe G s. Wspolpraca czlonkow tej spolki farmerskiej polega na wzajemnej koordynacji dotyczacej korzystania z upraw z rejonow o cieplejszym klimatycie w Wielkiej Brytanii oraz w Hiszpanii, aby moc dostarczac swoje produkty na rynek przez caly rok. Firmy te rowniez zaopatruja rynek w ciagu calego roku w cebule. Aby sprostac wymaganiom konsumenta, w produkcji cebuli bierze udzial 12 farm. Czlonkowie G s Growers duzy wklad maja rowniez w uprawach specjalnych odmian salat i warzyw oraz salat i warzyw bez nawozow sztucznych. Sandfields Farms Ltd Sandfields uprawia ponad 1,630 ha* z czego 140 ha posiada na wlasnosc, 890 ha dzierzawi dlugoterminowo a 600 ha sezonowo. Uprawy rosna w odleglosci 25 promieni i w sklad ich wchodza : szczypiorek, groszek, fasola typu Runner, zielona fasolka szparagowa, fasola typu Helda, szparagi, brokuly. *dane dotyczace zbiorow, nie wielkosci pol. Niektore pola sa uprawiane 2-krotnie w ciagu jednego sezonu. Woodhall Growers Ltd czesc grupy Shropshire, ulokowana niedaleko Wolverhampton. Farma zajmuje sie naturalna uprawa pora na obszarze 100 ha ziemi, na 12 ha uprawia w sposob naturalny (bez nawozow sztucznych ) szczypior, na 8 ha zajmuje sie naturalna uprawa burakow. Na kolejnych 100 ha Woodhal Growers zajmuje sie uprawa szczypioru uzywajac nawozow. Roznorodnosc upraw warzyw podobnego gatunku trwajaca od 5 lat pozwolila na nawiazanie wspolpracy z lokalnymi przedsiebiorcami oraz innymi producentami, ktorzy uprawiaja tereny niewykorzystane przez Woodhall Growers. *dane dotyczace zbiorow, nie wielkosci pol. Niektore pola sa uprawiane 2-krotnie w ciagu jednego sezonu. I.7. Klienci Sprzedaz produktow Grupy G s w 2008/09 roku wyniosla ponad 255 mln. Ponad 90 % produkcji wytwarzana jest dla potrzeb supermarketow. Wartosc sprzedazy galezi przetworczej szybko wzrosla w ostatnim czasie i osiagnela obecnie 9 mln. Grupa G s zajmuje znaczaca pozycje w sprzedazy hurtowej, gdzie nazwa G s jest wysoko liczaca sie marka w przemysle spozywczym. G s Pascual w Hiszpanii osiaga sprzedaz 54mln w ciagu roku. I.8. Produkty i Rozwoj G s jest liderem na rynku w przetworstwie warzyw i salat. Naleza do nich buraki, seler naciowy, kapusta pekinska, salaty (Iceberg, Little Gem, zmodyfikowane odmiany salat), cebula, Summer 2012 Page 7 of 38
rzodkiewka i por oraz wiele innych, do ktorych nalezy rowniez czosnek. Sukces firmy to efekt zastosowania nowoczesnej technologii oraz wprowadzenie nowych, roznych wariacji upraw. Nieustajace badanie rynku zbytu, popytu, wprowadzanie nowych produktow oraz ciagle ich ulepszanie, aby dostarczyc towar najwyzszej jakosci, to glowne cele firmy. Haslo Delivering the Promise ( spelniamy obietnice ) jest mysla przewodnia firmy i uzywane jest jako jej logo. Aby moc utrzymac taka etykiete na rynku, G`s musi dostarczac produkty najwyzszej jakosci. W zwiazku z tym kladzie sie duzy nacisk na zachowanie ekologicznych standartow upraw. Zbior i pakowanie odbywaja sie z zastosowaniem przepisow o zdrowiu i higienie, czego wynikiem jest produkt swiezy, wolny od szkodnikow, chorob lub chemicznych pozostalosci. I.9. Ochrona srodowiska Z poczatkiem lat 70-tych G s zdal sobie sprawe z waznosci zarzadzania farma w powiazaniu z odpowiedzialnoscia za srodowisko naturalne. `Ochrona wielu gatunkow to czesc strategii firmy. Celem firmy jest rowniez poszukiwanie wszelkich mozliwych sposobow wykorzystywania srodowiska lub odpadow z produkcji do wtornego przetworstwa. Ma to swoj obraz w specjalnie wybudowanym w Barway piecu, w ktorym spala sie opakowania i organiczne odpady z produkcji. Otrzymuje sie w ten sposob cieplo sluzace do ogrzewania pomieszczen oraz wody, rozprowadzanej nastepnie do fabryki i Hostelu. I.10. Dlaczego powinienes pracowac dla G s Jako pracownik G s - Barway Services Ltd bedziesz mial mozliwosc pracy w firmie bedacej przodujacym europejskim producentem warzyw i salat. Mamy zaszczyt pokazac Tobie strukture, organizacje i operacje naszej firmy. Praca pozwoli Ci zdobyc nowe doswiadczenie, co na pewno zaowocuje w Twojej karierze zawodowej w przyszlosci. Poza tym bedziesz mial mozliwosc podniesienia poziomu znajomosci jezyka angielskiego w mowie i pismie. Wspieramy takze studentow, ktorzy chcieliby oprzec swoje studia na naszych doswiadczeniach i wiedzy. I.11. Charakter pracy Firma oferuje prace o charakterze rolniczym, w zwiazku z tym kazdy powinien zdawac sobie sprawe z tego, ze bedzie musial wykonywac prace na polu w roznych warunkach atmosferycznych. Firma zapewnia wszystkim ubrania robocze, jak i rowniez przeciwdeszczowa wierzchnia odziez ochronna. Firma zastrzega sobie prawo do zmiany godzin pracy w tym rowniez do wprowadzenia nocnej zmiany. Wszyscy zainteresowni pracownicy zostana powiadomieni przed wprowadzniem takich zmian. Za obopolna zgoda twoj kontrakt moze zostac przedluzony, jednak firma zastrzega sobie prawo do ewentualnego skrocenia kontraktu wczesniej przedluzonego. Zdajemy sobie sprawe, ze jako nowi pracownicy potrzebujecie czasu aby nauczyc sie swojej pracy. Odpowiedni trening oraz instrukcje zapewnia ci bezpieczenstwo i postepy w pracy. Supervisor oraz inni czlonkowie kierownictwa sa odpowiedzialni za zapoznanie cie z nowymi obowiazkami oraz przeprowadzenie przeszkolenia. Jesli wydaje ci sie, ze potrzebujesz dodatkowego przeszkolenia lub wyjasnien popros o pomoc swojego supervisora lub manadzera. Summer 2012 Page 8 of 38
Lista z przydzialem pracy work allocation jest przygotowywana kazdego dnia, a nastepnie umieszczana na tablicy ogloszen przy glownym wejsciu. Listy nalezy sprawdzac co wieczor. Firma nie gwarantuje ciaglosci pracy, w zwiazku z tym nie placimy za okres, w ktorym nie bylo pracy z powodu zlej pogody. W takich przypadkach dokladamy wszelkich staran aby zapewnic studentom zatrudnienie w innym miejscu. I.12. Procedury zdrowotne/ Ubezpieczenie na czas podrozy G s nie zapewnia ubezpieczenia zdrowotnego ani ubezpieczenia na czas trwania podrozy. W Twojej gestii lezy zalatwienie takiego ubezpieczenia w Polsce. Jednakze zapewniamy podstawowa opieke medyczna podczas pobytu w G s. Firma nie ponosi odpowiedzialnosci za rzeczy osobiste, zagubione lub zniszczone, w zwiazku z tym powinienes je zabezpieczyc we wlasnym zakresie. I.13. Wynagrodzenie Wyplacane pensje musza spelniac wymogi obowiazujacych przepisow i nie moga byc nizsze niz Krajowa Placa Minimalna, ktora wynosi 6.08 funtow na godzine lub dla osob pracujacych przy zbiorach na polu (6.10 funtow na godzine, po 39 godzinach obowiazuje stawka nadgodzinowa rowna 9.15 funtow na godzine). Wysokosc zarobkow jest obliczana na podstawie wypracowanego akordu, czyli im wiecej pracy zostanie wykonane tym wieksze beda zarobki. Stawki za prace akordowa moga sie roznic w zaleznosci od miejsca pracy oraz czynnikow zewnetrznych takich jak pogoda. Wiecej szczegolow dowiesz sie na szkoleniu zanim rozpoczniesz prace. I.14. Sezonowi pracownicy rolni objeci programem SAWS Pomysl programu SAWS zrodzil sie po II wojnie swiatowej i w zasadzie przeistoczyl sie w miedzynarodowa wymiane studencka. Plan ten umozliwil mlodym ludziom z Europy podjecie pracy w Wielkiej Brytanii, a w szczegolnosci dal mozliwosci uzyskania szerokiej pomocy przy zbiorach plonow. Od 1 stycznia 2007 nowymi czlonkami Unii Europejskiej zostaly Bulgaria i Rumunia. Oba te kraje zostaly objete programem SAWS jesli chodzi o sposob zatrudnienia czlonkow tych krajow na terenie UK. Osoby uczestniczace w programie SAWS musza zdawac sobie sprawe z nastepujacych przepisow emigracyjnych obowiazujacych w Wielkiej Brytanii: Programem SAWS objete sa osoby z Bulgarii i Rumunii Wymagany wiek powyzej lat 18 Wiza pracownicza moze byc wydana tylko przez upowaznione do tego firmy, posiadajace zezwolenie Home Office, nazywane operatorami SAWS Wiza pracownicza wazna jest 6 miesiecy. Uczestnicy programu SAWS po odbyciu 6-miesiecznego kontraktu moga po raz kolejny powrocic do pracy po 3 miesiacach przerwy. Program SAWS obejmuje wszystkie osoby posiadajace obywatelstwo bulgarskie lub rumunskie, nie ma koniecznosci bycia studentem. Summer 2012 Page 9 of 38
Obywatele Bulgarii i Rumunii podlegaja tym samym regulom co inne kraje UE, placac podatki (TAX ) i ubezpieczenie ( NI ). Pracodawca oferuje zakwaterowanie pracownikom w miejscu pracy lub w niedalekiej odleglosci. Zakwaterowanie zalezy od departamentu w ktorym bedziesz pracowal. Mozeswz zostac poproszony o przeniesienie sie do innego zakwaterowania jezeli bedzie taka potrzeba. Barway Services jest certyfikowanym przez MSW (Home Office) operatorem programu SAWS, kazdy pracownik podlegajacy temu programowi otrzyma wize pracownicza umozliwiajaca prace TYLKO w naszej firmie. Jest nielegalne podjecie zatrudnienia w innej firmie na terenie UK, posiadajec nasza wize pracownicza. Dla potrzeb administracyjnych Home Offic-u, Barway Services ma obowiazek skompletowac i przechowywac niezbedne informacje. Informacje te sa udostepniane MSW (Home Office) na zyczenie. Informacje, ktore zostana przkazane do Home Office moga zostac ujawnione innym instytucjom rzadowym zgodnie z Ustawa o Ochronie Danych Osobowych. Jesli uwazasz ze jestes traktowany w sposob niezgodny z zasadami obowiazujacymi uczestnikow programu SAWS, powinienes w pierwszej kolejnosci zglosic sie do swojego managera, ktory podejmie odpowiednie kroki w celu wyjasnienia twojej skargi. Jesli chcesz zglosic powazne zlamanie zasad programu SAWS do Wydzialu Pozwolen na Prace w Wielkiej Brytanii (Work Permits UK), powinienes skontaktowac sie z Zespolem Zarzadzajacym Kontraktami SAWS (SAWS Contract Management Team) pod ponizszym adresem: UK Border Agency (UKBA) SAWS Team PO Box 3468 Sheffield S3 8WA Strona internetowa: www.ukba.homeoffice.gov.uk/workingintheuk/eea/saws Tel. 0114 207 2934 Fax 0114 279 3505 Kontakt w sprawie nielegalnej pracy: Telefonicznie: 0114 207 2934 Mailem: workabuse@homeoffice.gsi.gov.uk. Ucieczki lub nielegalny pobyt w UK uczestnikow programu SAWS Zgodnie z przepisami MSW (Home Office) G s jest zobowiazane do natychmiastowego powiadomienia MSW jesli ktorys z uczestnikow programu SAWS ucieknie, wyjedzie bez podania przyczyny, lub jesli istnieje przypuszczenie, ze bedzie chcial pozostac w Wielkiej Brytanii po ukonczeniu swojego kontraktu. Przedluzenie pobytu w ramach programu SAWS Zgodnie z zasadami obowiazujacymi uczestnikow programu SAWS masz prawo pracowac w Wielkiej Brytanii przez okres do 6 miesiecy, jesli Twoj kontrakt jest krotszy anizeli 6 miesiecy i chcialbys go przdluzyc lub przeniesc sie na inna farme bioraca udzial w programie SAWS, powinienes zglosic to do biura Hostelu w Barway lub porozmawiac z kierownikiem swojego Hostelu. Summer 2012 Page 10 of 38
I.15. Procedury dotyczace czasu pracy Od Pazdziernika 1998 w Wielkiej Brytanii wprowadzono nastepujace przepisy prawa. Obowiazkiem firmy jest upewnienie sie, ze kazdy z pracownikow przestrzega zasad zwiazanych z procedurami dotyczacymi czasu pracy. Przepisy dotyczace czasu pracy ulegly zmianie i zawieraja nowe zasady zwiazane z czasem pracy i czasem wypoczynku. W glownej mierze dotycza one: Sredniego limitu czasu pracy w tygodniu, ktory wynosi 48 godzin (osoby, ktore czuja sie na silach moga pracowac dluzej) Ograniczenia czasu pracy dla nocnej zmiany do 8 godzin (srednio) Obowiazku zaproponowania oceny stanu zdrowia dla osob pracujacych na nocna zmiane. Minimalnego dziennego i tygodniowego okresu wypoczynku. Przerw w czasie pracy. Wyplaty wynagrodzenia za nalezny urlop. I.16. Minimalne Krajowe Wynagrodzenie Pracownicy sa wynagradzani zgodnie z Ustawa z 1999 roku o Krajowej Placy Minimalnej i A.W.O ( Minimalna Placa w Rolnictwie ).. Place moga byc naliczane na zasadach akordu, co oznacza ze im wiecej zrobisz tym wiecej zarobisz. Pracownicy zatrudnieni w rolnictwie musza zarabiac nie mniej niz wynosi najnizsza placa wedlug A.W.O. Zgodnie z Minimalna Placa w Rolnictwie osoby zatrudnione w tym sektorze moga byc uprawnione do otrzymania wyzszej placy niz Krajowa Placa Minimalna. I.17. Ubezpieczenie (N.I.) i Podatki Czlonkowie Unii Europejskiej Wszyscy obywatele Unii Europejskiej podlegaja takim samym obowiazkom podatkowym oraz obciazeniom z tytulu Ubezpieczenia (N.I.) jak obywatele Wielkiej Brytanii. Podatki (PAYE) Wszyscy pracownicy wypelniaja druk podatkowy P46 lub przedstawiaja druk P45 od ostatniego pracodawcy. Twoj Payslip bedzie gotowy do odebrania w kazdy piatek po godzinie 18:30 w Budynku Socjalnym, przy odbiorze nalezy okazac swoja karte pracownicza lub inny dowod tozsamosci. Jesli jestes mieszkancem ktoregos z innych hosteli, bedziesz mogl odebrac swoj Payslip od swojego nadzorcy Hostelu. Sprawdz dokladnie swoj Payslip, jakiekolwiek niescislosci powinny byc niezwlocznie zglaszane. Prosze przechowywac wszystkie Payslipy w bezpiecznym miejscu, gdyz mozesz ich potrzebowac w celu wyjasnienia niescislosci. Wszystkim pracownikom przysluguje prawo do uzyskania wyrownania urlopowego za niewykorzystany urlop tzw. holiday pay. Wysokosc tej wyplaty jest ustalana zgodnie z Rozporzadzeniem dot. Plac w Rolnictwie. Jesli nie zdazysz odebrac swojego payslipu do niedzieli do godz 24.00 zostanie on dolaczony do kolejnego payslipu. Summer 2012 Page 11 of 38
W przypadku organizowania dyskoteki payslipy beda wydawane w biurze hostelu. I.18. Zakwaterowanie Mozesz zostac zakwaterowany na jednej z naszych farm i hosteli, wymienionych ponizej. Wszystkie farmy i hostele maja kuchnie samoobslugowe i wewnetrzne oraz zewnetrzne strefy socjalne. Wszystkie pomieszczenia mieszkalne maja charakter internatu, pokoje sa 6cio, 8mio lub 12to osobowe. Barway Na terenie znajduje sie hostel i kabiny, ktore lacznie moga pomiescic do 620 osob. Kazdy pokoj (kabina) jest wyposazony w lozka, stol, krzesla, lodowke, czajnik oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke). W Barway znajduje sie kuchnia, gdzie mieszkancy moga przygotowywac posilki we wlasnym zakresie, ponadto istnieje takze mozliwosc kupienia sniadania i lunchu na stolowce zakladowej. Hasse Znajdujacy sie w bezposrednim sasiedztwie fabryki w Soham dom hostelowy miesci 16 osob. Budynek jest odpowiednio wyposazony aby osoby tam mieszkajace mialy mozliwosc samodzielnego przygotowywania posilkow. Kazdy pokoj jest wyposazony w lozka, stol, krzesla oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke). Wings Wings Hostel moze pomiescic do 144 osob. Osoby tam mieszkajace maja do dyspozycji dom i kabiny. Osoby te rowniez maja do dyspozycji kuchnie do samodzielnego przygotowywania Summer 2012 Page 12 of 38
posilkow i miejsce do rekreacji. Kazdy pokoj (kabina) jest wyposazony w lozka, stol, krzesla, lodowke, czajnik oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke) Gravel Hostel i dom Na tym terenie znajduje sie zakwaterowanie dla 144 osob. Mieszkancy maja do dyspozycji kuchnie do samodzielnego przygotowywania posilkow i miejsce do rekreacji. Kazdy pokoj (kabina) jest wyposazony w lozka, stol, krzesla, lodowke, czajnik oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke). Wissington + Dutchy Budynki przypominajace Hostel w Barway, ktore moga pomiescic do 190 osob. W budynkach znajduja sie dobrze wyposazone kuchnie do samodzielnego przygotowywania posilkow. Kazdy pokoj (kabina) jest wyposazony w lozka, stol, krzesla, lodowke, czajnik oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke). Summer 2012 Page 13 of 38
Domy Rosedene Niedaleko hosteli usytuowne sa 2 budynki typu bungalow, ktore mieszcza 16 osob. Mieszkancy maja do dyspozycji kuchnie do samodzielnego przygotowywania posilkow. Kazdy pokoj (kabina) jest wyposazony w lozka, stol, krzesla, lodowke, czajnik oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke). Mill Farm Hostel jest polozony w poblizu Great Yarmouth. W 2003 umieszczono tam 14 kabin mogacych pomiescic 130 osob. Zakwaterowani tam pracownicy sami przygotowuja sobie posilki. Kazdy pokoj (kabina) jest wyposazony w lozka, stol, krzesla, lodowke, czajnik oraz szafki (do ktorych kazdy powinien kupic sobie klodke). Sandfields Farms Ltd. Hostel jest polozony na Manor Farm, Luddington na peryferiach Stratford upon Avon - miejsce urodzenia Szekspira, Warwickshire. Hostel posiada karawany i kabiny (wyzywienie we wlasnym zakresie) mieszczace 6 osob. Ze wzgledu na mala powierzchnie jadalna farma posiada osobno duza kuchnie, oddzielne pomieszczenie sluzace jako lodowka i zamrazarka. Znajduje sie takze pralnia na monety oraz internet, miejsce piknikowe, boisko do pilki, pokoj rekreacyjny z bilardem, stolem tenisowym i pilkarzyki, a takze sprzet do gimnastyki. Kazda kabina i karawana wyposazona jest w lozka, szafki z zabezpieczeniem, stol i krzesla, lodowke, mikrofalowke, czajnik i toster. Toalety i prysznice sa osobno i znajduja sie na terenie farmy. Summer 2012 Page 14 of 38
Jezeli podrozujesz do Manor Farm z Londonu musisz wsiasc do pociagu na Paddington Station, ktory jedzie do Stratford upon Avon lub autobus ze stacjii Victoria (London) do Stratford Upon Avon. Po przyjezdzie do Stratford Upon Avon nalezy wziasc taxi, czas podrozy (okolo 3 mil). Pobliski Stratford Upon Avon znajduje sie okolo 20 min pieszo od farmy. Dostepny jest takze lokalny autobus. Miasto oferuje wiele pubow, barow, nocnych klubow, kino, slawny teatr Szespira oraz wiele restauracjii i sklepow. Farma organizuje przejazdy do supermarketu, gdzie pracownicy moga zrobic zakupy ************************************************************************************************ ** Zamieszkanie w hostelu daje Tobie mozliwosci poznania ludzi roznych narodowosci, wlaczajac w to Anglikow, Hiszpanow, Polakow, Litwinow, Bulgarow, Rumonow i osoby z Poludniowej Afryki. Warunki zakwaterowania Zakwaterowanie zapewnia firma. Oplata za niego w formie benefit in kind jest ujeta w Twoim cotygodniowym wynagrodzeniu. Z chwila zakonczenia kontraktu wygasa Twoje prawo do zakwaterowania. W zwiazku z charakterem firmy, ktora zajmuje sie przetworstwem produktow zywnosciowych, obowiazuja surowe zasady dotyczace palenia, ktorych nalezy przestrzegac. Zostaly one wprowadzone zarowno dla twojego dobra jak i dla dobra naszych konsumentow. Na wszystkich halach produkcyjnych obowiazuje zakaz palenia. Palenie jest dozwolone jedynie na zewnatrz Hostelu. Mieszkancy Hostelu sa zobowiazani do utrzymywania porzadku i czystosci w swoim pokoju lub kabinie. Czystosc w pokojach i kabinach bedzie sprawdzana. Ze wzgledow bezpieczenstwa powinienes zamieszkiwac pokoj w ktorym zostales zakwaterowany. W razie checi zmiany pokoju powinienes poinformowac biuro hostelu. Urzadzenia elektryczne moga byc uzywane po wczesniejszym uzgodnieniu z manadzerem Hostelu. Uzywane urzadzenia elektryczne musza byc sprawne i uzywane w bezpieczny sposob. Firma zastrzega sobie prawo do skonfiskowania niebezpiecznych urzadzen elektrycznych. Uzywanie Summer 2012 Page 15 of 38
niebezpiecznych urzadzen elektrycznych moze zostac potraktowanie jako naruszenie przepisow BHP a tym samym bedzie traktowane jako razace wykroczenie. Pamietaj, ze stan techniczny hostelu i srodowisko, w ktorym mieszkasz zalezy od wysilku i wkladu wszystkich jego mieszkancow. Informuj nas o wszelkich swoich potrzebach lub sytuacjach wymagajacych pomocy. I.19. Miejsca wolne od szkla Firma wprowadzila w zycie nowa zasade, a mianowicie miejsce bez szkla Oznacza to, ze mieszkancy Hostelu nie moga wynosic poza budynek mieszkalny oraz budynek socjalny opakowan szklanych ( butelek, szklanek, itp ) I.20. Zaklocenia ciszy po polnocy Na terenie zakwaterowania obowiazuje cisza nocna po godz 23.00. W zwiazku z tym nalezy wylaczyc muzyke oraz przyciszyc rozmowy w pokojach po tej godzinie. Bedzie to monitorowane przez opiekuna Hostelu/ochrone. I.21. Oplaty Zakwaterowanie Oplaty za zakwaterowanie roznia sie w zaleznosci od miejsca zamieszkania. Oferujemy zakwaterowanie (w formie hostelu i kabin) ktorego koszt wynosi 33.11 funtow. Jest to cotygodniowa oplata in kind, zgodnie z regulacja ABW I.22. Sport i rekreacja Hostel zacheca do aktywnego spedzania czasu po godzinach pracy. W niedziele sa organizowane wycieczki miejsce moze byc wybrane z posrod oferty hostelu lub moga o nim zadecydowac mieszkancy. Szczegoly dotyczace aktualnych wycieczek znajduja sie na tablicach informacyjnych. Na prosbe mieszkancow, hostel moze rowniez zorganizowac autobus do lokalnego supermarketu. Bydynek socjalny ( Social Centre ) Budynek socjalny zostal otwarty w sierpniu 2006. W sklad jego wyposazenia wchodza: Bar Stoly bilardowe Tablice do gry w lotki Kafejka internetowa Wyposazona silownia Stoly tenisowe Summer 2012 Page 16 of 38
Boisko do koszykowki Kort tenisowy Duzy ekran do odbierania telewizji, z podlaczona satelita Parkiet taneczny Konsole do gier: play station, x-box and WII Abonament roczny na silownie wynosi 15.00 oraz nastepnie przed kazdym wejsciem na silownie 1.00. Oplata za korzystanie z internetu wynosi 1.00 (za kazda godzine). Wszystkie ceny obowiazujace w barze znajdujdziesz na kartach menu ustawionych przy barze. W celu uzyskana informacji o zblizajacych sie imprezach nalezy spogladac na glowna tablice ogloszen w budynku Hostelu lub w budynku socjalnym. Wszystkie bilety na wycieczki moga byc rowniez nabyte w tymze budynku. Firma organizuje roznorodne imprezy, do ktorych zaprasza swoich pracownikow, sa to: Turniej pilki noznej G s Summer Party G s Christmas Party Dyskoteki co drugi tydzien Imprezy okolicznosciowe, np Halloween etc. Stolowka ( kantyna ) Stolowka zapewnia swoj serwis w ciagu dnia, godziny wydawania posilkow moga sie roznic w zaleznosci od pory roku. Obsluga zapewnia roznorodnosc przygotowywanych posilkow, aby byly one atrakcyjne dla wszystkich. Na stolowce rowniez znajdziesz automaty, z ktorych mozna zakupic roznorodne produkty spozywcze, wlaczajac w to napoje. Daje to mozliwosc zakupienia jedzenia poza godzinami otwarcia stolowki. Sklep - Barway Na terenie Barway, na wejsciu do budynku gdzie zlokalizowane sa glowne biura oraz stolowka, znajduje sie sklep. Mozna w nim nabyc nastepujace artukuly : Summer 2012 Page 17 of 38
Podstawowe artykuly spozywcze oraz napoje Koperty Znaczki Karty telefoniczne Sklepy znajduja sie na terenie kazdego z naszych hosteli, oprocz hostelu w Great Yarmuth ( East Coast ). Hostel ten ulokowany jest w poblizu lokalnego marketu. I.23. Interesujace miejsca, co i gdzie? SOHAM - polozone 4 mile od Barway, sasiaduje z Ely i hrabstwem Suffolk. Soham jest duza gmina utworzona z terenow podmoklych i przeistoczona w wysoko produktywna ziemie rolnicza, szczegolnie znana z uprawy warzyw okopowych i owocow. Soham wyroznia sie rowniez z posiadania znakomitych warunkow do uprawiania sportu, miesci sie tam bowiem centrum sportowe. Soham to interesujace miejsce spedzania wolnego czasu, znajduje sie tam bowiem duza ilosc pubow. ELY oddalone jest o okolo 5 mil od Barway. Poczatkowo byla to wyspa, dopoki okoliczne mokradla nie zostaly osuszone w XVII wieku. Dzisiejsze miasto zostalo zalozone przez opactwo w 673 r., a nastepnie przechwycone przez Dunczykow w 870 r. Zalozono wowczas rowniez nowy klasztor. W owym czasie Ely zostalo twierdza Edwarda Wyznawcy przeciwko Wilhelmowi Zdobywcy. W 1083 r rozpoczela sie budowa katedry, ktora zakonczono w 1351r. Jej poczatkowa, glowna wieza o podstawie czworokata, zawalila sie w 1322. W nastepstwie wybudowano wieze osmiokatna, ktora mozemy ogladac do dzis. Niegdys Ely bylo glownym portem srodladowym ( Great Ouse ), dopoki nie zbudowano polaczenia kolejowego. Wszelkie informacje dotyczace historii i miejsc wartych zwiedzenia mozna znalezc w centrum turystycznym zlokalizowanym w domu zwanym Oliver Cromwell. Ely chlubi sie z posiadania dobrze rozwinietej sieci handlowej, jak i rowniez z posiadania centrum sportowego i basenu.ma tam swoje miejsce takze kregielnia. NEWMARKET: Polozony w odleglosci 10 mil. Dzisiejsze miasto to nie tylko miejsce wyscigow konnych, znanych w Anglii, ale rowniez, ze wzgledu na rozmiary, jedno z wiekszych i znanych na swiecie. Znajduje sie tam 2500 akrow wrzosowisk i obszarow lesnych przeznaczonych na wyscigi i treningi koni. Newmarket otoczone jest wieloma stadninami, w ktorych znajduja sie niektore z najlepszych swiatowych ogierow i najbardziej pozadane rasy klaczy. Wielu rekordzistow i zdobywcow nagrod narodzilo sie i bylo szkolonych w Newmarket. CAMBRIDGE- miasto to nalezy do jednych z najpiekniejszych i najbardziej romantycznych miejsc w Anglii. Usytuowane jest we wschodniej, spokojnej czesci Anglii, wsrod wiejskich krajobrazow hrabstwa Cambridge. Kiedy znajdziesz sie w Cambridge, znajdziesz tam mnostwo znanych atrakcji, wartych zobaczenia, jak Fitzwilliam museum galeria sztuki, the Round Church (jeden z 4 rech zachowanych okraglych kosciolow w Anglii ). Po calym dniu zwiedzania mozesz sie zrelaksowac w zaciszu ogrodu botanicznego na tylach uniwersytetu, gdzie znajdziesz duza kolekcje spokojnych kompozycji roslinnych.mozesz rowniez wybrac sie na przejazdzke gondola po rzece River Cam, gdzie spotkasz gondelierow opowiadajacych o historii miasta. Osoby lubiace zakupy rowniez beda mogly czerpac przyjemnosc z buszowania po ruchliwym rynku w centrum miasta lub znajda cos dla siebie w jednym z wielu atrakcyjnych sklepow rozsianych po calym Cambridge. Miasto to slynie takze z Summer 2012 Page 18 of 38
obecnosci wielu miedzynarodowych kafejek i restauracji, gdzie serwuje sie dania pochodzace z roznych czesci swiata, oczywiscie w polaczeniu z tradycyjna kuchnia angielska.wieczorem zas mozna udac sie do teartu, kina lub jednego z wielu klubow. NORWICH to piekne stare miasto, Norwich ma wszystko mawial Pevsner, wybitny historyk architektury i mozna sie z nim zgodzic, patrzac na to wszystko co odziedziczylo dzisiejsze miasto. Znajduje sie tam jedna z najpiekniejszych w Anglii normandzka katedra jak i rowniez efektowna katedra katolicka. W zadnym z miast europejskich nie znajdziemy takiej ilosci przedreformacyjnych kosciolow jak wlasnie w Norwich. Miasto, o ktorym czesto sie mowi, ze zbudowane jest posrod drzew sadu owocowego, oferuje wiele kilometrowych sciezek, utworzonych wzdluz rzek, spotkac mozna tam rowniez unikalne parki pochodzace z 1930 roku.norwich posiada takze 150 akrow wrzosowisk, ktore sa traktowane jako rezerwat przyrody (Mousehold Heath). Godnym podziwu jest rowniez Green Castle (zielony zamek). Wokol rozciaga sie nietuzinkowy park, z piekna kompozycja traw, drzew i fontan oraz promenady prowadzacej do centrum handlowego ( Castle Mall ), zbudowanego u podnorza zamku. LONDON - to ruchliwe, zyjace dniem i noca miasto, zataczajace okregiem wiele roznorodnych nacji, populacji i kultur.ta rozpietosc kulturowa ma swoj odblask w restauracjach z rozmaitymi wariacjami dan, kolorach na ulicy, roznorodnych targowiskach, roztaczajacej sie muzyce, a nawet w festiwalach, ktore czesto organizowane sa w stolicy.to wlasnie w Londynie otrzec sie mozna o wszystkie kultury i narodowosci swiata. I nawet najbardziej zagorzali bywalcy klubow nocnych beda chcieli zapoznac sie z historycznymi i kulturalnymi tajnikami miasta.prawdziwa wizytowka Londynu jest galeria z narodowa kolecja obrazow.wiele wystaw jest obecnie umozliwianych dla turystow bez oplat wstepu.jest to wspaniala okazja aby zobaczyc najlepsze kolekcje i dziela sztuki. Londyn jest miejscem handlu detalicznego,fantastycznym punktem dla tych uzaleznionych od praw mody, jak i miejscem docelowym dla tych ubranych nietuzinkowo.mozna tu spotkac wiele markowych, stylowych sklepow, jak i zadowolic tych, dla ktorych niezwyklosc to motto zycia. Londyn to takze w 30 % tereny zielone, na ktore skladaja sie liczne parki, w tym krolewskie.londyn szczyci sie posiadaniem tak ogromnej polaci zieleni, co daje mu przewage nad innymi, podobnej wielkosci, miastami na swiecie.parki wykorzystywane sa jako tereny rekreacyjne do uprawiania roznorakich sportow dla mieszkancow tego wielomilonowego miasta.jesli nie mozesz nalezec do jednej z 13 zawodowych druzyn pilkarskich, lub do znanego swiatowego zwiazku tenisa naziemnego ( Wimbledon Lawn Tennis Championship ) albo do druzyny Twickenham Rugby Union, czy tez krykieta, to zawsze mozesz nalezc sie tam jako widz na jednym z meczy. Inne interesujace miejsca: Sandringham House w Norfolk, posiadlosc wybudowana w 1870 przez ksiecia i ksiezne Walii, pozniej krola Edwarda VII I krolowa Aleksandre.Od poczatku jej powstania dom uwazany byl za najbardziej komfortowy w Anglii.W czasie panowania kolejnych czterech monarchii, dom przechodzil z rak do rak jako posiadlosc prywatna.obecnie jest to zimowa rezydencja krolowej Elzbiety II i ksiecia Edinburgha Duka. Rodzina krolewska zamieszkuje pokoje na parterze i sa one dostepne dla zwiedzajacych w okresie letnim.dekoracja wnetrza i wyposazenie w duzej mierze pochodza z czasow powstania domu. Duxford Museum & Air Field muzeum lotnictwa usytuowane 5 mil na poludnie od Cambridge.Zawiera cenne modele z czasow wojny, niektore z nich sa w uzytku nawet do dnia dzisiejszego. Summer 2012 Page 19 of 38
Rocznie muzeum odwiedzane jest przez 400 tys osob.powodem tak duzego zainteresowania jest duza kolecja dwuplatowcow, zobaczyc tez mozna konkorda i inne slynne modele z czasow II wojny swiatowej.ogolem museum posiada 180 rodzaji historycznych modeli samolotow. Wschodnie wybrzeza Anglii przyciagaja turystow plazami.aby spedzic dzien nad morzem, udac sie mozna do Great Yarmuth, Hunstanton czy Cromer. Zakatki te oferuja piekny spacer wzdluz piaszczystych i kamienistych plaz. I.24. Nie zapomnij 1. Zabierz spiwor i poduszke. Upewnij sie, ze spiwor jest wystarczajaco cieply, gdyz temperatura w Anglii moze byc nizsza anizeli w wiekszosci krajow Europy. 2. Zabierz cieple ubranie do pracy / buty do pracy w terenie (Boots) 3. Zabierz kalosze (kalosze mozna rowniez zakupic na miejscu ) 4. Zabierz zapasowe ubranie. 5. Zabierz pieniedze w ilosci przynajmniej 100-150 funtow na pokrycie niezbednych wydatkow do otrzymania pierwszej wyplaty. Zdarzaja sie sytuacje kiedy planowane rozpoczecie pracy ulega opoznieniom. 6 Jesli jestes studentem, zabierz legitymacje studencka lub certyfikat poswiadczajacy bycie studentem. 7. Zabierz dowod osobisty i paszport 8. Zabierz 3 zdjecia dowode 9. Zabierz ubezpieczenie w razie kradziezy lub zagubienia bagazu.. 10. Jesli posiadasz rejestracje WRS, zabierz ja ze soba ( strona ze zdjeciem), rowniez zabierz karte lub list z numerem stalego ubezpieczenia. 11. Zabierz ubezpieczenie zdrowotne opcja do wyboru. 12. Podstawowe naczynia do przygotowania i zjedzenia posilku. Summer 2012 Page 20 of 38