Zmiany w prawie oświatowym na rok szkolny 2016/2017 Rozpoczynający się niebawem rok szkolny przyniesie kilka istotnych zmian, które będą miały wpływ na działalność szkół i przedszkoli. Dyrektorzy na nowo muszą pomyśleć m.in. o przydziale godzin dodatkowych zajęć. Przedstawiamy zmiany w prawie oświatowym, które wpłyną na działalność placówek oświatowych. Przepisy oświatowe obowiązujące od 1 września 2016 r. W rozpoczynającym się roku szkolnym 2016/2017 dyrektor i nauczyciele muszą zwrócić uwagę na zmiany, które będą miały wpływ na funkcjonowanie szkoły. Oto 11 najważniejszych obszarów zmian: Zmiana 1. Obowiązek szkolny i jego odraczanie Od 1 września 2016 r. zmienione przepisy ustawy o systemie oświaty wprowadzają: dla dzieci 6-letnich: obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego i możliwość rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej na wniosek rodziców, co jest równoznaczne ze zwolnieniem z tego obowiązku, dla dzieci 7-letnich: początek obowiązku szkolnego i możliwość odroczenia rozpoczęcia spełniania tego obowiązku o jeden rok szkolny i kontynuowania przygotowania przedszkolnego w przedszkolu, w innej formie wychowania przedszkolnego, w oddziale przedszkolnym działającym w szkole podstawowej obwodowej lub innej niż szkoła, w obwodzie której dziecko mieszka. W przypadku dziecka niepełnosprawnego wychowaniem przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 7 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 9 lat. Dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, którym odroczono spełnianie obowiązku szkolnego na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują to prawo do końca okresu, na jaki zostało udzielone (do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat). Odraczanie rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego od 1 września 2016 r. należy do kompetencji dyrektora publicznej szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka. Nie mają takich uprawnień dyrektorzy szkół, do których dziecko zostało przyjęte. Odroczenie dotyczy roku szkolnego, w którym dziecko ma rozpocząć spełnianie obowiązku szkolnego. Wniosek powinien być złożony w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, nie później niż do końca sierpnia. Podstawa prawna: ustawa z 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 35). Zmiana 2. Likwidacja godzin karcianych
Od 1 września 2016 r. zniesiony został obowiązek realizowania przez nauczycieli w ramach 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy (zatrudnionych w pełnym wymiarze), tzw. godzin karcianych w wymiarze określonym w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b Karty Nauczyciela. W ramach czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany będzie realizować: zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Podstawa prawna:ustawa z 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 668). Zmiana 3. Likwidacja sprawdzianu szóstoklasisty i inne zmiany z nowelizacji ustawy o systemie oświaty Nowelizacja ustawy o systemie oświaty to m.in.: Likwidacja sprawdzianu szóstoklasisty już od roku szkolnego 2016/2017, a od roku szkolnego 2017/2018 w miejsce sprawdzianu Centralna Komisja Egzaminacyjna ma udostępniać gimnazjom testy diagnostyczne, z których każda szkoła będzie mogła dobrowolnie skorzystać, aby dokonać wstępnej oceny wiadomości i umiejętności uczniów rozpoczynających. Możliwość odwołania się od wyników egzaminu maturalnego od 2017 r. Osoby przystępujące do egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą mogły wykonywać fotografię swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu od najbliższego roku szkolnego prawo to będzie przysługiwało również uczniom przystępującym do egzaminu gimnazjalnego. Przepisy dotyczące dostosowania form i metod kształcenia do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów mających trudności adaptacyjne i komunikacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą. Możliwość zakupu podręczników lub materiałów edukacyjnych przez dyrektorów szkół podstawowych i gimnazjów do nauki danego języka obcego nowożytnego dla uczniów danych klas, które są dostosowane do ich stopnia zaawansowania znajomości tego języka. Będzie to możliwe w przypadku, gdy w kolejnym roku lub latach szkolnych zaistnieje problem z niedopasowaniem części zakupionych już dla danej klasy podręczników lub materiałów edukacyjnych do tego języka. Ze środków dotacji celowej przekazanej na kolejny rok szkolny refundowany będzie zakup podręczników, materiałów edukacyjnych i ćwiczeniowych dla uczniów niepełnosprawnych, w sytuacji kiedy orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wpłynie po 30 września. Nowe zasady udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym. Zmiany w nadzorze pedagogicznym nowelizacja przywraca opiniowanie arkuszy organizacyjnych publicznych szkół i placówek oświatowych przez kuratora.
Poszerzenie składu komisji konkursowych na dyrektora szkoły o przedstawicieli rady pedagogicznej i rady rodziców. Podstawa prawna:ustawa z 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1010). Zmiana 4. Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego Od września 2016 r. zacznie obowiązywać nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego, a od września 2017 r. kształcenia ogólnego. Konieczność zmiany podstawy programowej wychowania przedszkolnego polega na włączeniu do katalogu wymagań umiejętności czytania i liczenia. Dzieci 6-letnie objęte obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym będą od nowego roku szkolnego kształcić takie umiejętności, jak: czytanie, pisanie przygotowanie do umiejętności pisania, gdyż nauka pisania jako umiejętność znacznie trudniejsza dla dziecka powinna być domeną edukacji szkolnej, matematyka nabywanie umiejętności matematycznych jako niezbędnych do podjęcia nauki w szkole. Wiadomości i umiejętności zdobywane przez dzieci w edukacji przedszkolnej są bazą nauki w szkole podstawowej, zatem konieczna była zmiana podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Szczegółowe omówienie zmian w podstawie programowej wychowania przedszkolnego znajdziesz w artykułach: Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego są nowe rozporządzenia Co nowego w podstawie programowej wychowania przedszkolnego omówienie zmian Jak wpływać na rozwój gotowości szkolnej 6-latka po zmianie podstawy programowej Zmiana 5. Oceny z religii i etyki na świadectwie i wydawanie legitymacji Nowe przepisy regulują dwie ważne kwestie: wpisywanie na świadectwo promocyjne i świadectwo ukończenia szkoły oceny klasyfikacyjnej z zajęć religii i etyki, wydawanie legitymacji szkolnych uczniom szkół policealnych dla młodzieży oraz słuchaczom szkół dla dorosłych. Podstawa prawna:rozporządzenie MEN z 1 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. poz. 787) oraz rozporządzenie MEN z 11 sierpnia 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. poz. 1278).
Zmiana 6. Nowe zawody w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego zostaje rozszerzona o nowe zawody: Technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej (symbol cyfrowy zawodu 311412), Technik automatyk (symbol 311909), Szkutnik (symbol 711504), Mechanik operator maszyn do produkcji drzewnej (symbol 817212). rekrutację do klas pierwszych. Podstawa prawna: rozporządzenie MEN z 1 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. poz. 841). Zmiana 7. Nowa podstawa programowa kształcenia w niektórych zawodach Wprowadzając od 1 września 2016 r. podstawy programowe dla nowych zawodów (wymienionych wyżej), jednocześnie zmieniono postanowienia dotyczące podstawy programowej kształcenia w dotychczasowych zawodach: technik transportu drogowego, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa, technik hodowca koni. Wprowadzone zmiany wynikają ze zmian w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego wprowadzonych rozporządzeniem MEN z 6 listopada 2015 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Podstawa prawna: rozporządzenie MEN z 8 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach. Zmiana 8. Wyprawka szkolna na rok szkolny 2016/2017 Nowe przepisy rozporządzenia wprowadzają istotne zmiany w stosunku do poprzednich przepisów regulujących udzielanie pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych. Pomoc w formie dofinansowania przysługuje uczniowi: z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz z niepełnosprawnościami sprzężonymi, uczęszczającemu w roku szkolnym 2016/2017 do klas I III i VI szkoły podstawowej, klasy III gimnazjum, lub szkoły ponadgimnazjalnej. Podstawa prawna:rozporządzenie Rady Ministrów z 5 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych (Dz.U. poz. 1045). Zmiana 9. Oceny opisowe w szkole specjalnej przysposabiającej do pracy
Od nowego roku obowiązują nowe regulacje w przepisach rozdziału 3a Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów w szkołach publicznych, w zakresie dotyczącym oceniania uczniów uczęszczających do szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy. Podstawa prawna: ustawa z 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1010). Zmiana 10. Dokumentowanie zajęć świetlicy i zajęć dodatkowych Projektowane zmiany mają dostosować przepisy dotychczas obowiązujące do zmian wprowadzonych przez art. 1 pkt 5 ustawy z 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw, a także art. 2 pkt 3 ustawy z 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Konieczne jest uchylenie tych regulacji, które nakładają na nauczyciela obowiązek dokumentowania zajęć prowadzonych w ramach godzin karcianych (zmiana w 11 ust. 1 oraz uchylenie ust. 2 w 13). Ponadto projekt zakłada zmiany o charakterze porządkującym w zakresie dotyczącym wydłużenia terminu funkcjonowania oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkołach podstawowych. Wprowadzone zmiany dotyczyć będą: dyrektorów i nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów, w tym specjalnych, oraz nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych, w tym specjalnych, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, dyrektorów szkół, w których zorganizowane są oddziały przedszkolne. Źródło: projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (projekt z 30 czerwca 2016 r.). Zmiana 11. Katecheci muszą uzupełnić wymagane kwalifikacje 1 września br. wchodzi w życie porozumienie zawarte pomiędzy Konferencją Episkopatu Polski oraz Ministrem Edukacji Narodowej w sprawie kwalifikacji zawodowych wymaganych od nauczycieli religii. Określa ono kwalifikacje, jakie musi posiadać osoba kierowana do nauczania religii na poszczególnych etapach edukacyjnych i typach szkół, nabyte na odpowiedniego rodzaju studiach teologicznych określonych przez Kościół katolicki. Źródło: porozumienie pomiędzy Konferencją Episkopatu Polski oraz Ministrem Edukacji Narodowej z 31 maja 2016 r. w sprawie kwalifikacji zawodowych wymaganych od nauczycieli religii.