Strategia Europejskiej Farmacji Aptecznej

Strategia Europejskiej Farmacji Aptecznej Wiceprezes Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej mgr farm. Piotr Bohater

Cz onkowie PGEU 31 krajów w europejskich 500 mln obywateli UE 400 tys. aptekarzy 154 tys. aptek ogólnodost lnodost pnych 23 mln pacjentów dziennie 600 tys. personelu pomocniczego 263 444 produktów leczniczych w UE 9 500 mln opak. Rx wydawanych rocznie

PGEU prace legislacyjne Dyrektywa ws Pharmacovigilance Dyrektywa ws uznawania kwalifikacji zawodowych Dyrektywa ws leków sfa szowanych szowanych Rozporz dzenie ws urz dze dze medycznych Procesy przed ETS ws procedur naruszenia Dyrektywa ws informacji dla pacjentów Dyrektyws ws praw pacjentów Rozporz dzenie ws ochrony danych Wytyczne ws Dobrej Praktyki Dystrybucji

PGEU - Wymiana informacji i do wiadcze wiadcze Czy sta nas na kosztowne eksperymenty?

Pe na swoboda przy otwieraniu nowych aptek procentowa ilo aptek w krajach UE Polska, Czechy, (W gry), S owacja, S Litwa, Rumunia, Bu garia Holandia, Irlandia 15% Pe na swoboda przy otwieraniu nowych aptek Przy otwieraniu nowych aptek obowi zuj albo niektóre albo wszystkie wymienione kryteria: w asno ciowe, demograficzne, geograficzne 85% ród o Community Pharmacy in Europe PGEU selected Facts & Figures March 2010 ref: 10.04.01E

Strategia aptekarzy zgodna z polityk lekow pa stwa Do wiadczenia wi kszo kszo ci krajów w europejskich pokazuj jednoznacznie, e g ównym kierunkiem rozwoju aptekarstwa w Europie powinno by d enie do sta ego podnoszenia jako ci us ug ug farmaceutycznych. Opieka skoncentrowana na pacjencie,, w któr zaanga owani s s pracownicy fachowi systemu ochrony zdrowia tworz cy interdyscyplinarny zespó,, przynosi znacznie wi ksze korzy ci pacjentom i systemom opieki zdrowotnej ni strategie marketingowe,, których celem jest wy cznie realizacja za o e biznesowych. Nie nale y y traktowa leków w jak zwyk ych ych towarów, w, a aptek jak sklepów w z lekami, poniewa wówczas wczas nie jest mo liwe prowadzenie szeroko poj tej opieki farmaceutycznej, która powinna by wa nym elementem polityki lekowej pa stwa. Aptekarze jako specjali ci ci w dziedzinie ochrony zdrowia anga uj uj si w dzia ania ania na rzecz interesu publicznego, a cel ekonomiczny nie ma dla nich pierwszorz rz dnego znaczenia. Rosn cy nacisk na komercjalizacj dystrybucji detalicznej produktów w leczniczych ma negatywny wp yw na zrównowa wnowa ony ony rozwój j aptek ogólnodost lnodost pnych, a co za tym idzie ogóln ln jako systemu ochrony zdrowia.

Strategia aptekarzy zgodna z polityk lekow pa stwa W wielu krajach europejskich dostrze ono ono ten problem i wk ada si wiele wysi ku, aby zatrzyma ten negatywny trend, gdy praktyka pokaza a, a, e e jest to niekorzystne zarówno dla interesu spo ecznego ecznego,, jak i szeroko rozumianej polityki lekowej pa stwa stwa. Polski parlament poczyni ju pierwszy krok w tym kierunku,, uchwalaj c c art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne w którym zakazuje si reklamy aptek i ich dzia alno alno ci. Samorz d d aptekarski stoi ponad partykularnymi interesami i uwzgl dnia w swojej strategii zarówno korzy ci dla rodowiska aptekarskiego, jak i dla pacjentów w oraz systemu ochrony zdrowia i bud etu pa stwa. Zbie no no propozycji aptekarzy z polityk lekow pa stwa: podkre li li równie Europejski Trybuna Sprawiedliwo ci w swoim wyroku z dnia 19 maja 2009 r., w którym wskaza, e e aptekarze prowadz apteki nie tylko w celu osi gania zysków, ale tak e e by realizowa swoje obowi zki zawodowe wynikaj ce z posiadanego wykszta cenia, do wiadczenia i zasad etyki zawodowej oraz poczucia odpowiedzialno ci, jaka na nich ci y

Funkcjonowanie aptek w trudnych czasach Wyzwanie demograficzne: sta y y wzrost liczby osób b w wieku emerytalnym w krajach UE znaczny wzrost liczby osób b z zaburzeniami motorycznymi oraz kojarzenia i pami ci. Czynniki ryzyka dla zdrowia: zmieni y si w wyniku zmian stylu ycia i technologii, np. wska nik oty ci wzrós w ci gu ostatnich 20 lat ponad dwukrotnie w wi kszo ci krajów UE przyczyna wielu innych chorób. Z o one one procedury i zabiegi zwi zane zane z ochron zdrowia: sta y y si coraz bardziej z o one z one i fragmentaryczne, równier wnie wiele nowoczesnych leków w stwarza pacjentom trudno ci w ich stosowaniu szczególnie starszym pacjentom. Presja ekonomiczna: w czasach kryzysu ekonomicznego wszystkie bud ety na opiek zdrowotn podlegaj silnej presji. Niedobór r pracowników w fachowych w systemie ochrony zdrowia: do roku 2020 w UE b dzie b brakowa oko o o 1.000.000 specjalistów w z dziedziny ochrony zdrowia. konieczne jest kompleksowe spojrzenie na system opieki zdrowotnej w którym aptekarze odgrywaj kluczow rol Zamiast administrowania i gaszenia po ar arów przemy lana strategia

Zmiany demograficzne - Niemcy ród o: Niemiecki Urz d Statystyczny, IMS Health 9

Liczba przepisywanych leków Holandia Source: SFK, KNMP 10

PGEU wspólny g os g aptekarzy europejskich

Apteki wyj tkowa pozycja w systemie ochrony zdrowia Apteki naj atwiej atwiej dost pne placówki systemu ochrony zdrowia: bez konieczno ci ci wcze niejszego umawiania wizyty 98% obywateli UE mo e e dotrze do najbli szej apteki w czasie krótszym, ni 30 min., a 58% obywateli w czasie krótszym, ni 5 minut drogi od ich miejsca pracy lub zamieszkania. Kryteria rozmieszczenia aptek ogólnodost lnodost pnych w wi kszo kszo ci krajów w UE: przemy lana strategia zapewniaj ca równomierne r rozmieszczenie, korzystna dla pacjentów Ka dego dnia w polskich aptekach fachow pomoc otrzymuje prawie 2 mln pacjentów: s one cz sto pierwszym miejscem, do którego pacjenci udaj si po porad.. Dzi ki oferowanym w nich us ugom ugom farmaceutycznym znaczna liczba tych pacjentów w nie musi ju korzysta z pomocy innych podmiotów w tworz cych system ochrony zdrowia. W ten sposób b apteki przyczyniaj si do istotnego usprawnienia systemu opieki zdrowotnej, co ma równier wnie realny wymiar ekonomiczny w postaci oszcz dno dno ci rz du setek milionów w z otychz otych. Wykorzystanie wiedzy i potencja u u aptek i aptekarzy: przynosi ogromne korzy ci dla pacjentów w i systemu ochrony zdrowia, ale wa ne jest zapewnienie odpowiednich warunków w funkcjonowania aptek. Aptekarze nie powinni by atwym celem w poszukiwaniu oszcz dno dno ci

Wymiar ekonomiczny bezp atnych porad fachowych - Finlandia Zgodnie z szacunkami PricewaterhouseCoopers, dzi ki udzielanym poradom fachowym w fi skich aptekach: liczba wizyt pacjentów u lekarzy pierwszego kontaktu w ci gu roku jest mniejszao 6.2 miliona liczba wizyt pacjentów u lekarza w nag ych przypadkach (pogotowie) jest mniejsza o 750 tysi cy porady aptekarzy pozwalaj zmniejszy o 123 tysi ce liczb nocy sp dzonych przez pacjentów w szpitalach, W sumie oszcz dno ci rz du 565 milionów Euro rocznie, przy czym oszcz dno ci: 300 mln Euro wynikaj z mniejszej liczby wizyt u lekarzy pierwszego kontaktu 75 mln Euro stanowi oszcz dno ci wynikaj ce z mniejszej ilo ci wizyt u lekarza w nag ych przypadkach 100 mln Euro oszcz dno ci wynika z mniejszej ilo ci przypadków leczenia szpitalnego oraz mniejszej ilo ci wypisywanych recept Bezp atne porady fachowe udzielane w fi skich aptekach w zakresie ochrony zdrowia przynosz rocznie 411 mln Euro oszcz dno ci, a porady dotycz ce ciwego stosowania przepisanych leków przynosz rocznie korzy ci na poziomie 146 mln Euro!: Ludno Finlandii wynosi oko o 5.4 mln i w kraju tym jest 807 aptek 13

Apteka czy sklep z lekami?

Cztery obszary funkcjonowania wspó czesnej apteki 1) Poprawa bezpiecze stwa stosowania i dost pu do leków 2) Poprawa wyników w terapii indywidualnych pacjentów 3) Poprawa jako ci zdrowia publicznego 4) Przyczynianie si do poprawy efektywno ci systemu ochrony zdrowia

1) Poprawa bezpiecze stwa stosowania i dost pu do leków Wydawanie, a nie dostarczanie farmaceuci przekazuj wa ne informacje na temat leku np.. dotycz ce ce jego skutków ubocznych, dzia ania ania farmakologicznego, wskazówek, wek, jak nale y y przyjmowa lek oraz sprawdzaj interakcje leku z innymi lekami lub niektórymi sk adnikami ywieniowymi pacjenta w oparciu o dost pne informacje. Uszczelnienie systemu dystrybucji leków, aby uniemo liwi liwi wydanie pacjentom w Europie leków w sfa szowanych szowanych Pomoc w nag ych wypadkach mo liwo liwo wydawania - w uzasadnionych przypadkach - leków w dost pnych wy cznie na recept,, bez recepty - wed ug ci le okre lonych regu i we wspó pracy pracy z lekarzami

Alli (orlistat) oryginalny i podrobiony oryginalny podrobiony

Tamiflu oryginalny i podrobiony oryginalny podrobiony ród o: The U.S. Food and Drug Adminstration

Lipitor oryginalny i podrobiony oryginalny podrobiony ród o: The U.S. Food and Drug Adminstration

2) Zwi kszenie skuteczno ci ci terapii pacjentów Udzielanie obiektywnych i niezale nych nych informacji Wspieranie samokontroli i samoleczenia pacjentów a nie decyzje g ównie g pod wp ywem reklamy leków Nadzorowanie stosowania leku maksymalizuje korzy ci i minimalizuje ryzyko zwi zane zane z ich stosowaniem dzi ki lepszemu doborowi w a ciwych w leków w oraz optymalnemu ich wykorzystaniu (np.. analiza przyjmowanych przez pacjenta leków w ) Nadzór r nad farmakoterapi chorób b przewlek ych pacjenci przewlek e e chorzy i przyjmuj cy leki odwiedzaj swojego aptekarza cz ciej, ni jakiegokolwiek innego specjalist z dziedziny opieki zdrowotnej Wspó uczestnictwo w procesie profilaktyki i leczenia chorób b przewlek ych Dost pu do okre lonego zakresu kartoteki zdrowotnej danego pacjenta w uzasadnionych przypadkach, zgodnie z obowi zuj zuj cymi przepisami w zakresie ochrony danych osobowych i za zgod pacjenta Interpretacja i monitorowanie wyników w bada laboratoryjnych w niektórych krajach UE ju s przeprowadzane

Samoleczenie problemy lekowe Dokumentacja prowadzona przez 109 aptekarzy 12.567 przypadków samoleczenia 2.206 przypadków samoleczenia (17,6%) w których zachodzi o o powa ne ryzyko wyst pienia problemów w lekowych w prawie co pi tym przypadku samoleczenia istnieje du e e ryzyko wyst pienia problemów w lekowych ród o: Geschäftsbereich Arzneimittel der ABDA, Arzneimittelkommission der Deutschen Apotheker

Samoleczenie problemy lekowe Problem lekowy Liczba przypadków Ilo procentowa nie nadaj cy si do samoleczenia 791 29,7 niew ciwy preparat zbyt d ugie stosowanie / nadu ywanie 547 455 20,5 17,1 75% niew ciwe dawkowanie 182 6,8 przeciwwskazania 161 6,0 niew ciwe stosowanie 131 4,9 dublowanie leków 123 4,6 interakcje leków 109 4,1 zbyt krótkie stosowanie 68 2,6 dzia ania niepo dane 59 2,2 inne 40 1,5 Razem 2.666 100,0 ród o: Geschäftsbereich Arzneimittel der ABDA, Arzneimittelkommission der Deutschen Apotheker

3) Poprawa jako ci zdrowia publicznego Istotny wk ad w proces monitorowania bezpiecze stwa farmakoterapii Poprawa systemu zg aszania dzia a niepo danych oraz interakcji leków w (Pharmacovigilance( Pharmacovigilance) obszerna wiedza je li lek stosowany jest przez du populacj pacjentów Wykrywanie zagro dla zdrowia publicznego i zarz dzanie sytuacjami kryzysowymi Wsparcie przesiewowych programów kontrolnych oraz strategii dotycz cych programów szczepie ochronnych Kampanie informacyjne dotycz ce ce zdrowia publicznego, b d ce wa nym elementem profilaktyki

Czechy, Dania, Irlandia, Portugalia, Hiszpania, kampania informacyjna dotycz ca ca antybiotyków rocznie w UE umiera ok. 25.000 pacjentów w z powodu infekcji wywo anych bakteriami opornymi na antybiotyki kampania prowadzona w wielu krajach europejskich przygotowane ulotki dla pacjentów w i plakaty dla aptek ulotki zawieraj m.in. informacje wyja niaj niaj ce: - konieczno stosowania antybiotyków w okre lon lon ilo dni - jak za ywa ywa antybiotyki aby poprawi ich wch anianie - co zrobi,, kiedy zapomni si za y antybiotyku - dzia ania ania uboczne i jak mo na ich unikn - racjonalne stosowanie antybiotyków w u dzieci

4) Poprawa efektywno ci systemu ochrony zdrowia Szczególnie wa ne w okresie kryzysu ekonomicznego, kiedy dominuje silna presja na redukcj bud etu systemu ochrony zdrowia Stosowanie si pacjentów w do przepisanej farmakoterapii (compliance) i racjonalizacja opieki nad pacjentami przyjmuj cymi du liczb leków Poprawa dost pno ci us ug medycznych lekarze pierwszego kontaktu mog skoncentrowa si na bardziej z onych przypadkach Zapobieganie powstawaniu wysokich kosztów leczenia lub kontroli zwi zanych z komplikacjami (np. przeciwwskazania do stosowania leku, dzia ania niepo dane lub interakcje leku)

Aptekarz zawód d zaufania publicznego Od wielu lat farmaceuci znajduj si w pierwszej dziesi tce zawodów najwi kszego zaufania publicznego w krajach Unii Europejskiej Polski parlament poczyni wa ny krok, uchwalaj c c art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne w którym zakazuje si reklamy aptek i ich dzia alno alno ci. Zabroniona jest reklama aptek i punktów w aptecznych oraz ich dzia alno alno ci. Nie stanowi reklamy informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki a lub punktu aptecznego. Istnienie zakazu reklamy w zawodach,, uznawanych przez porz dek konstytucyjny w powo aniu na art. 17 Konstytucji RP, za zawody zaufania publicznego nie jest niczym nowym i niecodziennym. Do zawodów w takich, obj tych zakazem reklamy nale : adwokaci, radcowie prawni, komornicy,, a tak e lekarze (oraz lekarze denty ci ci), co jest istotne z punktu widzenia powi zanej funkcji spo ecznej lekarza i farmaceuty. Wyk adnia systemowa przemawia zatem za tym, i i wprowadzenie zakazu reklamy aptek i ich dzia alno alno ci jest krokiem w dobrym kierunku, znajduj cym uzasadnienie w polskim porz dku prawnym.

Apteka czy sklep z lekami?

PGEU wspólny g os g aptekarzy europejskich

Dzi kuj za uwag Wiceprezes Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej mgr farm. Piotr Bohater