Informacje dotyczące zmiękczaczy

01 Informacje dotyczące zmiękczaczy Woda w większości miejsc w Polsce charakteryzuje się wysoką twardością (zawartością związków wapnia i magnezu). Twardość wody powoduje nadmierne zużycie środków myjących, piorących i czyszczących, a także powstawanie kamienia kotłowego, który powoduje straty energii cieplnej oraz skraca żywotność urządzeń grzewczych i AGD. Zmiękczanie wody to usuwanie z wody składników powodujących jej twardość. Proces ten polega na zamianie jonów wapniowych i magnezowych (odpowiedzialnych za twardość wody) na jony sodu. Zachodzi podczas przepływu wody przez żywicę jonowymienną. Gdy zdolność jonowymienna złoża zostanie wyczerpana, woda poddawana jest regeneracji za pomocą roztworu solanki. Dobry zmiękczacz może dostarczać miękką wodę przez kilkanaście lat dzięki, dobrej jakości żywicy jonowymiennej i systematycznemu dosypywaniu tabletek solnych do urządzenia Montując zmiękczacz należy pamiętać, iż nie jest to stacja uzdatniania wody, lecz urządzenie do usuwania twardości. Dlatego stosujemy je tylko na ujęciach wodociągowych, gdzie woda pozbawiona jest innych pierwiastków, między innymi żelaza, manganu azotanów, azotynów itp. Zastosowanie miękkiej wody w całym domu. PRANIE Wreszcie bez użycia dużych ilości proszków i innych chemikaliów Twoje ulubione ubrania staną się czyste, pachnące, miłe w dotyku i w niezmiennie intensywnych kolorach! KUCHNIA Dzięki miękkiej wodzie Twoje naczynia będą błyszczące i bez zacieków. Koniec z ich wycieraniem! Teraz zadbasz o skórę Twoich rąk. Mniej detergentów i miękka woda to dla niej prawdziwe ukojenie. ŁAZIENKA Po kąpieli w miękkiej wodzie poczujesz się odświeżony i zrelaksowany jak nigdy dotąd. Zdrowa, gładka skóra oraz miękkie i błyszczące włosy, to niewątpliwe plusy miękkiej wody. SPRZĄTANIE Dzięki miękkiej wodzie szybko zapomnisz, jak wyglądają osady i nacieki na bateriach, kabinie prysznicowej i innych sprzętach w Twojej łazience. Teraz sprzątanie będzie znacznie krótsze i przyjemniejsze. INSTALACJE Miękka woda to ochrona rur, armatury i podgrzewaczy wody przed kamieniem. Pozwala zaoszczędzić energię cieplną, zabezpieczyć rury przed pękaniem i przedłużyć żywotność armatury w Twoim domu. OSZCZĘDNOŚCI Dzięki miękkiej wodzie: zmniejszasz zużycie środków piorących, myjących i czyszczących nawet o 60%, redukujesz koszty ogrzewania nawet o 20%, zapewniasz ochronę oraz przedłużasz żywotność urządzeń grzewczych i AGD, chronisz swoje zdrowie, które jest bezcenne. > Akademii Tadmar 1

Zmiękczacz wody Altech 20 litrów. Dobór zmiekczaczy Altech: Altech 10 stosuje się w budownictwie mieszkalnym wielorodzinnym, w kotłowniach (w celu uzupełnienia zładu) oraz w punktach gastronomicznych by zabezpieczyć pracę urządzeń oraz wodę wykorzystywaną do celów spożywczych, Altech 20 dla domu jednorodzinnego 4-5 osobowego, Altech 25 dla domu jednorodzinnego 6-7 osobowego. Uwagi ogólne Zmiękczacz należy zawsze zabezpieczyć przed zanieczyszczeniami mechanicznymi. Używamy do tego np. zestawu filtracyjnego będącego w ofercie marki Alterna. W najbliższym sąsiedztwie miejsca montażu powinno znajdować się główne przyłącze wody za licznikiem, odejście kanalizacyjne oraz gniazdko energetyczne 220 V. Odrzut do kanalizacji jest bardzo istotny, ponieważ podczas regeneracji musi pozbywać się zanieczyszczeń. Jeśli chodzi o przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz bezodpływowe zbiorniki zanieczyszczeń nie ma przeciwwskazań podłączenia. Według informacji dotyczących prawidłowej pracy w newralgicznych przypadkach należy dwukrotnie zwiększyć dawkę bakterii. By-pass będący w komplecie ułatwia przyłączenie hydrauliczne, eliminuje konieczność budowy obejścia urządzenia w przypadku prac serwisowych lub awarii. Należy zwrócić uwagę na kierunek wejścia wody surowej oraz wyjścia uzdatnionej. Odwrotne podłączenie skutkuje nieprawidłowym działaniem urządzenia. Odrzut do kanalizacji oraz boczny przelew należy poprowadzić oddzielnymi wężami odpływowymi. Nie można ich łączyć, gdyż powoduje to błędne działanie podczas procesu regeneracji. Boczny odpływ należy włączać do kanalizacji poprzez syfon. Brak tego zabezpieczenia powoduje kumulowanie się uciążliwego zapachu w zbiorniku solanki. Parametry pracy głowicy są zaprogramowane. Należy tylko zaktualizować datę oraz godzinę i wprowadzić ilość wody między regeneracjami. Urządzenie wyposażono w wielokrotnego użycia kropelkowy test twardości, który jest niezbędny do prawidłowego ustawienia wydajności zmiękczacza (ilości wody między oczyszczaniem złoża). Do regeneracji możemy stosować tylko i wyłącznie sól w postaci tabletek solnych. Poziom soli powinien być sprawdzany raz na miesiąc i w zależności od zużycia uzupełniany. Pierwsze podłączenie i uruchomienie urządzenia można wykonać samodzielnie. Jednak raz na rok należy przeprowadzić przegląd prawidłowości ustawień, działania oraz szczelności połączeń hydraulicznych. Dodatkowo co pół roku zalecamy wymianę wkładów wstępnych. www.alterna.com.pl/altech Zmiękczacze wody Altech 10, 20, 25 litrów. 2 Akademii Tadmar

02 Dobór izolacji termicznych w technice instalacyjnej grubość ma znaczenie W obecnych czasach wzrasta świadomość, co do wymagań ochrony cieplnej budynków. Oszczędność energii wynika nie tylko z chęci inwestorów do użytkowania coraz bardziej ekonomicznych i energooszczędnych rozwiązań, ale również z uregulowań prawnych. W powszechnym przekonaniu na wielkość zużycia energii przez budynki ma wpływ izolacyjność cieplna przegród, podłóg i stropów, a także okien, drzwi. Mniejszą wagę przywiązuje się do właściwego doboru grubości izolacji technicznych w występujących w budynkach instalacjach sanitarnych. Izolacja cieplna instalacji z ciepłą wodą poprawia sprawność przesyłu i wpływa na zmniejszenie zapotrzebowania na Energię Użytkową, a w rezultacie Energię Końcową. W przypadku instalacji centralnego ogrzewania, chodzi przecież o to, aby wymiana ciepła następowała na grzejniku, z najwyższą sprawnością, przy możliwie najwyższej temperaturze zasilania. średnica wewnętrzna wynosi więcej niż 100 mm, minimalna grubość izolacji powinna wynosić 100 mm. Lp. Wymagania izolacji cieplnej przewodów i komponentów Rodzaj przewodu lub komponentu Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał 0,035 W/(mK)¹ Izolacja HT/Armaflex zapewnia wysoki poziom izolacji instalacji grzewczych, fot. Armacell. Parametry takie jak rodzaj oraz grubość zastosowanej izolacji mają więc duże znaczenie dla prawidłowego działania instalacji i redukcji zużycia energii. Należy mieć świadomość, że grubość otuliny jest określona poprzez regulacje prawne. Wybór cieńszej izolacji może wyglądać atrakcyjnie cenowo, ale takie rozwiązanie może być w konflikcie z prawem i powodować znaczne straty energii na przestrzeni wielu lat użytkowania budynku. Wymagania dotyczące izolacji cieplnej instalacji grzewczych, wody lodowej, przewodów ogrzewania powietrznego zostały określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. [1] zmieniającym rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [2] i obowiązują od 1 stycznia 2009 r. Według załącznika nr 2. P.1.5 rozporządzenia, minimalną grubość izolacji na przewodach ogrzewań wodnych i powietrznych należy przyjmować na podstawie tabeli w zależności od średnicy rury, na którą zakładamy otulinę. I tak wynoszą one dla przewodu lub komponentu, którego: średnica wewnętrzna jest mniejsza niż 22 m, minimalna grubość izolacji cieplnej wynosi 20 mm, średnica wewnętrzna wynosi od 22 do 30 mm, minimalna grubość wynosi już 30 mm, średnica wewnętrzna wynosi od 35 do 100 mm, minimalna grubość izolacji powinna być równa średnicy wewnętrznej, 1. Średnica wewnętrzna do 22 mm 20 mm 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Średnica wewnętrzna od 22 mm do 35 mm Średnica wewnętrzna od 35 mm do 100 mm Średnica wewnętrzna ponad 100 mm Przewody i armatura wg Poz. 1-4 przechodzące przez ściany lub stropy, skrzyżowania przewodów Przewody ogrzewań centralnych wg poz. 1-4, ułożone w komponentach budowlanych między ogrzewanymi pomieszczeniami różnych użytkowników Przewody wg poz. 6 ułożone w podłodze Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone wewnątrz izolacji cieplnej budynku) Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone na zewnątrz izolacji cieplnej budynku) Przewody instalacji wody lodowej prowadzone wewnątrz budynku²) Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na zewnątrz budynku²) 30 mm Równa średnicy wewnętrznej rury 100 mm ½ wymagań z poz. 1-4 ½ wymagań z poz. 1-4 6 m 40 mm 80 mm 50% wymagań z poz. 1-4 100% wymagań z poz. 1-4 1) przy zastosowaniu materiału izolacyjnego o innym współczynniku przenikania ciepła niż podano w tabeli należy odpowiednio skorygować grubość warstwy 2) izolacja cieplna wykonana jako powietrznoszczelna Rozporządzenie narzuca również konieczność izolowania przewodów centralnego ogrzewania ułożonych w podłodze. W tym wypadku minimalna grubość izolacji powinna wynosić 6 mm. W praktyce oznacza to koniec stosowania popularnych peszli, które w żadnym stopniu nie ograniczają strat ciepła na przesyle. > Akademii Tadmar 3

Izolacja Armaflex utrzymuje temperaturę czynnika na stałym poziomie. Należy uwzględnić, że podane warunki mają charakter wyjściowy. W sytuacji, gdy przewody przechodzą przez przegrody takie jak ściany czy stropy, minimalna grubość izolacji może być zmniejszona o połowę. Ten sam przelicznik stosujemy w przypadku przewodów centralnego ogrzewania ułożonych w komponentach budowlanych między ogrzewanymi pomieszczeniami różnych użytkowników. Przedstawione grubości minimalne mają zastosowanie dla materiału izolacyjnego o współczynniku przenikania ciepła = 0,035 W/mK. Jeżeli zastosowany materiał izolacyjny ma inną wartość współczynnika, należy odpowiednio przeliczyć wymaganą grubość minimalną. Nie tylko grubość Grubość izolacji to jeden z kluczowych parametrów izolacji technicznych. Nie jest ona jedynym kryterium wyboru otuliny. Producenci otulin oferują coraz bardziej zaawansowane wyroby o konkretnym przeznaczeniu. Przykładem jest firma Armacell światowy producent izolacji technicznych. Armacell posiada bogaty asortyment izolacji dostępnych w różnych grubościach, o różnych tolerancjach temperaturowych, odporności na promieniowanie UV. Firma Armacell oferuje kompletne rozwiązania systemowe: otuliny, maty, uchwyty, a także akcesoria niezbędne do instalacji: kleje, taśmy samoprzylepne, farbę, płyn czyszczący, klipsy. Maria Witkowska www.armacell.com/pl Nazwa produktu Ogrzewnictwo i technika sanitarna Instalacje podtynkowe Instalacje solarne Chłodnictwo, klimatyzacja, wentylacja AF/Armaflex x Armafix AF x Armaflex XG x Armaflex ACE x Armafix X x Tubolit Split&Duosplit x NH/Armaflex x SH/Armaflex x Tubolit DG x Tubolit S x x Tubolit AR Fonoblok Tubolit AR Fonowave x x HT/Armaflex x x x HT/Armaflex S x x x Armaflex DuoSolar x 4 Akademii Tadmar

03 Czy myślałeś, że wiesz już wszystko o zaworach termostatycznych? Przedstawiamy nowy zawór grzejnikowy "2 w 1". Innowacyjny zawór grzejnikowy został zaprojektowany w celu poprawy efektywności energetycznej i zapewnienia niezawodnego działania dwururowych instalacji grzewczych. Z pewnością znane są Tobie wyzwania związane ze zmianami ciśnienia w warunkach częściowego obciążenia systemu, spowodowane ciągłymi zmianami zapotrzebowania na ciepło. Takie zmiany ciśnienia prowadzą do nierównej dystrybucji ciepła, hałasów z instalacji oraz strat energii, które z kolei są źródłem skarg lokatorów. Danfoss Dynamic Valve zapewnia proste rozwiązanie, które eliminuje powyższe zjawiska oraz tworzy niezawodną i efektywną energetycznie dwururową instalację grzewczą. Dynamic Valve łączy w sobie standardowy termostatyczny zawór grzejnikowy z wbudowanym automatycznym regulatorem niezależnym od zmian ciśnienia. Innowacyjność zaworu Dynamic Valve polega na tym, że wbudowany automatyczny regulator różnicy ciśnień utrzymuje stałe ciśnienie na zaworze regulacyjnym, co sprawia, że przepływ medium przez grzejnik zawsze utrzymuje się na wymaganym poziomie w zakresie od 25 do 135 l/h, w zależności od wykonanej nastawy. Ustawienia przepływu dokonuje się za pomocą pierścienia nastawy wstępnej. Instalacja jest automatycznie zrównoważona i zoptymalizowana pod kątem efektywności energetycznej. Szybka i łatwa instalacja Nowy zawór Dynamic Valve TM montuje się przy grzejnikach i nie wymaga on żadnych dodatkowych zaworów równoważących pod pionami, a każdy grzejnik otrzymuje dokładnie taką ilość wody, jaka jest potrzebna do ogrzewania. Przy montażu wystarczy określić przepływ i wykonać nastawę wstępną na zaworach. Zawory Dynamic Valve można zastosować do grzejników bocznozasilanych wszystkich producentów. Informacje o zaworze Dynamic Valve TM firmy Danfoss Dynamic Valve TM to nowy, termostatyczny zawór grzejnikowy z wbudowanym automatycznym regulatorem różnicy ciśnień ( dwa w jednym ); Przeznaczony do dwururowych instalacji centralnego ogrzwania, z maksymalnym ciśnieniem różnicowym 60 kpa; Dostępne modele produktu to DN 10 i DN 15. Dostępne są modele proste i kątowe; Min. wymagane ciśnienie różnicowe: 10 kpa; Maks. ciśnienie różnicowe: 60 kpa; Zakres przepływu: 25 135 l/h; Połączenie głowicy: RA jak w przypadku większości głowic termostatycznych produkcji Danfoss; Także dostępne: Przyrząd dp tool do kontroli ciśnienia w obiegu krytycznym i optymalizacji punktu pracy pompy. www.dynamic.danfoss.pl Sprawdź jak działa zawór Dynamic Valve tm. Akademii Tadmar 5

04 Montaż panelu Danfoss Link + termostat living connect Danfoss Link to bezprzewodowy system sterowania do różnorodnych układów grzewczych. Centralnym urządzeniem sterującym jest Danfoss Link CC (panel centralny), wyposażony w kolorowy ekran dotykowy. Przy jego pomocy można sterować całą instalacją. Danfoss Link CC komunikuje się bezprzewodowo ze wszystkimi innymi urządzeniami w instalacji. 1. PRZEGLĄD SYSTEMU living connect to elektroniczny termostat grzejnikowy przeznaczony do użytkowania w gospodarstwach domowych. Jest on sterowany za pośrednictwem panelu centralnego zwanego Danfoss Link CC. Panel centralny Danfoss Link CC może również sterować ogrzewaniem podłogowym oraz przekaźnikami, które mogą sterować pracą dowolnych urządzeń elektrycznych w trybie załącz/wyłącz. 2. PRZYGOTOWANIE Termostat living connect jest dostarczany z adapterami umożliwiającymi podłączenie do zaworów Danfoss RA oraz zaworów z połączeniami M30 x 1,5, dwoma bateriami alkalicznymi AA oraz kluczem imbusowym 2 mm. 3. MONTAŻ TERMOSTATU living connect Rozpocząć od zamontowania adaptera. Dokręcić adapter RA kluczem imbusowym. Ręcznie dokręcić adapter M 30 x 1,5 (K) (maks. moment dokręcenia 5 Nm). Przykręcić termostat do adaptera i dokręcić ręcznie (maks. moment dokręcenia 5 Nm). Nacisnąć przycisk i przytrzymać przez około 3 sekundy, aby przejść do menu funkcji. 4. KONFIGURACJA DANFOSS LINK CC Ze względów praktycznych zaleca się, aby na czas rejestracji komponentów bezprzewodowych panel centralny Danfoss Link CC został podłączony do zasilacza bateryjnego (014G0262). Dzięki temu urządzenie będzie mobilne i będzie można je łatwo umieścić w odległości do 1,5 m od termostatu grzejnikowego dodawanego do systemu. Nie jest to jednak konieczne, jeżeli istnieje możliwość przenoszenia na czas rejestracji komponentów bezprzewodowych do panelu centralnego. Po zarejestrowaniu mogą one być zamontowane w docelowych miejscach. Należy zdjąć przednią pokrywę panelu Danfoss Link CC, ostrożnie ją podważając, począwszy od dolnych narożników. Aby uruchomić menu instalacji, nacisnąć długopisem przycisk ustawiania i przytrzymać go przez około trzy sekundy (faza uruchamiania może potrwać kilka minut). 5. REJESTRACJA URZĄDZEŃ W PANELU DANFOSS LINK CC Każdy termostat musi być zarejestrowany w panelu centralnym Danfoss Link CC. Najwygodniej zrobić to, stając obok każdego termostatu z panelem Danfoss Link CC podłączonym do zalecanego zasilacza bateryjnego 014G0262. 6. MONTAŻ KROK PO KROKU Skonfigurować pomieszczenia, w których zamontowano termostaty grzejnikowe. Dodać nowe pomieszczenie. Zostanie wyświetlone menu Konfiguracja pomieszczenia. Wybrać opcję Urządzenia w pomieszczeniu. Wybrać opcję Dodaj urządzenie. Nacisnąć przycisk Rozpocznij rejestrację a następnie krótko przycisk na termostacie. Powtórzyć procedurę dla każdego pomieszczenia. Po zarejestrowaniu wszystkich urządzeń i umieszczeniu Danfoss Link CC w docelowym miejscu montażu, należy przeprowadzić test sieci (patrz punkt 8). 7. TRYB MONTAŻOWY Jeśli termostat został wymontowany z grzejnika i konieczny jest jego ponowny montaż (po użytkowaniu), należy uruchomić tryb instalacji, aby zapobiec uszkodzeniu termostatu. Aby przejść do trybu instalacji: Nacisnąć i przytrzymać przycisk dopóki nie zostanie wyświetlony symbol. Nacisnąć przycisk aby wycofać trzpień. Symbol zacznie migać. Zamontować ponownie termostat na zaworze. Nacisnąć przycisk i przytrzymać go przez około 3 sekundy aby wyjść. 8. TESTOWANIE POŁĄCZENIA Nacisnąć przycisk i przytrzymać go przez przynajmniej 3 sekundy, aż do wyświetlenia symbolu. Nacisnąć przycisk i przytrzymać go aż zostanie wyświetlony symbol. Nacisnąć przycisk aby nawiązać połączenie. Po nawiązaniu połączenia symbol zniknie. Jeśli nie można nawiązać połączenia, symbole alarmu i anteny zaczynają jednocześnie migać. W tym przypadku należy ponownie wykonać test połączenia. Jeżeli komunikacja bezprzewodowa nie zostanie nawiązana poprawnie, należy wyposażyć instalację w bezprzewodowe wzmacniacze sygnału 088U0230. 9. PRZYWRACANIE USTAWIEŃ FABRYCZNYCH Zdjąć pokrywę baterii i wyjąć jedną baterię. Podczas ponownego wkładania baterii nacisnąć przycisk i przytrzymać go przez około 5 sekund. Na wyświetlaczu panelu Danfoss Link CC zostanie wyświetlony komunikat urządzenie usunięte. Nacisnąć przycisk OK. Należy pamiętać, ze przy przenoszeniu termostatu do innego pomieszczenia zaleca się przywrócenie domyślnych ustawień fabrycznych. Termostat zostanie zresetowany i odrejestrowany od panelu Danfoss Link CC. 6 Akademii Tadmar

05 Dobór baterii i zestawów natryskowych W artykule tym chciałbym zwrócić Państwa uwagę na parametry techniczne baterii czy zestawów natryskowych, którymi powinniśmy się kierować dobierając te produkty. Przy zakupie armatury sanitarnej najczęściej kierujemy się wyglądem baterii czy zestawu natryskowego, panującymi trendami w wyposażaniu łazienek i kuchni, renomą producenta czy też jakością produktu i powiązanym z nią oferowanym okresem gwarancji i serwisem. Ocena funkcjonalności sprowadza się najczęściej do wyboru rodzaju baterii (stojąca ścienna, jednouchwytowa dwuuchwytowa termostatyczna, natynkowa podtynkowa) i jej wymiarów zewnętrznych (zasięg wylewki, kształt, wielkość) lub dostępnych kolorów. Niemniej jednak równie często zapominamy o sprawdzeniu innych danych technicznych kupowanych urządzeń i tutaj pojawia się sedno problemu. tabela 1. Wartości normowe określanie przepływu wg PN-EN 817:2008 Klasa przepływu Przepływ Z 0,15 l/s A 0,25 l/s S 0,33 l/s B 0,42 l/s C 0,50 l/s D 0,63 l/s określanie grup akustycznych wg PN-EN 817:2008 Grupa akustyczna Lap w db(a) I 20 II < 20 Lap 30 U (niesklasyfikowana) > 30 Większość producentów w ramach standardowych informacji technicznych, np. w katalogach, podaje dane typu: wymiary, maksymalna temperatura pracy, maksymalne ciśnienie pracy, rodzaj gwintu przyłączeniowego, czy też, jak w przypadku produktów natryskowych, ilość dostępnych rodzajów strumienia wody, długość węża natryskowego itp. Niestety coraz częściej informacje te są niewystarczające dla osiągnięcia optymalnych warunków użytkowania, a użytkownicy, nie wiedząc jakie parametry są naprawdę istotne, nawet nie pytają o nie i koło się zamyka. A co jeszcze należałoby brać pod uwagę podczas zakupów tego typu produktów? Podstawowe funkcje Ich podstawową funkcją jest dostarczenie wody do umywalki, wanny, zlewozmywaka, kabiny natryskowej, bidetu i właśnie o zoptymalizowaniu tego parametru najczęściej zapominamy, choć wiodący producenci promują szereg rozwiązań mających na celu oszczędzanie wody. Zakupiona bateria jest montowana, następuje pierwsze otwarcie wody, krótka chwila na sprawdzenie szczelności przyłączy i gotowe? Dla większości użytkowników sprawa kończy się właśnie w tym momencie. Niestety po pewnym czasie część osób dochodzi do wniosku, że produkt nie spełnia ich oczekiwań i rozpoczyna próby rozwiązania napotkanego problemu. Dwa podstawowe parametry pracy, czyli klasa przepływu oraz grupa akustyczna są na tyle istotne, że ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie obowiązku dostarczania tej informacji wraz z produktem, co w przypadku baterii sprowadza się do np. podania tych informacji na etykiecie produktu lub wręcz do laserowego nadruku na tylnej części korpusu. Cóż z tego, jeżeli mało który z użytkowników z tych danych skorzysta lub prostu nie wie jak z nich skorzystać? Zgodnie z normami produktowymi, jak np. PN-EN 817:2008 (dla najpopularniejszych baterii jednouchwytowych), klasa przepływu i grupa akustyczna są kodowane specjalnymi oznaczeniami literowo-liczbowymi (tabela 1). Pozostaje jednakże do rozwiązania łamigłówka, co każde z nich tak naprawdę oznacza i jakie konsekwencje niesie za sobą ich wybór. > Przykładowe klasy przepływu* Wymagany przepływ minimalny Z 0,15 l/s 9,0 l/min A 0,25 l/s 15,0 l/min S 0,33 l/s 19,8 l/min Typowe zastosowanie Baterie umywalkowe lub bidetowe. Jak wyżej oraz oraz baterie kuchenne i natryskowe. Baterie kuchenne i natryskowe. B 0,42 l/s 25,2 l/min Baterie wannowe oraz duże panele natryskowe. *Przykładowe klasy przepływu dla baterii wg. PN-EN 817:2008 tabela 2. Uwagi dodatkowe Zalecane głowice dwustopniowe, dodatkowo ograniczające wypływ do obu typów baterii. Zalecane wysokiej klasy napowietrzające regulatory strumienia, do obu typów baterii. Zalecane głowice dwustopniowe, dodatkowo ograniczające wypływ do każdego typu baterii. Zalecane wysokiej klasy napowietrzające regulatory strumienia. W zależności od rączki natryskowej zalecane ograniczniki wypływy przy baterii natryskowej. Zalecane głowice dwustopniowe, dodatkowo ograniczające wypływ. Zalecane wysokiej klasy napowietrzające regulatory strumienia do baterii kuchennych. Konieczne wystarczające zasileanie w wodę zimną oraz źródło c.w.u. o odpowiedzniej wydajności. Konieczne wystarczające zasileanie w wodę zimną oraz źródło c.w.u. o odpowiedzniej wydajności. Akademii Tadmar 7

Publikowane przez producentów dane określają wprost wydatek wody wypływającej z baterii w warunkach określonych normą produktu. Dla baterii jest to ciśnienie dynamiczne wody 0,3 MPa (3 bary) przy nastawie temperatury na wodę zmieszaną lub tylko gorącą/zimną (w zależności od produktu). Wynik uzyskiwany w litrach na sekundę jest potem przekładany na klasę przepływu (tabela 1) i publikowany. Jak odnieść te wartości do typowego użytkowania? Najprościej będzie zapoznać się z kolejnymi tabelami (tabele 2 i 3). Zalecane przepływy zależą od rodzaju zastosowania produktu oraz osobistych wymogów użytkownika i w tej chwili, po przeczytaniu tabel, można śmielej zabierać się za optymalny wybór baterii czy zestawu natryskowego. Czy to już wszystko? Niestety nie część Czytelników już zdążyła sobie zadać pytanie, jakie ja mam ciśnienie wody?. Tutaj pojawia się jedna wielka niewiadoma, instalowanie manometrów umożliwiających bieżącą kontrolę ciśnienia dynamicznego przy punktach rozbioru wody użytkowej jest praktycznie niestosowane i, szczerze mówiąc, niczym nieuzasadnione, tym bardziej, że Użytkownikom najbardziej zależy na otrzymaniu odpowiedniej (czyli nie za dużej, ale również nie za małej) ilości wody, a nie na utrzymaniu konkretnej wartości ciśnienia dynamicznego. Fizyka podpowiada, że wyższe ciśnienia dynamiczne będą skutkować większymi przepływami niż deklarowane przez producenta, a niższe przepływami niższymi. W przypadku ciśnień wyższych do dyspozycji użytkownika pozostaje szereg narzędzi : centralne reduktory ciśnienia montowane przy zestawie wodomierzowym, zwiększenie dławienia przy zaworkach podłączeniowych przed wężykami doprowadzającymi wodę do baterii, specjalne regulatory strumienia lub ograniczniki przepływu dla baterii ściennych itp. Drugi przypadek jest nieco trudniejszy do rozwiązania i właśnie w takich chwilach trzeba pamiętać o prawidłowym doborze produktu im niższe ciśnienie panuje w naszej instalacji, tym bezpieczniej wybierać baterie czy zestawy natryskowe o wyższej normowej klasie przepływu lub wręcz przed zakupem skontaktować się z producentem i poprosić o rekomendację dla produktów działających prawidłowo, np. już przy ciśnieniu dynamicznym 0,1 MPa (1 bar). Jak to czytać? Jak widać z typowych zastosowań podanych w tabelach 2 i 3, dobór baterii o zbyt małym przepływie wody będzie najbardziej dotkliwy podczas kąpieli w dużej wannie, którą powinniśmy napełniać jak najszybciej, aby do minimum ograniczyć stygnięcie wody. Również w przypadku zakupu modnych natrysków deszczowych może dojść do sytuacji, gdy po pierwszej nieudanej kąpieli doczytamy, że np. do prawidłowego funkcjonowania producent zaleca ciśnienia dynamiczne co najmniej w wysokości 0,3 MPa, przy przepływie znacznie przekraczającym typowe 15 (klasa S) czy 20 (klasa B) litrów na minutę. Co istotne, natryski i zestawy natryskowe współpracujące z baterią natryskową ścienną lub podtynkową muszą być odpowiednio z taką baterią dopasowane, inaczej możemy mieć do czynienia np. z nieodpowiednią pracą deszczowni tylko z powodu wyboru baterii o za niskiej klasie przepływu. Pamiętajmy tutaj również o bardzo ważnym aspekcie, którym jest zdolność naszej instalacji do zapewnienia odpowiedniej ilości ciepłej wody użytkowej. Popularne przepływowe podgrzewacze gazowe lub mieszkaniowe kotły dwufunkcyjne, wg danych producentów, zapewniają najczęściej maksymalny wydatek c.w.u. na poziomie w okolicach 10-12 l/min i, w zależności od zastosowanych rozwiązań, albo ograniczą go do zdolności maksymalnej, albo będą dostarczać wodę o temperaturze niższej niż nastawiona w obu przypadkach niezadowolenie użytkownika jest wręcz gwarantowane i nierzadko winą za taki stan obarczają właśnie baterię lub natrysk, zwłaszcza w przypadkach wymiany dotychczas używanych produktów na nowe. Akustyka Na koniec parę słów o grupie akustycznej: normowe oznaczenie I, II lub U (niesklasyfikowana) w praktyce sprowadza się do tego, że produkty grupy I gwarantują na tyle cichą pracę, że w nocy korzystanie z baterii nie będzie utrudniało snu w pomieszczeniach sąsiadujących. W przypadku grupy II jest już możliwe usłyszenie szumów w pomieszczeniach sąsiednich, oczywiście w zależności czy uzyskany wynik jest bardziej zbliżony do zakresu grupy I, czy raczej do grupy U, tj. niesklasyfikowanej dla niej w większości przypadków szum będzie słyszalny, a w skrajnych wypadkach uciążliwy. Wiedząc o tym, znając lokalizację własnych punktów poboru względem pomieszczeń sypialnych oraz specyfikę ich użytkowania, można w pełni świadomie podejmować decyzję o wyborze baterii z grupy I lub II. Większości opisanych powyżej niezręcznych sytuacji można uniknąć, dokładnie analizując własne potrzeby, ograniczenia techniczne (ciśnienie dynamiczne, wydajność układu przygotowującego ciepłą wodę użytkową) oraz parametry użytkowe produktów, zanim jeszcze dokonamy ostatecznego wyboru i zakupu. Maciej Podraza Ferro S.A. Kierownik działu Technicznego Przykładowe klasy przepływu* ZZ Z A S B Zakres przepływu dla klasy od 0,025 od 1,5 do do 0,12 7,2 l/min l/s od 0,12 do 0,20 l/s od 0,2 do 0,25 l/s od 0,25 do 0,33 l/s od 0,33 do 0,42 l/s od 7,2 do 12 l/min od 12 do 15 l/min od 15 do 20 l/min od 20 do 25 l/min Typowe zastosowanie Wodooszczędne rączki natrysku. Typowe rączki natrysku wodooszczędne deszczownie. Typowe rączki natrysku wodooszczędne panele natryskowe, deszczownie. Panele z hydromasażem deszczownie. Panele z hydromasażem duże deszczownie. tabela 3. Uwagi dodatkowe Bardzo niskie zużycie wody konieczność odpowiedniego zaprojektowania rączki. Możliwe ograniczanie wypływu dodatkowymi ogranicznikami np. montowanymi przy baterii. Możliwe ograniczanie wypływu dodatkowymi ogranicznikami np. montowanymi przy baterii. Konieczne dopasowanie do odpowiedniej baterii natryskowej. W zależności od rączki natryskowej zalecane ograniczniki wypływu przy baterii natryskowej. Możliwe ograniczanie wypływu dodatkowymi ogranicznikami np. montowanymi przy baterii. Konieczne dopasowanie do odpowiedniej baterii natryskowej. W zależności od rączki natryskowej zalecane ograniczniki wypływu przy baterii natryskowej. Konieczne dopasowanie do odpowiedniej baterii natryskowej lub wannowej. Konieczne wystarczające zasilanie w wodę zimną oraz źródło c.w.u o odpowiedniej wydajności. * Przykładowe klasy przepływów dla natrysków wg normy PN-EN 1112:2006 8 Akademii Tadmar

06 GROHE Professional Inteligentne rozwiązania ułatwiające pracę GROHE Professional WORK SMARTER to obietnica nieustającej pracy nad opracowaniem i ulepszaniem naszych produktów, składana naszym profesjonalnym partnerom. GROHE Professional GROHE robi wszystko by ułatwić codzienną pracę. W naszej ofercie znajdziecie produkty, rozwiązania i usługi, dzięki którym projektowanie i proces instalacji jest szybki, prosty i nie kosztuje wiele wysiłku. GROHE Professional to szeroka gama wysokiej jakości rozwiązań stosowanych w systemach sanitarnych, instalacjach podtynkowych, bateriach specjalnych, zaworach przyłączeniowych i zaworach bezpieczeństwa oraz technologiach kontrolujących zużycie wody. GROHE Rapid SL W odpowiedzi na wysokie oczekiwania naszych klientów, wykorzystaliśmy nasze doświadczenie oraz lata pracy z instalatorami, sprzedawcami i dystrybutorami do stworzenia następujących technologii: GROHE QuickFix pozwala na elastyczność w zakresie instalacji. Skraca czas montażu i gwarantuje prostą realizację projektów bez względu na rozkład pomieszczenia, GROHE Whisper zapewnia optymalne wyciszenie Twojej toalety. Chroni przed hałasem pokoje sąsiadujące z toaletą, GROHE Safety to niezrównane bezpieczeństwo. Wysoka nośność, wynosząca ponad 400 kg, została potwierdzona przez niemiecki instytut TUV. Przyciski spłukujące Oprócz czysto funkcjonalnych funkcji spłukiwania, przyciski GROHE spełniają również istotną rolę w zakresie wzornictwa. Została opracowana unikalna i bardzo bogata oferta przycisków spłukujących, które z całą pewnością dopasują się do każdego rodzaju wystroju łazienki. Wysoka jakość wykonania GROHE StarLight z wyjątkowo wytrzymałą powłoką ze stali nierdzewnej, odpornej na zarazki, czy szkła, drewna, skóry zapewnią wysoką przyjemność użytkowania jak również trwałość na lata. Oprócz tego w ofercie znajdują się rozwiązania takie jak GROHE Fresh, czyli innowacyjny system, który zapewni niezmiennie wysoki poziom higieny Systemy sanitarne GROHE to idealna propozycja do łazienek i modułów sanitarnych, niezależnie od tego, czy planujesz nowy projekt, czy modernizację starej łazienki. GROHE Rapid SL to rozwiązanie elastyczne, szybkie, bezpieczne oraz uniwersalne. Można je stosować do zabudowy WC, umywalek, pisuarów, bidetów, systemów prysznicowych i wannowych do montażu na różnych wysokościach. Elementy montażowe Rapid SL mogą być montowane wszędzie w szybki i prosty sposób, niezależnie od tego, czy chodzi o montaż pojedynczy czy szeregowy, montaż na standardowej ścianie czy ścianie szkieletowej. W celu jeszcze prostszego montażu, w opakowaniu zostały umieszczone fabrycznie zapakowane elementy do natychmiastowego instalowania. > Akademii Tadmar 9