1 Zadania maturalne. Dział: Usługi i komunikacja. Zadanie 1. (2 pkt) Karkonoski Park Narodowy odwiedza rocznie około 1,5 mln turystów. Podaj trzy przykłady negatywnego oddziaływania turystyki pieszej na środowisko przyrodnicze tego parku narodowego. 3.... Zadanie 2. (2 pkt) Poniżej przedstawiono schematyczny układ sieci komunikacyjnej jednej z miejscowości na południu Polski w latach 70. XX w., 80. XX w. i pierwszym dziesięcioleciu XXI w. Podaj trzy korzyści dla mieszkańców tej miejscowości związane z przedstawionymi na rysunkach zmianami sieci komunikacyjnej od lat 70. XX w. 3.... Zadanie 3. (2 pkt) Na mapie konturowej zaznaczono numerami 1 5 położenie wybranych obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Trzy z nich przedstawiono na fotografiach.
2 Zadanie 4. (2 pkt) Na mapie narysowano linię na obszarach wybranych akwenów, przez które prowadzą szlaki transportowe o dużym znaczeniu dla światowej gospodarki.
3 Wykonaj polecenia na podstawie mapy i własnej wiedzy. a) Podaj przyczynę dużego natężenia przewozu towarów statkami na wodach Zatoki Adeńskiej i Morza Czerwonego. b) Podaj dwa przykłady problemów ekonomicznych lub politycznych utrudniających transport towarów na zaznaczonym na mapie fragmencie szlaku żeglugi. 2....... Zadanie 5. (2 pkt) Na zdjęciach przedstawiono cztery przyrodnicze atrakcje turystyczne.
4 Na mapie zaznaczono literami A G wybrane miejsca na Ziemi. Wśród nich są cztery, w których wykonano powyższe fotografie. Zadanie 6. (1 pkt) Na podstawie mapy podaj podobieństwo oraz różnicę w zagospodarowaniu terenu dla potrzeb turystów pomiędzy obszarami przedstawionymi w polach D3 i H2. Podobieństwo......... Różnica......... Zadanie 7. (2 pkt) Na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej istnieją obszary, na których pomimo dogodnych warunków przyrodniczych dla rozwoju turystyki miejscowa ludność w niewielkim stopniu czerpie korzyści z ruchu turystycznego. Przykładem są okolice wsi Żelazko i Śrubarnia (pola F3 i G4). Zaproponuj trzy inwestycje na terenie wsi Żelazko lub Śrubarnia, które mogą przynieść mieszkańcom korzyści ekonomiczne wynikające z napływu turystów. 3....
5 Zadanie 8. (2 pkt) Na zdjęciach przedstawiono charakterystyczne atrakcje turystyczne wybranych regionów Polski. Poniżej na mapie konturowej zaznaczono położenie wybranych atrakcji turystycznych Polski, w tym obiektów przedstawionych na fotografiach.
6
7 Zadanie 9. (1 pkt) Poniżej przedstawiono fragment obszaru barwnej mapy szczegółowej Zadanie 10. (2 pkt) Wpisz obok opisów międzymorskich kanałów ich nazwy wybrane spośród podanych. Kanały: Bałtycko-Białomorski, Kiloński, Koryncki, Mozambicki, Panamski, Sueski. A. Uznawany za szczytowe osiągnięcie sztuki inżynierskiej początku XX wieku. Służy głównie do transportu ropy naftowej, węgla i zboża. W 1999 roku został przejęty przez państwo, na terytorium którego się znajduje.
8... B. Zbudowany w XIX wieku, ale próby jego budowy podejmowano już w starożytności. Położony w środkowej Grecji, ma znaczenie przede wszystkim lokalne.... C. Oddany do użytku w II połowie XIX wieku. W latach 1967 75 był zamknięty dla żeglugi w związku z konfliktem politycznym. W strukturze przewozów tym kanałem dominuje ropa naftowa i jej produkty.... D. Kanał o największym znaczeniu w Europie, zbudowany w celu ominięcia trudnych do żeglugi cieśnin. Skraca drogę o około 700 km.... Zadanie 11. (2 pkt) Wykonaj polecenie na podstawie tekstu i własnej wiedzy. Gazociąg Północny to planowany rurociąg mający służyć do transportu gazu ziemnego przez Morze Bałtyckie. Umowę o rozpoczęciu budowy podpisano w 2005 r. Planowany gazociąg ma być najdłuższym podmorskim dwukanałowym gazociągiem na świecie, a jednocześnie najpłycej położonym. Jego całkowita długość ma wynieść 1220 km. Morski odcinek Gazociągu Północnego ma liczyć 1189 km. Gaz będzie tłoczony pod ciśnieniem 210 atmosfer. Budowa gazociągu to kilkudziesięciomiesięczna inwestycja na obszarze liczącym około 2400 km2 przy wykorzystaniu dużej liczby jednostek pływających i innego sprzętu. Sprawozdanie przyjęte przez Parlament Europejski wskazuje na możliwość istnienia zagrożenia ekologicznego dla środowiska Bałtyku, na co zwraca uwagę także większość państw nadbałtyckich. Na podstawie: Gazociąg Północny w pigułce, www.gazeta.pl Na przykładzie Morza Bałtyckiego uzasadnij, podając trzy argumenty, że budowa gazociągów na dnie mórz może stanowić zagrożenie dla środowiska geograficznego tych akwenów i dlatego powinna być prowadzona ze szczególną rozwagą. 3....
9 Zadanie12. (2 pkt) Wymień walory turystyczne: dwa przyrodnicze i dwa pozaprzyrodnicze obszaru położonego na mapie w polach D3, E3. Turystyczne walory przyrodnicze: Turystyczne walory pozaprzyrodnicze: Zadanie 13. (2 pkt) Na drodze prowadzącej przez obszar ochrony ścisłej Święty Krzyż (pola D3, E3) ograniczono ruch samochodowy. Zaproponuj trzy inne działania, które może podejmować dyrekcja Świętokrzyskiego Parku Narodowego w celu zmniejszenia negatywnego wpływu ruchu turystycznego na środowisko przyrodnicze obszaru ochrony ścisłej Święty Krzyż. 3.... Mapa do zadania 14
10 Zadanie 14. (2 pkt) W 2004 r. dokończono budowę transkontynentalnej linii kolejowej Adelaide Darwin. a) Podaj dwie prawdopodobne konsekwencje społeczne lub ekonomiczne eksploatacji tej linii kolejowej w Australii. b) Transkontynentalna linia kolejowa przebiega wzdłuż autostrady łączącej Adelaide z Darwin. Podaj dwie cechy transportu kolejowego, dzięki którym przewóz towarów koleją na tej linii może konkurować z przewozem towarów samochodami.... Zadanie 15. (1 pkt) Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Turystyki (UNWTO) w latach 1990-2005 największy, trzykrotny, wzrost ruchu turystycznego nastąpił na obszarze Bliskiego Wschodu. Wybierz z podanych i zaznacz trzy walory turystyczne tego obszaru świata. A. Rafy koralowe. B. Wiecznie zielone lasy równikowe. C. Najniżej położone i najbardziej zasolone jezioro na świecie. D. Budowle z okresu panowania faraonów. E. Trasy narciarskie na lodowcach górskich. F. Zabytki architektury hinduskiej. Zadanie 16. (1 pkt) Podaj dwie przyczyny intensywnego rozwoju turystyki na świecie po 1990 roku.
11 Zadanie 17. (2 pkt) Wybierz po trzy określenia charakteryzujące fazę industrialną i fazę postindustrialną rozwoju społeczeństw. Wpisz odpowiednio oznaczenia literowe wybranych określeń. A. Dominacja wysokokwalifikowanych usług. B. Wysokie zatrudnienie w rolnictwie. C. Spadek zatrudnienia w I sektorze na korzyść II i III sektora gospodarki. D. Wprowadzanie wiedzochłonnych technologii, komputeryzacja. Dominacja rozwiniętych, energooszczędnych technologii przetwarzania. E. Wysoki wzrost zapotrzebowania na energię i surowce. F. Gospodarka oparta na rolnictwie i rzemiośle. G. Zanik przemysłu degradującego środowisko na rzecz przemysłu high-tech. H. Dynamiczny rozwój miast. Faza industrialna:... Faza postindustrialna:... Zadanie 18. (1 pkt) Przyporządkuj właściwe uzasadnienia wybrane z podanych (A.-E.) do wymienionych w tabeli przykładów wykorzystania różnych rodzajów transportu do przewozu określonych towarów. Uzasadnienie: A. Umożliwia przewóz towarów od drzwi do drzwi (bez konieczności przeładunku). B. Zapewnia niski koszt przewozu oraz masowość i ciągłość dostawy surowców. C. Istnieje możliwość łatwego przeładowania ładunku na inny rodzaj transportu dzięki kontenerom. D. Umożliwia tani przewóz ładunków masowych o dużej objętości oraz towarów niewymagających szybkich dostaw. E. Zapewnia krótki czas podróży, istotny przy przewozie towarów wymagających szybkiej dostawy. Zadanie 19. (2 pkt) W sezonie letnim w nadmorskich miejscowościach wczasowych napływ turystów powoduje, że liczba ich mieszkańców wzrasta nawet kilkakrotnie. Wymień trzy negatywne skutki (np.: ekologiczne, ekonomiczne lub społeczne) wynikające z sezonowości ruchu turystycznego w regionie nadmorskim. 1....... 2...... 3.......
12 Zadanie 20. (2 pkt) Wpisz do tabeli trzy rodzaje turystyki, które można uprawiać na obszarze objętym mapą oraz podaj po jednym przykładzie obiektów istniejącej infrastruktury turystycznej sprzyjających ich uprawianiu.
13 Zadanie 21. (1 pkt) W 2005 roku minister nauki oraz prezydent Warszawy podpisali porozumienie o współpracy przy tworzeniu Warszawskiego Parku Technologicznego. Podaj trzy czynniki lokalizacji parku naukowo-technologicznego w regionie warszawskim. 1.... 2.... 3.... Mapa do zadania 22 Zadanie 22. (3 pkt) Zaproponuj trasę wędrówki szlakami turystycznymi ze szczytu Szczelińca Wielkiego do rezerwatu Błędne Skały. Zapisz przebieg trasy, podając kolory szlaków i dwa charakterystyczne punkty na trasie. Podaj dwa argumenty uzasadniające atrakcyjność turystyczną wybranej trasy. Trasa:...
14 Uzasadnienie przebiegu trasy: Zadanie 23. (2 pkt) Dostępność oraz zagospodarowanie turystyczne przedstawionego na mapie fragmentu Gór Stołowych są pozytywnie oceniane przez turystów zmotoryzowanych. Uzasadnij tę ocenę dwoma argumentami. Argumenty: Zadanie 24. (2 pkt) Na mapie przedstawiono położenie geograficzne wybranych atrakcji turystycznych regionu Ameryki. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli litery, którymi oznaczono na mapie położenie niżej wymienionych atrakcji turystycznych regionu Ameryki.
15 Zadanie 25. (2 pkt) W tabeli przedstawiono obroty w handlu zagranicznym Polski w 2002 roku. a) Oblicz saldo handlu zagranicznego Polski. Wynik obliczeń wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli. Miejsce na obliczenia: Zadanie 26. (1 pkt) Pomimo zlokalizowania nad Wisłą licznych ośrodków przemysłowych, rzeka ta nie odgrywa znaczącej roli w żegludze śródlądowej Polski. Podaj dwie przyrodnicze przyczyny marginalnego znaczenia Wisły w transporcie wodnym. 1.... 2.... Zadanie 27. (2 pkt) Afryka jest kontynentem o niewielkiej gęstości linii kolejowych, co przedstawiono na poniższej mapie.
16 Podaj po dwa czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze, które wpłynęły na gęstość i rozmieszczenie linii kolejowych w Afryce. Czynniki przyrodnicze: Czynniki pozaprzyrodnicze: Zadanie 29. (3 pkt) Mapa przedstawia trzy główne szlaki transportu ropy naftowej na świecie.
17 Do każdego ze szlaków dobierz, spośród wymienionych poniżej, po dwa obiekty geograficzne mijane po drodze przez tankowce lub znajdujące się na trasie szlaku. Obiekty geograficzne: 1) Morze Czerwone, 2) Morze Południowochińskie, 3) Kanał Sueski, 4) Kanał Mozambicki, 5) Półwysep Malajski, 6) Wyspy Kanaryjskie, 7) Morze Czarne. Zadanie 30. (2 pkt) Podaj dwa przykłady zagrożeń dla środowiska przyrodniczego lub gospodarki człowieka, które stwarza transport ropy naftowej drogą morską. Zadanie 31. (4 pkt) Dobierz do każdego z wymienionych w tabeli krajów główne przyczyny, które mogą ograniczać napływ turystów. A. ataki fundamentalistów islamskich, B. zniszczenia infrastruktury wskutek tsunami,
18 C. występowanie niszczycielskich huraganów, D. konflikt katolicko-protestancki, E. epidemie chorób (SARS, ptasia grypa). Zadanie 32. (4 pkt) Wykresy przedstawiają zmiany zachodzące w transporcie kolejowym Polski w latach 1970-2000. a) Na podstawie wykresów podaj, która z cech transportu kolejowego w Polsce, przewozy pasażerów czy przewozy ładunków, uległa większym zmianom po 1980 roku.... b) Podaj trzy główne przyczyny zmian zachodzących w transporcie kolejowym w Polsce po 1980 roku. 1....... 2....... 3.......
19 Zadanie 33. (2 pkt) Turyści często wychodzą na Babią Górę, by podziwiać z niej wschód Słońca. Na podstawie mapy podaj dwie cechy krajobrazu decydujące o tym, że jest to jedno z najbardziej widokowych miejsc w Polsce.... Zadanie 33. (6 pkt) Mieszkasz w DT PTTK Hanka (B2). Wybierasz się zielonym szlakiem do schroniska PTTK na Markowych Szczawinach. Na podstawie mapy opisz przebieg pieszej wędrówki, uwzględniając: kierunek marszu, rodzaje dróg, pokrycie terenu, mijane po drodze obiekty istotne dla turysty.
20 Zadanie 34. (3 pkt) Podaj przykłady walorów środowiska przyrodniczego lub zagospodarowania terenu obszaru przedstawionego na mapie, umożliwiające rozwój turystyki: a) pieszej...... b) narciarskiej...... c) wspinaczkowej...... Zadanie 35. (3 pkt) Podaj po jednym przykładzie konsekwencji ekonomicznych, społecznych i przyrodniczych rozwoju turystyki w terenie przedstawionym na mapie. Konsekwencje ekonomiczne:... Konsekwencje społeczne:... Konsekwencje przyrodnicze:... Zadanie 36. (2 pkt) Podaj po jednym przykładzie ograniczeń gospodarki człowieka i ruchu turystycznego w parkach narodowych. Ograniczenia gospodarki... Ograniczenia w ruchu turystycznym... Zadanie 37. (3 pkt) Na podstawie analizy danych statystycznych sformułuj prawidłowości dotyczące: a) gęstości linii kolejowych w państwach europejskich na tle pozostałych krajów, b) różnic w gęstości linii kolejowych w państwach o dużej i małej powierzchni, c) tendencji zmian długości linii kolejowych w państwach o różnym stopniu rozwoju gospodarczego.
21 Prawidłowości: a)... b)... c)... Zadanie 38. (2 pkt) Podaj trzy przykłady zmian społeczno. gospodarczych, które niesie ze sobą duże tempo rozwoju nowoczesnych systemów łączności (Internet, telefonia bezprzewodowa): Zadanie 39. (3 pkt) Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli wykonaj zadania. Eksport i import w mld dolarów USA w 2000 r. a) Oblicz bilans handlu zagranicznego Polski i Japonii i wpisz te wartości do tabeli. b) Porównaj bilans handlowy Niemiec i Turcji i oceń, który z nich jest korzystniejszy dla gospodarki kraju. Odpowiedź uzasadnij.............