IDEA SPRAWIEDLIWOSCI NAPRAWCZEJ A ZASADY KONTYNENTALNEGO PRAWA KARNEGO I
- TERESA DUKIET-NAGORSKA - redakeja naukowa IDEA SPRAWIEDLIWOSCI NAPRAWCZEJ A ZASADY KONTYNENTALNEGO PRAWA KARNEGO 6/Jttj I UNIWERSYTET SLASKI W Y d awn jet W 0., W KATOWICACH poltext
Recenzent: Prof. dr hab. Elibieta Bienkowska Redakcja: Renata Fleszar Korekta: Renata Zielinska Projekt okladki: Studio KARANDASZ Sklad i lamanie: DTP Service Publikacja sfinansowana przez Uniwersytet Slqski w Katowicach Copyright by Uniwersytet Slqski w Katowicach Warszawa 2016 Poltext sp. z 0.0. 02-230 Warszawa, ul. Jutrzenki 118 tel.: 22 632-64-20 e-mail: wydawnictwo@poltext.pl internet: www.poltext.pl ISBN 978-83-7561-632-3
Spis tresci Wykaz skr6tow....................................................... 7 Wst((P......................................... 9 Piotr Zawiejski Rozdziall. Piotr Zawiejski Rozdzial2. Idea sprawiedliwosci naprawczej Szkoda i jej naprawienie w prawie karnym i cywilnym - dotychczasowe stanowisko doktryny i orzecznictwa 11 25 Teresa Dukiet-Nagorska Rozdzial3. Obowi,!zek naprawczy a specyfika prawa karnego........... 47 Olga Sitarz Rozdzial4. Znaczenie normy wywodzonej z przepisu art. 53 3 k.k. dla (dyrektyw) s,!dowego wymiaru kary.................... 64 Dominika Bek Rozdzial5. Wplyw ugody mediacyjnej na ksztalt reakcji prawnokarnej 81 Olga Sitarz Rozdzial6. Czynny zal w polskim prawie karnym (powszechnym) w swietle zalozen sprawiedliwosci naprawczej.......... 126 Anna Jaworska-Wieloch Rozdzial 7. Sprawiedliwosc naprawcza w post((powaniu wykonawczym 153 Jakub Hanc Rozdzial 8. Wiedergutmachung jako instytucja sprawiedliwosci naprawczej - wybrane zagadnienia........ 180 Bibliografia................ 217
a Wykaz skr6t6w ajgg 0 astgb 0 astpo 0 BGH 0 CzPKiNP 0 k.co 0 kk 0 k.kwo 0 kpoc. 0 kpok 00 Konstytucja 0 KZS 0 MoP. 0 njgg 0 nstgb 0 nstpo 0 OSNCK 0 OSNC-ZD 0 OSNKW 0 OSNP 0 OSNPG 0 OSNwSK 0 RPEiS 0 SA 0 sjstg 0000 sjstpo 00000 SN 0 sstgb 0 WPP 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Austriacka 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Austriacki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Austriacki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Niemiecki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Czasopismo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Kodeks 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Kodeks 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Kodeks 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Kodeks 0 000 00000000 0 000 Kodeks 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Konstytucja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Krakowskie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Monitor 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Niemiecka 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Niemiecki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Niemiecki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Orzecznictwo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Orzecznictwo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Orzecznictwo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Orzecznictwo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Orzecznictwo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Orzecznictwo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Ruch 0 000 00000000 00 0 00 0 0 S,!d 0 00000 0 0 00 000 0 Szwajcarska 0 00 00 0000000 Szwajcarski 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 S,!d 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Szwajcarski 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Wojskowy ustawa 0 odpowiedzialnosci karnej nieletnich Kodeks karny Kodeks postypowania karnego S,!d Najwyzszy Prawa Karnego i Nauk Penalnych cywilny karny karny wykonawczy postypowania cywilnego postypowania karnego Rzeczypospolitej Polskiej Zeszyty S,!dowe Polski ustawa 0 odpowiedzialnosci karnej nieletnich Kodeks karny Kodeks postypowania karnego S,!du Najwyzszego Izba Cywilna i Karna S,!du Najwyzszego Izba Cywilna Zbior Dodatkowy S,!du Najwyzszego Izba Karna i Wojskowa S,!du Najwyzszego Izba Pracy i Ubezpieczen Spolecznych S,!du Najwyzszego Wydawnictwo Prokuratury Generalnej S,!du Najwyzszego w Sprawach Karnych Prawniczy, Ekonomiczny i Spoleczny Apelacyjny ustawa 0 odpowiedzialnosci karnej nieletnich Kodeks postypowania w sprawach nieletnich Najwyzszy Kodeks karny Przegl,!d Prawniczy
s Wst~p Oddawana do rqk Czytelnika monografia stanowi rezultat dwuletniej aktywnosci pracownik6w Katedry Prawa Karnego i Kryminologii Uniwersytetu Slqskiego. Zesp6l ten podejmowal poruszanq w niej problematyk~ w przekonaniu, ze prawo karne naprawcze stanowi model, w kierunku kt6rego powinna zmierzae ewolucja polskiego prawa karnego. Rzec nawet mozna, ze charakterystycznq dian postaw~ cechowal entuzjazm dla idei prawa karnego naprawczego. Towarzyszyla temu hipoteza, ze w rezultacie badan powstanie mapa instytucji, kt6re powinny bye - w wi~k szym niz dotychczas stopniu - wysycone pierwiastkiem naprawczym. Naturalnq konsekwencjq takiej hipotezy bylo zalozenie 0 potrzebie sformulowania konkretnych uwag de lege ferenda. W miar~ jak gromadzony byl material badawczy entuzjazm slabl, a przybywalo wi~cej znak6w zapytania. W korlcowym zas rezultacie powstal obraz oporu materii, czyli obraz wqtpliwosci co do przystawalnosci polskiego prawa karnego (kt6re stanowi dose wierne odzwierciedlenie wzorca kontynentalnego) do fundamentalnych cech prawa karnego naprawczego. Przedstawiony rezultat badan zesp6l traktuje jako punkt wyjkia dla dalszego konstruktywnego dyskursu. Katowice, grudzien 2015 r. Prof dr hab. Teresa Dukiet-Nagorska
c Noty 0 autorach Prof. dr hab. Teresa Dukiet-Nagorska - Kierownik Katedry Prawa Karnego i Kryminologii WPiA US, autorka kilkudziesi~ciu publikacji z zakresu materialnego prawa karnego oraz prawa karnego medycznego i odpowiedzialnosci karnej lekarza, kierownik projektu "Idea sprawiedliwosci naprawczej a zasady kontynentalnego prawa karnego". Dr Olga Sitarz - adiunkt w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii WPiA US, autorka wielu publikacji z zakresu materialnego prawa karnego, prawa wykroczen i kryminologii, mediatorka w sprawach karnych w Osrodku Mediacji Fundacji WPiA US "Facultas Iuridica': Dr Piotr Zawiejski - adiunkt w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii WPiA US, radca prawny. Specjalizuje si~ w prawie karnym gospodarczym, pasjonuje sprawiedliwosci,! naprawcz'!. Dr Anna Jaworska-Wieloeh - adiunkt w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii WPiA US, referendarz s,!dowy w S,!dzie Rejonowym w Wodzislawiu Sl,!skim, byla kuratorka dla os6b doroslych, autorka wielu publikacji z zakresu prawa wykonawczego. Mgr DomiDika Bek - asystent w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii WPiA US, mediatorka w sprawach karnych w Osrodku Mediacji Fundacji WPiA US "Facultas Iuridica", autorka publikacji naukowych m.in. na temat mediacji w sprawach karnych i sprawiedliwosci naprawczej. Mgr Jakub HaDe - asystedt w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii WPiA US, autor kilku publikacji z zakresu prawa karnego materialnego oraz prawa medycznego.