Komunikat 8 z dnia 2015-04-18 dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej www.sad24.com Wszystkie poniższe informacje zostały przygotowane na podstawie obserwacji laboratoryjnych oraz lustracji wybranych sadów owocowych z rejonu Grójca, Warki, Rawy Mazowieckiej, Radomia, Skierniewic, Opola Lubelskiego
Parch Jabłoni, ocena bieżącej sytuacji Oceniamy, że od początku sezonu wegetacyjnego dojrzało nie więcej niż 25% zarodników workowych parcha jabłoni. Trwające obecnie przesuszenie skutecznie blokowało ich wysiewy, które tylko w znikomych ilościach pojawiły się w niektórych regionach. Warto przypomnieć, że do wysiewów askospor konieczny jest deszcz. Zwilżenie pochodzące z rosy, czy mgły, nie jest w stanie doprowadzić do wyrzutu zarodników workowych. Dopiero w czasie deszczu, który wystąpi po okresie przesuszenia, dochodzi do silnych wysiewów. Są one zwykle początkiem groźnych infekcji. Podobną sytuację mamy obecnie. Znaczna ilość zarodników workowych, dojrzałych i gotowych do wysiewów, ciągle czeka w owocnikach na deszcz, by wydostać się na zewnątrz i rozpocząć proces infekcji. Z posiadanych prognoz programu RIM widać, że przewidywany obecnie deszcz może wywołać dziś, (sobota 18 kwietnia) lub jutro, (niedziela 19 kwietnia) w wielu regionach silne wysiewy ascospor. Jednak ze względu na panujące ochłodzenie, infekcje (kiełkowanie wysianych zarodników) mogą rozwijać się powoli. Jeśli nastąpi wysuszenie paków, może okazać się, że do infekcji z wysiewanych obecnie zarodników w ogóle nie dojdzie. Należy na bieżące śledzić wskazania RIM. Trwające ochłodzenie, ponownie wyhamowało przyrost liści. Wydłużyło to istotnie działanie preparatów zapobiegawczych. W obecnych warunkach, czynnikiem określającym długość działania zapobiegawczego fungicydów stają się opady atmosferyczne. Jeśli ostatni zabieg zapobiegawczy (Delan) wykonany był w piątek 17 kwietnia, z całą pewnością ochroni on drzewa przed możliwymi infekcjami. Jeśli zabieg wykonano wcześniej, sugerujemy powtórkę (Delan), jak tylko pozwoli na to pogoda. Zabieg taki powinien być wykonany ze względu na dodatkową ochronę wnętrza paków, miejsc gdzie wilgoć utrzymuje się najdłużej. Ze względu na trwające ochłodzenie, rozwój zagrożenia przebiegać będzie wolno i zabieg taki może być z powodzeniem wykonany nawet jeszcze w poniedziałek do południa. O dalszych możliwościach ochrony przed parchem jabłoni, poinformujemy w kolejnych komunikatach. UWAGA, ze względu na bardzo wysokie zagrożenie ze strony mączniaka jabłoni, zalecamy stały dodatek produktów siarkowych do fungicydów zwalczających parcha.
Zarodnik workowy Worek z zarodnikami Owocnik parcha jabłoni Antenki spustowe Do wysiewów zarodników workowych KONIECZNY JEST DESZCZ. Jedynie zarodniki konidialne (te wytwarzane latem z plam na liściach, szypułkach i owocach) mogą infekować już w warunkach wilgoci z rosy czy mgły. Oprócz wilgoci, która prowadzi do napęcznienia wyrosłych na opadłych zimą liściach owocników, wysiew ostatecznie stymulowany jest przez uderzenie wielu kropel o specjalne antenki wyrastające z owocników parcha Pewne znaczenie w procesie uwalniania zarodników workowych ma również światło słoneczne i temperatura. Zwilżenia pochodzące z rosy czy mgły, nie są w stanie doprowadzić do wysiewów askospor!!! Na grafice obok przedstawiony jest schemat opisywanego zjawiska. UWAGA, w rzeczywistości krople wody są kilkadziesiąt razy większe od owocników parcha jabłoni.
Antenki spustowe Otwór wyrzutowy ukryty pomiędzy antenkami Na zdjęciu, powiększony 1000 x, wypreparowany z zeszłorocznego liścia owocnik parcha jabłoni. To w nim wytwarzane są worki i zarodniki workowe. Owocnik posiada zwartą budowę, dobrze chroniącą swoje wnętrze i znajdujące się w nim zarodniki.
Otwór wyrzutowy W środowisku naturalnym zarodniki workowe mogą wydostać się tylko poprzez specjalny otwór wyrzutowy umieszczony w szczytowej części owocnika. Otwór ten posiada oryginalny mechanizm spustowy, uruchamiany jedynie wówczas, gdy krople deszczu zaczną uderzać o znajdujące się wokół niego, specjalne antenki.
Mechanizm uwalniania zarodników workowych parcha jabłoni ma duże konsekwencje dla rozwoju choroby. Mechanizm ten musi być też brany pod uwagę przy opracowywaniu strategii ochrony jabłoni przed parchem. Jeśli głównym czynnikiem odpowiedzialnym za wysiewy zarodników workowych jest deszcz to znaczy, że w okresach przesuszenia zarodniki workowe nie są uwalniane i nie dochodzi do infekcji. Z tego powodu w okresach bezdeszczowych nie wykonujemy zabiegów, nawet jeśli odstępy pomiędzy poszczególnymi opryskami są znaczne. Zarodniki w okresie trwania wegetacji cały czas dojrzewają. Jeśli nie dochodzi do wysiewów, dojrzałe zarodniki kumulują się w owocnikach. W okresie przesuszenia, kumulacja zarodników gotowych do wysiewu może być znaczna. Deszcz, który wystąpi po okresie przesuszenia, wyzwala w powietrze zwykle olbrzymie ilości zarodników. Jeśli po takim wysiewie utrzymują się korzystne warunki do kiełkowania askospor, może dochodzić do wyjątkowo silnych infekcji. W przypadku wystąpienia masowych wysiewów, a w ich konsekwencji silnego zagrożenia infekcyjnego, należy niezależnie od terminu stosowania preparatów zapobiegawczych, wykonać dodatkowe zabiegi interwencyjne, lub przerywające infekcje (stop spray). Należy pamiętać, że na zjawisko wysiewów zarodników workowych parcha jabłoni i na późniejszy rozwój infekcji, wpływ mają również inne czynniki, jak temperatura powietrza, czy pora doby (w ciągu nocy wysiewa się znacznie mniej zarodników niż w ciągu dnia). Dlatego aby precyzyjnie określić momenty największych wysiewów i najsilniejszych infekcji, należy systematycznie korzystać z programu RIMpro, który jest zdecydowanie najlepszym narzędziem do oceny zagrożenia ze strony parcha jabłoni.