Komunikat 4 z dnia dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej

Transkrypt

1 Komunikat 4 z dnia dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej Wszystkie poniższe informacje zostały przygotowane na podstawie obserwacji laboratoryjnych oraz lustracji wybranych sadów owocowych z rejonu Grójca, Warki, Rawy Mazowieckiej, Radomia, Skierniewic, Sandomierza, Opola Lubelskiego

2 Wprawdzie obecnie faza rozwojowa drzew owocowych jest nadal bardziej zaawansowana w porównaniu z tym samym okresem z poprzedniego sezonu, to zapowiadane w najbliższych dniach ochłodzenie nieco wyhamowuje te różnice. Z praktycznego punktu widzenia to korzystne zjawisko, gdyż zmniejsza ono ryzyko strat przymrozkowych jakie potencjalnie mogłyby wystąpić podczas kwitnienia i daje więcej czasu pąkom kwiatowym na optymalne odżywienie. Aby jeszcze bardziej wyhamować tempo wegetacji można ponownie zastosować preparaty bielące drzewa Szampion Ligol Idared

3 Jednym z ważniejszych problemów agrotechnicznych jakie obserwujemy w naszych sadach są niedobory wapnia w owocach. Skutkiem tego zjawiska jest występowanie na jabłkach gorzkiej plamistości podskórnej, słabsza ich jędrność czy większe problemy z przechowywaniem. Do niedawna uważało się, że jedynie poprzez nawozy dolistnie możemy skutecznie uzupełniać niedobory wapnia. Okazuje się jednak, że duże znaczenie ma tu również ilość tego pierwiastka w glebie. Niestety, stosowane nawozy wapniowe pod postacią kredy czy tlenku wapnia, ze względu na słabą ich rozpuszczalność, nie mogą być traktowane jako dobre uzupełnienie gleby w przyswajalny wapń. Główną rolą tych nawozów jest podnoszenie glebowego ph, a nie dostarczanie wapnia roślinom. Aby wzbogacić glebę w przyswajalny wapń musimy zastosować siarczan wapnia czyli gips rolniczy. Gips używany w rolnictwie to zwykle naturalnie występujący minerał. Mówiąc o gipsie rolniczym mamy na myśli siarczan wapnia dwuwodny. Wzór chemiczny tego związku to: CaSO4 2H2O Siarczan wapnia dwuwodny jest w pełni uwodniony nie będzie więc pochłaniać więcej wody do swojej sieci krystalicznej. UWAGA, nie mylmy gipsu rolniczego z gipsem budowlanym (siarczan wapnia półwodny CaSO4 0,5H2O) Siarczan wapnia występuje również naturalnie w postaci bezwodnej (anhydryt). Zawiera on co prawda więcej wapnia i siarki niż siarczan wapnia dwuwodny, ale wapń jak i siarka są tu dużo wolniej przyswajalne i są słabiej dostępne dla roślin.

4 Tona gipsu rolniczego zawiera około 220kg wapnia (Ca), w przeliczeniu na tlenek wapnia (CaO) ma go około 310kg, ( 31% CaO). Wprawdzie jest to mniej niż w kredzie czy wapnie gaszonym, ale w przeciwieństwie do tych nawozów siarczan wapnia jest dobrze rozpuszczalny w wodzie i niemal natychmiast dostępny. Ponieważ gips rolniczy jest łatwo rozpuszczalny, wapń wraz z wodą dość szybko dostaje się w obręb korzeni drzew. Wapń z kredy czy tlenku wapnia przemieszcza się w dół profilu glebowego dużo wolniej, w tempie około 3 cm na rok. Aby dotarł głębiej musi być wymieszany z glebą. Dlatego gips rolniczy stanowi dobry nawóz wapniowy zwłaszcza dla upraw bezorkowych, a więc również i dla upraw sadowniczych. Gips rolniczy jest dodatkowo cenny gdyż istotnie poprawia strukturę i drenaż gleby. Zwłaszcza na większej głębokości, poprawia jej warunki tlenowe, a to stymuluje rozwój mikroorganizmów. Gips rolniczy z racji tego, że zawiera cząsteczkę siarczanu przyspiesza rozkład również węglanu wapnia (kredy) oraz węglanu magnezu (składnik dolomitu). Z tego powodu często stosuje się go razem z tymi nawozami w celu przyspieszenia udostępniania wapnia z kredy. Gips rolniczy mimo tego, że zawiera wapń nie wpływa na wartość ph gleby (nie zmienia go). Jest to więc cenny nawóz wapniowy również na glebach o wysokim ph jak i tam gdzie zależy nam by ph nie podnosić, np. w uprawie borówki. Bardzo ważną właściwością gipsu rolniczego jest to, że zmniejsza on zawartość glinu wymiennego w glebie, który jest szkodliwy dla roślin, a obecnego w glebach silnie zakwaszonych. Taka sytuacja jest bardzo często obserwowana na naszych glebach. Korzystne działanie gipsu polega tu na powstawaniu w glebie łatwo rozpuszczalnych związków glinu i siarki (pod postacią siarczanów), które są szybko wypłukiwane. Stosowanie gipsu może dać dobre rezultaty, mimo pozornie wystarczającej ilości wapnia w glebie (zwłaszcza jeśli nie wiemy jaką metodą zostało przeprowadzone dane badanie), bowiem wapń może znajdować się w podłożu w formie tymczasowo niedostępnej dla roślin i życia glebowego. Siarczan wapnia bardzo pozytywnie wpływa na właściwości gleby. Jest to podobny efekt jak w przypadku nawozów węglanowych, tylko że znacznie szybszy. Tak więc gips rolniczy oprócz szybkiego zasilenia drzew w wapń, poprawia również strukturę gleby, jej drenaż, stosunki wodne, ogranicza straty azotu z gleby (poprzez ograniczanie spływu powierzchniowego wody), jest bardzo łagodny dla życia glebowego i roślin, pozytywnie wpływa na rozwój dżdżownic. UWAGA: oprócz gipsu rolniczego również superfosfat prosty (pojedynczy) jest nawozem, który zawiera łatwo dostępny wapń. Jego podstawowymi składnikami są fosforan jednowapniowy (Ca(H2PO4)2 H2O) i właśnie siarczan wapniowy (CaSO4 0,5H2O). Zawartość fosforu, siarki i wapnia w tym nawozie wynosi odpowiednio: fosfor (P2O5) 19 %, siarka (SO3) 28, % wapń (CaO) 10 %. Z tego powodu jest to nawóz znacznie bardziej uniwersalny niż superfosfat potrójny. Dlatego w celu uzupełnienia gleby o fosfor, to ten nawóz powinniśmy bardziej preferować. Wielkość dawki siarczanu wapnia należy dobierać na podstawie analiz gleby. To ważne, gdyż przenawożenie wapniem może prowadzić do problemów z pobieraniem potasu i magnezu. W warunkach centralnej Polski najczęściej stosowna dawka to kg/ha gipsu rolniczego, co odpowiada kg superfostatu pojedynczego. Termin stosowania: od wczesnej wiosny do jesieni.

5 Obraz z oceny wykonanej 29 marca 2019 Zarodniki workowe parcha wykazują już znaczą dojrzałość i podczas najbliższych opadów dojdzie do ich wysiewów. Przy odpowiednio długim zwilżeniu liści może dojść wówczas do infekcji. Widać to wyraźnie na zamieszczonym zdjęciu, na którym z rozgniecionych owocników (to te dwa duże, ciemne, sferyczne utwory) wydostały się worki i w większości dojrzałe już zarodniki workowe. Tak duża dojrzałość dotyczy tylko tych owocników, które wyrosły na wierzchniej, najsilniej nagrzewającej się warstwie liści. Na tych niżej położonych, gdzie panują dużo niższe temperatury, zarodniki zaczną dojrzewać dopiero wraz z nagrzewaniem się podłoża co zwykle następuje pod koniec kwietnia. W chwili obecnej powinniśmy być przygotowani na wykonanie zabiegu zabezpieczającego dowolnym preparatem miedziowym. Z naszych obserwacji wynika, że różnice miedzy poszczególnymi produktami są praktycznie nieistotne. Przy wyborze produktu kierujmy się bardziej przyjazną, nieuciążliwą dla nas formulacją i ceną. Zabieg należy wykonać możliwie krótko przed spodziewanymi opadami. Ponieważ najbliższe dni maja być bezdeszczowe, dlatego możemy wstrzymać się z tym zabiegiem, zwłaszcza jeśli już taki był wykonany w poprzednim tygodniu.

6 Inaczej wygląda sytuacja w przypadku drzew pestkowych. Tu zagrożenie ze strony bakterii z rodzaju Pseudomonas, wywołujących raka drzew owocowych jest wysokie. Dlatego do momentu kwitnienia, w gatunkach pestkowych, zwłaszcza w czereśniach, raz na 7-10 dni zabieg preparatem miedziowym jest koniecznością. Jest to ważne zwłaszcza w tych sadach, gdzie obecnie wykonano cięcie gałęzi.

7 Prowadząc wiosenne lustracje, praktycznie we wszystkich sadach obserwujemy ślady występowania w poprzednim sezonie zarazy ogniowej (Erwinia amylovora). Są to najczęściej zaschnięte rozety kwiatowe prażone przez bakterie wiosną Istnieje bardzo duże ryzyko, że w miejscach tych ciągle mogą znajdować się bakterie Erwinii. Zjawisko to niesie ze sobą duże zagrożenie wystąpienia nowych infekcji i rozprzestrzenienia się choroby w obecnym sezonie. Ze względu na masowość zjawiska, duże ryzyko rozprzestrzeniania się choroby, wysoką jej zjadliwość, oraz brak skutecznych możliwości ochrony zalecamy, aby tam gdzie choroba wystąpiła w poprzednim sezonie wcześniej rozpocząć zabiegi preparatami miedziowymi. Preparaty miedziowe są praktycznie jedynymi, zarejestrowanymi produktami zwalczającymi bakterie chorobotwórcze. Stosowane obecnie produkty miedziowe chronią również drzewa przed chorobami kory i drewna, oraz ograniczają występowanie raka bakteryjnego, co jest bardzo istotne w przypadku grusz i gatunków pestkowych.

8 Coraz większa ilość mszyc wydostaje się z zimujących jaj. Młode larwy gromadzą się wokół rozwijających się, zielonych pąków. Rozpoczyna się optymalny okres do stosowania preparatów olejowych. Stosując produkty olejowe, należy pamiętać o poniższych zasadach: Temperatura w czasie zabiegu nie powinna być niższa niż 10C, ze wskazaniem im cieplej tym lepiej Oprysk wykonujemy na drzewa suche. Również poranna rosa jest niekorzystna Młode liście pokryte preparatami olejowymi są wrażliwe na mróz. Dlatego produkty olejowe należy stosować w takich warunkach, gdzie w okresie 24 godziny przed i 24 godz. po zabiegu nie wystąpi przymrozek większy niż -2C. Młode liście pokryte olejem parafinowym są również wrażliwe na inne produkty chemiczne. Należy zachować odstęp (zarówno przed, jak i po zabiegu) pomiędzy olejami a następującymi produktami chemicznymi: siarka: 4-6 dni, dodyna: 1-2 dni, dithianon (Delan): 1-2 dni, captan: 7-10 dni Produkty olejowe można mieszać z preparatami miedziowymi Większą wrażliwość na uszkodzenia przez preparaty olejowe mają odmiany: Szampion, Ligol, Lobo, a zwłaszcza Golden. Dlatego należy unikać stosowania produktów olejowych na wymienionych odmianach w warunkach zwiększonego ryzyka (w okresie występowania przymrozków i stosowania innych agrochemikaliów, później niż do fazy zielonego pąka kwiatowego) Przy obecnym rozwoju wegetacyjnym, stosujemy nie więcej niż 15-20l/ha. Wyższe dawki, stosowane w fazie bezlistnej, obecnie mogą wywoływać uszkodzenia Jest ważnym, aby zabieg olejami był wykonany bardzo dokładnie. Dlatego najlepiej przeprowadzić go w taki sposób, by każdym rzędem przejechać dwukrotnie, w przeciwnych kierunkach. Ponieważ przy takim systemie, każdy hektar opryskujemy podwójnie, wyjściowa dawka cieczy i oleju powinna wynosić połowę docelowej. Przy podwójnym przejeździe stosujemy litrów wody na hektar

9 Skorupik jabłoniowy. Pod widocznymi tarczkami zimują jaja. Produkty olejowe, to jedne z nielicznych preparatów zwalczających również skorupika jabłoniowego. Ostatnio obserwujemy znaczny wzrost populacji tego szkodnika w naszych sadach. Niestety, zwykle jest on niedostrzegany przez producentów, gdyż swoim kolorem i kształtem upodabnia się do powierzchni kory na której bytuje. Żerując wysysa soki, osłabiając drzewa, które słabiej owocują i są bardziej wrażliwe na mróz. Występując masowo, może powodować duże straty.

10 Stosowanymi obecnie olejami możemy również zwalczać bielika klonowca. Jest to kolejny, mało znany wcześniej gatunek, który zaczyna pojawiać się w wielu sadach. Bielik klonowiec uszkadza rośliny wysysając soki z ich komórek na liściach, pędach czy gałęziach. Proces ten osłabia drzewa, powodując m.in. przedwczesne opadanie liści, jednak jest to tylko jeden z istniejących problemów związanych z działalnością bielika. Jak większość żywiących się sokami roślinnymi szkodników tak i ten produkuje spadź (wydzielina o dużej zawartości cukrów łącząca w sobie zarówno wysysane soki roślinne jak i odchody owada), na której rozwijają się grzyby sadzakowe. W miarę rozwoju grzybni, na owocach lub liściach, pojawia się ona w postaci czarnego nalotu, który ma ogromny wpływ na jakość końcową plonu. Oprócz tego bielik może osiedlać się i żywić na owocach. Wielu producentów myli tego szkodnika z bawełnicą korówką.

11 Grusza. Objawy żerowania podskórnika gruszowego. Obecnie obserwujemy migracje pierwszego pokolenie podskórnika gruszowego. Jest to optymalny moment do zwalczania tego szkodnika. W sadach gruszowych, gdzie w poprzednich sezonach obserwowano objawy występowania podskórnika, można w ciągu najbliższych 7 dni wykonać zabieg jednym z preparatów siarkowych, stosując około 5kg/ha. Zabieg należy powtórzyć po 10 dniach UWAGA, połączenie siarki z olejem parafinowym jest bardzo toksyczne dla młodych liści. Należy zachować 5-7 dniowy odstęp pomiędzy zabiegami olejem parafinowym i produktem siarkowym.

12 Kwieciak Jabłkowiec, owad dorosły Kwieciak Jabłkowiec, uszkodzone kwiaty Kwieciak Jabłkowiec, uszkodzony kwiat Kwieciak Jabłkowiec, larwa na dnie kwiatowym Nie obserwujemy obecnie większego zagrożenia ze strony kwieciaka jabłkowca. Oceniamy, że jedynie lokalnie, populacja tego szkodnika stwarza na tyle silne zagrożenie dla drzew jabłonni, że należy rozważyć przeprowadzenie zabiegów ochronnych. Najczęściej szkodliwość kwieciaka może być znacząca w przypadku uszkodzeń mrozowych pąków kwiatowych i słabego w związku z tym kwitnienia. Jedynie w takiej sytuacji liczne występowanie kwieciaka może spowodować istotną redukcję plonu. Przed podjęciem decyzji o wykonaniu zabiegu, należy przeprowadzić lustrację sadu. Z naszych obserwacji wynika, że w znacznej większości sadów nie ma konieczności wykonywania zabiegów chemicznych przeciwko kwieciakowi. Tam gdzie taka konieczność istnieje zamiast petytroidów należy zastosować dużo bardziej selektywny

13 Trwa optymalny moment do introdukcji dobroczynka gruszowego. Ten niezmiernie pożyteczny organizm, jest w stanie skutecznie kontrolować populacje przędziorków w sadzie, co pozwala na całkowite wyeliminowanie stosowania akarycydów do zwalczania tej groźnej grupy szkodników. Najczęściej wprowadza się dobroczynka na opaskach filcowych. Opaski szerokości około 5 cm zakłada się na pnie jabłoni na wysokości mniej więcej 1 m od powierzchni ziemi, najlepiej w drugiej połowie września, kiedy drapieżcy szukają pod korą kryjówek do przezimowania i chętnie gromadzą się w opaskach. W jednej opasce można znaleźć do kilkuset osobników dobroczynka. Wiosną opaski trzeba jak najszybciej założyć na pnie drzew, które chce się zasiedlić dobroczynkiem. Jeżeli w opasce jest dużo dobroczynków, można ją przeciąć na dwie lub więcej części. Celem zmniejszenia kosztów introdukcji, można wprowadzajć dobroczynka tylko na jednej kwaterze lub na jej części. W następnych latach, po rozmnożeniu się drapieżcy, przenosi się go latem na inne kwatery za pomocą pędów. Opaski można zakładać na co drugie drzewo, przy czym liczba dobroczynków w opasce powinna być dostosowana do wieku drzew. Na drzewo 2 3-letnie wystarczą opaski z osobnikami. Jeżeli drapieżca zostanie wprowadzony na większą grupę drzew w środku sadu, zwykle po 3 5 latach sam z wiatrem rozprzestrzenia się na cały obiekt.