KONKURS Z HISTORII Klucz odpowiedzi. Etap wojewódzki 2015/2016 Suma punktów do uzyskania: 50 1. Poniższe fotografie przedstawiają uczestników konferencji tzw. "wielkiej trójki", które odbyły się w trakcie II wojny światowej w Teheranie i Jałcie. Na ich podstawie i wiedzy własnej odpowiedz na pytania. (9 p.) A. Podaj imiona i nazwiska przywódców reprezentujących poszczególne państwa. (3 p.) Wielka Brytania Winston Churchill Stany Zjednoczone Franklin Delano Roosevelt ZSRR Józef Stalin B. Określ, kiedy konferencje te się odbyły, podając ich daty roczne. (2 p.) Teheran 1943 Jałta 1945 C. Przyporządkuj decyzje do konferencji, na których zostały podjęte, wpisując obok nich Teheran lub Jałta. (3 p.) Podział Niemiec na 4 strefy okupacyjne Jałta Utworzenie drugiego frontu w Normandii Teheran Powołanie w Polsce Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej i przeprowadzenie wolnych wyborów Jałta D. Wyjaśnij, dlaczego w odniesieniu do sytuacji międzynarodowej po zakończeniu II wojny światowej używa się określenia "ład jałtański". (1 p.) Jest to potoczna nazwa istniejącego po II wojnie światowej układu sił politycznych i podziału administracyjnego w Europie powstałego na mocy konferencji w Jałcie. Konferencja w Jałcie utrwaliła po II wojnie światowej podział polityczny w Europie. Dopuszczalne inne poprawne merytorycznie odpowiedzi. Strona 1 z 10
2. Na podstawie mapy i wiedzy własnej wykonaj polecenia. (2 p.) A. Napisz, jaką literą został oznaczony na mapie obszar tzw. Polski Lubelskiej. C B. Podaj pełną nazwę organu władzy wykonawczej sprawującego rządy na tym terenie od końca lipca do grudnia 1944 r. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego Strona 2 z 10
3.Zamieszczonym poniżej czterem konturowym mapom politycznym Europy w XX stuleciu przyporządkuj właściwe opisy, umieszczając cyfry w wykropkowanych miejscach. (4 p.) A 1 B 3 C 2 D 5 1. Europa przed pierwszą wojną światową 2. Europa przed przyłączeniem Austrii do III Rzeszy 3. Europa w połowie lat 90. XX wieku 4. Europa we wrześniu 1939 r. 5. Europa w 1950 r. 6. Europa w 1942 r. Strona 3 z 10
4. Poniżej przedstawiony został plakat propagandowy wykorzystywany u schyłku wojny (1944/1945) na ziemiach polskich. Odpowiedz na pytania. (2 p.) A. Przeciwko komu był skierowany? Przeciwko Armii Krajowej, siłom politycznym związanym z rządem polskim na wychodźstwie, żołnierzom polskiego podziemia demokratycznego. B. Jakie siły polityczne posługiwały się tym plakatem? Polska Partia Robotniczna (polscy komuniści) i jej sojusznicy. 5. Poniższy tekst to fragment deklaracji ideowej organizacji powstałej we wrześniu 1945 r., będącej kontynuatorką dzieła Armii Krajowej z okresu okupacji hitlerowskiej. Na podstawie fragmentu tekstu lub wiedzy własnej odpowiedz na pytania. (3 p.) Przeszło pięć lat o pełną wolność i niezawisłość walczyła Polska Podziemna trzon Narodu, opierającego się wyniszczającej okupacji niemieckiej. Zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego - Armia Krajowa w walce tej szczególnie dotkliwe poniosła ofiary. Ofiary, które nas, duchowych jej spadkobierców, zobowiązują do dalszej uporczywej pracy nad realizacją ideału, który przeświecał naszym poległym towarzyszom broni. Szósty rok wojennej zawieruchy przyniósł nam wprawdzie uwolnienie z nienawistnego niemieckiego jarzma i wprowadził wielkie zmiany w międzynarodowym położeniu Polski i w jej stanie wewnętrznym, ale wytworzone przez nie warunki życia obywatela polskiego dalekie są od tego obrazu, który mieli przed oczyma ginący żołnierze Polski Podziemnej. Wierni jej testamentowi podejmujemy polityczną walkę w jego urzeczywistnieniu. Nie naszą jest winą, że podstawowe prawo wolnego obywatela w demokratycznym państwie - prawo zrzeszania się musimy realizować w postaci tajnej. A. Podaj nazwę tej organizacji: Wolność i Niezawisłość B. Napisz, jaki był główny cel jej działalności: walka o wolną i demokratyczną Polskę. Dopuszczalne inne poprawne merytorycznie odpowiedzi. C. Jakim terminem określa się dzisiaj żołnierzy, którzy walczyli o wymienione w tekście deklaracji ideały? Żołnierze Wyklęci Strona 4 z 10
6. Na znaczkach wydawanych przez niezależną "Pocztę Solidarności" zostali przedstawieni w sposób ironiczny I sekretarze KC PZPR (Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej), a tym samym osoby stojące na czele państwa. Zidentyfikuj postaci przedstawione na znaczkach i wyjaśnij nadane im przydomki. (6 p.) Postać przedstawiona na znaczku 1. to Bolesław Bierut Wyjaśnienie przydomka jako pierwszy pełnił funkcję I sekretarza KC PZPR, stał na czele państwa Postać przedstawiona na znaczku 2. to Władysław Gomułka Wyjaśnienie przydomka dokonał "odnowy" w partii (państwie) po okresie "błędów i wypaczeń" w okresie stalinowskim. Zaprzestał na pewien czas prześladowań politycznych. Postać przedstawiona na znaczku 3. to Edward Gierek Wyjaśnienie przydomka jego polityka zadłużania państwa doprowadziła do kryzysu gospodarczego Dopuszczalne inne poprawne merytorycznie odpowiedzi. 7. Na podstawie wykresu przedstawiającego zmiany liczby mniejszości narodowych w Polsce międzywojennej i współcześnie odpowiedz na pytania. (2 p.) Strona 5 z 10
A. Wymień powód znacznej redukcji liczby ludności ukraińskiej i białoruskiej. Zmiana (przesunięcie na zachód) granicy Polski na wschodzie B. Wymień zasadniczy powód redukcji liczby ludności żydowskiego pochodzenia. Holocaust, eksterminacja ludności żydowskiej przez Niemców w czasie II wojny światowej 8. Określ, z jakimi wydarzeniami historycznymi związane są poniższe ilustracje. Podaj daty roczne tych wydarzeń. (4 p.) Wydarzenie: referendum ludowe Data :1946 Wydarzenie : wystąpienia (manifestacje) studenckie, organizowane przez władze wiece przeciwko manifestującym studentom Data: 1968 Strona 6 z 10
Wydarzenie: wystąpienia robotniczne na Wybrzeżu Data: 1970 Wydarzenie: stan wojenny Data: 1981 Strona 7 z 10
9. Zapisz w tabeli imiona i nazwiska osób, których dotyczą podane opisy. (3 p.) Biogram Przywódca PSL, podczas wojny premier polskiego rządu na emigracji; wrócił do kraju i przystąpił do Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej; ostatecznie został zmuszony do ucieczki z Polski. Stojąc na czele Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, sprzeciwiał się ograniczaniu roli religii w życiu społecznym i polityce laicyzacji; został poddany represjom i internowany; zorganizował obchody Tysiąclecia Chrztu Polski. Polski polityk emigracyjny i ostatni prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Zginął w katastrofie smoleńskiej. Imię i nazwisko Stanisław Mikołajczyk Stefan Wyszyński Ryszard Kaczorowski 10. Uporządkuj wydarzenia w kolejności chronologicznej od najwcześniejszego do najpóźniejszego wpisując obok cyfr odpowiednie litery. (1 p.) A. Pierwsze częściowo wolne wybory do Sejmu i Senatu (kontraktowe). B. Pierwsza rejestracja NSZZ Solidarność. C. Obrady okrągłego stołu. D. Wybór na papieża Karola Wojtyły. E. Ogłoszenie stanu wojennego. 1 D 2 B 3 E 4 C 5 A 11. Na podstawie poniższych zdjęć i wiedzy własnej odpowiedz na pytania (wykonaj polecenia). (4 p.) Zdjęcie nr 1. Zdjęcie nr 2. Strona 8 z 10
A. Rozpoznaj postać przedstawioną na zdjęciu nr 1 i napisz z jakim wydarzeniem zdjęcie to jest związane. (2 p.) Postać: Tadeusz Mazowiecki Wydarzenie: Powołanie pierwszego niekomunistycznego rządu B. Rozpoznaj wydarzenie przedstawione na zdjęciu nr 2. (1 p.) Wydarzenie: burzenie muru berlińskiego C. Uzasadnij, dlaczego kolejność przedstawionych zdjęć nie jest przypadkowa. (1 p.) obydwa wydarzenia miały miejsce w 1989 r., lecz powołanie rządu Tadeusza Mazowieckiego nastąpiło wcześniej 12. Zakreśl 3 organizacje międzynarodowe, których państwem członkowskim w latach 1956-1989 była Polska. (3 p.) NATO ONZ Rada Europy Grupa Wyszehradzka RWPG EWG Trójkąt Weimarski Układ Warszawski 13. Dopisz do podanych wyjaśnień odpowiednie terminy, uzupełniając tekst. (2 p.) A. Urzędowa kontrola prasy, książek, widowisk teatralnych i filmowych, audycji radiowych i telewizyjnych itp., oceniająca je pod względem politycznym lub obyczajowym to cenzura B. Umowna nazwa trwającego po II wojnie światowej do 1991 r. stanu napięcia oraz rywalizacji ideologicznej, politycznej i militarnej pomiędzy państwami komunistycznymi na czele z ZSRR, a państwami demokratycznymi na czele z USA to zimna wojna 14. Zakreśl poprawne odpowiedzi (5 p.) I Który z wymienionych prezydentów Rzeczpospolitej Polskiej został jako pierwszy wybrany w wyborach powszechnych: A. Wojciech Jaruzelski, B. Lech Wałęsa, C. Aleksander Kwaśniewski, D. Lech Kaczyński. Strona 9 z 10
II Która z wymienionych inwestycji gospodarczych została zrealizowana w latach 70 XX w. w Polsce: A. Centralny Okręg Przemysłowy, B. Huta im. Lenina w Krakowie, C. Rozpoczęcie produkcji Fiata 126p, D. Budowa Gdyni. III Do największych wystąpień robotniczych w 1956 r. doszło w: A. Rzeszowie, B. Poznaniu, C. Szczecinie, D. Katowicach. IV Kraj, w którym w wyniku tzw. "aksamitnej rewolucji" rozpoczęły się przemiany demokratyczne w 1989 r., to: A. Czechosłowacja, B. Ukraina, C. Rumunia, D. Węgry. V Międzynarodowa organizacja powołana do życia w 1945 r. to: A. Europejska Wspólnota Węgla i Stali, B. Pakt Północnoatlantycki, C. Układ Warszawski, D. Organizacja Narodów Zjednoczonych. Strona 10 z 10