Materiał graficzny wykorzystano za zgodą firmy Otto Bock Polska holistyczne spojrzenie Informator dla pacjentów
tel. (71) 790 03 01 e-mail: biuro@ortopes.pl REALIZUJEMY WNIOSKI EGZEMPLARZ BEZPŁATNY Wszelkie prawa zastrzeżone. Wszystkie materiały zamieszczone w niniejszym informatorze chronione są prawem autorskim i są własnością firmy ORTO-PES. Kopiowanie, przedruk i rozpowszechnianie bez pisemnej zgody ORTO-PES jest zabronione. Nazwy produktów użyte w informatorze są zastrzeżonymi znakami towarowymi i zamieszczono je wyłącznie w celach informacyjnych. Niniejsza broszura ma charakter wyłącznie informacyjny. Zalecamy konsultację naszych porad z lekarzem i fizjoterapeutą. Projekt i opracowanie: Specjalistyczna Firma Ortopedyczna ORTO-PES. Opracowanie graficzne oraz rysunki: Magdalena Gawrońska. 2 www.ortopes.pl
Jestem po amputacji i co dalej? Gdzie mogę uzyskać pomoc? Z kim mogę o tym porozmawiać? Szybki kontakt z naszymi specjalistami ułatwi Państwu znalezienie odpowiedzi na te i inne pytania oraz pomoże odnaleźć się w nowej sytuacji. Im szybciej rozpoczniemy proces przygotowania do zaprotezowania tym szybciej staną Państwo na nogi! tel. 71 790 03 01 3
PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO ZAPROTEZOWANIA HIGIENA I BANDAŻOWANIE KIKUTA W pierwszych dniach po amputacji należy stosować się do zaleceń lekarza związanych z częstością zmian oraz rodzajem opatrunków, a także odpowiednią higieną kikuta. Gdy kikut jest już w pełni wygojony, po ściągnięciu szwów i odpadnięciu strupków należy: myć kikut codziennie przynajmniej 1 raz dziennie, tak jak całe ciało z użyciem delikatnych środków myjących lub specjalistycznych preparatów np. Derma Clean OttoBock dbać o kondycję blizny pooperacyjnej poprzez wmasowywanie kremu / maści na blizny np. Contractubex lub zwykłej maści z wit. A w celu jej uelastycznienia i zmiękczenia w przypadku kikuta podudzia dokonywać pomiarów obwodów formować bandażować kikut w odpowiedni sposób aż do momentu odbioru protezy Do kształtowania kikuta służy opaska elastyczna lub specjalistyczny bandaż kompresyjny np. Biflex + Thuasne o podwyższonej trwałości. Aby bandażowanie przynosiło efekty należy je wykonywać w odpowiedni sposób, zgodnie z techniką przedstawioną na schematach zamieszczonych obok. WAŻNE: kikut bandażujemy tylko w ciągu dnia! 4 www.ortopes.pl
BANDAŻOWANIE KIKUTA PODUDZIA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 tel. 71 790 03 01 5
BANDAŻOWANIE KIKUTA UDA 1 2 3 4 6 5 7 8 6 www.ortopes.pl
TERAPIA UŁOŻENIOWA Po amputacji kikut ma tendencje do ustawiania się w nieprawidłowej pozycji ułożeniowej, co doprowadzić może do powstania patologicznego przykurczu, który wydłuża i utrudnia zaprotezowanie pacjenta. W przypadku amputacji w obrębie podudzia dochodzi do przykurczu zgięciowego w stawie kolanowym. Aby zapobiec wytworzeniu tego przykurczu, pacjent powinien unikać pozycji ze zgiętym stawem kolanowym oraz nie podkładać wałka pod kolano w trakcie leżenia. Przykładowa pozycja ułożeniowa po amputacji podudzia U pacjentów po amputacji w obrębie uda bardzo często dochodzi do powstania przykurczu zgięciowo - odwiedzeniowego w stawie biodrowym z rotacją zewnętrzną. Zalecana jest pozycja korygująca leżenia przodem, po zewnętrznej stronie kikuta ułożyć wałek lub woreczek z piaskiem zabezpieczający przed odwiedzeniem kikuta. Przykładowa pozycja ułożeniowa po amputacji uda tel. 71 790 03 01 7
HARTOWANIE KIKUTA Kolejnym krokiem w usprawnianiu po amputacji jest hartowanie kikuta. Składa się ono z szeregu czynności wpływających na zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę krążenia w obrębie kikuta. Hartowanie należy rozpocząć w momencie, kiedy rana pooperacyjna zostanie wygojona, stopniowo zmieniając rodzaj zastosowanego bodźca oraz zwiększając jego siłę. Należy zacząć od: delikatnego dotykania i głaskania kikuta, stopniowo zwiększając siłę docisku (nie wywołując przy tym nadmiernych dolegliwości bólowych i/ czy uszkodzenia rany pooperacyjnej); kilkakrotnie w ciągu dnia wykonujemy prysznic kikuta na zmianę raz ciepłą, raz chłodna wodą, pobudzając w ten sposób krążenie i poprawiając trofikę (odżywienie) tkanek w obrębie amputowanej kończyny; w późniejszym etapie możemy przejść do intensywniejszego masażu dłońmi stosując rozcierania, ugniatania, oklepywania z użyciem np. oliwki; kolejno przechodzimy najpierw do delikatnych pocierań kikuta ręcznikiem frotte lub szczotką z miękkiego włosia, z czasem zwiększając ich intensywność; następnie przechodzimy do opierania kikutem najpierw o miękkie podłoże, z czasem używamy coraz twardszego podłoża i zwiększamy czas trwania nacisku. Powyższe czynności przygotują kikut do większej tolerancji na obciążenie i ucisk, które występują w kontakcie z lejem protezowym w trakcie chodzenia. 8 www.ortopes.pl
ĆWICZENIA Stosowanie ćwiczeń fizycznych jest bardzo istotne na każdym etapie usprawniania pacjenta zarówno przed, jak i po amputacji. Ćwiczenia te mają na celu: poprawę ogólnej wydolności pacjenta, wzmocnienie siły mięśniowej, zapobieganie przykurczom i zachowanie ruchomości w stawach, redukcję obrzęków, utrzymanie maksymalnie możliwej koordynacji ruchowej i sprawności, powrót pacjenta do aktywnego życia. Zestaw ćwiczeń powinien być dobrany przez fizjoterapeutę indywidualnie dla każdego pacjenta z uwzględnieniem jego wieku, stanu ogólnego, chorób współistniejących i dostosowywany na danym etapie do jego możliwości. Po zabiegu odjęcia kończyny należy jak najszybciej podjąć rehabilitację, rozpoczynając od ćwiczeń oddechowych i przeciwzakrzepowych, unikając w ten sposób powikłań związanych z dłuższym unieruchomieniem pacjenta. Stopniowo wdrażamy ćwiczenia, np. izometryczne, zapobiegające powstawaniu przykurczów i zaników mięśniowych w stawach powyżej amputowanej części kończyny. Nie zapominamy o ćwiczeniach kończyn górnych i tułowia. Odpowiednia siła mięśniowa będzie nam potrzebna do lokomocji z użyciem balkoników oraz kul łokciowych przy nauce chodu w protezie. Pamiętajmy, iż efekty i skuteczność dalszego usprawniania w protezie w dużej mierze zależeć będą właśnie od przygotowania fizycznego oraz zaangażowania nas samych. Poniżej przedstawiamy przykładowe ćwiczenia. BARDZO WAŻNA JEST WYTRWAŁOŚĆ W WYKONYWANIU ĆWICZEŃ! tel. 71 790 03 01 9
ĆWICZENIA - PODUDZIE e UDO UDO UDO ĆWICZENIA - UDO 10 www.ortopes.pl
W JAKI SPOSÓB UZYSKAĆ DOFINANSOWANIE DO PROTEZY? Krok 1 LEKARZ PIERWSZEGO KONTAKTU wypisanie skierowania do lekarza specjalisty - ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej Krok 2 LEKARZ SPECJALISTA wystawienie zlecenia na zaopatrzenie ortopedyczne, np. protezę Krok 3 ODDZIAŁ WOJEWÓDZKI NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA (NFZ) potwierdzenie zlecenia z dowodem osobistym oraz dokumentem ubezpieczenia Krok 4 FIRMA ORTOPEDYCZNA realizacja zlecenia i wykonanie zaopatrzenia, np. protezy Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) Organizacje Użytku Publicznego (FUNDACJE) KODY ZAOPATRZENIA NFZ B.004 C.012 PROTEZA TYMCZASOWA PODUDZIA PROTEZA TYMCZASOWA UDA B.008 C.014 PROTEZA OSTATECZNA MODULARNA PODUDZIA PROTEZA OSTATECZNA MODULARNA UDA tel. 71 790 03 01 11
PROTEZY Proteza podudzia modularna z lejem silikonowym oraz stopą z włókna węglowego C-Walk, Otto Bock. Proteza uda modularna ze stawem kolanowym policentrycznym oraz stopą przegubową. 12 www.ortopes.pl
Proteza uda modularna z pokryciem kosmetycznym oraz stopą dynamiczną. Proteza podudzia modularna ze stopą wieloosiową. Jeżeli mają Państwo pytania dotyczące przygotowania do zaprotezowania, prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem: 71 790 03 01. Nasi technicy-ortopedzi chętnie udzielą niezbędnych informacji. Zapraszamy również na naszą stronę internetową: www.ortopes.pl SERDECZNIE ZAPRASZAMY. tel. 71 790 03 01 13
ADRESY ODDZIAŁÓW NFZ Dolnośląski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Dawida 2, 50-527 Wrocław, tel. 71 797 91 94, www.nfz-wroclaw.pl Delegatura w Legnicy ul. Jana Pawła II 7, 59-220 Legnica, tel. 76 729 31 26, -27 Delegatura w Jeleniej Górze ul. Wolności 18, 58-500 Jelenia Góra, tel. 75 645 87 07,-04 Delegatura w Wałbrzychu al. Wyzwolenia 20, 58-300 Wałbrzych, tel. 74 664 31 06, -10 Punkt Obsługi Ubezpieczonych ul. Sikorskiego 21, 67-200 Głogów, tel. 76 727 25 30 Lubuski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Podgórna 9b, 65-057 Zielona Góra, tel. 68 328 76 00, www.nfz-zielonagora.pl Łódzki Oddział Wojewódzki NFZ ul. Kopcińskiego 58, 90-032 Łódź, tel. 42 275 41 92, www.nfz-lodz.pl Delegatura w Sieradzu pl. Wojewódzki 3, 98-200 Sieradz, tel. 42 275 41 29 Opolski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Głogowska 37, 45-315 Opole, tel. 77 402 01 55, www.nfz-opole.pl Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Piekary 14/15, 61-823 Poznań, tel. 61 850 60 70, www.nfz-poznan.pl Delegatura w Kaliszu ul. Kolegialna 4, 62-800 Kalisz, tel. 62 501 89 77, -78 Delegatura w Lesznie pl. Kościuszki 4, 64-100 Leszno, tel. 65 528 61 79, -82 Punkt Obsługi Ubezpieczonych ul. Buszy 5, 63-900 Rawicz, tel. 65 545 51 49 14 www.ortopes.pl
ADRESY ODDZIAŁÓW MOPS i PCPR BRZEG, ul. Wyszyńskiego 23, 49-300 Brzeg, tel. 77 416 95 05 DZIERŻONIÓW, ul. Piastowska 1, 58-200 Dzierżoniów, tel. 74 833 98 95, -96 GŁOGÓW, ul. Słowiańska 13, 67-200 Głogów, tel. 76 831 30 28 GÓRA, ul. Armii Polskiej 8, 56-200 Góra, tel. 65 543 28 96 JAWOR, ul. Szpitalna 12a, 59-400 Jawor, tel. 76 871 14 11 wew. 12 JELENIA GÓRA, ul. Podchorążych 15, 58-508 Jelenia Góra, tel. 75 647 32 82 KAMIENNA GÓRA, ul. Sienkiewicza 6a, 58-400 Kamienna Góra, tel. 75 645 02 31 KĘPNO, ul. Sienkiewicza 26, 63-600 Kępno, tel. 62 791 22 90 KŁODZKO, ul. Kościuszki 2, 57-300 Kłodzko, tel. 74 865 81 79 KROTOSZYN, ul. Młyńska 2d/1, 63-700 Krotoszyn, tel. 62 722 88 91, -92 LEGNICA, pl. Słowiański 1, 59-220 Legnica, tel. 76 724 34 86 LESZNO, pl. Kościuszki 4b, 64-100 Leszno, tel. 65 529 68 31 LUBIN, ul. Składowa 3, 59-300 Lubin, tel. 76 847 96 86 MILICZ, ul. Trzebnicka 4b, 56-300 Milicz, tel. 71 384 13 84 OLEŚNICA, ul. Słowackiego 10, 56-400 Oleśnica, tel. 71 314 01 74 wew. 20 OŁAWA, ul. 3 maja 1, 55-200 Oława, tel. 71 303 29 71 OSTRÓW WLKP., al. Słowackiego 1c, 63-400 Ostrów Wlkp., tel. 62 737 10 98 OSTRZESZÓW, ul. Zamkowa 17, 63-500 Ostrzeszów, tel. 62 732 07 53 POLKOWICE, ul. Spółdzielcza 2, 59-100 Polkowice, tel. 76 847 49 52 RAWICZ, Wały Jarosława Dąbrowskiego 2, 63-900 Rawicz, tel. 65 546 43 33 STRZELIN, ul. Kamienna 10, 57-100 Strzelin, tel. 71 392 37 36 ŚRODA ŚLĄSKA, ul. Kilińskiego 28, 55-300 Środa Śląska, tel. 71 317 46 32 ŚWIDNICA, ul. Wałbrzyska 15, 58-100 Świdnica, tel. 74 851 50 21 TRZEBNICA, ul. Kościuszki 10, 55-100 Trzebnica, tel. 71 387 05 96 WAŁBRZYCH, ul. Limanowskiego 9, 58-300 Wałbrzych, tel. 74 666 63 15 WIERUSZÓW, ul. Waryńskiego 15, 98-400 Wieruszów, tel. 62 783 19 95 WOŁÓW, ul. Inwalidów Wojennych 24, 56-100 Wołów, tel. 71 389 53 00 wew. 14 WROCŁAW, ul. Kościuszki 131, 50-440 Wrocław, tel. 71 722 18 60 ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE, ul. Prusa 5, 57-200 Ząbkowice Śląskie, tel. 74 815 60 00 ZŁOTORYJA, al. Miła 18, 59-500 Złotoryja, tel. 76 878 44 47 wew. 4 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu ul. Strzegomska 6, 53-611 Wrocław, tel. 71 782 23 22 tel. 71 790 03 01 15
Jak do nas trafić? SPECJALISTYCZNA FIRMA ORTOPEDYCZNA ul. Grabiszyńska 241H 53-234 Wrocław (za sklepem LIDL) pn. - pt. 9.00-17.00 tel. 71 790 03 01 e-mail: biuro@ortopes.pl www.facebook.com/ortopes Ten informator otrzymali Państwo dzięki uprzejmości: