Informator dla pacjentów

Transkrypt

1 holistyczne spojrzenie Informator dla pacjentów Materiał graficzny wykorzystano za zgodą firmy Otto Bock Polska

2 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY Wszelkie prawa zastrzeżone. Wszystkie materiały zamieszczone w niniejszym informatorze chronione są prawem autorskim i są własnością firmy ORTO-PES. Kopiowanie, przedruk i rozpowszechnianie bez pisemnej zgody ORTO-PES jest zabronione. Nazwy produktów użyte w informatorze są zastrzeżonymi znakami towarowymi i zamieszczono je wyłącznie w celach informacyjnych. Niniejsza broszura ma charakter wyłącznie informacyjny. Zalecamy konsultację naszych porad z lekarzem i fizjoterapeutą. Projekt i opracowanie: Specjalistyczna Firma Ortopedyczna ORTO-PES. Opracowanie graficzne oraz rysunki: Magdalena Gawrońska. 2

3 Materiał graficzny wykorzystano za zgodą firmy Otto Bock Polska Witamy Państwa na stronach naszego informatora. Zawiera on wskazówki dotyczące przygotowania pacjenta do zaprotezowania po amputacji kończyny oraz informacje na temat tego, jak otrzymać dofinansowanie do protezy. Poniżej opisane zalecenia pomogą Państwu krok po kroku przygotować się do zaopatrzenia w protezę. tel

4 PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO ZAPROTEZOWANIA HIGIENA I BANDAŻOWANIE KIKUTA W pierwszych dniach po amputacji należy szczególnie ostrożnie obchodzić się z kikutem, gdyż rana pooperacyjna jest narażona na infekcje oraz urazy mechaniczne. Zalecana jest częsta zmiana opatrunków i odpowiednia higiena całego kikuta. Po zabiegu kikut jest obrzęknięty i bardzo wrażliwy na dotyk, lecz z upływem czasu dolegliwości bólowe zmniejszają się. Po ściągnięciu szwów, kiedy rana jest już w pełni wygojona, zalecane jest częste mycie kikuta w letniej wodzie z dodatkiem środków pielęgnacyjnych o właściwościach łagodzących i leczniczych oraz stosowanie żelu na blizny, np. CONTRACTUBEX, który powoduje ich zmiękczenie i uelastycznienie. Na tym etapie należy również rozpocząć bandażowanie kikuta. Ma ono zapobiec wystąpieniu obrzęku lub zredukować go, jak i odpowiednio ukształtować kikut. Formowanie kikuta jest nieodzownym elementem usprawniania po amputacji, dlatego niewłaściwa technika bandażowania lub jego brak może spowodować trudności w dalszym zaprotezowaniu. Do kształtowania kikuta używamy elastycznej opaski uciskowej o szerokości cm, np. Biflex+ Thuasne. Jak już wspomniane zostało wcześniej, bardzo istotna jest właściwa technika bandażowania, uzależniona od poziomu amputacji kończyny. Na rysunkach poniżej znajdą Państwo wskazówki dotyczące kształtowania kikuta przy amputacji w obrębie podudzia i uda. 4

5 BANDAŻOWANIE KIKUTA PODUDZIA tel

6 BANDAŻOWANIE KIKUTA UDA

7 TERAPIA UŁOŻENIOWA Po amputacji kikut ma tendencje do ustawiania się w nieprawidłowej pozycji ułożeniowej, co doprowadzić może do powstania patologicznego przykurczu, który wydłuża i utrudnia zaprotezowanie pacjenta. W przypadku amputacji w obrębie podudzia dochodzi do przykurczu zgięciowego w stawie kolanowym. Aby zapobiec wytworzeniu tego przykurczu, pacjent powinien unikać pozycji ze zgiętym stawem kolanowym oraz nie podkładać wałka pod kolano w trakcie leżenia. Przykładowa pozycja ułożeniowa po amputacji podudzia U pacjentów po amputacji w obrębie uda bardzo często dochodzi do powstania przykurczu zgięciowo - odwiedzeniowego w stawie biodrowym z rotacją zewnętrzną. Zalecana jest pozycja korygująca leżenia przodem, po zewnętrznej stronie kikuta ułożyć wałek lub woreczek z piaskiem zabezpieczający przed odwiedzeniem kikuta. Przykładowa pozycja ułożeniowa po amputacji uda tel

8 HARTOWANIE KIKUTA Kolejnym krokiem w usprawnianiu po amputacji jest hartowanie kikuta. Składa się ono z szeregu czynności wpływających na zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę krążenia w obrębie kikuta. Hartowanie należy rozpocząć w momencie, kiedy rana pooperacyjna zostanie wygojona, stopniowo zmieniając rodzaj zastosowanego bodźca oraz zwiększając jego siłę. Należy zacząć od: delikatnego dotykania i głaskania kikuta, stopniowo zwiększając siłę docisku (nie wywołując przy tym nadmiernych dolegliwości bólowych i/ czy uszkodzenia rany pooperacyjnej); kilkakrotnie w ciągu dnia wykonujemy prysznic kikuta na zmianę raz ciepłą, raz chłodna wodą, pobudzając w ten sposób krążenie i poprawiając trofikę (odżywienie) tkanek w obrębie amputowanej kończyny; w późniejszym etapie możemy przejść do intensywniejszego masażu dłońmi stosując rozcierania, ugniatania, oklepywania z użyciem np. oliwki; kolejno przechodzimy najpierw do delikatnych pocierań kikuta ręcznikiem frotte lub szczotką z miękkiego włosia, z czasem zwiększając ich intensywność; następnie przechodzimy do opierania kikutem najpierw o miękkie podłoże, z czasem używamy coraz twardszego podłoża i zwiększamy czas trwania nacisku. Powyższe czynności przygotują kikut do większej tolerancji na obciążenie i ucisk, które występują w kontakcie z lejem protezowym w trakcie chodzenia. 8

9 ĆWICZENIA Stosowanie ćwiczeń fizycznych jest bardzo istotne na każdym etapie usprawniania pacjenta zarówno przed, jak i po amputacji. Ćwiczenia te mają na celu: poprawę ogólnej wydolności pacjenta, wzmocnienie siły mięśniowej, zapobieganie przykurczom i zachowanie ruchomości w stawach, redukcję obrzęków, utrzymanie maksymalnie możliwej koordynacji ruchowej i sprawności, powrót pacjenta do aktywnego życia. Zestaw ćwiczeń powinien być dobrany przez fizjoterapeutę indywidualnie dla każdego pacjenta z uwzględnieniem jego wieku, stanu ogólnego, chorób współistniejących i dostosowywany na danym etapie do jego możliwości. Po zabiegu odjęcia kończyny należy jak najszybciej podjąć rehabilitację, rozpoczynając od ćwiczeń oddechowych i przeciwzakrzepowych, unikając w ten sposób powikłań związanych z dłuższym unieruchomieniem pacjenta. Stopniowo wdrażamy ćwiczenia, np. izometryczne, zapobiegające powstawaniu przykurczów i zaników mięśniowych w stawach powyżej amputowanej części kończyny. Nie zapominamy o ćwiczeniach kończyn górnych i tułowia. Odpowiednia siła mięśniowa będzie nam potrzebna do lokomocji z użyciem balkoników oraz kul łokciowych przy nauce chodu w protezie. Pamiętajmy, iż efekty i skuteczność dalszego usprawniania w protezie w dużej mierze zależeć będą właśnie od przygotowania fizycznego oraz zaangażowania nas samych. Poniżej przedstawiamy przykładowe ćwiczenia. BARDZO WAŻNA JEST WYTRWAŁOŚĆ W WYKONYWANIU ĆWICZEŃ! tel

10 ĆWICZENIA - PODUDZIE Podudzie UDO UDO UDO UDO UDO ĆWICZENIA - UDO 10

11 W JAKI SPOSÓB UZYSKAĆ DOFINANSOWANIE DO PROTEZY? Krok 1 LEKARZ PIERWSZEGO KONTAKTU wypisanie skierowania do lekarza specjalisty - ortopeda, chirurg, lekarz rehabilitacji medycznej Krok 2 LEKARZ SPECJALISTA wystawienie zlecenia na zaopatrzenie ortopedyczne, np. protezę Krok 3 ODDZIAŁ WOJEWÓDZKI NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA (NFZ) potwierdzenie zlecenia z dowodem osobistym oraz dokumentem ubezpieczenia Krok 4 FIRMA ORTOPEDYCZNA realizacja zlecenia i wykonanie zaopatrzenia, np. protezy Dodatkowe dofinansowanie do zaopatrzenia można uzyskać z: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) Organizacje Użytku Publicznego (FUNDACJE) KODY ZAOPATRZENIA NFZ PROTEZA PODUDZIA TYMCZASOWA PROTEZA UDA TYMCZASOWA PROTEZA PODUDZIA (stała, docelowa) PROTEZA UDA MODULARNA (stała, docelowa) tel

12 PROTEZY Proteza podudzia modularna z lejem silikonowym oraz stopą z włókna węglowego C-Walk, Otto Bock. Proteza uda modularna ze stawem kolanowym policentrycznym oraz stopą przegubową. 12

13 Proteza uda modularna z pokryciem kosmetycznym oraz stopą dynamiczną. Proteza podudzia modularna ze stopą wieloosiową. Jeżeli mają Państwo pytania dotyczące przygotowania do zaprotezowania, prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem: Nasi technicy-ortopedzi chętnie udzielą niezbędnych informacji. Zapraszamy również na naszą stronę internetową: SERDECZNIE ZAPRASZAMY. tel

14 ADRESY ODDZIAŁÓW NFZ Dolnośląski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Dawida 2, Wrocław, tel , Delegatura w Legnicy ul. Jana Pawła II 7, Legnica, tel , -27 Delegatura w Jeleniej Górze ul. Wolności 18, Jelenia Góra, tel ,-04 Delegatura w Wałbrzychu al. Wyzwolenia 20, Wałbrzych, tel , -10 Punkt Obsługi Ubezpieczonych ul. Sikorskiego 21, Głogów, tel Lubuski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Podgórna 9b, Zielona Góra, tel , Łódzki Oddział Wojewódzki NFZ ul. Kopcińskiego 58, Łódź, tel , Delegatura w Sieradzu pl. Wojewódzki 3, Sieradz, tel Opolski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Głogowska 37, Opole, tel , Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Piekary 14/15, Poznań, tel , Delegatura w Kaliszu ul. Kolegialna 4, Kalisz, tel , -78 Delegatura w Lesznie pl. Kościuszki 4, Leszno, tel , -82 Punkt Obsługi Ubezpieczonych ul. Buszy 5, Rawicz, tel

15 ADRESY ODDZIAŁÓW MOPS i PCPR BRZEG, ul. Wyszyńskiego 23, Brzeg, tel DZIERŻONIÓW, ul. Piastowska 1, Dzierżoniów, tel , -96 GŁOGÓW, ul. Słowiańska 13, Głogów, tel GÓRA, ul. Armii Polskiej 8, Góra, tel JAWOR, ul. Szpitalna 12a, Jawor, tel wew. 12 JELENIA GÓRA, ul. Podchorążych 15, Jelenia Góra, tel KAMIENNA GÓRA, ul. Sienkiewicza 6a, Kamienna Góra, tel KĘPNO, ul. Sienkiewicza 26, Kępno, tel KŁODZKO, ul. Kościuszki 2, Kłodzko, tel KROTOSZYN, ul. Młyńska 2d/1, Krotoszyn, tel , -92 LEGNICA, pl. Słowiański 1, Legnica, tel LESZNO, pl. Kościuszki 4b, Leszno, tel LUBIN, ul. Składowa 3, Lubin, tel MILICZ, ul. Trzebnicka 4b, Milicz, tel OLEŚNICA, ul. Słowackiego 10, Oleśnica, tel wew. 20 OŁAWA, ul. 3 maja 1, Oława, tel OSTRÓW WLKP., al. Słowackiego 1c, Ostrów Wlkp., tel OSTRZESZÓW, ul. Zamkowa 17, Ostrzeszów, tel POLKOWICE, ul. Spółdzielcza 2, Polkowice, tel RAWICZ, Wały Jarosława Dąbrowskiego 2, Rawicz, tel STRZELIN, ul. Kamienna 10, Strzelin, tel ŚRODA ŚLĄSKA, ul. Kilińskiego 28, Środa Śląska, tel ŚWIDNICA, ul. Wałbrzyska 15, Świdnica, tel TRZEBNICA, ul. Kościuszki 10, Trzebnica, tel WAŁBRZYCH, ul. Limanowskiego 9, Wałbrzych, tel WIERUSZÓW, ul. Waryńskiego 15, Wieruszów, tel WOŁÓW, ul. Inwalidów Wojennych 24, Wołów, tel wew. 14 WROCŁAW, ul. Kościuszki 131, Wrocław, tel ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE, ul. Prusa 5, Ząbkowice Śląskie, tel ZŁOTORYJA, al. Miła 18, Złotoryja, tel wew. 4 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu ul. Strzegomska 6, Wrocław, tel tel

16 SPECJALISTYCZNA FIRMA ORTOPEDYCZNA ul. E.Horbaczewskiego 55A Wrocław (przystanek autobusowy Orlińskiego ) pn. - pt tel biuro@ortopes.pl REALIZUJEMY WNIOSKI