SYLABUS 1. Nazwa przedmiotu Rachunkowość 2. Nazwa jednostki prowadzącej Katedra Finansów przedmiot 3. Kod przedmiotu E/I/A.6 4. Studia Kierunek studiów/specjalność Poziom Forma studiów Ekonomia Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne i niestacjonarne 5. Rodzaj przedmiotu podstawowy 6. Rok i semestr studiów II/3 7. Imię i nazwisko koordynatora Dr Renata Nesterowicz przedmiotu 8. Imię i nazwisko osoby prowadzącej Dr Renata Nesterowicz (osób prowadzących) zajęcia z Dr Lesław Niemczyk przedmiotu Dr Ewelina Rabiej 9. Cele zajęć z przedmiotu Celem realizowanego przedmiotu nauczania jest zapoznanie słuchaczy z przebiegiem ewidencji procesów gospodarczych, którymi zajmuje się rachunkowość finansowa. Proces gospodarczy w ujęciu rachunkowości stanowi logiczny, całościowy i zwarty system, który rozpoczyna się od pomiaru, udokumentowania i księgowego ujęcia operacji gospodarczych, a kończy sporządzeniem, zbadaniem i zatwierdzeniem opracowania finansowego bez względu na formę prawnoorganizacyjną jednostki. System ten opiera się na rozwiązaniach określonych przepisami prawa. Obecnie jest to uchwalona w dniu 29 września 1994 roku ustawa o rachunkowości, ( Dz. U. Nr 152, poz.1223 z późń. zm.). Treść prowadzonych ów dostosowana jest do obecnych warunków gospodarczych oraz nowych rozwiązań, wynikających z międzynarodowych standardów rachunkowości. Ponadto studenci powinni nabyć umiejętności budowy oraz sporządzania bilansu, rachunku zysków i strat, księgowania podstawowych operacji gospodarczych, jak również udokumentowania operacji gospodarczych, ich kontroli poprzez weryfikację stanów księgowych ( inwentaryzacja). W zakresie wiedzy student ma uporządkowaną i usystematyzowaną 10. Wymagania wstępne Znajomość zagadnień ekonomii oraz zagadnień związanych z gromadzeniem i przetwarzaniem źródeł informacji finansowych. Ponadto student powinien wykazać się podstawową terminologią z zakresu działalności jednostek gospodarczych 11. Efekty oraz ich powiązanie z obszarowymi i kierunkowymi efektami Wiedza: Efekt W1 Definiuje i opisuje podstawowe pojęcia z zakresu polityki rachunkowości ( bilans, rachunek zysków i strat, konto, koszty-straty, przychody-zyski, wynik finansowy. W2 Charakteryzuje i rozróżnia zakres podmiotowy i przedmiotowy, nadrzędne zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych. Identyfikuje wzajemne powiązania i relacje pomiędzy jednostkami gospodarczymi prowadzącymi księgi rachunkowe wg prawa bilansowego i podatkowego W3 Rozróżnia i wyjaśnia podstawowe metody i zasady w zakresie prowadzenia rachunkowości, jako informacyjnego systemu bilansowego podmiotu gospodarczego. K_W03 K_W04 K_W09 K_W13 K_W02
Umiejętności: U1 U2 U3 Efekt Posiada umiejętności budowy oraz sporządzania bilansu i rachunku zysków i strat, księgowania podstawowych operacji gospodarczych, rozróżniania wyników ( kosztów i przychodów)oraz odpowiedniego ich księgowania Ocenia przebieg i rozmiary procesów gospodarczych zachodzących w podmiotach gospodarczych oraz analizuje ich efekty ekonomiczne Weryfikuje stan księgowy ze stanem rzeczywistym ( inwentaryzacja) składników majątkowych i źródeł ich pochodzenia Kalkuluje rzeczywiste koszty produkcji wytwarzanych produktów, wyrobów i usług przy wykorzystaniu specyficznych metod ( klucze podziałowe, nośniki kosztów itp). Kompetencje społeczne: Efekt K1 Posiada świadomość swojej wiedzy i umiejętności z zakresu podstaw prawa bilansowego. Wykazuje akceptację znajomości zasad rachunkowości i podstaw ewidencji operacji gospodarczych K2 Akceptuje świadomość znaczenia przyswojonej wiedzy w praktyce gospodarczej Posiada umiejętność do współdziałania z innymi oraz sprawność komunikowania. 12. Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin i sposób ich realizacji Wykład 30 godz. /24 godz. Ćwiczenia 30 godz./24 godz. 13. Treści programowe A. Problematyka ów Treści merytoryczne Rachunkowość jako system informacyjny - środowisko i zakres rachunkowości, normy prawne prowadzenia rachunkowości w Polsce i regulacje międzynarodowe. Metody i zasady rachunkowości - zasady prawidłowej rachunkowości, metody stosowane w rachunkowości, działalność gospodarcza jednostki gospodarczej, definiowanie majątku jednostki i źródeł ich pochodzenia, równanie bilansowe - bilans jednostki gospodarczej, podstawowe zasady wyceny aktywów i pasywów. Konto jako urządzenie księgowe - pojecie i funkcje konta, kryteria klasyfikacji kont,funkcjonowanie kont: bilansowych, pozabilansowych, niebilansowych, pionowa i pozioma podzielność kont,rejestracja zdarzeń gospodarczych na kontach, poprawianie błędów księgowych, bilans próbny. Dokumentacja księgowa.- cech formalne dowodów księgowych, podział dokumentów księgowych, przygotowanie dowodów do księgowania, obieg i archiwowanie dokumentów. Organizacja rachunkowości w finansowe gospodarczej zakładowy plan kont, formy i technika prowadzenia ksiąg rachunkowych. K_U03 K_U07 K_U03 K_U06 K_U09 K_U04 K_U05 K_U06 K_K02 K_K05 K_K01 K_K03 K_K06 Liczba godz. stacj. niest. 1 1
Aktywa trwałe- ewidencja księgowa - pojęcie i klasyfikacja majątku trwałego, wartości niematerialne i prawne, środki trwałe, środki trwałe w budowie, inwestycje. Środki pieniężne i rachunki bankowe - zasady obrotu pieniężnego, zasady obrotu bezgotówkowego, rachunki i kredyty bankowe, krótkoterminowe papiery wartościowe. Rozrachunki i roszczenia rozrachunki i ich klasyfikacja, ewidencja rozrachunków z dostawcami i odbiorcami, pracownikami, publiczno-prawne, inne rozrachunki, rozrachunki w postępowaniu sądowym. Obrót materiałowy i towarowy istota i klasyfikacja materiałów i towarów, metody wyceny materiałów materiałów i towarów, funkcje konta rozliczenie zakupu, ewidencja obrotu materiałowego i towarowego. Koszty i ich rozliczanie. Kalkulacja pojęcie i klasyfikacja kosztów, warianty rachunku kosztów, rozliczenie kosztów na układ podmiotowy i nośnikowy, rozliczenia międzyokresowe kosztów, istota, rodzaje i metody kalkulacji. Produkty pracy produkty pracy i ich klasyfikacja, metody wyceny finansowe pracy, księgowe ujęcie obrotu finansowe pracy. Przychody i koszty ich uzyskania istota i klasyfikacja przychodów, ewidencja przychodów ze sprzedaży majątku obrotowego, ewidencja kosztów uzyskania przychodu ze sprzedaży majątku obrotowego, przychody i koszty finansowe, straty i zyski nadzwyczajne, obroty wewnętrzne i ich koszt własny. Kapitały, Fundusze i Wynik Finansowy istota i klasyfikacja kapitałów, fundusze specjalne, wynik finansowy i jego rozliczenie, obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego. Sprawozdawczość finansowa - istota i klasyfikacja sprawozdawczości finansowej, bilans, rachunek zysków i strat, sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych. B. Problematyka ćwiczeń Treści merytoryczne 3 2 1 1 3 2 Suma godzin 30 24 Klasyfikacja majątku jednostki gospodarczej i źródeł jego pochodzenia - Sporządzanie bilansu księgowego, Wpływ operacji gospodarczych na składniki bilansu. Księgowanie na kontach bilansowych - Zestawienie obrotów i sald. Bilans końcowy, Całościowe ujecie cyklu ewidencyjnego "od bilansu otwarcia do bilansu zamknięcia". Poprawianie błędów księgowych -Korekta księgowa. Storno czerwone i czarne, Podzielność pionowa i pozioma kont -Ewidencja na kontach syntetycznych i analitycznych. Rozrachunki i roszczenia - Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami, Rozrachunki z tytułu VAT, Rozrachunki publiczno-prawne, Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń i inne rozrachunki z pracownikami, Pozostałe rozrachunki. Ewidencja na kontach wynikowych - Ewidencja i rozliczania kosztów oraz strat nadzwyczajnych, Ewidencja i rozliczanie kosztów w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym, Ewidencja przychodów i zysków nadzwyczajnych, Ustalanie wyniku finansowego wariantem porównawczym i kalkulacyjnym. Ewidencja aktywów trwałych. Metody amortyzacji -Ewidencja księgowa środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, aktywów finansowych długoterminowych. Liczba godz. stacj. niest.
Ewidencja środków pieniężnych i krótkoterminowych aktywów finansowych - Ewidencja obrotu gotówkowego, Ewidencja obrotu bezgotówkowego, rozrachunki z bankiem, Rachunki i kredyty bankowe, Ewidencja krótkoterminowych papierów wartościowych, Inne środki pieniężne (czeki i weksle obce). Ewidencja i wycena zakupu i zużycia materiałów - Rozliczenie zakupu, Ewidencja zużycia materiałów za pomocą stałych i zmiennych cen ewidencyjnych. Przychody ze sprzedaży i koszty ich uzyskania -Ewidencja sprzedaży produktów i usług, Ewidencja sprzedaży towarów na różnych szczeblach obrotu towarowego. Sprawozdawczość finansowa - Istota i rodzaje sprawozdań finansowych; Bilans, Rachunek zysków i strat, Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych. Zastosowanie podstawowych wskaźników ekonomiczno-finansowych. (przykład całościowy). Suma godzin 30 24 14. Metody dydaktyczne Wykład z prezentacją multimedialną oraz z wykorzystaniem wizualizera Ćwiczenia obejmują analizę i interpretację danych źródłowych, rozwiązywanie zadań, analizę studium przypadku,, pracę zespołową. 15. Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Zaliczenie ćwiczeń - dwie oceny pozytywne z prac pisemnych (zadania księgowe, pytanie teoretyczne) skorygowane o ocenę aktywności na zajęciach. Zaliczenie u egzamin pisemny: obejmujący, zagadnienia problemowe(dłuższa wypowiedź pisemna) oraz zagadnienia sytuacyjne(rozwiązanie problemu, księgowanie operacji gospodarczych ). 16. Metody i kryteria oceny Efekt Forma realizacji zajęć Sposób weryfikacji efektu W1 egzamin pisemny W2 kolokwium, egzamin pisemny, W3 kolokwium, egzamin pisemny U1 ocena aktywności studenta, kolokwium, U2 ocena umiejętności dokonywania procedur U3 ocena umiejętności dokonywania procedur, kolokwium, egzamin pisemny K1 K2 obserwacja postawy i ocena prezentowanego stanowiska/opinii obserwacja postawy i ocena prezentowanego stanowiska/opinii
17. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/nakład pracy studenta Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Wykład 30 24 Ćwiczenia 30 24 przygotowanie do ćwiczeń 10 15 udział w konsultacjach 6 4 udział w zaliczeniu 4 2 przygotowanie do egzaminu 18 29 udział w egzaminie SUMA GODZIN 100 100 Suma godzin pracy studenta w bezpośrednim 72 56 kontakcie z nauczycielem LICZBA PUNKTÓW ECTS 4 4 18. Język owy polski 19. Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu 20. Literatura Literatura podstawowa: 1 Winiarska K. (red.), Podstawy rachunkowości, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012. 2. Niemczyk R., Rachunkowość finansowa w teorii i praktyce, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2013. 3. Sawicki K., Rachunkowość finansowa przedsiębiorstw według znowelizowanej ustawy o rachunkowości, cz. I, podręcznik, cz. II, zadania z rozwiązaniami, Ekspert, Wrocław 2005. 4. Matuszewicz J.,Matuszewicz P. ; Rachunkowość od podstaw, wyd. Finanse-Serwis, Warszawa 2009. 5. Red. R. Kata, J. Rogowski, Wybrane problemy rachunkowości finansowej, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2008. Literatura uzupełniająca: 1. Gierusz B. Podręcznik do samodzielnej nauki księgowania,oddk,gdańsk,2006. 2. B. Micherda red.nauk., Podstawy rachunkowości aspekty teoretyczne i praktyczne, PWN Warszawa 2007. 3. T. Cebrowska, Rachunkowość finansowa i podatkowa, Wydawnictwo PWN Warszawa 2005 4. Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r ( Dz. U.nr 152 z 2009 r., z póż, zm.) Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki