PRZEMYSŁ i HANDEL NAFTOWY w ROKU 2012 1
Podsumowanie polskiego rynku paliw ciekłych w oparciu o dane z monitoringu Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego 2
To zapamiętamy Rynek paliw ciekłych zanotował znaczny regres dynamiki wzrostu, Notowania ropy naftowej osiągnęły historyczne maksimum, podobnie jak ceny detaliczne BS i ON w Polsce, Zwiększono przerób ropy i zanotowano znaczne zmniejszenie oficjalnego importu paliw, Szara strefa opanowywała coraz większy obszar rynku, Wprowadzono przepisy ustanawiające B7 paliwem standardowym, Wzrosła akcyza na olej napędowy do poziomu minimum europejskiego, Ceny ON i EU95 praktycznie zrównały się, a w długim okresie ceny ON przewyższały ceny benzyny 95, Spółka NESTE Polska podjęła decyzję o sprzedaży sieci stacji i wycofaniu się z Polski, 3
Szacunek konsumpcji krajowej paliw ciekłych w latach 2011 i 2012 [w tys. m3] Udział importu w konsumpcji paliw: Benzyny 12% z 14% w 2011-9% ON 10% z 20% w 2011 LPG 84% z 89% w 2011-5% +3% +1% -13% +5% Opracowano na podstawie monitoringu POPiHN 4
Konsumpcja krajowa paliw ciekłych (BS, ON, LOO, LPG) w latach 2000-2012 w tys. ton < 2008 2012 (-7,6%) Źródło: dane własne POPiHN 5
Popyt na paliwa ciekłe w latach 2006 2012 [w mln m 3 ] 6
Produkcja paliw Produkcja i import paliw ciekłych w roku 2012 IMPORT ROK 2011 ROK 2012 tys. m3 tys. m3 Benzyny silnikowe 769 596 Olej napędowy 3 160 1 485 Gaz płynny LPG 3 500 3 386 Paliwo JET 0 36 Zmiany w produkcji krajowej: Benzyny silnikowe +3% Olej napędowy -1% Gaz płynny LPG +46% Paliwo JET +8% Lekki olej opałowy +39% Ciężki olej opałowy +6% Razem +3% Źródło: Dane Ministerstwa Finansów i monitoring POPiHN Lekki olej opałowy 608 218 Ciężki olej opałowy 122 127 Ogółem paliwa 8 159 5 848 Spadek importu BS o 23% Spadek importu ON o 53% Spadek importu łącznie o 28% 7
ON: Szwecja 2% Kierunki oficjalnego importu paliw ciekłych w roku 2012 Benzyny: Niemcy 54% ON: Niemcy 29% ON: Litwa 15% ON: Łotwa 5% ON: Rosja 2% ON: Białoruś 24% Benzyny: Słowacja 39% ON: Słowacja 18% Źródło: Dana Ministerstw Finansów i monitoring POPiHN 8
Bilans obrotów międzynarodowych w roku 2012 Import netto Źródło: Dane Ministerstwa Finansów i monitoring POPiHN 9
Udział w zaopatrzeniu rynku (BS, ON, LPG i LOO łącznie) w roku 2011 i 2012 2012 2011 Koncerny krajowe zwiększają udział w oficjalnym zaopatrzeniu rynku. Źródło: Monitoring POPiHN 10
Ceny detaliczne EU95, ON i autogazu w latach 2006-2012 +11% +13% +9% Tankując miesięcznie 100 litrów paliwa przeciętny kierowca wydał w 2012 roku więcej o: 696 PLN za benzynę EU95 756 PLN za olej napędowy 216 PLN za autogaz Źródło: Opracowanie własne na bazie danych e-petrol.pl, WNP i ARE Różnica w cenie EU95 i ON 2009 2010 2011 2012 47 gr/l 28 gr/l 7 gr/l 2 gr/l Różnica w cenie EU95 i autogazu w PLN/l 2009 2010 2011 2012 2,30 2,34 2,52 2,92 11
Dlaczego ceny paliw w Polsce rosną? Źródło: Opracowanie własne na bazie danych e-petrol.pl 12
Struktura rynku stacji paliw Liczba stacji paliw w Polsce: 2006 6 875 2007 6 904 2008 6 854 2009 6 715 2010 6 755 2011 6 764 2012 6 756 Źródło: Opracowanie POPiHN 13
Udział w rynku detalicznym (BS, ON, LPG łącznie) w roku 2012 2011 2012 Średnia roczna sprzedaż paliw na stacji: - w kraju 3,0 mln litrów - POPiHN 3,3 mln litrów - stacja niezależna 2,5 mln litrów Źródło: dane z monitoringu POPiHN 14
Zmiana sprzedaży paliw ciekłych 2012 Opracowanie: POPiHN 15
Przyszłość krajowego rynku paliw Opracowanie: POPiHN 16
Rynek olejów smarowych 2012 250 000 4% 2012 200 000 Motoryzacja 150 000 Pozostałe 44% 52% Przemysł Przemysł 100 000 Motoryzacja Pozostałe 50 000 2007 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 3% Rynek całkowity: -7,6% rdr (222 000 t) Segment motoryzacyjny: - 5,2 % rdr (118 000 t) Segment przemysłowy: - 8,2% rdr (97 000 t) 44% 53% Źródło: Monitoring POPiHN 17
Rynek olejów smarowych 2012 Źródło: dane z monitoringu POPiHN 18
Rynek olejów smarowych 2012 Oleje silnikowe: - 4% rdr (99 097 t) Rośnie udział olejów syntetycznych i semisyntetycznych Spada popyt na oleje mineralne i jednosezonowe Źródło: dane z monitoringu POPiHN 19
Rynek olejów smarowych 2012 7% 140 000 7% 140 000 6% 130 000 6% 130 000 5% 120 000 5% 120 000 4% 3% 110 000 4% Wzrost PKB w % r/r 3% 110 000 Wzrost PKB w % r/r 2% 1% 100 000 90 000 2% Oleje dla 1% motoryzacji (t) 100 000 90 000 Oleje dla przemysłu (t) 0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 80 000 0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 80 000 Silna korelacja z sytuacją makroekonomiczną (wskaźnik PKB, produkcja przemysłowa i in.) Źródło: GUS, Monitoring POPiHN 20
Rynek olejów smarowych 2012 700 000 600 000 500 000 Sprzedaż krajow a olejów gotow ych (Mg/rok) 400 000 300 000 200 000 100 000 Zdolności produkcyjne + Import (Mg/rok CN 27101981-99) Eksport (Mg/rok CN 27101981-99) 0 Od III kwartału 2010 segment motoryzacyjny i przemysłowy pozostają w trwałym trendzie wzrostowym. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych MF 21
Źródło: Monitoring POPiHN
Rynek olejów smarowych 2012 Akcyza na oleje smarowe, a szara strefa: Oleje smarowe w Polsce droższe o 1/3 niż na Zachodzie Europy (poziom cen 60% średniej UE-27): Import prywatny (przez osoby fizyczne) Import równoległy (przez przedsiębiorstwa) Zwolnienia z akcyzy i nierównomierne opodatkowanie (Polska i UE) Sprzedaż oleju napędowego jako olejów smarowych zwolnionych z akcyzy Skomplikowane i niejasne przepisy: Sprzeczne wyroki sądów w Polsce, Pytanie do ETS Spadek konkurencyjności: koszty, ryzyka, niespójność, nieprzewidywalność 23
Rynek olejów smarowych 2012 Rozwiązanie: ujednolicenie prawa unijnego zasada level playing field do tego czasu: objęcie olejów smarowych stawką zero podatku akcyzowego w Polsce Od III kwartału 2010 segment motoryzacyjny i przemysłowy pozostają w trwałym trendzie wzrostowym. Źródło: monitoring POiHN 24
Rynek olejów smarowych 2012 Stawka zero podatku akcyzowego na oleje smarowe: Przeciw: Sytuacja budżetu Reguła nadmiernego deficytu Obawy o oleje bazowe ze Wschodu Za: Ograniczenie szarej strefy (oleje i paliwa) Niewielkie znaczenie w budżecie RP (ok. 150-300 mln zł/rok) Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, branży Uproszczenie zasad obrotu Obniżenie cen olejów Zwiększenie ilości transakcji (cross-border) Obniżenie kosztów administracji podatkowej Zwolnienie zasobów ludzkich Przy stawce zero pozostaje kontrola nad produktem Źródło: ECDDP, Gazeta Wyborcza 25
Dalsze korzyści stawki zero podatku akcyzowego: Rynek olejów smarowych 2012 Brak kontroli i nadzoru: min. po 1 celniku na skład (z reguły jest 2 lub 3) do wykorzystania w innych obszarach Brak składów podatkowych Brak konieczności powiadomień o wysyłkach Brak zabezpieczeń: weksel teoretycznie nic nie kosztuje ale w sprawozdaniach finansowych należy go wykazywać jako przyszłe mogące powstać zobowiązania. Niektóre firmy nie mogą złożyć weksli np. zabezpieczenie gwarancją bankową ww. kwoty Brak papierologii dotyczącej wysyłek w zwolnieniu i do UE (poza EMCS) Koszt papieru: za 5 miesięcy wystawiono łącznie 3000 dokumentów dostawy x 3 kartki licząc najtaniej po 15 gr = 1350 zł (sam papier). Od III kwartału 2010 segment motoryzacyjny i przemysłowy pozostają w trwałym trendzie wzrostowym. 26
Główne problemy w 2012 r. Szara strefa; Elektroniczne instrumenty płatnicze; Energia odnawialna i biopaliwa; Zapasy obowiązkowe; Tankowanie autogazu; Inwestycje autostradowe; Nowelizacja przepisów wykonawczych do ustawy o dozorze technicznym; Szara strefa i opodatkowanie olejów. 27
Paliwa a budżet 1. Około 20% całości dochodów podatkowych państwa pochodzi z obrotu paliwami (w 2012 ok. 52 mld PLN: 26 mld akcyza, 21 mld VAT, 4 mld opłata paliwowa); 2. Firmy POPiHN to około 87% rynku hurtowego oraz prawie 60% runku detalicznego paliw w Polsce. 3. Według szacunków POPiHN w 2012 szara strefa w obrocie paliwami osiągnęła ok. 10% rynku (głównie w ON), a straty budżetu z tego tytułu wyniosły ponad 3 mld PLN, czyli 10% deficytu budżetowego! 28
Dziękujemy za uwagę www.popihn.pl 29