POMOC DLA BEZDOMNYCH 1
POMOC DLA BEZDOMNYCH WSTĘP MIEJSCA UDZIELANIA POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM PODSTAWOWE INFORMACJE MIEJSCACH UDZIELANIA POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM JADŁODAJNIE MIEJSCA SCHRONIENIA NOWE FORMY POMOCY DLA OSÓB BEZDOMNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM DOBRE PRAKTYKI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WYKAZ JADŁODAJNI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WYKAZ SCHRONISK/NOCLEGOWNI/MIESZKAŃ CHRONIONYCH/TRENINGOWYCH/ OGRZEWALNI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM 1 7 8 8 9 19 21 28 36 2
Szanowni Państwo, Dom Rodzinne fotografie na kominku, choinka skrząca się złotymi gwiazdkami, ciepło chroniące zziębnięte dłonie, latem ochłoda, cień, wygodne łóżko z pachnąca pościelą, kawa, smaczny obiad, ściany w kolorze słodyczy z dzieciństwa i dach kryjący to wszystko - przed deszczem, wichurą, nocą 1 Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu, jako jednostka organizacyjna samorządu województwa kujawsko-pomorskiego, realizując zadania w zakresie szeroko rozumianej pomocy społecznej, od lat monitoruje i analizuje zakres świadczonych usług społecznych w regionie, w tym dla osób bezdomnych. Szczegółowe informacje na temat miejsc, gdzie osoby bezdomne mogą otrzymać m. in. posiłek oraz schronienie zostały zebrane za pośrednictwem powiatowych centrów pomocy rodzinie, miejskich ośrodków pomocy rodzinie oraz schronisk, noclegowni, mieszkań chronionych/treningowych. Warto zwrócić uwagę, że obok zapewnienia osobom bezdomnym schronienia i posiłku, wiele jednostek prowadzi także różnorodne formy aktywizacji tychże osób. Mając na uwadze specyfikę zjawiska bezdomności oraz problemy pojawiające się głównie w okresie zimowym, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu przygotowuje corocznie w ramach projektu informacyjnego: plakaty, informatory oraz ulotki o miejscach, w których osoby bezdomne mogą uzyskać pomoc. Mam nadzieję, że niniejszy Informator ułatwi Państwu poszukiwanie informacji o dostępnych formach pomocy adresowanych do osób bezdomnych w województwie kujawsko-pomorskim. 1) Browarczyk. Ł, Dębski. M, Maj. A: Forum O Bezdomności bez lęku. Rok III. Gdańsk, 2011: Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności 1
2 POMOC DLA BEZDOMNYCH
WSTĘP Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, za osobę bezdomną uważa się: osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych i nigdzie niezameldowaną na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych. 2 Czym jest bezdomność? Europejska Federacja Narodowych Organizacji Pracujących na rzecz Ludzi Bezdomnych FEANTSA opracowała typologię bezdomności i wykluczenia mieszkaniowego - ETHOS. Punktem wyjścia jest tu założenie, że istnieją trzy domeny konstytuujące dom : domena fizyczna schronienie (przestrzeń), domena społeczna prywatność, domena prawna tytuł prawny do zajmowania. Brak jednej z nich oznacza bezdomność. Wykluczenie z jednej lub więcej domen wyznacza cztery podstawowe kategorie, które należy rozumieć jako bezdomność lub wykluczenie mieszkaniowe. Są to: brak dachu nad głową (mieszkanie w miejscach publicznych, niezabezpieczonych mieszkaniach, przebywanie w noclegowni z koniecznością spędzenia kilku godzin w ciągu dnia w miejscach publicznych), brak mieszkania (schroniska dla bezdomnych, również specjalistyczne zakwaterowanie wspierane), niezabezpieczone mieszkanie (osoby z konieczności zamieszkujące czasowo u rodziny lub przyjaciół, osoby posiadające nakaz eksmisji oraz osoby zagrożone przemocą domową), nieodpowiednie mieszkanie (wszelkiego rodzaju konstrukcje tymczasowe, nielegalne zajmowanie budynków, mieszkania substandardowe - nie nadające się do zamieszkania oraz mieszkania przeludnione). Warto zaznaczyć, że najczęściej, myśląc o bezdomności, zwracamy uwagę tylko na dwie pierwsze kategorie 3. 2 ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, art. 6 pkt. 8. 3 strona internetowa: http://zawszeaktywny.byd.pl/userfiles/files/publikacja%209%20-%20bezdomno%c5%9a%c4%86.pdf 3
POMOC DLA BEZDOMNYCH Bezdomność to wielowymiarowy problem społeczny, ze względu na skalę zjawiska, jego przyczyny oraz skutki społeczno-ekonomiczne o zasięgu ogólnokrajowym, ale mogącym mieć również swoje lokalne uwarunkowania. Nasilenie się tego zjawiska ma nie tylko genezę ekonomiczną. Bezdomność jest często efektem rozpadu więzi rodzinnych, alkoholizmu bądź innego uzależnienia uniemożliwiającego funkcjonowanie w rodzinie bądź społeczeństwie. Dużym problemem jest również dziedziczenie biedy przez dzieci z rodzin patologicznych, trwały rozpad więzi rodzinnych, bądź brak opieki nad osobami starszymi ze strony najbliższych. Bezdomność jako stan, niewątpliwie należy do zgoła odmiennych społecznych porządków. To zarówno inna sytuacja życiowa, jak i inny świat znaczeń, przeżyć i problemów, który składa się w sumie na doświadczenie braku domu. Pozostaje w sprzeczności z tym, co w naszym kręgu kulturowym uchodzi za pożądane. Chociażby z tego powodu na różnych etapach projektowania i udzielania pomocy (także tej pozasystemowej, nieformalnej, dobroczynnej) kluczową role odgrywać będzie czynnik ludzki. U podstaw skutecznej interwencji leżą bowiem nie tylko formalne rozwiązania, ale i osobiste nastawienie, wzajemna percepcja pomocobiorcy i pracownika instytucji pomocowej, ich wiedza, doświadczenie 4. Dlatego pomoc społeczna jako zorganizowany system świadczeń i instytucji służy rozwiązywaniu problemów społecznych między innymi takich jak zjawisko bezdomności. Ma za zadanie wspierać takich ludzi w osiąganiu przez nich zadawalającego poziomu życia, stanu zdrowia, osobistych i społecznych stosunków 5. 4 Browarczyk. Ł, Dębski. M, Maj. A: Forum O Bezdomności bez lęku. Rok III. Gdańsk, 2011: Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności 5 ibidem 4
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu od wielu lat monitoruje stan infrastruktury pomocy dla osób bezdomnych w województwie kujawsko - pomorskim. Jak wynika z danych gromadzonych przez Ośrodek w roku 2011 szacunkowa liczba osób bezdomnych w naszym województwie wzrosła. szacunkowa liczba osób bezdomnych 2821 2449 306 381 2010 2011 szacunkowa liczba osób bezdomnych w tym liczba kobiet Na dzień 31 grudnia 2011 r. w województwie kujawsko - pomorskim przebywało 2 821 osób bezdomnych, w tym 381 kobiet. Największa liczba osób bezdomnych przebywała w powiatach grodzkich, tj. łącznie ponad 1 700 osób (dane szacunkowe), co stanowi 60% wszystkich osób bezdomnych w naszym województwie. W przypadku Torunia, według danych z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, wzrosła szacunkowa liczba bezdomnych z ponad 180 w 2010 roku - do ponad 450 w roku 2011. Natomiast w Bydgoszczy zmalała o 45 osób. W powiatach ziemskich największa liczba osób bezdomnych koncentruje się w powiecie inowrocławskim 243 osoby w tym 20 kobiet, najmniejsza liczba osób bezdomnych, przypada na powiaty radziejowski 8 osób, golubsko-dobrzyński i grudziądzki po 16 osób. 5
POMOC DLA BEZDOMNYCH Szacunkowa liczba osób bezdomnych w województwie kujawsko pomorskim w podziale na powiaty 6
MIEJSCA UDZIELANIA POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO - POMORSKIM (dane z ankiet opracowanych przez ROPS w Toruniu) Obecnie w województwie kujawsko-pomorskim funkcjonuje 30 placówek oferujących miejsca schronienia dla osób bezdomnych dysponujących 1182 miejscami w tym: 22 schroniska i noclegownie ( 1117 miejsc), 5 mieszkań chronionych/treningowych (28 miejsc), 3 ogrzewalnie (37 miejsc). W razie konieczności, schroniska, noclegownie i mieszkania chronione mogą zwiększyć liczbę miejsc schronienia o 238. JADŁODAJNIE W województwie kujawsko pomorskim w 2012 roku funkcjonuje 35 jadłodajni (w tym bary, stołówki), w których osoby potrzebujące mogą otrzymać ciepły posiłek. SCHRONISKA/ NOCLEGOWNIE W naszym regionie funkcjonuje 16 schronisk i 6 noclegowni oferujących pomoc osobom bezdomnym. Poza schronieniem potrzebujący otrzymują również różnego rodzaju wsparcie m.in. w formie poradnictwa psychologicznego, prawnego, etc. MIESZKANIA CHRONIONE/ TRENINGOWE W województwie funkcjonują 4 mieszkania chronione dla osób bezdomnych w Brodnicy (16 miejsc), Nowem (4 miejsca), Chełmży (2 miejsca) oraz Paryżu (powiat żniński 1 miejsce). Ponadto funkcjonuje 1 mieszkanie treningowe w Inowrocławiu, które dysponuje maksymalnie 5 miejscami. OGRZEWALNIE W tym roku na terenie województwa kujawsko pomorskiego powstały 2 Ogrzewalnie we Włocławku (10/12 miejsc) i Inowrocławiu (12/15 miejsc). Natomiast na koniec 2012 roku planowane jest uruchomienie ogrzewalni w Nowem (8/10 miejsc). Ogrzewalnie mają głównie charakter nocny. Co ważne przyjmują osoby pod wpływem alkoholu oraz innych środków odurzających. 7
POMOC DLA BEZDOMNYCH PODSTAWOWE INFORMACJE O MIEJSCACH UDZIELANIA POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM JADŁODAJNIE Spośród 35 jadłodajni i barów, w których osoby potrzebujące mogą otrzymać posiłek, w 7 niżej wymienionych posiłek może otrzymać każda osoba potrzebująca. Są to: Kuchnia dla Ubogich im. Św. Brata Alberta w Bydgoszczy ul. Koronowska 14, Stołówka Polskiego Czerwonego Krzyża w Bydgoszczy ul. Floriana 18, Bydgoskie Stowarzyszenie Miłosierdzia Św. Wincentego a Paulo w Bydgoszczy ul. Ossolińskich 2, Jadłodajnia Grudziądzkiego Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty w Grudziądzu, Al. 23 Stycznia 16, Toruńskie Centrum Caritas w Toruniu, ul. Szosa Bydgoska 1, Centrum Pielęgnacji Caritas w Toruniu ul. K. Wyszyńskiego 7/9, Kuchnia Caritas Diecezji Włocławskiej we Włocławku ul. Gdańska 10, Jadłodajnia im. Św. Rafała Chylińskiego w Radziejowie, ul. Franciszkańska 3. Na terenie 5 powiatów ziemskich województwa kujawsko-pomorskiego nie ma jadłodajni. Są to następujące powiaty: aleksandrowski, bydgoski, grudziądzki, sępoleński, włocławski. 8
MIEJSCA SCHRONIENIA Największa liczba miejsc przeznaczona jest dla mężczyzn (810). Dla kobiet przygotowano 269 miejsc, z czego w czterech placówkach wymienione miejsca umożliwiają również pobyt matek z dziećmi (łącznie 213 miejsc). Dla rodzin udostępniono 21 miejsc. Istnieje również 7 placówek, które przyjmują osoby potrzebujące bez względu na płeć, dysponują one 82 miejscami. Łączna liczba miejsc w tych placówkach w roku 2012 wynosi 1182 (19 miejsc więcej aniżeli w roku poprzednim). 1425 Liczba miejsc noclegowych 1375 1340 1113 1037 978 1163 1182 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Najbardziej rozbudowana infrastruktura pomocowa dla osób bezdomnych jest w miastach grodzkich. Podobnie, jak w latach ubiegłych, największą liczbę miejsc dla osób bezdomnych oferuje Bydgoszcz (336 miejsc), w dalszej kolejności Włocławek (187 miejsc), Grudziądz (178 miejsc) i Toruń (163 miejsca). Wśród powiatów ziemskich, podobnie jak w latach ubiegłych co do liczby miejsc oferowanych dla osób bezdomnych przoduje powiat nakielski - 90 miejsc. 9
POMOC DLA BEZDOMNYCH Dodatkowe miejsca W nagłych przypadkach (interwencyjnie) - powiat toruński ziemski dysponuje po 1 miejscu w niżej wymienionych domach pomocy społecznej: Dom Pomocy Społecznej w Browinie, Dom Pomocy Społecznej Dom Kombatanta w Dobrzejewicach, Dom Pomocy Społecznej w Pigży, Dom Pomocy Społecznej w Wielkiej Nieszawce. Na terenie 10 powiatów ziemskich województwa kujawsko pomorskiego nie funkcjonują schroniska i noclegownie. Są to następujące powiaty: - aleksandrowski; - bydgoski; - chełmiński; - grudziądzki; - lipnowski; - radziejowski; - sępoleński; - wąbrzeski; - tucholski; - włocławski. Funkcjonowanie placówek Większość miejsc służących schronieniem dla osób bezdomnych działa całorocznie, natomiast 3 służą noclegiem tylko w sezonie zimowym. Są to: Punkt Noclegowy w Kowalewie Pomorskim ul. Brodnicka 1, Noclegownia dla Bezdomnych przy Parafii Św. Stanisława Kostki w Rypinie ul. Ks. Podlesia 4; 10
Ogrzewalnia dla mężczyzn w Inowrocławiu, ul. Jacewska 118. Większość placówek i miejsc działa przez całą dobę, natomiast 4 mają charakter nocny. Są to: Noclegownia dla Bezdomnych Mężczyzn w Grudziądzu ul. Parkowa 22/24 (w razie złych warunków atmosferycznych zapewniony jest pobyt całodobowy), Punkt Noclegowy w Kowalewie Pomorskim ul. Brodnicka 1, Noclegownia dla Bezdomnych przy Parafii Św. Stanisława Kostki w Rypinie ul. Ks. Podlesia 4; Ogrzewalnia dla mężczyzn w Inowrocławiu, ul. Jacewska 118; Finansowanie pobytu Kwestia ponoszenia kosztów przez osoby bezdomne za korzystanie ze schroniska/ noclegowni jest rozwiązywana w różny sposób. W szesnastu schroniskach/noclegowniach wymagana jest częściowa opłata za pobyt w ośrodku. Stawka za korzystanie ze schroniska/noclegowni jest zróżnicowana, waha się między 20% a 70% dochodu osoby bezdomnej (jeśli taki posiada), lub jest stała i wynosi od 5 do 20 zł za dobę. Jeżeli osoba bezdomna nie posiada żadnego dochodu, koszy utrzymania pokrywa odpowiedni ośrodek pomocy społecznej. W 12 schroniskach/noclegowniach osoby bezdomne mogą korzystać ze schronienia nieodpłatnie. Są to następujące placówki: Noclegownia dla Bezdomnych Mężczyzn w Grudziądzu ul. Parkowa 22/24, Ośrodek PCK w Toruniu ul. Szczecińska 13, 11
POMOC DLA BEZDOMNYCH Noclegownia dla Bezdomnych Kobiet przy Toruńskim Centrum Caritas w Toruniu, ul. Szosa Bydgoska 1A, Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn Caritas Diecezji Włocławskiej we Włocławku, ul. Karnkowskiego 7, Schronisko w Brodnicy ul. Gajdy 3, Noclegownia w Brodnicy ul. Gajdy 3, Punkt Noclegowy w Kowalewie Pomorskim ul. Brodnicka 1, Ogrzewalnia dla mężczyzn w Inowrocławiu, ul. Jacewska 118, Noclegowania dla Bezdomnych przy Parafii Św. Stanisława Kostki w Rypinie ul. Ks. A. Podlesia 4, Schronisko w Chełmży ul. Polna 20, Noclegownia w Chełmży ul. Polna 20, Mieszkanie chronione w Żninie, Paryż 26 Czas pobytu W większości placówek nie ma określonego maksymalnego czasu pobytu, natomiast w 3 niżej wymienionych okres ten wynosi od 3 miesięcy do 2 lat. Są to: Toruński Dom dla Osób Bezdomnych i Najuboższych MONAR w Toruniu ul. Dybowska 1 - maksymalny czas pobytu wynosi dwa lata, S chro nisko dla B e zd o mnych M ę żc z y z n im. Św. B r at a Alb e r t a w In ow ro cł aw iu ul. Jacewska 118 - maksymalny czas pobytu wynosi 3 miesiące, ale w praktyce jest on przedłużony, Schronisko dla Bezdomnych w Świeciu ul. Ogrodowa 9b - maksymalny czas pobytu wynosi 3 miesiące. 12
Kryteria przyjmowania osób bezdomnych Z analizy zebranych informacji wynika, iż infrastruktura pomocowa dla osób bezdomnych w województwie kujawsko pomorskim otwarta jest na osoby niepełnosprawne. 21 ośrodków służących pomocą osobom bezdomnym przyjmuje osoby niepełnosprawne, zastrzegają jednak, że muszą być to osoby zdolne do samoobsługi, nie potrzebujące stałej opieki drugiej osoby. Są to: Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn ul. Fordońska 422, Bydgoszcz Centrum Pomocy dla Bezdomnych Kobiet i Matek z Dziećmi ul. Polanka 9, Bydgoszcz Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn ul. Parkowa 22/24, Grudziądz Noclegownia dla Bezdomnych Mężczyzn ul. Parkowa 22/24, Grudziądz Centrum Pomocy Osobom Nietrzeźwym, Bezdomnym Kobietom i Osobom w Stanie Kryzysu ul. Waryńskiego 36, Grudziądz Miejskie Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn ul. M. Skłodowskiej-Curie 82-84, Toruń Ośrodek PCK ul. Szczecińska 13, Toruń Toruński Dom dla Osób Bezdomnych i Najuboższych MONAR ul. Dybowska 1, Toruń Noclegownia dla Bezdomnych Kobiet przy Toruńskim Centrum Caritas ul. Szosa Bydgoska 1a, Toruń Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn Caritas Diecezji Włocławskiej ul. Karnkowskiego 7, Włocławek 13
POMOC DLA BEZDOMNYCH Schronisko ul. Gajdy 3, Brodnica Noclegownia ul. Gajdy 3, Brodnica Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn Ul. Jacewska 118, Inowrocław Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn ul. Łąkowa 1b, Mogilno Schronisko prowadzone przez Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszeniu Pomocy Bliźniemu Judym Kołaczkowo, ul. Powstańców Wielkopolskich 35 Ośrodek Wsparcia dla Osób Bezdomnych ul. Łąkowa 5, Mrocza Noclegownia dla Bezdomnych przy Parafii św. St. Kostki ul. Ks. A. Podlesia 4, Rypin Schronisko dla Bezdomnych ul. Ogrodowa 9b, Świecie Schronisko ul. Polna 20, Chełmża Noclegownia ul. Polna 20, Chełmża Mieszkanie chronione ul. Polna 20, Chełmża Większość schronisk/noclegowni nie przyjmuje osób po spożyciu alkoholu lub innych środków odurzających, w 4 natomiast takie osoby mogą skorzystać z noclegu w sytuacji, gdy warunki atmosferyczne zagrażają życiu lub zdrowiu. Są to następujące schroniska i noclegownie: 14
Miejskie Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn w Toruniu ul. M. Skłodowskiej- Curie 82-84, Toruński Dom dla Osób Bezdomnych i Najuboższych MONAR w Toruniu ul. Dybowska 1, Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn im. Św. Brata Alberta w Inowrocławiu ul. Jacewska 118, Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn w Mogilnie ul. Łąkowa 1B Ponadto osoby bezdomne po spożyciu alkoholu mogą schronić się w ogrzewalni. W niżej 8 wymienionych placówkach przyjmowani są wszyscy potrzebujący bez względu na obszar, z którego pochodzą: Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn w Grudziądzu ul. Parkowa 22/24, Ośrodek PCK w Toruniu ul. Szczecińska 13, Noclegownia dla Bezdomnych Kobiet przy Toruńskim Centrum Caritas w Toruniu ul. Szosa Bydgoska 1A, Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn Caritas Diecezji Włocławskiej we Włocławku ul. Karnkowskiego 7, Schronisko w Brodnicy ul. Gajdy 3, Noclegownia w Brodnicy ul. Gajdy 3, Schronisko dla Bezdomnych Kobiet w Inowrocławiu ul. Toruńska 26 (w przypadku wolnych miejsc również osoby z terenu kraju), Schronisko prowadzone przez Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu Judym w Kołaczkowie ul. Powstańców Wielkopolskich 35 (z całego kraju). Placówki, które przyjmują wszystkich potrzebujących w razie nagłej potrzeby: Miejskie Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn w Toruniu ul. M. Skłodowskiej- Curie 82-84 (osoby z terenu gminy przez cały rok), Noclegownia dla Bezdomnych w Rypinie ul. Ks. Podlesia 4 ( na czas określony), Schronisko dla Bezdomnych w Świeciu ul. Ogrodowa 9b. 15
POMOC DLA BEZDOMNYCH Miejsca, gdzie w pierwszej kolejności przyjmowane są osoby z terenu własnej gminy/miasta. Są to: Ce ntr um Po m o c y dla B e zd o mnych Ko b i e t i M ate k z D z i e ćmi w B yd g os zc z y ul. Polanka 9, Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn w Bydgoszczy ul. Fordońska 422, Noclegownia dla Bezdomnych Mężczyzn w Grudziądzu ul. Parkowa 22/24 (osoby z terenu miasta), Centrum Pomocy Osobom Nietrzeźwym, Bezdomnym Kobietom i Osobom w Stanie Kryzysu w Grudziądzu ul. Waryńskiego 36, Punkt Noclegowy w Kowalewie Pomorskim ul. Brodnicka 1, Ogrzewalnia dla mężczyzn w Inowrocławiu, ul. Jacewska 118, Ośrodek Wsparcia Caritas Diecezji Toruńskiej w Chełmży ul. Polna 20, Opieka medyczna Podobnie jak w roku ubiegłym tylko 6 schronisk/noclegowni posiada zaplecze medyczne tj. lekarz, pielęgniarka, która dodatkowo przeprowadza podstawowe szkolenia z zakresu higieny osobistej. W pozostałych placówkach pomoc lekarską zapewniają przychodnie rejonowe, szpitale, pogotowia ratunkowe, lekarze rodzinni oraz pielęgniarki środowiskowe. Większość schronisk/noclegowni zapewnia opiekę medyczną wyłącznie dla osób przebywających aktualnie na terenie placówki. Zaplecze medyczne dostępne dla osób bezdomnych spoza schroniska/noclegowni zapewnia: M i ejsk i e S chro nisko dla B e zd o mnych M ę żc z y z n w To r uniu ul. M. Sk ł o d owsk i ej - Curie 82-84, Noclegownia dla Bezdomnych Kobiet przy Toruńskim Centrum Caritas w Toruniu ul. Szosa Bydgoska 1A. W 10 schroniskach/noclegowniach w naszym województwie osoby bezdomne poddawane są podstawowym badaniom lekarskim. W większości osoby bezdomne badane są przed przyjęciem do placówki, a także w trakcie pobytu. 16 W większości schronisk/noclegowni nie są prowadzone badania specjalistyczne. Tylko Schronisko dla Bezdomnych w Świeciu przeprowadza badania specjalistyczne z zakresu wykrycia gruźlicy.
Oferta pomocowa Infrastruktura pomocowa posiada szeroki zakres świadczonej pomocy dla osób bezdomnych. Oprócz schronienia, ciepłego posiłku, który jest priorytetowym zadaniem każdej placówki, służą one również formami pomocy takimi jak: poradnictwo prawne, pomoc finansowa, poradnictwo zawodowe, poradnictwo specjalistyczne. W naszym województwie 12 placówek prowadzi programy aktywizacji dla osób bezdomnych: współpraca z KIS, CIS, programy reintegracyjne, indywidualne programy wychodzenia z bezdomności, realizacja programów oparta na współpracy z innymi instytucjami: najczęściej ośrodki pomocy społecznej, powiatowe urzędy pracy, służba zdrowia, straż miejska, policja, prokuratura, fundacje, prywatni przedsiębiorcy. W ramach aktywizacji osób bezdomnych prowadzone są m. in. szkolenia zawodowe, doradztwo zawodowe, staże, zajęcia z terapeutą, psychologiem, rozmowy motywujące, współpraca w zakresie pracy socjalnej oraz udzielania świadczeń osobom uczestniczącym w programie, zajęcia interpersonalne, prace społecznie-użyteczne, realizacja kontraktów socjalnych. Prowadzone są również projekty finansowane ze środków EFS: w Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn w Bydgoszczy Krok do przodu, w Schronisku dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn Caritas Diecezji Włocławskiej Moja szansa II oraz Nasza Szansa, Instytucje, z którymi współpracują schroniska/noclegownie: ośrodki pomocy społecznej, powiatowe urzędy pracy, urzędy miast, ośrodki terapii uzależnień i współuzależnień, policja, straż miejska. 17
POMOC DLA BEZDOMNYCH Główne problemy w procesie usamodzielniania się osób bezdomnych Wśród głównych barier w procesie usamodzielnienia wymienia się: bariery instytucjonalne przekonanie, co do braku skuteczności wspierania osób bezdomnych w mieszkaniach, niechęć sektora publicznego do mieszkań wspieranych, bariery systemowe - brak polityki mieszkaniowej, wysokie koszty utrzymania, bariery indywidualne uzależnienia, sytuacja zdrowotna, niepełnosprawność, zadłużenia osób bezdomnych 6, Jako najczęstsze problemy w procesie usamodzielniania wskazano: brak lokali socjalnych, treningowych, trudna sytuacja na rynku pracy, brak kwalifikacji zawodowych, brak zatrudnienia, wiek poprodukcyjny, uzależnienia, brak wsparcia ze strony rodziny, choroby i zaburzenia psychiczne, nieodpowiedzialna postawa życiowa (brak motywacji oraz poczucia odpowiedzialności za własne działania), problemy mentalne z przystosowaniem do życia w społeczeństwie. 6 strona internetowa: http://zawszeaktywny.byd.pl/userfiles/files/publikacja%209%20-%20bezdomno%c5%9a%c4%86.pdf 18
Nowe formy pomocy dla osób bezdomnych w Województwie Kujawsko Pomorskim Aktualnie obserwujemy dynamiczny rozwój trendów w pracy socjalnej, w celu zwiększenia skuteczności działań na rzecz przezwyciężania problemu bezdomności, które są realizowane w placówkach, miejscach niemieszkalnych i innych miejscach, w których swoją aktywność prowadzą osoby bezdomne. Wyjście poza dotychczasową przestrzeń pracy socjalnej niesie ze sobą dodatkowe korzyści możliwość odnalezienia i objęcia choćby minimalnym wsparciem tych osób, które dotychczas przebywały poza systemem pomocy. 7 Taką nowa formą w naszym województwie są Ogrzewalnie. Adresowane są one przede wszystkim do osób bezdomnych, które z różnych powodów (np. zakazu spożywania alkoholu) nie chcą przebywać w schronisku lub noclegowni. Jako pierwsze w regionie ogrzewalnie uruchomiły takie miasta, jak Włocławek i Inowrocław. Na koniec 2012 roku planowane jest uruchomienie ogrzewalni w Nowem. Tego typu placówki dysponują średnio od 8 do 15 miejscami. Bezdomni będą mogli przychodzić do ogrzewalni - wieczorami i zostawać na noc (godziny otwarcia: 19.00 7.00). W okresie największych mrozów ogrzewalnie będą czynne całodobowo. Co ważne - będą tu mogli przebywać nawet wtedy, gdy są pod wpływem alkoholu, co w większości schronisk jest zabronione. Ogrzewalnie przyjmują również osoby niepełnosprawne zdolne do samoobsługi. Pomieszczenia są wyposażone w ławki, krzesła, kran z ciepłą, bieżącą wodą i toaletą. Dodatkowo osoby bezdomne otrzymują ciepły napój i suchy prowiant. Zatrudnieni opiekunowie w razie potrzeby będą świadczyli pomoc przedmedyczną. Ogrzewalnie mają być niedrogie w utrzymaniu. Na przykład w Nowem dzięki zastosowaniu energooszczędnej technologii. Dodatkowo ogrzewalnia w Nowem posiada węzeł sanitarny, pełniący funkcję łaźni, która będzie czynna przez cały rok (parę dni w tygodniu przez kilka godzin). Placówki te pozostają w ścisłej współpracy z policją oraz strażą miejską. Ponadto miasta dystrybuują plakaty przede wszystkim na dworcach, które informują o działalności ogrzewalni. 7 Browarczyk. Ł, Dębski. M, Maj. A: Forum O Bezdomności bez lęku. Rok III. Gdańsk, 2011: Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności 19
POMOC DLA BEZDOMNYCH Jest skromnie - lecz najważniejsze, że osoby bezdomne, mogą znaleźć tam schronienie w okresie największych mrozów. Ogrzewalnie w Województwie Kujawsko - Pomorskim: Ogrzewalnia przy Caritas Diecezji Włocławskiej we Włocławku ul. Gdańska 2/4 (wejście od ul. Wyszyńskiego): w okresie jesienno-zimowym jest czynna od godziny 19.00 do 7 rano, maksymalna liczba miejsc: 10/12, osoba bezdomna nie ponosi kosztów w związku z korzystaniem z ogrzewalni. Ogrzewalnia przy Schronisku dla Bezdomnych Mężczyzn im. Św. Brata Alberta w Inowrocławiu ul. Jacewska 118: działa sezonowo od października do kwietnia, czynna od 19.00 do 7.00 (w okresie mrozów czynna całodobowo), liczba miejsc 12/15, przyjmowane są osoby niepełnosprawne zdolne do samoobsługi, osoba bezdomna nie musi spełniać żadnych formalności, obiekt monitorowany, dystrybucja plakatów na terenie miasta informujących o ogrzewalni. 3. Ogrzewalnia w Nowem ul. Tylna 8 działa w okresie zimowym, czynna od godzin wieczornych do rana, przyjmowane są osoby niepełnosprawne zdolne do samoobsługi, nie trzeba spełniać żadnych formalności (ewentualne podpisanie oświadczenia), posiada węzeł sanitarny. 8 strona internetowa: http://zawszeaktywny.byd.pl/userfiles/files/publikacja%209%20-%20bezdomno%c5%9a%c4%86.pdf 20
Dobre praktyki w Województwie Kujawsko-Pomorskim Projekt Housing first - Gmina Nowe W ramach konkursu ogłoszonego przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (CRZL) Gmina Nowe utworzyła formalne partnerstwo lokalne pod nazwą Nasze powroty, którego członkami są Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowem i Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Miejsko Gminny w Nowem. Dzięki współpracy został opracowany projekt pod nazwą Z ulicy do domu obejmujący między innymi utworzenie i przetestowanie modelu housing first. Model housing first opiera się w pierwszej kolejności na przyznaniu lokalu mieszkalnego osobie bezdomnej, w zamian za współpracę oraz chęci usamodzielniania się podczas pobytu w przyznanym lokalu. W ramach projektu, kilka osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością pod okiem instruktora zawodu odbyło trening zawodowy, podczas którego zaadoptowano pustostan na mieszkanie, wykorzystane następnie w powyższej metodzie. Osoba bezdomna nie musi spełniać żadnych warunków, aby móc zamieszkać w tego typu lokalu, więc nawet silnie uzależnione osoby nie są wykluczone z uzyskania pomocy w tejże formie. Wprowadzenie jakichkolwiek zmian do stylu i trybu życia bezdomnego jest uzależnione wyłącznie od jego chęci i potrzeb. Niewątpliwie utworzenie mieszkania i dalsze utrzymywanie go do momentu osiągnięcia samodzielności przez osobę bezdomną jest dużo mniej kosztownym rozwiązaniem niż umieszczanie osób bezdomnych w schroniskach czy noclegowniach. Mieszkańca nie obowiązuje regulamin jak w przypadku mieszkań wspieranych, nie musi on trwać w abstynencji, a prowadzony przez niego tryb życia nie skutkuje usunięciem z mieszkania. Taka osoba - może stracić swoje mieszkanie wyłącznie z powodów niepłacenia czynszu, zakłócania porządku sąsiadom lub naruszania innych standardowych zasad współżycia społecznego. Teoria zakłada, że sam fakt posiadania przez osobę dotychczas bezdomną mieszkania na tyle zmotywuje ją do zmian, że podejmie ona starania, które aktywizują ją społecznie oraz zawodowo. Co ważne przez cały czas pobytu - mieszkaniec będzie 21
POMOC DLA BEZDOMNYCH mógł liczyć na wsparcie pracownika socjalnego, asystenta pracy socjalnej, a w kolejnych etapach specjalistów, tj. psychologa, prawnika i terapeuty uzależnień. Housing first powinno odpowiadać standardom mieszkań socjalnych, a zawarta umowa na czas określony powinna umożliwiać jej kontynuację. Punkt Pomocy Osobom Nietrzeźwym przy Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn, ul. Fordońska 422, 85-790 Bydgoszcz W kwietniu 2010 roku w Bydgoszczy uruchomiono Punkt Pomocy Osobom Nietrzeźwym (w miejsce zlikwidowanej Izby Wytrzeźwień). Punkt świadczy usługi osobom uzależnionym i nietrzeźwym, w szczególności osobom bezdomnym. Prowadzenie tej placówki, na mocy rozstrzygniętego konkursu (ogłoszonego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej), powierzono Kujawsko Pomorskiemu Zarządowi Wojewódzkiemu Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej w Bydgoszczy. Punkt usytuowany jest przy istniejącym już Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn przy ul. Fordońskiej 422. Punkt Pomocy Osobom Nietrzeźwym: czynny jest całodobowo we wszystkie dni tygodnia, umieszczony jest w odrębnym budynku, składającym się z: 6 pokoi dla osób nietrzeźwych (łącznie 18 łóżek), posiada 2 odrębne łazienki, posiada ambulatorium medyczne (świadczące pomoc medyczną zarówno dla pod opiecznych punktu jak również Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn), posiada gabinet lekarski, pomieszczenia depozytowe, poczekalnie-przebieralnie. Podstawą przyjęcia do placówki osoby nietrzeźwej lub pod wpływem innej substancji odurzającej jest doprowadzenie takiej osoby do placówki przez Policję lub Straż 22
Miejską. Doprowadzone osoby nietrzeźwe po przebadaniu przez lekarza oraz udzieleniu pomocy ambulatoryjnej podlegają kwalifikowaniu do pobytu w placówce. Poza stosowaną opieką medyczną, osobom pozostającym w punkcie zabezpiecza się także ich depozyt finansowy i rzeczowy. Celem placówki jest zapewnienie całodobowego nadzoru nad osobami w stanie nietrzeźwym, często ratującego utratę zdrowia lub życia. Nietrzeźwym udzielane są jednocześnie świadczenia sanitarno-higieniczne, dezynfekcja, zapewnienie odzieży zastępczej. Niezwykle ważnymi realizowanymi celami pozostają także informowanie nietrzeźwych o: możliwościach skorzystania ze świadczeń oferowanych przez pomoc społeczną, możliwościach skorzystania ze świadczeń oferowanych przez funkcjonującą przy placówce grupę AA oraz grupę wsparcia, o szkodliwości nadużywania alkoholu, motywacji do podjęcia leczenia odwykowego, współpracy z Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, współpracy z placówkami lecznictwa odwykowego, a także z innymi organizacjami. Do realizacji zadania oraz bezpośredniego sprawowania nadzoru zaangażowany jest zespół składający się z: kierownika placówki, pracownika administracyjno-księgowego, 12 lekarzy, 5 depozytariuszy, 5 opiekunów osób nietrzeźwych oraz terapeuty. DOBRE PRAKTYKI SPOZA REGIONU Statek dalekomorski budowany przez warszawskich bezdomnych Śp. Ojciec Bogusław Paleczny (1959-2009) kamilianin - kapłan Zakonu Posługujących Chorym, był człowiekiem niepospolitym. Bezdomni - twierdził - by próbować wyjść z zaklętego kręgu swoich nieszczęść, muszą sami odzyskać wiarę w siebie. Powinni mieć marzenia tak wielkie jak wszyscy, dążyć do ich realizacji. Uważał, że budowa i rejs i 23
POMOC DLA BEZDOMNYCH powrót będzie dla wielu, niekoniecznie uczestników tej eskapady, powodem do uzasadnionej dumy i zapłodni ich wyobraźnię, pobudzi chęć do działania, przywróci wiarę we własne możliwości. 9 Schronisko Św. Łazarz dla Osób Bezdomnych prowadzone przez Kamiliańską Misję Pomocy Społecznej w dzielnicy Ursus w Warszawie to tu zrodziła się idea budowy jachtu, którym podopieczni wraz z opiekunami wybiorą się w podróż dookoła świata. Pomysł zrodził się kilka lat temu w głowie kamilianina ojca Bogusława Palecznego. Był on zagorzałym opiekunem osób bezdomnych z Dworca Centralnego w Warszawie, od wielu lat działał z myślą o wsparciu i pomocy właśnie tej grupie wykluczonych społecznie. Powołał Misję Pomocy Społecznej oraz założył wspomniane schronisko, a po kilku latach zaangażował się w dzieło budowy jachtu. Swoim pomysłem zaraził konstruktorów, podopiecznych oraz sponsorów i darczyńców. Statek budowany jest przez 25 osób, wszystkie prace wykonywane są samodzielnie przez podopiecznych schroniska. Pensjonariusze budują jacht własnymi rękami, ucząc się przy okazji zawodu stoczniowca i przywracając wiarę w sens życia. Bezdomni i pracownicy schroniska wyrobili patenty żeglarskie, żeby móc pływać jachtem i zrealizować swój plan rejsu dookoła świata. Mniejsze znaczenie ma jednak kwestia przyszłych planów, najistotniejsze jest to, że stworzona została możliwość na spełnienie marzeń osób bezdomnych, przekonanie ich, że mogą jeszcze w swoim życiu coś wielkiego osiągnąć, zrobić coś, co zazwyczaj nie udaje się przeciętnym ludziom. Najważniejszy jest ten wieloletni codzienny trud budowy jachtu, który jest skuteczną formą reintegracji zarówno społecznej, jak i zawodowej. Pieniądze na ten cel pozyskiwane są od właścicieli zasobnych firm, szczodrych sponsorów i darczyńców. Budowa jachtu jest możliwa właśnie dzięki materiałom oraz środkom pochodzącym z różnych darów i datków. Można śledzić losy tego przedsięwzięcia na stronie internetowej www.ojciecboguslaw.pl 10. 9 www.ojciecboguslaw.pl 10 bezdomni.org/dlaczego-bezdomni-buduja-jacht-pelnomorski-w-warszawie/www.ojciecboguslaw.pl 24
Terapia filmem we Wrocławiu Wszystko zaczęło się pięć lat temu, gdy grupa bezdomnych mężczyzn mieszkańców Schroniska im. Brata Alberta postanowiła kręcić filmy, w których sami są aktorami, scenarzystami, reżyserami i operatorami. Ich filmy mają oficjalne kinowe premiery dla bezdomnych filmowców ważniejsze od ceremonii wręczenia Oskarów. W trakcie tych spotkań nieraz obecne są dawno niewidziane rodziny bezdomnych mężczyzn i czasami zdarzają się cuda. 11 Cinema Albert Production - zjawisko wyjątkowe w skali nie tylko polskiej, ale i światowej. Ta oryginalna inicjatywa to pomysł kierownika wrocławskiego schroniska dla bezdomnych mężczyzn. Jej wyjątkowość i unikatowość polega przede wszystkim na pomysłowym i nowatorskim sposobie podchodzenia do zjawiska bezdomności, jak również fakcie, że grupę tworzą tylko osoby bezdomne. Istotne znaczenie ma również sama geneza tego przedsięwzięcia. Wszystko rozpoczęło się we Wrocławskim Kole Towarzystwa Pomocy Im. Św. Brata Alberta, a konkretnie w głowie dyrektora placówki Dariusza Dobrowolskiego, który od 2006 roku nieustannie tworzy opowieści będące ilustracją życia wrocławskich bezdomnych. Początek wiąże się z inicjatywą bezdomnych pensjonariuszy i kierownika schroniska związaną z utworzeniem Klubu Interesującego Filmu, w ramach którego odbywały się projekcje filmowe i dyskusje. Właśnie te rozmowy i emocje, jakie wywoływały historie filmowe stały się inspiracją do dalszego rozwoju. Z roku na rok zainteresowanie filmem rozkwitało i powstawały pomysły by zająć się czymś więcej. Okazało się, że wśród podopiecznych schroniska wiele osób obdarzonych jest artystycznymi zdolnościami: rzeźbią, malują, rysują, fotografują, piszą wiersze. Na tej bazie zaczęła rozwijać się idea zaangażowania w obszar sztuki filmowej. W ramach dodatkowej aktywności organizowano wystawy prac podopiecznych, początkowo w siedzibie schroniska, następnie zainteresowały się pracami galerie. Z czasem nieruchome zdjęcia przestały wystarczać, pojawiła się kamera, bezdomni bardzo chętnie kręcili różne filmiki, a jeszcze z większym entuzjazmem oglądali siebie na ekranie. Miało to o tyle symboliczny wymiar związany z kruchością życia osób bezdomnych, że dzięki zachowanym nagraniom podopieczni schroniska mogli zobaczyć swoich 11 www.albertcinema.pl 25
POMOC DLA BEZDOMNYCH przyjaciół, którzy już odeszli. W ten sposób pod koniec 2005 roku powstał Zespół Filmowy Cinema Albert Production, który rok później wyprodukował już dwa filmy. Wyprodukowane obrazy zaczęły cieszyć się popularnością, miały swoje projekcje na festiwalu filmowym w Gdyni. Są to inscenizowane dokumenty, prawdziwe historie dotyczące życia codziennego osób bezdomnych. Tematyka filmów dotyczy istotnych kwestii związanych z bezdomnością, takich jak alkoholizm i inne uzależnienia, choroba, depresja, strata, bezrobocie, wykluczenie społeczne. Przy produkcji, na każdym etapie zaangażowani są podopieczni schroniska są aktorami, scenografami, charakteryzatorami, kostiumografami, pomocnikami na planie, ale co najważniejsze współautorami scenariuszy i zawartych w nich dialogów. Idea ta zyskuje naśladowców, podobna forma terapii filmem jest wdrażana w innych krajach: na Białorusi, Ukrainie i w Niemczech. Najistotniejsze są przede wszystkim korzyści i efekty, jakie wywołuje ta forma aktywności w samych bezdomnych, uczucia które w nich porusza oraz ich wkład na rzecz kina zaangażowanego społecznie. Grupie Cinema Albert Production przyświeca głównie cel dotarcia do jak najszerszej rzeszy odbiorców w celu zauważenia problemów, z jakimi borykają się na co dzień osoby bezdomne oraz przełamania w ten sposób społecznie funkcjonujących stereotypów i mechanizmów wykluczenia. Filmoterapia bywa bardzo skutecznym sposobem wyjścia z bezdomności, gdyż pomaga osobie spojrzeć na własne życie z perspektywy, z dystansu. Wyprodukowane przez Cinema Albert Production filmy oddziałują również na innych bezdomnych, inspirują ich i motywują do zmiany swojej sytuacji życiowej. Więcej informacji o losach i kolejnych osiągnięciach tego zespołu filmowego na stronie internetowej www.albertcinema.pl 12. Studenckie spotkania z bezdomnością na Podlasiu Od blisko dziesięciu lat podlascy studenci we współpracy z Wojewódzką Komendą Policji realizują projekt Studenckie spotkania z bezdomnością: nadzieja - TAK, obojętność NIE. Zakłada on udział studentów w zimowych patrolach, które odbywają się w asyście policjantów i strażników miejskich w miejscach przebywania osób bez- 12 http://www.bratalbert.wroc.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=47&itemid=86&lang=pl 26
domnych. Przed rozpoczęciem akcji grupa studenckich wolontariuszy (corocznie zgłasza się średnio 50-60 osób zainteresowanych udzielaniem takiej formy pomocy) przechodzi profesjonalne szkolenie prowadzone przez podlaskich policjantów. Następnie ruszają wspólnie wizytować miejsca schronienia by w rozmowie z osobami bezdomnymi przekonywać ich do skorzystania z oferowanych form pomocy i wsparcia, zwłaszcza z oferty schronisk i noclegowni. Średnio w ciągu zimowego sezonu studenci odwiedzają ponad 200 osób bezdomnych koczujących w miejscach nieodpowiednich do schronienia w okresie dużych mrozów. W trakcie tych spotkań przekazują informacje na temat zasad i form korzystania z usług lokalnych instytucji oraz placówek pomocowych. W niektórych przypadkach studenci Uniwersytetu Medycznego udzielają również niezbędnej pomocy przedmedycznej, w razie konieczności opatrują rany. Rok rocznie akcja ta, będąca inicjatywą podlaskiej policji, przynosi bardzo wymierne efekty, być może nawet ratuje ludzkie życie, gdyż: średnio ok. 90 % spośród bezdomnych odwiedzonych przez studentów korzysta z różnych form proponowanej pomocy, tj.: systematycznie odwiedza punkty wydawania odzieży i ciepłych posiłków, korzysta z łaźni, składa do ops wnioski o pomoc w formie zasiłku; ok. 5-10% osób bezdomnych postanawia zmienić swój dotychczasowy los i zamieszkać w schronisku 13. 13 http://www.wiadomosci.bstok.pl/?news=558 27
POMOC DLA BEZDOMNYCH WYKAZ JADŁODAJNI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM Lp. Miejscowość/Nazwa jadłodajni Adres Numer telefonu Bydgoszcz 1 Caritas Diecezji Bydgoskiej Centrum Pomocy Betlejem ul. Drukarska 6, 85-005 Bydgoszcz 52 371 67 21 2 Polski Komitet Pomocy Społecznej - Stołówka ul. Fordońska 422, 85-790 Bydgoszcz 52 343 93 40 3 Kuchnia dla Ubogich im. Św. Brata Alberta ul. Koronowska 14, 85-405 Bydgoszcz 52 327 73 55 4 Stołówka Polskiego Czerwonego Krzyża ul. Floriana 18, 85-030 Bydgoszcz 52 322 55 68 5 Bydgoskie Stowarzyszenie Miłosierdzia Św. Wincentego a Paulo ul. Ossolińskich 2, 85-093 Bydgoszcz 52 322 53 52 Grudziądz 6 Jadłodajnia Grudziądzkiego Centrum Caritas im. Błogosławionej Juty Biuro: ul. Klasztorna 6, 86-300 Grudziądz Miejsce wyd. posiłków: Al. 23 stycznia 16, 86-300 Grudziądz 56 642 94 44 Toruń 7 Toruńskie Centrum Caritas ul. Szosa Bydgoska 1, 87-100 Toruń 56 654 05 43 8 Centrum Pielęgnacji Caritas ul. K. Wyszyńskiego 7/9, 87-100 Toruń 56 659 03 97 Włocławek 9 Miejska Jadłodajnia u Św. Antoniego ul. Św. Antoniego 11/13, 87-800 Włocławek 54 411 03 80 10 Kuchnia Caritas Diecezji Włocławskiej ul. Gdańska 10, 87-800 Włocławek 518 014 550 28
Zakres świadczonej pomocy Uwagi posiłek jednodaniowy - zupa z wkładką i pieczywem lub posiłek typu drugiego dania; wydawany od 12.00 do 14.00 (pn-pt.) posiłek jednodaniowy - zupa z wkładką i pieczywem lub posiłek typu drugiego dania; wydawany od 14.00 do 15.00 (pn-pt.) posiłek jednodaniowy-zupa z wkładką i pieczywem, lub posiłek typu drugiego dania; wydawany od 11.00 do 11.30 (pn-pt.) posiłki wydawane bez posiłek jednodaniowy - zupa i pieczywo; wydawane od 11.30 do 13.00 (pn-pt.) posiłki wydawane bez posiłek jednodaniowy - zupa z wkładką i pieczywem lub posiłek typu drugiego dania; wydawany od 12.00 do 14.00 (pn-pt.) posiłek jednodaniowy - zupa i pieczywo; wydawane od 12.00 do 15.00 (pn-pt.) posiłki wydawane bez posiłek jednodaniowy - zupa z wkładką i pieczywem lub posiłek typu drugiego dania, wydawane od 17.30 do 21.00 (pn-pt.) kanapki wydawane od 13.00 do 14.00 w soboty gorący posiłek wydawany od 12.00 do 14.00 od pon. do pt., z wyłączeniem dni wolnych od pracy posiłki wydawane bez posiłki wydawane bez działalność całoroczna jadłodajnia działa od października do kwietnia; pomoc w formie śniadań wydawanych codziennie posiłki wydawane bez obiad dwudaniowy wydawany (na miejscu i na wynos) od 11.00 do 16.00 gorący posiłek dwudaniowy wydawany dla osób przebywających w schronisku od 9.00 do 11.00 29
POMOC DLA BEZDOMNYCH Lp. Miejscowość/Nazwa jadłodajni Adres Numer telefonu Brak jadłodajni. Powiat Aleksandrowski 11 Jadłodajnia Brodnickiego Centrum Caritas Brak jadłodajni. 12 PHPU Mabore 13 Restauracja Juka ul. Gajdy 3, 87-300 Brodnica ul. Dworcowa 23, 86-200 Chełmno ul. Kilińskiego 19, 87-400 Golub-Dobrzyń 56 495 02 81 56 495 02 82 Powiat Bydgoski Powiat Chełmiński 56 686 02 12 Powiat Golubsko-Dobrzyński 56 683 49 93 14 Zakład Usług Gastronomicznych Adam Arbart ul. Kościuszki 6, 87-410 Kowalewo Pomorskie 56 684 41 40 Powiat Grudziądzki Brak jadłodajni. Powiat Inowrocławski 15 Punkt Wydawania Posiłków przy MGOPS ul. Kościuszki 30, 88-121 Kruszwica 16 Jadłodajnia przy Schronisku dla Bezdomnych Mężczyzn im. Św. Brata Alberta ul. Jacewska 118, 88-100 Inowrocław 52 357 11 22 Powiat Lipnowski 17 Jadłodajnia przy MOPS ul. Włocławska 16a, 87-600 Lipno 54 287 23 24 Powiat Mogileński 18 Jadłodajnia ul. Rynek 10, 88-300 Mogilno 52 315 93 15 30
Zakres świadczonej pomocy Uwagi Powiat Brodnicki posiłek wydawany od 13.15 do 14.15 (obiad) ciepły posiłek (zupa z wkładką) wydawany od 12.00 do 14.00 w okresie od 1 listopada do 30 kwietnia zupa z wkładką i pieczywo wydawane od 13.00 do 16.00 obiad dwudaniowy wydawany od 13.00 do 13.30 zupa i drugie danie w termosie wydawane od 12.30 do 14.15 zupa wydawana od 12.00 zupa z wkładką wydawana od 12.30 do 13.30 gorący posiłek, w weekend - suchy prowiant wydawany od 12.00 do 13.00 31
POMOC DLA BEZDOMNYCH Lp. Miejscowość/Nazwa jadłodajni Adres Numer telefonu Powiat Nakielski 19 Jadłodajnia przy MGOPS ul. Ks. Skargi 2, 89-100 Nakło nad Notecią 52 386 08 37 20 Stołówka przy MGOPS ul. Łąkowa 5, 89-115 Mrocza 52 385 63 55 21 Stołówka Św. Faustyny ul. Kcyńska 34, 89-200 Szubin 600 194 033 Powiat Radziejowski 22 Jadłodajnia im. Św. Rafała Chylińskiego ul. Franciszkańska 3, 88-200 Radziejów 54 285 54 19 Powiat Rypiński 23 Punkt wydawania posiłków Bar przy Rynku ul. E. Orzeszkowej, 87-500 Rypin Powiat Sępoleński Brak jadłodajni. Powiat Świecki 24 Jadłodajnia ul. Pod Murami 1, 86-170 Nowe 25 Bar Kajtek ul. Mały Rynek 4, 86-100 Świecie 52 331 39 88 26 Jadłodajnia Caritas przy Parafii Św. Józefa ul. Ks. St. Krausego 2, 86-105 Świecie 52 331 32 30 Powiat Toruński 27 Restauracja Mistral ul. Łazienna 1, 87-140 Chełmża 56 675 20 26 Powiat Tucholski 28 Jadłodajnia przy OPS ul. Świecka 45, 89-500 Tuchola 52 334 20 51 Powiat Wąbrzeski 29 Jadłodajnia przy Klubie Pomocy Rodzinie Mgowo, 87-214 Płużnica 32
Zakres świadczonej pomocy Uwagi zupa lub drugie danie wydawane od 11.30 do 12.30 zupa lub drugie danie wydawane od 12.00 do 13.00 zupa lub drugie danie; prowiant suchy wydawany w pt., na weekend, od 12.30 do 13.30 posiłki wydawane bez ciepły posiłek z wkładką i pieczywem gorący posiłek wydawany od 7.30 do 15.00 jedno gorące danie 7 dni w tygodniu wydawane od 12.00 do 13.30 gorący posiłek wydawany od 11.00 do 13.00 gorący posiłek wydawany od 13.00 do 14.00 pełen obiad wydawany od 12.00 do 14.00 jednodaniowy obiad z napojem w godz. od 11.45 do 13.30 gorący posiłek - obiad wydawany od 12.00 do 14.00 33
POMOC DLA BEZDOMNYCH Lp. Miejscowość/Nazwa jadłodajni Adres Numer telefonu 30 Jadłodajnia przy Klubie Pomocy Rodzinie Orłowo, 87-214 Płużnica 31 Jadłodajnia przy Klubie Pomocy Rodzinie Goryń, 87-214 Płużnica 32 Ochronka im. E. Bojanowskiego ul. Wolności 16, 87-200 Wąbrzeźno Brak jadłodajni. Powiat Włocławski Powiat Żniński 33 Jadłodajnia PCK ul. Aliantów 10, 88-400 Żnin 52 302 04 22 34 Punkt Wydawania Posiłków przy MGOPS ul. Strzelecka 8, 88-430 Janowiec Wielkopolski 52 302 60 68 35 Punkt Gastronomiczny ul. Szubińska 1, 89-210 Łabiszyn 52 384 41 83 34
Zakres świadczonej pomocy Uwagi gorący posiłek - obiad wydawany od 12.00 do 14.00 gorący posiłek - obiad wydawany od 12.00 do 14.00 gorący posiłek wydawany od 12.00 do 13.00 ciepły posiłek wydawany od pon. do pt. od 10.30 do 12.00. Soboty, niedziele i świętasuchy prowiant ciepły posiłek wydawany od pon. do pt. od 11.30 do 12.15 MOPS w Łabiszynie w razie konieczności w okresie zimowym zapewnia wymagającym tego osobom 1 gorący posiłek 35
POMOC DLA BEZDOMNYCH WYKAZ SCHRONISK/NOCLEGOWNI/ MIESZKAŃ CHRONIONYCH/TRENINGOWYCH/OGRZEWALNI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM Lp. Rodzaj placówki Adres Numer telefonu Jednostka prowadząca Jak działa placówka Jaki charakter ma placówka 1 2 Centrum Pomocy dla Bezdomnych Mężczyzn prowadzone przez Polski Komitet Pomocy Społecznej Centrum Pomocy dla Bezdomnych Kobiet i Matek z Dziećmi prowadzone przez Polski Komitet Pomocy Społecznej ul. Fordońska 422, 85-790 Bydgoszcz ul. Polanka 9, 85-085 Bydgoszcz 52 343 93 40 Bydgoszcz całorocznie całodobowy Kujawsko - Pomorski Zarząd Wojewódzki Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej 52 372 22 57 całorocznie całodobowy Grudziądz 3 Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn ul. Parkowa 22/24, 86-300 Grudziądz 56 643 30 64 Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta całorocznie całodobowy 4 Noclegownia dla Bezdomnych Mężczyzn ul. Parkowa 22/24, 86-300 Grudziądz 56 643 30 64 Koło Grudziądzkie Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta całorocznie nocny 5 Centrum Pomocy Osobom Nietrzeźwym, Bezdomnym Kobietom i Osobom w Stanie Kryzysu ul. Waryńskiego 36, 86-300 Grudziądz 56 450 11 45 PKPS całorocznie całodobowy Toruń 6 Miejskie Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn ul. M. Skłodowskiej-Curie 82-84, 87-100 Toruń 56 623 33 36 56 623 28 54 Gmina Miasta Toruń całorocznie całodobowy 7 Ośrodek PCK ul. Szczecińska 13, 87-100 Toruń 56 657 22 52 Kujawsko -Pomorski Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża całorocznie całodobowy 8 Toruński Dom dla Osób Bezdomnych i Najuboższych MONAR ul. Dybowska 1, 87-100 Toruń 56 651 35 96 Stowarzyszenie MONAR - MARKOT całorocznie całodobowy 9 Noclegownia dla Bezdomnych Kobiet przy Toruńskim Centrum Caritas ul. Szosa Bydgoska 1a, 87-100 Toruń 56 654 05 43 Toruńskie Centrum Caritas całorocznie całodobowy Włocławek 10 Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn Caritas Diecezji Włocławskiej ul. Karnkowskiego 7, 87-800 Włocławek 54 232 28 16 Caritas Diecezji Włocławskiej całorocznie całodobowy 11 Ogrzewalnia ul. Gdańska 2/4 87-800 Włocławek 518 014 550 Powiat Aleksandrowski BRAK - osoby bezdomne kierowane są do schronisk we Włocławku i Toruniu 36
Jakie musi spełnić formalności osoba bezdomna Czy osoby bezdomne ponoszą koszty utrzymania Liczba miejsc w placówce Ogółem Dla kogo Dodatkowe miejsca Aktywizacja osób prośba o przyjęcie z MOPS, zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia 55% faktycznego dochodu netto 176 dla mężczyzn 50 projekt systemowy Krok do przodu skierowanie z MOPS, zaświadczenie lekarskie potwierdzające stan zdrowia umożliwiający pobyt, ostatnie zameldowanie w Bydgoszczy 30% od dochodu wyliczonego zgodnie z ustawą o pomocy społecznej 160 dla kobiet, dla matek z dziećmi 30 współpraca z KIS, MOPS w zakresie pracy socjalnej oraz udzielania świadczeń osobom uczestniczącym w programach skierowanie z OPS 70% dochodu 120 dla mężczyzn brak dla mieszkańców Grudziądza dokument tożsamości nie ponoszą kosztów utrzymania jeśli dochód przekracza kryterium dochodowe wskazane w ustawie o pomocy społecznej art. 8 ust. 1 pkt. 1 i 2 Projekty dofinansowane przez Urząd Wojewódzki Wojewó-dztwa Pomorskiego i Kujawsko - Pomorskeigokontrakty socjalne 40 dla mężczyzn 20 nie prowadzą 18 dla samotnych matek z dziećmi, osób nietrzeźwych 5 indywidualne programy wychodzenia z bezdomności oparte na współpracy z PUP i MPGN ostatnie stałe zameldowanie -Gmina Miasta Toruń; okres jesienno -zimowy bez formalności skierowanie z MOPR w Toruniu lub skierowanie z innej gminy Brak formalności dla osób z miasta i gminy Toruń, skierowanie dla osób z innych gmin w przypadku przekrocze-nia kryterium dochodowe-go określonego w ustawie o pomocy społecznej nie ponoszą kosztów utrzymania 66 dla mężczyzn 50 20 dla mężczyzn, 15 dla matek z dziećmi, 15 dla rodzin 30 i więcej wg potrzeb tak 33-6 programy reintegra-cyjne; prace społecznie użyteczne 20 nie prowadzą indywidualne programy wychodzenia z bezdomności program Dom, który mamy Skierowanie z MOPS, GOPS nie ponoszą kosztów utrzymania 14 dla kobiet brak program aktywizacji osób bezdomnych skierowanie nie ponoszą kosztów utrzymania 175 25 dla kobiet, 144 dla mężczyzn 6 dla rodzin do 30 indywidualne programy wychodzenia z bezdomność; programy Moja szansa II oraz Nasza szansa brak 10-12 - - 37
POMOC DLA BEZDOMNYCH Lp. Rodzaj placówki Adres Numer telefonu Jednostka prowadząca Jak działa placówka Jaki charakter ma placówka Powiat Brodnicki Ośrodek Wsparcia dla Osób Bezdomnych i Zagrożonych 12 Schronisko 13 Noclegownia 14 Mieszkanie chronione ul. Gajdy 3, 87-300 Brodnica 56 495 02 82 Brodnickie Centrum Caritas całorocznie całodobowy BRAK- osoby bezdomne kierowane są do schronisk w Bydgoszczy oraz Grudziądzu BRAK- osoby bezdomne kierowane są do schronisk w Grudziądzu, Świeciu, Toruniu, Przyłękach, Kołaczkowie 15 Punkt Noclegowy BRAK- bezdomni kierowani są do schroniska w Grudziądzu ul. Brodnicka 1, 87-410 Kowalewo Pomorskie 56 684 15 17 MGOPS w Kowalewie Pomorskim Powiat Bydgoski Powiat Chełmiński Powiat Golubsko-Dobrzyński sezonowo od 1 listopada do 31 marca Powiat Grudziądzki Powiat Inowrocławski nocny 16 Schronisko dla Bezdomnych Mężczyzn 17 Mieszkanie treningowe 18 Ogrzewalnia dla mężczyzn 19 Schronisko dla Bezdomnych Kobiet prowadzone przez TKOPD ul. Jacewska 118, 88-100 Inowrocław ul. Toruńska 26, 88-100 Inowrocław 52 357 11 22 52 303 39 27 BRAK- osoby bezdomne kierowane są do schroniska we Włocławku, Turowie, Marwałdzie Koło inowrocławskie Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka w Inowrocła-wiu całorocznie sezonowo od X do IV całorocznie Powiat Lipnowski Powiat Mogileński całodobowy nocny od 19 do 7; w okresie zimy całodobowo całodobowy 20 Schronisko dla Bezdomnych Kobiet i Mężczyzn ul. Łąkowa 1b, 88-300 Mogilno 52 318 06 26 MGOPS w Mogilnie całorocznie całodobowy Powiat Nakielski 21 Ośrodek Wsparcia dla Osób Bezdomnych ul. Łąkowa 5, 89-115 Mrocza 52 385 63 55 MOPS w Mroczy całorocznie całodobowy 22 Schronisko prowadzone przez Kujawsko Pomorskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu Judym Kołaczkowo ul. Powstańców Wielkopolskich 35, 89-200 Szubin 52 384 59 17 Kujawsko - Pomorskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu Judym całorocznie całodobowy Powiat Radziejowski BRAK - osoby bezdomne kierowane są do schroniska we Włocławku 38