Podstawy użytkowania wiersza poleceń systemu Windows 2000

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 1 Ćwiczenie nr. 2 Podstawy użytkowania wiersza poleceń systemu Windows 2000 1. Uruchamianie interfejsu wiersza poleceń Chcąc uruchomić wiersz polecęń wybieramy jedną z poniższych możliwości: Menu Start Uruchom wpisujemy CMD. Program CMD to interpretator poleceń systemu Windows 2000, w systemach DOS, Windows 95 i Windows 98 rolę tę pełnił Command.com. Wybieramy Start Programy Akcesoria Wiersz polecenia. Aby wyświetlić menu konfiguracyjne wiersza poleceń, należy kliknąć ikonę okna w lewym górnym jego narożniku lub nacisnąć spację, przytrzymując klawisz Alt. 2. Uzyskanie pomocy na temat poleceń Jedną z metod uzyskania pomocy jest wpisanie: Nazwa_polecenia /?, nazwa_polecenia Help, można obejrzeć listę poleceń wpisując Help Chcąc zapoznać się z pełną listą poleceń wraz z ich wyjaśnienami, należy kliknąć Start, Pomoc, a następnie w zakładce Spis treści wybrać Odwołania i Polecenia trybu MS-DOS. 3. Pliki i katalogi Plik - jest to struktura zapisana na dysku magnetycznym, służąca do zapisywania pewnej ilości informacji. Katalog - jest zestawem plików zgrupowanych pod wspólną nazwą. Parametry pliku: Nazwa Wielkość - wyrażona w bajtach Data i czas utworzenia ostatniej modyfikacji Atrybuty pliku Katalogi tworzą strukturę umożliwiającą tematyczny podział plików na grupy. Mogą one zawierać pliki lub katalogi, lub mogą być puste. Nazwy plików i katalogów są tworzone według następujących reguł : Nazwy właściwej zawierającej od 1 do 8 znaków Znaku '.' (kropka oznacza rozszerzenie) Rozszerzenie zawierające maksymalnie 3 znaki. Standardowe oznaczenia katalogów: \ - katalog główny na każdym dysku. - katalog bieżący.. - katalog nadrzędny Rozszerzenia które dla systemu operacyjnego mają szczególne znaczenie: Bat - zawierają polecenia dla systemu, które mogą być kolejno wykonywane Com i exe - programy interpretowane bezpośrednio przez procesor komputera. Znaki posiadające specjalne znaczenie: * - zastępuje dowolną grupę znaków? - zastępuje dowolny, pojedyńczy znak Np. *.* oznacza wszystkie pliki *.e wszystkie pliki o rozszerzeniu e autoexe?.b* - wszystkie pliki rozpoczynające się od autoexe, ósmy znak dowolny,

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 2 roszerzenie zaczyna się od litery b. Każdy plik identyfikowany jest przez nazwę. Jeśli pliki są w tym samym katalogu to muszą mieć inną niepowtarzalną nazwę. Jeśli są w różnych katalogach mogą mieć jednakowe nazwy, różnią się wtedy pełną nazwą zbioru. Pełna nazwa zbioru składa się ze ścieżki dostępu do katalogu, w którym znajduje się plik oraz nazwy właściwej i rozszerzenia np. \katalog1\katalog2\zbior.doc 4. Polecenia wewnętrzne Polecenia wewnętrzne są realizowane przez procesor poleceń (cmd), który po uruchomieniu znajduje się w pamięci komputera. TIME [godziny:[minuty[:sekundy[.setne_sekundy]]][a P]] Polecenie służy do wyświetlania lub modyfikacji bieżącego czasu systemowego. A P przed południem (A) lub po południu (P) DATE [rr-mm-dd] Wyświetla lub modyfikuje datę systemową EXIT Zamyka program cmd.exe VOL [dysk:] Wyświetla etykietę woluminu dysku i numer seryjny, jeśli istnieją. CHDIR [dysk:][ścieżka] CD [dysk:][ścieżka] Wyświetla nazwę bieżącego katalogu lub zmienia bieżący katalog.. Zmienia katalog na katalog nadrzędny. COPY [źródło] [przeznaczenie] [/a][/b][/v][/z][/n] Kopiuje jeden lub kilka plików do innej lokalizacji. [źródło] oznacza położenie źródłowe kopiowanych plików [przeznaczenie] określa miejsce docelowe kopiowanych plików /a kopiuje pliki tekstowe ASCII zakończone znakiem Ctrl+Z /b kopiuje pliki binarne mogące zawierać znaki Ctrl+Z /v weryfikuje operację kopiowania /z kopiuje pliki sieciowe /n wymusza konwersję 8.3 nazewnictwa plików charakkterystyczną dla systemu DOS /y pomija wyświetlenie monitu o potwierdzenie zamiaru zastąpienia istniejąceo pliku docelowego. Aby skopiować kilka plików do pojedynczego pliku, należy poszczególne nazwy plików oddzielić znakiem ( + ). CLS - czyści ekran DIR [dysk:][ścieżka][nazwa pliku] Wyświetla listę plików i podkatalogów danego katalogu. /p wstrzymuje wyświetlanie po każdej stronie tekstu /w wyświetla listę w szerokim formacie bez szczegółów /d wyświetla listęw szerokim formacie, przy czym sortuje pliki w kolumnach

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 3 /a wyświetla tylko nazwy katalogów i plików o podanych atrybutach /o określa kolejność sortowania /t kontroluje, które pole jest wyświetlane lub używane do sortownia /s wyświetla lub przeszukuje także podkatalogi /b wyświetla po jednym wpisie pliku lub katalogu w wierszu bez nagłówków i stopek /l wyświetla nie posortowane nazwy katalogów i plików małymi literami. /x wyświetla nazwy krótkie, odpowiadające nazwom długim /n wyświetla listę w formacie z nazwami plików po prawej stronie DEL [dysk:][ścieżka][nazwapliku] ERASE [dysk:][ścieżka][nazwapliku] Usuwa plik lub pliki z katalogu. MKDIR [dysk:]ścieżka MD [dysk:]ścieżka Tworzy katalog RENAME [dysk:][ścieżka] nazwa_pliku1 nazwa_pliku2 REN [dysk:][ścieżka] nazwa_pliku1 nazwa_pliku2 Zmienia nazwę pliku lub katalogów RMDIR [dysk:]ścieżka [/s] [/q] RD [dysk:]ścieżka [/s] [/q] Usuwa (kasuje) katalog. /s Usuwa określony katalog i wszystkie podkatalogi łącznie z plikami. Używane do usuwania drzew katalogów. /q Uruchamia polecenie rmdir w trybie cichym. Usuwa katalogi bez potwierdzenia. TYPE [dysk:][ścieżka] nazwa_pliku Wyświetla zawartość pliku tekstowego. Polecenie type jest używane do oglądania zawartości pliku tekstowego bez jego modyfikacji LOADHIGH [dysk:][ścieżka] nazwy_pliku [parametry] LH [dysk:][ścieżka] nazwa_pliku [parametry] Ładuje program do obszaru pamięci górnej (UMA, Upper Memory Area). Załadowanie programu do pamięci UMA pociąga za sobą zwiększenie wolnego miejsca w pamięci konwencjonalnej dla innych programów [dysk:][ścieżka] nazwa_pliku Lokalizuje miejsce i nazwę programu, który ma być załadowany. parametry Określa wszelkie informacje wiersza polecenia wymagane przez program Jeżeli w pamięci UMA nie ma dostatecznej ilości wolnego miejsca to program jest ładowany do pamięci konwencjonalnej. Polecenie to jest wykorzystywane w pliku Autoexec.nt. TITLE [ciąg] Tworzy tytuł dla okna wiersza polecenia. PROMPT [tekst] Można dostosować wiersz polecenia, tak aby wyświetlał określony przez użytkownika tekst (znak zgłoszenia systemu) obejmujący takie informacje, jak np. nazwa bieżącego katalogu, data i godzina

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 4 czy numer wersji systemu Windows 2000. Parametry polecenia prompt służącego do zmiany znaku zachęty $D data systemowa, $N litera dysku, $P ścieżka, $_ nowy wiersz, $T czas systemowy, $V wersja systemu Windows 2000 PATH [[dysk:]ścieżka[;...]] [%path%] System Windows 2000 używa polecenia path do wyszukiwania plików wykonywalnych w określonym katalogu. Domyślnie ścieżką wyszukiwania jest tylko bieżący katalog. ; separator, oddzielający od siebie różne ścieżki. Użycie średnika jako jedynego argumentu polecenia PATH spowoduje skasowanie dotychczasowej zawartości zmiennej środowiskowej PATH. %path% napis ten powoduje dopisanie nowych ścieżek na początek istniejącej zmiennej PATH. 5. Polecenia zewnętrzne Są realizowane przez zbiory programowe zapisane na dysku. XCOPY źródło [miejsce_docelowe] Kopiuje pliki i katalogi łącznie z podkatalogami. /w przed skopiowaniem każedgo pliku, użytkownik będzie proszony o przyciśnięcie klawisza. /p przed utworzeniem nowego pliku, użytkownik będzie poproszony o wyrażenie na to zgody /e pliki będą kopiowane nawet po wykryciu błędów /v sprawdza czy plik kopiowany do pliku docelowego jest identyczny jak plik źródłowy. /q na ekranie nie będą wyświetlane nazwy kopiowanych plików /f podczas kopiowania będą wyśwetalne zarówno nazwy plików źródłowych jak i docelowych. /l zamiast kopiować pliki program wyświetli listę plików, które byłyby kopiowane. /d[:date] kopiowane będą wyłącznie pliki, które uległy modyfikacji w dniu podanym w parametrze date. Np. xcopy \nowe \stare /d:02-04-04 Aktualizuje pliki w katalogu \stare za pomocą plików w katalogu \nowe, które dodatkowo uległy zmianie od 4 kwietnia 2002 roku Jeśli chcesz poznać więcej parametrów polecnia xcopy sięgnij do Pomocy systemu Windows 2000. FORMAT napęd: [ /fs : system-plików ] [ /a : rozmiar jednostki ] /fs to FAT lub NTFS /a to rozmiar jednostki na wolumenie NTFS Formatuje dysk w określonym woluminie, aby akceptował pliki systemu Windows 2000. Tylko członkowie grupy Administratorzy mogą formatować dyski twarde FINDSTR [/b] [/e] [/l] [/c:ciąg] [/r] [/s] [/i] [/x] [/v] [/n] [/m] [/o] [/g:plik] [/f:plik] [/d:lista_katalogów] [/a:atrybut_koloru] [ciągi] [[dysk:][ścieżka] nazwa_pliku [...]] Polecenie to ma za zadanie wyszukanie w plikach znaków literowych lub wyrażeń regularnych. /b Wyszukuje wzorce na początku wierszy. /e Wyszukuje wzorce na końcu wierszy. /l Traktuje wyszukiwane ciągi jako ciągi literowe. /c:ciąg Traktuje określony tekst jako literowy ciąg wyszukiwania.

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 5 /r Traktuje wyszukiwane ciągi jako wyrażenia regularne. Ta opcja nie jest wymagana. Polecenie findstr będzie interpretować wszystkie metaznaki jako wyrażenia regularne, chyba że została użyta opcja /l. /s Wyszukuje zgodne pliki w bieżącym katalogu i wszystkich podkatalogach. /i Określa, że przy wyszukiwaniu nie będzie uwzględniana wielkość znaków. /x Drukuje wiersze dokładnie zgodne. /v Drukuje tylko wiersze nie zawierające odpowiedników. /n Przed każdym zgodnym wierszem drukuje numer wiersza. /m Wyswietlane będą wyłącznie nazwy plików zawierających poszukiwany napis /o Przed każdym zgodnym wierszem drukuje jego przesunięcie. /g:plik Pobiera wyszukiwane ciągi z określonego pliku. /f:plik Odczytuje listę plików z określonego pliku. /d lista_katalogów Przeszukuje listę katalogów rozdzielaną przecinkami. /a atrybut_koloru Określa atrybuty koloru przy użyciu dwóch liczb szesnastkowych. Np. FINDSTR /c: Adobe Acrobat *.* Wyszukuje we wszystkich plikach napisu Adobe Acrobat FC [/a] [/b] [/c] [/l] [/lbn] [/n] [/t] [/u] [/w] [/nnnn] [dysk1:][ścieżka1]nazwa_pliku1 [dysk2:][ścieżka2]nazwa_pliku2 Porównuje dwa pliki i wyświetla różnice między nimi. /a wyświetla wyniki porównania w trybie skróconym /b Porównuje pliki w trybie binarnym. Polecenie fc porównuje dwa pliki bajt po bajcie i nie usiłuje odnaleźć w nich podobnych obszarów. /c Nie rozróżnia małych i wielkich liter. /l Porównuje pliki w trybie ASCII. /lbn Ustala liczbę wierszy wewnętrznego buforu wierszy po przekroczeniu której polecenie anuluje porównaie. Domyślną długością buforu wierszy jest 100 wierszy. /n Wyświetla numery wierszy podczas porównywania w trybie ASCII. /t Nie zamienia znaków tabulacji na spacje. /u Porównuje pliki jako pliki tekstowe Unicode /w Podczas porównywania plików wszystkie następujące po sobie tabulatory i spacje traktowane są jak pojedyncza spacja. DISKCOPY [stacja1: [stacja2:]] [/v] Kopiuje zawartość dyskietki ze stacji źródłowej na sformatowaną lub niesformatowaną dyskietkę w stacji docelowej. /v Sprawdza, czy informacje są kopiowane prawidłowo. Użycie tej opcji spowalnia proces kopiowania. CHKDSK [ścieżka] [/f] [/v] [/r] Sprawdza dysk i pliki w poszukiwaniu błędów. /f próbuje skorygować odnalezione błędy /v wyświetla nazwę każdego sprawdzanego pliku /r próbuje odzyskać informacje z uszkodzonych sektorów MORE wyświetla informacje ekran po ekranie nazwa_polecenia more SUBST [dysk1: [dysk2:]ścieżka]

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 6 Polecenie to służy do przypisywania katalogowi nowej litery dysku. W ten sposób możemy utworzyć dyski wirtualne. dysk1: Określa dysk wirtualny, któremu ma być przypisana ścieżka. dysk2: Określa dysk fizyczny zawierający podaną ścieżkę (jeśli jest różny od dysku bieżącego). ścieżka Określa ścieżkę, która ma być przypisana dyskowi wirtualnemu. Np. Subst k: D:/Edukacja/Angielski Polecenie to spowodowało, że utworzony został witrualny dysk k dla ścieżki D:/edukacja/Angielski Zabieg ten powoduje, że nie trzeba wpisywać całej ścieżki aby dostać się do katalogu, wystarczy wpisać teraz literę dysku wirtualnego k:. Polecenie subst k: /d skasuje dysk wirtualny k. LABEL [dysk:][etykieta] Tworzy, zmienia lub usuwa etykietę woluminu (nazwę) dysku. MEM [/program /debug /classify] Wyświetla informacje o przydzielonych obszarach pamięci, wolnych obszarach pamięci i programach, które są aktualnie załadowane do pamięci w systemie MS-DOS. /program lub /p wyświetla raport o programach aktualnie zajmujących pamięć. Parametr ten wyklucza możliwość użycia parametrów /debug i /classify. /debug lub /d wyświetla raport o programach i sterownikach urządzeń aktualnie znajdujących się w pamięci komputera. Wyklucza możliwość użycia parametrów /classify i /program. /classify lub /c wyświetla raport o programach aktualnie znajdujących się w pamięci konwencjonalnej i pamięci górnej komputera. Wyświetla też informacje o stopniu użycia pamięci oraz wyświetla rozmiar najdłuższego dostępnego bloku pamięci. Wyklucza możliwość użycia parametrów /debug i /program. ATTRIB [ +r -r ] [+a -a ] [ +s -s ] [ +h -h ] [[dysk:][ścieżka]nazwa_pliku]] [/s] Wyświetla, ustawia lub usuwa atrybuty plików i katalogów. [[dysk:][ścieżka]nazwa_pliku]] określa lokalizację i nazwę katalogu, pliku lub zbioru plików, które mają być przetworzone poleceniem ATTRIB. +r, -r Ustawia lub usuwa atrybut pliku tylko do odczytu. +a, -a Ustawia lub usuwa atrybut pliku archiwalnego. +s, -s Ustawia lub usuwa atrybut pliku ukrytego. +h, -h Ustawia lub usuwa atrybut pliku ukrytego. /S Powoduje zmiane atrybutów wszystkich plików w katalogu bieżącym oraz jego wszystkich podkatalogach. 6. Powtarzanie poprzedniego polecenia Interpreter wiersza poleceń systemu Windows 2000 zachowuje listę wszystkich poleceń jakie zostały wpisane, w odróżnieniu od MS-DOS. Można przywołać dowolne wydane polecenie, zmienić je i nacisnąć Enter, by je ponownie wykonać. Domyślnie interpreter poleceń pamięta 50 ostatnich poleceń, jakie zostały użyte w danej sesji. Aby przywołać polecenie z bufora, należy wykonać jedną z poniższych czynności: Naciśnij klawisze strzałek w górę i dół, by przewinąć listę zachowanych poleceń F2, kopiuje poprzednie polecenie do wiersz poleceń do znaku, jaki zostanie przez użytkownika określony.

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 7 F3 powtarza całe poprzednie polecenie. F4 kasuje poprzednie polecenie do określonego przez użytkownika znaku F7 wywołuje okno pozwalające na przewijanie listy wszystkich poleceń, jakie zostały wydane od otwarcia okna wiersza poleceń.. Klawisze strzałek w górę i dół, służą by przewinąć listę poleceń Wielokrotne naciśnięcie klawisza strzałki w prawo spowoduje wypisanie poprzedniego polecenia znak po znaku. Uwaga! Wiele poleceń znanego MS-DOS-a nie działa w systemie Windows 2000. Z koleji Windows 2000 posiada polecenia, które pozwalają realizować zadania niemozliwe do realizacji w MS-DOS. 7. Przykłady do wykonania 1. Włączenie komputera i ładowanie systemu operacyjnego z dysku twardego, obserwacja komunikatów wyświetlanych na ekranie podczas tego procesu. 2. Uruchomienie wiersz poleceń 3. Wyświetlenie zawartości bieżącego katalogu na dysku C: poleceniem C:\> dir /p 4. Umieszczenie dyskietki w stacji A:. Sformatuj ją poleceniem ( Uwaga: upewnij się czy formatujesz właściwy dysk A) Format A: Przejdź na dyskietkę C:\> A: 5. Założenie dwóch nowych katalogów na dyskietce A:\> md system A:\> md operacja 6. Zmiana katalogu bieżącego na nowo założony A:\> cd operacja 7. Wyświetlenie zawartości katalogu A:\> operacja>dir 8. Utworzenie nowego pliku w katalogu operacja A:\>operacja>copy con operacja1 <dowolna treść zbioru> <F6> lub <Ctrl>+Z 9. Wyświetlenie zawartości tego zbioru A:\>operacja>type operacja1 10. Kopiowanie zbioru operacja1 do operacja2 A:\>operacja>copy operacja1 operacja2 11 Kopiowanie operacja1 do pliku bankowy katalogu system A:\operacja>copy operacja1 A:\system\bankowy 12 Wyświetlenie zawartości katalogu system A:\operacja> Type..\system\bankowy 13 Przeniesienie pliku katalogu operacja do katalogu system A:\operacja>move operacja1 system 14 Zmiana katalogu bieżącego na katalog główny A: A:\operacja>cd\ 15 Zmiana nazwy katalogu system A:\> ren system system2 16 Usunięcie katalogu operacja

Katedra Inżynierii Komputerowej Windows 2000, Ćw 2, strona 8 A:\>rd operacja 17 Usunięcie zbioru bankowy z katalogu system2 A:\>Cd system2 A:\system2>del bankowy 18 Powiel zawartość przygotowanej dyskietki A:\>C: C:\> Diskcopy a: a: 19 Porównaj zawartość dwóch dyskietek C:\> Diskcomp a: a: Zadania do samodzielnego wykonania 1. Zmień tytuł wiersz poleceń na tekst typu Labolatorium z systemów operacyjnych 2. Zmień znak zachęty na tekst np. typu Jestem znakiem zachęty (spacja) litera dysku 3. Zmień kolor tła wiersza poleceń np. na niebieski i kolor czcionki np. na żółty ( zaznacz opcję Zastosuj właściwości tylko dla bieżącego okna ) 4. Zmień czcionkę wiersz poleceń na ( zaznacz opcję Zastosuj właściwości tylko dla bieżącego okna ) 5. Przetestuj powtarzanie poprzedniego polecenia (z pkt.5 poświęconego teorii) 6. Utwórz plik i nadaj mu atrybut ukryty, sprawdź poleceniem dir czy plik jest widoczny? 7. Zdejmij z pliku atrybut ukryty i sprawdź poleceniem dir czy plik jest widoczny? 8. Wyświetl godzine i date bez monitu o wpisanie nowej daty. 9. Sporządź raport stanu dysku. 10. Sporządź raport stanu pamięci systemu. 11. Sporządź raport o programach i sterownikach urządzeń aktualnie znajdujących się w pamięci komputera. 12. Znaleźć i wyświetlić nazwy plików na dysku C zawierające ciąg znaków systemowy 13. Stosując znaki globalne napisz wzorzec nazw najbardziej pasujący do danej grupy nazw kaczka.bat lampa.b kartka.cas komputer.m kaucja.max obrazek.1 kapela.las myszka.c kabina.sam drukarka.l