KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 2.3.2015 r. COM(2015) 84 final 2015/0042 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej konwencji Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi w odniesieniu do kwestii niezwiązanych z prawem karnym materialnym i ze współpracą wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych PL PL
UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Ustawianie wyników zawodów sportowych uznaje się powszechnie za jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla współczesnego sportu. Proceder ten naraża na szwank podstawowe wartości leżące u podstaw sportu, takie jak uczciwość, zasada fair play i szacunek dla innych. Wiąże się on z ryzykiem stopniowego odchodzenia fanów i kibiców od zorganizowanych form sportu. Ponadto ustawianiem wyników zawodów sportowych często zajmują się zorganizowane sieci przestępcze prowadzące działalność na skalę globalną. Problem ten jest obecnie traktowany priorytetowo przez organy publiczne, przedstawicieli ruchu sportowego i organy ścigania na całym świecie. Aby odnieść się do tych wyzwań, latem 2012 r. Rada Europy zaprosiła strony Europejskiej konwencji kulturalnej do rozpoczęcia negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w celu walki z manipulowaniem wynikami sportowymi. Negocjacje rozpoczęły się w październiku 2012 r. podczas pierwszego posiedzenia grupy redakcyjnej Rady Europy. W dniu 13 listopada 2012 r. Komisja przyjęła zalecenie dotyczące decyzji Rady upoważniającej Komisję Europejską do uczestnictwa w imieniu Unii Europejskiej w negocjacjach w sprawie międzynarodowej konwencji Rady Europy w celu walki z manipulowaniem wynikami sportowymi 1. Zalecenie Komisji przekazano Grupie Roboczej Rady ds. Sportu w dniu 15 listopada 2012 r. Po przeprowadzeniu dyskusji na forum Grupy Roboczej Rady Rada podzieliła projekt decyzji Rady na dwie oddzielne decyzje z uwagi na dodanie przez Radę materialnych podstaw prawnych, w tym podstawy prawnej mającej swoje źródło w części 3 tytuł V TFUE 2. W dniu 10 czerwca 2013 r. Rada przyjęła pierwszą z tych decyzji, która dotyczyła kwestii związanych z zakładami sportowymi 3. Druga decyzja w sprawie kwestii dotyczących współpracy w sprawach karnych i współpracy policyjnej została przyjęta przez Radę w dniu 23 września 2013 r. 4. Zgodnie z przepisami odpowiednich decyzji Rady Komisja wzięła udział w negocjacjach, których zwieńczeniem było przyjęcie przez Delegatów Ministrów Rady Europy konwencji w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi w dniu 9 lipca 2014 r. 5. Konwencja została następnie otwarta do podpisu w dniu 18 września 2014 r. podczas konferencji ministrów właściwych do spraw sportu Rady Europy. Zgodnie z art. 32 ust. 3 konwencji konwencja jest otwarta do podpisu przez Unię Europejską. Od tego czasu konwencję podpisało szereg stron, w tym niektóre państwa członkowskie. Biorąc pod uwagę międzynarodowy wymiar ustawiania wyników zawodów sportowych, do konwencji mogą przystąpić również państwa spoza Europy. Jest to zasadnicza kwestia z uwagi na znaczenie ogólnoświatowej współpracy na rzecz skutecznego zwalczania 1 2 3 4 5 COM(2012) 655 final. Komisja wydała oświadczenie w sprawie protokołu posiedzenia Rady, w którym sprzeciwiła się wprowadzeniu materialnej podstawy prawnej zob. dokument Rady nr 10509/13. Decyzja Rady 2013/304/UE z dnia 10 czerwca 2013 r. upoważniająca Komisję Europejską do uczestnictwa w imieniu Unii Europejskiej w negocjacjach w sprawie międzynarodowej konwencji Rady Europy w celu walki z manipulowaniem wynikami sportowymi, z wyłączeniem kwestii dotyczących współpracy w sprawach karnych i współpracy policyjnej, Dz.U. L 170 z 22.6.2013, s. 62. Decyzja Rady upoważniająca Komisję Europejską do uczestnictwa w imieniu Unii Europejskiej w negocjacjach w sprawie międzynarodowej konwencji Rady Europy w celu walki z manipulowaniem wynikami sportowymi w zakresie kwestii dotyczących współpracy w sprawach karnych i współpracy policyjnej, dokument Rady nr 10180/13. Malta opowiedziała się przeciwko konwencji i w dniu 11 lipca 2014 r. przedłożyła wniosek do Trybunału Sprawiedliwości o wydanie opinii w sprawie konwencji zgodnie z art. 218 ust. 11 TFUE (opinia 1/14). PL 2 PL
transnarodowych sieci przestępczości zorganizowanej zajmujących się ustawianiem wyników zawodów sportowych i prowadzących działalność na różnych kontynentach; w taką współpracę należy zaangażować w szczególności te państwa, w których zakłady sportowe są powszechne, takie jak państwa Azji Południowo-Wschodniej. W opinii Komisji konwencja może stanowić skuteczny instrument w walce z ustawianiem wyników zawodów sportowych. Artykuł 165 TFUE stanowi, że działanie Unii zmierza do rozwoju europejskiego wymiaru sportu przez m.in. popieranie uczciwości i dostępności we współzawodnictwie sportowym oraz współpracy między podmiotami odpowiedzialnymi za sport. Ponadto w art. 165 TFUE wzywa się Unię i państwa członkowskie do sprzyjania współpracy z organizacjami międzynarodowymi właściwymi w dziedzinie sportu, zwłaszcza z Radą Europy. Podejmowanie przez UE działań w tym obszarze może ułatwić rozwiązywanie problemów o charakterze transnarodowym, z którymi boryka się sport w Europie, takimi jak ustawianie wyników zawodów sportowych, i które wymagają podejmowania uzgodnionych wysiłków i stosowania ściśle skoordynowanego podejścia. Jednym z głównych celów konwencji jest promowanie współpracy na szczeblu krajowymi i międzynarodowym w rozdziale III zawarto szereg postanowień służących usprawnieniu wymiany informacji między wszystkimi zainteresowanymi stronami. Zwalczanie ustawiania wyników zawodów sportowych wymaga ścisłej współpracy między przedstawicielami ruchu sportowego, rządami, operatorami zakładów sportowych, organami ścigania i organizacjami międzynarodowymi. Z tak szerokim spektrum zainteresowanych stron wiążą się odrębne wyzwania; UE może ułatwić nawiązanie współpracy między tymi stronami i zapewnić skoordynowane podejście do problemu. Działania w obszarze zwalczania ustawiania wyników zawodów sportowych w poszczególnych państwach członkowskich znajdują się na różnym etapie zaawansowania. Transnarodowy charakter procederu ustawiania wyników zawodów sportowych będzie prawdopodobnie wymagał współpracy z państwami członkowskimi o zróżnicowanym poziomie doświadczenia w tym obszarze, co z kolei będzie wiązało się z koniecznością wymiany dobrych praktyk i rozwijania kompetencji. Unia Europejska ma do odegrania istotną rolę właśnie na tym polu poprzez budowanie zdolności, sprzyjanie współpracy i ostatecznie pomoc we wdrażaniu konwencji. Doprowadzenie do podpisania tej konwencji powinno stanowić jedno z działań Komisji na rzecz udziału w zwalczaniu ustawiania wyników zawodów sportowych, w powiązaniu z innymi narzędziami, takimi jak planowana inicjatywa Komisji w zakresie ustawiania wyników zawodów sportowych w związku z zakładami sportowymi opracowana zgodnie z treścią komunikatu Komisji z 2012 r. w sprawie gier hazardowych on-line 6, działalność unijnej grupy ekspertów ds. ustawiania wyników zawodów sportowych oraz działania przygotowawcze i projekty dotyczące ustawiania wyników zawodów sportowych 7. Zgodnie z decyzjami Rady upoważniającymi Komisję do rozpoczęcia negocjacji przystąpienie przez Unię do konwencji powinno być poprzedzone analizą kompetencji: charakter prawny tej konwencji i podział uprawnień między państwami członkowskimi a Unią zostaną ustalone odrębnie pod koniec negocjacji na podstawie analizy dokładnie określonego zakresu stosowania poszczególnych postanowień. Wspomniana analiza kompetencji została opisana poniżej. Charakter i zakres kompetencji Unii 6 7 http://ec.europa.eu/internal_market/gambling/communication/index_en.htm Na przykład ostatnio: http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/financing/fundings/security-and-safeguardingliberties/other-programmes/cooperation-between-public-private/index_en.htm PL 3 PL
Zgodnie z art. 1 konwencji służy ona zwalczaniu manipulacji zawodami sportowymi w celu zapewnienia ochrony uczciwości zawodów sportowych oraz etyki sportowej zgodnie z zasadą autonomii sportu. Nadrzędnym celem konwencji jest zatem ochrona uczciwości zawodów sportowych oraz etyki sportowej. Konwencja realizuje ten cel za pomocą szeregu środków służących zapobieganiu przypadkom manipulacji zawodami sportowymi, ich wykrywaniu i karaniu. Z tego względu konwencja wspiera również współpracę międzynarodową oraz ustanawia mechanizm monitorowania w celu zapewnienia, aby stosowano się do jej postanowień. Tym samym konwencja urzeczywistnia wieloaspektowe podejście do problemu manipulacji zawodami sportowymi. Oznacza to również, że podejmowane środki mają różny charakter i wywierają wpływ na różne dziedziny prawa, przy czym środki prewencyjne są najbardziej powszechne 8. Inne istotne dziedziny prawa obejmują prawo karne materialne, współpracę wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, ochronę danych oraz przepisy regulujące kwestie związane z zakładami sportowymi. Zapobieganie (rozdziały II III, art. 4 14) Większość postanowień konwencji dotyczących zapobiegania mogłaby zostać objęta art. 165 ust. 4 tiret pierwsze TFUE dotyczącym środków wspierających w dziedzinie sportu 9. Zakres takiej kompetencji jest jednak ograniczony, ponieważ wyklucza ona wszelką harmonizację przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich. W art. 165 TFUE wspomina się o środkach wspierających, środkach na rzecz współpracy oraz środkach zachęcających. W rezultacie kompetencje Unii nie zastępują kompetencji państw członkowskich w tym zakresie 10. Natomiast środki związane z usługami w zakresie zakładów sportowych mogą naruszać swobody związane z prowadzeniem działalności na rynku wewnętrznym, w tym prawo przedsiębiorczości i swobodę świadczenia usług, w zakresie, w jakim operatorzy zakładów sportowych prowadzą działalność gospodarczą. Odnosząc się w szczególności do art. 3 ust. 5 lit. a) i art. 11 konwencji, definicja nielegalnych zakładów sportowych obejmuje wszystkie zakłady sportowe, w przypadku których ich rodzaj lub operator je oferujący nie został dopuszczony na mocy przepisów prawa właściwego w jurysdykcji państwa będącego stroną konwencji, w którym hazardzista się znajduje. Termin prawo właściwe obejmuje również przepisy prawa UE. Oznacza to konieczność wzięcia pod uwagę także wszelkich praw przysługujących danej osobie na mocy prawa UE oraz uwzględnienia faktu, że prawo krajowe państw członkowskich musi być zgodne z prawem UE, w szczególności w odniesieniu do przepisów dotyczących rynku wewnętrznego. W art. 9 11 przewidziano środki, których zastosowanie może przyczynić się do częściowego zbliżenia przepisów w tym zakresie. Na przykład w art. 9 konwencji przedstawiono orientacyjny wykaz środków, które odpowiednie organy regulacyjne ds. zakładów sportowych mogą, w stosownych przypadkach, zastosować w celu zwalczania manipulacji zawodami sportowymi na potrzeby zakładów sportowych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 konwencji każda ze Stron przyjmuje wszelkie środki ustawodawcze lub inne środki, jakie uzna za konieczne w celu zapobieżenia wystąpieniu konfliktu interesów oraz w celu przeciwdziałania 8 9 10 Działania prewencyjne są przedmiotem rozdziału II i III oraz art. 27 i 28 konwencji. Dotyczy to w szczególności art. 4, art. 5 ust. 1, art. 6 i art. 7 konwencji, w których zachęca się organizacje sportowe do podejmowania określonych działań, a także art. 8 konwencji i niektórych postanowień art. 9, art. 10 ust. 2, art. 12 i art. 13 konwencji. Zob. art. 2 ust. 5 TFUE: w niektórych dziedzinach i na warunkach przewidzianych w Traktatach Unia ma kompetencję w zakresie prowadzenia działań w celu wspierania, koordynowania lub uzupełniania działań państw członkowskich, nie zastępując jednak ich kompetencji w tych dziedzinach. PL 4 PL
niewłaściwemu wykorzystywaniu informacji wewnętrznych przez osoby fizyczne lub prawne zaangażowane w oferowanie zakładów sportowych (...) (podkreślenie własne). Artykuł 10 ust. 3 konwencji, którego celem jest ustanowienie obowiązków sprawozdawczych, stanowi: każda ze Stron przyjmuje środki ustawodawcze lub inne środki, które uzna za konieczne w celu zobowiązania operatorów zakładów sportowych do niezwłocznego zgłaszania nieprawidłowych lub podejrzanych zakładów organowi regulacyjnemu ds. zakładów sportowych (...) (podkreślenie własne). Postanowienia art. 11 konwencji dotyczące nielegalnych zakładów sportowych przyznają stronom konwencji jeszcze większy zakres swobody w tym zakresie. Artykuł ten stanowi: każda ze Stron analizuje najwłaściwsze metody zwalczania operatorów oferujących nielegalne zakłady sportowe i rozważa przyjęcie, zgodnie z przepisami prawa właściwego w danej jurysdykcji, m.in. następujących środków (...). Z przedstawionych powyżej informacji wynika, że postanowienia art. 9, art. 10 ust. 1 i art. 10 ust. 3 konwencji zapewniają możliwość harmonizacji przepisów zgodnie z przepisami art. 114 TFUE w zakresie, w jakim operatorzy zakładów sportowych prowadzą działalność gospodarczą. W art. 11, którego brzmienie jest jeszcze bardziej elastyczne, także przewidziano możliwość pewnego zbliżenia przepisów, przez co można uznać, że również ten artykuł jest objęty przepisami art. 114 TFUE dotyczącymi ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego. Ponadto postanowienia art. 11 konwencji mogą również wywierać wpływ na usługi świadczone przez operatorów z państw trzecich. Przedmiotowe środki, które dotyczą bezpośrednio udostępniania takich usług, mogą być objęte wspólną polityką handlową Unii zgodnie z art. 207 TFUE. Postanowienia art. 14 konwencji dotyczącego ochrony danych podlegają kompetencji Unii zgodnie z art. 16 TFUE. Egzekwowanie prawa (rozdziały IV VI; art. 15 25) Rozdział IV dotyczy prawa karnego i współpracy w obszarze egzekwowania prawa (art. 15 18). W art. 15 konwencji nie przewidziano ogólnej odpowiedzialności karnej z tytułu manipulowania zawodami sportowymi, lecz jedynie w związku z niektórymi formami takiego manipulowania (wiążącymi się z korupcją, wymuszeniem lub oszustwem). Można uznać, że postanowienia tego artykułu są objęte przepisami art. 83 ust. 1 TFUE w zakresie, w jakim odnoszą się do działań zorganizowanych grup przestępczych lub praktyk korupcyjnych 11. Zakres art. 15 nie ogranicza się jednak wyłącznie do przestępczości zorganizowanej, lecz obejmuje również przypadki wymuszenia i oszustw, którym nie towarzyszą żadne zachowania o charakterze korupcyjnym. W tym kontekście stosowny dorobek prawny UE podlega ograniczeniu. Artykuł 16 dotyczy prania pieniędzy. Na szczeblu unijnym kwestie związane z praniem pieniędzy zostały uregulowane w przepisach decyzji ramowej Rady 2001/500/WSiSW 12 oraz w przepisach dyrektywy 2014/42/UE 13. Postanowienia art. 16 ust. 3 konwencji podlegają kompetencji UE i są objęte przepisami art. 114 TFUE; przepisy dyrektywy 2005/60/WE w 11 12 13 Decyzja ramowa Rady 2003/568/WSiSW w sprawie zwalczania korupcji w sektorze prywatnym, Dz.U. L 192 z 31.7.2003, s. 54. Decyzja ramowa Rady 2001/500/WSiSW w sprawie prania brudnych pieniędzy oraz identyfikacji, wykrywania, zamrożenia, zajęcia i konfiskaty narzędzi oraz zysków pochodzących z przestępstwa, Dz.U. L 182 z 5.7.2001, s. 1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej. PL 5 PL
sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy i finansowania terroryzmu opierają się na postanowieniach art. 114 TFUE 14. Ponieważ wspomniana dyrektywa nie odnosi się w szczególności do zawodów sportowych, nie wywiera wpływu na przepisach art. 16 ust. 3 konwencji, który dotyczy wyłącznie operatorów zakładów sportowych. Kompetencje do podejmowania działań, o których mowa w art. 17, 18, 22 i 23 (w rozdziałach IV i VI), są powiązane z kompetencjami przewidzianymi w art. 15 i 16 konwencji. Postanowienia zawarte w rozdziale V dotyczącym jurysdykcji, postępowania karnego i środków egzekucyjnych oraz w rozdziale VI dotyczącym sankcji i powiązanych z nimi środków uzupełniają postanowienia z zakresu prawa karnego materialnego zawarte w art. 15 18 konwencji. Artykuł 19 konwencji (jurysdykcja) zawiera dodatkowe postanowienia dotyczące ustanawiania przepisów karnych. W art. 20, 21 i 25 konwencji (środki dochodzeniowe, środki ochronne, zajęcie i konfiskata) przedstawiono środki przymusu procesowego w postępowaniu karnym, które mogą być objęte przepisami art. 82 ust. 2 TFUE (lit. a) i b)). Współpraca międzynarodowa (rozdział VII; art. 26 28) Rozdział VII dotyczy międzynarodowej współpracy sądowej oraz współpracy międzynarodowej w innych kwestiach. Należy podkreślić, że w konwencji nie ustanowiono żadnego systemu prawnego zastępującego obowiązujące obecnie przepisy, dlatego też pozostaje ona bez uszczerbku dla już istniejących instrumentów prawnych w obszarze wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych i ekstradycji 15. W tym obszarze ustanowiono już kompleksowy zbiór instrumentów prawnych obowiązujących na szczeblu europejskim, które ułatwiają współpracę wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i które miałyby zastosowanie w przypadku stosowania różnych metod ustawiania wyników zawodów sportowych albo w przypadku kryminalizacji ustawiania wyników zawodów sportowych jako nowego rodzaju przestępstwa w ramach krajowego porządku prawnego państw członkowskich 16. Opisane kwestie są przedmiotem art. 26 konwencji. W art. 27 i 28 konwencji zawarto ogólne postanowienia w zakresie współpracy, które odpowiadają przepisom art. 165 TFUE. Wnioski Niektóre rodzaje przestępstw nie są obecnie objęte przepisami art. 83 ust. 1 TFUE. Unia jest kompetentna w odniesieniu do pozostałych rodzajów przestępstw, ale posiada kompetencje 14 15 16 W dyrektywie ustanowiono ramy służące zapewnieniu ochrony solidności, uczciwości i stabilności instytucji kredytowych i finansowych oraz zaufania do całego systemu finansowego przed zagrożeniami związanymi z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. 21 sprawozdania wyjaśniającego. Akt Rady z dnia 29 maja 2000 r. ustanawiający Konwencję o wzajemnej pomocy w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Dz.U. C 197 z 12.7.2000, s. 1; decyzja ramowa Rady 2002/584/WSiSW w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi, Dz.U. L 190 z 18.7.2002, s. 20; decyzja ramowa Rady 2003/577/WSiSW w sprawie wykonania w Unii Europejskiej postanowień o zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych, Dz.U. L 196 z 2.8.2003, s. 45; decyzja ramowa Rady 2006/783/WSiSW w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do nakazów konfiskaty; decyzja ramowa Rady 2008/978/WSiSW w sprawie europejskiego nakazu dowodowego, Dz.U. L 350 z 30.12.2008; decyzja ramowa Rady 2009/948/WSiSW w sprawie zapobiegania konfliktom jurysdykcji w postępowaniu karnym i w sprawie rozstrzygania takich konfliktów, Dz.U. L 328 z 15.12.2009, s. 42; dyrektywa 2014/41/UE w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych, Dz.U. L 130 z 1.5.2014, s.1; dyrektywa 2014/42/UE w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej, Dz.U. L 127 z 29.4.2014, s. 39). PL 6 PL
wyłączne tylko w odniesieniu do dwóch artykułów art. 11 (w zakresie, w jakim ma on zastosowanie do usług świadczonych przez podmioty z państw trzecich oraz usług świadczonych na rzecz podmiotów w państwach trzecich) oraz art. 14 dotyczącego ochrony danych (częściowo) 17. Pozostałe kompetencje są kompetencjami dzielonymi lub kompetencjami wspomagającymi. 2. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU Jeżeli chodzi o podstawę prawną wniosku, istnieje ugruntowane orzecznictwo, zgodnie z którym wyboru podstawy prawnej dla środka UE należy dokonywać w oparciu o obiektywne czynniki podlegające kontroli sądowej; takie przesłanki obejmują cel i treść środka 18. Jeżeli analiza środka unijnego wykaże, że służy on realizacji dwóch celów lub że składa się z dwóch elementów, i jeżeli jeden z tych celów/elementów zostanie uznany za główny lub przeważający cel lub element, podczas gdy drugi jedynie za pomocniczy, taki środek należy ustanowić w oparciu o jedną podstawę prawną, tj. w oparciu o podstawę właściwą dla głównego lub przeważającego celu lub elementu. W drodze wyjątku w przypadku stwierdzenia, że dany środek służy realizacji szeregu celów, które są ze sobą nierozerwalnie powiązane i z których żaden nie jest drugorzędny ani pośredni względem innego, taki środek należy ustanowić w oparciu o różne właściwe podstawy prawne 19. Za podstawy prawne, które mogą być istotne w tym kontekście, uznaje się: art. 16 TFUE (ochrona danych), art. 82 ust. 1 i 2 TFUE (współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych), art. 83 ust. 1 TFUE (prawo karne materialne), art. 114 TFUE (ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego), art. 165 TFUE (sport) i art. 207 TFUE (wspólna polityka handlowa). Ogólnie rzecz biorąc, cel polegający na zwalczaniu manipulacji zawodami sportowymi zawiera elementy działań zapobiegawczych i działań na rzecz współpracy objętych głównie przepisami art. 165 TFUE, a także elementy związane ze współpracą i zbliżaniem przepisów objęte przepisami art. 114 (w przypadku przepisów innych niż przepisy prawa karnego), art. 207 TFUE (w zakresie, w jakim przepisy te dotyczą dostępu operatorów zakładów sportowych z państw trzecich) i art. 82 ust. 1 oraz art. 83 TFUE (w kwestiach karnych). Jeżeli chodzi o usługi zakładów sportowych, mogą one podlegać przepisom art. 114 i 207 TFUE w zależności od tego, czy mają one charakter wewnątrzunijny, czy też nie. Wydaje się, że aspekt związany z rynkiem wewnętrznym jest silniej zaznaczony w konwencji rozumianej jako całość, natomiast aspekt dotyczący wspólnej polityki handlowej wydaje się występować jedynie w art. 11 konwencji. Jednak nawet w przypadku, gdyby art. 207 TFUE nie został wskazany i uznany za pomocniczy względem aspektów związanych z rynkiem wewnętrznym, państwa członkowskie nie są kompetentne w kwestii istotnych aspektów związanych ze wspólną polityką handlową. Jeżeli chodzi o ochronę danych, problematyka ta nie stanowi przedmiotu konwencji, a postanowienia w tym zakresie mają wyłącznie dodatkowy charakter. Obecnie w wielu konwencjach Rady Europy przypomina się o konieczności zapewnienia ochrony danych, 17 18 19 Odnośne akty ustawodawcze mogą obejmować dyrektywę 95/46/WE w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31), rozporządzenie (WE) nr 45/2001 o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1) oraz decyzję ramową 2008/977/WSiSW w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych (Dz.U. L 350 z 30.12.2008, s. 60). Wyrok w sprawie C-377/12 Komisja przeciwko Radzie, pkt 34. Ibid., pkt 34 wyroku. PL 7 PL
nawet jeżeli obowiązki w tym zakresie zostały już ustanowione w innych konwencjach (takich jak konwencja nr 108 o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych), ponieważ strony poszczególnych konwencji mogą nie być identyczne. W związku z powyższym, aby UE mogła wykonywać swoje kompetencje w odniesieniu do całości konwencji (z wyjątkiem tych elementów, w przypadku których UE nie posiada kompetencji), za główne podstawy prawne uznaje się art. 82 ust. 1, art. 83 ust. 1, art. 114 i art. 165 TFUE. Z uwagi na ścisłe powiązanie postanowień konwencji z innymi instrumentami oraz z uwagi na fakt, że w konwencji odniesiono się do kompetencji, które mogą być kompetencjami wyłącznymi UE, oraz do kompetencji nieprzyznanych UE, nie jest możliwe, aby Unia lub państwa członkowskie zawarły konwencję osobno. PL 8 PL
2015/0042 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej konwencji Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi w odniesieniu do kwestii niezwiązanych z prawem karnym materialnym i ze współpracą wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114 i 165 w związku z art. 218 ust. 5, uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co następuje: (1) W dniu 10 czerwca 2013 r. Rada upoważniła Komisję do uczestnictwa w imieniu Unii Europejskiej w negocjacjach dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi (zwanej dalej konwencją ), z wyłączeniem kwestii dotyczących współpracy w sprawach karnych i współpracy policyjnej. (2) W dniu 23 września 2013 r. Rada po raz drugi upoważniła Komisję do uczestnictwa w imieniu Unii Europejskiej w negocjacjach dotyczących konwencji w odniesieniu do współpracy w sprawach karnych i współpracy policyjnej 20. (3) Negocjacje zakończyły się sukcesem, a ich zwieńczeniem było przyjęcie konwencji przez Komitet Ministrów Rady Europy w dniu 9 lipca 2014 r. (4) Postanowienia dotyczące zapobiegania zostały określone głównie w rozdziałach II i III konwencji 21. Postanowienia te mogą potencjalnie zostać objęte w całości lub w dużej części art. 165 TFUE. Należy wspomnieć, że art. 165 TFUE jest tylko kompetencją wspomagającą, która wyklucza wszelkie środki harmonizujące i nie zastępuje kompetencji państw członkowskich w tym zakresie 22. (5) Inne środki, w szczególności postanowienia art. 9, art. 10 ust. 1 i 3 oraz art. 11 konwencji, przewidują pewne ograniczone zbliżenie przepisów, które może zostać objęte przepisami art. 114 TFUE. (6) Postanowienia art. 11 mogą również wywierać wpływ na usługi świadczone przez operatorów z państw trzecich. Przedmiotowe środki, które dotyczą bezpośrednio udostępniania takich usług, są objęte wspólną polityką handlową (art. 207 TFUE). Państwa członkowskie nie są kompetentne w kwestii istotnych aspektów związanych ze wspólną polityką handlową. (7) Postanowienia art. 14 dotyczącego ochrony danych podlegają kompetencji Unii zgodnie z art. 16 TFUE i mają również charakter wyłączny. 20 21 22 Dokument Rady nr 10180/13. Ale zob. także art. 27 i 28 dotyczące współpracy poza obszarem spraw kryminalnych. Zob. art. 2 ust. 5 TFUE. PL 9 PL
(8) Unia Europejska popiera podpisanie konwencji Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi, ponieważ wnosi ona wkład w działania na rzecz zwalczania manipulacji zawodami sportowymi w celu zapewnienia ochrony uczciwości takich zawodów oraz etyki sportowej zgodnie z zasadą autonomii sportu. (9) W związku z tym konwencję należy w imieniu Unii Europejskiej podpisać, z zastrzeżeniem jej zawarcia w późniejszym terminie, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Niniejszym zatwierdza się podpisanie konwencji Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji zawodami sportowymi w imieniu Unii, z zastrzeżeniem zawarcia tej konwencji. Tekst konwencji do podpisania został załączony do niniejszej decyzji. Artykuł 2 Sekretariat Generalny Rady ustanawia instrument przekazujący pełne uprawnienia do podpisania konwencji, z zastrzeżeniem jej zawarcia, osobie wskazanej lub osobom wskazanym przez negocjatora konwencji. Artykuł 3 Niniejsza decyzja wchodzi w życie [...] dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Sporządzono w Brukseli dnia r. W imieniu Rady Przewodniczący PL 10 PL