Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób nowotworowych oraz opinie konsultantów krajowych i wojewódzkich na temat rozwoju onkologii IV posiedzenie Zespołu do spraw Bezpieczeństwa Zdrowotnego przy Wojewodzie Lubuskim Gorzów Wlkp., 03 lutego 2012r. Zgodnie z art. 10. 1. ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Do zadań wojewody w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności: 1) ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej na terenie województwa; 1
Czynniki mające wpływ na efekty leczenia nowotworów W opinii autorów opracowania Nowotwory złośliwe w Polsce wskaźniki 5 letnich przeżyć według województw różnice regionalne w czasie przeżycia chorych wynikają z wielu przyczyn, np.; organizacja systemu opieki onkologicznej (m.in. kompleksowe, zintegrowane i wielospecjalistyczne leczenie w wybranych ośrodka oraz wzmocnienie opieki paliatywnej i pomocy dla osób dotkniętych chorobą nowotworową), czas dostępu do leczenia, jakość metod diagnostycznych, zakres leczenia wdrażany w ośrodkach, stopień zaawansowania nowotworu w chwili rozpoznania i rozpoczęcia leczenia. W 2009r. nowotwory były drugą przyczyną zgonów mieszkańców województwa lubuskiego. Z powodu nowotworów umiera więcej mężczyzn niż kobiet. Wśród zgonów z powodu nowotworów 27% stanowią osoby przed ukończeniem 60 roku życia. Trend rosnący współczynnika zgonów (na 1 tys. ludności) z powodu nowotworów złośliwych w woj. lubuskim. Analizując wskaźniki 5 letnich przeżyć względnych w Polsce u osób w wieku 15 99 lat zdiagnozowanych w latach 2000 2002 nowotworów złośliwych - woj. lubuskim odnotowano najniższe wskaźniki w kraju - (woj. lubuskie - 37,1; kraj 42,2). W woj. lubuskim obserwuje się duże zróżnicowanie terytorialne umieralności z powodu nowotworów. Współczynnik zgonów na 1 tys. ludności w woj. lubuskim w 2009r. wynosił 2,39, przy czym najwyższy odnotowano w powiecie nowosolskim 2,89, natomiast najniższy w powiecie zielonogórskim 1,85. W 2009 roku wśród zgonów mężczyzn nowotwór złośliwy bez określenia umiejscowienia stanowił 5 przyczynę zgonów pod względem wielkości wsp. standaryzowanego (na 100 tys. ludności), natomiast wśród kobiet stanowił 3 przyczynę zgonów. 2
Trend rosnący współczynnika standaryzowanego zachorowalności kobiet i mężczyzn (na 100 tys. ludności) z powodu nowotworów złośliwych w woj. lubuskim, przy w miarę stabilnym poziomie w kraju. W woj. lubuskim obserwuje się zróżnicowanie terytorialne zachorowalności z powodu nowotworów. Współczynnik zachorowalności na 1 tys. ludności w woj. lubuskim w 2009r. wynosił dla kobiet 3,36, a dla mężczyzn 3,38. Najwyższe współczynniki odnotowano w m. Gorzów Wlkp. (kobiety 4,51, mężczyźni 4,53), natomiast najniższy w powiecie wschowskim (kobiety 2,11, mężczyźni 2,07). W 2025 roku w porównaniu do roku 2006 prognozuje się wzrost zachorowalności na nowotwory w Polsce o około 40%. W 2010r. w woj. lubuskim nowotwory były drugą przyczyną hospitalizacji, głównie z powodu nowotworów złośliwych: sutka, oskrzela i płuca, jelita grubego, odbytnicy, mięśniaka gładkokomórkowego macicy. Trend rosnący liczby hospitalizacji z powodu nowotworów w woj. lubuskim. Hospitalizowano więcej kobiet niż mężczyzn. W 2010 roku najwięcej hospitalizacji z powodu nowotworów odnotowano w szpitalu w Zielonej Górze (40,9%), Gorzowie Wlkp. (29,3%), Torzymiu (6,4%), Nowej Soli (6,1%) i Sulechowie (3,2%). Na terenie woj. lubuskiego na koniec 2010 roku funkcjonowało 12 poradni onkologicznych (w tym por. chemioterapii i radioterapii) oraz 4 poradnie chirurgii onkologicznej. Z raportu konsultantów wojewódzkich wynika, że brakuje lekarzy specjalistów w dziedzinach: chirurgii onkologicznej, ginekologii onkologicznej, onkologii klinicznej, hematologii. Ponadto brak specjalistów w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego. 3
Cel nadrzędny i strategiczne cele rozwoju ochrony zdrowia w Polsce. Jakość kapitału ludzkiego, uwarunkowana w zasadniczym zakresie stanem zdrowia jednostek i populacji, staje się kluczowym parametrem do utrzymania wzrostu PKB, co znajduje odzwierciedlenie w priorytetach strategicznych państw Unii Europejskiej, w tym także Polski. Poprawa zdrowia społeczeństwa polskiego jako czynnik rozwoju społeczno gospodarczego kraju Zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa Poprawa efektywności funkcjonowania systemu ochrony zdrowia Dostosowanie opieki zdrowotnej do dynamiki długookresowych trendów demograficznych Poprawa stanu zdrowia społeczeństwa polskiego w stopniu zmniejszającym dystans istniejący pomiędzy Polską i średnim poziomem stanu zdrowia w Unii Europejskiej Źródło: Narodowy Plan Rozwoju 2007-2013. Strategia Rozwoju Ochrony Zdrowia w Polsce na lata 2007 2013. Ministerstwo Zdrowia Warszawa 2005 r. 4
Prognoza zachorowalności na nowotwory do 2025 roku W porównaniu do roku 2006 w 2025 roku prognozuje się wzrost zachorowalności na nowotwory w Polsce o około 40%. W woj. lubuskim odnotowano najniższe wskaźniki względne w kraju, w szczególności z powodu nowotworów: żołądka, jajnika, pęcherza moczowego, gruczołu krokowego i szyjki macicy. Na podstawie danych Centrum Onkologii w Warszawie. 5
Zachorowania z powodu nowotworów (C00-D09) w 2009r. Kobiety Mężczyźni Kobiety: woj. lubuskie 3,36 MAX. Gorzów Wlkp. 4,51 MIN. wschowski 2,11 Mężczyźni: woj. lubuskie 3,38 MAX. Gorzów Wlkp. 4,53 MIN. wschowski 2,07 Zachorowania na 1 tys. 2-2.6 2.6-3.2 3.2-3.8 3.8-4.4 4.4-5 Na podstawie danych Krajowego Rejestru Nowotworów. Wskaźniki na 1 tys. ludności - liczone na ludność wg stałego miejsca zamieszkania na 30.VI.2009r. Zgony mieszkańców woj. lubuskiego z powodu nowotworów (C00-D48) w 2009 roku MAX. nowosolski 2,89 MIN. zielonogórski 1,85 Zgony na 1 tys. ludności 1.75-2 2-2.25 2.25-2.5 2.5-2.75 2.75-3 Lubuskie 2,39 Na podstawie danych GUS. 6
Zgony z powodu nowotworów w 2009r. Kobiety Mężczyźni Na podstawie danych GUS. 70 lat i więcej 1 145 zgonów 47,39% Zgony z powodu nowotworów w 2009r. wg grup wiekowych 654 zgony "przedwczesne" 27,07% 0-29 lat 18 zgonów 0,75% 30-39 lat 23 zgony 0,95% 40-49 lat 95 zgonów 3,93% 60-69 lat 617 zgonów 25,54% 50-59 lat 518 zgonów 21,44% Ogółem - 2.416 zgonów z powodu nowotworów. Na podstawie danych GUS. 7
Współczynnik standaryzowany dla głównych przyczyn zgonów mężczyzn z powodu nowotworów w 2009r. BEZ OKREŚLENIA UMIEJSCOWIENIA (C80) nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (C61) okrężnicy (C18) żołądka (C16) oskrzela i płuca (C34) 10,3 11,8 13,1 11,8 12,8 13,7 12,1 13,7 kraj woj. lubuskie 58,3 64,3 Na podstawie danych Krajowego Rejestru Nowotworów. 0 20 40 60 80 wsp. standaryzowany na 100 tys. ludności W 2009 roku wśród zgonów mężczyzn nowotwór złośliwy bez określenia umiejscowienia (C80) stanowił 5 przyczynę zgonów pod względem wielkości wsp. standaryzowanego. Współczynnik standaryzowany dla głównych przyczyn zgonów kobiet z powodu nowotworów w 2009r. nowotwór złośliwy okrężnicy (C18) jajnika (C56) BEZ OKREŚLENIA UMIEJSCOWIENIA (C80) sutka (C50) 7,0 7,2 7,0 7,9 6,4 10,0 kraj woj. lubuskie 14,1 12,0 oskrzela i płuca (C34) 16,0 15,7 0 5 10 15 20 wsp. standaryzowany na 100 tys. ludności W 2009 roku wśród zgonów kobiet nowotwór złośliwy bez określenia umiejscowienia (C80) stanowił 3 przyczynę zgonów pod względem wielkości wsp. standaryzowanego. Na podstawie danych Krajowego Rejestru Nowotworów. 8
Hospitalizacje z powodu nowotworów w latach 2003-2010 w oddziałach ogólnych na terenie woj. lubuskiego (z ruchem międzyoddziałowym, bez SOR) 25 000 20 000 16 954 16 720 17 676 17 944 19 257 22 725 20 687 19 333 15 000 10 000 5 000 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 2008r. 2009r. 2010r. W 2010 roku nowotwory stanowiły 2 przyczynę hospitalizacji w oddziałach ogólnych szpitali woj. lubuskiego. Opracowano na podstawie sprawozdań MZ/Szp 11. Hospitalizacje z powodu nowotworów w oddziałach ogólnych poszczególnych szpitali na terenie woj. lubuskiego w latach 2008-2010 12 000 9 000 10 459 9 344 7 908 2008r. 2009r. 2010r. 6 000 3 000 0 4 630 4 807 5 656 2 091 1 350 1 230 Zielona Góra Gorzów Wlkp. Torzym Nowa Sól Sulechów pozostałe szpitale 1 442 1 511 1 180 711 691 623 3 392 2 984 2 736 W 2010 roku najwięcej hospitalizacji z powodu nowotworów odnotowano w szpitalu w Zielonej Górze (40,9%) oraz w Gorzowie Wlkp. (29,3%). Opracowano na podstawie sprawozdań MZ/Szp 11. 9