EGZEMPLARZ ^ł" RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 12^ OPIS OCHRONNY PL 58572 WZORU UŻYTKOWEGO 13) Y1 (2\j Numer zgłoszenia: 105842 @ Data zgłoszenia: 27.12.1996 @ Intel7: B66F 7/14 Podnośnik śrubowy przejezdny (43) Zgłoszenie ogłoszono: 06.07.1998 BUP 14/98 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: Kolejowe Zakłady Maszyn KOLZAM, Racibórz, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 30.04.2001 WUP 04/01 (72) Twórcawzoru użytkowego: Lech Góra, Racibórz, PL Jerzy Madecki, Racibórz, PL Stanisław Nowakowski, Racibórz, PL Mirosław Zalewski, Ostrów WIkp., PL Mirosław Jackowski, Ostrów WIkp., PL Mieczysław Nowakowski, Ostrów WIkp., PL Ryszard Dąbkiewicz, Ostrów WIkp., PL Paweł Brodala, Ostrów WIkp., PL Dariusz Kidziak, Ostrów WIkp., PL Zbigniew Cichocki, Ostrów WIkp., PL Gabriel Nowicki, Krotoszyn, PL ID
ftu S&tfb Podnośnik śrubowy przejezdny Przedmiotem wzoru użytkowego jest kolumnowy podnośnik śrubowy przejezdny do podnoszenia wagonów kolejowych lub innych urządzeń podobnych gabarytowo i ciężarowo. Znane są podnośniki śrubowe do podnoszenia w całości przedmiotów o znacznym ciężarze i znacznych gabarytach, przykładowo wagonów kolejowych, poddawanych pracom naprawczym lub konserwacyjnym. Podnośnik stanowią cztery kolumny, a w każdej kolumnie osadzona jest obrotowo śruba nośna wprowadzana w ruch obrotowy, zaś na śrubie każdej kolumny osadzona jest nakrętka związana z poprzecznym wysięgnikiem, przesuwająca się osiowo wzdłuż kolumny w wyniku obrotowego ruchu śruby. W aktualnie stosowanych podnośnikach śruby nośne są obrotowo osadzone w dolnych gniazdach, stanowiących gniazda nośne oraz obrotowo w górnych gniazdach, stanowiących panewkę, przy czym napędy śrub poszczególnych kolumn zlokalizowane są w obrębie dolnych gniazd. Praktycznie śruba nośna napędowa jest osiowo jednoznacznie ustalona względem kolumny, bez możliwości niewspółosiowego jej ustawiania się względem kolumny.
W tej sytuacji wszelkie siły promieniowe jakie powstają w trakcie podnoszenia wpływają niekorzystnie na współpracę śruby i nakrętki powodując jej intensywne wycieranie, a w konsekwencji dyskwalifikujące pracę podnośnika. Ponadto ustawianie poszczególnych kolumn stanowiska podnoszenia jest utrudnione ze względu na ich nieprzesuwność, co z kolei utrudnia możliwość prawidłowego ustalania punktów podparcia wagonu. Podnośnik śrubowy według wzoru, eliminujący niedogodności i wady znanych podnośników do podnoszenia wagonów kolejowych, ma nośne śruby wahliwie zawieszone u szczytu kolumn nośnych. W każdej kolumnie motoreduktor napędowy śruby nośnej połączony jest poprzez sprzęgło elastyczne z górnym czopem śruby, a za czopem osadzona jest oporowa nakrętka, stanowiąca bazę dla zespołu łożysk osadzonych w łożyskowej oprawie mocowanej poprzecznie do kadłuba kolumny. Zespół łożyskowy tworzy promieniowe łożysko toczne wahliwe oraz oporowe łożysko toczne osiowe - wahliwe. Poza obrębem zespołu łożyskowego na całej długości śruby nacięty jest gwint roboczy. Na odcinku roboczym śrub nośnych osadzona jest nośna nakrętka wahliwie osadzona w oprawie mocowanej do wózka nośnego wysięgnikowego przemieszczającego się wzdłuż pionowych prowadnic stanowiących element kolumny nośnej. Ponadto na śrubie osadzona jest nakrętka bezpieczeństwa posobnie względem nakrętki nośnej, połączone osiowymi zabierakowymi kołkami rozmieszczonymi obwodowo i osadzonymi w nakrętce nośnej oraz suwliwie w czołowych gniazdach nakrętki bezpieczeństwa, przy czym pomiędzy nakrętkami nośną i bezpieczeństwa istnieje prześwit o określonej wielkości, który w miarę zużywania się gwintu nakrętki nośnej ulega zmianie, a określona graniczna wielkość tej zmiany pozwala na ocenę lub Str. 2
sygnalizację zużycie gwintu nakrętki nośnej, dyskwahfikujące jej dalszą bezpieczną pracę. Ponadto w przypadku zerwania gwintu w nakrętce nośnej, nakrętka bezpieczeństwa przejmuje obciążenie podnośnika. Podobnie jak w znanych podnośnikach nakrętka nośna stanowi podstawowy zespół przesuwu wózka wysięgnikowego na wysięgniku którego posadawiany jest podnoszony wagon. Wózek wysięgnikowy podnośnika według wzoru prowadzony jest wzdłuż kolumny na pionowych prowadnikach, które obejmują dwie pary rolek tocznych umiejscowionych po przeciwnych stronach prowadników kolumny. Kolumna podnośnika osadzona jest pośrednio na zespole jezdnym poprzez amortyzatory mocowane do kadłuba kolumny. Charakterystyka amortyzatorów jest tak dobrana, że z chwilą wzrosty obciążenia powyżej wartości równej ciężarowi kolumny następuje ich ugięcie i kolumna opiera całą powierzchnią podstawy kadłuba na podłożu. Przetaczanie kolumny może odbywać się ręcznie poprzez mechanizm dziwigniowo-zapadkowy lub poprzez motoreduktor napędu jazdy napędzający conajmniej jedną oś z kołami tocznymi. Podnośnik według wzoru dzięki wahliwemu zawieszeniu śruby nośnej oraz wahliwemu osadzeniu nakrętki oporowej w obsadzie pozwala na prawidłowa pracę również przy występowaniu sił bocznych, a ponadto zastosowanie nakrętki bezpieczeństwa czyni podnośnik bezpiecznym w czasie eksploatacji oraz pozwala na kontrolę stanu zużycia gwintu nakrętki nośnej. Zastosowany układ jezdny i zawieszenie każdej kolumny na amortyzatorach znacznie ułatwia manewrowanie poszczególnymi kolumnami indywidualnie lub zespołowo, celem właściwego ich ustawienia względem podnoszonego wagonu. Str. 3
Ponadto w układzie sterowania praca podnośnika na końcach wysięgników zamontowano czujniki, które w momencie zetknięcia się wysięgnika z płaszczyzną podnoszonego wagonu przerywają możliwość indywidualnego sterowania poszczególnych kolumn. Po zadziałaniu czujników poszczególnych kolumn możliwe jest wyłącznie sterowanie grupowe z pulpitu sterowniczego. Podnośnik śrubowy samojezdny według wzoru przedstawiony jest na załączonym rysunku, którego fig. 1 przedstawia kolumnę podnośnika w widoku z boku, fig.2 kolumnę podnośnika w widoku czołowym, a fig.3 zespół śrubowy w widoku i częściowo w przekroju osiowym. Podnośnik śrubowy według wzoru stanowią cztery kolumny sprzężone funkcjonalnie. Kadłub 1 kolumny stanowi konstrukcję o poprzecznym przekroju skrzyniowym częściowo czołowo otwartym, a na bocznych ściankach kadłuba osadzone są wewnętrzne wzdłużne prowadnice 3. Od góry kolumna ma poprzeczną płytę 2 do której mocowany jest napędowy motoreduktor 4, którego czop przechodzi przez płytę 2. Poniżej płyty 2 umiejscowiona jest poprzeczna płyta 5 w której centralnie osadzona jest garnkowa łożyskowa oprawa 6, stanowiąc bazę zawieszenia nośnej śruby 7. Nośna śruba 7 u szczytu, od strony motoreduktora 4, ukształtowana jest w czop 8 dla osadzenia sprzęgła 28 łączącego motoreduktor 4 z nośną śrubą 7, a dalej osiowo na śrubie 7 osadzona jest pierścieniowa tuleja 9 pełniąca funkcję nakrętki dociskowej zespołu łożyskowego i zabezpieczona przed obrotem względem śruby. Str. 4
W dalszej części śruba 7 ukształtowana jest w czop łożyskowy na którym osadzone jest toczne wahliwe łożysko 10, a następnie oporowe toczne łożysko 11 wahliwe. W dalszej części śruba 7 ma nacięty nośny gwint 12 określający roboczą długość śruby 7. Na długości nośnego gwintu 12 śruby 7 osadzona jest nośna nakrętka 13 która zewnętrznie ukształtowana jest jako czasza 14 i jest osadzona w odpowiednio ukształtowanym gnieździe L5 oprawy 16 nakrętki 13. Tym samym więc śruba 7 jest wahliwie zawieszona względem kadłuba 1 kolumny. Ponadto za nośną nakrętką 13 w określonej odległości od nośnej nakrętki 13 osadzona jest nakrętka 17 bezpieczeństwa, która związana jest z nośną nakrętką 13 osiowymi czołowymi kołkami 18. rozmieszczonymi obwodowo i osadzonymi w gniazdach nośnej nakrętki YS_ i suwliwie w czołowych gniazdach nakrętki 17 bezpieczeństwa. Nakrętki H i 17 przesuwają się więc równocześnie, lecz w przypadku wytarcia gwintu w nośnej nakrętce 13. następuje zmiana odległości pomiędzy nakrętkami, co pozwala na ocenę stopnia zużycia lub w przypadku zerwania gwintu w nośnej nakrętce H nakrętka 17 bezpieczeństwa przejmuje awaryjnie funkcję nakrętki nośnej. Nośna nakrętka H wraz z obsadą 16 zamontowana jest w wysięgnikowym wózku 19 toczącym się po prowadnicach 3. Wózek 19 ma dwie pary tocznych rolek 20 obejmujących przemiennie prowadnice 3. Ponadto wózek 19 ma znany nośny wysięgnik 21 którym następuje podparcie podnoszonego wagonu. Kadłub 1 kolumny posadowiony jest pośrednio na jezdnym zespole 22 poprzez amortyzatory 23 mocowane do kadłuba 1 kolumny i jezdnego zespołu 22. Str. 5
Charakterystyka amortyzatorów 23 jest tak dobrana, że po przekroczeniu określonej wartości, wynikającej z ciężaru kolumny, następuje ich ugięcie a kolumna oprze się na podłożu. Ponadto na końcu wysięgnika 21 wózka 19 umieszczone są czujniki 26 sprzężone z układem zasilania motoreduktora 27 kolumny, które to czujniki z chwilą oparcia wysięgnika o płaszczyznę podnoszonego wagonu przełączają sterowanie indywidualne na sterowanie grupowe wszystkimi kolumnami równocześnie z pulpitu centralnego w cyklu podnoszenia. Wysięgnik 21 wózka 19 osadzony jest wysuwnie w wózku 12, a wysuw realizowany jest ręcznie lub odpowiednim motoreduktorem. Każda kolumna toczy się kołami 24 po torze 25, a conajmniej jedna oś z kołami 24 jezdnego zespołu 22 jest napędzana, przy czym może to być alternatywnie napęd ręczny lub odpowiednim motoreduktorem. Str. 6
'0)~ ZUl 5^pfb Zastrzeżenia ochronne 1. Podnośnik śrubowy przejezdny do podnoszenia wagonów kolejowych lub innych urządzeń podobnych ciężarowo i gabarytowo, składający się z conajmniej czterech kolumn, a każda kolumna ma pionową śrubę nośną obrotowo osadzoną w kadłubie kolumny, zaś na śrubie osadzona jest nośna nakrętka, związana z wysięgnikowym wózkiem, osiowo przesuwna wzdłuż nośnej śruby w wyniku obrotowego ruchu śruby, znamienny tym, że nośne śruby (7) każdej kolumny zawieszone są wahliwie w kadłubie (1) kolumny, zaś osadzona na śrubie (7) nośna nakrętka (13) jest zewnętrznie ukształtowana w czaszę (14) i jest osadzona w odpowiednio ukształtowanym gnieździe (15) oprawy (16) nośnej nakrętki (13) związanej z wysięgnikowym wózkiem (19), przy czym za nośną nakrętką (13) w określonej odległości osadzona jest nakrętka (17) bezpieczeństwa, a nakrętki te związane są osiowymi kołkami (18) rozmieszczonymi obwodowo i osadzonymi w czołowych gniazdach nakrętek (L3 i 1/7), zaś wysięgnikowy wózek (19) ma dwie pary tocznych rolek (20) obejmujących przemiennie prowadnice (3) w kadłubie 1, a kadłub (!) kolumny osadzony jest pośrednio na jezdnym zespole (22), poprzez amortyzatory (23) mocowane do kadłuba (1) i zespołu (22), przy czym charakterystyka amortyzatorów (23) jest tak dobrana, że chwilą wzrostu obciążenia
powyżej wartości równej ciężarowi kolumny następuje ich ugięcie i oparcie kolumny na podłożu, a w każdej kolumnie 2. Podnośnik według zastrz.l, znamienny tym, że na końcu wysięgnika (21) wózka (19) osadzone są czujniki (26) styku wysięgnika (21) z podnoszonym przedmiotem, sprzężone z układem sterowania kolumny tak, że zadziałanie czujnika (26) powoduje przełączenie indywidualnego sterowania podnoszenia na sterowanie grupowe wszystkich kolumn. Pełnomocnik: Str. 2
i n 5 a 4 y } U3%S^J mmmm^^^^^mi Fig.1 Rzecznik ^mpi^-p.. mgr faz. K^ro/ Ne -. '- ił- tiiiptka W. 44-KtO G'ii ; >
Fig. 2 $.LL<&*ruf-fc? i%&t& *?*#
3&S\ L Fig. 3 * ^CLn?'- PajM^tr