MIASTO I GMINA SKOCZÓW Gmina Skoczów zaopatrywana jest w wodę do spożycia przez trzy wodociągi publiczne: Wisła Czarne (ujęcie powierzchniowe), Pogórze oraz Skoczów Zawiśle (ujęcia podziemne). W rejonie Ochab Wielkich, rozprowadzana jest woda mieszana z wodociągu Wisła Czarne/Strumień (strefa obejmuje ok. 200 osób). W gminie z wody wodociągowej korzysta, w obszarze miejskim ponad 97%, a na terenach wiejskich ponad 89%, ludności. Ocena wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Wisła Czarne Pogórze Skoczów Zawiśle Wisła Czarne/Strumień Ocena wody za cały 2011 rok Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spożycia uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego: Produkcja z wodociągu Skoczów Zawiśle: 405,00 m 3 /d - z wodociągu Pogórze: 128,22 m 3 /d Zakup z wodociągu Wisła Czarne: 3582,00 m 3 /d - z wodociągu Strumień/Wisła Czarne: 197,00 m³/d ------------------------------------------------------------------------------------------------------- Razem 4 312,22 m 3 /d Razem ludność (miasto +obszar wiejski) 24 400 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu
1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną Badania wody prowadzone były regularnie przez cały rok, w 10 punktach monitoringowych, z czego 8 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 2 w stacjach uzdatniania wody. 5 z monitorowanych punktów zlokalizowanych było w mieście, a kolejnych 5 na obszarze wiejskim. W sumie, na obszarze miejskim i wiejskim w przedmiotowej gminie, w 2011 r., pobrano 33 próby. Obszar miejski Gminy Skoczów obejmuje 5 punktów monitoringowych zlokalizowanych na sieci 2 wodociągów. Tab. 1.1. Ilość prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze miejskim. wodociąg monitoring monitoring rekontrola nadzór kontrolny przeglądowy Wisła Czarne 11 1 0 0 Skoczów Zawiśle 2 1 0 0 Tab.1.2. Ogółem prób w Gminie Skoczów w obszarze miejskim z wyszczególnieniem i ów. Ilość Ilość 15 13 2 chlor wolny 15 15 0 - Obszar wiejski Gminy Skoczów obejmuje 5 punktów monitoringowych zlokalizowanych na sieci 4 wodociągów: Tab. 1.3. Ilość prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze wiejskim. wodociąg monitoring monitoring rekontrola nadzór kontrolny przeglądowy Wisła Czarne 6 2 0 0 Skoczów Zawiśle 2 0 0 0 Pogórze 4 1 0 0 Wisła Czarne/Strumień 2 1 0 0
Tab.1.4. Ogółem prób w Gminie Skoczów w obszarze wiejskim z wyszczególnieniem i ów. Ilość 18 15 3 magnez, twardość, żelazo, chloroform Ilość 18 18 0 - Pod względem bakteriologicznym w Gminie Skoczów nie kwestionowano żadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym w Gminie Skoczów kwestionowano pięć prób. Kwestionowane y fizyko-chemiczne w wodzie do spożycia na obszarze miejskim Gminy Skoczów. W 2 punktach monitoringowych, znajdujących się w obszarze miejskim, jednorazowo stwierdzono wysokie stężenie chloru wolnego. Niezwłocznie poinformowano przedsiębiorcę wodociągowego o zaistniałej sytuacji. Przedsiębiorca wodociągowy przeprowadził płukanie sieci oraz przedstawił wyniki badań wykonanych w ramach kontroli wewnętrznej. Wysokie stężenie chloru wolnego w wodociągu Wisła Czarne spowodowane było zachlorowaniem sieci po usuniętej awarii. Natomiast przekroczenie przedmiotowego u w wodociągu Skoczów Zawiśle spowodowane było utrzymywaniem wysokiej dawki podchlorynu sodu w stacji uzdatniania wody, co zostało odpowiednio skorygowane przez przedsiębiorcę wodociągowego. Kwestionowane y fizyko-chemiczne w wodzie do spożycia na obszarze wiejskim Gminy Skoczów. W listopadzie 2011 r. pobrano próbkę wody w strefie wody mieszanej Wisła Czarne /Strumień, w której stwierdzono przekroczenie stężenia chloroformu (0,0309mg/l). Przedsiębiorca poddał kontroli wodę wodociągową w kilku miejscach monitoringowych. Pobrane próbki poddano badaniom w kierunku stężenia chloroformu. Analizy przeprowadzone w laboratorium, o zatwierdzonym systemie prowadzonych badań, nie wykazały podwyższonego stężenia chloroformu. Przedsiębiorca wodociągowy, w związku
z powyższym, nie określił przyczyny wystąpienia podwyższonego tego u. Kontrole chloratorów w przepompowniach na wodociągu Wisła Czarne nie wykazały nieprawidłowego dozowania podchlorynu sodu, co ewentualnie mogło być przyczyną przekroczenia chloru wolnego w wodzie i w następstwie powstania produktów ubocznych dezynfekcji - czyli miedzy innym chloroformu. W listopadzie 2011 r. na sieci wodociągu Wisła Czarne w Międzyświeciu stwierdzono przekroczenie stężenia żelaza. Przedsiębiorca wodociągowy przeprowadził płukanie sieci i przeprowadził badania laboratoryjne wody, które potwierdziło skuteczność przeprowadzonego działania. Po przeanalizowaniu zaistniałej sytuacji, przedsiębiorca wodociągowy jako przyczynę przekroczenia stężenia żelaza podał wtórne zanieczyszczenie sieci wodociągowej, które powstało w wyniku korozji stalowych rurociągów. Wymienione w tabeli y magnez i twardość, których niskie wartości stwierdzono w próbie pobranej w kwietniu w Wiślicy, nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda, natomiast w żadnej próbce wody nie stwierdzono przekroczenia wartości ów określanych jako podstawowe wymagania. Stężenia ów chemicznych z listy podstawowych wymagań w większości badanych, były niższe od najwyższych dopuszczalnych. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej w Gminie Skoczów. W 2011 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał 34 sprawozdania z badań, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym, przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Cieszynie, systemie prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab. 2.1. Ilość prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze miejskim. wodociąg monitoring monitoring rekontrola kontrolny przeglądowy Wisła Czarne 9 1 0 Skoczów Zawiśle 3 1 1
Tab.2.2. Ogółem prób w Gminie Skoczów w obszarze miejskim z wyszczególnieniem i ów. Ilość 15 13 2 magnez, twardość Ilość 15 15 0 - Tab. 2.3. Ilość prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze wiejskim. wodociąg monitoring monitoring rekontrola kontrolny przeglądowy Wisła Czarne 7 2 1 Skoczów Zawiśle 1 0 0 Pogórze 4 1 0 Wisła Czarne/Strumień 2 0 1 Tab.2.4. Ogółem prób w Gminie Skoczów w obszarze wiejskim z wyszczególnieniem i ów. Ilość 19 15 4 magnez, twardość, zapach Ilość 17 17 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano żadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 6 prób. Wymienione w tabeli y magnez, twardość i zapach należą do dodatkowych ów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają one bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. 3. Praktyczne informacje o wody Z uwagi na to, iż y twardość i magnez nie wchodzą w zakres badań obowiązkowych monitoringu przeglądowego, Dział Laboratoryjny Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach od kwietnia 2011 r.
zaprzestał ich oznaczania. Na podstawie jednej analizy z kwietnia 2011 r. (wodociąg Wisła Czarne, twardość = 30 mg/l), przeprowadzonych analiz w ubiegłych latach oraz na podstawie kontroli wewnętrznej przedsiębiorcy wodociągowego (Pogórze, twardość = 80 mg/l; Zawiśle, twardość = 81 mg/l; Wisła Czarne, twardość = 35 mg/l) stwierdzić można, iż wodociągi dostarczają swoim odbiorcom wodę miękką i bardzo miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli różnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. Dopuszczalna wartość dla u twardość wynosi od 60 do 500 mg/l. Powyższa informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzależnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W wodzie występują niskie stężenia magnezu znacznie niższe od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniżej 250 mg/l), dlatego celowym jest stosowanie przez mieszkańców żywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Skoczów cechuje się także niską zawartością fluoru. Wartość tego u nie przekracza 0,1 mg/l. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie Teresa Wałga