WOJEWÓDZK URZĄD PRACY W SZCZECNE Wydział Badań i Analiz RANKNG ZAWODÓW DEFCYTOWYCH NADWYśKOWYCH W WOJEWÓDZTWE ZACHODNOPOMORSKM W PÓŁROCZU 2007 ROKU Szczecin 2007
Wstęp... 3 Rola i znaczenie monitoringu... 4 Uwagi metodologiczne... 5 Podstawowe definicje... 8 Źródła informacji... 8 Sytuacja na zachodniopomorsim rynu pracy w czerwcu 2007 rou... 10 Ryne wewnętrzny województwa zachodniopomorsiego... 10 Sytuacja demograficzno-społeczna województwa zachodniopomorsiego... 12 Bezrobocie rejestrowane w województwie i powiatach województwa zachodniopomorsiego14 Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów)... 21 Osoby w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia naui... 23 Osoby bezrobotne powyŝej 12 miesięcy... 24 Analiza bezrobocia według PKD... 25 Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów)... 28 Analiza zawodów deficytowych i nadwyŝowych... 30 Wniosi - województwo Zachodniopomorsie... 45 2
Wstęp Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie za jeden z najistotniejszych ierunów badania rynu uznał systematyczną obserwację wojewódziego rynu pracy pod ątem ształtowania się popytu i podaŝy siły roboczej w przeroju zawodowym. Rozpoczęto bieŝącą oordynację szolenia bezrobotnych oraz ształcenia zawodowego z potrzebami rynu pracy, a taŝe diagnozowanie atualnej sytuacji bezrobocia w województwie zachodniopomorsim oraz oreślenia walifiacji zawodowych osób bezrobotnych do potrzeb rynu pracy. Podjęto próbę stworzenia swoistego narzędzia słuŝącego oreślaniu zawodów mających tendencję rozwoju oraz zaniających na rynu pracy, a taŝe tych, tórych podaŝ równowaŝy się popytem. Niniejszy raport jest ontynuacją badań rynu pracy prowadzonych przez Wydział Badań i Analiz Wojewódziego Urzędu Pracy w Szczecinie od 2005 rou. Zawarte w opracowaniu informacje o sytuacji na rynu pracy osób bezrobotnych stanowią rzetelne źródło danych o bezrobociu rejestrowanym w naszym województwie. 3
Rola i znaczenie monitoringu WdroŜenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝowych pozwoli w szczególności na 1 : oreślenie ierunów i natęŝenia zmian zachodzących w struturze zawodowo-walifiacyjnej na loalnych, regionalnych i rajowym rynu pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych strutur zawodowo-walifiacyjnych w uładzie loalnym, regionalnym i rajowym, oreślenie odpowiednich ierunów szolenia bezrobotnych, zapewniając więszą efetywność organizowanych szoleń, bieŝącą oretę poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego (dotyczy władz oświatowych oraz dyrecji szół), usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wsazanie zawodów deficytowych i nadwyŝowych, usprawnienie pośrednictwa pracy poprzez uzysanie informacji o planowanych ofertach pracy na ro przyszły oraz przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla atywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Ponadto dane o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłuŝą w szczególności jao źródło informacji do: dostosowania poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego do potrzeb rynu pracy, oreślenia ierunów i natęŝenia zmian zachodzących w struturze zawodowo walifiacyjnej na zachodniopomorsim rynu pracy, stworzenia bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych strutur zawodowo walifiacyjnych w uładzie województwa zachodniopomorsiego, oreślania zgodnych z zapotrzebowaniem rynu pracy ierunów szoleń osób bezrobotnych, prowadzenia bieŝącej orety poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego, ułatwienia realizacji programów specjalnych dla atywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia, prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynu pracy gospodari środami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy, w zaresie asygnowania środów na atywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zaresie programów specjalnych i atywizacji absolwentów, opracowywania przez samorządy loalne strategii działania oraz oceny i weryfiacji ich załoŝeń w części dotyczącej łagodzenia sutów bezrobocia oraz promocji zatrudnienia, planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na loalnym rynu pracy w zaresie przeciwdziałania bezrobociu, podnoszenia jaości poradnictwa zawodowego poprzez bieŝące wsazywanie doradcom zawodowym profesji poszuiwanych przez loalnych pracodawców oraz taich, na tóre maleje zapotrzebowanie, usprawniania pośrednictwa pracy poprzez uzysanie bieŝących informacji o planach zatrudnieniowych załadów pracy, stworzenia pratycznego systemu wymiany informacji o wzajemnych powiązaniach zachodzących pomiędzy potrzebami rynu pracy i systemem eduacyjnym, ta dla instytucji rynu pracy, ja instytucji eduacyjnych, 1 Zalecenia Metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝowych, Ministerstwo Gospodari i Pracy, Departament Rynu Pracy, Warszawa 2003r., s. 8-9. 4
usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez dostarczanie informacji zawodoznawczych charateryzujących zmiany na rynu zatrudnienia (ze szczególnym uwzględnieniem zawodów deficytowych i nadwyŝowych) w środowisach loalnych, stworzenia podstaw do dysusji o orecie ierunów strutury i treści ształcenia zgodnie z wymogami poszczególnych rynów pracy, uświadomienia pracowniom instytucji rynu pracy sali niedostosowania strutury zawodów/specjalności do potrzeb rynu pracy, wyposaŝenia przedstawicieli instytucji eduacyjnych w wiedzę o stanie i ewolucji rynu pracy w województwie i (odpowiednim) powiecie, podniesienia wiedzy przedstawicieli instytucji eduacyjnych o procesie dostosowania eduacji do wymagań wojewódziego i powiatowego rynu zatrudnienia, uzysania przez przedstawicieli instytucji eduacyjnych wiedzy niezbędnej do prowadzenia bieŝącej oordynacji eduacji z zatrudnieniem, podniesienia świadomości przedstawicieli instytucji zajmujących się ryniem pracy i ryniem eduacyjnym o onieczności prowadzenia zintegrowanych działań na rzecz dostosowania systemu ształcenia do potrzeb rynu pracy. Załada się, Ŝe głównymi uŝytowniami informacji zawartych w opracowaniu będą: Marszałe Województwa Zachodniopomorsiego, Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie i powiatowe urzędy pracy z terenu województwa zachodniopomorsiego, loalne władze oświatowe i dyrecje szół ponadgimnazjalnych oraz placówi nauowo badawcze, zainteresowane loalne organy rządowe i samorządowe, instytucje i organizacje społeczno polityczne z terenu województwa zachodniopomorsiego zainteresowane współdziałaniem na rynu pracy Ministerstwo Gospodari, Pracy i Polityi Społecznej, nstytucje szoleniowe. Uwagi metodologiczne Dane liczbowe o bezrobociu i ofertach pracy w 2007 rou, uzysane z powiatowych urzędów pracy województwa zachodniopomorsiego, opracowano posługując się nazwami grup zawodów, zawodów i specjalności zgodnymi z obowiązującą do ońca 2002 rou Klasyfiacją Zawodów i Specjalności, wprowadzoną do powszechnego stosowania Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityi Socjalnej z 20 wietnia 1995 rou (Dz. U. Nr 48 poz. 253), zmodyfiowaną wydanym w 1998 rou Wyazem zmian i uzupełnień. Klasyfiację tę opracowano zgodnie ze standardami międzynarodowymi. jest w niej definiowany jao zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniu społecznego podziału pracy, wyonywanych stale lub z niewielimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich walifiacji (wiedzy i umiejętności) zdobytych w wyniu ształcenia lub pratyi. Wyonywanie zawodu winno stanowić źródło dochodu. moŝe dzielić się na specjalności, tóre są wyniiem podziału pracy w ramach zawodu i zawierają czynności o podobnym charaterze wymagające pogłębionej lub dodatowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniu dodatowego szolenia lub pratyi. Monitoring dotyczy 30 duŝych grup zawodowych (od 2 cyfrowy), 387 grup elementarnych (od 4 cyfrowy) oraz 1636 zawodów i specjalności oreślonych w Klasyfiacji zawodów i specjalności wprowadzonej do stosowania Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityi Społecznej z dnia 10 grudnia 2002 r. w sprawie lasyfiacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynu pracy oraz zaresu jej stosowania. 5
Ponadto przy monitoringu uwzględniono taŝe poziom i struturę bezrobotnych oraz zgłaszanych ofert pracy według Polsiej Klasyfiacji Działalności, tóra obowiązuje na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 październia 1997 r. w sprawie Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD). W nowej wersji lasyfiacji doonano zmiany polegające na: wprowadzeniu grup obejmujących zawody funcjonujące w siłach zbrojnych, zmniejszeniu liczby zawodów i specjalności, wprowadzeniu nowych zawodów dotychczas w niej nie występujących, zmianie grupowania zawodów w nietórych obszarach, sróceniu odu grup elementarnych z pięciocyfrowego na czterocyfrowy oraz odu zawodów z siedmiocyfrowego na sześciocyfrowy. W wyniu przeprowadzonych zmian strutura lasyfiacji obejmuje obecnie 10 grup wielich, 30 duŝych, 116 średnich oraz 387 grup elementarnych. Grupy elementarne zawierają 1 636 zawodów i specjalności wobec 2 408 w wersji przed zmianami. Szczegółową analizą objęto grupy elementarne czterocyfrowe. Dla potrzeb opracowania wyorzystano taŝe zalecenia metodologiczne Krajowego Urzędu Pracy sporządzone na podstawie projetu prof. M. Kabaja zawartego w publiacji Strategie i pogramy przeciwdziałania bezrobociu. Miernii stosowane do monitoringu 2 : Średnia miesięczna nadwyŝa (deficyt) podaŝy siły roboczej w zawodzie rou, ( N ) gdzie: N = B O B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w -półroczu danego O - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie w -półroczu danego rou, przy czym wielości te są obliczane według wzorów: B 6 1 = i= 6 B i gdzie: O 6 1 = i= B i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie O 6 i 2 Zalecenia Metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝowych, Ministerstwo Gospodari i Pracy, Departament Rynu Pracy, Warszawa 2003r., s.10-12. 6
Wsaźni intensywności nadwyŝi (deficytu) zawodów ( W, ) gdzie: O, O W n, = B B są oreślone wzorami (2) i (3) n Przyjęto, Ŝe zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyŝowe, n 0,9 W, 1,1 to zawody zrównowaŝone (wyazujące równowagę na rynu pracy), n n W, > 1,1 to zawody deficytowe Wsaźni szansy uzysania oferty w zawodzie ( W, ) s gdzie: W = s, PO PB PO - średnia miesięczna liczba ofert pracy w zawodzie w -półroczu, będąca w dyspozycji powiatowego urzędu pracy, obliczana według wzoru: przy czym t PO PO = t 1 6 + O PO 1 - liczba ofert pracy w zawodzie, będąca do dyspozycji powiatowego urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1) O - liczba ofert pracy w zawodzie, zgłoszona do powiatowego urzędu pracy w -półroczu danego rou, oraz PB - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w zawodzie w -półroczu obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PB PB = t 1 + PB 2 7
przy czym: PB 1 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu poprzedniego rou t PB - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu -półrocza danego rou. Wsaźni długotrwałego bezrobocia w zawodzie ( W, ) gdzie: d B W = d, d, B.100% B, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie, pozostających bez pracy powyŝej 12 miesięcy, według stanu w ońcu -półrocza danego rou, B - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie według stanu w ońcu -półrocza danego rou. d Podstawowe definicje 3 1) Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝowych naleŝy rozumieć proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania popytu na pracę i podaŝy zasobów pracy w przeroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów: szolenia bezrobotnych oraz ształcenia zawodowego. 2) Przez zawód deficytowy naleŝy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyŝsze zapotrzebowanie niŝ liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. 3) Przez zawód nadwyŝowy naleŝy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niŝ liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Źródła informacji 4 Podstawowymi źródłami informacji do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝowych są: 1) Dane zgromadzone w powiatowych urzędach pracy, dotyczące osób bezrobotnych oraz zgłoszonych ofert pracy według zawodów i specjalności, a taŝe zgłoszonych ofert pracy według Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD). 2) nformacje oparte na badaniach sondaŝowych w załadach pracy dotyczących obecnego stanu zatrudnienia oraz przewidywanych przyjęć i zwolnień pracowniów według zawodów w ciągu najbliŝszego rou. 3) nformacje oparte na badaniach sondaŝowych w szołach ponadgimnazjalnych w zaresie przewidywanej liczby absolwentów według zawodów w danym rou szolnym. 3 TamŜe s.6. 4 TamŜe s.6-7. 8
W celu zbadania sytuacji na rynu pracy poszczególnych grup zawodowych posłuŝono się informacjami dotyczącymi stanu bezrobocia na oniec czerwca 2007 rou (Sprawozdanie MPiPS-01) oraz informacjami o ofertach pracy pozysanych przez urzędy pracy w ciągu całego badanego oresu (Załączni 1,2 i 3 do Sprawozdania MPiPS-01). 9
Sytuacja na zachodniopomorsim rynu pracy w czerwcu 2007 rou Ryne wewnętrzny województwa zachodniopomorsiego 5 W ońcu grudnia 2006 rou w rejestrze REGON zarejestrowanych było 209,5 tys. osób prawnych, jednoste administracyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, tj o 1,3% więcej niŝ w ońcu 2005r. Tabela 1. Liczba podmiotów gospodari narodowej w latach 2001-2007 w województwie zachodniopomorsim Wyszczególnienie 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. półrocze 2007r. 6 Ogółem 188 311 195 282 200 626 201 956 206 776 209 478 208 701 setor publiczny 6 950 7 716 7 960 8 151 8 271 8 507. setor prywatny 181 361 1 87 566 192 666 193 805 198 505 200 971. Najwięszy udział w podmiotach gospodari narodowej ogółem odnotowano w secji: handel i naprawy (29%), obsługa nieruchomości i firm(18%), najniŝszy natomiast w administracji publicznej i obronie narodowej (0,5%), eduacji (2%) oraz rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie; rybactwie (3%) i pośrednictwo finansowe (3%). Wyres 1. Strutura podmiotów gospodari narodowej według secji PKD w województwie zachodniopomorsim w 2006 rou 6% 5% 9% 29% Handel i naprawy Obsługa nieruchomości i firm Budownictwo 6% Przemysł 7% 9% 11% 18% Transport, gospodara magazynowa i łączność Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna Hotele i restauracje Ochrona zdrowia i pomoc społeczna Pozostałe W 2006 rou najwięszy wzrost liczby osób pracujących w porównaniu z 2005 roiem odnotowano w secjach: budownictwo (wzrost o 6,5%), działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała (wzrost o 5,5%) i ochrona zdrowia i pomoc społeczna (wzrost o 2,7%). W 5 Podmioty Gospodari Narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w województwie Zachodniopomorsim w 2006r, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Szczecin 2007 6 Komuniat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa Zachodniopomorsiego, Urząd statystyczny w Szczecinie, Czerwiec 2007 10
dwóch secjach odnotowano spade liczby pracujących: handel i naprawy (spade o 1,5%) i transport, gospodara magazynowa i łączność (spade o 0,5%). Tabela 2. Podmioty gospodari narodowej według liczby pracujących w województwie zachodniopomorsim w latach 2005-2006 Wyszczególnienie 2005r. 2006r. 2005r.=100% Ogółem 206 776 209 478 101,3 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo 5 859 5 953 101,6 Przemysł 18 231 18 608 102,1 Budownictwo 20 702 22 042 106,5 Handel i naprawy 62 031 61 073 98,5 Hotele i restauracje 12 273 12 369 100,8 Transport, gospodara magazynowa i łączność 14 286 14 175 99,2 Pośrednictwo finansowe 6 911 6 927 100,2 Obsługa nieruchomości i firm 37 686 38 493 102,1 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia 991 1 008 101,7 społeczne i zdrowotne Eduacja 4 334 4 394 101,4 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 11 200 11 502 102,7 Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 12 252 12 923 105,5 W 2006 rou zarejestrowano 18,2 tys. nowych podmiotów, tj. o 13,6% więcej niŝ przed roiem. Najwięszy wzrost liczby podmiotów nowozarejestrowanych wystąpił w budownictwie (o 49%), ochronie zdrowia i pomocy społecznej (o 41) oraz działalności usługowej omunalnej, społecznej i indywidualnej (o 27%). Wyreślono z rejestru 15,4 tys. podmiotów, tj. o 39% więcej niŝ w poprzednim rou, w tym w budownictwie (o 57%), transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (o 51%) oraz przemyśle (o 50%). Szczegółowe dane maroeonomiczne odnoszące się do czerwca 2007 rou w oresie sporządzania niniejszego opracowania nie były dostępne w całości. Dlatego, teŝ przedstawiono sytuację z ońca rou 2006. 11
Sytuacja demograficzno-społeczna województwa zachodniopomorsiego Ludność województwa zachodniopomorsiego w ońcu grudnia 2006 rou wyniosła 1 692,8 tysiąca osób. W ońcu 2006 rou, obiety stanowiły 51,4% ogólnej liczby ludności, męŝczyźni zaś 48,6%. Tereny miast zaludnia zdecydowana więszość 69,0%, tereny wiejsie 31,0%. Według danych GUS od 2000 rou ludność naszego województwa systematycznie spada. Na przełomie omawianych lat najwięszy spade dotyczył osób w wieu przedproducyjnym w latach 2000-2005 wyniósł ponad 68 tysięcy osób. Trend spadowy utrzymuje się i w 2006 rou. Tabela 3. Ludność województwa zachodniopomorsiego Wyszczególnienie 2000r. 2004r. 2005r. 2006r. Ogółem 1 697 935 1 694 865 1 694 178 1 692 838 męŝczyźni 827 961 824 652 824 075 822 989 obiety 869 974 870 213 870 103 869 849 Miasta 1 182 979 1 174 336 1 171 908 1 116 265 Wieś 514 956 520 529 522 270 524 573 w wieu przedproducyjnym 415 021 356 939 346 331 337 451 w wieu producyjnym 1 056 257 1 102 687 1 110 868 1 113 868 w wieu poproducyjnym 226 657 235 239 236 979 241 519 Ludność na 1m2 powierzchni ogólnej 74. Prognozy ludnościowe potwierdzają zachowanie trendu spadowego w olejnych latach, gdzie w 2030 rou oczeuje się, Ŝe liczba ludności w województwie zachodniopomorsim wyniesie 1 580,1 tys. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w grudniu 2006 rou wyniosło 2 505,35zł, stanowiło to 82,8% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w raju. W porównaniu z grudniem 2005 rou w województwie przeciętne wynagrodzenie brutto było wyŝsze o 4,1% (w raju odnotowano wzrost w sali rou o 8,5%). PoniŜsze dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w tórych liczba pracowniów przeracza 9 osób oraz jednoste strefy budŝetowej niezaleŝnie od liczby pracowniów. Tabela 4. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto Województwo 2000r. 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. Zachodniopomorsie w. 2006r. Ogółem 1 863 zł 2 022 zł 2 068 zł 2 135 zł 2 222 zł 2 308 zł X. Setor publiczny 1 972 zł 2 156 zł 2 264 zł 2 366 zł 2 504 zł 2 631 zł X. Setor Prywatny 1 745 zł 1 894 zł 1 862 zł 1 882 zł 1 973 zł 1 539 zł X. POLSKA 2 052 zł 2 153 zł 2 225 zł 2 277 zł 2 405 zł 2 529 zł 2 709 zł 12
W województwie zachodniopomorsim pomimo wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w latach 2000-2005 (wzrost z 1 863zł do 2 308zł) w dalszym ciągu stanowi ooło 90% wartości zarobów obserwowanych średnio w Polsce (w 2000r. udział ten wynosił 90,8% a w 2005 91,3%, nastąpił wzrost o 0,5 puntu procentowego). Tabela 5. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto Województwo Zachodniopomorsie 2000r. Ogółem 2005r. stanowiso robotnicze stanowiso nierobotnicze Płaca ogółem z 2005r. w przeliczeniu na Euro. =3,8559 zł z X 2005r. Przemysł 1 878 zł 2 178 zł 1 855 zł 3 514 zł 565 Budownictwo 1 691 zł 1 829 zł 1 526 zł 2 736 zł 474 Administracja publiczna 2 260 zł 2 906 zł 1 665 zł 3 140 zł 754 Eduacja 1 898 zł 2 525 zł 1 459 zł 2 800 zł 655 Ochrona zdrowia i opiea społeczna 1 511 zł 1 920 zł 1 408 zł 2 127 zł 498 W tabeli zaprezentowanej wyŝej (Tabela 5) przedstawiono przeciętne miesięczne wynagrodzenie w pięciu gałęziach przemysłu z wyodrębnieniem stanowis robotniczych i nierobotniczych. Dal porównania zostały one przeliczone wg ursu z 31 grudnia 2005 rou na Euro. W oresie opracowywania niniejszej analizy nie były dostępne informację o wysoości zarobów w województwie w ońcu rou 2006 w tym podziale. 13
Bezrobocie rejestrowane w województwie i powiatach województwa zachodniopomorsiego W połowie 2007 rou utrzymuje się tendencja spadowa liczby bezrobotnych notowana od 2004 rou. Czynnii wpływające na ten stan rzeczy moŝemy z całą pewnością dość łatwo zidentyfiować, to: migracja zarobowa, wzrost PKB, efetywne wyorzystanie środów finansowych z EFS, wzrost ofert pracy. Wymienione elementy w znacznym stopniu wpłynęły na spade liczby osób bezrobotnych w naszym regionie. Pomimo wielu czynniów wpływających na dynamię bezrobocia w dalszym ciągu głównym elementem zachodniopomorsiego jest sezonowość rynu pracy. W ońcu czerwca 2007 rou w województwie zachodniopomorsim zarejestrowane były 110 484 osoby, jest to spade o ponad 32 tys. osób w porównaniu z czerwcem 2006 rou. Liczba bezrobotnych obiet w naszym województwie wyniosła 63 955 osób (tj. 57,9% ogólnej liczby bezrobotnych). Pomimo znacznego spadu samej liczby bezrobotnych obiet (14 569 osób) w porównaniu z poprzednim roiem, następuje stopniowa feminizacja zachodniopomorsiego rynu pracy. Procentowy udział obiet w ogólnej liczbie bezrobotnych w 2006 rou wyniósł 56,6%. Udział ten systematycznie rośnie, w 2004 rou wynosił 53% a w ońcu 2005 rou juŝ 53,9%. Wyres 2. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w województwie zachodniopomorsim w latach 2003-2007 210 000 200 000 190 000 180 000 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 190 864 182 692 170 000 168 814 160 000 150 000 140 000 138 866 130 000 120 000 110 000 100 000 V VV V V X X X X V V VV V X X X X V V VV V X X X X V V VV V X X X X V V VV 110 484 V X X X X Wyres powyŝej wyraźnie wsazuje na sezonowość zachodniopomorsiego rynu pracy. W latach poprzednich (2003, 2004) pomimo bardzo duŝego bezrobocia rejestrowanego, moŝna niewielie spadi liczby bezrobotnych w i wartale danego rou. Trend sezonowości utrzymuje się równieŝ przy spadu liczby bezrobotnych, co zaobserwować moŝna w latach 2005-2007. 14
Spade bezrobocia rejestrowanego w 2007 rou widoczny jest we wszystich województwach. Ja uazuje mapa powyŝej najwięszy spade bezrobocia w półroczu 2007 rou zaobserwowano w województwie Wielopolsim (22,6%), Dolnośląsim (21,8%) i Opolsim (21,7%). Województwo Zachodniopomorsie slasyfiowano na czwartym miejscu pod względem spadu liczby bezrobotnych w porównaniu z początiem rou. Najmniejszy spade liczby bezrobotnych odnotowano w pięciu województwach: Łódzim, Podarpacim, Mazowiecim, Świętorzysim i Lubelsim. Mapa 1. Spade liczby bezrobotnych w porównaniu z początiem rou w województwach POLSKA ( 17,9 ) Spade liczby bezrobotnych w porónaniu z początiem rou stan na oniec czerwca 2007 rou (%) Od 21,0 do 22,6 ( 3 ) Od 19,3 do 21,0 ( 3 ) Od 17,6 do 19,3 ( 4 ) Od 15,9 do 17,6 ( 1 ) Od 14,2 do 15,9 ( 5 ) Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz Spade liczby bezrobotnych ma swoje odzwierciedlenie w poszczególnych powiatach naszego województwa. Niezwyle pozytywnym elementem widocznym w ońcu czerwca 2007 rou jest spade liczby osób pozostających poza zatrudnieniem we wszystich powiatach województwa w porównaniu z początiem rou. Procentowy spade liczby bezrobotnych w półroczu 2007 rou (licząc od 31 grudnia 2006 do 30 czerwca 2007 rou) dla województwa zachodniopomorsiego wyniósł ponad 20 puntów (tj. spade o 28 382 osoby). W piętnastu powiatach odnotowano spadi liczby bezrobotnych powyŝej wartości dla województwa (20,4%) i są to powiaty: Kamieńsi (34,4%, tj. spade o 1 760 osób), Kołobrzesim (30,5%, tj. spade o 1 400 osób), Wałecim (26,6%, tj. spade o 1 133 osoby), Świdwińsim (25,4%, tj. spade o 1 499 osób), Mieście Świnoujście (24,1%, tj. spade o 572 osoby), Gryfińsim (23,9%, tj. spade o 1 647 osób), Szczecinecim (22,8%, tj. spade o 2 060 osób), Gryficim (22,1%, tj. spade o 1 706 osób), Myśliborsim (21,7%, tj. spade o 1 012 osób), Drawsim (21,7%, tj. spade o 1 535 osób), Mieście Szczecinie (21,4%, tj. spade o 4 607 osób), Sławieńsim (21,2%, tj. spade o 1 289 osób), Łobesim (21,0%, tj. spade o 905 osób), Pyrzycim (20,8%, tj. spade o 799 osób) i Koszalińsim (20,5%, tj. spade o 1 402 osoby). 15
Mapa 2. Spade liczby bezrobotnych w porównaniu z początiem rou z podziałem na powiaty WOJEWÓDZTWO ZACHODNOPOMORSKE ( - 20,4 ) Spade liczby bezrobotnych w porónaniu z początiem rou stan na oniec czerwca 2007 rou (%) Od - 13,7 do - 6,8 ( 4 ) Od - 20,6 do - 13,7 ( 3 ) Od - 27,5 do - 20,6 ( 12 ) Od - 34,4 do - 27,5 ( 2 ) Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz Stopa bezrobocia dla Polsi w ońcu czerwca 2007 rou osiągnęła 12,4%, w porównaniu z początiem rou (grudzień 2006r.) nastąpił spade o 2,5%. Dla województwa zachodniopomorsiego stopa bezrobocia w omawianym oresie wyniosła 17,9%. NaleŜy w tym miejscu zaznaczyć, Ŝe w porównaniu z początiem rou spade stopy bezrobocia w naszym województwie był jednym z najwięszych wśród wszystich województw Polsi i wyniósł 3,9%. NajniŜszą stopę bezrobocia zaobserwowano województwie Wielopolsim (9,3%), Małopolsim (9,%) i Mazowiecim (10,2%). Tabela 6. Dynamia stopy bezrobocia Lp. Województwo Stopa bezrobocia (% do cywilnej ludności Przyrost/spade(-) atywnej zawodowo)* 12.2005 12.2006 06.2007 2006-2005 06.2007-12.2006 POLSKA 17,6 14,9 12,4-2,7-2,5 1. Dolnośląsie 20,6 16,8 13,4-3,8-3,4 2. Kujawso-Pomorsie 22,3 19,3 16,2-30 -3,1 3. Lubelsie 170 15,5 13,5-1,5-2 4. Lubusie 230 19,3 15,8-3,7-3,5 5. Łódzie 17,9 14,8 12,6-3,1-2,2 6. Małopolsie 13,8 11,4 9,5-2,4-1,9 7. Mazowiecie 13,8 11,9 10,2-1,9-1,7 8. Opolsie 18,7 16,3 13,1-2,4-3,2 9. Podarpacie 18,5 16,5 14,2-20 -2,3 10. Podlasie 15,6 13,3 11,1-2,3-2,2 11. Pomorsie 19,2 15,5 12,9-3,7-2,6 16
12. Śląsie 15,5 12,8 10,6-2,7-2,2 13. Świętorzysie 20,6 17,8 15,5-2,8-2,3 14. Warmińso-Mazursie 27,2 23,7 19,6-3,5-4,1 15. Wielopolsie 14,6 11,8 9,3-2,8-2,5 16. Zachodniopomorsie 25,6 21,7 17,9-3,9-3,8 *po orecie GUS za ores od grudnia 2005 r. do sierpnia 2006 r. wyniającej z ustalenia ostatecznej liczby pracujących poza rolnictwem indywidualnym na oniec 2005 r. Z całą pewnością spade liczby osób bezrobotnych jest spowodowany znacznym wzrostem ilości ofert pracy, tórymi dysponowały urzędy pracy w województwie zachodniopomorsim. W pierwszych sześciu miesiącach 2007 rou ogólna liczba ofert, tórymi dysponowały powiatowe urzędy pracy wyniosła ponad 40 tysięcy. W porównaniu z pierwszą połową 2006 rou nastąpił wzrost o 2 464 oferty. W 2006r. ogólna liczba ofert pracy przeroczyła 71 tysięcy (dla porównania w całym 2001 rou odnotowano ponad 26,0 tys. wolnych etatów). W pierwszych pięciu miesiącach ubiegłego rou liczba ofert pracy przyrastała arytmetycznie, osiągając w maju ponad 8 tysięcy. W następnych pięciu miesiącach liczba ta utrzymywała się na wysoim poziomie 6 tysięcy ofert pracy w miesiącu. Wyres 3. Liczba ofert pracy w poszczególnych w latach 2001-2007 26 026 29 550 41 596 49 407 54 458 71 063 40 182 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. półrocze 2007 Najwięszą liczbą ofert pracy dysponowały powiatowe urzędy pracy w powiatach: Mieście Szczecinie (8 962), Kołobrzesim (2612), Stargardzim (2592). Szczecinecim (2531), Goleniowsim (2296). Atywne formy przeciwdziałania bezrobociu są olejnym niezmiernie istotnym czynniiem wpływającym na poprawę sytuacji na rynu pracy. W 2007 rou atywnymi formami objęte zostały 23 tysiące osób bezrobotnych (w porównaniu z połową 2006 rou nastąpił wzrost o 2 187 osób). W pierwszych sześciu miesiącach 2007 rou najwięcej zarejestrowanych osób sorzystało ze szoleń (5 281 osób) i staŝy (4 535 osób). W dalszej olejności atywizację zawodową przeprowadzano w ramach: rozpoczęcie pracy społecznie uŝytecznej (3 868 osób), rozpoczęcie przygotowania zawodowego w miejscu pracy (2 938 osób), roboty publiczne (2 491 osób), prac interwencyjnych, na tóre sierowano 1 849 osób, podjęcie pracy w ramach refundacji osztów zatrudnienia bezrobotnego (1 107 osób), 1 059 osób podjęło działalność gospodarczą, z innych form sorzystało 15 osób. 17
Tabela 7. Wybrane ategorie osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim w latach 2006-2007 Wyszczególnienie Ogółem Udział w ogółem % 2006r. połowa 2007r. Kobiety Udział w ogółem % Ogółem Udział w ogółem % Kobiety Udział w ogółem % RóŜnica 2007r - 2006r Ogółem Ogółem 138 866 100,00% 78 546 56,6% 110 484 100,0% 63 955 100,0% -28 382-14 591 z prawem do zasiłu 22 400 16,1% 10 283 7,4% 17 802 16,1% 8 406 13,1% -4 598-1 877 Zamieszali na wsi 56 822 40,9% 32 341 23,3% 44 313 40,1% 26 061 40,7% -12 509-6 280 Kobiety Osoby w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia naui 3 928 2,8% 2 631 1,9% 1 608 1,5% 1 102 1,7% -2 320-1 529 Cudzoziemcy 49 0,0% 30 0,0% 49 0,0% 32 0,1% 0 2 Do 25 rou Ŝycia 25 385 18,3% 14 579 10,5% 18 690 16,9% 11 067 17,3% -6 695-3 512 Które uończyły szołę wyŝszą, do 27 rou Ŝycia Długotrwale bezrobotne PowyŜej 50 rou Ŝycia Bez walifiacji zawodowych Samotnie wychowujące, co najmniej jedno dzieco do 7 rou Ŝycia 994 0,7% 703 0,5% 495 0,4% 337 0,5% -499-366 92 169 66,4% 55 212 39,8% 73 316 66,4% 45 132 70,6% -18 853-10 080 29 488 21,2% 13 217 9,5% 25 757 23,3% 11 910 18,6% -3 731-1 307 45 315 32,6% 27 926 20,1% 36 674 33,2% 23 054 36,0% -8 641-4 872 9 413 6,8% 8 696 6,3% 8 353 7,6% 7 811 12,2% -1 060-885 Niepełnosprawni 2 706 1,9% 1 354 1,0% 2 548 2,3% 1 320 2,1% -158-34 Liczba osób uprawnionych do pobierania zasiłu wyniosła w ońcu czerwca 2007 rou 17 802 osoby, udział osób pobierających zasiłe do ogółu bezrobotnych wyniósł 16,1%. W porównaniu początiem rou udział ten nie uległ zmianie. Powiatami o najwięszym udziale osób pobierających zasiłe były: Drawsi (25,5%), Świdwińsi (25,0%) i (Myśliborsi 20,7%). Powiatem, w tórym najmniejszy udział bezrobotnych pobierających zasiłe było Miasto Szczecin 8,2%, ten nisi udział wynia z czasu pobierania w tym powiecie zasiłu (tylo 6 miesięcy). Osoby bezrobotne zamieszałe na wsi wg stanu na 30 czerwca 2007 rou, stanowiły 40,1% ogólnej liczby osób bezrobotnych (44 313 osób) w tym 26 061 obiet (tj. 58,8% ogółu w tej ategorii). W porównaniu z początiem rou w tej ategorii odnotowano spade liczby bezrobotnych o 12 509 osób. Osoby w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia naui stanowią 1,5% ogólnej liczby bezrobotnych, tj. 1 608 osób, w tym 1 102 obiety (68,5% ogólnej liczby w tej ategorii). W porównaniu z ońcem 2006 rou nastąpił spade liczby bezrobotnych o 2 320. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych cudzoziemców w naszym województwie w 2006 rou wyniosła 49 osób w tym 30 obiet. W połowie rou liczba bezrobotnych cudzoziemców nie zmieniła się (49 osób). W ategorii do 25 rou Ŝycia zarejestrowano 18 690 osób (16,9% ogółu) w tym 11 067 obiet. Odnotowano spade w odniesieniu do początu rou o 6 695 osób. Liczba osób długotrwale bezrobotnych w ońcu czerwca 2007 rou wyniosła 73 316 osób (66,4% ogólnej liczby bezrobotnych). Kobiety stanowią 61,6% tej ategorii (45 132 osoby). Nastąpił spade o 18 852 osoby. 18
Osoby powyŝej 50 rou Ŝycia stanowią 23,3% (tj. 25 757 osób) ogólnej liczby bezrobotnych. MęŜczyźni stanowią więszość w tej ategorii 53,8%. Odnotowano spade liczby bezrobotnych o 3 731 osób. Osoby bez walifiacji zawodowych stanowiły w połowie 2007r. - 33,2% (36 674 osoby) ogólnej liczby bezrobotnych, z czego 23 054 obiety (tj. 62,9% ogólnej liczby bezrobotnych w tej ategorii). W porównaniu z roiem poprzednim nastąpił spade liczby osób niewywalifiowanych o 8 641 osób. Osoby samotnie wychowujące, co najmniej jedno dzieco do 7 rou Ŝycia stanowiły w ońcu czerwca 2007 rou 7,6% ogólnej liczby bezrobotnych. W przewaŝającej części były to obiety, tóre stanowiły 93,5% ogólnej liczby w tej ategorii. W tej grupie spade liczby bezrobotnych w porównaniu z początiem rou wyniósł 1 060 osób. Liczba osób bezrobotnych niepełnosprawnych ogółem ształtowała się na poziomie 2 548 osób, stanowiło to 2,1% ogółu bezrobotnych w województwie. Jednym z elementów, tóre uazują pełny obraz zjawisa bezrobocia w naszym województwie są dane statystyczne prezentujące struturę osób bezrobotnych według wieu, wyształcenia, czasu pozostawania bez pracy i staŝu pracy. Wyres 4. Strutura osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim w półroczu 2007 wg wieu wg wyształcenia wyŝsze 35-44 lata 19,0% 25-34 lata 27,3% 45-54 lata 28,1% 55-59 lat 7,6% 60-64 lata 18-24 lata 1,2% 16,9% gimnazjalne i poniŝej 38,7% 5,0% policealne i średnie zawodowe 18,7% średnie ogólnoształcące zasadnicze 8,0% zawodowe 28,5% wg czasu pozostawania bez pracy pow. 24 31,5% 12-24 16,0% do 1 8,7% 1-3 10,5% 3-6 13,2% 6-12 20,1% wg staŝu pracy bez staŝu 22,0% 30 lat i więcej 2,1% 20-30 11,5% 10-20 14,6% do 1 rou 17,7% 1-5 19,0% 5-10 12,9% stotnym elementem charateryzującym struturę osób bezrobotnych według wieu w województwie zachodniopomorsim jest jeden z najniŝszych wsaźniów bezrobocia wśród osób najmłodszych, czyli w wieu 18-24 lata. W ońcu czerwca 2007 rou odsete osób bezrobotnych w tej grupie w województwie zachodniopomorsim wyniósł 16,9% (wartość wsaźnia dla Polsi w tym oresie wynosiła 18,9%). 19
Najwięszą grupę osób bezrobotnych stanowią osoby w przedziale wieowym 45-54 lata (tj. 31 018 osób, co daje 28,1%) i 25-34 lata (tj. 30 122 osoby, co daje 27,3% ogólnej liczby bezrobotnych), 19% ogólnej liczby osób bezrobotnych to osoby w wieu 35-44 lata (20 995 osób), dwiema zdecydowanie najmniejszymi grupami były osoby w wieu od 55 do 59 lat (tj. 7,6%) i osoby slasyfiowane w ategorii 60-64 lata, tóre stanowiły 1,2% (1 293 osoby) ogólnej liczby bezrobotnych. W struturze osób pozostających poza zatrudnieniem według wyształcenia, moŝna zauwaŝyć, Ŝe najwięszą grupę stanowią osoby z wyształceniem gimnazjalnym i poniŝej, to ponad 38,7% (42 789 osób) ogólnej liczby bezrobotnych. Kolejną znaczną grupę stanowią osoby z wyształceniem zasadniczym zawodowym (28,5%). Pozostałe grupy wyróŝnione ze względu na wyształcenie stanowią razem jedną trzecią ogólnej liczby bezrobotnych i są to osoby z wyształceniem: policealnym i średnim zawodowym 18,7%; średnim ogólnoształcącym 9% i osoby legitymujące się wyŝszym wyształceniem 5% (udział osób z wyŝszym wyształceniem jest znacząco niŝszy niŝ przeciętna dla Polsi, tóra wyniosła 6,1% w ońcu czerwca 2007r.). Osoby zarejestrowane jao bezrobotne powyŝej 12 miesięcy stanowiły w województwie zachodniopomorsim ponad 47% ogólnej liczby osób bezrobotnych. W ategorii 12-24 miesięcy to 16% ogólnej liczby bezrobotnych, natomiast w ategorii powyŝej 24 miesięcy pozostawania bez pracy odnotowano 31,5% ogólnej liczby bezrobotnych. Kolejne wyróŝnione ategorie to: 6-12 miesięcy ponad 20%, 3-6 miesięcy to 13,2%, 1-3 miesięcy ponad 10,5% i do 1 miesiąca niespełna 8,7%. Analizując dane dotyczące podziału bezrobotnych według staŝu pracy moŝna zaobserwować znaczny udział bezrobotnych w grupie bez staŝu (22 %, tj. 24 356 osób), ze staŝem do 1 rou (17,7%) i od 1 do 5 lat staŝu (19%). Ponad 39% ogółu bezrobotnych stanowili bezrobotni z dwóch wymienionych grup (bez staŝu i do 1 rou). MoŜe to oznaczać, Ŝe duŝą grupę bezrobotnych stanowią absolwenci i młode osoby z niewielim staŝem pracy. 20
Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów) Na dzień 30 czerwca 2007 rou najmniejszą grupą zawodową na rynu pracy w województwie zachodniopomorsim były osoby bezrobotne posiadające zawody mieszczące się w dwóch wielich grupach zawodowych: Siły zbrojne (0) - 303 osoby (0,3% ogółu), Przedstawiciele władz publicznych, wyŝsi urzędnicy i ierownicy (1) - 380 osób (0,3% ogólnej liczby bezrobotnych). W pozostałych wielich grupach zawodowych odnotowano: Specjaliści (2) 5 941 osób (5,4% ogółu), obiety w tej grupie stanowią ponad 73%; Technicy i inny średni personel (3) 14 162 osoby (12,8% ogółu), obiety stanowią 65,3% tej ategorii; Pracownicy biurowi (4) 3 904 osoby (3,5% ogółu), obiety w tej grupie stanowią zdecydowana więszość tj. 84,7%; Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (5) 16 325 osób (14,8% ogółu) w tym 14 668 obiet (89,8% tej grupy); Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (6) 4 496 osób (4,1%), obiety stanowią 62,3% (2 803 osoby); Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (7) 25 060 osób (22,7% ogółu), obiety stanowią 27,3% (8 370 osób); Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (8) 4 682 osoby (4,2% ogółu), obiety stanowią 27,1% (1 270 osób); Pracownicy przy pracach prostych (9) 15 242 osoby (13,8%), obiety stanowią 57,9% (8 827 osób). W półroczu 2007 rou w ewidencji urzędów pracy zarejestrowanych było 19 988 osób bez zawodu, w tym 12 446 obiet. Tabela 8. Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności w województwie zachodniopomorsim w półroczu 2007 rou Symbol Zawody i specjalności Ogółem obiety Zarejestrowani bezrobotni w ońcu czerwca 2007 rou do 12 mies. od dnia uończenia poprzednio pracujący, pozostający bez pracy w miesiącach szoły razem obiety do 1 1-12 pow. 12 razem obiety razem obiety razem obiety 0 SŁY ZBROJNE 303 0 1 0 14 0 75 0 29 0 1 1 PRZEDSTAWCELE WŁADZ PUBLCZNYCH, WYśS URZĘDNCY KEROWNCY Oferty pracy zgłoszone w półroczu 2007r. 380 182 1 1 28 9 172 79 179 94 129 2 SPECJALŚC 5 941 4 359 498 341 491 354 2 275 1 652 1 757 1 363 1 835 3 TECHNCY NNY ŚREDN PERSONEL 14 162 9 246 289 197 1 053 633 5 068 3 182 4 853 3 434 3 662 4 PRACOWNCY BUROW 3 904 3 306 27 19 245 199 1 365 1 112 2 010 1 746 4 728 PRACOWNCY USŁUG OSOBSTYCH 5 SPRZEDAWCY ROLNCY, OGRODNCY, LEŚNCY 6 RYBACY ROBOTNCY PRZEMYSŁOW 7 RZEMEŚLNCY OPERATORZY MONTERZY MASZYN 8 URZĄDZEŃ PRACOWNCY PRZY PRACACH 9 PROSTYCH 16 325 14 668 81 69 1 041 891 6 009 5 280 7 375 6 834 5 577 4 496 2 803 7 7 285 138 1 509 828 2 245 1 457 411 25 060 6 848 57 14 1 912 382 10 507 2 457 10 013 3 212 8 136 4 682 1 270 8 4 345 88 1 922 493 2 123 630 2 674 15 243 8 827 8 5 904 459 5 336 2 779 8 070 4 945 13 026 21
Do 2005 rou hierarchia zawodów o najwięszej liczbie bezrobotnych wydawała się ułoŝona. W 2006 rou schemat ten został zaburzony, przyczyna tego moŝe wydawać się migracja zarobowa. Dwa pierwsze zawody uplasowały się na tej samej pozycji, tj. sprzedawca i robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym. Więszy napływ wystąpił w zawodach robotni gospodarczy i asystent eonomiczny. Tabela 9. Zawody o najwięszej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych w województwie zachodniopomorsim w latach 2000-2007 półrocze 2000r. 2001r. 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 2007 Sprzedawca Sprzedawca Sprzedawca Sprzedawca Sprzedawca Sprzedawca Sprzedawca Sprzedawca Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Ślusarz Kucharz Ślusarz Ślusarz Kucharz Kucharz Kucharz Murarz Kucharz Murarz Murarz Ślusarz Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni gospodarczy Asystent eonomiczny Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Asystent Robotni gospodarczy Murarz Ślusarz Murarz Kucharz Ślusarz Murarz Kucharz Ślusarz Pracowni biurowy Sprzątacza Robotni gospodarczy Planista producyjny Krawiec Pracowni biurowy Sprzątacza Robotni gospodarczy Planista producyjny Mechani sam.os. Pracowni biurowy Planista producyjny Mechani sam.os. Robotni gospodarczy Pracowni biurowy Robotni gospodarczy Mechani sam.os. Asystent eonomiczny Robotni gospodarczy Asystent eonomiczny Pracowni biurowy Mechani sam.os. Sprzątacza Sprzątacza Sprzątacza Robotni gospodarczy Asystent eonomiczny Pracowni biurowy Ślusarz Murarz Krawiec Kucharz Murarz Krawiec Sprzątacza Sprzątacza Sprzątacza Mechani sam.os. Pracowni biurowy Mechani samochodów osobowych Sprzedawca i pracowni w przemyśle przetwórczym to zawody, tóre od lat utrzymują duŝą liczbę osób bezrobotnych. Zestawienie zawodów o najwięszej licznie osób bezrobotnych w ońcu rou z danymi z półrocza wsazuje te zawody, w tórych duŝe nasycenie pojawia się w oresie letnim (asystent, mechani samochodowy). Doładnie zjawiso sezonowości moŝna zaobserwować analizując oferty pracy w półroczu 2007r. 22
Osoby w oresie do 12 miesięcy od dnia uończenia naui W półroczu 2007 rou odnotowano 1 608 osób (1,2% ogółu) bezrobotnych w oresie do 12 miesiąca od dnia uończenia naui, w tym 1 102 obiety. Najliczniejszą grupą są osoby bez zawodu 631 osób, w tym 445 obiet (tj. 70,5%). W następnej olejności wyróŝniono zawody: Eonomista - 81 Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista] - 45 Sprzedawca - 44 Techni Ŝywienia i gospodarstwa domowego - 38 Pedagog - 34 Pracowni administracyjny [zawód szolny: Techni administracji] - 19 Nauczyciel wychowania fizycznego - 18 Socjolog - 18 Kucharz małej gastronomii - 18 Handlowiec [zawód szolny: Techni handlowiec] - 17 Specjalista do spraw maretingu i handlu [sprzedaŝy] - 16 Techni mechani - 15 Pracowni biurowy [ szolny: Techni prac biurowych] - 14 nŝynier technologii Ŝywności - 13 Pozostali specjaliści do spraw eonomicznych i zarządzania gdzie indziej nieslasyfiowani - 13 Mapa 3. Udział osób bezrobotnych do w oresie do 12 miesięcy od dna uończeniu szoły WOJEWÓDZTWO ZACHODNOPOMORSKE ( 1,5% ) Udział osób bezrobotnych do w oresie do 12 miesięcy od dna uończeniu szoły stan na oniec czerwca 2007 rou (%) Od 2,7 do 3,1 ( 1 ) Od 2,2 do 2,7 ( 1 ) Od 1,7 do 2,2 ( 5 ) Od 1,2 do 1,7 ( 6 ) Od 0,7 do 1,2 ( 8 ) Wojewódzi Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz 23
Osoby bezrobotne powyŝej 12 miesięcy W połowie 2007 rou odnotowano 41 225 osób bezrobotnych pozostających bez pracy powyŝej 12 miesięcy. Udział bezrobotnych obiet w tej ategorii pod oniec omawianego oresu wyniósł 61,4% (tj. 25 317 obiet). Mimo spadu ogólnej liczby bezrobotnych (w porównaniu z czerwcem 2006 rou spade wyniósł ponad 15 tys. osób) udział osób w tej grupie nadal jest znaczący. Problem długotrwałego bezrobocia wysuwa się na pierwszy plan, wsazując instytucjom przeciwdziałającym sutom bezrobocia, na tóre grupy społeczne naleŝałoby zwrócić szczególną uwagę. Mowa tu o instytucjach, mających za zadanie identyfiować, docierać do jednoste, tóre straciły wiarę w szybi lub jaiolwie powrót na ryne pracy. Są to przede wszystim Kluby Pracy, tóre działają w zasadzie we wszystich powiatach. Wieli wpływ na udzielanie poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej ma Centrum nformacji i Planowania Kariery Zawodowej w Szczecinie i oddział zamiejscowy w Koszalinie działające przy Wojewódzim Urzędzie Pracy w Szczecinie. Wśród osób długotrwale bezrobotnych najliczniejszą grupę zawodową stanowią: Sprzedawca - 4925 Bez zawodu - 2571 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 2022 Robotni gospodarczy - 1326 Sprzątacza - 1021 Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista] - 994 Ślusarz - 902 Kucharz - 873 Murarz - 863 Szwacza - 816 Pierwsza dziesiąta zawodów stanowi ponad 39% wszystich osób długotrwale bezrobotnych. Wśród długotrwale bezrobotnych obiet najliczniejsze zawody to: Sprzedawca - 4647 Bez zawodu - 1602 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 1280 Sprzątacza - 1013 Asystent eonomiczny [zawód szolny: Techni eonomista] - 932 Szwacza - 813 Krawiec - 795 Kucharz - 778 Pracowni biurowy [ szolny: Techni prac biurowych] - 754 Robotni gospodarczy - 641 24
Analiza bezrobocia według PKD Polsa Klasyfiacja Działalności 7 jest podstawą systemu lasyfiacji gospodarczych i społecznych, do tórej nawiązują inne lasyfiacje, a zwłaszcza Polsa Klasyfiacja Wyrobów i Usług. PKD ustala symbole, nazwy i zares poszczególnych grupowań lasyfiacyjnych na pięciu róŝnych poziomach, tj. secji i podsecji, działów, grup, las i podlas. Klasyfiacja działalności stosowana jest m.in. do: lasyfiowania podmiotów gospodarczych dla potrzeb rajowego, urzędowego rejestru podmiotów gospodari narodowej REGON - wg rodzaju prowadzonej przez nie działalności, przedstawiania strutury gospodari narodowej z puntu widzenia społecznego podziału pracy, zestawiania dynamicznych szeregów dla potrzeb eonomicznej analizy rozwoju gospodarczego, opracowywania bilansów gospodari narodowej, w tym zintegrowanych rachunów narodowych, sporządzania porównań międzynarodowych, zestawiania informacji statystycznych, odpowiednio porównywalnych z innymi rajami 8. Tabela 10. Bezrobotni według o rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w województwie zachodniopomorsim w półroczu 2007 Secja PKD Bezrobotni zarejestrowani w -półroczu Bezrobotni stan w ońcu - półrocza Oferty pracy zgłoszone w - półroczu Oferty pracy stan w ońcu - półrocza Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 3 213 6 635 1 327 139 Rybactwo 267 371 107 2 Górnictwo 85 192 118 2 Przetwórstwo przemysłowe 11 759 19 001 7 855 690 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, wodę 373 598 301 2 Budownictwo 4 370 6 840 3 140 229 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocyli oraz artyułów uŝytu osobistego i domowego 9 299 16 512 5 777 492 Hotele i restauracje 2 211 3 797 2 395 210 Transport, gospodara magazynowa i łączność 1 819 3 019 1 706 182 Pośrednictwo finansowe 403 704 802 55 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 2 928 4 221 3 508 481 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 4 755 7 253 7 796 498 Eduacja 967 1 904 1 083 182 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 1 644 3 070 1 820 140 Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 4 596 6 558 2 434 191 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów 145 400 9 1 Organizacje i zespoły esterytorialne 7 3 1 0 Działalność nie zidentyfiowana 2 856 5 050 0 0 Ogółem 51 697 86 128 40 179 3 496 7 Klasyfiacja PKD została wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. (Dz. U. nr 33, poz. 289) z późniejszymi zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 165, poz. 1727) do stosowania w statystyce, ewidencji i doumentacji oraz rachunowości, a taŝe w urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej. Zastąpiła ona lasyfiację wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 październia 1997 r. (Dz. U. Nr 128, poz. 829, z późń. zm.). 8 http://www.stat.gov.pl/lasyfiacje/opisy_lasyfiacji/pd.htm 25
W Powiatowych Urzędach Pracy zarejestrowano 86 128 osób bezrobotnych (stan na 30 czerwca 2007 rou) poprzednio pracujących, jest to 78% ogólnej liczby bezrobotnych. W więszości osoby te pracowały w setorze prywatnym 75,5% (tj. 65 025 osób) a tylo 24,5% (16 053 osoby) w setorze publicznym. W poszczególnych secjach PKD odnotowano (stan na 30 czerwca 2007r.): Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 6 635 osób, w tym 3 217 obiet (48,5%). Ponad 81% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym, 19% w setorze publicznym. Liczba ofert pracy od 2002 rou utrzymuje się na poziomie ponad 2 tysięcy. W półroczu odnotowano 1 327 ofert pracy. Rybactwo ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 371 osób, w tym 86 obiet (23,2%). Ponad 87% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2004 rou systematycznie maleje, osiągając w 2006 rou sumę 42 ofert. Natomiast w połowie br. zgłoszono do urzędów pracy juŝ 107 ofert pracy. Górnictwo ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 192 osoby, w tym 96 obiet (50%). Ponad 92% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2003 rou systematycznie maleje, osiągając w 2006 rou sumę 58 ofert. w półroczu odnotowano 118 ofert pracy. Przetwórstwo przemysłowe - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 19 001 osób, w tym 10 513 obiet (53,3%). Ponad 93,5% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2002 rou systematycznie rośnie, osiągając w 2006 rou sumę 16 401 ofert, a w półroczu 2007 liczba ofert pracy wyniosła 7 855. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 598 osób, w tym 143 obiety (23,9%). Ponad 49% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2003 rou utrzymuje się ma poziomie ponad 450, osiągając w 2006 rou sumę 509 ofert. W półroczu 2007 rou odnotowano 301ofert pracy. Budownictwo ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 6 840 osób, w tym 1 002 obiety (14,6%). Ponad 94% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2002 rou systematycznie rośnie, osiągając w 2006 rou sumę 6 291 ofert. W 2007 rou od stycznia do czerwca odnotowano 3 140 ofert pracy. Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocyli oraz artyułów uŝytu osobistego i domowego ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 16 512 osób, w tym 11 878 obiet (71,9%). Ponad 93,5% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2001 rou systematycznie rośnie, przeraczając w 2006 rou 9 tysięcy ofert. W pierwszych sześciu miesiącach 2007 liczba ofert pracy wyniosła 5 777. Hotele i restauracje ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 3 797 osób, w tym 3 027 obiet (79,7%). Ponad 96% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2002 rou systematycznie rośnie, osiągając w 2006 rou ponad 3 tys. ofert, a w półroczu 2007 liczba ofert pracy wyniosła 2 395. Transport, gospodara magazynowa i łączność - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 3 019 osób, w tym 1 355 obiet (44,9%). Ponad 72,6% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2002 rou systematyczne wzrasta, osiągając w 2006 rou ponad 3 tys. ofert. W pierwszych sześciu miesiącach 2007 liczba ofert pracy wyniosła 1 706. Pośrednictwo finansowe - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 704 osoby, w tym 581 obiet (82,5%). Ponad 76% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2001 rou systematycznie rośnie, osiągając w 2006 rou sumę 1 253 ofert. W półroczu 2007 rou odnotowano 802 oferty pracy. 26
Obsługa nieruchomości ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 4 221 osób, w tym 2 572 obiety (60,9%). Ponad 82% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2001 rou systematycznie rośnie, osiągając w 2006 rou ponad 5,7 tys. ofert. W pierwszych sześciu miesiącach 2007 liczba ofert pracy wyniosła 3 508. W 2007 rou od stycznia do czerwca odnotowano 7 796 ofert pracy. Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 7 253 osoby, w tym 2 942 obiety (40,6%). Ponad 77% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze publicznym. Liczba ofert pracy od 2004 rou systematycznie rośnie, przeraczając w 2006 rou 12,5 tys. ofert. Natomiast w połowie br. zgłoszono do urzędów pracy juŝ 7 796 ofert pracy. Eduacja - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 1 904 osoby, w tym 1 454 obiety (76,4%). Ponad 66% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze publicznym. Liczba ofert pracy od 2001 rou systematyczne rośnie, osiągając w 2006 rou 2 414 ofert. W półroczu 2007 rou odnotowano 1 083 oferty pracy. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 3 070 osób, w tym 2 537 obiet (82,6%). Ponad 71% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze publicznym. Liczba ofert pracy od 2002 rou systematycznie rosła do 2005 utrzymując poziom o. 3 tysiąca ofert. W 2007 rou od stycznia do czerwca odnotowano 1 820 ofert pracy. Działalność usługowa omunalna, społeczna i indywidualna, pozostała ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 6 558 osób, w tym 3 916 obiet (59,7%). Ponad 87% bezrobotnych poprzednio pracowało w setorze prywatnym. Liczba ofert pracy od 2002 rou systematycznie rośnie, osiągając w 2006 rou wielość ponad 4 tys. W półroczu 2007 rou odnotowano 2 434 oferty pracy. Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 400 osób, w tym 307 obiet (76,7%). W półroczu 2007 rou odnotowano 9 ofert pracy. Działalności niezidentyfiowana - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 5 050 osób, w tym 2 886 obiet (57,1%). Dotychczas niepracujący - ogólna liczba bezrobotnych wyniosła 24 356 osób, w tym 15 440 obiet (tj. 63,4%). Od 2000 do 2003 rou liczba osób dotychczas niepracujących systematycznie rosła (43 282 osoby w 2003 rou). Spade w tej ategorii nastąpił od 2004 rou, w porównaniu 2006 roiem z 2003 spade liczby bezrobotnych wynosi 12 460 osób. 27