Opryskiwacze na MTAS 2009 Jan Przyrowski W relacji z V Międzynarodowych Targów Agrotechniki Sadowniczej, zamieszczonej SN 2/2009, przedstawiliśmy ciągniki sadownicze eksponowane w Centrum Wystawienniczo- Kongresowym Gromada w Warszawie. W tym numerze prezentujemy maszyny, które w targowej ekspozycji stanowiły najliczniejszą grupę opryskiwacze. Można było obejrzeć kilkadziesiąt ciągnikowych maszyn zawieszanych i przyczepianych krajowych i zagranicznych producentów, wyposażonych w zróżnicowane zespoły robocze. Agrola Opryskiwacze przyczepiane firmy Z.H.P. Agrola Zdzisław Niegowski są przeznaczone do ochrony sadów karłowych, półkarłowych i tradycyjnych. Wykonany z poliestru (żywicy) lub polietylenu zbiornik główny ma pojemność 1000 l, 1500 l lub 2000 l. Opryskiwacze mogą być wyposażone w cztery rodzaje przystawek. W sadach tradycyjnych są wykorzystywane wentylatory ART. 35 NW z tradycyjnym ciągiem powietrza oraz ART. 36 OC. z odwróconym ciągiem. Do wykonywania zabiegów ochronnych w sadach karłowych i półkarłowych przeznaczona jest przystawka kolumnowa ART. 65 TURBO z odwróconym ciągiem powietrza. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom sadowników, Agrola opracowała uniwersalny opryskiwacz Optimum z przystawką kolumnową o odwróconym ciągu powietrza, przeznaczony do ochrony wszystkich rodzajów sadów. Nowatorska regulacja kierownic powietrza umożliwia precyzyjne dostosowanie zasięgu cieczy do kształtu i wielkości drzew. Boczne kierownice (dodatkowe rozwiązanie w przystawce kolumnowej ART. 65 TURBO) przystawki kolumnowej odchylają strumień powietrza stosownie do kierunku i siły wiatru oraz objętości koron drzew. Dzięki temu, oprócz precyzji wykonania oprysku, uzyskuje się kilkunastoprocentową oszczędność cieczy roboczej. Kierownice są sterowane z kabiny ciągnika za pomocą siłownika elektrycznego. We współpracy z Zakładem Agroinżynierii ISiK w Skierniewicach został skonstruowany dwuwentylatorowy opryskiwacz Agrola Vertical. Unikalna w skali światowej konstrukcja umożliwia ochronę wysoko prowadzonych drzew w sadach intensywnych. Wysokość położenia napędzanego hydraulicznie górnego wentylatora można zmieniać w zakresie 1,8 2,6 m od poziomu ziemi do osi wentylatora, dzięki czemu pionowy zasięg cieczy i powietrza precyzyjnie dostosowuje się do sposobu prowadzenia drzew. Tradycyjny wentylator może wprawdzie wytworzyć strumień powietrza sięgający wierzchołków drzew o wysokości 5 m, jednak na tej wysokości jego prędkość jest już niewielka i często ulega odchyleniu ku tyłowi w trakcie przemieszczania się opryskiwacza. Jednocześnie nadmierna objętość powietrza, kierowana w dolną i środkową część korony, znacznie zwiększa straty wywołane przedmuchiwaniem cieczy. W opryskiwaczu dwuwentylatorowym napędzany mechanicznie wentylator dolny może mieć znacznie mniejszą wydajność, gdyż jego zadaniem jest równomierne naniesienie cieczy wyłącznie w swoim sąsiedztwie. Ponadto, dzięki zastosowaniu górnego wentylatora
odległość szczeliny wylotowej od wierzchołków drzew jest mniejsza niż przy użyciu tradycyjnych opryskiwaczy, co sprawia, że ciecz użytkowa dociera do wierzchołków drzew nawet przy wietrznej pogodzie. Agromet Pilmet Firma z Brzegu prezentowała rodzinę przyczepianych opryskiwaczy sadowniczych Ślęza. Zbiorniki o pojemności 1000 l, 1500 l lub 2000 l są wykonane z polietylenu odpornego na działanie niskich i wysokich temperatur oraz promieniowanie ultrafioletowe. W jednej zwartej bryle jest umieszczony zbiornik główny cieczy roboczej, zbiornik wody czystej do płukania układu, zbiornik do mycia rąk. Kształt zbiornika głównego zapewnia całkowite opróżnienie go z cieczy roboczej, a gładkie ścianki wewnętrzne i układ dwóch myjek wirowych umożliwiają dokładne przepłukanie czystą wodą całego układu cieczowego po zakończeniu zabiegu. Wszystkie opryskiwacze Ślęza w wersji podstawowej są wyposażone w eżektorowe urządzenie zasysające środki chemiczne bezpośrednio ze zbiornika, w którym jest dostarczany preparat. Dzięki takiemu rozwiązaniu operator opryskiwacza nie ma bezpośredniego kontaktu z chemikaliami. Do wstępnego rozwodnienia środka chemicznego służy umieszczony bezpośrednio we wlewie kosz zasypowy z płuczką ciśnieniową. Wchodzący w skład wyposażenia standardowego zawór ręczny umożliwia precyzyjną regulację ciśnienia oprysku, sterowanie dwiema sekcjami roboczymi oraz włączanie i wyłączanie dysz. Wartość ciśnienia odczytuje się z manometru z glicerynowym tłumieniem drgań wskazówki. Opcjonalnie opryskiwacze mogą być wyposażone w elektrozawór proporcjonalny. Umożliwia on zdalne sterowanie z kabiny ciągnika wszystkimi funkcjami roboczymi oraz odczyt wartości ciśnienia roboczego z ciekłokrystalicznego wyświetlacza umieszczonego na pulpicie sterującym. W zależności od rodzaju zamontowanej przystawki opryskiwacze Ślęza mogą być stosowane w sadach prowadzonych zarówno tradycyjnie, jak i według najnowocześniejszych metod. Do zabiegów w sadach tradycyjnych Pilmet oferuje dwubiegowe przystawki wentylatorowe o 14 lub 16 głowicach opryskowych, dwubiegową przystawkę wentylatorową z odwrotnym ciągiem powietrza z 14 głowicami oraz dwubiegową przystawkę kolumnową z odwrotnym ciągiem z 8 głowicami. W wysokich nasadzeniach znajduje zastosowanie dwubiegowa przystawka CD plus z 18 głowicami lub dwubiegowa przystawka kolumnowa Duet z 16 głowicami, natomiast do zabiegów w krzewach (porzeczka, malina, borówka) dwubiegowa przystawka kolumnowa Oktopus z 8 lub 10 głowicami opryskowymi. Bury Maszyny Rolnicze Polietylenowe zbiorniki o pojemności 1000 l, 1500 l i 2000 l mają również przyczepiane opryskiwacze sadownicze Wulkan firmy Bury Maszyny Rolnicze. W ich konstrukcji na uwagę zasługuje nowoczesne rozwiązanie przystawki, wyposażonej w przekładnię zębatą z dwoma przełożeniami i położeniem neutralnym oraz w wentylator o bardzo dużej wydajności z regulowanymi łopatkami. Zespół umieszczonych w wysokiej obudowie (2,7 m przystawek nieruchomych kierownic precyzyjnie rozdziela strumień powietrza na prawą i lewą stronę oraz do góry. Powietrze, opuszczając wentylator przez wyposażony w łopatki wylot w jego obudowie, odchylony o 10º do tyłu i 15º do góry, ulega zawirowaniu, co zapewnia dokładną
penetrację korony drzewa. Specjalny kanał umieszczony z tyłu obudowy transportuje nadmiar powietrza z dolnych partii przystawki do góry, dzięki czemu można opryskiwać 4-metrowe drzewa. Oprawy rozpylaczy na dwie, cztery lub pięć dysz z możliwością zamykania i z zaworkami antykropelkowymi umożliwiają szybką zmianę dawki cieczy roboczej oraz dostosowanie urządzenia do wysokości drzew. Opryskiwacze przyczepiane Wulkan mogą być także wyposażone w przystawki wentylatorowe okrągłe z odwróconym ciągiem, znajdujące zastosowanie we wszystkich rodzajach sadów, oraz w przystawki wentylatorowe z odwróconym ciągiem o wysokości 1,40 m, przeznaczone do opryskiwania jagodników. Obydwa rodzaje przystawek firma Bury Maszyny Rolnicze montuje również w sadowniczych opryskiwaczach zawieszanych serii Wulkan Mini o pojemności zbiornika 400 l, 600 l lub 800 l. Dragone Rodzina przyczepianych opryskiwaczy firmy Dragone (Techsad jest generalnym przedstawicielem na Polskę) składa się z czterech modeli o pojemności zbiornika głównego 1100 l, 1600 l, 2210 l i 3150 l. Opryskiwacze mogą być wyposażone w tradycyjne przystawki wentylatorowe Athos 80 i Athos 90, jednowirnikową przystawkę kolumnową Athos T lub dwuwirnikową przystawkę kolumnową. Zaopatrzona w dwa przeciwbieżne wirniki przystawka kolumnowa zapewnia uzyskanie idealnie symetrycznego rozkładu pozi0mego cieczy, tzn. zarówno z lewej, jak i z prawej strony opryskiwacza drzewa są zawsze jednakowo dobrze chronione, bez ryzyka wystąpienia miejsc słabiej spenetrowanych przez strumień powietrza. Dzięki deflektorowi (kolumnie) środek chemiczny jest równomiernie nanoszony na dolne i górne partie korony. Przystawka jest doub 3,0 m) stępna w dwóch wersjach: z obudową wentylatora wykonaną z ze stali kwasoodpornej (k1) oraz polietylenu (k2). Obie są wyposażone w przekładnię dwubiegową oraz w wirniki z bezstopniowo nastawnym kątem łopat. Zastosowany w opryskiwaczach Dragone system podwójnej filtracji zasysanej do zbiornika cieczy umożliwia czerpanie jej z naturalnych zbiorników otwartych, np. ze stawów.
Hardi Polska Firma Hardi Polska z Kutna wystawiła na targach duński opryskiwacz sadowniczy przyczepiany Zaturn ze zbiornikiem o pojemności 1500 l. Producent oferuje do niego cztery rodzaje przystawek. Przystawka kolumnowa Duo jest przeznaczona do ochrony sadów karłowych i półkarłowych, przystawka kolumnowa Jet do sadów półkarłowych i tradycyjnych. Przystawka pneumatyczna Paraflow została zaprojektowana do wykonywania zabiegów ochrony krzewów jagodowych. Cannon jest specjalistyczną przystawką wykorzystywaną w szkółkach roślin ozdobnych. Przystawki Duo i Jet są wyposażone w wentylator osiowy ze sprzęgłem odśrodkowym, a przystawki Paraflow i Cannon w wentylator promieniowy. Lochmann Plantatec Sadownicza propozycja firmy Lochmann Plantatec, której generalnym przedstawicielem w Polsce jest Felimpex, to opryskiwacze przyczepiane serii RAS i RPS z tradycyjnym lub odwróconym ciągiem powietrza, wyposażone w podwójne wentylatory osiowe z obudową wykonaną z odpornej na korozję stali ocynkowanej. Zastosowany w nich 8-ramienny wirnik z możliwością regulacji kąta nachylenia łopat wytwarza dużą ilość powietrza (do 80 tys. m3/h), opuszczającego wentylator przy małej prędkości obrotowej (niskie zapotrzebowanie na moc). Zaletą takiej konstrukcji wirnika jest wysoka wydajność i niski poziom hałasu. Umieszczone za nim kierownice powietrza zapobiegają powstawaniu zawirowań, dzięki czemu kąt wylotu powietrza, jego ilość i prędkość są identyczne po obu stronach wentylatora. Zapobiega to powstawaniu zawirowań pionowych, a przedłużony kanał powietrzny występowaniu efektu zasysania zwrotnego. Kolumna poprzeczna Q umożliwia podanie cieczy roboczej na wysokość 10 m. Dwubiegowa przekładnia z wolnym biegiem w połączeniu z wirnikiem pozwala uzyskać minimalny lub maksymalny wydatek powietrza przy optymalnych obrotach silni-ka zagregatowanego z opryskiwaczem ciągnika. Polietylenowe (RPS) i żywiczne (RAS) trójkomorowe zbiorniki opryskiwaczy sadowniczych Lochmann Plantatec mają pojemność 645 2100 l i wyposażone są m.in. w pompę Comet o wydajności 135 l/min. wykonane z mosiądzu i stali szlachetnej, szerokokątny wał odbioru mocy, mieszadło niskociśnieniowe niepowodujące pienienia cieczy, a także resory.
Mitterer Wśród prezentowanych na targach opryskiwaczy firmy Mitterer, których dystrybutorem na naszym rynku jest Activ, największym zainteresowaniem sadowników cieszył się model wyposażony w przystawkę z sześcioma napędzanymi hydraulicznie wentylatorami. Obudowa wentylatorów jest wykonana ze stali ocynkowanej, a łopatki z tworzywa sztucznego. Ciecz robocza jest rozpylana przez 18 dwugłowicowych przestawianych dysz. Opryskiwacz jest dostępny ze zbiornikiem polietylenowym o pojemności 1000 l lub poliestrowym (z włókna szklanego) o pojemności 1500 l. Tifone W opryskiwaczach Vento włoskiej firmy Tifone (której przedstawicielem w Polsce jest Techsad) na uwagę zasługuje sposób zmiany kąta nachylenia łopat w wentylatorze. Za pomocą specjalnego klucza w ciągu zaledwie 6 sekund można zmienić jego wartość, dostosowując tym samym wydajność wentylatora do warunków panujących w sadzie oraz do wielkości drzew. Właściwy dobór dawki oprysku zapewniają nowoczesne dwupozycyjne oprawy rozpylaczy, które umożliwiają błyskawiczną jej zmianę. Wykonane z mosiądzu oprawy są wyposażone w zaworki przeciwkroplowe, tzw. antykapacze, które zamykają dopływ cieczy, jeżeli ciśnienie w przewodach spadnie poniżej 5 barów. Charakterystycznym elementem wentylatora Tifone Vento jest specjalny deflektor umieszczony przed wirnikiem, zapewniający doskonałą symetrię oprysku. W zależności od potrzeb klienta opryskiwacze Vento mogą być wyposażone w różnego rodzaju przystawki, począwszy od tradycyjnych osiowych, osiowej o zwiększonym zasięgu Biturbo, po deflektory kolumnowe New Tower i Inox Tower. Przystawka wentylatorowa z odwróconym ciągiem powietrza Inox Tower idealnie sprawdza się w sadach karłowych, natomiast zasięg i wydajność przystawki New Tower, której konstrukcja łączy zalety wentylatora tradycyjnego i deflektorowego, umożliwiają wykonywanie zabiegów w sadach o rozstawie drzew dochodzącej do 5 m. Z myślą o plantatorach roślin jagodowych firma Tifone opracowała specjalny deflektor, będący dodatkowym wyposażeniem tradycyjnej przystawki osiowej. Zamontowanie go na wentylatorze zwiększa uniwersalność opryskiwacza, który może być stosowany zarówno w jagodniku, jak i w sadzie owocowym.