Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku Sytuacja na podlaskim rynku pracy (maj 2013) Wojewódzka Rada Zatrudnienia Białystok, 19 czerwca 2013r.
Zasoby pracy - procesy demograficzne w woj. podlaskim Wyszczególnienie 2011 2012 wzrost/ spadek w latach 2011-2012 Ludność woj. podlaskiego ogółem (w tys.) 1200,1 1198,7-2,3 (-0,2%) w wieku przedprodukcyjnym (w tys.) 223,3 218,5-4,8 (-2,2%) w tym: w wieku produkcyjnym (w tys.) 764,7 763,3-1,5 (+0,2%) w wieku poprodukcyjnym (w tys.) 212,9 217,0 +4,0 (+1,9%) Wskaźnik obciążenia demograficznego 57,0 57,0 Polska 56,6 Przyrost naturalny na 1000 ludności -0,41-0,58 Polska 0,04 Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych ludności na pobyt stały -1,64-1,51 Polska -0,17 Dane: Urząd Statystyczny w Białymstoku Spadek liczby ludności w młodszych grupach wiekowych Prognozy demograficzne przewidują, że w latach 2008-2035 ludność woj. zmniejszy się o 117 tys. i to głównie w grupach wiekowych do 50 roku życia, a wzrośnie w starszych, co będzie miało negatywne skutki dla rynku pracy 2
Zasoby pracy - aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej (wg BAEL) w woj. podlaskim (I kw. 2013r.) 0 200 400 600 bierni zawodowo 412 tys. 45,2% aktywni zawodowo pracujący 500 tys. 54,8% 449 tys. bezrobotni 51 tys. Dane: Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności, Urząd Statystyczny w Białymstoku, 3
Zasoby pracy w woj. podlaskim na tle Polski podstawowe wskaźniki aktywności ekonomicznej ludności Aktywność zawodowa ludności w wieku powyżej 15 roku życia (wg BAEL) IV kw. 2011 IV kw. 2012 I kw. 2012 I kw. 2013 Aktywni zawodowo (w tys.) Podlaskie 522 510 499 500 Bierni zawodowo (w tys.) Podlaskie 418 400 413 412 Współczynnik aktywności zawodowej w % Wskaźnik zatrudnienia w % Stopa bezrobocia w % Podlaskie 55,5 56,0 54,7 54,8 Polska 55,7 56,0 55,4 55,5 Podlaskie 49,9 50,3 49,5 49,2 Polska 50,3 50,4 49,6 49,3 Podlaskie 10,2 10,0 9,4 10,2 Polska 9,7 10,1 10,5 11,3 Zarówno współczynnik aktywności zawodowej, jak i wskaźnik zatrudnienia zdecydowanie korzystniejsze są wśród mężczyzn, mieszkańców miast, w grupach wiekowych 25-54 lata, oraz wśród osób z wykształceniem wyższym oraz zawodowym: policealnym i średnim i zasadniczym. 4
Zasoby pracy - Struktura pracujących w woj. podlaskim wg sektorów ekonomicznych (BAEL) Wyszczególnienie 2011 2012 Liczba pracujących ogółem, w tym: 475 tys. 459 tys. Sektor rolniczy Sektor przemysłowy Sektor usługowy 114 tys. 24,0% 111 tys. 23,3% 251 tys. 52,7% 114 tys. 25,1% 106 tys. 23,1% 238 tys. 51,8% Dane: Urząd Statystyczny w Białymstoku; dane średnioroczne W 2012r. w woj. podlaskim pracowało 459 tys. osób, czyli o 3,4% mniej niż przed rokiem. Udział pracujących w sektorze rolniczym jest prawie dwukrotnie większy niż średnia krajowa (12,9%). Niższe natomiast niż w kraju są udziały sektora przemysłowego w strukturze pracujących 23,1%(30,5%) oraz sektora usługowego - 51,8% (w kraju 56,6%). 5
Zasoby pracy - przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w woj. podlaskim Wyszczególnienie I-XII 2011 I-IV 2012 I-XII 2012 I-IV 2013 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wzrost/ spadek w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego 99,1 tys. 99,0 tys. 99,1 tys. 97,7 tys. +0,5% +0,9% +0,5% -1,3% Dane: Urząd Statystyczny w Białymstoku Inaczej niż w poprzednim roku, od początku 2013r. notowany jest spadek przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw o 1,3% (w kraju spadek wyniósł -0,9%) na przestrzeni roku spadek przeciętnego zatrudnienia nastąpił m.in. w: budownictwie, handlu; naprawie pojazdów samochodowych oraz informacji i komunikacji, natomiast najwyższy wzrost odnotowano w: administrowaniu i działalności wspierającej, zakwaterowaniu i gastronomii oraz działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją. 6
Zasoby pracy - Bezrobocie rejestrowane w woj. podlaskim i w Polsce Wyszczególnienie XII 2011 XII 2012 V 2012 V 2013 Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w woj. podlaskim 65920 68705 65259 71990 wzrost/spadek do stanu z końca poprzedniego roku w liczbach +2159 +2785-661 +3285 w % +3,4% +4,2% -1,0% +4,8% Stopa bezrobocia w woj. podlaskim 14,1% 14,6% 13,9% Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Polsce wzrost/spadek do stanu z końca poprzedniego roku w % 14,8% (szacunki) 1982,7 tys. 2136,8 tys. 2013,9 tys. 2177,5 tys. +1,4% +7,8% +1,6% +1,9% Stopa bezrobocia w Polsce 12,5% 13,4% 12,6% 13,5% Dane: WUP w Białymstoku 7
65259 64273 64438 64998 64719 65027 66744 68705 74491 69694 71990 73798 73928 Zmiany poziomu bezrobocia w woj. podlaskim w 2013r. 76000 74000 72000 70000 68000 66000 64000 62000 60000 58000 maj- 12 cze-12 lip-12 sie-12 wrz-12 pa?-12 lis-12 gru-12 sty-13 lut-13 mar- 13 kwi-13 maj- 13 8
STOPA BEZROBOCIA WEDŁUG WOJEWÓDZTW stan w dniu 30 kwietnia 2013r. Polska - 14,0% woj. podlaskie 15,2% Podlaskie jest na siódmym miejscu wśród województw o najwyższej stopie bezrobocia Dane: www.psz.praca.gov.pl 9
Zróżnicowanie terytorialne bezrobocia w woj. podlaskim W woj. podlaskim występuje duże zróżnicowanie terytorialne poziomu bezrobocia. Najwyższą stopą bezrobocia wyróżniają się powiaty: grajewski - 22,8% augustowski - 19,3% kolneński - 19,0% Najniższą stopę bezrobocia zanotowano w powiatach: wysokomazowieckim - 7,2% bielskim - 8,0% siemiatyckim - 10,8% Dane: WUP w Białymstoku 10
Struktura bezrobotnych zarejestrowanych w PUP woj. podlaskiego (maj 2013) - Przeważają mężczyźni (55,2%), jednak ich udział zmniejsza się na rzecz kobiet, - Bezrobotni bez prawa do zasiłku stanowią 87%, - Mieszkańcy miast to ponad 66% podlaskich bezrobotnych, - Poprzednio pracowało 78% z nich, a bezrobotni, którzy stracili pracę w wyniku zwolnień grupowych to prawie 4% i ich udział dynamicznie rośnie, - Nadal utrzymuje się długotrwałe bezrobocie, ponad 55% bezrobotnych pozostawało bez pracy ponad 12 miesięcy w ciągu ostatnich dwóch lat, - 1/3 osób bezrobotnych nie posiada kwalifikacji zawodowych ani doświadczenia zawodowego, - 20% to młodzież i jej udział obecnie spada, rośnie natomiast udział osób powyżej 50 roku życia (23,4%), - Zwiększa się także procent bezrobotnych absolwentów (4,4%) Dane: WUP w Białymstoku 11
Grupy bezrobotnych w woj. podlaskim będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy maj 2013 Dane: WUP w Białymstoku 12 12
Popyt na pracę - Podmioty gospodarcze w woj. podlaskim - potencjalne miejsca pracy Dane: Urząd Statystyczny w Białymstoku W woj. podlaskim działa 95,3 tys. podmiotów gospodarczych (IV 2013), tj. o 3,3% więcej niż przed rokiem i o 0,6% więcej niż w końcu 2012r. (94,7 tys.) Struktura podmiotów wg PKD 2007: 27% w handlu i naprawach, 12% w budownictwie, 8% w przetwórstwie przemysłowym i 8% w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej. 13
Popyt na pracę - Oferty pracy zgłaszane do urzędów pracy woj. podlaskiego Wyszczególnienie 2011 2012 Oferty pracy ogółem zgłoszone do PUP wzrost/spadek w por. do analogicznego okresu roku poprzedn. 16727 (-8936) 19644 (+2917) 2012 (I-V) 8707 (+79) 2013 (I-V) 11039 (+2332) Oferty pracy subsydiowanej 7267 43,4% 9935 50,6% 4929 56,6% 6492 58,8% Oferty pracy niesubsydiowanej 9460 9709 3778 4547 Dane: WUP w Białymstoku Pracodawcy poszukują za pośrednictwem urzędów pracy głównie pracowników przy pracach prostych, pracowników handlu i usług, robotników do pracy w budownictwie oraz pracowników biurowych Do urzędów trafia jedynie część ofert pracy, pracodawcy korzystają przede wszystkim z innych form rekrutacji: ogłoszeń prasowych, internetowych, usług firm rekrutacyjnych 14
Oferty pracy zgłaszane do urzędów pracy woj. podlaskiego wg sekcji PKD Najistotniejsze dla podlaskiego rynku pracy są cztery sekcje PKD - pochodzi z nich łącznie 60% ofert wpływających do PUP i 60% ogółu bezrobotnych: przetwórstwo przemysłowe (22% ogółu bezrobotnych było uprzednio zatrudnionych w tej sekcji i pochodziło stąd 17% wszystkich ofert pracy zgłoszonych do PUP), handel; naprawa pojazdów samochodowych (20% bezrobotnych i 17,5% ofert pracy), budownictwo (12% bezrobotnych i 11% ofert pracy), administracja publiczna (6% bezrobotnych i 15% ofert pracy) Dane: WUP w Białymstoku 15
Popyt na pracę - Oferty pracy zidentyfikowane w ramach badania popytu na pracę i szans na podjęcie pracy w woj. podlaskim 2012 rok zidentyfikowano 61,7 tys. ofert pracy, w tym: 32% pochodziło z powiatowych urzędów pracy (19,6 tys., w tym 6,3 tys. na miejscach stażu), 38% z ogłoszeń pracodawców (23,2 tys.), 8% z agencji zatrudnienia (5,0 tys.) 1,3% z innych źródeł biur karier, hufców pracy (0,8 tys.) ok. 20% ofert nie zidentyfikowano źródła 2011 rok zidentyfikowano 56,6 tys. ofert, w tym z PUP 31% (17,6 tys.) Największy popyt na pracę w woj. podlaskim skierowany był do: - robotników przemysłowych i rzemieślników (23% ofert; 14,3 tys.) - pracowników usług osobistych i sprzedawców (19%; 11,6 tys.) - specjalistów (16%; 10 tys.) - techników i innego średniego personelu (14%; 8,3 tys.) Dane: PORPiPG, WUP w Białymstoku 16
Aktywizacja zawodowa podlaskich bezrobotnych Rodzaj programu 2011 2012 I-V 2012 I-V 2013 Napływy do bezrobocia 75457 76151 29692 32915 Odpływy z bezrobocia 73298 73366 30353 31926 Podjęcia pracy 31430 31037 12580 14403 w tym pracy subsydiowanej 3653 4780 1895 2347 Szkolenia 1455 2137 920 1070 Staże u pracodawcy 3822 6571 2961 4022 Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 8 5 0 18 Prace społecznie użyteczne 957 1040 722 794 Realizacja indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub podpisanie kontraktu socjalnego 182 350 206 216 Wskaźnik płynności rynku pracy 41,7% 40,8% 42,4% 43,8% Dane: WUP w Białymstoku 17
Dane: WUP w Białymstoku Zwolnienia grupowe w woj. podlaskim Osoby zwolnione z przyczyn zakładu pracy 2011 2012 I-V 2012 I-V 2013 Napływ do bezrobocia 1525 2222 673 1717 Zarejestrowani w końcu okresu sprawozdawczego 1518 2065 1534 2739 % do ogółu bezrobotnych 2,3% 3,0% 2,4% 3,9% Lata Liczba zgłoszeń zwolnień grupowych Liczba pracowników zgłoszonych do zwolnienia Liczba pracowników zwolnionych z aktualnych oraz wcześniej planowanych zwolnień 2011 60 889 856 2012 43 683 604 I-V 2013 23 313 164 Branże, z których pochodziły zapowiedzi największych zwolnień Produkcja wyrobów budowlanych, produkcja odzieży robotniczej i ochronnej, służba zdrowia, przetwórstwo mięsne, budownictwo, działalność pocztowa oraz usługi telekomunikacyjne Przetwórstwo mięsne (197os), budownictwo (166os), handel (80os), sprzedaż hurtowa żywności i napojów (88os), usługi bankowe (32os), produkcja łodzi wycieczkowych i sportowych (26os), transport (26os) Budownictwo (157 os), handel (39 os.), służba zdrowia (23 os.), poligrafia (23 os.), całodobowa opieka wychowawcza (32 os.) 18
Tendencje na podlaskim rynku pracy w 2013 roku Pogorszenie wskaźników aktywności ekonomicznej ludności: zmniejszenie wskaźnika zatrudnienia o 0,3 p. proc., wzrost stopy bezrobocia rzeczywistego o 0,8 p. proc., Spadek przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw o 1,3% (w Polsce o 0,9%), Wzrost poziomu bezrobocia rejestrowanego o 3,3 tys. osób, tj. o 4,8% (w Polsce o 1,9%), Wzrost napływów do bezrobocia o 11%, w tym osób, które utraciły pracę w wyniku zwolnień grupowych (o 255%), Wzrost liczby podmiotów gospodarczych o 138 (o 0,2%), Zwiększenie liczby ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców do PUP o 2,3 tys., tj. o 27%, Wzrost wyrejestrowań z ewidencji urzędów pracy o 1,5 tys., tj. o 5,2%, zarówno z powodu podjęcia pracy o 1,8 tys., tj. o 14,5% jak i innych form aktywizacji zawodowej, głownie staży o 36% i szkoleń o 16%. 19
Dziękuję za uwagę. Wydział Badań i Analiz Wojewódzki Urząd Pracy ul. Pogodna 22 15-354 Białystok www.up.podlasie.pl 20