ワルシャワ 大 学 ポーランド 学 部 一 般 言 語 学 東 アジア 比 較 言 語 学 バルト 学 学 科 一 般 言 語 学 東 アジア 言 語 学 講 座 日 本 語 ポーランド 語 辞 書 編 纂 学 研 究 室 ロムアルド フシュチャ ヤロスワフ A. ピエトロフ バルトッシュ T. ボイチェホーフスキ 共 編 ワルシャワ 大 学 ポーランド 学 部 出 版 会 ワルシャワ 2013
Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Wschodnioazjatyckiego Porównawczego i Bałtystyki Zakład Językoznawstwa Ogólnego i Wschodnioazjatyckiego Pracownia Leksykografii Polsko-Japońskiej Studia z językoznawstwa japońskiego Pod redakcją naukową Romualda Huszczy Jarosława A. Pietrowa Bartosza T. Wojciechowskiego Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW Warszawa 2013
Biblioteka Fundacji im. Takashimy Seria Linguistica Asiatica Orientalia Wydano nakładem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego e-mail: wyd.polon@uw.edu.pl Opracowanie redakcyjne, korekta i skład komputerowy zespół Projekt okładki Bartosz T. Wojciechowski Publikacja finansowana przez Fundację im. Takashimy RECENZENT TOMU Jerzy Bańczerowski Copyright by Authors and Faculty of Polish Studies, University of Warsaw Warszawa 2013 ISBN 978-83-62100-75-0 Druk i oprawa Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego. Zam. 1016/2013
Spis treści Od redaktorów... 7 Jak południowi barbarzyńcy uczyli się języka japońskiego, czyli pierwsze kontakty językowe między Japonią a Europą Aleksandra Wąsowicz-Peinado... 9 Fleksja typu aglutynacyjnego. Rozważania nad paradygmatem fleksyjnym czasownika japońskiego Jan Majewski... 29 Kseniczność fonologiczna warstwy gairaigo we współczesnym języku japońskim Bartosz T. Wojciechowski... 47 Jeżeli chodzi o wa. Partykuła wa jako wykładnik tematu w zdaniu japońskim Zofia Stankiewicz... 83 Kategoria causativum w języku japońskim Tomasz Majtczak... 97 Semiotyka tak zwanych wyrażeń grzecznościowych języków naturalnych na przykładach z systemu keigo w języku japońskim oraz polskiego systemu honoryfikatywnego Arkadiusz Jabłoński... 115 Sinojapońska odmiana pisma chińskiego podstawy etymologii grafemicznej Jarosław A. Pietrow... 139 JIS systemy komputerowych kodowań ideogramów przeznaczonych do zapisu języka japońskiego Radosław Bolałek... 167
Wschodnioazjatycka honoryfikatywność w katolickim stylu liturgicznym przyczynek do dyskusji Jarosław A. Pietrow, Bartosz T. Wojciechowski... 179 Wybrane zagadnienia historycznej fonologii chińsko-japońskich kontaktów międzyjęzykowych Marek Sargalski... 191 Językowy obraz pieniądza w japońskiej paremiologii i frazeologii Janusz Olszewski... 249 Podstawowe pojęcia grafemiki języka japońskiego z perspektywy relatywizmu językowego Romuald Huszcza... 281 Konceptualizacja przestrzeni emocji przy użyciu japońskiego leksemu ki. Próba naszkicowania mapy semantycznej Bartosz T. Wojciechowski... 315 Grafemiczno-fonetyczna asymilacja zapożyczanych do japońszczyzny choronimów (nazw krajów) na wybranych przykładach Ewa Strebeyko... 333 Typologiczne własności spójki w języku japońskim, koreańskim i chińskim Jarosław A. Pietrow, Bartosz T. Wojciechowski... 363
Seria Linguistica Asiatica Orientalia jest wydawana przez Zakład Językoznawstwa Ogólnego i Wschodnioazjatyckiego oraz Pracownię Leksykografii Polsko-Japońskiej Uniwersytetu Warszawskiego i obejmuje opracowania z dziedziny szeroko pojętego językoznawstwa wschodnioazjatyckiego. W szczególności interesuje nas sfera cywilizacji pisma chińskiego i najbliżej związane z nią języki, takie jak chiński, japoński, koreański, wietnamski i inne. Lingwistyka wschodnioazjatycka od dawna wnosi do językoznawstwa światowego innowacyjne teoretycznie obserwacje oraz analizy zjawisk językowych, wcześniej rzadko obecne w europejskiej refleksji nad językiem. Do zjawisk takich należy przede wszystkim chińskie pismo ideograficzne fascynujący mechanizm semiotyczny, odzwierciedlający mało na ogół uświadamiane związki mowy i pisma. Mamy nadzieję, że tematyka kolejnych tomów w tej serii zachęci do lektury Czytelników zainteresowanych nie tylko językoznawstwem, ale również innymi dziedzinami współczesnej humanistyki oraz samą Azją Wschodnią, coraz wyraźniej wyrastającą na nowe centrum cywilizacji światowej. W serii dotychczas ukazały się: Romuald Huszcza, Gramatykalizacje japońszczyzny, 2012 Christoph Janasiak, Wczesna prasa koreańska modernizacja pisma i języka, 2012 Jarosław A. Pietrow, Japońskie czasowniki mówienia. Językowy obraz aktywności komunikacyjnej w świecie rytuałów i zależności, 2013