Student/Registration Number Centre Number 2014 PUBLIC EXAMINATION Polish Continuers Level Tuesday 21 October: 2 pm Australian Eastern Daylight Time Reading Time: 10 minutes Writing Time: 2 hours and 30 minutes You have 10 minutes to read all the papers and to familiarise yourself with the requirements of the questions. You MUST NOT write during this time. Monolingual and/or bilingual printed dictionaries may be consulted during the reading time and also during the examination. Section 1: Listening and Responding (30 marks) Instructions to Students 1. Allow approximately 40 minutes for Section 1. 2. Write all your answers to the questions in Section 1 in this booklet using black or blue pen. Space is provided for you to make notes. 3. You must answer ALL questions in Part A and Part B. 4. Answer Part A in ENGLISH and Part B in POLISH. 5. Write your student/registration number and the centre number (if required) on the front cover of this booklet. 6. All question booklets will be collected at the end of the examination. SACE Board of South Australia 2014
Part A (Questions 1 to 3) (15 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and specific aspects of texts by identifying and analysing information and convey the information accurately and appropriately. You will hear THREE texts. Each text will be played twice. There will be a short break between the first and second playings of each text. You may make notes at any time. Listen carefully to each text and then answer the questions in ENGLISH. Text 1 1. What evidence is there that Matylda and Anetka are good friends? Marks 3 You may make notes in this space. 2
Text 2 2. (a) What concern does the grandmother raise with Kasia? Marks 1 You may make notes in this space. (b) How does Kasia s attitude change during the conversation? Support your answer with evidence from the text. 4 3 PLEASE TURN OVER
Text 3 3. (a) Who is the audience for this text? Support your answer with evidence from the text. Marks 3 You may make notes in this space. (b) How do we know that Baczyński is a valued poet? Support your answer with evidence from the text. 4 4
Part B (Questions 4 to 6) (15 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and specific aspects of texts by identifying and analysing information convey the information accurately and appropriately. You will hear THREE texts. Each text will be played twice. There will be a short break between the first and second playings of each text. You may make notes at any time. Listen carefully to each text and then answer the questions in POLISH. Text 4 4. How does the speaker try to persuade people to buy flowers? W jaki sposób spikerka próbuje przekonać klientów, że powinni kupić kwiaty? Marks 4 You may make notes in this space. 5 PLEASE TURN OVER
Text 5 5. Compare Piotr s and Marlena s opinions. Support your answer with evidence from the text. Porównaj opinie Piotra i Marleny. Poprzyj swoją odpowiedź dowodami z tekstu. Marks 5 You may make notes in this space. 6
Text 6 6. (a) How does the invisible key work? Na czym polega funkcja niewidzialnego klucza? Marks 2 You may make notes in this space. (b) According to the text, what are the advantages and disadvantages of this technology? Według tego tekstu, jakie są zalety i wady tej technologii? 4 End of Section 1 7
POLISH (CONTINUERS) EXAMINATION 2014 Section 1: Listening and Responding PART A Text 1 (female speaker) Cześć Anetko! Tu Matylda. Wczoraj spędziłyśmy cały dzień na internecie szukając tanich lotów do Polski, a dzisiaj, wyobraź sobie weszłam do pierwszego lepszego biura podróży i mam! Znalazłam ci tani lot do Polski! Wiem jak bardzo zależy ci aby odwiedzić dziadków na święta i jak bardzo lubisz śnieg. Należy ci się odpoczynek od studiów i pracy. Skontaktuj się z tym biurem jak najszybciej bo oferta jest ważna tylko do jutra i od razu trzeba dać zaliczkę. Wszystkie dane wysyłam ci mailem. Dzwoń do nich! Pa! 1
Text 2 Babcia: Kasia: Babcia: Kasia: Babcia: Kasia: Babcia: Witaj Kasiu! Dlaczego ostatnio tak rzadko nas odwiedzasz? Dzień dobry Babciu! Przecież wiesz, że niedługo kończę szkołę średnią i nie mam już tyle wolnego czasu. Pamiętasz jak dawniej gotowałyśmy razem i piekłyśmy ciasta na niedzielne obiady? Tęsknię za tamtymi dniami Pamiętam jak bolały mnie ręce od mielenia maku i za tym akurat nie tęsknię. Albo jak przynosiłaś gitarę i urządzałaś koncerty dla mnie i dla dziadka? Kto nas teraz tak rozweseli? To było chyba z 5 lat temu. Już nie jestem małą dziewczynką. Teraz nie mam czasu na gitarę, muszę się uczyć. Moja jedyna rozrywka to siatkówka plażowa. Ależ ten czas leci! Ale dla koleżanek pewnie zawsze masz czas <sound of text message arriving on a mobile phone> O! Już dzwoni twoja komórka. Kasia: Babcia: Kasia: To sms od Oli. Pisze, że odwołany jest jutrzejszy mecz ze względu na kiepską pogodę. Może przyjdę i pomogę ci lepić pierogi? Czy możemy zrobić moje ulubione: z mięsem i grzybami? Oczywiście! Przyniosę też gitarę i będzie jak za starych, dobrych czasów. 2
Text 3 (male speaker) Proszę wycieczki, znajdujemy się w tej części miasta, gdzie toczyło się Powstanie Warszawskie. Przez 63 dni Polacy walczyli o wyzwolenie stolicy spod okupacji niemieckiej i właśnie tutaj zginął młody poeta, Krzysztof Kamil Baczyński. Jego wiersze były tak wspaniałe, że porównywano go do największych poetów polskich. Czy jego poezja nadal jest popularna? Spójrzcie na te kwiaty, tarcze szkolne, ręcznie rysowane portrety i inne zostawione tu pamiątki. Podejdźcie bliżej i przeczytajcie napis widniejący na tej tablicy pamiątkowej: Tu poległ Smiercią żołnierza 4 sierpnia 1944 roku Poeta Walczącej Polski Krzysztof Kamil Baczyński Zginął w czwartym dniu powstania. Zostawił po sobie około 100 wierszy. Oddają one dramatyczne przeżycia i uczucia Baczyńskiego oraz wszystkich młodych ludzi, którzy tak jak on prosto ze szkoły weszli w wojnę. Tak jak nikt inny portafił ukazać bohaterstwo, dramatyczne dylematy i cierpienia młodych ludzi. Ta wojna zniszczyła ich młodość, marzenia i plany na przyszłość. Mimo upływu tylu lat, fascynacja Baczyńskim i jego poezją trwa. Jego wiersze są powszechnie znane, recytowane, śpiewane, a miejsce gdzie zginął, jak widzimy często odwiedzane. 3
PART B Text 4 (female speaker) Zbliża się marzec, a z nim imieniny Heleny, Krystyny, Józefa i wiele innych. Z tego powodu kwiaty są sprzedawane szybko i może ich brakować. A jak iść na imieniny bez kwiatów? Nie czekaj, zamów kwiaty już dziś! Kwiaciarnia Magnolia oferuje czerwone róże dla zakochanych, słodko pachnące frezje, gerbery w pastelowych kolorach, egzotyczne orchidee, artystycznie układane bukiety, a dla lubiących kwiaty doniczkowe przepiękne fiołki alpejskie. Nie zwlekaj, zamów kwiaty już teraz! 4
Text 5 Marlena: Piotr: Marlena: Piotr: Marlena: Piotr: Marlena: Piotr: Marlena: Piotr: Marlena: Piotr: Marlena: Cześć Piotrze! Jak się masz? Na który uniwersytet planujesz pójść w przyszłym roku? Cześć Marleno! Mam się dobrze. Nie planuję iść na studia w przyszłym roku. Planuję podróżować cały rok. Mam dość nauki i tych stresujących egzaminów maturalnych! Więc nie idziesz na architekturę tak jak planowałeś? Idę, ale dopiero za rok. Teraz chcę odpocząć od nauki, zobaczyć świat, poznać nowych, interesujących ludzi Ale będąc na studiach też można poznać ciekawych ludzi. A podróżować można w czasie wakacji. Dzięki dłuższym podróżom poznam piękne zakątki świata razem z ludźmi i ich kulturą, nabiorę entuzjazmu do nauki i przybędzie mi inspiracji do projektowania domów! Ale takie podróże nie są tanie Będę podróżować i pracować. Z pracą nie jest tak łatwo Dla chcącego, nic trudnego! Dam sobie radę! Obawiam się, że tylko stracisz rok i odechce ci się uczyć. Przynajmniej będę miał o czym opowiadać. Może masz rację z tymi podróżami podróże kształcą i może trochę wydoroślejesz przez ten rok. Powodzenia! 5
Text 6 (male speaker) A teraz wiadomości dla zainteresowanych nowoczesną technologią. Inżynierowie z Instytutu Technologii i Nauki Północnego Tajwanu wymyślili niewidzialne klucze. Niepotrzebne nam już będą metalowe klucze. Czyżby to był koniec szukania kluczy po kieszeniach i paniki, że nie możemy ich znaleźć? Funkcja niewidzialnego klucza polega na tym, że w drzwiach zamontowany będzie czujnik, który będzie reagował na ruch naszych rąk podobnie jak w konsolach gier. Po zamontowaniu tego inteligentnego zamka musimy zakodować wybraną serię gestów, a układ elektroniczny zapamięta nasze ruchy i kiedy powtórzymy je poprawnie, zamek automatycznie otworzy się i będziemy mogli wejść do mieszkania. Są firmy, które są zainteresowane takim systemem otwierania drzwi. Zwolennicy twierdzą, że nie trzeba będzie martwić się, że zgubiło się klucz, bo nie będzie on potrzebny. Ale co będzie jeśli zabraknie prądu lub zapomnimy nasze wcześniej zakodowane gesty? Jak wtedy dostaniemy się do mieszkania? I jak bezpieczne będzie nasze mieszkanie skoro każdy, a szczególnie złodziej, będzie mógł podpatrzyć nasze gesty? 6
Student/Registration Number Centre Number 2014 PUBLIC EXAMINATION Polish Continuers Level Section 2: Reading and Responding (25 marks) Instructions to Students 1. Allow approximately 1 hour and 10 minutes for Section 2. 2. Write all your answers to the questions in Section 2 in this booklet using black or blue pen. Space is provided for you to make notes. 3. You must answer ALL questions in Part A and Part B. 4. Answer Part A in ENGLISH and Part B in POLISH. 5. Write your student/registration number and the centre number (if required) on the front cover of this booklet. 6. All question booklets will be collected at the end of the examination. SACE Board of South Australia 2014
Part A (Questions 7 and 8) (10 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and/or specific aspects of texts by, for example, comparing, contrasting, summarising, or evaluating, and convey the information accurately and appropriately. 7. Read the text and then answer in ENGLISH the questions that follow. Graffiti: wandalizm czy sztuka? Wywiad z panem Karolem Starskim, członkiem Zarządu Planowania i Ochrony Miasta na temat graffiti. Tagi i charakterystyczne rysunki widać wszędzie: na budynkach, płotach, na ławkach, w autobusach, w pociągach. Co pan sądzi o graffiti? Dla mnie jest to wandalizm, bo jak można nazwać celowe niszczenie mienia społecznego, czy prywatnego? Oburzony jestem patrząc na bazgroły na odrestaurowanych zabytkach czy świeżo pomalowanych blokach mieszkalnych. Urzędy miejskie z trudem pokrywają koszty usuwania i czyszczenia miejsc zniszczonych dla zwykłej zabawy przez grupy nieodpowiedzialnych nastolatków. Dlaczego graficiarze nie mogą ponosić tych kosztów? Teoretycznie mogą, ale trudno ich złapać na gorącym uczynku: pojawiają się nagle, zwykle w nocy, w miejscach gdzie akurat nie ma ludzi, a odkąd są farby w aerozolu, mażą błyskawicznie i uciekają. Niewielu z nich mogliśmy zidentyfikować i ukarać. Ostatnio nawet zwiększyliśmy kary, ale to niczego nie zmienia. Kary i zakazy są zatem nieskuteczne, jakie jest inne wyjście? Skoro nie da się wyeliminować graffiti, musimy znaleźć sposób na współpracę z graficiarzami i pozytywne wykorzystanie ich rysunków. Słyszałem o inicjatywie studentów, którzy zorganizowali warsztaty legalnego malowania graffiti dla młodzieży pod hasłem Maluj na legalu. Spodobał mi się ten pomysł. Takie profesjonalne graffiti na zamówienie może mieć swój urok. Jeśli wyznaczymy miejsca, gdzie będą mogli legalnie malować i zachęcimy do tego organizując różne imprezy, festiwale, projekty może graffiti przestanie przynosić nam szkody. Pozwoli nam to uwzględnić potrzeby młodych ludzi i ich chęć wyrażania swoich opinii właśnie na murze, a zarazem będzie to wykonane w legalny i atrakcyjny sposób. Ja też mam nadzieję, że w ten sposób graffiti przestanie szpecić miejskie przestrzenie, a może nawet wzbogaci je i uatrakcyjni. QUESTIONS Marks (a) What is the initiative Maluj na legalu? 1 2
Marks (b) Analyse Mr Starski s personal and professional attitude to graffiti. Support your answer with evidence from the text. 4 3 PLEASE TURN OVER
8. Read the text and then answer in ENGLISH the questions that follow. Graffiti W czasie II wojny światowej (1939 45) graffiti miało wpływ na ludzi i było sposobem stawiania oporu najeźdźcom. Lata 70-te były początkiem współczesnego graffiti. W Nowym Jorku pojawiły się tagi, czyli stylizowane pseudonimy na pociągach, w tunelach metra, na budynkach, praktycznie wszędzie. Ich autorzy to byli często bezrobotni, czasem bezdomni i skłóceni z prawem młodzi ludzie. Ci młodzi ludzie wyrażali swój bunt i zaznaczali swoją obecność właśnie poprzez graffiti. Graffiti jest aktem buntu, bo ludzie którzy je tworzą czują się nieakceptowani i zepchnięci na margines społeczeństwa. Malowanie na murach w miejscach publicznych daje im poczucie wolności i niezależności od wszelkich norm. Teraz, w dwudziestym pierwszym wieku graffiti rozwinęło się i obecnie występuje w wielu formach: od prostych tagów do skomplikowanych graficznie i kolorystycznie obrazów, czasami nawet trójwymiarowych. Tego typu kompozycje uzyskały rangę murali, a ich twórców nazywa się artystami murów. Wzbogaciła się również technika graffiti. Dawniej wystarczał zwykły mazak, a teraz ich twórcy używają różnorodnych farb i przyborów jak profesjonalni artyści malarze. Podobnie, wcześniej był to spontaniczny akt, a teraz często kompozycje są starannie planowane i przygotowywane. W Polsce coraz częściej można pójść na wystawę graffiti zorganizowaną przez galerię sztuki czy muzeum oraz można kupić opublikowane albumy o historii polskiego graffiti i o politycznych sloganach lat 80-tych. QUESTIONS Marks (a) According to the text, what was the role of graffiti in the past? 2 4
Marks (b) Using the information in Text 7 and Text 8, describe how graffiti is regarded now. Justify your answer. 3 5 PLEASE TURN OVER
Part B (Question 9) (15 marks) When judging performance in this part, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates the capacity to: understand general and specific aspects of a text by identifying, analysing, and responding to information convey information coherently (structure, sequence, accuracy and variety of vocabulary and sentence structure) and appropriately (relevance, use of conventions of the text type). 9. Read the text and then answer the question in approximately 150 words in POLISH. Do: uczeń11@liceum.edu.pl Od: andrzej.oponka@meteoryt.sport.pl Dzień dobry! Chciałem poinformować, że mamy dla Ciebie miejsce w naszej drużynie kolarstwa górskiego Meteoryt. Gratulacje! Treningi są 3 razy w tygodniu i zaczynają się w tę sobotę o 7:00 rano. Koszty: 500 zł na miesiąc (udział w zawodach za dodatkową opłatą). Dwa razy w miesiącu, rodzice członków klubu muszą pomagać przy transporcie sprzętu i zawodników. W kwietniu planujemy dłuższą wyprawę w góry. Mam nadzieję, że nie będzie to kolidowało to z Twoimi egzaminami. Twój udział w tej wyprawie jest obowiązkowy. Będziemy tam ćwiczyli jazdę downhill, więc przygotuj się na strome zjazdy i liczne przeszkody. To wiosna, więc trasa może być śliska i dlatego ważne jest, aby Twój rower był dobrze przygotowany technicznie: zrób przegląd przed wyjazdem oraz na wszelki wypadek zaopatrz się w części zamienne. Załączam formularz: Akceptacja Oferty i Pozwolenie, który muszą podpisać Twoi rodzice. Do zobaczenia. Andrzej Oponka Trener QUESTION You applied to join the mountain bike riding team, Meteoryt, and you have received this offer. After careful consideration and discussing the coach s expectations with your parents, you decide not to accept it. Write an email to the coach explaining the reasons for your decision. Złożyłeś/złożyłaś podanie o przyjęcie do drużyny kolarstwa górskiego Meteoryt i otrzymałeś/otrzymałaś tę ofertę. Po zastanowieniu się i rozmowie z rodzicami na temat oczekiwań trenera zdecydowałeś/zdecydowałaś, że nie przyjmiesz tej oferty. Odpisz trenerowi tłumacząc powody swojej decyzji. 6
You may remove this page from the booklet by tearing along the perforations so that you will have the information in front of you for easy reference. You may make notes on this page. 7 PLEASE TURN OVER
This page is intentionally blank 8
Question 9 9 PLEASE TURN OVER
End of Section 2 10
Student/Registration Number Centre Number 2014 PUBLIC EXAMINATION Polish Continuers Level Section 3: Writing in Polish (20 marks) Instructions to Students 1. Allow approximately 40 minutes for Section 3. 2. Write your answer to a question from Section 3 in this booklet using black or blue pen. Space is provided for you to make notes. 3. You must answer ONE question in POLISH. 4. Write your student/registration number and the centre number (if required) on the front cover of this booklet. 5. All question booklets will be collected at the end of the examination. SACE Board of South Australia 2014
Section 3 (Questions 10 to 12) (20 marks) When judging performance in this section, the examiner(s) will take into account the extent to which the student demonstrates: relevance and depth of treatment of ideas, information, or opinions accuracy and range of vocabulary and sentence structures the capacity to structure and sequence response and capacity to use conventions of the text type. Answer ONE question from this section in approximately 250 words in POLISH. 10. You have just interviewed someone about his/her profession for your column Careers and Jobs in the school newsletter. Write the text of the interview. Przeprowadziłeś/przeprowadziłaś właśnie wywiad z wybraną przez ciebie osobą na temat jego/jej zawodu dla rubryki Zawody i Kariera w szkolnej gazetce. Napisz tekst tego wywiadu. 11. You have been to a Polish celebration. Write a journal entry in which you reflect on the significance of celebrating Polish customs and traditions in Australia. Wziąłeś/wzięłaś udział w polskiej uroczystości. Napisz pamiętnik w którym opiszesz swoje refleksje na temat tego jak ważne jest obchodzenie polskich obyczajów i tradycji w Australii. 12. You are on school exchange in Poland and the principal has decided to reduce the number of languages taught at the school. Write a letter to the principal, persuading him to reconsider this decision. Jesteś na wymianie szkolnej w Polsce i dyrektor tamtejszej szkoły zdecydował ograniczyć ilość oferowanych języków obcych. Napisz list do dyrektora przekonując go aby zmienił tę decyzję. 2
You may remove this page from the booklet by tearing along the perforations so that you will have the information in front of you for easy reference. You may make notes on this page. 3 PLEASE TURN OVER
This page is intentionally blank 4
Question Number: 5 PLEASE TURN OVER
6
End of Section 3 7