Uszkodzenia kości i stawów
Przeczytać- zrobić notatkę
U człowieka dorosłego szkielet składa się z około 206 kości
ZŁAMANIE Złamanie, to przerwanie ciągłości tkanki kostnej obejmujące część lub całość jej przekroju
ZŁAMANIA MECHANIZM URAZU: Bezpośredni siła urazu działa bezpośrednio na kość Najczęściej: poprzeczne, skośne lub z pośrednim odłamem Złamania z uderzenia Złamania z upadku (nadgarstek, rzepka) Pośredni siła urazu działa poprzez inną kość, staw, ścięgno, itp. Złamania z pociągnięcia Złamania z wygięcia Złamania ze skręcenia Złamania ze zgniecenia
OBJAWY ZŁAMANIA: Ogólne: utrata świadomości, wstrząs urazowy, zator, niedowład; Odcinkowe: Zblednięcie, zaczerwienienie skóry; Miejscowe bezpośrednie: Zniekształcenie, tarcie odłamów, ruchomość patologiczna (!!! Tej ostatniej nie należy nigdy wykonywać!!!); Miejscowe pośrednie: Ból samoistny, uciskowy, przy ruchach; ubytek funkcji, patologiczne ułożenie, obrzęk, krwiak;
ZASADY POSTĘPOWANIA DORAŹNEGO: Bezpieczeństwo Ocenić stan chorego i określić kolejność wykonywanych czynności; Zapewnić drożność dróg oddechowych Zapewnić skuteczne oddychanie (gdy zachodzi konieczność) Zapewnić funkcje układu krążenia Opatrzyć ranę i założyć skuteczne, prowizoryczne unieruchomienie Wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe Jak najszybciej przekazać poszkodowanego do ośrodka ostateczne udzielenie pomocy
PIERWSZA POMOC Nie nastawiać!
PIERWSZA POMOC Unieruchomić w pozycji zastanej Założenie tymczasowego unieruchomienia; wg zasady Pott a: Przy złamaniu kości długiej unieruchomić 2 sąsiednie stawy Przy uszkodzeniu stawu unieruchomić 2 sąsiednie kości (kości tworzące ten staw)
Pierwsza pomoc w celu zmniejszenia obrzęku można kończynę unieść nieco wyżej, okładać zimnymi okładami lub workiem z lodem,
Uszkodzenie kręgosłupa
Wskaż przyczyny uszkodzeń kręgosłupa
Przyczyny uszkodzeń kręgosłupa Wypadki komunikacyjne, Upadki z wysokości, Skoki do wody, Uderzenia w głowę
Objawy urazów kręgosłupa ograniczenie ruchomości i przymusowe ustawienie głowy objawy duszenia się (oddech płytki lub bezdech) bezwiedne oddawanie moczu, utrata czucia.
Rodzaje urazów kręgosłupa zwichnięcie kręgów, złamanie kręgów, uszkodzenie tarcz międzykręgowych, Urazy te mogą powodować ucisk na rdzeń z następowym porażeniem oddechu i kończyn oraz wstrząsem rdzeniowym jako następstwo uszkodzenia ośrodków współczulnych
Postępowanie w urazach kręgosłupa
RODZAJE ZŁAMAŃ Ze względu na przyczynę mechaniczne uraz mechaniczny patologiczne proces chorobotwórczy
ze względu na skutek proste gdy dochodzi do uszkodzenia tylko kości powikłane gdy oprócz kości uszkodzeniu ulegają inne tkanki np. nerwy wielodłamkowe gdy kość łamie się na wiele części RODZAJE ZŁAMAŃ
Ze względu na stan powłok skórnych złamanie zamknięte skóra nad złamaniem nie jest uszkodzona niebezpieczeństwo zakażenia znikome złamanie otwarte ciągłość skóry ponad miejscem złamania przerwana, z rany mogą wystawać fragmenty tkanek RODZAJE ZŁAMAŃ
Ze względu na rodzaj złamanej kości złamanie kości długich np. piszczelowej złamanie kości płaskich np. miednicy RODZAJE ZŁAMAŃ
Rodzaje złamań
Złamanie kości kończyn górnych
ZŁAMANIA KOŃCZYN DOLNYCH
ZŁAMANIE OBOJCZYKA
ZŁAMANIE ŻEBER Jeśli potrzebny transport - pozycja półsiedząca - ręka po uszkodzonej stronie unieruchomiona temblak podtrzymujący - zrolowany koć pod kolana żeby nie zsuwaniu się nogi
ZŁAMANIA MIEDNICY
SKRĘCENIA Skręcenie to krótkotrwałe przemieszczenie powierzchni stawowych kości wewnątrz stawu nagły ostry ból obrzęk ograniczenie ruchomości niekiedy ruchy patologiczne świadczące o zerwaniu wiązadeł prawidłowy skręcenie
D diagnoza R odpoczynek (ograniczyć ruchy w stawie) I lód ( 15-30 minut, 3-4 x na dzień, przez 3 dni) (płyn Burowa, Altacet, zimnej wody z octem ) C kompresja, ucisk ( założenie szyny, stabilizatora, taping, bandażowanie) E uniesienie (np.powyżej serca, poprawia krążenie na 48h) SKRĘCENIA
Unikać : - ciepłych kąpieli - maści rozgrzewających - ciepłych kompresów - aspiryny (powoduje rozrzedzenie krwi i zwiększa wewnętrzny wylew, krwawienie) - nie obciążać stopy (w lekkich przypadkach do tygodnia, w innych decyduje lekarz) - lodu nie przykładamy bezpośrednio na skórę tylko na wcześniej położony ręcznik, przyłożenie lodu bezpośrednio na skórę może spowodować odmrożenie.
Zwichnięcia to trwałe przemieszczenie powierzchni stawowych nagły silny ból brak możliwości wykonywania ruchów w stawie zniekształcenie stawu obrzęk wylewy krwawe wokół stawu nie ZWICHNIĘCIE:
Ból (samoistny, uciskowy, przy ruchach biernych i czynnych) Obrzęk Wzmożone ocieplenie skóry nad stawem Zniekształcenie obrysów stawu Krwiak w stawie Zniesienie ruchów czynnych i biernych Przymusowe ustawienie kończyny OBJAWY ZWICHNIĘCIA:
ZASADY POSTĘPOWANIA DORAŹNEGO: Staw wymaga unieruchomienia zgodnie z zasadą Pott a, używając: Chusty trójkątnej Zawijając w koszulkę Obserwacja paliczków (niedokrwienie)