Kredyty na finansowanie budownictwa (kredyty mieszkaniowe, kredyty hipoteczne, pożyczki hipoteczne, odwrotne pożyczki hipoteczne (reverse mortgages)) Ewelina Bartkowska Angelina Franczuk
Plan prezentacji Rynek kredytów w Polsce kredyty mieszkaniowe. Omówienie programu Mieszkanie dla Młodych. Kredyt hipoteczny a pożyczka hipoteczna. Odwrotna pożyczka hipoteczna. Podsumowanie.
Kredyt mieszkaniowy Kredyt mieszkaniowy to każdy kredyt zaciągnięty w celu zakupienia mieszkania. Zabezpieczenie hipoteką nie jest warunkiem koniecznym. Najczęściej jednak banki udzielają kredytów mieszkaniowych, których zabezpieczeniem jest hipoteka ustanowiona na zakupionym mieszkaniu.
Rynek kredytów w Polsce Wykres 1: Zmiana struktury portfela kredytów 100% 13,0% 12,5% 11,9% 10,4% 80% 31,2% Konsumpcyjne 60% 71,3% 61,7% 46,5% Mieszkaniowe Przedsiębiorstwa 40% 19,7% 40,9% Pozostałe 20% 0% 5,2% 1,5% 20,5% 21,9% 14,2% 17,5% 1996 2000 2005 2011 Źródło: Bilansowe uwarunkowania rozwoju akcji kredytowej w Polsce. Jerzy Pruski. Związek Banków Polskich.
II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 45 40 35 30 25 20 Mieszkaniowe - realnie Przedsiębiorstwa - realnie Konsumpcyjne - nominalnie Ekspansja kredytów mieszkaniowych Kredyty na cele mieszkaniowe - główny czynnik wzrostu kredytów 15 10 Słaba akcja kredytowa 5 0-5 -10 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Źródło: Bilansowe uwarunkowania rozwoju akcji kredytowej w Polsce. Jerzy Pruski. Związek Banków Polskich.
Wykres 3: Struktura udzielonych kredytów wg wysokości w III kwartale 2013 r. 23,52 0,535,44 5,44 11,89 Do 100 tys. 100 200 tys. 200 300 tys. 300 400 tys. 400 500 tys. 20,44 500 tys. - 1 mln 32,74 Powyżej 1 mln zł Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raport AMRON-SARFiN 3/2013. Związek Banków Polskich.
Wykres 4: Struktura walutowa kredytów mieszkaniowych po 2008 r. Źródło: Finansowanie budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Wojciech Kwaśniak. KNF
717187 945484 1135684 1302600 1374099 1448828 1630694 1731593 1813923 Wykres 5: Liczba czynnych umów i stan zadłużenia z tyt. kredytów mieszkaniowych 2000000 1800000 1600000 1400000 1200000 1000000 800000 600000 400000 200000 0 329,86 313,7 316,33 263,64 214,29 192,61 116,84 77,71 50,43 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 I-IX 2013 Liczba czynnych umów 340 320 300 280 260 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Liczba czynnych umów Całkowity stan zadłużenia (mld zł) Całkowity stan zadłużenia (mld zł) Źródło: Opracowanie własne na podstawie Raport AMRON-SARFiN 3/2013. Związek Banków Polskich.
Program Mieszkanie dla Młodych Oferowany od 1 stycznia 2014 r. Planowana realizacja w latach 2014 2018. Środki przeznaczone na ten cel to ok. 3,6 mld zł.
MdM dla kogo? Beneficjentami są: Osoby do 35. roku życia. Zarówno osoby samotne, jak i małżeństwa. Nieposiadający mieszkania bądź domu. Warunkiem udzielenia wsparcia jest zaciągnięcie kredytu mieszkaniowego na min. 50% ceny mieszkania na okres co najmniej 15 lat.
Mieszkania objęte programem MdM Mieszkania/domy jedynie z rynku pierwotnego. Mieszkanie o powierzchni do 75 m2, dom do 100 m2. Jeżeli nabywca wychowuje min. troje dzieci, odpowiednio 85 m2 i 110 m2. Cena mieszkania nie może przekroczyć określonego wskaźnika dla danej lokalizacji.
Wysokość dofinansowania Dopłata do 50 m2 (nie więcej niż powierzchnia mieszkania/domu). 10% dopłaty do wkładu własnego dla osób samotnych i małżeństw bez dzieci. 15% dla osób i małżeństw wychowujących co najmniej jedno dziecko. Dodatkowe 5% na przedterminową spłatę części kapitału, gdy w ciągu 5 lat od zakupu mieszkania urodzi się trzecie lub kolejne dziecko.
Wykres 6: Porównanie średnich cen transakcyjnych i limitów cen w programie MdM
Kredyt hipoteczny Kredyt, którego zabezpieczenie stanowi hipoteka. Cel kredytu może być dowolny, ale konkretny - trzeba go wskazać w umowie.
Pożyczka hipoteczna Charakter bardzo podobny do kredytu. Nie wymaga określenia celu. Niższe kwoty i krótsze okresy. Nie tylko pieniądze.
Wykres 7: Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych w latach 2012-2013
Kredyt hipoteczny a pożyczka hipoteczna w praktyce Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Ranking banków wg RRSO Kredyty hipoteczne Pożyczki hipoteczne Źródło: Opracowanie własne na podstawie http://www.totalmoney.pl
Właściciel nieruchomości otrzymuje od banku bądź instytucji kredytowej pewną kwotę pieniężną lub szereg płatności (w określonym czasie lub dożywotnio). Na nieruchomości zostaje ustanowiona hipoteka. Comiesięczne płatności zwiększają zadłużenie pożyczkobiorcy. Pożyczkobiorca pozostaje właścicielem nieruchomości do końca życia. Po śmierci pożyczkobiorcy własność nieruchomości zostaje przeniesiona na bank, który sprzedaje nieruchomość (lub przyjmuje spłatę pożyczki od spadkobierców).
Podsumowanie kredyty hipoteczne są korzystniejsze niż pożyczki hipoteczne i w ostatnim czasie zyskały na znaczeniu najczęściej stosuje się kredyty hipoteczne przy zakupie bądź budowie mieszkań/domów odwrócone pożyczki hipoteczne są stosunkowo nowym produktem i najczęściej wykorzystywane przez osoby starsze w celu uzyskania dodatkowych Śródków pieniężnych
Bibliografia Kwaśniak W. Finansowanie budownictwa mieszkaniowego w Polsce. KNF. Warszawa 2013. Pruski Jerzy. Bilansowe uwarunkowania rozwoju akcji kredytowej w Polsce. Związek Banków Polskich. Warszawa 2012. Raport AMRON SARFiN. Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości. Wersja skrócona. Nr 3/2013. Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2012 r. NBP. Sułkowska W. Ubezpieczenia gospodarcze i społeczne: wybrane zagadnienia ekonomiczne. Wolters Kluwer Polska. Warszawa 2011. www.totalmoney.pl www.bankier.pl