Biuletyn NR 20 czerwiec 2011 Enterprise Europe Network Szanowni Państwo! Każdego miesiąca projekt Enterprise Europe Network dostarcza najnowsze informacje regionalne z zakresu innowacji, nowych technologii, współpracy międzyregionalnej, innowacyjnych projektów regionalnych, zagadnień B+R i wielu innych tematów. Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce kolejny numer Biuletynu projektu Enterprise Europe Network. Życzymy miłej lektury! Zespół Enterprise Europe Network przy Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego Spis treści Zewnętrzne finansowanie przedsiębiorstw potrzeby sektora MSP Współpraca gospodarcza imprezy targowo wystawiennicze 2011 2-3 4-7 Oferty współpracy technologicznej 8 Oferty współpracy kooperacyjnej 9 1
Zewnętrzne finansowanie przedsiębiorstw potrzeby sektora MSP Finansowanie przedsiębiorstwa można podzielić na fundusze wewnętrzne i zewnętrzne. Wewnętrzne finansowanie stanowią głównie oszczędności, zysk i sprzedaż aktywów, zewnętrzne źródła finansowania można podzielić na te związane z zadłużeniem oraz wejścia kapitałowe. Wśród zewnętrznych źródeł finansowania, te najczęściej używane przejawiają się w postaci linii kredytowej w rachunku bieżącym banku lub karty kredytowej, kredytów bankowych, leasingu, faktoringu, kredytów kupieckich, pożyczek i emisji akcji lub zewnętrznych inwestorów kapitałowych. Z badań przeprowadzonych przez Komisję Europejską wynika, że większość europejskich MŚP w dużym stopniu zależało od finansowania bankowego; badania pokazują, że inwestycje kapitałowe były używane przez 1 do 2% badanych MŚP. Badanie wykazało również, że preferowanym przez MŚP typem finansowania zewnętrznego przyszłych możliwości rozwoju w 70% jest kredyt bankowy, inwestycje kapitałowe są preferowane przez 6% badanych podmiotów. To pokazuje, że główną grupą docelową inwestorów kapitałowych jest stosunkowo niewielka grupa wysoko rozwiniętych (innowacyjnych/opartych na rozwoju technologicznym) MŚP. Dostępność kapitału różni się w poszczególnych krajach europejskich. W krajach takich jak Niemcy, Włochy i Austria, MŚP polegają bardziej na ich kapitale własnym, podczas gdy we Francji, Belgii, Hiszpanii i Portugalii, udział kapitału własnego w sumie bilansowej wynosi od 39% do 42%. Większość małych i średnich przedsiębiorstw z mniej niż 50 pracownikami, jak również tych o szybkim tempie wzrostu, uważa, że dostęp do finansowania jest główną przeszkodą w rozwoju ich działalności. Po zakończeniu badań, które odnoszą się do banków ankietowanych przez KE, istnieją cztery główne powody, jako główne przeszkody w zakresie udzielania pożyczek dla MŚP: brak kapitału, wysokie ryzyko kredytowe, dostępność odpowiednich zabezpieczeń i ubogie informacje na temat firmy klienta. Sondaż Eurobarometru z 2009 r. w UE-27 wykazał, że 45% przedsiębiorstw w UE 27, skorzystało z kredytu bankowego w poprzednich dwóch latach, w porównaniu z zaledwie 2%, które weszły we współpracę z inwestorami zewnętrznymi. Spośród 22% firm, starających się o kredyt bankowy, tylko 55% miało swoją aplikację w pełni zaakceptowaną, podczas gdy 15% wniosków zostało odrzuconych, 8% firm uzyskało tylko część środków finansowych, a 6% firm zostało zaakceptowanych, ale nie przyjęło oferty ze względu na wysokie koszty finansowania. W porównaniu z całością badanej grupy, dane te wskazują, że 5% firm nie otrzymało finansowania w całości lub w części, a 1% uznało warunki kredytowe za zbyt drogie. Ponadto kolejne 7% badanych firm nie aplikuje o finansowanie, z obawy przed odrzuceniem. Gdy wartości te są stosowane do ogólnej liczby MŚP w UE, liczba firm posiadających problemy w dostępie do finansowania w danym momencie może być określona w dowolnym miejscu między 2 a 3,5 mln. Szczegółowe uwagi do VC sektora przemysłowego Szybko rozwijające się MŚP muszą mieć dostęp do odpowiednich funduszy, w szczególności do finansowania typu venture capital wspierającego ich rozwój. Przedsiębiorcom, a w szczególności MŚP często trudno jest zdobyć fundusze niezbędne do finansowania ich wzrostu. MŚP we wczesnym stadium rozwoju są często uważane przez wiele instytucji finansujących za zbyt ryzykowne ze względu na niepewność popytu na rynku, wysokie koszty transakcji i niewystarczającą stopę zwrotu z inwestycji. Rynek venture capital w Europie ma jeszcze długą drogę do pełnego wykorzystania swoich możliwości, które mógłby zaoferować innowacyjnym MŚP poszukującym zewnętrznych źródeł finansowania, zwłaszcza dla niewielkiej części przedsiębiorstw zorientowanych na szybki wzrost. Więcej niedofinansowanych spółek mogło by znaleźć inwestorów, jeżeli europejski rynek Venture capital byłby lepiej rozwinięty, bardziej aktywny, a także bardziej wydajny (w porównaniu do USA). 2
Zewnętrzne finansowanie przedsiębiorstw potrzeby sektora MSP cd. Fragmentacja Unijnego rynku Venture capital jest zgodna z podziałem narodowym i narzucająca indywidualne zasady funkcjonowania co poważnie ogranicza podaż takich usług dla przedsiębiorstw na wczesnym etapie rozwoju. Stadium rozwoju i dojrzałość rynków VC jest różna i uzależniona od narodowych warunków funkcjonowania, co niekorzystnie wpływa zarówno na transgraniczną współpracę VC z sektorem MŚP oraz inwestycje w innowacyjne firmy. Mimo, że współpraca poza granicami kraju jest możliwa, może ona być skomplikowana, kosztowna i mniejsze fundusze VC mają tendencję do unikania finansowania firm spoza własnego kraju. Ułatwianie działalności transgranicznej może pomóc funduszom VC przy przezwyciężaniu tych trudności, specjalizacji, różnicowaniu ich portfela, zwiększeniu ogólnej podaży kapitału skierowanego na początkowe stadium rozwoju firmy i współpracy z szybko rozwijającymi się firmami w całej Europie. Istnienie luki finansowej (braku możliwości pozyskania finansowania) dla szybko rozwijających się MŚP nie zawsze pojawia się w wynikach poszczególnych analiz. Zjawisko to jest bardziej zauważalne przy pewnego rodzaju analizach porównawczych, gdzie sytuacja UE jest porównywana z innymi bardziej "nowatorskimi" gospodarkami, czyli np. USA. W tym kontekście przywołuje się często dostępność finansowania kapitałem podwyższonego ryzyka i istnienie wystarczającej rozwiniętej infrastruktury niezbędnej prowadzeniu operacji VC, zarówno pod względem ilości dostępnych środków oraz jakości infrastruktury rynku. Dlatego też istnienie luki argumentuje się na podstawie różnicy między UE i USA pod względem inwestycji VC w stosunku do PKB, co w przypadku UE stale znajduje się poniżej średniej OECD (około 0,3% PKB, z czego nieco mniej niż jedną trzecią przeznacza się na początkowe stadium firmy i finansowanie zalążkowe) oraz w Stanach Zjednoczonych (około 0,4% PKB w ogóle, a więcej niż 0,1% PKB na początkowe stadium rozwoju firmy i finansowanie zalążkowe). Problemem jest również mocno narodowy charakter funkcjonujących funduszy VC, ograniczający możliwość ich działania oraz niewielki stopień rozwoju inwestorów indywidualnych (aniołów biznesu) i brak regulacji określających ich działania. Możliwa rola sieci Enterprise Europe Network Enterprise Europe Network ma plany pomocy przy zamknięciu tej luki przez: Dostarczanie informacji na temat odpowiednich podmiotów finansowych dostępnych dla MŚP w regionie Poprawa gotowości MŚP i wiedzy, kiedy dojdzie do kontaktu z instytucja finansującą, pomagając im przygotować biznes plan, plan finansowy, prognozę przepływu środków pieniężnych, Opracowanie narzędzia internetowego służącemu kojarzeniu dostawców usług finansowych i MŚP, Organizowanie (lub współorganizowanie) spotkań brokerskich pomagających MŚP w kontakcie z inwestorami. Do zrealizowania powyższych celów Komisja Europejska powołała specjalną Grupę Roboczą, składającą się z ekspertów z dziedziny finansowania MŚP. Grupa rozpoczęła swoje funkcjonowanie na początku czerwca 2011, a efekty jej działalności będzie można poznać już w październiku podczas corocznego spotkania sieci EEN, które odbędzie się po raz pierwszy w Polsce. Tomasz Stypułkowski Enterprise Europe Network 3
Współpraca gospodarcza Imprezy targowo wystawiennicze 2011 Misja gospodarcza na Giełdę Kooperacyjną Riga Food Brokerage Event Łotwa, Ryga 07-09 września 2011 Ośrodek Enterprise Europe Network działający przy Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego ma zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w misji gospodarczej na Łotwę (Ryga), która odbędzie się w dniach 07-09 września 2011r. Celem organizacji misji gospodarczej na Litwę jest udział polskich przedsiębiorców w Giełdzie Kooperacyjnej Riga Food Brokerage Event. Giełda Kooperacyjna Riga Food Brokerage Event organizowana jest w dniu 08 września 2011 r. w Rydze, na Łotwie, przez ośrodek Enterprise Europe Network działający przy Łotewskiej Agencji Rozwoju i Inwestycji. DO KOGO SKIEROWANA JEST GIEŁDA KOOPERACYJNA? Giełda Kooperacyjna przeznaczona jest dla przedsiębiorców chcących nawiązać współpracę z firmami z Łotwy. Giełda Kooperacyjna skierowana jest do firm z szeroko rozumianej branży spożywczej: producenci dystrybutorzy hurtownie technologie wykorzystywane w branży spożywczej producenci / hurtownicy / sprzedawcy maszyn i urządzeń wykorzystywanych w branży spożywczej dostawcy / nabywcy półproduktów dostawcy / nabywcy opakowań dla przemysłu spożywczego inne branże powiązane z przemysłem spożywczym NA CZYM POLEGA GIEŁDA KOOPERACYJNA? 1. Firmy polskie w formularzu rejestracyjnym (w załączeniu) określają profil swojej działalności oraz rodzaj współpracy, którą chcieliby nawiązać. 2. Informacja o firmie polskiej umieszczona zostanie na stronie internetowej Giełdy Kooperacyjnej (znajduje się tam lista wszystkich dotychczas zarejestrowanych firm). 3. Na podstawie umieszczonego opisu, organizator łotewski dobiera firmy do bezpośrednich rozmów i spotkań handlowych. 4. 08 września 2011 r., odbywają się serie uprzednio zaaranżowanych spotkań pomiędzy dobranymi w pary firmami Rozmowy kooperacyjne będą odbywać się w języku angielskim. KOSZTY Przy minimum 10 uczestnikach, organizatorzy zapewniają bezpłatny transport (autokar) na Giełdę Kooperacyjną i z powrotem (trasa Białystok Ryga Białystok). Organizatorzy nie pokrywają kosztów zakwaterowania oraz wyżywienia uczestników Giełdy Kooperacyjnej. Wstęp na Giełdę Kooperacyjną jest bezpłatny. 4
REJESTRACJA Rejestracja odbywa się poprzez wypełnienie załączonego formularza i przesłanie go mailem na adres isajuk@pfrr.pl, faxem na numer +48 85 740 86 85 lub pocztą na adres: Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego, ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok. Po otrzymaniu formularza, pracownik ośrodka Enterprise Europe Network zarejestruje go na stronie Giełdy Kooperacyjnej. Na stronie giełdy (po zarejestrowaniu firmy): http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/public/bemt/home.cfm?eventid=2689 otrzymacie Państwo możliwość podglądu już wprowadzonych profili. Zadaniem pracowników Ośrodków Enterprise Europe Network będzie dbanie o rozplanowanie czasowe i koordynację spotkań wszystkich partnerów oraz zapewnienie miejsca do rozmów biznesowych. Termin rejestracji upływa 30 czerwca 2011 r. WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE Giełda Kooperacyjna odbywać się będzie w ramach Międzynarodowych Targów skierowanych do branży spożywczej RIGA FOOD 2011. Informacje na temat targów znajdują się na stronie internetowej: http://www.bt1.lv/bt1/rigafood/?link=10000000 Firmy uczestniczące w Giełdzie Kooperacyjnej będą miały możliwość wejścia na targi i zapoznania się z ofertą wystawców. RAMOWY PROGRAM MISJI i GIEŁDY KOOPERACYJNEJ 07 września 2011 r. (środa) 08.00 - wyjazd z Białegostoku do Rygi (autokar) ok. 19.00 przyjazd do Rygi; zakwaterowanie w hotelu 08 września 2011 r. (czwartek) 10.30 11.00 rejestracja uczestników 11.00 17.00 indywidualne spotkania biznesowe 09 września 2011 (piątek) 09.00 12.00 wizyty w firmach łotewskich (2 3 firmy) 13.00 - wyjazd do Białegostoku KONTAKT: Dorota Isajuk, Anna Wrzesińska Ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok Tel. 085 740 86 83, fax. 085 740 86 85 e-mail: isajuk@pfrr.pl; wrzesinska@pfrr.pl Alicja Orzechowska Ul. Ks. Wierobieja 30/18 17-200 Hajnówka Tel. 085 682 51 87 e-mail: orzechowska@pfrr.pl Serdecznie zapraszamy! 5
Spotkania kooperacyjne podczas Targów RENEXPO Poland 2011. w dniu 27 października 2011 r. Serdecznie zapraszamy do udziału w spotkaniach kooperacyjnych organizowanych podczas Targów RENEXPO Poland 2011 w Warszawie. Sieć Ośrodków Enterprise Europe Network w Polsce, zaprasza do wzięcia udziału w spotkaniach kooperacyjnych organizowanych w dniu 27 października 2011 podczas Targów RENEXPO Poland 2011. Międzynarodowe targi i konferencje RENEXPO Poland obejmują swoją tematyką całe spektrum energii ze źródeł odnawialnych, z naciskiem na bioenergię, energię słoneczną oraz energię wiatrową. Targi RENEXPO Poland ułatwią Polsce wypełnienie unijnych zobowiązań w zakresie odnawialnych źródeł energii. Polska jest jedną z najatrakcyjniejszych lokalizacji dla firm chcących odgrywać znaczącą rolę na szybko rozwijającym się rynku energii ze źródeł odnawialnych. DO KOGO SKIEROWANE SĄ SPOTKANIA KOOPERACYJNE? Giełda Kooperacyjna przeznaczona jest dla przedsiębiorców chcących nawiązać współpracę z firmami z szeroko rozumianej branży energetycznej, w szczególności: 1. Odnawialne źródła energii i zdecentralizowana produkcja energii bioenergia (biomasa, biogaz, biopaliwa) technika solarna (fotowoltaika, solarna energia termiczna, energia solarna, chłodzenie) energia elektryczna pompy ciepła CHP - kogeneracja energia geotermalna energia wiatrowa 2. Inteligentna dystrybucja energii i energooszczędne sieci 3. Efektywne wykorzystanie energii budownictwo pasywne mobilność procesy oświetlenie 4. Usługi: business matching, marketing & PR finansowanie/dofinansowania 6
NA CZYM POLEGAJĄ SPOTKANIA KOOPERACYJNE? do 23 września 2011 firmy w formularzu rejestracyjnym (formularz w załączeniu) określają profil swojej działalności oraz rodzaj współpracy, którą chcieliby nawiązać. Informacja o firmie umieszczona zostanie na stronie internetowej Spotkań Kooperacyjnych do 30 września 2011 na podstawie umieszczonych opisów zarejestrowane firmy dobierają partnerów do bezpośrednich rozmów handlowych 07 października 2011 każda z zarejestrowanych firm otrzymuje indywidualny harmonogram spotkań 27 października 2011 r. odbywają się serie uprzednio zaaranżowanych spotkań pomiędzy dobranymi w pary firmami KOSZTY Udział w Giełdzie Kooperacyjnej jest bezpłatny. Uczestnik we własnym zakresie pokrywa koszty noclegu oraz przejazdu. REJESTRACJA Rejestracja odbywa się na załączonym formularzu. Wypełniony formularz proszę przesłać faxem na numer 085 740 86 85 lub e-mailem na adres isajuk@pfrr.pl lub wrzesinska@pfrr.pl Termin nadsyłania formularzy upływa 23 września 2011 r. WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE Spotkania Kooperacyjne odbywać się będą w ramach Targów RENEXPO Poland 2011 w Warszawie. Informacje na temat targów znajdują się na stronie internetowej: http://www.renexpo-warsaw.com/targi.html KONTAKT: Dorota Isajuk, Anna Wrzesińska Ul. Starobojarska 15, 15-073 Białystok Tel. 085 740 86 83, fax. 085 740 86 85 e-mail: isajuk@pfrr.pl; wrzesinska@pfrr.pl 7
Oferty współpracy technologicznej Narzędzie hydrauliczne do zmniejszania dysków elektrowni wiatrowych (11 DE 17A1 3LD2) Niemiecka firma inżynierska opracowała narzędzie do zmniejszania dysków do produkcji elektrowni wiatrowych. Opracowane narzędzie nie tylko redukuje czas montażu instalacji urządzeń do produkcji energii wiatrowej ale także obniża koszty montażu. Firma inżynierska poszukuje partnerów do umowy handlowej z pomocą techniczną. Ceramiczne rozwiązanie dla elementów przemysłowych podatnych na korozję, zużycie lub termicznym wymaganiem odporności (11 FR 36l6 3KGU) Francuska firma jest w stanie rozwijać i produkować części ceramiczne o skomplikowanych kształtach, cienkie i grube obiekty w rozmiarach od 1 cm3 prawie 1m3. Te elementy mogą przyczynić się do innowacyjnych rozwiązań w następujących kwestiach: - odporności na czynniki chemiczne i korozję, - odporności na zużycie i na ściskanie, - Oporze cieplnym. Firma poszukuje partnerów do umowy o współpracy technicznej oraz współtworzenia technicznego procesu pozwalającego zastąpić metalowe lub plastikowe części elementami z ceramiki. System odkształcenia plastycznego przedmiotu - szybka metoda o dużej dokładności produkcji (11 DE 1380 3LFW) Duży niemiecki instytut badawczy opracował system do odkształcania plastycznego przedmiotów wykonywanych metodą tłoczenia na gorąco i narzędzia do automatycznej strukturyzacji serii poprzez plastyczną deformację elementów o dużej dokładności produkcji, w celu oszczędności i zmniejszenia kosztów. Technologia ta ma zastosowanie w mikrotechnologii / mechanice precyzyjnej, budownictwie. Instytut poszukuje partnera do umowy licencyjnej lub współpracy technicznej. Test rozciągania próbek polimerów - właściwości mechaniczne tworzyw sztucznych pod względem rozciągania (11 DE 1380 3LFV) Duży niemiecki instytut badawczy opracował etap rozciągania polimerów (Próba rozciągania próbek polimerów), która oferuje możliwość obserwacji pod mikroskopem elektronowym, w próbie rozciągania, zmian morfologicznych, wzdłuż strefy spękań oraz zapis danych Technologia ta ma zastosowanie zwłaszcza w przemyśle tworzyw sztucznych i technice pomiarowej. Instytut poszukuje partnerów do umowy licencyjnej lub współpracy technicznej. Innowacyjny kocioł do ogrzewania wody do celów komercyjnych i / lub przemysłowych (11 GB 42O1 3LAZ) Brytyjska spółka opracowała innowacyjny kocioł grzewczy do celów komercyjnych i zastosowań przemysłowych. Kocioł zawiera unikalny kształt rurki kotła, dzięki czemu osiąga się ponad 80% wzrost ciepła, a poprzez spiralne żebra ścian wewnętrznych zmniejsza się zużycie paliwa i minimalizuje potrzebę konserwacji. Moc 1000kW -6000 kw o ciśnieniu roboczym do 20 bar / g. Firma poszukuje partnerów do współpracy technicznej i / lub współpracy handlowej. 8 Anna Wrzesińska Enterprise Europe Network
Oferty współpracy kooperacyjnej 20110211020 Słoweńska firma - branża budowlana Słoweńska firma specjalizująca się w branży architektonicznej, budowlanej, planowania energetycznego, konsultingowej oraz odnawialnych źródeł energii oferuje sprzedaż firmy. 20090724008 Francuska firma - części elektrotechniczne Francuska firma specjalizująca się w częściach elektrotechnicznych, wytwarzaniu akcesoriów do testów i pomiarów poszukuje dystrybutorów, współpracy handlowej, technicznej i produkcyjnej, podwykonawstwa w cięciu metalu, montażu i dostaw kabli. 20101221004 Łotewska firma - drewniane elementy budynków Łotewska firma zajmująca się produkcją drewnianych elementów ogródków jordanowskich i budynków gospodarczych poszukuje partnerów handlowych. 20101223049 Rumuńska firma - artykuły dekoracji wnętrz Rumuńskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji i handlu artykułami dekoracji wnętrz (wazy, lampy, salaterki, miski na słodycze, różne rodzaje oświetlenia poszukuje importerów i dystrybutorów. 20110427033 Francuska firma - żeliwo Francuska odlewnia specjalizująca się w produkcji żeliwa szarego dla systemów ogrzewania, wkładów kominowych, naczyń, mebli ogrodowych, części silników hydraulicznych poszukuje partnerów zainteresowanych podjęciem podwykonawstwa oraz pośredników handlowych. 20110427030 Litewska firma - gumiaki Litewska firma specjalizująca się w sprzedaży hurtowej gumiaków poszukuje pośredników handlowych. 20110427017 Irlandzka firma - pudełka do prezentacji Irlandzka firma poszukuje pośrednictwa na rynku do dostarczania lub produkowania czarnych matowych pudełek do prezentacji z pokrywą (10cm x 7 x 3) i cylindycznych pudełek do prezentacji (12 cm wysokości i 8 cm średnicy). 20110427011 Belgijska firma - alkohol Belgijska browarnia proponująca szeroki wybór piw (Ultra-fraîche, Ultra-soif, Ultra-ambrée, Ultrablonde), a także likiery i własnej produkcji aperitify poszukuje pośredników na rynku w różnych krajach na terenie Europy. 20110426032 Bułgarska firma - wyświetlacze i neony Bułgarska firma specjalizująca się w imporcie wyświetlaczy LED, modułów, taśm oraz neonów FLEX poszukuje dystrybutorów dla swoich produktów oraz oferuje swoje usługi jako podwykonawca. 20110426029 Niemiecka firma - dekoracje i meble Niemiecka firma zajmująca się dekoracjami i meblami, mająca swoją siedzibę w Antalya w Turcji chciałaby ustanowić wspólne przedsięwzięcie (joint venture) ze stoczniami, firmami budowlanymi i/lub biurami projektowymi. 20110426020 Łotewska firma - obróbka drewna Łotewska firma z ponad 20-letnią historią, specjalizująca się w obróbce drewna poszukuje partnerów handlowych i oferuje usługi podwykonawstwa. 20110425003 Hiszpański producent jaj Hiszpański producent jaj poszukuje pośredników handlowych. Tomasz Stypułkowski Enterprise Europe Network 9
Konsultanci projektu Enterprise Europe Network Białystok Magdalena Maksimowicz e-mail: maksimowicz@pfrr.pl tel: 85 740 86 78 Agnieszka Pałusewicz-Sarosiek e-mail: palusewicz-sarosiek@pfrr.pl tel: 85 740 86 88 Tomasz Stypułkowski e-mail: stypulkowski@pfrr.pl tel: 85 740 86 73 Bielsk Podlaski Krystyna Biełach e-mail: bielach@pfrr.pl tel: 85 730-18-42 Hajnówka Alicja Orzechowska e-mail: orzechowska@pfrr.pl tel: 85 682-51-87 Anna Wrzesińska e-mail: wrzesinska@pfrr.pl tel: 85 740 86 77 Wioletta Zajkowska e-mail: zajkowska@pfrr.pl tel: 85 740-86-89 Usługi świadczone są bezpłatnie. Serdecznie zapraszamy. Zespół Enterprise Europe Network przy Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego Jak przystąpić do projektu? J e ż e l i p o s z u k u j e s z: partnerów handlowych z Unii Europejskiej dostawców lub odbiorców innowacyjnych technologii doradztwa z zakresu funduszy unijnych informacji z zakresu prawa własności intelektualnej, standaryzacji i prawodawstwa UE,finansowania innowacji, transferu technologii pomocy przy rozwoju nowych produktów lub przy dostępie do nowych rynków zbytu Zapraszamy do współpracy. Wystarczy skontaktować się z konsultantem projektu i wypełnić formularz zgłoszeniowy. 15-073 Białystok, ul. Starobojarska 15 tel: 85 740 86 83, fax: 85 740 86 85 www.pfrr.pl, bisnep@pfrr.pl 10