Administrowanie szkolną siecią komputerową dr Artur Bartoszewski www.bartoszewski.pr.radom.pl Wykład VI 1
Tematyka wykładu: Model OSI Adresowanie sieci DNS DHCP Polecenia konsoli 2
Model OSI 3
Model OSI Przebieg procesu komunikacji sieciowej (przygotowywania, wysyłania oraz odbierania danych) realizowany na podstawie modelu OSI 4
Model OSI Przebieg komunikacji sieciowej, a tym samym zasady działania modelu OSI, można przedstawić w kilku punktach: Warstwa aplikacji - najpierw aplikacja (np. przeglądarka internetowa) wysyła żądanie wykonania przez niższe warstwy określonej usługi, np. przesłania danych (witryny internetowej w formacie *.html, która znajduje się na jakimś serwerze w sieci). Warstwa prezentacji - dokonuje translacji (tłumaczenia) żądania na format zrozumiały dla warstwy sesji. Warstwa sesji nawiązuje łączność z serwerem, którego adres został wskazany. Następnie zajmuje się przesyłaniem danych w postaci strumieni danych, czyli komunikatów, do warstw niższych, cały czas nadzorując parametry transmisji. 5
Model OSI Warstwa transportowa - podczas nadawania nie pełni żadnej szczególnej roli. Potrzebna jest w przypadku odbierania danych, kiedy przychodzą z serwera jako odpowiedź na żądanie wysłane wcześniej przez klienta sieciowego. Wtedy warstwa ta kompletuje przychodzące pakiety danych a następnie ustawia je we właściwej kolejności. Poza tym sprawdza poprawność tych pakietów. Jeżeli występują w nich jakieś błędy lub niektórych brakuje, wówczas żąda od serwera ich powtórnego przesłania. Warstwa sieciowa - przygotowuje pakiety danych do wysłania i dzieli je na mniejsze porcje które zawierają m.in. nagłówek sieci wraz z adresami logicznymi klienta i serwera, czyli źródła i celu. Poza tym wybiera dla nich najbardziej optymalną drogę, oczywiście pod warunkiem, że możliwych dróg jest więcej niż jedna. Dane są następnie przekazywane do niższej warstwy modelu OSI, czyli łącza danych. 6
Model OSI Warstwy łącza danych oraz fizyczna czuwają nad poprawnym przesyłaniem pakietów danych do miejsca przeznaczenia. W warstwie łącza danych pakiet danych jest umieszczany w ramkach, które zawieraj ą nie tylko adres fizyczny karty sieciowej urządzenia nadającego (klienta), ale także odbierającego (serwera). W warstwie fizycznej ramki są przekształcane na strumień impulsów elektrycznych lub analogowych, które następnie są przesyłane przez nośnik transmisyjny (np. kabel miedziany) do urządzenia docelowego (serwera), a dokładniej: do jego karty sieciowej. Po wykonaniu powyższych kroków po stronie komputera nadającego, komputer docelowy, odwraca opisany proces: akceptuje przychodzące z nośnika transmisyjnego sygnały elektryczne, konwertuje je na strumienie bitów, a następnie przekształca w ramki i przesyła do wyższej warstwy, która na tych ramkach operuje 7
Model OSI W skrócie można powiedzieć, że jeżeli komputer kliencki chce wysłać zapytanie do innego komputera, np. serwera, dane muszą najpierw zostać przez niego odpowiednio spakowane, a następnie przekazane do niższych warstw modelu OSI warstwa po warstwie. Po dotarciu do warstwy fizycznej dane przyjmują postać np. elektrycznych sygnałów, które są następnie przesyłane (najczęściej za pomocą kabla miedzianego) do komputera docelowego, czyli serwera. Tam są konwertowane na swoją początkową postać, tak aby były czytelne dla odbiorcy, czyli odpowiedniej aplikacji na serwerze. 8
Usługa DHCP Jedną z głównych funkcji sieci lokalnych jest przesyłanie pakietów (danych) pomiędzy komputerami (przesyłanie plików, dostęp do Internetu). Jest to możliwe przez przydzielenie niepowtarzających się do każdego urządzenia w sieci adresów- adresów IP. Adres IP można porównać do adresu własnego domu. Twój dom w tym przypadku odzwierciedla urządzenie w sieci, a router odpowiada urzędowi pocztowemu. Jednak w odróżnieniu od adresu domu, adresy IP można przydzielać tymczasowo. Ponieważ urządzenia są dołączanie i odłączanie od sieci domowej, mogą otrzymywać różne adresy IP. Funkcja routera (lub komputera), która się tym zajmuje nazywana jest serwerem DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol). 9
TCP/IP TCP/IP jest to zestaw protokołów będący obecnie standardem w sieci Internet. Protokół ten jest najbardziej elastycznym i efektywnym rozwiązaniem stosowanym powszechnie. Właściwie TCP/IP jest zestawem protokołów operujących w drugiej i trzeciej warstwie OSI. Do tej grupy należą protokoły: UDP, TCP, IP. 10
TCP/IP Komputery w sieci są identyfikowane poprzez adres IP, cztery liczby oddzielone kropkami, na przykład 157.158.121.11. Każda grupa liczb powinna się zawierać w przedziale 1-254. Liczby O i 255 są zarezerwowane do definiowania maski podsieci. Maska ta służy do dzielenia wszystkich adresów na logicznie powiązane ze sobą grupy. Istnieją trzy typy podsieci. Typ podsieci Zakres adresów pierwszego pola Ilość możliwych podsieci Maksymalna ilość adresów Maska podsieci A 1-126 126 16777214 255.0.0.0 B 127-191 16,384 65534 255.255.0.0 C 192-223 2097151 254 255.255,255,0 11
TCP/IP Ponieważ adresy w sieci nie mogą się dublować, dlatego istnieje centralna organizacja przydzielająca adresy IP. Konieczność posiadania unikalnego adresu IP odpada jedynie wtedy, gdy nasza sieć nie będzie się w jakikolwiek sposób komunikować z Internetem. Każda organizacja starająca się o adres IP dostaje adres swojej podsieci, na przykład 157.158.121.0, a w ramach tego adresu może dowolnie je przydzielać do swoich komputerów. 12
DNS Rozwiązaniem jest DNS (Domain Name Services). Jest to rozproszona baza danych przyporządkowującą adresom IP nazwy słowne. Baza ta znajdują się na internetowych serwerach nazywanych serwerami DNS lub serwerami nazw. Dzięki temu dane mogą być zawsze aktualne. Każdy serwer DNS posiada informacje tylko o komputerach znajdujących się tylko w jego domenie. Aby otrzymać informacje o innych nazwach, komunikuje się on z innymi. 13
DNS xxx.xxx.xxx.xxx xxx.xxx.xxx.xxx xxx.xxx.xxx.xxx xxx.xxx.xxx.xxx 193.111.144.12 xxx.xxx.xxx.xxx xxx.xxx.xxx.xxx xxx.xxx.xxx.xxx Internet serwery udostępniające strony WWW Serwer DNS 14
Usługa DHCP Inną główną funkcją routera jest udostępnianie połączenia internetowego dla wielu urządzeń w sieci. Dostawca Internetu przydziela dla twojego domu adres IP (z ich serwera DHCP). Ten adres IP jest następnie zmieniany przez twój router w zestaw lokalnych adresów IP dla twojej sieci. Lokalne adresy IP wyglądają bardzo podobnie do siebie. Składają się one z 4 zestawów cyfr i wyglądają mniej więcej tak: 192.168.1.X lub 10.0.1.X. Ostatni zestaw cyfr w serii (X) jest zmieniany przez serwer DHCP dla każdego urządzenia w sieci. Router zwykle zajmuje numer.1 dla siebie, np. 192.168.0.1. Zwykle adres ten jest nazywany. Następnie kolejnym urządzeniom w sieci przydziela podobne numery, np. 15
DNS Internet Brama (Geteway address) 192.162.1.1 SERWER (serwer DNS) Modem 192.162.1.2 192.162.1.3 192.162.1.4 192.162.1.5 16
DNS Internet Brama (Geteway address) 192.162.1.1 ROUTER (serwer DNS) Modem 192.162.1.2 192.162.1.3 192.162.1.4 192.162.1.5 17
APIPA APIPA (ang. Automatic Private IP Addressing), Usługa APIPA przydziela systemowi adres IP w przypadku, gdy komputer wyposażony jest w kartę sieciową, zostało zainstalowane oprogramowanie obsługi protokołów TCP/IP, karta sieciowa skonfigurowana jest do żądania przyznania adresu IP z serwera DHCP (ustawienie domyślne w Windows), a serwer DHCP w danym momencie jest nieosiągalny. Adres IP przydzielany jest z puli 169.254.0.1 169.254.255.254 z domyślną maską 255.255.0.0. Gdy Serwer DHCP znów stanie się osiągalny, APIPA automatycznie uzyska adres IP z puli przyznawanej przez serwer. Automatyczne przydzielanie adresów IP ma umożliwić systemom Windows pracę w sieci natychmiast po zainstalowaniu, tj. bez konieczności konfigurowania sieci przez użytkownika ten adres zwykle oznacz, że nie mamy dostępu do sieci. 18
Polecenia konsoli CMD wywołanie konsoli IPCONFIG ustawienie protokółu TCP/IP IPCONFIG/all PING adres sprawdzenie obecności serwera PATHPING nazwa wykrywanie drogi do serwera NSLOOKUP brama domyslna 19