Protokół nr 47/14 z posiedzenia Komisji Edukacji, Ochrony Zdrowia, Kultury i Spraw Społecznych, które odbyło się w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie w dniu 14 kwietnia 2014r. Czas trwania: 1 godz. 25 min. Rozpoczęcie: 15:30 Zakończenie: 16:25 Nieobecni: 1. Zbigniew Janicki, 2. Marcin Nosek. (Listy obecności członków Komisji oraz zaproszonych gości stanowią załączniki nr 1 i 2 do protokołu.) Posiedzeniu przewodniczył Pan Roman Koziatek Przewodniczący Komisji Edukacji, Ochrony Zdrowia, Kultury i Spraw Społecznych. Przewodniczący Komisji przywitał zaproszonych gości oraz członków Komisji. Ad. pkt 2. Przedstawienie porządku obrad. Porządek posiedzenia: 1. Otwarcie posiedzenia Komisji. 2. Przedstawienie porządku obrad. 3. Zatwierdzenie protokołu z poprzedniego posiedzenia. 4. Zapoznanie się z funkcjonowaniem PCPR w Mrągowie. 5. Analiza materiałów na sesję Rady Powiatu w Mrągowie. 6. Sprawy różne Nie wniesiono uwag. Ad. pkt 3. Zatwierdzenie protokołu z ostatniego posiedzenia. W wyniku głosowania: za 5 przeciw 0 wstrzymało się 1
zatwierdzono protokół z ostatniego posiedzenia. Na posiedzenie doszła Pani Beata Więcek Ad. pkt 4. Zapoznanie się z funkcjonowaniem PCPR w Mrągowie. (Informacja na powyższy temat stanowi załącznik nr 3 do protokołu) Pan Benedykt Krutul zapytał, jak układa się współpraca z pracownikami? Pani Jolanta Kowalczyk Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie odpowiedziała, że współpraca z pracownikami układa się całkiem nieźle. Za wyjątkiem dwóch osób, Pani dyrektor ma do wszystkich absolutne zaufanie. W trudnych czy nowych sprawach, można się z pracownikami dogadać, natomiast do jednej osoby nie można mieć zaufania, w związku z tym trzeba bardzo dokładnie wszystko sprawdzać. Jak ze sprawozdania wynika w 2013 roku było prawie 200 form prawnych załatwiania spraw tylko z zakresu Domu Pomocy Społecznej, Pani dyrektor nie jest w stanie sprawdzić każdego elementu dokumentu. Jest kwestia drugiego pracownika, który zajmuje się projektem systemowym, jest mało profesjonalny, posiada małą wiedzę, więc projekt systemowy to kompletny margines działania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, w ubiegłym roku tylko 9 osób było tym projektem objętych obecnie jest 15. Dodała, że sytuacja jest niezrozumiała ponieważ obie Panie są odpowiednio przygotowane, doszkalały się w rożnych projektach, dodała, że jest to słaby punkt Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Obie Panie stosują metodę zaniechania tzn. odkładają wszystko na ostatnia chwile. Jedna z Pań za przewinienie dostała upomnienie. Centrum jest po okresowej ocenie kwalifikacyjnej pracowników, które jest ustawowym obowiązkiem o pracownikach samorządowych, jeden z pracowników otrzymał negatywną ocenę, na razie nie skutkuje to niczym niedobrym, jednak w ciągu 3 miesięcy musi nastąpić ponowna ocena i jeżeli nie nastąpi poprawa w zakresie ustalonym, to skutkuje to rozwiązaniem umowy o pracę. Jest to sytuacja kompletnego odizolowania się dwóch Pań. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie jest bardzo specyficzną instytucją, bardzo biurokratyczną, ze wszystkich stron ocenianą, kontrolowaną. Zostało złożonych ok. 600 800 wniosków w sprawie dofinansowania ze środków PFRON i mniej niż połowa jest dofinansowywana, w związku z tym połowa interesantów ma prawo być niezadowolona. Jeżeli chodzi o turnusy rehabilitacyjne złożono ok. 200 wniosków z czego tylko 13 jest dofinansowanych, w momencie składania wniosków pracownicy informują o możliwości negatywnego rozpatrzenia, by uniknąć skarg i pretensji. 2
Jeżeli chodzi o pieczę zastępczą, są bardzo trudne nie doprecyzowane, niedokończone przepisy ustawy i nie ma przepisów wykonawczych. Masę spraw odpowiadających na pytanie jak to załatwić? pozostaje bez odpowiedzi, ponieważ nie można powołać się na to, jak to powinno funkcjonować. Całą dokumentację dotyczącą rodzinnej pieczy zastępczej należy przygotować od podstaw, dotyczy to również kwalifikowania rodzin zastępczych, okresowych ocen sytuacji dziecka i rodzin zastępczych, stosowanych przez te rodziny metod ale też planu pomocy dziecku i rodzinie, pracy czy wsparcia udzielanego przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Poinformowała, że wszystkie narzędzia pracy zostały samodzielnie opracowane. Ważne jest to, jak ma funkcjonować orzecznictwo odnośnie wszystkich skarg prawnych, każdy powiat to samodzielnie układa, przy tym wszystkim są mocno nieoszacowane koszty funkcjonowania, w związku z tym nie do końca jest robione z rodzinami zastępczymi a także i biologicznymi to, co powinno się tym rodzinom zapewnić, dotyczy to form wparcia od szkoleń po poradnictwo do grup wsparcia. Dodała, że ustawa wprowadziła zupełnie nowe funkcjonowanie rodzin ale także funkcjonowanie z tymi rodzinami, w związku z tym istnieje ustawowy obowiązek przedstawiania przez rodziny zastępcze zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza rodzinnego informujące, czy są w stanie sprawować piecze zastępcze. Na rodziny spokrewnione PCPR prawie nie ma wpływu, natomiast ma wpływ na rodziny zastępcze niezawodowe i zawodowe. Raz na pół roku odbywa się kontrola rodzin poprzez okresową ocenę, w stosunku do dzieci poniżej 3 roku życia kontrola odbywa się co 3 miesiące. Dodała, że nie ma w powiecie asystentów rodziny, którzy pracowaliby z rodzinami biologicznymi. W stosunku do rodzin biologicznych doszedł obowiązek występowania o ustalenie alimentów, jeżeli dziecko przebywa przez co najmniej rok w pieczy zastępczej, to na kierownikach PCPR-u nałożono ustawowy obowiązek wystąpienia o alimenty. W 2013 r. złożono około 38 pozwów, z czego mniej niż połowa została rozpatrzona pozytywnie. PCPR ma mniej pracy administracyjnej z Domem Pomocy Społecznej, ponieważ jest coraz mniej osób, które są umieszczane i przebywają w DPS na tzw. starych zasadach, skutkiem jest coraz mniejsza dotacja wojewody. 31 grudnia 2013 roku została zawarta umowa z DPS w Mikołajkach na prowadzenie Domu dla 100 osób w podeszłym wieku, zostało uzgodnione, że w tym może być 30 osób niekoniecznie w podeszłym wieku. Poinformowała, że nastąpiło rozszerzenie Warsztatów Terapii Zajęciowej w Mrągowie. W 2013 roku warsztat nie dostał dotacji, ponieważ do końca września nie było pełnego obłożenia. Powstały Środowiskowe Domy Samopomocy m.in. w Pieckach, więc pierwszy raz zdarzyła się sytuacja, że warsztat w Mrągowie nie posiadał chętnych. Poinformowała, że nie zwiększa się dotacja na uczestnika warsztatów, i nie ma drugiego etapu po warsztacie dla osób 3
niepełnosprawnych, zasugerowała, że powinien być zakład aktywności zawodowej bądź spółdzielnia socjalna. Pani dyrektor poinformowała o realizacji programu przeciwdziałaniu przemocy, którego kontrola wyszła dobrze. Z zaleceń pokontrolnych wynikło, że należy wszystkie działania dotyczące przeciwdziałaniu przemocy skoordynować, by miały charakter programu profilaktycznego. Robione są projekty systemowe, które mają mały zakres i są dofinansowane prawie w 90% z europejskiego funduszu społecznego, po zakończeniu funkcjonowania projektu powiat i PCPR będą mogły o środki na tę rzecz występować wyłącznie w konkursach. W 2013 roku Centrum uczestniczyło w programach ministerialnych i otrzymało niewielkie dotacje, z których zorganizowano niewielkie szkolenie dla rodzin zastępczych, oraz dofinansowano zatrudnienie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, oraz świadczenia na rzecz rodzin zastępczych. W placówkach opiekuńczo-wychowawczych jest 42 dzieci, coraz więcej jest w mrągowskiej placówce kosztem dzieci z innych powiatów, które opuszczają domy dla dzieci - ta proporcja jest dobra. Największe wydatki są na piecze zastępczą, większy wzrost kosztowo, ponoszony jest za pobyt dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, natomiast opłaty gminne w 2012 roku z tytułu pobytu dzieci z ich terenu w pieczy zastępczej i rodzinnej instytucjonalnej wniosły opłaty w wysokości 28 500 zł, za 2013 opłaty gminne wynoszą 132 500 zł w 2014 roku i na początku 2015 roku wzrost będzie większy, następnie nie będzie się zmieniał. W 2013 roku więcej wydano o 7% na rodziny zastępcze, na placówki opiekuńczo-wychowawcze, ale mniej o prawie 20% na usamodzielnienie wychowanków. Na usamodzielnienie się wychowanków pieczy zastępczej wydano ponad 147 000 zł, co realnie nie usamodzielnia wychowanków, ponieważ usamodzielni praca z możliwością uzyskania mieszkania, środki przeznaczane są na wydatki związanie z kontynuowaniem nauki przez wychowanków. Sytuację mieszkaniową w 2013 roku radykalnie poprawiła sobie tylko jedna wychowanka, uzyskała samodzielne mieszkanie, pomoc uzyskana od PCPR posłużyła na wyposażenie mieszkania. Dodała, że powiat realizuje program Aktywny samorząd dotyczący niepełnosprawnych, a także program dotyczący wyrównywania różnic miedzy regionami. Pan Janusz Żytko zapytał, czy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ma wpływ doradczy czy finansowy na szkolnictwo specjalne, oddziały przedszkolne? Pani Jolanta Kowalczyk Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie odpowiedziała, że nie ma żadnego wpływu finansowego czy organizacyjnego natomiast w programie Aktywny samorząd jest wydatek związany z uczestnictwem dzieci w przedszkolu. 4
Pan Janusz Alicki - Wicestarosta odniósł się do wypowiedzi Pani dyrektor, że struktura w Domach dla Dzieci zmienia się korzystnie, zapytał ile jest obecnie dzieci z powiatu mrągowskiego? Pani Jolanta Kowalczyk Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie odpowiedziała, że obecnie jest 26 dzieci z powiatu mrągowskiego, 16 dzieci z innych powiatów, dzieci z powiatu mrągowskiego w placówkach poza powiatem jest 17, razem jest 42 dzieci w instytucjonalnej pieczy. Cały czas jest problem płacowy, stawki wszędzie wzrosły. Koszty utrzymania dzieci w placówkach są tak duże, że trzeba je ograniczyć, aby było to możliwe muszą być rodziny zastępcze. Dodała, że toczy się postępowanie w Sądzie od 1 października 2013 r. w sprawie umieszczenia dzieci z domów dla dzieci w rodziny zastępcze, termin rozprawy jest wyznaczony na 15 maja 2014 r. Brakuje rodzin zastępczych zawodowych, jest w pieczy zastępczej niekorzystna struktura rodzin zastępczych spokrewnionych, na których tworzenie nie ma żadnego wpływu, jest wpływ na rodziny zastępcze zawodowe, które powinno się tworzyć. Został przyjęty w ubiegłym roku program rozwoju pieczy zastępczej, gdzie uchwała zobowiązuje, aby w 2014 roku powstały dwie nowe rodziny zastępcze. W 2013 roku powstały 4 rodziny zastępcze przy czym jedna o charakterze pogotowia rodzinnego, która mocno pomogła ponieważ nie ma juz problemów typu co zrobić w nagłej sytuacji. Dodała, że rodzina ruszyła 2 sierpnia 2013 roku i umieszczono w niej pięcioro dzieci tym trójka dzieci pozostawionych po porodzie przez matki, i oczekiwały na adopcje. W 2013 roku centrum występowało o pozbawienie władzy rodzicielskiej, złożyło 32 wnioski w stosunku do 41 rodziców. 20 dzieci została w wyniku dokonywanych okresowych ocen sytuacji, zakwalifikowana do adopcji. Większość dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych ma nieuregulowaną sytuację prawną. Pani dyrektor poinformowała, że jest wiele próśb o umieszczenie w powiecie mrągowskim dzieci w rodzinie zastępczej czy placówce opiekuńczej z całej Polski. Dodała, że istnieje potrzeba rodziny specjalistycznej, która byłaby gotowa przyjąć dzieci niepełnosprawne. Ad. pkt 5. Analiza materiałów na sesję Rady Powiatu w Mrągowie. a) przyjęcia i wdrożenia pilotażowej części projektu Schematom STOP! Wspólne działanie instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy-pilotaż Pani Jolanta Kowalczyk Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie przedstawiła uzasadnienie do projektu uchwały. Uzasadnienie Projekt Schematom STOP! - Wspólne działania instytucji pomocy społecznej i instytucji rynku pracy pilotaż realizowany jest w ramach Programu Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet 5
I Zatrudnienie i integracja społeczna, Działanie 1.2 Wsparcie systemowe instytucji pomocy i integracji społecznej. Celem ogólnym projektu jest stworzenie skoordynowanego systemu współpracy instytucjonalnej wobec rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym z tytułu bezrobocia lub pozostawania w trwałym pokoleniowym bezrobociu i niemożności wyjścia zsystemu świadczeń pomocy społecznej, a także testowe wypracowanie nowych instrumentów rodzinnej aktywizacji i integracji społecznej. Praca z rodziną wielodzietną, wieloproblemową jest wyzwaniem dla wszystkich instytucji, które zajmują się pomaganiem. Obecnie brakuje uniwersalnego modelu, który kompleksowo wspierałby rodziny pozostające pod opieką pomocy społecznej, tak, by mogły podjąć autonomiczne i samodzielne życie. Istnieje potrzeba wypracowania i przetestowania takiego modelu, jego skuteczności i przydatności w warunkach pomocowych, środowiskowych i prawnych. Niska skuteczność pracy z rodzinami dotkniętymi problemem bezrobocia, ubóstwa będących jednocześnie rodzinami wielodzietnymi wynika z wielu przyczyn. Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz ze środków budżetu państwa. Realizowany jest w partnerstwie, które zawiązały gminne ośrodki pomocy społecznej, urząd pracy oraz centrum pomocy rodzinie. Liderem projektu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mrągowie. W wyniku głosowania: za 9 przeciw 0 wstrzymało się 0 Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt analizowanej uchwały. (projekt uchwały stanowi załącznik nr 4 do protokołu) b) Zmiany Uchwały Nr XXII/146/2012 Rady Powiatu w Mrągowie z dnia 13.07.2012r. w sprawie określenia szczegółowych warunków umorzenia, w całości lub w części, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej Pani Jolanta Kowalczyk Dyrektor Powiatowego Centrum pomocy Rodzinie w Mrągowie przedstawiła uzasadnienie do projektu uchwały. Uzasadnienie Na podstawie art. 194 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. z 2013r. poz. 135) Rada Powiatu w Mrągowie określa w 6
drodze uchwały szczegółowe warunki umorzenia, w całości lub w części, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Taka uchwała została podjęta w lipcu 2012r.. Doświadczenia jej ponad rocznego funkcjonowania wskazują na potrzeby dokonania zmian. I tak: W 6 pkt 1 proponuje się zmianę wysokości odstąpienia od opłat ponoszonych przez osoby zobowiązane za pobyt ich dzieci w pieczy zastępczej. Dotychczasowa praktyka wykazała, że ustalanie odpłatności na podstawie dotychczasowych przepisów uchwały powoduje, że od osób tych bardzo często nie można ustalić odpłatności ze względu na ich stosunkowo niski dochód lub ściąganie należności nie jest możliwe bo zostają tym osobom zbyt małe środki na pokrycie własnych potrzeb. Zaproponowane zmiany w tym zakresie w 6 umożliwią urealnienie ustalania odpłatności za pobyt dzieci w pieczy zastępczej a następnie także ich ściąganie. Uwzględniając powyższe, zachodzi konieczność zmiany uchwały Nr XXII/146/2012 Rady Powiatu w Mrągowie z dnia 13.07.2012r. W wyniku głosowania: za 9 przeciw 0 wstrzymało się 0 Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt analizowanej uchwały. (projekt uchwały stanowi załącznik nr 5 do protokołu) c) zaopiniowania projektu uchwały Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego w sprawie podziału województwa warmińsko-mazurskiego na okręgi wyborcze w wyborach do Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego Pan Bogdan Kurta Starosta Mrągowski przedstawił uzasadnienie do projektu uchwały. Uzasadnienie Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego wystąpił o zaopiniowanie projektu uchwały w sprawie podziału województwa na okręgi wyborcze w wyborach do Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego. W świetle przepisów kodeksu wyborczego łączenie kilku powiatów w jeden okręg wyborczy wymaga opinii rad tych powiatów. W myśl projektu uchwały zmianie ulegną granice i liczba wybieranych radnych w dwóch okręgach wyborczych nr 4 (powiaty: kętrzyński, węgorzewski, gołdapski, olecki, ełcki) i nr 5 (powiaty: nidzicki, szczycieński, mrągowski, piski, giżycki). Do okręgu nr 5 został przesunięty powiat giżycki, co spowodowało, że liczba radnych, wybieranych w tym okręgu wyniesie 6 7
radnych. Zmiana w tych okręgach wynikła ze zmiany liczby mieszkańców województwa. Zachowanie dotychczasowych granic okręgów spowodowałaby, że liczba radnych w okręgu wyborczym nr 5 wyniosłaby 4, co nie spełniałoby wymogu przepisu art. 463 1 pkt. 1 kodeksu wyborczego. W wyniku głosowania: za 8 przeciw 1 wstrzymało się 0 Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt analizowanej uchwały. (projekt uchwały stanowi załącznik nr 6 do protokołu) Ad. pkt 7. Sprawy różne. Pan Janusz Żytko zapytał, w jaki sposób załatwić miejsce postojowe dla osoby niepełnosprawnej? Pani Jolanta Kowalczyk Dyrektor Powiatowego Centrum pomocy Rodzinie w Mrągowie odpowiedziała, że taka osoba musi posiadać legitymację osoby niepełnosprawnej, następnie powinna złożyć wniosek w Starostwie Powiatowym w Wydziale Komunikacji. Przewodniczący Komisji stwierdził, że porządek spotkania został wyczerpany i zrealizowany, wobec czego o godz. 16:25 zamknął posiedzenie Komisji Edukacji, Ochrony Zdrowia, Kultury i Spraw Społecznych. Przewodniczył: Przewodniczący Komisji Roman Koziatek Protokołowała: Katarzyna Śniciekowska 8