Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Systemy solarne Systemy pasywne w budownictwie budownictwo pasywne - zasady i rozwiązania rozwiązania architektoniczne przykłady budynków pasywnych obraz cieplny schematy budynków pasywnych rozwiązania technologiczne i materiałowe ściana kolektorowo akumulacyjna ściana Tromb a panele termosyfonowe panele transparentne systemy wentylacyjne werandy i ogrody zimowe okna o wysokiej izolacyjności
Budownictwo pasywne Pod terminem budownictwo pasywne rozumie się szereg działań minimalizujących straty energetyczne w budynku oraz optymalizujące wymianę energii z otoczeniem w celu utrzymania właściwego mikroklimatu wewnątrz budynku. Działania te obejmują: dobór miejsca posadowienia budowli, właściwe rozwiązania architektoniczne, właściwe usytuowanie budynku, odpowiednie zagospodarowanie otoczenia budynku, zastosowanie energooszczędnych technologii i materiałów, zastosowanie technologii i instalacji pozwalających na optymalizację wymiany ciepła pomiędzy budynkiem i otoczeniem.
Budownictwo pasywne posadowienie W trakcie doboru miejsca posadowienia budowli oraz zagospodarowywania jego otoczenia ważne jest aby: miejsce miało ekspozycję południową lub zbliżoną, miejsce posadowienia nie było zacieniane przez istniejące budynki oraz roślinność, sprawdzić plany zagospodarowania pod kątem możliwości powstania takich budowli, unikać miejsc o dużej wietrzności, usytuowanie budynku nie było narzucone warunkami zewnętrznymi (kształtem działki, usytuowaniem ciągów komunikacyjnych, przebiegiem instalacji, linią zabudowy itp.), możliwe było usytuowanie budynku wg kierunków geograficznych, zieleń od strony południowej nie przesłaniała budynku w zimnych okresach roku zieleń niska, lub rośliny liściaste, zapewnić zielenią ochronę od strony dominujących wiatrów.
Budownictwo pasywne rozwiązania architektoniczne Właściwe rozwiązania architektoniczne to przede wszystkim: niezbyt urzeźbiona bryła budynku tak aby stosunek powierzchni zewnętrznej budynku do jego objętości nie był zbyt duży ciekawe architektonicznie budynki można uzyskać bez nadmiernego pogarszania tego wskaźnika, takie rozmieszczenie pomieszczeń aby od strony północnej znalazły się pomieszczenia w których można zastosować małe okna i niższą temperaturę wewnętrzną, południowa połać dachowa bez okien i wykuszy tak aby możliwy był montaż kolektorów i paneli PV, najlepiej budynek parterowy lub co najwyżej jednopiętrowy, stosowanie zabudowy szeregowej, stosowanie nie ogrzewanych przybudówek (garaż, pomieszczenia gospodarcze od strony północnej, jak najmniejsza ilość drzwi zewnętrznych, stosowanie daszków zacieniających, duże okna na południowej elewacji, stosowanie przeszklonych werand, ogrodów zimowych, szklarni przydomowych od strony południowej.
Budownictwo pasywne rozwiązania technologiczne i materiałowe Dobierając rozwiązania technologiczne i materiałowe należy rozważyć przede wszystkim: zastosowanie okien trójszybowych z pokryciami niskoemisyjnymi (12-12, 1.2 W/m 2 K) i wielostopniowym rozszczelnianiem, od strony północnej zastosowanie okien nieotwieranych, stosowanie drzwi zewnętrznych 1.2 W/m 2 K lub podwójnych, stosowanie technologii bez mostków cieplnych, stosowanie takiej konstrukcji ściany zewnętrznej, dachu i podłogi aby współczynnik przenikania nie przekraczał odpowiednio 0.2 W/m 2 K, 0.08 W/m 2 K, 0.1 W/m 2 K, zastosowanie pod pokryciem dachowym warstwy izolacji o grubości zapewniającej współczynnik przenikania max. 0.08 W/m 2 K, zapewnienie całkowitej szczelności budynku, stosowanie wentylacji nawiewno-wywiewnej o wydatku zapewniającym 0,3 wymiany (lecz nie mniej niż 30 m 3 ) na godzinę z wymiennikiem ciepła o sprawności min. 80% i izolowanymi cieplnie przewodami, stosowanie gruntowego wymiennika ciepła dla powietrza nawiewnego, stosowanie systemu solarnego zapewniającego przygotowanie 60 70 % CWU w skali roku, stosować zasobniki o pojemności min. 500 l, stosowanie rolet zewnętrznych lub okiennic, stosowanie ścian kolektorowo magazynujących z wentylacją lub bez, zastosowanie izolacji transparentnej lub aktywnych segmentów elewacyjnych.
System uzysków bezpośrednich - schemat
System uzysków bezpośrednich - przeszklenie
Ściana kolektorowo - akumulacyjna
Ściana kolektorowo akumulacyjna z rekuperatorem
Ściana Tromb a
Konstrukcja paneli transparentnych
Zastosowanie paneli transparentnych jako przegrody przeźroczystej
Konstrukcja paneli termosyfonowych
Ściany kolektorowe - przykłady
Werandy i ogrody zimowe przykłady
Przykłady budynków pasywnych Darmstadt_Kranichstein_Schnee_2005_ Feb
Budynek pasywny obraz cieplny
Systemy wentylacyjne
Systemy odnawialnych źródeł energii