INCOTERMS Reguły Incterms wytyczają zakres dpwiedzialnści kupujących i sprzedających za dstawę twarów w umwach sprzedaży. EXW (Ex Wrks z zakładu) eksprter nie pnsi żadnych ksztów transprtu i cła. Jeg rla kńczy się na wydaniu twaru z magazynu. Kszty związane z rganizacją transprtu i ubezpieczenia w całści pkrywa imprter. FCA ( Free Carrier dstarczny d przewźnika) sprzedający pnsi kszty transprtu, załadunku raz ubezpieczenia d mmentu przekazania twarów pierwszemu przewźnikwi, wskazanemu przez kupująceg, w znacznym miejscu. FAS ( Free Alngside Ship dstarczny wzdłuż burty statku ) Odpwiedzialnść za kszty transprtu raz ryzyk sprzedająceg kńczą się w mmencie dstarczenia twarów d burty statku w znacznym prcie nadania, jednak bez załadunku twarów na statek. Od teg mmentu wszelkie kszty raz ryzyk związane z twarem zstaje przeniesine na kupująceg. FOB (Free n Bard dstarczny na statek) eksprter pkrywa wszystkie kszty dwzu ładunku d prtu wyjściweg i załadunku na burtę. Eksprter pkrywa również kszty manipulacyjne w prcie wyjściwym, kszty dprawy celnej raz kszty prtwe. Pzstałe kszty są w gestii imprtera. CFR ( Cst and Freight kszt i fracht ) Sprzedawca pkrywa kszty transprtu d prtu dcelweg, ryzyk za twar przekazane jest jednak kupującemu już przy załadunku na statek. CIF (Cst Insurance Freight kszt ubezpieczenie fracht ) eksprter płaci za wszystkie kszty aż d prtu dcelweg, czyli pkrywa n kszty dwzu ładunku d prtu
wyjściweg i załadunku na burtę, kszty manipulacyjne w prcie wyjściwym, kszty dprawy celnej raz kszty prtwe, a także kszty transprtu i ubezpieczenia. CPT ( Carriage paid t przewóz płacny d ) Przewźne płacne d ( kreślneg miejsca przeznaczenia). Odpwiednik CFR w transprcie innym, niż mrskim i wdnym śródlądwym (w tym multimdalnym) CIP ( Carriage and Insurance paid t przewóz i ubezpieczenie płacne d) DDU (Delivery Duty Unpaid dstarczne cł niepłacne ) eksprter pkrywa wszystkie kszty transprtu d drzwi d drzwi czyli miejsca wyjazdu twaru p dstarczenie g d punktu wskazaneg przez imprtera. Wyjątkiem są kszty dprawy celnej i cła, które zbwiązany jest pkryć imprter. DDP (Delivery Duty Paid dstarczne cł płacne ) eksprter pkrywa wszystkie kszty transprtu i cła. Imprter praktycznie nie pnsi żadnych ksztów związanych z dstarczeniem twaru. RODZAJE KONTENERÓW Dry Van (DV) kntener uniwersalny gólneg przeznaczenia High Cube (HC) kntener pdwyższnej wyskści High Cube PalletWide (HCPW) kntener pdwyższnej wyskści i szerkści kntener kntrlwanej temperaturze d przewzu ładunków w temperaturze d 25 C d +25 C Reefer (RF) kntener chłdniczy Open Tp (OT) kntener z twartym dachem Open Side (OS) kntener bkach twartych Flat Rack (FR) kntener z twartym dachem i bkiem
SŁOWNIK POJĘĆ SPEDYCYJNYCH Spedytr firma zajmująca się, w imieniu załadwcy bądź dbircy twaru, przewzem ładunków raz wszelkimi frmalnściami z tym związanymi FCL (ang. Full Cntainer Lad) transprt pełn-kntenerwy TEU (z ang. Twenty Feet Equivalent Unit) jednstka miary dpwiadająca pjemnści (1TEU=20 ) LCL ( ang. Less than Cntainer Lad) drbnicwe przewzy kntenerwe Załadwca inaczej eksprter (najczęściej) t firma, d której rzpczyna się transprt Odbirca inaczej imprter (najczęściej) t firma będąca dbircą twaru Shipper (inaczej Cnsignr) nadawca ładunku Armatr firma, która w imieniu własnym uprawia żeglugę przewzwą używając d teg własneg lub cudzeg statku Agencja Celna pdmit uprawniny d dknywania w imieniu swich klientów przed rganami celnymi wszelkich czynnści przewidzianych w Kdeksie Celnym Odprawa celna stateczna dpuszczenie twaru d brtu p uiszczeniu płat celn- pdatkwych Odprawa celna przekazwa (inaczej drczna) t taka dprawa, której zadanie zstaje przekazane innemu urzędwi celnemu, najczęściej urzędwi najbliżej płżnemu względem miejsca przeznaczenia twar Prcedury uprszczne skrócenie czasu dprawy celnej pprzez elektrniczną wymianę dkumentów raz dprawę twaru w miejscu jeg przeznaczenia, a nie jak dtąd w siedzibie urzędu celneg. T1L wspólna prcedura tranzytwa dtycząca ładunków przewżnych między krajami Unii Eurpejskiej a pzstałymi (np. przy przewzie twaru spza Unii Eurpejskiej na terenie Unii ) T2L wspólna prcedura tranzytwa dtycząca ładunków przewżnych pmiędzy krajami Unii Eurpejskiej (np. z Plski na Cypr drgą mrską lub p dpuszczeniu d brtu z Hamburga d Gdyni)
SAD ( z ang. Single Administrative Dcument) wymagany w Unii Eurpejskiej dkument zgłszenia twaru d dprawy celnej MRN numer ewidencyjny peracji tranzytwej zwyczajw dkument ptwierdzający prcedurę wywzu Buking zlecenie dla armatra, dkument zawierający specyfikację przewzu twaru i służący ptwierdzeniu uzgdnień między kntrahentami Knsament t mrski list przewzwy, świadectw ptwierdzające dbiór daneg ładunku na statek I zbwiązanie przewźnika d dstarczenia g d prtu dcelweg Knsament HBL / MBL (z ang. huse bill f lading / master bill f lading dkument przewzwy wystawiany przez spedytra lub armatra kreślający: Cnsignee Odbirca ładunku wymieniny na knsmanecie/ BL B/L (ang. Bill f Lading) t mrski list przewzwy, świadectw ptwierdzające dbiór daneg ładunku na statek I zbwiązanie przewźnika d dstarczenia g d prtu dcelweg Original Bill f Lading (B/L) mrski list przewzwy wystawiny w ryginale AWB (Air Way Bill) list przewzwy stswany we frachcie ltniczym Feeder niewielki statek przewzwy, który dwzi kntenery pmiędzy większymi a mniejszymi prtami mrskimi Dem/ Det (z ang. Demmurage/Detentin) płata należna armatrwi za przetrzymanie w prcie pełneg kntenera pwyżej kreślneg czasu Demurrage. Opłata należna armatrwi za przetrzymanie kntenera na śrdku transprtu Detentin THC (z ang. Terminal Handling Charge) płaty za bsługę przesyłki, jakie nalicza prt lub ltnisk za swje usługi THD (z ang. Terminal Handling at Destinatin) płaty prtwe w miejscu przeznaczenia jedneg kntenera 20 stpweg Knslidacja grupwanie mniejszych ładunków w większe dla celów transprtwych (minimalizacja ksztów pprzez zwiększenie stpnia wykrzystania śrdków transprtu) CFS (z ang. Cntainer Freight Statin) punkt knslidacyjny dla twarów drbnicwych
Strage Opłata za składwe D/O (Delivery Order) dkument pzwalający na wydanie ładunku w prcie ADR ( z franc. Accrd eurpéen relatif au transprt internatinal des marchandises Dangereuses par Rut) międzynardwa knwencja regulująca zasady przewzu drgweg ładunków niebezpiecznych, zwyczajw według tych zasad kreślany jest ładunek niebezpieczny w transprcie drgwym. DGR ( z ang. Dangerus Gds) przepisy dnszące się d przewzu i dkumentwania twarów niebezpiecznych DGD deklaracja załadwcy kreślająca specyfikę twaru niebezpieczneg zwykle dstarczana spedytrwi z MSDS (kartą charakterystyki prduktu). MSDS (z ang. Material Safety Data Sheet) czyli Karta charakterystyki prduktu niebezpieczneg, kreśla jeg grupę raz klasę IMO Międzynardwa Organizacja Mrza (dawniej IMCO) zajmująca się bezpieczeństwem żeglugi, brtu mrskieg i chrną śrdwiska mrskieg Akredytywa frma bezgtówkwych rzliczeń między firmami. Stswana przy rzliczeniach transakcji handlwych krajwych i zagranicznych, najczęściej przy dużych transakcjach lub kiedy sprzedający i kupujący nie mieli jeszcze kazji sprawdzić swjej wiarygdnści. Kupujący zabezpiecza w banku dpwiednią sumę, która t p spełnieniu kreślnych wcześniej warunków zstaje przekazana sprzedającemu p wywiązaniu się z jeg zbwiązań. Ddatki pewne ddatkwe płaty naliczane przy usłudze spedycyjnej: BAF ddatek paliwwy, nakłada g knferencja żeglugwa lub armatr, a jeg celem jest zniwelwanie efektów zmiany cen na rynku paliw PCC ddatkwa płata pbierana za transprt Kanałem Panamskim LSF ddatek paliwwy stswany głównie dla prtów Mrza Bałtyckieg SCT ddatkwa płata pbierana za transprt Kanałem Suezkim CAF ddatek walutwy, służący zminimalizwaniu efektów wahań kursów walutwych PORTEO płata prtwa w prtach Ameryki Płudniwej płatna zwykle przez załadwcę
WRS ddatek za ryzyk wjny Kngestia ddatek za utrudnienia związane ze zbyt dużą liczbą ładunków w prcie PSS ddatek wprwadzany w seznie zwiększnych przewzów ISPS ddatek za zwiększne bezpieczeństw w prcie PRS Piracy Risk Surcharge (inaczej AGS Aden Gulf Surcharge) ddatek z tytułu kniecznści płacenia służb zapewniających bezpieczeństw statków pruszających się w brębie Zatki Adeńskiej OWS Overweight Surcharge ddatek/dpłata d kntenerów 20 stpwych z tytułu przewzu ciężkich ładunków pwyżej limitu kreślneg przez armatra realizująceg transprt (najczęściej pwyżej 18t) EBS Emergency Bunker Surcharge specjalna dpłata służąca zniwelwaniu wahań cen paliwa każdrazw decyzja jej naliczeniu pdejmwana jest przez armatra realizująceg transprt ERS Equipment Repsitining Surcharge (inaczej EIS Equipment Imbalance Surcharge) specjalna dpłata służąca zniwelwaniu strat armatra z tytułu niezbilanswania dstępnści kntenerów