SZCZEGÓŁOWA INSTRUKCJA OKREŚLAJĄCA ZASADY WYKONYWANIA PRAC ZWIĄZANYCH Z ZABIEGAMI KONSERWACYJNO-PIELĘGNACYJNYMI NA TERENACH CZYNNYCH OBIEKTÓW ELEKTROENERGETYCZNYCH PSE S.A. Instrukcja dotyczy obiektów: 1. Stacja elektroenergetyczna / kv.. 2. Stacja elektroenergetyczna / kv..
SPIS TREŚCI 1. Cel Instrukcji:...3 2. Podstawa opracowania instrukcji:...3 3. Zakres prac, objętych niniejszą instrukcją:...3 4. Podstawowe zasady bezpieczeństwa...4 5. Zasady organizacji pracy...6 6. Zasady transportu ręcznego na terenie ruchu elektrycznego...7 7. Zasady korzystania ze sprzętu zmechanizowanego...8 8. Załączniki... 11 Strona 2 z 11
1. Cel Instrukcji: 1.1. Celem instrukcji jest szczegółowe określenie zasad wykonywania prac związanych z zabiegami konserwacyjno-pielęgnacyjnymi na terenie czynnych obiektów elektroenergetycznych PSE S.A. 2. Podstawa opracowania instrukcji: 2.1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26 września 1997r (Dz.U. nr 129 poz.844) tj. z dnia 28 sierpnia 2003r. (Dz.U. nr 169, poz.1650). 2.2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych (Dz.U. 2013 nr 0 poz.492). 2.3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2014 nr 0 poz.817). 2.4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003r w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz.U. 2003 nr 89 poz. 828). 2.5. PN-E-5100-1: 1998 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami roboczymi gołymi. 2.6. PN-EN 50341-1 Elektroenergetyczne linie napowietrzne prądu przemiennego powyżej 45kV Część 1: Wymagania ogólne Specyfikacje wspólne. 2.7. Instrukcja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy przy Urządzeniach i Instalacjach Elektroenergetycznych obowiązująca w PSE S.A. 2.8. Instrukcja transportu wewnątrzzakładowego na terenie stacji elektroenergetycznej obowiązująca w PSE S.A. 2.9. Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy na wysokości z użyciem sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości obowiązująca w PSE S.A. 2.10. Instrukcja stosowania sprzętu zmechanizowanego na terenie stacji elektroenergetycznych oraz pod liniami elektroenergetycznymi PSE S.A. obowiązująca w PSE S.A. 3. Zakres prac, objętych niniejszą instrukcją: 3.1. Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla: pracowników Wykonawcy oraz operatorów sprzętu mechanicznego, Kierującego zespołem, Nadzorującego, Dopuszczającego, Poleceniodawcy, Koordynującego, uczestniczących w realizacji następującego rodzaju prac: 3.1.1. Kompleksowe koszenie trawy, obejmujące koszenie, grabienie i wywiezienie skoszonej trawy z terenu stacji (utylizacja trawy), rozgrabianie kretowisk oraz oczyszczenie fundamentów, konstrukcji i ścian budynków z resztek skoszonej trawy, 3.1.2. realizacja dodatkowych usług konserwacyjnych, m.in.: a) czyszczenie rowów (opaskowych, melioracyjnych itp.) wraz z wykaszaniem, grabieniem i wywiezieniem skoszonej trawy, b) czyszczenie skrajów dróg wewnętrznych i dojazdowych wraz z chemicznym odchwaszczaniem (opryski), c) czyszczenie płyt kanałów kablowych wraz z chemicznym odchwaszczaniem (opryski), Strona 3 z 11
d) czyszczenie murków ogrodzenia zewnętrznego i wewnętrznego wraz z chemicznym odchwaszczaniem (opryski), e) chemiczne odchwaszczanie dróg wewnętrznych i dojazdowych, placów, okolic stanowisk transformatorowych oraz elementów aparatury pierwotnej, a także płyt kanałów kablowych i murków ogrodzenia zewnętrznego i wewnętrznego, f) oczyszczenie i odmulenie studni kanalizacji deszczowej, g) oczyszczenie i odmulenie odcinka kanalizacji deszczowej, 3.1.3. odśnieżanie dachów budynków stacyjnych, 3.1.4. odśnieżanie placów stacyjnych oraz dróg wewnętrznych i dojazdowych, 3.1.5. wywóz śniegu z terenu stacji. 4. Podstawowe zasady bezpieczeństwa 4.1. Dla prac, których wykonanie wymaga wystawienia pisemnego polecenia wykonania pracy, polecenie będzie każdorazowo wystawiane przez upoważnionego pracownika dozoru Oddziału PSE S.A. w Bydgoszczy zgodnie z obowiązującą w PSE S.A. Instrukcją Bezpieczeństwa i Higieny Pracy przy Urządzeniach i Instalacjach Elektroenergetycznych. 4.2. Osoba, pełniąca funkcję Dopuszczającego, jest zobowiązana do przekazania Wykonawcy strefy wykonywania prac każdorazowo przed przystąpieniem do rozpoczęcia ich wykonywania, a także do poinformowania Kierującego Zespołem o sposobie przygotowania strefy pracy oraz o występujących zagrożeniach w strefie pracy i w jej bezpośrednim sąsiedztwie. 4.3. Wszelkie prace związane z zabiegami konserwacyjno-pielęgnacyjnymi na czynnych obiektach elektroenergetycznych należy wykonywać zgodnie z obowiązującą Instrukcją Bezpieczeństwa i Higieny Pracy przy Urządzeniach i Instalacjach Elektroenergetycznych, dostępną na stronie www.pse.pl. 4.4. Zasady oceny warunków pracy przy źródłach pól elektromagnetycznych ustala Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2014 nr 0 poz.817). W przypadku występowania wokół źródła pól o relatywnie dużych w stosunku do NDN (Najwyższe Dopuszczalne Natężenie) natężeniach, wyróżnia się obszary tzw. stref ochronnych: strefa niebezpieczna to obszar, w którym nie wolno przebywać (jedynie w specjalnych kombinezonach ekranujących, ograniczających narażenie), (po prawej stronie zobrazowano sposób oznakowania danej strefy ochronnej na stacji elektroenergetycznej) strefa zagrożenia to obszar, w którym pracownicy mogą przebywać przez czas ograniczony (zgodnie Załącznikiem nr 1 do niniejszej instrukcji) w taki sposób, aby nie nastąpiło przekroczenie dopuszczalnego wskaźnika ekspozycji (o dopuszczalnym czasie ekspozycji Dopuszczający informuje Kierującego Zespołem w trakcie informowania go o występujących zagrożeniach w strefie pracy i w jej bezpośrednim sąsiedztwie), (po prawej stronie zobrazowano sposób oznakowania danej strefy ochronnej na stacji elektroenergetycznej) strefa pośrednia to obszar, w którym przebywanie pracowników nie podlega ograniczeniom w ramach całej 8-godzinnej zmiany roboczej (po prawej stronie zobrazowano sposób oznakowania danej strefy ochronnej na stacji elektroenergetycznej) Strona 4 z 11
Obszar poza ww. strefami ochronnymi, w którym pracownicy mogą przebywać bez żadnych ograniczeń czasowych, nazywa się strefą bezpieczną (po prawej stronie zobrazowano sposób oznakowania danej strefy ochronnej na stacji elektroenergetycznej) Kierujący Zespołem lub Nadzorujący zobowiązani są do kontroli i przestrzegania czasu przebywania pracowników w określonych strefach ochronnych o zwiększonym działaniu pół elektromagnetycznych (szczególnie w strefie zagrożenia). Tabela nr 1: Maksymalne czasy przebywania pracowników w wyznaczonych strefach ochronnych: Maksymalne czasy przebywania pracowników w wyznaczonych strefach ochronnych Obiekt Strefa Zagrożenia Pośrednia Bezpieczna Uwagi SE / kv.. do minut.. godzin na całą zmianę roboczą bez ograniczeń SE / kv.. do minut.. godzin na całą zmianę roboczą bez ograniczeń Plany sytuacyjne obiektów z wyznaczonymi strefami ochronnymi są załącznikami do niniejszej instrukcji. 4.5. Prace przy czynnych urządzeniach elektroenergetycznych, w zależności od zastosowanych metod i środków zapewniających bezpieczeństwo pracy, mogą być wykonywane: a) pod napięciem, b) w pobliżu napięcia, c) przy wyłączonym napięciu. W przypadku, gdy strefy wykonywania prac w pobliżu i pod napięciem nie zostały określone w pisemnym poleceniu na pracę, naruszenie tych stref w trakcie wykonywania pracy przez pracowników, narzędzia, sprzęt zmechanizowany lub odpady, powstałe w wyniku realizacji prac (trawa, śnieg), jest zabronione. Niebezpieczne i niepoprawne użytkowanie sprzętu podręcznego lub pomocniczego (kosiarki, drabiny, łopaty do odśnieżania itp.) na terenie stacji elektroenergetycznej może skutkować utratą życia lub zdrowia osoby, nieprzestrzegającej zasad bezpiecznej pracy na terenie stacji elektroenergetycznej. UWAGA!!! Zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi stanowi nie tylko bezpośredni kontakt z czynnymi urządzeniami elektroenergetycznymi, lecz również zbliżenie się na niebezpieczną odległość do elementów danego urządzenia, znajdujących się pod napięciem. Takie podstawowe zasady bezpieczeństwa jak noszenie drabin i innych elementów o długości powyżej 1,5m na terenie stacji wyłącznie w pozycji poziomej, nie podnoszenie kosiarek, łopat lub innych elementów do góry bezpośrednio pod przewodami, poruszanie się na terenie stacji środkami transportu wyłącznie po wyznaczonych do tego miejscach pozwolą na uniknięcie zaistnienia wypadków i zagrożeń, skutkiem których może być utrata zdrowia lub życia człowieka. Strona 5 z 11
Minimalne odstępy w powietrzu od nieosłoniętych urządzeń elektroenergetycznych lub ich części znajdujących się pod napięciem, wyznaczające zewnętrzne granice strefy dla prac wykonywanych sprzętem ręcznym, mają następujące wartości: Tabela nr 2 Napięcie znamionowe urządzenia Strefa prac pod napięciem Strefa prac w pobliżu napięcia [kv] [m] [m] do 1 linie napowietrzne do 0,3 powyżej 0,3 do 0,7 powyżej 1 do 30 do 0,6 powyżej 0,6 do 1,4 110 do 1,1 powyżej 1,1 do 2,1 220 do 2,5 powyżej 2,5 do 4,1 400 do 3,5 powyżej 3,5 do 5,4 W związku z tym warto podkreślić: prace konserwacyjno-pielęgnacyjne przy czynnych urządzeniach elektroenergetycznych należy prowadzić w taki sposób, aby odległość jakiejkolwiek części ciała, narzędzia, sprzętu lub urobku od elementów znajdujących się pod napięciem była zawsze większa niż: - 5,4m dla urządzeń o napięciu 400kV, - 4,1m dla urządzeń o napięciu 220kV, - 2,1m dla urządzeń o napięciu 110kV. Odległości, o których mowa powyżej, dotyczą odległości jakiejkolwiek części ciała, narzędzia, sprzętu lub urobku od elementów znajdujących się pod napięciem, a nie od uziemionej konstrukcji danego urządzenia. 5. Zasady organizacji pracy 5.1. Prace związane z wykonywaniem zabiegów konserwacyjno-pielęgnacyjnych mogą być prowadzone wyłącznie przez osoby posiadające umiejętności zawodowe w zakresie wykonywanej pracy i przeszkolenie w zakresie BHP. 5.2. Wykonawca zapewni wyposażenie techniczno-sprzętowe odpowiednie do rodzaju prowadzonych prac oraz zapewni siły i środki wykonawcze, aby realizować poszczególne etapy prac w ustalonych terminach. 5.3. Wykonawca jest zobowiązany do zastosowania odpowiednich środków zmniejszających ryzyko zawodowe, w tym wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, przewidziane do rodzaju wykonywanej pracy. 5.4. Prace związane z odśnieżaniem dachów należy realizować w taki sposób, aby nie uszkodzić powierzchni dachu lub innych elementów, będących integralną częścią odśnieżanego budynku. W przypadku posiadania przez Zamawiającego szczegółowej instrukcji odśnieżania dachu dla danego budynku, jest on zobowiązany do udostępnienia jej Wykonawcy przed przystąpieniem do rozpoczęcia realizacji prac. W przypadku braku posiadania takiej instrukcji, szczegółowy zakres prac, związanych z odśnieżaniem dachów budynków, oraz sposób ich wykonywania będą każdorazowo uzgadniane z Poleceniodawcą lub Dopuszczającym przed przystąpieniem do rozpoczęcia realizacji prac. 5.5. Przy wykonywaniu prac należy stosować wyłącznie uzgodnione i sprawdzone technologie robót. 5.6. Zabrania się zdejmowania osłon, zabezpieczeń oraz przekraczania granicy wyznaczonej strefy pracy. 5.7. Prace związane z wykonywaniem zabiegów konserwacyjno-pielęgnacyjnych na czynnych obiektach elektroenergetycznych mogą być wykonywane bez ich wyłączania pod warunkiem, że strefa pracy nie narusza stref pracy w pobliżu napięcia, określonych w Tabeli nr 2 powyżej. 5.8. Zabrania się wykonywania prac w czasie intensywnych opadów deszczu, gradu, śniegu, a także w czasie silnego wiatru, słyszalnych wyładowań atmosferycznych, mgły itp. 5.9. Wszystkie prace, związane z odśnieżaniem dachów, placów, dróg, należy wykonywać w taki sposób, aby miejsce składowania usuniętego śniegu było tak usytuowane, aby praca związana z jego załadunkiem i Strona 6 z 11
wywozem nie stwarzała zagrożenia zbliżenia się do elementów, znajdujących się pod napięciem. Każdorazowo miejsce składowania należy uzgadniać z przedstawicielem Zamawiającego. 5.10. Na całym terenie stacji elektroenergetycznej obowiązuje nakaz noszenia hełmów ochronnych i kamizelek odblaskowych. 5.11. W przypadku wyznaczenia osoby pełniącej funkcję Nadzorującego, posiadającej odpowiednie upoważnienia i wymagane świadectwa kwalifikacyjne, będzie ona zobowiązana m.in. do: a) sprawdzenia przygotowania strefy pracy i przyjęcia jej od Dopuszczającego, jeżeli została przygotowana właściwie, b) zaznajomienia nadzorowanych osób wykonujących pracę z warunkami bezpiecznego wykonywania pracy, c) sprawowania ciągłego nadzoru nad pracownikami, aby nie przekraczali granicy wyznaczonej strefy pracy, d) powiadamiania Dopuszczającego lub Koordynującego o zakończeniu pracy. 5.12. W przypadku ujawnienia awarii lub usterki na czynnym urządzeniu elektroenergetycznym, która może stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa dla przebywających na terenie obiektu ludzi, należy niezwłocznie przerwać wykonywanie prac, wyprowadzić pracowników ze strefy zagrożenia i korzystając z najszybszego środka łączności przekazać meldunek Dopuszczającemu. 6. Zasady transportu ręcznego na terenie ruchu elektrycznego 6.1. Na terenie ruchu elektrycznego niedopuszczalny jest ręczny transport elementów o długości powyżej 1,5 m przez jednego pracownika (nie dotyczy drążków izolacyjnych posiadających aktualne badania okresowe). 6.2. Masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego pracownika nie może przekraczać: a) 30 kg - przy pracy stałej, b) 50 kg - przy pracy dorywczej. 6.3. Elementy o długości powyżej 1,5 m powinny być transportowane w ułożeniu poziomym zespołowo, przez co najmniej 2 osoby, trzymane na obu końcach. Obowiązuje bezwzględny zakaz unoszenia transportowanych elementów lub jakichkolwiek ich części na wysokość ponad 1,8 m. Na jednego pracownika przenoszona masa nie może przekraczać: a) 25 kg - przy pracy stałej, b) 42 kg - przy pracy dorywczej. (masa przenoszonego elementu nie może przekraczać 500 kg, a odległość 25 m). 6.4. Przed dopuszczeniem pracownika do ręcznych prac transportowych pracodawca jest obowiązany: a) przeszkolić pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym w szczególności w zakresie prawidłowych sposobów wykonywania ręcznych prac transportowych, b) zapewnić pracownikom informacje dotyczące przemieszczanego przedmiotu, w szczególności: jego masy i położenia jego środka ciężkości, zwłaszcza w przypadku, gdy masa jest nierównomiernie rozłożona, c) informować pracowników o wszystkich aspektach bezpieczeństwa i higieny pracy, o środkach bezpieczeństwa zapobiegających urazom oraz sposobach eliminacji zagrożeń elektrycznych. 6.5. W przypadku stwierdzenia, że sposób wykonywania pracy jest nieprawidłowy i stwarza zagrożenia - pracodawca jest obowiązany zapewnić wstrzymanie tych prac do czasu zastosowania odpowiednich działań eliminujących te zagrożenia. 6.6. Podczas oburęcznego przemieszczania przedmiotów siła użyta przez pracownika niezbędna do zapoczątkowania ruchu przedmiotu nie może przekraczać wartości: a) 300 N - przy pchaniu, b) 250 N - przy ciągnięciu. 6.7. Przy zespołowym przenoszeniu przedmiotów należy zapewnić: Strona 7 z 11
a) dobór pracowników pod względem wzrostu i wieku oraz nadzór pracownika doświadczonego w zakresie stosowania odpowiednich sposobów ręcznego przemieszczania przedmiotów i organizacji pracy, wyznaczonego w tym celu przez pracodawcę, b) odstępy pomiędzy pracownikami co najmniej 0,75 m oraz stosowanie odpowiedniego sprzętu pomocniczego. 6.8. W przypadku zespołowego przenoszenia na ramionach przedmiotów należy zapewnić, aby pracownicy: a) wkładali i opuszczali przenoszony przedmiot jednocześnie i na komendę, b) znajdowali się po jednej stronie przenoszonego przedmiotu, c) używali środków ochrony indywidualnej chroniących ramiona. 6.9. Organizacja i metody prac związanych z ręcznym przemieszczaniem materiałów mogących stwarzać zagrożenia w związku z ich właściwościami (żrących, trujących, pylących) wymaga każdorazowo opracowania technologii. 6.10. Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po terenie płaskim o twardej nawierzchni, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać: a) 350 kg - na wózku 2-kołowym, b) 450 kg - na wózku 3- lub 4-kołowym. 6.11. Przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochyleniach większych niż 5 % masa ładunku, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać: a) 250 kg - na wózku 2-kołowym, b) 350 kg - na wózku 3- lub 4-kołowym. 6.12. Masa ładunku przemieszczanego na taczce, łącznie z masą taczki, nie może przekraczać: 100 kg - po twardej nawierzchni i 75 kg - po nawierzchni nieutwardzonej. Niedopuszczalne jest przemieszczanie ładunku na taczce po pochyleniach większych niż 8% oraz na odległość przekraczającą 200 m. UWAGA!!! Wyżej wymienione wymagania dotyczą prac, wykonywanych wyłącznie przez mężczyzn. W przypadku wykonywania prac przez kobiety należy stosować się do wymagań, określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet z dnia 10 września 1996r (Dz.U. nr 114, poz. 545). W przypadku wykonywania prac przez młodocianych należy stosować się do wymagań, określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac z dnia 24 sierpnia 2004r. (Dz.U. nr 200, poz. 2047). 7. Zasady wykonywania prac na wysokości 7.1. Do prac na wysokości zaliczają się prace wykonywane na powierzchniach, znajdujących się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi, z wyłączeniem prac na powierzchni, niezależnie od wysokości, jeżeli powierzchnia ta: a) jest osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości, co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi; b) wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości. 7.2. Prace na wysokości na stacjach i liniach NN zaliczane są do prac w warunkach szczególnego zagrożenia, powinny być wykonywane na polecenie pisemne, przez co najmniej dwie osoby, przeszkolone w zakresie prowadzenia ewakuacji pracownika z wysokości. 7.3. Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić: a) stan sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości, b) stan techniczny konstrukcji lub urządzeń, na których mają być wykonywane prace. Strona 8 z 11
7.4. System zabezpieczający przed upadkiem z wysokości stosowany na stanowisku pracy powinien składać się z trzech podstawowych elementów: a) podzespołu kotwiczącego, b) zespołu łącząco-amortyzującego (np. linki bezpieczeństwa z amortyzatorem) lub samohamownego, c) szelek bezpieczeństwa. 7.5. Wzdłuż drogi ciągu komunikacyjnego od ziemi do miejsca pracy na wysokości oraz do przemieszczania się w poziomie na wysokości powinien być zainstalowany przynajmniej jeden system asekuracyjny. 7.6. Przed wejściem na wysoką konstrukcję pracownik wpina się do systemu lin asekuracyjnych przy pomocy urządzenia samohamownego z linką bezpieczeństwa połączoną z szelkami bezpieczeństwa. Długość linki bezpieczeństwa, łączącej szelki bezpieczeństwa z urządzeniem samohamownym nie powinna przekraczać 0,5m. 7.7. Wchodzenie na zmontowaną część słupa powinno odbywać się w ciągach komunikacyjnych tworzonych przez stopnie włazowe lub układy kątowników, jako podparcie nóg i uchwyty dla rąk, (co najmniej 3 pewne punkty podparcia). 7.8. Jeżeli nie ma zainstalowanego stałego systemu asekuracyjnego dla bezpiecznego poruszania się na wysokości (w górę i w dół) należy stosować system ochrony składający się z amortyzatora włókienniczego przypiętego do klamry zaczepowej szelek bezpieczeństwa z dwoma linkami bezpieczeństwa. System ma zastosowanie podczas prac na wysokości powyżej 4m nad ziemią lub inną konstrukcją. Należy bezwzględnie przestrzegać zasady, aby jedna z linek była zawsze przypięta do stałego elementu konstrukcji powyżej miejsca, w którym znajduje się osoba przebywająca na wysokości. Długość linki nie powinna być większa niż 1,5m. 7.9. Podczas wykonywania prac na wysokości wymagających częstego przemieszczania się w poziomie pracownik powinien być wpięty do stałego systemu asekuracyjnego przy pomocy amortyzatora włókienniczego z linką bezpieczeństwa połączonego z szelkami bezpieczeństwa. Jeżeli nie ma stałego systemu zabezpieczającego należy nad miejscem pracy umocować linkę bezpieczeństwa z amortyzatorem lub urządzenie samohamowne typu AUTOBLOK lub innego równoważnego, do którego należy się wpiąć. 7.10. Brygada wykonująca prace na wysokości powinna być wyposażona w sprzęt do ewakuacji w tym linę o odpowiedniej długości oraz przeszkolenie specjalistyczne w zakresie ewakuacji osób będących na wysokości. 7.11. Zabrania się wykonywania prac na wysokości w przypadku braku dwóch pewnych punktów podparcia dla nóg oraz dodatkowego punktu oparcia stanowiącego linkę bezpieczeństwa pasa biodrowego szelek bezpieczeństwa zapięta wokół stałego elementu konstrukcji. 7.12. Zabrania się przebywania pracowników na poprzeczniku lub wieżyczce odgromowej słupa w trakcie rozwijania i naprężania przewodów. 7.13. Prac na wysokości nie wolno wykonywać w przypadku: a) wyładowań atmosferycznych, b) silnego wiatru o prędkości powyżej 10m/s, c) mgły, deszczu, opadu śniegu i innych czynników ograniczających widoczność, d) oblodzenia konstrukcji, e) temperatury poniżej -15 C. 8. Zasady wykonywania prac z użyciem sprzętu zmechanizowanego 8.1. Na drogach wewnętrznych na terenie stacji elektroenergetycznych obowiązują zasady ruchu zgodne z przepisami prawa o ruchu drogowym. Prowadzący eksploatację zapewnia właściwe, zgodne z przepisami prawa o ruchu drogowym, oznakowanie tych dróg (np. na bramach wjazdowych), określające zasady poruszania się na drogach wewnętrznych poszczególnych stacji elektroenergetycznych. Skrajne płyty kanałowe przejazdowe powinny być oznaczone barwami ostrzegawczymi. 8.2. Maksymalna prędkość środków transportu na terenie stacji elektroenergetycznych wynosi 15 km/h. Strona 9 z 11
8.3. Dopuszcza się koszenie trawy przy użyciu miniciągnika-kosiarki na terenach stacji z zastrzeżeniem zachowania szczególnej ostrożności przy zbliżaniu się do konstrukcji wsporczych urządzeń tak, aby nie powodować uszkodzeń mechanicznych konstrukcji i kabli sterowniczych. 8.4. Dopuszcza się odśnieżanie dróg wewnętrznych stacji przy użyciu odśnieżarek z bocznymi wyrzutniami śniegu z zastrzeżeniem zachowania szczególnej ostrożności. W przypadku wykorzystania takiego rodzaju odśnieżarek, Wykonawca jest zobowiązany do uzgodnienia szczególnych warunków wykonywania pracy z Zamawiającym przed przystąpieniem do rozpoczęcia wykonywania prac. 8.5. Na terenach stacji elektroenergetycznych, objętych niniejszą instrukcją, dopuszcza się wywóz powstałych odpadów (trawy, śniegu itd.) przy użyciu sprzętu zmechanizowanego. Sprzęt może się poruszać tylko po wyznaczonych drogach wewnętrznych stacji elektroenergetycznej. Ze względu na to, że na każdym obiekcie elektroenergetycznym maksymalna dopuszczalna wysokość transportowa sprzętu zmechanizowanego oraz przewożonego ładunku może się różnić (jest to zależne od budowy i usytuowania pół elektroenergetycznych na obiekcie), każdorazowo przed wprowadzeniem na teren stacji sprzętu zmechanizowanego Wykonawca jest zobowiązany uzgodnić to z Zamawiającym. Wjazd na teren ruchu elektrycznego pojazdów z przekroczonymi dopuszczalnymi gabarytami jest możliwy po opracowaniu instrukcji szczegółowej, zapewnieniu bezpieczeństwa poprzez wytyczenie specjalnej trasy przejazdu lub/i likwidacji zagrożeń elektrycznych. 8.6. Sprzęt zmechanizowany (kosiarki ciągnikowe, ciągniki z przyczepami itp. urządzenia ruchome) może być wprowadzony do strefy prac wyłącznie za zgodą i pod nadzorem obsługi stacji elektroenergetycznej. 8.7. Kosiarki ciągnikowe, podnośniki koszowe, żurawie samojezdne i inne urządzenia ruchome, które mogą zbliżyć się na niebezpieczna odległość do napowietrznych linii elektroenergetycznych, o której mowa w Tabeli nr 3 w ust.8.8., powinny być wyposażone w stałe lub przenośne sygnalizatory napięcia. 8.8. Strefa działania sprzętu zmechanizowanego jest to przestrzeń wyznaczona położeniami ruchomych elementów sprzętu łącznie z przemieszczanym ładunkiem, z uwzględnieniem możliwości rozkołysania się ładunku, wraz z pracownikiem, jego narzędziami i sprzętem ręcznym. Dopuszczalna odległość w przestrzeni pomiędzy najbliższym nieuziemionym elementem urządzenia elektroenergetycznego a strefą działania sprzętu zmechanizowanego w zależności od poziomu napięcia jest przedstawiona w tabeli poniżej. Tabela nr 3 Napięcie znamionowe urządzenia [kv] Dopuszczalna odległość w przestrzeni pomiędzy najbliższym nieuziemionym elementem urządzenia elektroenergetycznego a strefą działania sprzętu zmechanizowanego [m] Prace na terenie stacji [m] (pod nadzorem) Prace przy czynnej linii [m] (bez nadzoru) a. b. c. do 1 do 0,7 3,0 i więcej pow. 1 do 15 pow. 15 do 30 do 1,4 5,0 i więcej 10,0 i więcej 110 do 2,1 15,0 i więcej 220 do 4,1 30,0 i więcej 400 do 5,4 30,0 i więcej 750 do 8,4 30,0 i więcej Strona 10 z 11
W przypadku wykonywania prac pod liniami elektroenergetycznymi poza terenem stacji elektroenergetycznej z wykorzystaniem sprzętu zmechanizowanego, podczas których może dojść do przekroczenia dopuszczalnych odległości, o których mowa w kolumnie c. Tabeli nr 3, przedstawionej powyżej, Wykonawca jest zobowiązany do każdorazowego uzgodnienia bezpiecznych warunków pracy z prowadzącym eksploatację danej linii elektroenergetycznej. 8.9. Przekroczenie dopuszczalnych odległości jest zabronione i stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia obsługi. 8.10. Sprzęt zmechanizowany musi posiadać wymagane atesty techniczne i może być obsługiwany wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie i aktualne uprawnienia do obsługi danego rodzaju sprzętu, po przeprowadzeniu instruktażu na miejscu pracy i pisemnym potwierdzeniu przyjęcia do wiadomości warunków pracy i występujących zagrożeń. Kierowca środka transportu wjeżdżającego na teren ruchu elektrycznego powinien posiadać dodatkowo ważne świadectwo kwalifikacyjne E lub D. W przypadku braku ww. świadectwa, przejazd przez teren stacji może odbywać się tylko pod bezpośrednim nadzorem osoby odpowiedzialnej (Nadzorujący, Kierujący zespołem). UWAGA!!! NALEŻY PAMIĘTAĆ!!! Zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi stanowi nie tylko bezpośredni kontakt z czynnymi urządzeniami elektroenergetycznymi, lecz również zbliżenie się na niebezpieczną odległość do elementów danego urządzenia, znajdujących się pod napięciem. Transport elementów metalowych, w których mogą się indukować ładunki elektryczne, takie jak drabiny, tyczki, pręty itp. O długości powyżej 1,5m odbywa się wyłącznie w pozycji poziomej. W strefie bezpośrednio pod przewodami zabrania się podnoszenia narzędzi i urządzeń (łopat, grabi, kosiarek itp.) na wysokość powyżej 1,8m nad poziomem gruntu. Poruszanie się na terenie stacji pieszo i środkami transportu odbywa się wyłącznie po wyznaczonych do tego drogach. Zabrania się chodzenia po kanałach kablowych. Na terenie stacji elektroenergetycznej obowiązuje nakaz noszenia hełmów ochronnych i kamizelek odblaskowych. Przestrzeganie powyższych zasad pozwoli na uniknięcie wypadków i zagrożeń, skutkiem których może być utrata życia lub zdrowia człowieka. 9. Załączniki 9.1. Raport z badania pola elektromagnetycznego na stanowiskach pracy stacji elektroenergetycznej / kv... 9.2. Raport z badania pola elektromagnetycznego na stanowiskach pracy stacji elektroenergetycznej / kv... Strona 11 z 11