PROGRAM PRZYGOTOWANIA INFORMACYJNEGO KADRY OŚWIATOWEJ DO KORZYSTANIA Z ZASOBÓW DOLNOŚLĄSKIEGO SYSTEMU INFORMACJI PEDAGOGICZNEJ Danuta Sebastjan, Lucyna Kurwska-Trudzik, Dlnśląska Bibliteka Pedaggiczna we Wrcławiu Opublikwan 01.03.2004 Pdstawwą misją Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu jest wspieranie prcesu permanentnej edukacji nauczycieli i ich pracy zawdwej pprzez zapewnienie dstępu d zasbów służących kształceniu raz świadczenie usług infrmacyjnych związanych z cdzienną pracą dydaktyczną, wychwawczą i piekuńczą. Refrma systemu edukacji nardwej, której wdrażanie rzpczęt we wrześniu 1999 rku, zaangażwała wszystkie instytucje systemu światy, a w tym także bibliteki pedaggiczne. Wtedy też wyraźnie wzrsła ich rla, gdyż stały się placówkami stanwiącymi bazę infrmacyjną wprwadzanej refrmie i bazę materialną - materiałów dtyczących zmian systemwych w świacie, nwych prgramów i pdręczników, nwczesnych materiałów dydaktycznych, aktualnej literatury wspmagającej kadrę zarządzającą raz nauczycieli realizujących w praktyce refrmę edukacji. W ramach refrmy, bibliteki pedaggiczne stały się też ważnymi śrdkami wspierania dradztwa metdyczneg. Zakładając, że nauczyciel jest niezastąpinym elementem prcesu światweg na wszystkich etapach systemu kształcenia, pzim edukacji nardwej zależy d merytryczneg przygtwania raz aktywnści tej grupy zawdwej, przejawiającej się w ciągłym pdnszeniu kwalifikacji i kmpetencji, aktualizacji wiedzy i nwatrstwie pedaggicznym. Bibliteka pedaggiczna jest naturalnym miejscem pracy twórczej i zawdwej pracwników placówek światwych i wychwawczych różneg typu i stpnia, przedstawicieli nadzru pedaggiczneg, pracwników śrdków dsknalenia nauczycieli. Dlnśląska Bibliteka Pedaggiczna we Wrcławiu jak jedyna bibliteka na terenie naszeg wjewództwa psiada tak bgaty księgzbiór z nauk edukacji, by wspmóc nauczycieli w dkształcaniu, dsknaleniu i pracy zawdwej. Mcną strną grmadznych zasbów jest ukierunkwanie na ptrzeby śrdwiska światweg raz dążenie d kmpletnści klekcji z zakresu wszystkich dziedzin pedaggiki raz w dużym wybrze piśmiennictwa z nauk pkrewnych. Prenumerujemy rkrcznie k. 190 tytułów czaspism. Psiadamy większść tytułów prasy pedaggicznej i metdycznej zasięgu gólnkrajwym, ważniejsze tytuły czaspism psychlgicznych, selekcyjnie dbrane tytuły czaspism scjlgicznych, spłecznych, kulturalnych, filzficznych, tytuły z zakresu infrmacji naukwej i biblitekarstwa. Uzupełnieniem tradycyjnych zasbów Bibliteki są klekcje nśników medialnych: kasety wide i płyty CD. Infrmacja zgrmadznych zasbach Bibliteki prezentwana jest pprzez nwczesne narzędzie infrmacji - zautmatyzwany system bibliteczny ALEPH. Szczególnie plecamy je kadrze pedaggicznej ustawicznie rzwijającej się zawdw, pdnszącej kwalifikacje, pszukującej nwatrskich rzwiązań, rganizatrm i administratrm edukacji, studentm raz wszystkim zaintereswanym prblemami światy i wychwania. Nauczycielm zapewniamy infrmację naukwą z pedaggiki, pmcną w pracy naukwej i badawczej raz infrmację charakterze praktycznym, dtyczącą działalnści wychwawczej i dydaktycznej realizwanej w szkłach i innych placówkach światwych Szybkiemu i łatwemu dtarciu d tych zasbów infrmacji służyć ma pracwany w Biblitece Prgram przygtwania infrmacyjneg kadry światwej d krzystania z zasbów Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej. PROGRAM zakłada zapznanie słuchaczy z wdrżnym na Dlnym Śląsku systemem infrmacji edukacyjnej - Dlnśląski System Infrmacji Pedaggicznej - partym na zautmatyzwanym prgramie biblitecznym 1
ALEPH i Internecie raz przygtwanie ich d samdzielneg psługiwania się nwym narzędziem infrmacji. ZAKŁADANE KOMPETENCJE SŁUCHACZY: Umiejętnść zdalneg krzystania z zasbów Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej Umiejętnść pprawneg sfrmułwania zapytania infrmacyjneg Umiejętnść wyszukiwania pżądanej infrmacji w różnych bazach Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej Umiejętnść przygtwania zestawienia bibligraficzneg Umiejętnść wydrukwania spisu literatury Umiejętnść wydrukwania zamówienia (rewersu) d Czytelni i Wypżyczalni lub przesłania zestawienia bibligraficzneg pcztą elektrniczną. WYMAGANIA: pdstawwa znajmść kmputera PŁASZCZYZNA TREŚCIOWA PROGRAMU: 1. Dlnśląski System Infrmacji Pedaggicznej 2. Strna internetwa Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej 3. Ogólnbiliteczny prgram ALEPH 4. Bazy danych Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej: Wspólne bazy sieci biblitek pedaggicznych wjewództwa dlnśląskieg Bazy Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu dstępne w Internecie Bazy dstępne tylk na miejscu w Infrmatrium DBP we Wrcławiu Wybrane bazy danych innych Biblitek dstępne w Internecie Bezpłatne archiwa praswe 5. Mduł www OPAC systemu ALEPH 6. Pszukiwania w bazach danych Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej: katalgu centralnym sieci katalgu dkumentów elektrnicznych bibligrafii zawartści czaspism - EDUKACJA 7. Zajęcia indywidualne przy kmputerach PLANY SZCZEGÓŁOWE DO PŁASZCZYZNY TREŚCIOWEJ: 1. Dlnśląski System Infrmacji Pedaggicznej - geneza, zasby, efekty realizacji DSIP. Na pczątku 1999 r. Samrząd Wjewództwa Dlnśląskieg twrząc Strategię Rzwju Wjewództwa Dlnśląskieg umieścił w niej zadanie kreślne mianem kształcenie kształcących, przyjmując za prirytetwe zadanie z bszaru edukacji kształcenie ustawiczne nauczycieli. Dla realizacji teg zadania pracwan Dlnśląski System Kształcenia Ustawiczneg Nauczycieli, który wspierany jest przez Dlnśląski System Infrmacji Pedaggicznej. Celem Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej jest zapewnienie kadrze kierwniczej, liderm wdn, pszczególnym nauczycielm raz pracwnikm innych placówek światwych, a także instytucjm wspierającym permanentne dsknalenie zawdwe nauczycieli dstępu d zrganizwanych zasbów infrmacji edukacji i dla edukacji. Dlnśląski System Infrmacji Pedaggicznej twrzą: 2
BAZA MATERIALNA: zgrmadzne zasby źródeł wiedzy i źródeł infrmacji wszystkich biblitek pedaggicznych sieci ZASOBY INFORMACJI PRZETWORZONEJ: baza katalgwa baza bibligraficzna zawartści czaspism (baza jest największym w skali kraju elektrnicznym zbirem danych zawartści czaspism w zakresie edukacji) baza wydawnictw multimedialnych baza edukacyjnych strn www adresy www specjalistycznych baz bibligraficznych baza czaspism baza knferencji edukacyjnych (w budwie) Efektem realizacji Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej ma być: zdalny dstęp d katalgów raz baz danych twrznych przez bibliteki pedaggiczne sieci zdalny dstęp d wyselekcjnwanej infrmacji edukacyjnej z zasbów Internetu prezentwanej na strnie www Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej. Dla efektywneg działania Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej niezbędna jest pwszechna w śrdwisku światwym wiedza istnieniu systemu raz umiejętnść pracy w prgramie biblitecznym ALEPH. Dlnśląska Bibliteka Pedaggiczna we Wrcławiu pdjęła się przygtwania infrmacyjneg swich becnych i przyszłych użytkwników. W celu umżliwienia wszystkim zaintereswanym zdalneg krzystania z zasbów Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej, przygtwan kurs efektywneg wyszukiwania infrmacji w bazach biblitecznych. 2. Strna internetwa Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej. Dlnśląska Bibliteka Pedaggiczna we Wrcławiu psiada dstępny 24 gdziny na dbę serwer, na którym umieściła swją witrynę internetwą raz strny www biblitek pedaggicznych dlnśląskiej sieci. Serwis przeznaczny jest dla wszystkich zaintereswanych zbirami biblitek pedaggicznych naszeg wjewództwa raz infrmacją edukacyjną. Witryna ma strukturę hierarchiczną, pdzielną najczęściej na 3 pzimy. Na pszczególnych strnach użytkwnicy znajdą: zasby tekstwe, katalgi OPAC raz inne interaktywne usługi infrmacyjne. Na strnie głównej zamieszczne są dane adreswe Bibliteki (adres instytucji, numery telefnów, faks, e-mail), gdziny twarcia, licznik dwiedzin, data statniej aktualizacji, mapa serwisu, menu. Główne działy Serwisu t: Dkumenty prgramwe, Struktura, Działalnść, Zbiry, Histria, Filie, Linki edukacyjne, Bazy, Aktualnści. Dkumenty prgramwe - w dziale tym zaprezentwan: Statut Bibliteki, Regulamin Bibliteki, Strategiczny plan rzwju Bibliteki raz Standardy mierzenia jakści pracy Bibliteki. Struktura - przedstawin tu rgany Bibliteki raz pszczególne Wydziały wraz z mżliwścią kntaktu telefniczneg lub pprzez pcztę elektrniczną. Działalnść - przedstawin tu misję Bibliteki raz mówin jej działalnść infrmacyjną, pedaggiczną, ppularyzatrską, zasady udstępniania zbirów i infrmacji, prgram współpracy z biblitekami szklnymi raz stan kmputeryzacji Bibliteki. Zbiry - w tym dziale scharakteryzwan klekcję Bibliteki raz plitykę rzbudwy zbirów. W wykazie aktualnie grmadznych czaspism zapewnin płączenie d strn www tytułm praswym prezentwanym w Internecie. 3
Histria - dział dla sób zaintereswanych histrią naszej Bibliteki. W dużym skrócie przedstawin najważniejsze wydarzenia w dziejach placówki. Filie - t dział, gdzie zaprezentwan strukturę sieciwą biblitek pedaggicznych na Dlnym Śląsku wraz z linkami d strn www pszczególnych biblitek. Linki edukacyjne - t zbiór edukacyjnych strn www, który stanwi zaczątek klejnej bazy w systemie infrmacyjnym Bibliteki. Strny są skatalgwane wg k. 160 haseł tematycznych raz zapatrzne w adntacje zawartściwe. W dziale tym znajdują się też linki d urzędów i instytucji światwych raz wrcławskich biblitek. Bazy - w tym dziale znajduje się dstęp d baz danych. Mżna z nieg uzyskać płączenie d katalgów n-line naszej Bibliteki, baz katalgwych pszczególnych biblitek pedaggicznych sieci wjewódzkiej raz bazy centralnej tej sieci, bazy zawartści czaspism, bazy dkumentów elektrnicznych. Zamieszczn tu również charakterystykę pszczególnych baz raz infrmację bazach udstępnianych jedynie na miejscu. W pddziale Bazy dstępne w Internecie, zgrmadzn dziedzinwe bazy bibligraficzne. Pddział Archiwum praswe kieruje d elektrnicznej wersji czaspisma. Aktualnści - są tu zawiadmienia sptkaniach, knferencjach, szkleniach dbywających się w Biblitece, wystawach rganizwanych w naszej placówce, infrmacje cennych nwściach w zbirach. Witryna internetwa Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej jak źródł infrmacji edukacyjnej jest wciąż rzbudwywana i aktualizwana. Birąc pd uwagę kryteria ceny serwisów biblitecznych, spełnia na większść warunków zapewniających użytkwnikwi trzymanie pszukiwanej infrmacji. Pełny serwis udstępniliśmy w Internecie w kńcu września 2002 rku pd adresem http://www.dbp.pl. 3. Ogólnbibliteczny prgram ALEPH. W październiku 2001 rku pwłan Knsrcjum Biblitek Wrcławskich Użytkwników ALEPHa. Pwstał n na mcy przumienia Marszałka Wjewództwa Dlnśląskieg, rektrów: Akademii Rlniczej, Akademii Wychwania Fizyczneg, Plitechniki Wrcławskiej, a także dyrektrów: Miejskiej Bibliteki Publicznej raz Wjewódzkiej i Miejskiej Bibliteki Publicznej im. T. Mikulskieg. W skład Knsrcjum weszły: Bibliteka Główna Akademii Rlniczej Bibliteka Główna Akademii Wychwania Fizyczneg Bibliteka Główna i Ośrdek Infrmacji Naukw - Technicznej Plitechniki Wrcławskiej Dlnśląska Bibliteka Pedaggiczna Miejska Bibliteka Publiczna Wjewódzka i Miejska Bibliteka Publiczna im. T. Mikulskieg Według dkumentu pwłująceg, "Knsrcjum ma na celu stwrzenie platfrmy dla ptymalneg udstępniania śrdwisku akademickiemu raz mieszkańcm Wrcławia i Dlneg Śląska zasbów biblitecznych biblitek-człnków Knsrcjum". Dyrektrzy biblitek twrzących Knsrcjum uznali, że realizacja teg celu wymaga zakupu i eksplatacji jedneg zintegrwaneg bibliteczneg systemu kmputerweg. P kreśleniu kryteriów wybru i przeglądzie kilku systemów funkcjnujących w biblitekach wybran prgram ALEPH. Zyskał n aprbatę dyrektrów i infrmatyków pszczególnych biblitek. Bibliteki wrcławskie należą d Plskiej Grupy Użytkwników Systemu ALEPH Plska. 4
Prgram ALEPH jest prgramem zaprjektwanym d zarządzania dużymi biblitekami, centrami infrmacji, archiwami raz muzeami. Pjemnść bazy danych zawiera się d 100 tys. d 9 milinów rekrdów. System, dstswany pd względem językwym i kulturwym d pszczególnych instytucji, mże być używany w wielu wersjach językwych. Umżliwia użycie znaków z alfabetów: łacińskieg, hebrajskieg, arabskieg, greckieg raz cyrylicy. Działa w 20 wersjach językwych, które krzystają z wielu zestawów znaków. Następne interfejsy językwe są w trakcie pracwywania. Obecnie ALEPH jest stswany w pnad 500 biblitekach różnej wielkści i typu - statni bibliteka Harvardu, śrdek infrmacji pracujący dla nauki (np. CERN w Genewie), także archiwa (np. Radi Wlna Eurpa) i muzea (np. Index f Christian Art w Princetn University, USA). Na świecie z systemu ALEPH krzystają 3 miliny użytkwników w 700 miejscach w 48 krajach. System mże bsługiwać sieć biblitek na jednym lub wielu serwerach. W ramach Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej na jednym serwerze współpracuje ze sbą 26 placówek, twrzących sieć biblitek pedaggicznych Dlneg Śląska - bibliteka centralna we Wrcławiu, raz 25 biblitek filialnych, które twrzą katalg centralny książek. Z katalgu centralneg zstały wydzielne bazy lgiczne dla każdej z biblitek sieci. Jest t w pełni zintegrwany system bibliteczny, tzn. taki, który umżliwia bsługę całeg prcesu biegu książki w biblitece, pcząwszy d zamówienia pprzez zakup zbirów, inwentaryzację, pracwanie d udstępnienia książki czytelnikwi. System umżliwia pzyskanie przez Internet infrmacji statusie i dstępnści przechwywanych w biblitekach zbirów. Jest t system typu n-line działający w czasie rzeczywistym, tzn. wprwadzane zmiany pwdują natychmiastwe uaktualnienie bazy danych. System ALEPH zstał tak pracwany, aby był jak najbardziej przyjazny użytkwnikwi. 4. Bazy danych Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej. wspólne bazy sieci Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej Katalg centralny sieci Bibligrafia zawartści czaspism - EDUKACJA bazy Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu dstępne w Internecie Katalg książek Katalg dkumentów elektrnicznych Katalg czaspism bazy dstępne tylk na miejscu w Infrmatrium DBP we Wrcławiu Praw plskie Praw światwe Praw pracy i ubezpieczeń spłecznych wybrane bazy danych innych Biblitek dstępne w Internecie bezpłatne archiwa praswe Wspólne bazy sieci Dlnśląskieg Systemu Infrmacji Pedaggicznej: Katalg centralny sieci Twrzny jest przez 26 biblitek - tyle biblitek wchdzi w skład sieci biblitek pedaggicznych wjewództwa dlnśląskieg. Zawiera infrmacje książkach będących w psiadaniu pszczególnych biblitek sieci. Bibligrafia zawartści czaspism EDUKACJA 5
Baza zawiera infrmacje z zakresu edukacji w Plsce i na świecie, terii i praktyki pedaggicznej, dydaktyki gólnej i metdyk pszczególnych przedmitów nauczania, psychlgii raz w mniejszym zakresie innych dziedzin wiedzy. Zawiera materiał źródłwy d 1990 r. Baza jest twrzna przez Dlnśląską Biblitekę Pedaggiczną we Wrcławiu i jej bibliteki filialne: w Jeleniej Górze, Legnicy i Wałbrzychu. Bazy Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu dstbpne przez Internet: Katalg książek Baza katalgwa zawiera infrmacje książkach grmadznych przez Dlnśląską Biblitekę Pedaggiczną we Wrcławiu d 1998 rku. Książek nie znalezinych w bazie należy pszukiwać w katalgu kartkwym. Katalg dkumentów elektrnicznych Zawiera infrmacje wszystkich prgramach edukacyjnych na CD-ROM-ach znajdujących się w Biblitece. Katalg czaspism Zawiera infrmacje wszystkich czaspismach zgrmadznych w Biblitece. Bazy dstbpne tylk na miejscu w Infrmatrium DBP we Wrcławiu: Praw plskie Praw światwe Praw pracy i ubezpieczeń spłecznych Bazy te są c miesiąc aktualizwane, zawierają tematycznie wyselekcjnwane, ujednlicne teksty aktów prawnych, rzecznictw i głsy, kmentarze i artykuły specjalistów, wzry umów i pism, bazy teleadreswe. Wybrane bazy danych innych Biblitek dstbpne w Internecie: Są t bazy z następujących dziedzin wiedzy: pedaggika, literatura, gegrafia, nauki bilgiczne, nauki medyczne, praw, plityka, sprt, sztuka, technika. Stanwią uzupełnienie baz danych DBP. Bezpłatne archiwa praswe niektórych czaspism dstbpnych w Internecie: Rzeczpsplitej, Gazety Wybrczej, Plityki, Tygdnika Pwszechneg, czaspism kmputerwych: Enter, Internet i Kmputer Świat. Oprócz zasbów archiwalnych mżna w nich przeglądać numery bieżące. 5. Mduł www OPAC w systemie ALEPH - prezentacja spsbów wyszukiwania w bazach. Mduł OPAC jest dstępny dla wszystkich użytkwników systemu ALEPH bez kniecznści pdawania hasła dstępu. Język interfejsu interfejs użytkwnika mże krzystać z różnych języków raz różnych alfabetów użytkwnik mże dknywać zmiany wykrzystywaneg języka niegraniczną ilść razy pdczas trwania sesji używany język jest niezależny d rdzaju wyświetlanych danych Frmaty wyświetlania infrmacja egzemplarzu zawierająca dane nt. statusu wypżyczenia, terminu zwrtu, ilści egzemplarzy, sygnatury, itp. definiwane frmaty mgą wyświetlać pełną lub skrócną infrmację bibligraficzną. Przeszukiwanie baz - bazy mżna przeszukiwać za pmcą 6
list indekswanych (autrów, haseł przedmitwych, tytułów) pjedynczych słów Przeglądanie baz - bazy mżna przeglądać przez INDEKSY, które ułżne są alfabetycznie: wybranie jedneg z pól d przeglądania (autrów, tytułów, tytułów czaspism, słów kluczwych, haseł przedmitwych, haseł Jeleniej Góry i haseł Legnicy, miejsce wydania, wydawców, serii) wpisanie d wyszukiwarki słwa lub pczątku słwa: tytułu, nazwiska autra, hasła przedmitweg, itd. Wyświetli się wówczas lista w wybranym punkcie alfabetu. wyświetlną listę mżna przewijać w górę, w dół, przenieść się na następną lub pprzednią strnę p wybraniu pzycji z listy wyświetli się dpwiadający jej dkument na ekranie wyświetlnych rekrdów znajduje się szerki zakres infrmacji (np. tytuł, autr, rk wydania, adntacja, hasł przedmitwe). Otwierając knkretny rekrd przez kliknięcie w liczbę przy tytule, twrzy się pełny pis rekrdu każdemu rekrdwi twarzyszy menu infrmujące tym, jakie czynnści mżna wyknać z rekrdem, tzn. mżna g zaznaczyć, zapisać, wrzucić d kszyka, itd. mżna również zdecydwać, czy wyświetlenie rekrdu ma być skrócne czy całkwite (frmat standardwy, pis bibligraficzny, cytata, wszystkie pla z nazwami MARC) uzyskaną listę mżna uszeregwać wg stpnia d daneg klucza pszukiwań WYSZUKIWANIE przed przystąpieniem d wyszukiwania infrmacji należy dkładnie zdefiniwać klucz swjeg pszukiwania (hasł przedmitwe, słw, tytuł). System wyszuka tylk te rekrdy, które dpwiadają zapytaniu należy przeszukać listę w celu znalezienia dkumentów, które pasują d klucza zapytania wyszukiwanie mże być prste i zaawanswane, przez wiele pól i wiele baz wyszukiwanie prste plega na wyszukiwaniu tylk w jednym plu wyszukiwanie w wielu plach i zaawanswane jest bardziej dkładne, dbywa się w kilku plach jedncześnie p każdej peracji wyszukiwania wyświetli się lista z wynikami, która zawiera wyszukane pzycje, ich ilść raz klucz, wg któreg dknan wyszukiwania 7 SPOSOBY PRZESZUKIWANIA skrócenie i maskwanie - mżna skrócić pczątek lub kniec pszukiwaneg wyrazu pprzez znak? Mżna maskwać jeden lub więcej znaków w wyrazie; na przykład?eknmia - system wyszuka mikreknmia, makreknmia, aptek? - system wyszuka apteka, apteki, aptekarstw, aptekarze. Znaku? mżna też używać, by zamaskwać śrdek wyrazu, np. alumi?m wyszuka zarówn plską, jak i amerykańską frmę metalu aluminium duże i małe litery - mają tę samą wartść. W taki sam spsób system dczyta wyraz kmputer, jak i Kmputer czy KOMPUTER
peratry lgiczne - peratry, których mżna używać t: AND (i), OR (lub), NOT (nie). Operatry AND i NOT zawężą pszukiwania, zaś peratr OR rzszerzy je. Pmiędzy pszczególnymi słwami dmyślnie występuje peratr AND. Na przykład szklnictw r edukacja - system wyszuka rekrdy zawierające słw szklnictw raz rekrdy ze słwem edukacja 8 filtry - uzyskany zestaw pzycji mże być pddany filtrwaniu. Pwstanie wtedy nwa lista wynikwa. Mżna ułżyć ją wg daty, alfabetu, zawartści tekstu srtwanie - uzyskany zestaw pzycji mże być srtwany np. wg autra, rku, tytułu. Na dle każdeg ekranu wyszukiwania umieszczne są pdpwiedzi. REZULTATY POSZUKIWAR rezultaty pszukiwań mgą być wyświetlane, drukwane, przesyłane pcztą elektrniczną jeżeli nie znalezin żadnej pzycji na kreślny temat, zstanie wyświetlny kmunikat, a użytkwnik mże rzpcząć klejne pszukiwania d pczątku 6. Pszukiwania w bazach danych. Katalg centralny wydawnictw zwartych: - charakterystyka grmadznych wydawnictw zwartych katalg wydawnictw zwartych Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu katalgi wydawnictw zwartych biblitek pedaggicznych wchdzących w skład sieci Katalg wydawnictw multimedialnych: - charakterystyka zbirów medialnych katalg płyt CD (prgramy edukacyjne) katalg kaset wide (filmy edukacyjne) Katalg czaspism Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu - charakterystyka grmadznych czaspism Bibligrafia zawartści czaspism - EDUKACJA - geneza bazy zawartści czaspism DBP we Wrcławiu - zasób infrmacyjny bazy CHARAKTERYSTYKA ZBIORÓW I BAZ Katalg wydawnictw zwartych Dlnśląska Bibliteka Pedaggiczna, mająca charakter bibliteki specjalnej, prwadzi dpwiednią d specjalizacji plitykę grmadzenia, przechwywania i udstępniania zbirów. Są t głównie zbiry z różnych dziedzin humanistycznych charakterze naukwym i ppularnnaukwym. Specjalizacja zbirów ukierunkwana jest na literaturę z zakresu pedaggiki i psychlgii raz pkrewnych dziedzin wiedzy, a zakres infrmacji na infrmację edukacji i dla edukacji. Książki z dziedziny pedaggiki stanwią 60 % całści zbirów; scjlgii i psychlgii 25 %, 10 % t literatura naukwa z innych dziedzin wiedzy, a 5 % t literatura piękna. Baza katalgwa zawiera infrmacje książkach grmadznych w Biblitece d 1998 r., wcześniejsze wydawnictwa znajdują się w katalgu kartkwym. Katalg wydawnictw zwartych Grmadzne w Biblitece prgramy na CD-ROM-ach, t głównie prgramy edukacyjne d pszczególnych przedmitów nauczania na wszystkich etapach kształcenia. W zasbach multimedialnych znajdują się również wydawnictwa encyklpedyczne gólne i specjalistyczne,
kmpendia dziedzinwe, prgramy wspierające nauczycieli w przygtwaniu merytrycznym lekcji raz służące samkształceniu. Udstępniane prgramy psiadają rekmendację ministerstwa edukacji. Obecnie stan tych zbirów wynsi pnad 100 jednstek inwentarzwych. Zbiry pracwane są wg aktualnej nrmy międzynardwej dla pisu dkumentów elektrnicznych. Od pczątku rku szklneg 2003/2004 rzpczęt wypżyczanie edu-rom-ów placówkm światwym na zasadach kreślnych w Regulaminie Bibliteki. Grmadzne w Biblitece filmy na kasetach wide, t głównie pakiety multimedialne Pwszechnej Wideteki Edukacyjnej, Państwweg Wydawnictwa Naukweg i innych wydawnictw. Dtyczą ne prblemów światy w naszym kraju i krajach eurpejskich, wspierają nauczanie pszczególnych przedmitów szklnych raz działania wychwawcze, jak: zdrwie, eklgia, prfilaktyka uzależnień i in. Pakiety Wideteki zawierają wiedzę z 7 bszarów edukacyjnych: spłeczeństw, język jczysty, histria, edukacja, sztuka, technika, przyrda. Kasety wide wypżyczane są placówkm światwym na zasadach kreślnych w Regulaminie Bibliteki. Katalg czaspism W DBP we Wrcławiu prenumeruje się rcznie k. 190 tytułów czaspism. Mamy większść tytułów prasy pedaggicznej i metdycznej zasięgu gólnkrajwym, ważniejsze tytuły czaspism psychlgicznych, selekcyjnie dbrane tytuły czaspism scjlgicznych, spłecznych, kulturalnych, filzficznych, z zakresu infrmacji naukwej i biblitekarstwa. Czaspisma grmadzne są w Biblitece d pczątku jej istnienia, tj. d 1946 rku.w zbirach Bibliteki znajdują się m.in. pwjenne czaspisma metdyczne, jak: pycie Szkły d 1946 r., Wiadmści Histryczne, Nwa Szkła, Bilgia w Szkle - d 1948 r.; dzienniki urzędwe resrtu światy - d 1945 r., Dziennik Ustaw - d 1946 r., Mnitr Plski - d 1948 r., a także przedwjenne peridyki, jak: Język Plski d rku 1919, Kwartalnik Pedaggiczny d 1935 r., Ruch Pedaggiczny d 1923 r. Bibligrafia zawartści czaspism - EDUKACJA Najcenniejszym źródłem infrmacji Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu jest baza zawartści czaspism. Baza prezentuje tematykę z zakresu edukacji w Plsce i na świecie, terii i praktyki pedaggicznej - pedaggiki gólnej, specjalnej, piekuńczej, spłecznej, andraggiki, dydaktyki gólnej i dydaktyk pszczególnych przedmitów nauczania. Jej pdstawę twrzą w większści adntwane pisy bibligraficzne artykułów z czaspism grmadznych i pracwywanych w DBP we Wrcławiu. Zawartść bazy jest stpniw rzszerzana artykuły z wydawnictw ciągłych ficyn uczelnianych, w szczególnści uniwersytetów i wyższych szkół pedaggicznych. Baza jest twrzna na bieżąc d 1995 r. w biblitece wrcławskiej. W ramach retrknwersji wprwadzn d niej dane z kartteki zagadnieniwej za lata 1990-1994. Obecnie, na pczątku 2004 r. baza liczy k. 96 tys. pisów bibligraficznych. Pdbnie jak wrcławska kartteka zagadnieniwa baza ta jest największym w skali kraju elektrnicznym zbirem danych zawartści czaspism w zakresie edukacji. padna bibliteka - ani pedaggiczna ani uniwersytecka czy inna bibliteka naukwa - nie stwrzyły tak bgatej bazy teg typu. Psiadanie tak ptężneg zasbu czaspiśnienniczych danych, funkcjnująceg już dziś w prfesjnalym prgramie biblitecznym ALEPH, czyni Dlnśląską Biblitekę Pedaggiczną widąca w zakresie zgrmadznej i pwszechnie udstępnianej na strnach www infrmacji edukacji i dla edukacji. P knwersji wrcławskiej bazy zawartści czaspism d ALEPH-a, d 2003 r. - 3 bibliteki: jelenigórska, legnicka i wałbrzyska włączyły się d współpracwywania danych d bazy. Pdstawą dla bazy EDUKACJA stała się bibligraficzna kartteka zagadnieniwa, unikatwa w skali całeg kraju, twrzna w DBP we Wrcławiu. Obejmuje materiał źródłwy za lata 1946-2000, d 2001 rku kntynuwana jest wyłącznie w pstaci elektrnicznej. Artykułów sprzed 1990 r. należy pszukiwać w kartkwej karttece zagadnieniwej. POSZUKIWANIA W BAZACH DANYCH D teg celu zstała pracwana instrukcja "Wyszukiwanie w bazach danych Dlnśląskiej Bibliteki Pedaggicznej we Wrcławiu" 7. ZajBcia indywidualne przy kmputerach. 9
Przykłady tematów d wyszukiwania infrmacji w bazie Katalgu centralneg raz w bazie bibligrafii zawartści czaspism - EDUKACJA znajdują się w załączniku nr 2 d prgramu. 10
11 Załącznik 2 PRZYKŁADY TEMATÓW d wyszukiwania infrmacji w bazie Katalgu centralneg raz w bazie bibligrafia zawartści czaspism - EDUKACJA 1. AIDS Zawęź swje pszukiwania d występwania AIDS wśród młdzieży, prfilaktyki AIDS. 2. Anreksja i bulimia Zawęź swje pszukiwania d prblemu anreksji i bulimii u chłpców. 3. Twórczść Wisławy Szymbrskiej Zawęź swje pszukiwania d artykułów przyznaniu petce Nagrdy Nbla. 4. Muzyka rckwa Zawęź swje pszukiwania d muzyki rckwej w Plsce. 5. pywnść genetycznie zmdyfikwana Zawęź swje pszukiwania d aspektów zdrwtnych. 6. Przemc w telewizji Zawęź swje pszukiwania d wpływu prgramów telewizyjnych na dzieci i młdzież. 7. Mtywy w literaturze Wybierz dwlny mtyw i wyszukaj g. 8. Edukacja w krajach Unii Eurpejskiej Zawęź swje pszukiwania d Francji. 9. Narkmania Zawęź swje pszukiwania d prgramów prfilaktycznych. 10. Prgram wychwawczy szkły Zawęź swje pszukiwania d prgramów gimnazjalnych. 11. Dzień Babci
12 Zawęź swje pszukiwania d zajęć dla klas I-III szkły pdstawwej 12. Agresja Zawęź swje pszukiwania d prblemów agresji w szkle 13. Urczystści szklne Zawęź swje pszukiwania d urczystści zakńczenia rku szklneg w szkle pdstawwej 14. Bajka i baśń Zawęź swje pszukiwania d scenariuszy lekcji języka plskieg 16.Literatura fantastyczna Zawęź swje pszukiwania d utwrów Stanisława Lema. 17. Gry kmputerwe Zawęź swje pszukiwania d wpływu gier kmputerwych na rzwój agresji dziecka. 18. Kbieta Zawęź swje pszukiwania d przemcy fizycznej i psychicznej wbec kbiet 19. Rynek pracy Zawęź swje pszukiwania d krajów Unii Eurpejskiej. 20 Jan Paweł II Zawęź swje pszukiwania d artykułów twórczści literackiej. 21. Mbbing Zawęź swje pszukiwania d teg prblemu w szkle. 22. Alkhlizm
13 Zawęź swje pszukiwania d teg prblemu wśród kbiet. 23. Matematyka Zawęź swje pszukiwania d wykrzystania zabawy na lekcjach matematyki w klasach I-III szkły pdstawwej. 24. Dzieck zdlne Zawęź swje pszukiwania d pracy z dzieckiem zdlnym w szkle. 25. Fundacje Zawęź swje pszukiwania d fundacji światwych w Plsce. 26. Dysleksja Zawęź swje pszukiwania d prblemu rzpznawania dysleksji w klasach pczątkwych.