Spis treści 1. Wiadomości ogólne 9 1.1. Technologia i materiałoznawstwo 9 1.2. Rola technologii w procesie produkcyjnym 10 1.3. Normalizaąja 11 1.4. Zagadnienie oszczędności drewna. Charakterystyka przemysłu i rzemiosła stolarskiego w Polsce 12 2. Wiadomości podstawowe o drewnie 16 2.1. Budowa drzewa i drewna 16 2.1.1. Drzewo i jego części składowe 16 2.1.2. Mikroskopowa budowa drewna 19 2.1.3. Makroskopowa budowa drewna 22 2.2. Właściwości fizyczne drewna 29 2.2.1. Wiadomości ogólne 29 2.2.2. Barwa drewna 29 2.2.3. Połysk drewna 30 2.2.4. Rysunek drewna 31 2.2.5. Zapach drewna 32 2.2.6. Wilgotność drewna 33 2.2.7. Pęcznienie i kurczenie się drewna 36 2.2.8. Gęstość drewna 39 2.2.9. Właściwości cieplne drewna 41 2.2.10. Właściwości elektryczne drewna 41 2.2.11. Właściwości akustyczne drewna 42 2.2.12. Trwałość drewna 42 2.3. Właściwości mechaniczne drewna 43 2.3.1. Wiadomości ogólne 43 2.3.2. Wpływ różnych czynników na właściwości mechaniczne drewna 44 2.3.3. Maszyny do badania właściwości mechanicznych drewna 45 2.3.4. Ogólne zasady przygotowania próbek drewna do badań wytrzymałościowych 47 2.3.5. Wytrzymałość drewna na ściskanie 47 2.3.6. Wytrzymałość drewna na rozciąganie 48 2.3.7. Wytrzymałość drewna na ścinanie 49 2.3.8. Wytrzymałość drewna na zginanie statyczne 51 2.3.9. Łupliwość drewna 52 2.3.10. Twardość drewna 52
2.3.11. Normalizacja metod badania drewna 53 2.4. Wady drewna 54 2.4.1. Wiadomości ogólne 54 2.4.2. Wady kształtu pnia 55 2.4.3. Wady anatomicznej budowy drewna 56 2.4.4. Zabarwienia 61 2.4.5. Zgnilizna 64 2.4.6. Pęknięcia 66 2.4.7*Zranienia 68 2.4.8. Chodniki owadzie 69 2.4.9. Wady przetarcia i krzywizna tarcicy 70 2.5. Ważniejsze gatunki drewna - rozpoznawanie, właściwości techniczno-użytkowe i zastosowanie 71 2.5.1. Bńdowa drewna drzew iglastych 71 2.5.2. Budowa drewna drzew liściastych 72 2.5.3. Rozpoznawanie ważniejszych gatunków drewna 74 2.5.4. Właściwości techniczno-użytkowe i zastosowanie ważniejszych gatunków drewna 85 3. Sortymenty drewna okrągłego i materiały tarte 89 3.1. Drewno okrągłe 89 3.1.1. Wiadomości ogólne 89 3.1.2. Drewno okrągłe przeznaczone do obróbki mechanicznej 90 3.2. Materiały tarte 93 3.2.1. Podstawy technologiczne produkcji materiałów tartych i sposoby przetarcia 93 3.2.2. Podział materiałów tartych na grupy sortymentowe i sortymenty 98 3.2.3. Zasady klasyfikacji 101 3.2.4. Znakowanie, pomiar i obliczanie miąższości materiałów tartych 106 3.2.5. Zasady magazynowania i transportu 111 4. Półfabrykaty z drewna i tworzywa drzewne 113 4.1. Okleiny i obłogi 113 4.1.1. Podstawy technologiczne produkcji 113 4.1.2. Charakterystyka techniczna i zasady klasyfikacji jakościowej 116 4.1.3. Zakres stosowania 119 4.1.4. Warunki magazynowania 119 4.2. Sklejka 120 4.2.1. Zasady produkcji 120 4.2.2. Właściwości i podział sklejki 123 4.2.3. Klasyfikacja jakościowa, wymiary i oznaczanie 125 4.2.4. Zakres stosowania 126 4.2.5. Warunki magazynowania 127 4.3. Płyty stolarskie 127 4
4.3.1. Rodzaje płyt stolarskich i zasady ich produkcji 127 4.3.2. Wymagania techniczno-użylkowe 131 4.4. Płyty wiórowe i paździerzowe 131 4.4.1. Rodzaje płyt wiórowych i zasady ich produkcji 131 4.4.2.Właściwości płyt wiórowych 135 4.4.3. Wymagania techniczno-użytkowe dotyczące płyt wiórowych 136 4.4.4. Zakres stosowania płyt wiórowych 139 4.4.5. Płyty wiórowe laminowane 139 4.4.6. Płyty paździerzowe 141 4.4.7. Warunki magazynowania płyt wiórowych i paździerzowych 143 4.5. Płyty pilśniowe 143 4.5.1. Rodzaje płyt i zasady ich produkcji 143 4.5.2. Właściwości 146 4.5.3. Wymagania techniczno-użytkowe 147 4.5.4. Zakres stosowania 148 4.5.5. Płyty pilśniowe laminowane i lakierowane 148 4.5.6. Warunki magazynowania 150 4.6. Drewno warstwowe i zagęszczone 150 4.6.1. Drewno warstwowe lignofol 150 4.6.2. Drewno zagęszczone lignoston 151 5. Okładziny i akcesoria z tworzyw sztucznych 152 5.1. Wiadomości ogólne 152 5.2. Płaskie materiały okładzinowe z tworzyw sztucznych 154 5.2.1. Laminaty wysokociśnieniowe 154 5.2.2. Folie okleinowe z PVC 156 5.2.3. Sztuczne okleiny na pojedynczym nośniku papierowym 158 5.2.4. Taśmy obrzeżowe Unoflex i Lamiflex 160 5.3. Listwy i elementy profilowe z tworzyw sztucznych 162 5.4. Akcesoria meblowe z tworzyw sztucznych 166 6. Okucia i materiały dodatkowe 167 6.1. Wiadomości ogólne i podział okuć 167 6.2. Charakterystyka okuć 168 6.2.1. Okucia zamykające 168 6.2.2. Okucia łączące 174 6.2.3. Okucia uchwytowe 179 6.3.4. Okucia zabezpieczające (ochraniające), przytrzymujące i specjalne. 180 6.3. Łączniki metalowe 181 6.4. Materiały dodatkowe 185 6.4.1. Wyroby szklane 185 6.4.2. Płyty marmurowe i alabastrowe 187 6.5. Warunki magazynowania okuć i materiałów pomocniczych 187 5
7. Rodzaje obróbki drewna 188 7.1. Podział obróbki drewna 188 7.2. Charakterystyka rodzajów obróbki drewna w pracach stolarskich 190 8. Suszenie i konserwacja drewna 192 8.1. Teoretyczne podstawy suszenia 192 8.1.1. Cel suszenia i jego znaczenie gospodarcze 192 8.1.2. Fizyczne podstawy suszenia drewna 194 8.2. Naturalne suszenie drewna 198 8.2.1. Zasady naturalnego suszenia materiałów tartych 198 8.2.2. Zagospodarowanie otwartego składu tarcicy 199 8.2.3. Szt&plowanie materiałów tartych 201 8.2.4. Mechanizacja składów tarcicy 209 8.2.5. Czas i kontrola przebiegu suszenia naturalnego 211 8.2.6. Przyspieszone suszenie naturalne tarcicy 212 8.3. Suszenie drewna w suszarniach 213 8.3.1. Metody technologiczne sztucznego suszenia drewna w suszarniach 213 8.3.2. Powietrzne suszarnie konwekcyjne 215 8.3.3. Zasady układania tarcicy w suszarniach 217 8.3.4. Przebieg suszenia 218 8.3.5. Ogólne zasady kierowania i kontroli procesu suszenia 220 8.3.6. Organizacja pracy w suszarniach 232 8.3.7. Nowe metody suszenia tarcicy 233 8.3.8. Zagadnienia bhp i ochrony przeciwpożarowej podczas naturalnego i sztucznego suszenia drewna 236 8.4. Zabezpieczanie drewna środkami chemicznymi 237 8.4.1. Wiadomości ogólne 237 8.4.2. Wpływ niszczącego działania na drewno różnych czynników 237 8.4.3. Zabezpieczanie drewna środkami chemicznymi 238 8.4.4. Zagadnienia bhp przy zabezpieczaniu drewna środkami chemicznymi 244 9. Podstawy hydrotermicznej i plastycznej obróbki drewna 245 6 9.1 Cel i metody obróbki hydrotermicznej 245 9.2. Obróbka hydrotermiczna przed gięciem drewna 246 9.2.1. Materiał drzewny 246 9.2.2. Przebieg obróbki hydrotermicznej przed gięciem 247 9.3. Obróbka plastyczna drewna metodą gięcia 249 9.3.1. Znaczenie, podstawy teoretyczne i sposoby gięcia drewna 249 9.3.2. Gięcie drewna litego 252
9.3.3. Gięcie tworzyw drzewnych 255 9.3.4. Gięcie z jednoczesnym klejeniem warstw drewna 257 9.4 Suszenie i klimatyzowanie elementów giętych 260 9.5. Zasady organizacji stanowiska pracy i zagadnienia bhp podczas obróbki hydrotermicznej i gięcia drewna 260 10. Skrawanie drewna i tworzyw drzewnych narzędziami ręcznymi 262 10.1. Stanowisko robocze obróbki ręcznej 262 10.1.1. Charakterystyka i rodzaje stanowisk roboczych w rzemiośle i przemyśle drzewnym 262 10.1.2. 'Wyposażenie stanowiska roboczego obróbki ręcznej 262 10.1.3. Bezpieczeństwo i higiena pracy na stanowisku roboczym 266 10.2. Zasady ręcznej obróbki drewna 267 10.2.1. Wiadomości ogólne 267 10.2.2. Nóż elementarny i geometria ostrza narzędzia skrawającego... 268 10.2.3. Czynniki wpływające na proces skrawania drewna 269 10.3. Trasowanie drewna i tworzyw drzewnych 272 10.3.1. Wiadomości ogólne 272 10.3.2. Cel trasowania 272 10.3.3. Zasady trasowania 272 10.3.4. Dobór materiałów zależnie od przeznaczenia elementów 275 10.3.5. Przyrządy stosowane do trasowania 276 10.3.6. Organizacja pracy podczas trasowania 278 10.4. Piłowanie 278 10.4.1. Charakterystyka pił do obróbki ręcznej 278 10.4.2. Przygotowanie pił do pracy 283 10.4.3. Konserwacja i przechowywanie pił 287 10.4.4. Organizacja pracy podczas piłowania 288 10.4.5. Zasady piłowania drewna i tworzyw drzewnych 288 10.4.6. Zagadnienia bhp 292 10.5. Struganie 293 10.5.1. Podział i charakterystyka strugania 293 10.5.2. Charakterystyka strugów i narzędzi strugarskich 294 10.5.3. Przygotowanie strugów do pracy i ostrzenie noży 301 10.5.4. Konserwacja i przechowywanie strugów 304 10.5.5. Organizacja pracy podczas strugania 305 10.5.6. Zasady i przebieg strugania 305 10.5.7. Zagadnienia bhp 309 10.6. Wiercenie 310 10.6.1. Rodzaje wierceń 310 12.6.2. Charakterystyka świdrów i przyrządów pomocniczych do wiercenia 1 310 10.6.3. Przygotowanie świdrów do pracy 316 10.6.4. Konserwacja i przechowywanie świdrów 316 7
10.6.5. Organizacja pracy podczas wiercenia 316 10.6.6. Zasady i przebieg wiercenia 317 10.6.7. Zagadnienia bhp 318 10.7. Dłutowanie 318 10.7.1. Charakterystyka narzędzi do dłutowania 318 10.7.2 Przygotowanie dłut stolarskich do pracy 321 10.7.3. Konserwacja i przechowywanie dłut stolarskich 321 10.7.4 Organizacja pracy podczas dłutowania 321 1(^7.5. Zasady i przebieg dłutowania drewna 322 10.7.6. Zagadnienia bhp 325 10.8. Obróbka tarnikami i pilnikami 325 10.8.1. Wiadomości ogólne 325 10.8.2. Charakterystyka tarników i pilników 325 10.8.3. Konserwacja i przechowywanie tarników i pilników 326 10.8.4. Zasady obróbki tarnikami i pilnikami 327 10.8.5. Zagadnienia bhp 327 10.9. Wygładzanie (szlifowanie) 327 10.9.1. Wiadomości ogólne 327 10.9.2 Charakterystyka i rodzaje papierów ściernych oraz ich zastosowanie 328 10.9.3. Wygładzanie powierzchni drewna i tworzyw drzewnych 328 10.10. Ocena jakości obróbki skrawaniem 330 11. Połączenia drewna i tworzyw drzewnych 332 11.1. Określenia 332 11.2. Klasyfikacja i charakterystyka połączeń 333 11.2.1. Rodzaje połączeń 333 11.2.2. Połączenia równoległe 335 11.2.3. Połączenia kątowe 339 11.3. Połączenia elementów wykonanych z płyt wiórowych i paździerzowych 347 11.3.1. Wiadomości ogólne 347 11.3.2. Połączenia równoległe 347 11.3.3. Połączenia kątowe 348 11.4. Zasady wykonywania połączeń stolarskich i wymiarowanie złączy 352 11.4.1. Zasady wykonywania połączeń stolarskich 352 11.4.2. Zasady ręcznego wykonywania i wymiarowania złączy stolarskich 353 Wykaz literatury 360