POMOC SPOŁECZNA W WOJEWÓDZTWIE KATOWICKIM

WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY i? '??? / / / POMOC SPOŁECZNA W WOJEWÓDZTWIE KATOWICKIM ( / i e e J, / rocie ' 1 9 3 2 J WIELKOŚĆ ŚRODKÓW NA 1 MIESZKAŃCA W I PÓŁROCZU R. ^.25000 /» 25000-50000 > 50000 z I Grudzień r

WSTĘP W okresie post ępującej pauperyzacji społeczeństwa, jak też rozwoju negatywnych zjawisk określanyc h mianem patologii s p o ł e c z n e j, którym t owarzyszy permanentn y brak środków lub niedoinwestowanie słu żby zdrowia, zjawisk o szeroko rozumianej pomocy społecznej zacz yna nabierać szczegół nego znaczenia i roli. Z uwagi na stosunkowo ubogi zakres danych na temat pomocy społecznej w sprawozdawczości statystycznej GUS, sięgnięto po materiały z innych źródeł,aby w możliwie wiarygodny i kompleksowy sposób przedstawić zjawisko pomocy społecznej na terenie województwa katowickiego. Publikacja niniejsza powstała w głównej mierze w oparciu o materiały zebrane w wybranych wiodących jednostkach świadczących szeroko - rozumianą pomoc społeczną na terenie województwa na przestrzeni r.i I półrocza r. Wykorzystano również materiały Min. Pracy i Polityki Socjalnej na temat udzielonych świadczeń pomocy społecznej w r. w kraju oraz stanu kadry pomocy społecznej w r. Skoncentrowano się głównie na analizie danych uzyskanych w Woj. Zespole Pomocy Społecznej, Polskim Komitecie Pomocy Społecznej, PCK oraz Caritasie Diecezji Katowickiej. Zamieszczono wykaz instytucji państwowych, organizacji społecznych, stowarzyszeń charytatywnych, fundacji zajmujących się statutowo szeroko - rozumianą pomocą społeczną. Wykaz sporządzono w oparciu o rejestr podmiotów zaliczonych do gałęzi opieka społeczna w systemie REGON oraz wykaz stowarzyszeń o tym charakterze działania, będący w dyspozycji Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. Wykaz jednostek uporządkowano według miejscowości, w której znajduje się jednostka świadcząca pomoc. Pod pojęciem pomocy społecznej rozumie się w niniejszym opracowaniu, pomoc świadczoną bezpośrednio osobom fizycznym potrzebującym tej pomocy w rozumieniu Ustawy o pomocy społecznej, jak też pomoc organizowaną przez osoby fizyczne, instytucje na

2 rzecz realizacji określonych celów zwłaszcza z zakresu służby zdrowia (fundacje, stowarzyszenia). \ UREGULOWANIA PRAWNE W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ Podstawą prawną działalności w zakresie pomocy społecznej jest Ustawa o pomocy społecznej z 29 listopada 1990 r.(dz.u.nr 87 poz. 506). Zgodnie z zapisem tej Ustawy: A (a/ / y i y, ' i 1 1 "Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia". I dalej: "Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwianie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka". Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, potrzeby ochrony macierzyństwa, bezrobocia, upośledzenia fizycznego lub umysłowego, długotrwałej choroby, bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, alkoholizmu lub narkomanii, trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. Organizacją pomocy społecznej zajmują się organy administracji rządowej i samorządowej, które współpracują z organizacjami społecznymi, wyznaniowymi, stowarzyszeniami charytatywnymi, fundacjami, osobami fizycznymi. Zadania w zakresie pomocy społecznej obejmują: - tworzenie warunków organizacyjnych funkcjonowania pomocy społecznej (infrastruktura socjalna), - analizę i ocenę potrzeb na świadczenia pomocy społecznej, - przyznawanie i wypłacanie świadczeń, - pobudzanie społecznej aktywności w zakresie pomocy, - pracę socjalną skierowaną na pomoc osobom i rodzinom potrzebującym. K j \ * «-AJ h? W - I 1? V Y\ [ ' A 5V % 1 \ft\lv VL\ / V \u\aa ' -i. ' 0 * 6

3 Do zadań własnych gminy z zakresu pomocy społecznej należą: - prowadzenie domów pomocy i ośrodków opiekuńczych, - przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych, - przyznawanie pomocy r z e c z o w e j, - udzielanie schronienia, posiłku, ubrania osobom tego pozbawi o n y m, - świadczenie usług opiekuńczych osobom samotnym, - pokrywanie wydatków na świadczenia lecznicze, - praca socjalna, - sprawienie pogrzebu. Zadania zlecone gminie obejmują: - świadczenie usług opiekuńczych w rodzinie, - pomoc w naturze na usamodzielnienie ekonomiczne, - przyznawanie i wypłacanie zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie, - przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych i dodatków do tych zas i ł k ó w, - przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych. Zasiłek stały - przysługuje osobie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub inwalidztwa, jeśli nie ma środków utrzymania lub jej dochody nie przekraczają 90% najniższej emerytury. Zasiłek przysługuje też osobie niepracującej i wychowującej dziecko kalekie. Zasiłek okresowy - może być przyznany jeśli dochód na osobę nie jest wyższy od najniższej emerytury, a dochody nie wystarczają na zaspokojenie podstawowych potrzeb ze względu na chorobę, niepełnosprawność, brak zatrudnienia. Zasiłek celowy - może być przyznany na pokrycie kosztów leków i leczenia, remontu mieszkania, opału i odzieży. Może być przyznany w formie pieniężnej lub rzeczowej. Usługi opiekuńcze - obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczną, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

4 Domy pomocy społecznej - zapewniają całodobową opiekę oraz zaspokajają niezbędne potrzeby bytowe, zdrowotne, edukacyjne, społeczne i religijne. OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Na terenie województwa koordynatorem działań w zakresie pomocy społecznej z ramienia administracji rządowej jest powołany przez Wojewodę, Wojewódzki Zespół Pomocy Społecznej. W gminach, powołane przez administrację samorządową, funkcjonują podległe Wojewódzkiemu Zespołowi, miejskie, miejsko-gminne, gminne ośrodki pomocy społecznej w liczbie 86 według stanu na b r. W r. w ośrodkach pomocy społecznej było zatrudnionych w woj 1,8 tys. osób t j. 11% zatrudnionych w kraju w ośrodkach pomocy. W zbiorowości tej 786 osób stanowili zatrudnieni w rejonach opiekuńczych (są to pracownicy bezpośrednio świadczący pomoc) wśród których: 5% stanowiły osoby z wykształceniem wyższym, - 51% osoby z dyplomami pracownika socjalnego, - 44% osoby bez przygotowania zawodowego. Na 1 zatrudnionego w ośrodkach pomocy społecznej przypadało w r. - 2187 mieszkańców województwa (w kraju 2281). W r. z różnych form pomocy społecznej skorzystało w województwie 177661 osób t j. 8% objętych pomocą w kraju, co stanowiło 4% ogółu mieszkańców województwa (w kraju 6%). W województwie co 22 obywatel był objęty pomocą społeczną,w kraju co 16-ty. Najwięcej osób skorzystało z różnych form pomocy społecznej w K a t o w i c a c h (11,9 t y s.),b y t o m i u (9,4 tys.), Gliwicach (8,3 tys.), Dąbrowie Górniczej (8,2 tys.), Sosnowcu (8,2 tys.), Ś więtochłowicach (8,1 tys.). Biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców w jednostkach administracyjnych, to zaledwie co 60-70-ty mieszkaniec był objęty pomocą materialną w Knurowie, Raciborzu, Wodzisławiu Śląskim, Krupskim Młynie, Ornontowicach, Psarach, ale już co 4-10-ty w Zawierciu, Świętochłowicach, Babicach, Kluczach, Sośnicowicach.

5 W I półroczu r. osoby objęte pomocą społeczną niezależnie od rodzaju i formy świadczeń stanowiły populację już 1,5 raza większą niż w całym r. Zbiorowość ludzi potrzebujących i objętych pomocą stanowiła 7% m i e szkańców województwa, czyli co 14 obywatel był objęty pomocą społeczną. W najwyższyn stopniu były zaspokojone potrzeby w zakresie pomocy społecznej wśród mieszkańców B ę d z i n a,b u k o w n a, C z e c h o w i c - D z i e d z i c, P o r ę b y,p s z c z y n y, Pyskowic, Świętochłowic, Trzebini, Wolbromia, Zawiercia (częściej niż co 10-ty obywatel otrzymał pomoc) natomiast zdecydowanie rzadziej otrzymywali pomoc mieszkańcy Katowic, Knurowa, Kuźni Raciborskiej, Olkusza, Ogrodzieńca, Siemianowic Ś 1ą s k i c h,sosnowca (co 40-50 mieszkaniec). Z pomocy materialnej skorzystało najwięcej osób tj.82% wszystkich korzystających z pomocy społecznej w r.,co stanowiło 4% mieszkańców województwa i 8% osób objętych tą formą pomocy w kraju. Największy odsetek mieszkańców skorzystał z pomocy materialnej w Zawierci u,ś w i ę t o c h ł o w i c a c h,s o śnicowicach - kilkanaście procent, mniej niż 1% w Wodzisławiu Ś 1., Krupskim Młynie, Ornontowicach. Z pomocy usługowej skorzystało w r. - 6% ogółu korzystających z pomocy społecznej w w o j e w ó d z t w i e,8% osób w skali kraju(l miejsce w kraju) i 0,3% mieszkańców w o j e w ó d z t w a.najwięcej osób tą formą pomocy objęto w Jastrzębiu Zdroju (1,9 tys.), Chorzowie (1,2 tys.), najmniej (poniżej 10 osób) w gminach Gaszowice, Krupski Młyn, Miedźna, Mierzęcice, Mszana, Nędza, Piotrowice W i e 1k i e,ś w i e r k 1a n i e c,ś w i e r k 1a n y, Tąpkowice, Wielowieś. Pomocą socjalną zostało objętych w r.- 12% wszystkich k orzystających z pomocy społecznej w województwie, 9% w skali kraju (1 miejsce w kraju) i 2% mieszkańców województwa. Najwięcej ludzi objętych tą formą pomocy było w Bytomiu (8,2 tys.), Katowicach (6,5 tys.), Zawierciu (6,9 tys.), najmniej (poniżej 10 osób) w gminach Gaszowice, Krupski Młyn, Mszana, Tąpkowice. C harakterysty kę rodzin i osób objętych pomocą społeczną ilustruje

6 poniższe zestawienie: Liczba Liczba osób Koszt POWÓD TRUDNEJ rodz in w rodzinach świadczeń SYTUACJI ŻYCIOWEJ w odsetkach V,O O 'A ' 0 G Ó Ł E M... 100,0 100,0 100,0 0,5 0,2 0,4 8,3 9,V 9,2 Sieroctwo... 0,5 0,5 0,6 4,6 5,3 3,8 Narkomania... 0, 1 0, 1 0, 1 Upośledzenie fizyczne lub umy- 10,9 8,5 17,1 10,1 7,5 9,7 8.0 19,4 11,9 4 1,4 43,0 24,3 Rodziny niepełne... 1,1 1,2 11,4 Osoby samotne wychowujące dzieci niepełnosprawne... 0,7 0,7 0,9 13,8 4,5 10,6 Najwięcej rodzin było objętych pomocą społeczną z powodu niskich dochodów, co jest widocznym efektem postępującego zubożenia społeczeństwa. Koszt świadczeń z tego powodu był również najwyższy. Drugie miejsce zajęły osoby samotne, w następnej kolejności r o d z i n y,które znalazły się w trudnej sytuacji z powodu upośledzenia i długotrwałej choroby. Biorąc pod uwagę koszt świadczeń, tuż za rodzinami o niskich dochodach są rodziny, które w trudnej sytuacji życiowej znalazły się z powodu upośledzenia, w i e 1odzietności oraz rodziny niepełne. Ośrodki pomocy społecznej organizujące i realizujące pomoc na terenie województwa wykonywały zadania własna i zlecone, a środki na ich realizację pochodziły z dotacji gminy i z dotacji rządowych. W r. wielkość środków na zadania własne i zlecone realizowane przez ośrodki pomocy społecznej zamknęła się kwotą

7 260 mld zł, co na 1 mieszkańca województwa stanowiło 65 t y s. zł. Środki własne stanówiły 41 % wszystkich kosztów, środki z planu centralnego 59%. W I półroczu r. globalna wielkość środków osiągnęła poziom 160 mld zł (tj. 62% poziomu całego r.), wzrósł udział środków własnych (z 41% w r. do 44%) natomiast wartość środków na 1 mieszkańca osiągnęła poziom 40 tys. zł (61% wartości środków na 1 mieszkańca w r.) Wartość środków na 1 mieszkańca w r. była najwyższa w Wolbromiu (141 tys.), Bukownie (124 tys.), Siewierzu (123 tys.) natomiast w I półroczu r. najwyższa w Wolbromiu, Bukownie, ale na poziomie o połowę niższym niż w r. Charakterystykę różnorodnych form pomocy społecznej ilustruje poniższe zestawienie: Liczba osób L i czba Kwota ś w i a d korzystaj ących świadczeń czeń w min zł RODZAJ ŚWIADCZENIA 199 1 I pó ł. 199 1 I pó ł. 199 1 I pół. ZADANIA ZLECONE Zasiłki stałe.... 5897 9124 62 185 34535 32446 18615 Dodatki do zasiłków 2930 3942 3462 5 162 34 5737 3051 Zasiłki okresowe... 11999 22994 5593 1 33392 30265 1972 1 Pomoc na u s a m o d z i e l n i e nie g o s p o d a r c z e (z a s i ł - k i,p o ż y c z k i,w naturze) 639 400 52 5 207 7501 28 17 Pomoc mieszkaniowa... 179 960a/ 1 13470a / X 63883 38665 Pomoc dla kombatantów 1423 111 1 1423 1111 735 638 Usługi opiekuńcze 4826 5 163 1266078 762998 11931 11798 ZADANIA WŁASNE Świadczenia celowe - zasiłki i w naturze 176036 181144 L3 17172 9895 1 Usługi opiekuńcze dla osób samotnych... 3388 3093 930287 573956 7664 a / Liczba osób w rodzinach objętych pomocą. 62873 8635

8 Zasiłki stałe Dodatki do zasiłków stałych Zasiłki okresowe - W r. liczba tych świadczeń jak również wartość tych świadczeń, to 6% udział w skali kraju i 12% wartości świadczeń wypłaconych w województwie. Przeciętna wartość zasiłku w r. była w granicac 520 tys., w I półroczu - 540 tys. Najwięcej zasiłków wypłacono w Katowicach, Bytomiu, Gliwicach, Sosnowcu, Zabrzu i to zarówno w r., jak też I półroczu r. a liczba i wartość tych zasiłków stanowiła prawie 1/3 wartości globalnych w województwie. Zasiłki wypłacano głównie inwalidom od dzieciństwa (60% wszystkich zasiłków) a poza tym mieszkańcom domów pomocy społecznej oraz dzieciom n i e p e ł n o s p r a w n y m. - liczba tych świadczeń wypłaconych w r. jak też liczba osób, które je otrzymały i wartość świadczeń to 6% udział w skali kraju. Kwota wypłaconych dodatków to 2% odsetek globalnej wartości wszystkich świadczeń w woj. Przeciętna wartość dodatku była rzędu 170 tys. w r. i 190 tys. w I półroczu r. - wypłacone w r. stanowiły 5% udział w skali kraju. Wartość tych świadczeń w stosunku do całkowitego kosztu poniesionych świadczeń pomocy społecznej stanowiła 12%. Przeciętna wartość zasiłku okresowego, to kwota 540 tys.zł w r. i 590 tys. zł w I półroczu r. Najwięcej zasiłków okresowych wypłacono w Katowicach, Bytomiu (prawie 20% wypłaconych w woj. pod względem liczby świadczeń jak też kwoty). Zasiłki okresowe są wypłacane głównie z tytułu długotrwałej choroby (stanowią 30% wszystkich wypłaconych) braku możliwości zatrudnienia (29%), n i e p e ł n o s p r a w n o ś c i (21% ).

9 Pomoc na usamodzielnienie gospodarcze- Pomoc mieszkaniowa Pomoc dla kombatantów Usługi opiekuńcze w rodzinie polega na wypłacaniu zasiłków, pożyczek oraz udzielaniu pomocy w naturze. Na terenie województwa pomoc taką otrzymało w r. 5% wszystkich osób, które skorzystały z tej formy pomocy w kraju. Najczęściej korzystano z pożyczek, a przeciętna kwota wypłacona z tego tytułu to 14 min zł. W skali globalnych środków przeznaczonych w woj. na pomoc społeczną, pomoc na usamodzielnienie gospodarcze stanowiła 3%. realizowana w ramach programu rządowego objęła w województwie 8% wszystkich rodzin w skali kraju, które uzyskały w r. taką pomoc. Wydatkowano na ten cel 25% wszystkich środków w skali województwa. Średnia wartość tego świadczenia przypadająca na rodzinę wyniosła 780 tys. w r. i 960 tys. w I półroczu r. Najwięcej rodzin objęto tą formą pomocy na przestrzeni r. i I półrocza r. w Katowicach {łącznie 18 tys. rodzin) oraz Sosnowcu (7 tys. rodz i n ). objęła w województwie w okresie styczeń do czerwca r. 2,5 tys. kombatantów, a kwota jaką im wypłacono, to 1,3 mld zł, co daje przeciętną wartość świadczenia na osobę rzędu 540 tys.zł. świadczone w ramach zadań zleconych gminie objęły w r. w woj. 4,8 tys. osób (4% w skali kraju), wypłacono 1,3 min świadczeń na kwotę 12 mld zł (3% wypłat krajowych). Wartość przeciętna usługi kształtowała się na poziomie 9 tys. w i 15 tys. w I półroczu r. za 1 godz. pracy.

10 Środki na realizację omówionych wyżej świadczeń pomocy społecznej pochodzą z dotacji rządowych i są to zadania zlecone gminie. Rozmiary tej pomocy rosną, na co wskazuje wyższa w I półroczu r. niż w r. liczba osób korzystających z zasiłków stałych i dodatków do tych zasiłków, zasiłków okresowych, usług opiekuńczych. Również liczba świadczeń i wartość świadczeń udzielonych w I półroczu r. jest powyżej 50% poziomu r. Oprócz zadań zleconych finansowanych z budżetu centralnego, ośrodki pomocy realizowały zadania własne. W ramach zadań własnych dotowanych przez gminy wypłacane były świadczenia celowe oraz świadczone usługi opiekuńcze osobom samotnym. Świadczenia celowe - przyznawano w formie zasiłków i w naturze. W r. woj. katowickie koncentrowało 13% osób, które uzyskały takie świadczenia w kraju. Kwota tych świadczeń to prawie 40% wartości wszystkich świadczeń pomocy społecznej w w o j e w ó d z t w i e.w I półroczu r liczba świadczen iobiorców przekroczyła poziom całego r., a kwota przeciętna przypadająca na każdego z nich to wartość 350 tys. zł. Świadczenia celowe dotyczyły w głównej mierze posiłków, żywności, odzieży i na ten cel wydatkowano ponad 60% środków przeznaczonych na świadczenia cel o w e.ponadto wydatkowano środki na leki, leczenie, opał, remonty mieszkań, sprzęt gospodarstwa, kolonie - wczasy. Usługi opiekuńcze dla osób samotnych - objęły w woj. prawie 10% samotnych korzystających z tej pomocy w kraju. Koszt godzinowy takiej usługi to kwota rzędu 8 tys. zł w r. i 15 tys. zł w I półroczu r.

11 Liczba osób korzystających ze świadczeń celowych i usług opiekuńczych w I półroczu r. przekroczyła liczbą takich osób w całym r., a ich koszt był znacznie powyżej połowy kosztów r. W ramach zadań własnych, ośrodki pomocy społecznej przyznawały świadczenia związane ze sprawieniem pogrzebu.w r na terenie woj. zanotowano 1155 takich świadczeń, a przeznaczono na ten cel kwotę 2 mld zł (12% w skali kraju). Oprócz różnorodnych form pomocy społecznej realizowanych przez ośrodki pomocy s p o ł e c z n e j, w ramach zadań własnych prowadzone są domy pomocy s p o ł e c z n e j, charakterystkę których ilustruje poniższe zestawienie: WYSZCZEGÓLNIENIE 199 1 DOMY 0 G Ó Ł E M... 50 53 55 50 7 8 8 8 Specj a 1ne dla: 16 18 22 22 w tym ze schorzeniami układu 10 9 13 14 umysłowo upośledzonych dorosłych 5 5 5 6 umysłowo upośledzonych dzieci... 12 12 10 11 niewidomych... - 1 1 1 MIEJSCA W DOMACH 0 G Ó L E M... 5006 5 130 55 12 5296 706 796 926 941 Specjalne dla: 1485 1535 2254 26 10 w tym ze schorzeniami układu 1290 1150 16 10 1770 umysłowo upośledzonych dorosłych 435 422 384 418 umysłowo upośledzonych dzieci... 1090 1075 995 1105-152 156 156

12 dok. tabl WYSZCZEGÓLNIENIE 199 1 PENSJONARIUSZE PRZEBYWAJĄCY w domach... 4925 4987 5333 5 128 676 733 88 1 900 specjalnych dla: przewlekle chorych... 1468 1536 2592 2566 w tym ze schorzeniami układu 1280 1 144 1765 1750 umysłowo upośledzonych dorosłych 418 426 332 405 umysłowo upośledzonych dzieci.. 1083 1074 972 1048-74 156 150 w tym umieszczeni w ciągu roku... 109 1 1317 1035 1027 OCZEKUJĄCY na umieszczenie... 1594 1575 1628 480 Według stanu na koniec r. na terenie woj. było czynnych 39 dziennych domów pomocy społecznej o 1462 miejscach, 2 dzienne ośrodki opiekuńcze o 108 miejscach i 9 schronisk dla bezdomnych (noclegowni) o 263 miejscach, co oznacza że na terenie woj. było zlokalizowanych 16% wszystkich obiektów tego typu w kraju. Potencjalnie na 1 miejsce w domach pomocy społecznej w woj. przypada 760 mieszkańców (w kraju 2930 obywateli). W ostatnim czasie zaczął narastać problem ludzi bezdomnych. Aktualnie na terenie województwa funkcjonuje łącznie 15 noclegowni prowadzonych przez wspomniany już Wojewódzki Zespół Pomocy Społecznej jak również inne instytucje zajmujące się pomocą społeczną (kościół).

13 INSTYTUCJE CHARYTATYWNE i Polski Komitet Pomocy Społeczne.] Jedną z instytucji charytatywnych zajmujących się pomocą społeczną i współpracującą w pewnym zakresie z ośrodkami pomocy społecznej jest Polski Komitet Pomocy Społecznej. Na terenie województwa zarząd wojewódzki tego komitetu koordynuje pracą 29 zarządów terenowych (według stanu na koniec r., w I półroczu r. - 22 zarządy terenowe). Według stanu na koniec r. PKPS na terenie województwa liczył 133,3 tys. członków. Działalność statutowa tego stowarzyszenia polega na świadczeniu pomocy finansowej, rzeczowej, usługowej dostosowując formy pomocy do kondycji ludzi. Ich ułomności, samotności, niesprawności.w zakresie działalności usługowej PKPS współpracuje z ośrodkami pomocy społecznej pośrednicząc w realizacji ' 'I l. T- " świadczenia t j. uzyskuje środki (zawierając umowę na usługi) na tę działalność, natomiast sam bezpośrednio zajmuje się organizacją pomocy t j. sprawowaniem opieki domowej nad osobami potrzebującymi tej p o m o c y.środki na świadczenie pomocy społecznej przez PKPS pochodzą z dochodów własnych oraz środków przekazanych przez ośrodki pomocy społecznej na usługi opiekuńcze. Środki uzyskiwane przez PKPS z ośrodków pomocy wykazano i zbilansowano w działalności ośrodków pomocy społecznej, stąd nie uwzględniono ich w ogólnej kwocie dochodów i wydatków PKPS w celu uniknięcia podwójnego naliczania ich. Dochody własne PKPS według rodzajów przedstawia poniższe zestawienie: 199 1 19 9 2 DOCHODY WŁASNE w tysiącach złotych 0 G Ó Ł E M... Społeczny Fundusz Pomocy... Znaczki członkowskie... 175976 1 150131 244172 2085 1454768 89386 79 147 555

14 d o k.t a b l. DOCHODY WŁASNE 199 1 19 92 i1ti\j w tysiącach złotych Loteria... 5322 Inne dochody gotówkowe... 597 166 372463 Wpłaty Sądu Wojewódzkiego... 19000 7000 Dary w naturze... 74 1885 9062 17 Oprócz dochodów własnych PKPS uzyskał z ośrodków pomocy społecznej kwotę 3771427 tys. zł w r. i 1737176 t y s. zł w I półroczu r. na usługi opiekuńcze. W ramach dochodów własnych, PKPS świadczył pomoc finansową, r z e c z o w ą,p o s t p e n i t e n c j a r n ą, alimentacyjną prowadził działalność kulturalno-oświatową. Liczbę osób objętych pomocą jak też kwoty wydatkowane ilustruje poniższe zestawienie: 199 1 WYDATKI NA POMOC osoby o b j ę wartość świad wartość ś w i a d te pomocą czeń w t y s.zł czeń w t y s.zł RAZEM... 2 1120 975766 96 1583 Pomoc f inansowa... 4720 146597 54589 Pomoc rzeczowa... 12889 664869 8276 13 Kluby popołudniowe... 170 51200 20102 Działalność k u l t u r a l no-oświatowa... 2763 55386 1108 Pomoc p o s t p e n i t e n c j a r na... 348 57714 58171 Pomoc prawna w s p r a wach alimentacyjnych 230 - -

15 Oprócz wydatków poniesionych na pomoc społeczną i zestawionych poniżej, PKPS świadczył usługi opiekuńcze, którymi było objętych 2806 osób, a wydatkowano na ten cel ze środków którymi dysponowały ośrodki pomocy społecznej kwotę 3771427 tys. zł w r. i 2221838 tys. zł w I półroczu. Globalna wartość pomocy udzielonej przez PKPS na terenie województwa osiągnęła w r. kwotę 4,7 mld zł, w I półroczu r. - 3,2 mld zł. W strukturze wydatków zdecydowanie największy udział mają świadczenia związane z opieką domową (80% w r. i 70% w I półroczu r.). Na drugim miejscu plasuje się pomoc rzeczowa (14% wartości globalnej w r. i 26% w I półroczu r.),a następnie pomoc f i n a n s o w a (o d p o w i e d n i o : 3% i 2%). Pomoc postpenitencjarna jest organizowana dla osób opuszczających zakłady karne, rodzin osób skazanych, osób p okrzywdzonych w wyniku przestępstwa jak również w ramach profilaktyki. W ramach tej pomocy jest organizowana żywność, odzież, zapomogi pieniężne, a środki na ten cel są przekazywane przez Sąd Wojewódzki.W r średnia wysokość świadczenia była rzędu 300 tys. zł. Pomoc alimentacyjna jest to pomoc prawna i dotyczy podwyższenia a 1 i men t ó w. Działalność popołudniowych Klubów Seniora ma na celu zaspokojenie potrzeb ku 11ura 1 no-1owarzyskich ludzi samotnych. W ramach działalności organizowane są imprezy dla podopiecznych. Polski Czerwony Krzyż Obok Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, PCK jest instytucją wspomagającą ośrodki pomocy społecznej w zakresie opieki nad chorymi.swą funkcję PCK pełni za pośrednictwem Zarządu Wojewódzkiego oraz 25 zarządów miejskich (rejonowych), które prowadzą punkty opieki nad chorymi w liczbie 72 oraz ośrodki opiekuńcze w: r. w Bytomiu - Miechowicach 0 liczbie miejsc 45 I półroczu r. 2 w Bytomiu na 90 miejsc 1 w Zabrzu na 110 miejsc 1 w Chorzowie na 50 miejsc 1 w Gliwicach na 20 miejsc

16 Ośrodki opiekuńcze prowadzą opiekę stacjonarną ludzi wymagających opieki medycznej i są to nieuleczalnie chorzy. Są formą pośrednią między szpitalem, a domem starców. Ponadto PCK prowadzi punkt opieki matki z dzieckiem w Rudzie Śląskiej na 25 miejsc oraz 2 ośrodki szkolenia sanitarnego. Personel obsługujący chorych stanowiły w: r. - 1962 siostry 125 pielęgniarek I półroczu r. - 1708 sióstr 125 pielęgniarek Środki na opiekę nad chorymi uzyskuje PCK z Min. Zdrowia oraz Min.Pracy poprzez ośrodki pomocy społecznej. PCK zawierając umowę z ośrodkami pomocy realizuje swą funkcję na zasadzie zlecenia. Środki przeznaczone na usługi opiekuńcze, a pochodzące z Min. Pracy są ujęte i zbilansowane przez ośrodki pomocy społecznej i w r. była to kwota 13651 min zł, a objęto opieką 2723 osoby. Fundusze uzyskiwane z Min. Zdrowia z przeznaczeniem na opiekę nad chorymi, to kwota 51552 min zł w r., a opieką objętych było 7255 osób. Roczny koszt opieki 1 chorego wyniósł 7 min zł. W I półroczu r. koszty opieki nad chorymi zamknęły się kwotą 15900 min zł i objęto nią 4277 chorych. Przeciętny koszt opieki 1 chorego za ten okres wyniósł 4 m i n zł. Globalna wartość usług opiekuńczych świadczonych przez PCK, to kwota 65 mld zł w r., z czego finansowanych przez resort Zdrowia prawie 80%. Oprócz usług opiekuńczych nad chorymi, z funduszu doraźnej pomocy materialnej, PCK udziela pomocy materialnej w postaci żywności lub odzieży, zapomóg jednorazowych, zajmuje się dożywianiem lub wyżywieniem biednych dorosłych i dzieci, świadczy usługi transportowe (transport zwłok, przejazd do lekarza) organizuje półkolonie i kolonie dla dzieci b i e d n y c h,dofinansowuje

17 prewentoria. Koszt w/w świadczeń ilustruje poniższe zestawienie: RODZAJ ŚWIADCZENIA Wydatki z funduszu doraźnej pomocy w tys. zł 199 1 19 9 2 0 G Ó Ł E M... 722079 581849 Pomoc materialna - odzież... 136824 8690 Pomoc 13770 18814 Dożywianie, wyżywienie... 553389 36543 1 Usługi.} i 435 - - 184958 Dofinansowanie prewentoriów... 6225 - Inne. f :O h.y j i O i I 11436 3956 >.e > Z różnorakich funkcji jakie pełni PCK, szerzenie oświaty zdrowotnej jak też organizowanie kursów sanitarnych jest również swego rodzaju formą pomocy społecznej. W r. przeprowadzono ponad 2 tys. akcji i imprez w zakresie oświaty zdrowotnej, na które przeznaczono 42 min zł oraz ponad 3 tys. kursów udzielania pierwszej pomocy za kwotą 129 min zł. W I półroczu r. na 1,5 tys. akcji i kursów wydatkowano 600 min zł. il Q.C ZU Caritas DiecezJii Katów i ck i ej Jest kościelną instytucją charytatywną zajmującą się organizowaniem różnych form pomocy ludziom najbardziej potrzebującym - ubogim, ohorym, starym, nieakceptowanym przez społeczeństwo. Koordynuje i wspiera finansowo i merytorycznie parafialne zespoły charytatywne, które działają społecznie przy parafiach. Caritas Diecezji Katowickiej utrzymuje sią wyłącznie z ofiar i pomocy ludzi dobrej woli.

fcr pc to(j>iyai ou o/r* 18 n a. U v* w <v =.«. Do najważniejszych działań Caritas Diecezji Katowickiej należy: organizowanie co roku podczas wakaęji letnich bezpłatnych kolonii charytatywnych dla około tys. dzieci z ubogich rodzi n, wspomaganie J. A* wakacyjnego wypoczynku \ około 400 tys. dzieci i m ł o d z i e ż y, wspomaganie akcji dożywiania ludzi biednych (funkcjonuje X Y /vo 7 kuchni dla u b o g i c h ^ prowadzenie 20 ochronek c h r o m dla dzieci zaniedbanych (świetlice, dożywianie, działania wychowawcze), prowadzenie apteki leków pochodzących z darów (bezpłatna dystrybucja leków z darów), prowadzenie stałych ośrodków charytatywnych t j.: \ ośrodka dla niepęłnosprawfnyęh w Mikołowie - Borowej Wsi przebywa na stałe 60 dzieci na wózkach, a roczny koszt utrzymania ośrodków wynosi około 1 mld zł, domu dziennego pobytu dla seniorów w Rudzie Śląskiej B i e 1szowicach - przebywa około 30 osób d z i e n n i e,prowadzone są zajęcia terapii ruchowej, a koszt roczny prowadzenia ośrodka to około 440 zł tv wy OOf!' ośrodka w y p o c z y n k o w o - r e h a b i 1 i tacyjnego dla matek z dziećmi niepełnosprawnymi oraz dla seniorów w Ustron i u-nierodzimiu tygodniowe wczasy dla matek z dziećmi oraz dla seniorów z zajęciami rehabilitacyjnymi, przebywa około 30 osób tygodniowo, a koszt roczny prowadzenia obiektu to około 312 min zł. Domu Matki i Dziecka - ośrodka dla samotnych matek j oczekujących na poród, w którym przebywa przez około 3-6 miesięcy 10 osób dziennie, a koszt roczny prowadzenia tego obiektu to 210 min zł. \ /, ' '- f UBillSWOSi Ponadto w trakcie budowy jest ośrodek dla niepełnosprawnych w Rus i n o w i c a c h, organizowany jest ośrodek dla młodzieży trudnej w Ustroniu - Nierodzimiu, oraz domu dziennego pobytu dla seniorów w Katowicach. Z ramienia Caritasu działa w parafiach około 30 instruktorów świeckich przygotowanych zawodowo do koordynacji i organizacji pomocy w terenie.

19 Zaprezentowane w niniejszym opracowaniu informacje na temat pomocy społecznej nie wyczerpują zakresu danych jak też nie v5)li dają zapewne pełnej charakterystyki tej działalności na terenie województwa. Do analizy zjawiska pomocy społecznej posłużono się instytucjami reprezentatywnymi jak też posiadającymi wiarygodne dane, które pozwoliły na statystyczny opis zagadnienia. Należy uświadomić sobie fakt, że na terenie województwa funkcjonuje cały szereg instytucji, stowarzyszeń, fundacji, które zgodnie ze statutem zajmują się pomocą społeczną. W przypadku wielu z nich opis statystyczny pomocy byłby niemożliwy z uwagi na brak w ewidencji tych jednostek danych cyfrowych, przy pomocy których można opisać zjawisko. Formy pomocy zwłaszcza rzeczowej, nie są opisywane przy pomocy kwot, a pomoc w formie usług często jest niewymierna. Ponadto jednostki pomocy społecznej jako nie prowadzące z reguły działalności gospodarczej nie są objęte sprawozdawczością. Pojęcie pomocy społecznej w ostatnim czasie nabrało wieloznacznej wymowy. Pod tym pojęciem kryje się nie tylko pomoc ludziom najbardziej potrzebującym, ale też coraz częściej działania ludzi dobrej woli, którzy wyrażają chęć świadczenia bezinteresownej pomocy instytucjom czy też określonym celom. W celu uświadomienia sobie rozmiarów pomocy społecznej oraz p oznania form jakie ta pomoc przybiera (powstają jednostki, które wspierają pomocą konkretne cele np.fundacja Kardiologiczna, Fundacja Przyjaciół Dzieci z Chorobami Serca, Fundacja Ekologiczno - Medyczna), zamieszczono wykaz jednostek zarejestrowanych w systemie REGON w gałęzi "opieka społeczna" uzupełniony o stowarzyszenia nie zarejestrowane, figurujące w wykazie stowarzyszeń Urzędu Wojewódzkiego o tym charakterze działania.

p STRUKTURA ŚWIADCZEŃ POMOCY SPOŁECZNEJ W R. pozostałe( 3,1%) ^ usługi opiekuńcza (7,6%) zasiłki stałe 1 dodatki do tych zasiłków (14,7%) zasiłki okresowe (11,7%) świadczenia celowe (38,2%) pomoc mieszkaniowa (24,7%) I

STRUKTURA POKRYCIA KOSZTÓW ŚWIADCZEŃ OŚRODKÓW POMOCY SPOŁECZNEJ W R. Miasta Wieś mmm mmm mmmm, mmm n Środki z budżetu gminy Środki z budżetu centralnego PRZECIĘTNA WYSOKOŚĆ ŚWIADCZENIA Zasiłki stałe Zasiłki okresowe Ponoć mieszkaniowa 400 600 I poł. r. 800 1000 tys.zł

22 Tabl. 1. OSOflY OBjęTE POMOCĄ SPOŁECZNĄ Osoby objęte pomocę OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ niezależ nie od rodzaj u i formy świadczę ń I pó ł- rocze materialny usługowę socjaln O G Ó Ł E M... 177661 281413 146167 11224 71650 MIEJSKIE /MIEJSKO--GMINNE/ OŚRODKI POMOCY RAZEM... 160827 257262 131493 10763 67291 11905 11434 10840 420 6470 4700 8100 3800 277 1700 1329 1900 1808 1700 130 1410 849 1721 785 21 22 9441 15338 5671 458 8235 5900 10000 5534 1203 5900 3647 3932 3347 236 1247 Czechowice- Dziedzice... 2194 6271 1533 98 460 Czeladz o... *... 2611 1248 1880 18 7 648 Czerw-ionka- Leszezyny... 1100 6153 98 7 77 250 Dębrowa Górnicza 8180 8100 7120 361 2138 Gliwice 830 7 21616 7982 671 5836 Jastrzębie Zdrój 6104 9492 4139 1865 840 Jaworzno... 2977 5574 2887 90 2380 Knurów 711 998 628 83 212 Kuźnia Raciborska... 628'«353 537 69 213 861 O 2273 1621 1885 76 1057 Łaziska Górne. 725 1892 725 15 40 1072 1252 910 48 114 1767 3256 1716 51 312 5416 5208 5152 286 5416 Ogrodzieniec o.o 270 236 210 25 30 1197 968 929 115 40 Orzesze... 905 1267 856 15 60 Piekary ślęskie 2957 6500 2957 146 662 Poręba 602 934 524 29 49 1616 14763 1516 73 198 1273 38 28 1018 45 210 Racibó rz.. 0o0*. 996 4332 895 170 112 Ruda śliska 4765 7390 4057 400 483 4088 12084 2148 364 1941 Rydułtowy... - 1921 - - - Siem ianowice Ślę sk ie.... o.. 4016 2150 2698 253 1446 311 488 311 4 15 396 306 368 31 12

23 Tabl. 1. OSOBY OBJfTE POMOCĄ SPOŁECZNĄ /cd./ OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ niezależnie od rodzaju i formy świadczeń Osoby objęte pomocę materialny usługowę socj aln MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY /dok./ Sosnowiec... 8253 7435 6731 570 3300 Świętochłowice 8100 17125 7215 235 620 Tarnowskie Góry 2236 3768 1910 98 126 Toszek «... «427 1210 253 194 65 Trzebinia 2850 4131 2403 112 850 Tychy *...«.«. 6398 9152 5986 265 2380 Wodzisław ślęski 1874 2997 781 130 141 Wolbrom 956 3546 918 mm 38 7120 9180 6709 396 2506 15100 7482 8660 170 6860 1714 6512 1682 63 285 GMINNE OŚROD <1 POMOCY RAZEM... 16834 24151 14674 561 4359 781 60 756 25 60 290 793 290 17 18 658 693 550 10 180 205 836 185 14 21 467 947 372 7 8 Gierałtowice... 273 546 193 10 194 Godów «..... «. ««269 520 241 9 60 759 1619 740 16 756 1444 1060 1389.-,. 44 11 Kobiór.... 36 Krupski Młyn... 51 188 26 1 5 Krzanowice 306 654 293 40 15 Krzyżanowice... 362 893 280 20 60 Lubomia........ 3S1 713 317 16 301 1140 1397 917 14 222 560 305 456 4 125 247 401 225 4 13 188 304 184 2 4 Nędza... 608 664 505 6 608 Ornontowice... 65 198 42-34 470 2121 420 17 35 Piet rowice Wielkie... 248 244 219 3 248 246 710 246 22 38 620 249 350 10 258 178 538 134 132 21 231 259 169 7 22 656 715 631 11 64 Sośnicowice... 1192 954 1140 28 24 677 950 597 80 Świerklaniec... 284 941 240 6 38 Świerklany... 790 75 782 8 150

24 Tabl. 1. OSOBY OBJfTE POMOCĄ SPOŁECZNĄ /dok./ Osoby objęte pomocę OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ niezależnie od rodzaju i formy świadczeń materialną u s ługowę socjalnę GMINNE OŚRODKI POMOCY /dok./ Tępkowice 159 90» 159 3 4 Tworóg «380 110 304 16 60 Wielowieś... 228 546 228 8 10 Wyry... 693 Zbrosławice... 400 545 400 10 400 Zebrzydowice.. 598 1345 457 11 42 Żarnowiec... 423 239 237 10 170 a/ Dane za r. ujęte przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Tychach Tabl. 2. KOSZT UDZIELONYCH Sw IADCZETj POMOCY SPOŁECZNEJ 0$R0DKI POMOCY SPOŁECZNEJ. Środki na auariia w±as- Z ogółem środki Wielkość środków na ne i zlecone własne zlecone 1 mieszkańca w min zł w % O G Ó Ł E M 259113 161459 41,1 44,3 58,9 55,7 64691 40273 MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY RAZEM... 238187 148943 43,2 45,7 56,8 54,3 65606 41031 Katowice... 36991 19594 48,7 G3,8 51,3 36,2 0933 53504 Będzin... 5837 3627 42,1 34,5 57,9 65,5 77054 55752 Bieruń /... 935 29,4 70,6 X 42500 Brzes cze... 1184 1108 42,2 41,3 57,8 58,7 53221 49899 Bukowno... 1027 747 32,4 22,2 67,6 77,8 123914 70558 Bytom... 12337 7383 39,4 40,4 60,6 59,6 53091 31766 Chorzów... 9518 7427 45,7 56,2 54,3 43,8 72647 56637 Chrzanów... 3226 2390 27,5 40,0 72,5 60,0 60921 45182 Czechowice- Dziedzice 3053 1875 43,0 38 #6 57,0 61,4 70763 43255 Czeladz..... 3739 2335 40,9 41,6 59,1 58,4 99728 62470 Czerwionka- Leszczyny.. 2125 1201 43,9 36,3 56,1 63,7 50179 28242 Dębrowa Górnicza... 8431. 5566 38,0 50,1 62,0 49,9 61008 39840

25 Tabl 2. KOSZT UDZIELONYCH ŚWIADCZEŃ POMOCY SPOŁECZNEJ /cd./ OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Środki na zadania własne i zlecone w min zł Z ogółem środki własne w % zlecone Wielkość środków na 1 mieszkańca w zł 1 półrocze MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY /dok./ Gliwice... 15113 8381 56,3 47,9 43,7 52»1 70227 38820 Jastrzębie Zdrój... 4443 2755 57,2 55,1 42,8 44 9 42463 26241 Jaworzno 4310 2788 28,0 41,5 72,0 58 5 43111 27819 1758 1220 42,0 50,2 57,0 49 O o 38164 26469 Kuźn ia Raciborska 630 446 23,3 21,3 76,7 78 7 50231 35414 Lędziny ' 509 33,0 67 0 30019 Libięż 1707 1161 45,0 51,2 55,0 48 8 74845 50562 Łaziska 1033 689 57,8 28,3 42,2 71 7 43755 29302 Łazy 842 572 15,7 21,4 84,3 78 6 50157 33560 Mikołów... 2456 1486 26,1 31,8 73,9 68 2 65982 39769 Mysłowice 5889 4611 52,3 67,2 47,7 o 2 O n 61996 48555 Ogrodzien iec 940 444 7,3 22,5 92,7 77 5 96678 45877 Olkusz 3523 2450 28,8 28,7 71,2 71 3 55703 45794 Orzesze.. 1113 476 30,8 22,7 69,2 77 3 61393 25180 Piekary Slgskie 3926 2358 30,1 36,6 69,9 63 4 57311 34645 Poręba... 655 442 25,6 41,6 74,4 58 4 73439 49641 Pszczyna 3385 2123 23,4 21,8 76,6 78 2 63385 44537 Pyskowice 1702 1375 42,1 40,7 57,9 59 3 77160 62560 Racibórz... 3037 1624 31,8 26,0 68,2 74 0 46466 24872 Ruda Slęska 8502 6250 36,0 40,8 64,0 59 2 49481 36410 Rybnik <> 4988 2802 35,3 28,2 64,7 71 8 34340 19271 Rydułtowy - 476 - a 5,9-44 1 X 19965 Siemianowice blęskie 5627 3573 51,8 45,2 43,2 54 8 6908 6 44343 Siewierz 1617 754 15,9 21,6 84,1 78 4 122602 57169 Sławków 644 507 29,5 39,0 70,5 61 0 90095 70929 Sosnowiec 17003 9127 51,6 41,4 48,4 58 6 65447 35304 Swiętochłowice 6710 3333 44,3 35,7 55,7 64 3 110/00 55017 Tarnowskie Gó ry... 4334 3428 12,9 38,7 87,1 61 3 58282 44116 Toszek 858 649 22,5 30,0 77,5 70 0 70728 52275 Trzebinia 3233 2060 43,7 46,6 56,3 53 4 91514 58033 Tychy 7810 4503 28,3 37,5 71,7 62 5 40691 32406 Wodzisław Slęski 5508 3373 46,2 34,7 53,8 65 3 49091 38144 Wolbrom 3299 1687 28,1 18,4 71,9 81 6 141230 71784 Zabrze... 14496 9730 57,6 61,8 42,4 38 2 70303 47150 Zawiercie 5789 3773 50,7 47,3 49,3 52 7 101524 66245 Żo ry o 3838 2663 30,8 33,8 69,2 66 2 56856 39553

26 Tabl* 2 c Sk o d k d : POMOCY o Pc ł l c z n e ; KOSZT UDZIELONYCH ŚWIADCZEŃ POMOCY SPOŁECZNEJ /dok./ środki na zadania własne i zlecone w min zł Z włas ne ogółem środki w 0 / / o zlecone Wielkość środków na 1 mieszkańca w zł I pół x pół I pół- I pół 19 SI rocze rocze 1C91 roczc rocze 19S2 1S92 19S2 GMINNE OŚRODKI POMOCY RAZEM... 20926 12516 29,9 28,3 70,1 71,7 58018 133016 Babice... 721 464 35,8 32,5 64,2 67,5 89133 57270 Bestwina... 604 350 23,3 24,3 76,7 75,7 64017137076 Bobrowniki 937 526 16,5 15,2 83,5 84,8 78103 44456 Bolesław... 518 358 25,5 31,3 74,5 68,7 51430 47349 Gaszowice.. 677 384 20,1 14,6 79,9 85,4 59648 33605 Gierałtowice 445 210 25,2 18,1 74,8 81,9 24517 15545 Godów... 524 349 46,0 51,0 54,0 49,0 44119 29125 Gorzyce... 1235 559 32,6 35,3 67,4 64,7 67872 36062 Klucze... 763 513 23,7 23,0 76,3 77,0 51750 34702 Kobiór '... 40 84,6 15,4 X Krupski Młyn 76 79 27,6 44,3 72.4 55,7 X 9692 20960 Krzanowice 461 269 15,2 27.9 Krzyżanowice 58 5 363 25,8 20,1 84,8 74,2 72,1 79,9 71975 48447 4238 2 29 84 2 Lubomia... 667 319 21,7 17,2 78,3 82,8 83931 40060 Lysk i... 865 419 33,3 15,0 56,7 8t>,0 64174 31074 Miedźna... 769 469,0 49,<"> 61,0 51,0 58461 33986 Mierzęcice 736 284 32,9 18,7 67,1 81,3 99973 38634 Mszana... 352?07 35, > 29,0 64,8 71,0 49307 29028 Nędza... 392 195 13,0 14,9 87,0 85,1 55250 127042 Ornontowice 82 53 42,7 30,2 57,3 69,8 x (10015 Pawłowice.. 680 462 44,3 37,4 55,7 62,6 41410 27858 Pietrowice "iplkie... 389 204 24,9 27,0 75,1 73,0 51252 26583 Pilchowice. 567 417 26,2 30,2 73,8 69,8 49364 36113 Pilica... 823 425 27,9 22,8 72,1 77,2 83494 42960 Psary... 649 425 36,0 54,3 64,0 45,7 59248 38654 Rudnik.... o 233 152 29,6 34,2 70,4 65,8 40508 26509 Rudziniec.. 743 479 30,7 23,6 69,3 76,4 62605 40586 Sośn icowice 858 474 43,5 25,7 56,5 74,3 100787 55329 Suszec... 641 419 39,1 26,7 60,9 73,3 69081 44986 Swie rklaniec 521 294 10,2 12,2 89,8 87,8 40589 30025 Świerklany 424 254 33,7 18,1 66,3 81,9 39347 23473 Tępkowice.. 339 168 8,8 7,7 91,2 92,3 65469 31746 Tworóg o.... 383 203 17,5 24,6 32,5 75,4 31268 23936 Wielowieś.. 337 221 92,6 23,5 77,4 76,5 52427 34902 Wyry... 284 49,3 50,7 X 45918 Zbrosławice 611 414 38,6 35,0 61,4 65,0 37690 25432 Zebrzydowice 771 430 46,4 47,2 53,6 52,8 67495 36957 Żarnowiec.. 548 272 5,6 10,7 94,4 89,3 106263 52368 a/ Dane za r. ujęte przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Tychach.

27 Tabl. 3. ZASIŁKI STAŁE OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób korzystających ze świadczeń Liczba c z e ń świad- Koszt świadczeń w min zł I pó ł- rocze O G Ó L E ('!... 58 97 9124 62185 34535 3244S 18615 MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY RAZEM... 5134 7729 52889 27988 27918 15534 Katowice... 450 403 4825 IG 95 2535 1134 133 280 1157 559 620 343 Sie ruń0... 97 O 190 212 120 31 27 327 162 175 102 28 28 285 148 149 91 278 696 2687 1702 1585 707 195 220 1698 1115 906 573 171 155 1585 908 715 455 Czechowice- 30 156 839 410 443 259 Czeladź *..«... 46 44 49 G 250 258 153 Czerwionka- 61 57 606 320 325 201 Dębrowa 162 125 1684 735 911 336 Gliwice... 225 583 2672 1433 1418 794 Jastrzębie Zdró J 100 4G4 1130 676 505 428 Jaworzno... 214 380 1704 634 867 411 49 50 485 234 259 161 Kuźnia Raciborska... 18 19 199 114 107 66 Lędziny 39 162 135 91 Lioięż... 42 41 462 229 242 150 Łaziska Górne. 36 34 373 204 200 130 Łazy... 39 33 401 162 199 98 57 107 579 254 330 134 125 137 1423 747 712 436 Ogrodzieniec.. 41 32 489 192 262 123 123 125 1186 727 635 371 Orzesze... 37 99 773 595 285 185 Piekary śląskie 73 192 724 389 383 206 Poręba».. o 0 16 38 186 96 97 34 Pszczyna.. o 111 302 935 563 459 315 34 78 325 158 172 99 122 161 1020 644 573 405 Ruda Slęska 218 495 1876 1144 1189 660 Rybnik * 138 127 1527 743 818 491 Rydułtowy... o - 82-82 - 57 Siemianowice ślęskie 132 106 954 598 501 293 Siewierz o 51 66 612 256 328 162 15 13 156 78 84 48 273 265 2865 1501 1497 923 1

Tabl 3. ZASIŁKI STAŁE /c d./ OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób korzystajęcych ze świadczeń Liczba świad' c z e ń Koszt świadczeń w min zł MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY /dok./ Świętochłowice 124 263 1488 755 796 303 Tarnowskie Góry 82 80 984 447 529 236 13 14 131 80 70 51 75 80 900 485 482 286 Tychy 200 133 2401 700 517 390 Wodzisław ślęski 169 182 1915 1032 1028 698 84 87 1008 463 539 297 309 293 3134 1672 1667 899 105 189 1217 849 534 387 48 52 472 286 254 181 GMINNE OŚRODKI POMOCY RAZEM... 763 1395 9296 6547 4528 3081 25 26 259 168 138 105 27 67 239 136 129 77 39 60 381 206 195 121 18 46 164 101 89 58 18 38 216 91 116 59 Gierałtowice 16 34 183 107 90 67 19 21 224 119 120 83 24 22 229 129 125 91 35 29 328 174 176 109 5 30 17 Krupski Młyn 2 10 10 7 13 10 109 57 59 36 Krzyżanowice 22 70 227 312 139 145 23 26 258 156 138 98 21 115 246 473 128 116 15 16 180 104 97 58 26 26 312 146 168 98 15 16 117 110 66 62 10 11 120 66 65 42 5 10 52 34 28 19

29 Tabl. 3. ZASIŁKI STAŁE /dok / OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEO r. - Liczba osób korzystających ze świadczeń Liczba czeń świad- Koszt świadczeń w min zł GMINNE OŚRODKI POMOCY /dok./ 18 70 516 349 155 108 Piet rowice 17 17 176 97 94 66 10 68 380 388 124 113 44 49 528 279 282 177 21 20 245 108 131 73 13 13 145 78 78 49 35 29 408 165 218 108 Sośnicowice 25 146 1033 874 268 205 20 21 234 120 127 81 Świerklaniec 37 73 117 229 52 64 16 16 176 96 91 62 16 15 197 76 105 49 17 11 164 60 76 45 20 17 211 94 113 60 6 37 38 19 Zbrosławice 31 122 327 457 184 147 Zebrzydowice 18 18 187 108 98 68 Żarnowiec o* 34 34 408 203 218 119 a/ Dane za r. ujęte przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Tychach

30 Tabl. 4. ZASIŁKI OKRESOWE OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób korzys tajęcych ze świadczeń Liczba świadczeń, Koszt świadczeń min zł I pół rocze O G Ó Ł E M... 11999 22994 55931 33392 30265 19721 MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY RAZEM 10838 20595 51282 30592 27773 18027 825 1501 6083 5358 3351 2980 150 318 717 226 384 153 Bieruń3^... 461 398 255 110 118 197 136 109 87 310 304 623 321 333 202 710 3065 4870 2720 2631 1521 380 200 1520 1124 842 607 123 333 575 294 308 191 Czechowice- 55 72 501 133 268 90 Czeladz 247 196 1444 705 772 451 Cze rwionka- Leszczyny 163 121 745 494 405 325 Dębrowa Górnicza 218 115 835 470 453 263 493 1032 2792 1137 1483 623 Jastrzębie Zdrój o 89 352 791 476 424 268 Jaworzno o*o*o*«88 179 396 195 213 125 77 43 350 185 187 105 Kuźnia Raciborska 31 17 135 75 72 42 26 56 31 54 187 274 150 147 96 Łaziska Górne 11 82 41 67 22 45 189 167 307 146 164 94 300 891 1040 726 581 425 247 86 1783 349 955 223 26 16 300 98 161 58 177 135 950 578 509 334 6 34 58 29 31 16

31 Tabl 4. ZASIŁKI OKRESOWE /cdo/ OŚRODKI Po m o c y SPOŁECZNEJ Liczba osób ko rzys tają cych ze świadczeń Liczba czeń świad- Koszt świadczeń w min zł I pół rocze MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY /dok., / 181 721 801 531 429 345 18 89 124 83 66 44 295 1469 1194 854 646 463 73 370 357 320 191 207 Racibórz» o.«361 70 565 75 302 43 204 801 1028 696 551 445 161 849 1051 746 666 486 Rydułtowy oo»*** - 75-51 - 36 Siemianowice 337 235 r 900 875 48 2 490 111 240 791 314 424 209 13 22 100 83 53 54 Sosnowiec... 566 450 2970 1310 1590 865 Świętochłowice 138 564 1296 792 693 501 Tarnowskie Góry 637 735 2062 1447 1111 811 39 57 248 '82 133 53 163 142 1015 63 543 40 Tychy 674 1124 2890 1010 1548 565 Wodzisław Slęski 93 76 651 351 352 216 668 779 690 644 369 412 450 402 2766 1794 1481 1005 347 1103 1128 1111 604 662 230 171 1328 714 734 465 GMINNE OŚRODKI POMOCY 1161 2399 4649 2800 2492 1694 20 14 135 84 72 56 49 73 212 67 99 42 46 108 209 84 113 54

32 Tabl. 4. ZASIŁKI OKRESOWE /cd./ OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób ko rzys taj ę cych ze świadczeń I pó ł- rocze Liczba czeń świad- Koszt świadczeń vv mln zł I pół rocze GMINNE OŚRODKI POMOCY /cd./ 58 159 282 143 lc5 82 19 69 126 98 68 62 23 5S 112 49 60 33 40 30 62 34 33 22 26 76 250 117 134 71 85 340 258 234 138 142 2 5 Krupski Młyn.0 000 11 20 13 Pawłowice 13 10 ł 7 6 63 26 34 17 18 37 82 57 43 22 13 17 82 23 44 13 17 42 111 94 66 61 15 7 134 44 60 25 20 37 106 38 57 5 a 3 i f c ; u 26 24 16 136 85 77 44 219 262 351 105 188 2 7 19 7 > ~ r v» * O 79 45 42 63 10 4 Pietrowice Wielkie 7 6 27 31 14 19 Pilchowice... 18 51 151 76 80 48 i 'A w.. 40 21 218 65 117 42 31 36 95 ' 55 51 28 14 8 68 36 36 24 18 146 102 132 55 86 118 152 161 118 86 63 22 76 154 97 82 63 43 170 179 172 96 110 7 9 55 52 29 33 11 12 68 65 37 41 36 15 95 31 52 19 29

Tabl. 4. ZASIŁKI OKRESOWE /dok./ 33 OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób korzystaj ęcych ze świadczeń Liczba świadczeń Koszt świad-t 'czeń w młn zł GMINNE OŚRODKI POMOCY /dok,/ 8 18 30 26 16 16 g / Wyry «# 182-126 71 11 11 81 69 44 38 Zebrzydowice 51 94 261 146 138 82 12 10 95 44 66 27 a/ Dane ujęte przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Tychach,.Tabl. 5. PRZECIĘTNA WYSOKOŚĆ ŚWIAOCZEŃ 1 Zasiłki stałe Zasiłki okresowe OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ f w tys. zł na osobę 0 G (5 L E M... 522 N 1 539 1 541 1 591 MIEJSKIE (MIEJSKO-GMINNE) OŚRODKI POMOCY Katowice... 538 593 551 556 Będzin... 536 614 536 677 Bieruń... X 632 X 641 Brzeszcze... 538 630 553 640 Bukowno... 523 615 535 629 Bytom... 627 415 540 559 Chorzów... 534 514 554 540 Chrzanów... 451 513 536 650 Czechowice-Dziedzice... 528 632 535 677 Czeladź... 527 612 535 640 Czerwionka - Leszczyny 536 628 544 658 Dąbrowa Górnicza... 541 457 543 560 Gliwice.... 531 535 531 548

34 Tabl. 5. PRZECIĘTNA WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ (cd.) Zasiłki stałe Zasiłki okresowe OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ w tys. zł na osobę MIEJSKIE (MIEJSKO-GMINNE) OŚRODKI POMOCY (cd.) Jastrzębie Zdrój... 535 633 536 563 Jaworzno... 509 601 538 641 Knurów... 534 688 534 568 Kuźnia Raciborska... 538 579 533 560 Lędziny... X 562 X 554 Libiąż... 524 655 536 640 Łaziska Górne... 536 637 537 672 Lazy... 496 605 534 644 Mikołów... 570 508 559 585 Mysłowice... 500 583 536 639 Ogrodzieniec... 536 641 537 592 Olkusz... 535 510 536 578 Orzesze... 369 310 534 552 Piekary Śląskie... 529 530 536 650 Poręba... 505 354 532 511 Pszczyna... 490 560 541 542 Pyskowice... 529 627 535 647 Racibórz... 562 629 535 573 Ruda Śląska... 634 577 536 639 Rybnik... 536 661 634 651 Rydułtowy... X 695 X 706 Siemianowice śląskie... 525 490 536 560 Siewierz... 536 633 536 666 Sławków... 538 615 530 651 Sosnowiec... 523 615 535 660 Świętochłowice... 535 401 535 633 Tarnowskie Góry... 538 528 539 560 Toszek... 534 638 536 646 Trzebinia... 536 590 535 635 Tychy... 257 557 536 559 Wodzisław Śląsk i... 537 676 541 615

35 Tabl. 5. PRZECIĘTNA WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ (cd.) Zasiłki stałe Zasiłki okresowe I pół I pół OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ rocze rocze ; 5.. i\ w tys. zł na osobę MIEJSKIE (MIEJSKO-GMINNE) OŚRODKI POMOCY (dok.) Wolbrom... 534 641 535 640 Zabrze... 532 538 535 560 Zawiercie... 439 456 535 596 538 633 553 651 GMINNE OŚRODKI POMOCY 533 625 533 667 Bestwina.:... 540 566 467 627 \ 512 587 541 643 Bolesław... 543 574 550 573 Gaszowice.... 537 648 540 632 Gierałtowice... 492 620 536 673 Godów... 536 697 532 647 Gorzyce... 546 705 536 607 Klucze... 537 626 535 607 X 567 X 600 Krupski Młyn... X 700 X 650 Krzanowice... 541 632 540 654 Krzyżanowice... 612 465 i 524 386 535 628 537 565 520 245 595 649 539 55B 448 568 Mierzęcice... 538 671 538 684 564 564 566 576 542 636 536 600 Ornontowice... 538 559 526 571 300 309 532 644 Pietrowice Wielkie... 534 680 519 613 Pilchowice... 326 291 530 632 Pilica... 534 634 537 646 Psary... 535 676 537 509

36 Tabl. 5. PRZECIĘTNA WYSOKOŚĆ ŚWIADCZEŃ (dok.) Zasiłki stałe Zasiłki okresowe OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ w tys. zł na osobę GMIIW E OŚROD KI POMOCY (c lok.) Rudziniec... Sośnicowice... Suszec... Świerklaniec... Świerklany... Tąpkowice... Tworóg... Wielowieś... Wyry... Zbrosławice... Zebrzydowice... Żarnowiec... 534 259 543 444 517 533 463 536 X 563 524 534 655 235 675 279 646 645 750 638 514 322 630 586 539 534 532 536 527 544 547 533 X 543 529 695 652 534 649 640 644 651 613 615 563 551 562 613 Tabl. 6. POMOC MIESZKANIOWA ośr o d k i p o m o c y SPOŁECZNEJ Liczba rodzin objętych pomocę 1 półrocze Koszt świadczeń w min zł 74537 49427 63882 38665 MIEJSKIE / MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY 67165 45289 57755 35720 8958 8941 10441 7309 2247 1409 1731 1288 181 170 266 302 265 320 210 157 144 142 2254 1780 2264 1039 2700 1790 2173 1193 984 447 666 303 Czechewice-Dziedzice 708 614 799 623 1313 598 684 485 Czerwionka-Leszczyny 430 300 309 112 Dąbrowa Górnicza 2307 1861 2359 1180 3782 2018 2948 2370

37 Tabl. 6. POMOC MIESZKANIOWA /cd./ OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba rodzin ob- Koszt świadczeń jętych pomocę w min zł MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY /cd./ 1289 740 676 366 1187 915 966 679 562 204 368 105 312 209 196 110 80 162 424 215 312 119 152 241 163 288 289 226 209 158 1462 612 801 390 840 350 493 247 257 85 328 62 5596 S02 1062 608 552 200 388 115 1303 527 1640 625 378 97 222 113 1292 804 1227 636 779 449 496 401 345 777 980 528 2736 2105 2836 1792 1683 1289 1301 717, 110-100 Siemianowice ślęskie... 1682 1146 1292 772 271 156 416 169 313 75 208 108 3277 3325 3804 2447 2187 1250 1840 914 1507 1096 1669 835 319 253 350 257 527 419 456 400 2012 1335 2052 1058 1498 878 1087 650 916 533 632 438 1491 1432 2228 1131

38 Tabl. 6. POMOC MIESZKANIOWA /cd./ OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba rodzin objętych pomocę Koszt świadczeń w min zł MIEJSKIE /MIEJSKO-GMINNE/ OŚRODKI POMOCY /dok./ 2626 1187 1409 703 942 769 865 983 GMINNE OŚRODKI POMOCY l RAZEM... 7372 4138 6127 2945 147 72 186 65 161 94 154 91 412 200 352 194 81 79 50 66 336 187 323 179 134 52 146 40 109 58 100 42 712 352 544 253 242 117 180 77 Kobióra /... 7 5 30 41 22 279 173 253 106 257 9 81 213 79 329 159 271 99 371 443 341 153 239 137 289 145 129 66 230 61 97 38 75 32 304 138 75 52 12 27 6 10 233 197 149 131 Pietrowice Wielkie «186 89 161 51 215 78 145 60 156 82 136 67 43 13 55 17 97 36 33 17