1.10 Powiat myślenicki 1. Zagrożenia powodziowe Powodzią zagrożona jest większa część powiatu, głównie dorzecza Raby. Zagrożenie powodziowe na terenie powiatu następuje na skutek: - przyborów wody w skutek długotrwałych opadów deszczu i gwałtownego topnienia śniegu, - zatrzymania odpływu wody z drobnych cieków, - blokowania spływu wody przez zatory lodowe, - opady nawalne, powodujące gwałtowny przybór wody, - nieszczelności wałów oraz awarie urządzeń hydrotechnicznych. Obszar powiatu poprzecinany jest dolinami małych rzek i dopływów Raby (głównego cieku hydrologicznego powiatu). Do większych rzek znajdujących się na terenie powiatu należą: Raba, Krzczonówka, Krzyworzeka, Harbótówka, Trzemeśnianka, Stradomka, Lubieńka. Są to niewielkie rzeki o małej szerokości koryt, a ich głębokość zawiera się w granicach od 0,5m do 4m. Rzeka Raba i jej dopływy w większości maja charakter rzek górskich, stąd też po długotrwałych opadach deszczu wzbierają, zalewając przyległe do nich tereny. Możliwość powstania powodzi występuje najczęściej w okresie wczesnej wiosny /roztopowym/ i letnim. Największe zagrożenie powodziowe stwarzają następujące rzeki: Raba, Krzczonówka, Trzebunka, Krzyworzeka, Głogoczówka. Zalewają one następujące tereny: - rzeka Raba: Pcim Łuczany aż do Stróży, Myślenice Zarabie, Osieczany. W przypadku powstania powodzi z terenów tych może zachodzić możliwość ewakuacji około 1000 osób z około 330 obiektów budowlanych, - rzeka Krzczonówka: Gmina Tokarnia, lewy brzeg rzeki obok miejscowości Krzczonów. W przypadku powstania powodzi z terenów tych może zachodzić możliwość ewakuacji około 30 osób z około 15 obiektów budowlanych, - rzeka Trzebunka: Gmina Pcim, obręb miejscowości Stróża i Trzebunia. W przypadku powstania powodzi z terenów tych może zachodzić możliwość ewakuacji około 40 osób z około 18 obiektów budowlanych, - rzeka Głogoczówka: Gmina Myślenice obręb miejscowości Głogoczów, Krzyszkowice. W przypadku powstania powodzi z terenów tych może zachodzić konieczność ewakuacji około 65 osób z około 26 obiektów budowlanych, - rzeka Krzyworzeka: Gmina Raciechowice i Dobczyce miejscowości Stadniki oraz częściowo Czasław. W przypadku powstania powodzi z terenów tych może zachodzić możliwość ewakuacji około 21 osób z około 9 obiektów budowlanych, - rzeka Lubieńka: Gmina Lubień, miejscowość Lubień i Tenczyn. W przypadku powstania powodzi z terenów tych może zachodzić możliwość ewakuacji około 120 osób z około 42 obiektów budowlanych. Zbiornik wodny Dobczyce Powodzie występują cyklicznie podobnie jak większość zjawisk meteorologiczno hydrologicznych, dlatego też wybudowany został zbiornik wodny o pojemności całkowitej 125mln m 3 wody. Powierzchnia zalewu wynosi 10,65 km 2, powierzchnia zlewni wynosi 768km 2. Podstawowym zadaniem zbiornika jest zapewnienie poboru wody dla potrzeb Wodociągu Krakowskiego RABA II zbiornik wody. Wysokość maksymalna zapory 30,6m, długość zapory w koronie 617m. W przypadku katastrofy inżynieryjnej tj. zerwania (pęknięcia zapory wskutek gwałtownej fali powodziowej nastąpi zalanie terenów usytuowanych poniżej zapory. Awaria może nastąpić w sposób gwałtowny /zależny od poziomu piętrzenia / i jest równoznaczna z całkowitym zniszczeniem budowli piętrzącej wypływ wody ze zbiornika. Fala w postaci wału przebiegać może ruchem nieustalonym na odcinkach stref poniżej zapory, aż do rzeki Wisły. Wielkość terenu zalewowego wynosi około 49,3 km., ilość osób do ewakuacji ok. 7 000. - W pierwszej strefie zalewowej (do 15 minut od awarii zapory) zalane zostaną: Dobczyce, Niezdów, Skrzynka, Stadniki do Winiar w Powiecie Bocheńskim, - W drugiej strefie zalewowej (do 60 minut od awarii zapory) zalane zostaną: Fałkowice, Gdów, do Marszowic, wszystkie miejscowości w Powiecie Bocheńskim. - 2. Zagrożenie pożarowe Zagrożenie pożarowe trwa przez cały rok wzmagając się zdecydowanie w czasie upałów. Średnia ilość pożarów za okres 10 lat wynosi 1.7%.Były to pożary małe, najczęściej pokrywy gleby. Powstałe na skutek nieostrożności ludzi i wypalania traw. Na terenie powiatu myślenickiego znajduje się około 240 km² lasów, co stanowi 36% ogólnej powierzchni powiatu. Lasy Nadleśnictwa Myślenice zajmują żyzne siedliska lasów górskich i wyżynnych, są mało podatne na powstawanie pożarów leśnych i w całości zaliczone są do III kategorii zagrożenia pożarowego. Nadleśnictwo Myślenice posiada największe skupiska leśne na terenie gmin: Myślenice, Dobczyce, Wiśniowa, Raciechowice, Pcim, Tokarnia, Lubień i Sułkowice. 72
Siedziba Nadleśnictwa znajduje się w Myślenicach przy ul. Szpitalnej 13. Teren Powiatu Myślenice obejmuje 11 Leśnictw są to: Tokarnia, Ukleina, Wiśniowa, Harbutowice, Czasław, Kornatka, Łętownia (lasy z terenów miejscowości Skomielnej Czarneji Bogdanówki), Lipnik, Węglówka, Gdów, (lasy z terenów miejscowości Dziekanowic i Stadnik), Konary (lasy z terenów miejscowości Siepraw, Krzyszkowice, Głogoczów, Jawornik, Borzęta i Polanka). Cecha charakterystyczna lasów podlegających Nadleśnictwu Myślenice, jest ich duże rozproszenie, ze skupiskami zalesienia na terenach górzystych, co stwarza duże utrudnienie w działaniach ratowniczo gaśniczych. W obrębie terenów leśnych znajdują się 4 przeciwpożarowe zbiorniki sztuczne o pojemności od 10 m 3 do 450m 3. Znajdują się one na terenie leśnictw Kornatka, Konary, Gdów, Harbutowice. Ponadto w obrębie większych kompleksów leśnych w większości miejscowości znajduje się sieć hydrantowa zewnętrzna oraz zbiorniki przeciwpożarowe. Nadmienia się jednak, że stan zaopatrzenia zasobów wodnych do celów przeciwpożarowych jest niewystarczający. W przypadku powstania pożaru lasu zachodzi potrzeba dowożenia wody do celów gaśniczych Każde leśnictwo posiada bazę podręcznego sprzętu gaśniczego, w skład którego wchodzą: łopaty, szpadle, tłumice, siekiery, piły, itp. Obiekty najbardziej zagrożone usytuowane są w okolicach następujących miejscowości: Poręba, Czasław, Kornatka, Lubień, Brzezowa, Jasienica, Kobielnik, Zasań, Glichów, Zawadka, Bogdanówka, Skomielna Cz., Tenczyn, Stróża. W zagadnieniu trudno jest jednoznacznie określić liczbę osób znajdujących się na terenach zagrożonych, gdyż są to obiekty z pobytem sezonowym. Na terenie obszarów leśnych powiatu brak jest obiektów, jednostek wojskowych i zakładów stanowiących zagrożenie pożarowe, toksyczne i wybuchowe. Na obszarze powiatu znajduje się 5 zakładów na terenie Miasta i Gminy Myślenice posiada stacjonarne toksyczne środki przemysłowe. Do obszarów szczególnie zagrożonych pożarowo, w których mogą wystąpić pożary przestrzenne na terenie powiatu zaliczyć należy: - zwarta zabudowa rynku oraz przylegających ulic w Myślenicach i Dobczycach, - większe kompleksy leśne położone na terenach górzystych, co stwarza duże utrudnienie w działaniach ratowniczo-gaśniczych. Do wszystkich miejscowości na terenie powiatu zapewnione są drogi o nawierzchni asfaltowej, przy czym z uwagi na górzysty teren w niektórych miejscowościach, szczególnie w okresie zimy występuje utrudniony dojazd lub brak jest dojazdu. Dotyczy to głównie miejscowości z terenów południowych powiatu, które posiadają tzw. role lub przysiółki. W większości na tych terenach zabudowania posiadają strome podjazdy o nawierzchni utwardzonej oraz ograniczonej szerokości przejazdu pojazdów pożarniczych. Utrudniony dojazd występuje na terenie miejscowości: - Bogdanówka (Rola Parszywka), - Więciórka (Jaworzyny), - Zawadka, - Pcim (Rola Wielkie Ulmany, Kudłacze), - Węglówka (Draby), - Krzeczów (Rola Czubinowa), - Tenczyn (Rola Michalakowa), - Lubień (Zarębki). 3. Katastrofalne zjawiska meteorologiczne Do najgroźniejszych zjawisk meteorologicznych występujących coraz częściej w ostatnich latach na obszarze całego powiatu myślenickiego, powodujących straty w infrastrukturze komunalnej, komunikacji, transporcie i energetyce należą: huraganowe wiatry, katastrofalne opady śniegu, długotrwałe utrzymywanie się niskich temperatur a także gwałtowne burze charakteryzujące się obfitymi opadami deszczu i gradu, które mogą spowodować zakłócenia komunikacji drogowej, oraz funkcjonowanie napowietrznych sieci elektrycznych i telefonicznych. Gwałtowne zjawiska meteorologiczne są bardzo trudne do wcześniejszego wykrycia i precyzyjnego ustalenia miejsca, w którym mogą nastąpić. Z charakterystyki meteorologicznej powiatu myślenickiego wynika, że najbardziej zagrożonymi i najmniej odpornymi na gwałtowne zjawiska meteorologiczne są wszystkie gmin powiatu myślenickiego. Zapadliska, osuwiska, lawiny śniegowe i skalne Na terenie powiatu myślenickiego nie występują zakłady górnictwa podziemnego. Zagrożeniem są osuwiska, których ilość wzrasta po intensywnych opadach deszczu: osuwiska w Gminie Pcim miejscowości: Grzany, Pcim Sucha, Bogdanówka Gmina Tokarnia, Gmina Lubień miejscowości: Tenczyn (okolice kamieniołomu), Lubień, Gmina Tokarnia Krzczonów. 4. Epidemie i epizocje Pojawienie się takiego zagrożenia jest uzależnione od ogólnej sytuacji w powiecie. Może być związane ze zwiększoną częstotliwością wyjazdów ludności do krajów, których zagrożenie epidemiczne jest podwyższone, 73
a także z migracją ludności z terenów objętych epidemią. Zagrożenie to może wystąpić także w skutek powszechnej obecnie wymiany handlowej zwłaszcza żywności. Duże zagrożenie epidemiczne mogą wywołać następujące zdarzenia: - zanieczyszczenie (skażenie) ujęć wody, awarie techniczne magistrali wodociągów lub zbiornika wodnego w Dobczycach dla dużych aglomeracji miejskich na okres dłuższy niż 12 godzin bez możliwości wcześniejszego powiadomienia ludzi, - zaprzestanie funkcjonowania wysypisk odpadów komunalnych dla aglomeracji miejskich. Na obszarze powiatu myślenickiego wymienione powyżej zagrożenia epidemiczne dotyczą w szczególności miast powiatu oraz większych miejscowości takich jak: Lubień, Głogoczów, Pcim, Tokarnia, Krzczonów. Do zagrożeń mających wpływ na powstanie epidemii należy zaliczyć epizocje. Mogą one wystąpić samoistnie, bądź jako wtórne skutki katastrof. Pojawienie się takiego zagrożenia może być związane z szerzeniem się wścieklizny bądź innych chorób zwierząt spowodowanych okresowym nasileniem się zachorowań na choroby występujące w naszej strefie klimatycznej (ptasia grypa, wąglik, włośnica, salmonella), a także nielegalnym sprowadzaniem zwierząt oraz paszy spoza granic państwa. 5. Katastrofy budowlane Istniejące budynki na terenie powiatu to w większości obiekty niskie do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji włącznie nad poziomem parteru (obiekty użyteczności publicznej). Brak na terenie obiektów wysokich i wysokościowych. Wyjątkiem jest kilka kościołów z wieżami kościelnymi o wysokości 25m do35m (kościół w Myślenicach, Droginii, Dobczycach, Węglówce, Krzywaczce) oraz budowle inżynieryjne: zapora czołowa piętrząca wodę w Dobczycach o wysokości 30,6 m, maszt radiowy Centertel na górze Chełm w Myślenicach (25m) oraz kominy od urządzeń wysokociśnieniowych w Fabryce Narzędzi Kuźnia w Sułkowicach, kotłowni oś. 1000-lecia w Myślenicach oraz Zakładzie Krak-Gum w Dobczycach. Teren całego powiatu wyróżnia rozwój budownictwa mieszkalnego, przemysłowego i gospodarczego.. W większości znajdują się tu budynki nowe murowane lub budynki wystawione w latach sześćdziesiątych, słabo rozprzestrzeniające ogień. Spotyka się jednak budynki mieszkalno gospodarcze o konstrukcji palnej, głównie w terenach wiejskich miejscowości górzystych o charakterze stylu góralskiego, przy czym są to zabudowy pojedyncze, przegrodzone budownictwem murowanym. Budownictwo wielorodzinne osiedlowe miast w większości płytowe, żelbeto betonowe z dojazdem do poszczególnych bloków osiedlowych. Na terenie znajduje się kilkanaście obiektów zaliczonych do grupy zabytkowych. Stan techniczny tych obiektów w obecnej chwili w większości jest dobry. 6. Katastrofy komunikacyjne Zagrożenia katastrofą komunikacji drogowej związane są w dużym stopniu z transportem materiałów niebezpiecznych. Przez teren powiatu przebiegają trasy komunikacyjne, którymi są przewożone TSP oraz substancje niebezpieczne, droga Andrychów Myślenice Dobczyce Bochnia. Do najbardziej niebezpiecznych toksycznych środków przemysłowych przewożonych w dużych ilościach należą: chlor i amoniak. Duże niebezpieczeństwo dla ludzi i środowiska stwarza również przewóz (przemyt) przez granicę państwa różnego rodzaju materiałów niebezpiecznych i odpadów w tym promieniotwórczych. Transport tego rodzaju materiałów jest realizowany przez drogowe przejścia graniczne w Chyżnem i Łysej Polanie. A tym samym transport przemycanych materiałów niebezpiecznych może przebiegać przez powiat myślenicki Zakopianką. 7. Skażenia Obszar powiatu myślenickiego w związku z sąsiedztwem dużej aglomeracji miejskiej, jakim jest Kraków, narażony jest na zanieczyszczenie środowiska naturalnego. Dużym niebezpieczeństwem dla całego środowiska naturalnego jest możliwość skażenia promieniotwórczego. Polska nie posiada elektrowni jądrowych, ale w odległości 300 km od granic jest rozmieszczonych 10 elektrowni jądrowych. Największe zagrożenie dla powiatu myślenickiego stanowią niżej wymienione elektrownie jądrowe: - Dukowany (Czechy) w odległości 290 km od Krakowa, - Bohunice (Słowacja) około 240 km od Krakowa, - Paks (węgry) około 400 km od Krakowa, - Chmielnicki (Ukraina) około 510 km od Krakowa, - Równe (Ukraina) około 450 km od Krakowa. 8. Katastrofy technologiczne Na terenie powiatu myślenickiego jest 12 firm, w których przetwarza się lub magazynuje toksyczne środki przemysłowe. Najwięcej toksycznych środków przemysłowych posiadają następujące zakłady: 74
Zakład Uzdatniania Wody Raba S.A. Dobczyce ul. Nowowiejska 19. - Chlor ciekły - 3 t. Zakład Elektral Cynkowanie Ogniowe w Osieczanach. - Kwas solny (33%) - 4 t. Zakład Produkcyjny Unifam w Skomielnej Białej. - Siarczek cynku - 2 t. - Siarczek żelaza - 2 t. - Żywica fenolowa - do 25 t. Przedsiębiorstwo Przemysłu Handlowego Unimil w Dobczycach ul. Towarowa 8 - Amoniak (25%) - 2 t. Spółka Wido Profil w Myślenicach ul. Mickiewicza 40. - Kwas azotowy (10 %)/ - 2 t. Firma Produkcyjno Handlowo Usługowa Spyrka w Pcimiu Nr 747 i Nr 1230 - Kwas siarkowy (96 %) - 1 t. (miesięcznie) - Kwas mrówkowy (85 %) - 1 t. (miesięcznie) - Siarczan amonu - 2,5 t. - Produkty solne i zasadowe używane w procesie przerobu skór - ok. 10 t Sandinavian Tobacco S.A w Jaworniku 360 - Gliceryna (99,5 %) farmaceutyczna - ok. 9 t. (miesięcznie) - Edenor GTA - ok.6 t. (miesięcznie). 9. Zagrożenia związane z ochroną granicy państwowej Na obszarze Powiatu myślenickiego nie występują zagrożenie związane bezpośrednio z ochroną granicy państwa. Natomiast w związku przebiegiem drogi krajowej nr 7 (Zakopianka) przez powiat myślenicki od granicy państwa w kierunku Krakowa w tym również dojazdem do autostrady A4 do głównych zagrożeń należą: - przemyt samochodów z terenu RP pochodzących z kradzieży, - zorganizowania przestępczość graniczna skierowana na przemyt narkotyków, broni, materiałów wybuchowych, substancji psychotropowych, materiałów radioaktywnych, dzieł sztuki oraz innych towarów cieszących się popytem na terenie Polski i Europy zachodniej. - przenikanie członków grup terrorystycznych na terytorium Polski i zagrożenia aktami terrorystycznymi, a ponadto w czasie narastania kryzysu i w czasie wojny, - wzrost zjawisk nacjonalistycznych i rewizjonistycznych (grupy organizacji narodowościowych), - lawinowe narastanie zjawiska migracji (uciekinierzy z państw objętych działaniami wojennymi), - aktywizacja istniejących i powstanie nowych grup przestępczych, - przenikanie na terytorium Polski grup przestępczych i nasilanie aktów terroru, 10. Zagrożenia terrorystyczne na terenie powiatu myślenickiego Położenie powiatu myślenickiego w pobliżu Krakowa w granicach Województwa Małopolskiego może być powodem bezpośredniego narażenia na działalność międzynarodowych ugrupowań terrorystycznych powiązanych ze strukturami Al-Kaidy. Należy liczyć się, że komórki operacyjne terrorystów będą także rozmieszczone na obszarze powiatu myślenickiego. Prawdopodobnymi celami ataku mogą być między innymi miasta i gminy powiatu myślenickiego. Na terenie miasta Myślenice w obiektach: Supr Markety Cerfur, Biedronka, Stara Cegielnia (tzw. Jan ) w miejscowości Osieczany Super Market Spar, Szpital SP ZOZ w Myślenicach, Urząd Miasta i Gminy Myślenice, Hala sportowa KS DALIN ( Sokół). W Myślenicach może być poddane atakowi terrorystów Rynek w czasie trwania imprezy masowej. W Dobczycach Super Market Jan, Hala Sportowa KS DALIN. Dużym zagrożeniem atakiem terrorystów jest zapora wodna w Dobczycach, Sułkowice: Hala Sportowa KS Gościba oraz Supr Market Zibi w miejscowości Rudnik. Celami ewentualnych zamachów terrorystów mogą być szkoły na terenie powiatu Myślenickiego tzw. miękkie cele cywilne, w tym również obiekty religijne (kościoły) podczas uroczystości religijnych. 75
WYKAZ TRAS DROGOWYCH WYKORZYSTYWANYCH DO PRZEWOZU TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH Lp. Przebieg trasy 1. Chyżne -Myślenice - Kraków 2. Chyżne -Myślenice - Bochnia Rodzaj towarów niebezpiecznych Kwas Alkilosulfonowy Metil-tert-butil-eter Pentan Benzyna lakowa Kwas Fosforowy Trójchloroetylen Kwas mrówkowy Roztwór smoły Dezodoranty Azot Tlen Żywica Pentan Roczna ilość przewożonego materiału w (T) 43,6 22,9 139,9 39,4 43 278 45,9 22,7 22 21,5 23,2 23,6 17,7 Uwagi 3. Chyżne -Myślenice - Bielsko Biała Materiały wybuchowe Żywica Trójchloroetylen 15,985 23,6 26,71 Na terenie powiatu myślenickiego nie występują parkingi dla transportu drogowego towarów niebezpiecznych. Ogółem 12 zakładów na terenie powiatu posiada stacjonarne toksyczne środki przemysłowe. Najwięcej toksycznych środków przemysłowych posiadają następujące zakłady: - Zakład Uzdatniania Wody Raba S.A. Dobczyce ul. Nowowiejska 19, - Zakład Elektral Cynkowanie Ogniowe w Osieczanach, - Zakład Produkcyjny Unifam w Skomielnej Białej, - Przedsiębiorstwo Przemysłu Handlowego Unimil w Dobczycach ul. Towarowa 8, - Spółka Wido Profil w Myślenicach ul. Mickiewicza 40, - Firma Produkcyjno Handlowo Usługowa Spyrka w Pcimiu Nr 747 i Nr 1230, - Scandinavian Tobacco S.A w Jaworniku 360, - Przedsiębiorstwo Pszczelarsko-Farmaceutyczne Apipol Farma Sp.zo.o. w Myślenicach, ul. Cegielskiego 2, - Rejonowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp.zo.o. w Myślenicach ul. Słowackiego 84, - Gaz - Bud Dystrybucja gazu Propan-Butan (butlowego) w Poznachowicach Górnych 61, - Zakład Elektral Cynkowanie Ogniowe w Osieczanach, - Rejonowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Myślenicach ul. Słowackiego 84. Wymienione zakłady nie są zakładami o zwiększonym ryzyku, nie ma także na terenie powiatu myślenickiego zakładów o dużym ryzyku w rozumieniu przepisów o prawie ochrony środowiska. 11. Liczba lądowisk przyszpitalnych z uwzględnieniem odległości lądowisk od szpitali Powiat myślenicki dysponuje jednym lądowiskiem przyszpitalnym, które usytuowane jest w odległości 1 km od szpitala. Współrzędne geograficzne lądowiska: szerokość geograficzna -49º, 49, 37, długość geograficzna 19º, 56, 57. 76