UCHWAŁA Nr XVIII/158/12 Rady Miejskiej w Nisku z dnia 17.02.2012r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2012-2014. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 10 ust.1, ust. 2 i ust.3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005r. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.) Rada Miejska w Nisku uchwala co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2012-2014, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy i Miasta Nisko. 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Miejskiej Waldemar Ślusarczyk
Załącznik do Uchwały NrXVIII/158/12 Rady Miejskiej w Nisku z dnia 17.02.2012r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA LATA 2012-2014.
I. WSTĘP Profilaktyka i rozwiązywanie problemów związanych z narkomanią jest jednym z zadań własnych gminy. Niniejszy dokument stanowi kontynuację i rozwinięcie działań prowadzonych w latach ubiegłych. Ustawodawca nakładając na samorządy zadania z zakresu profilaktyki uzaleŝnień od środków psychoaktywnych wskazuje na konieczność współpracy wszystkich podmiotów działających na szczeblu lokalnym w budowaniu spójnej strategii przeciwdziałania narkomanii. Narkomania oznacza naduŝywanie środków psychoaktywnych, potocznie zwanych narkotykami. Narkotyki są to substancje naturalne lub syntetyczne, które wprowadzane w określonej dawce do organizmu ludzkiego oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy, powodując między innymi zmiany świadomości, percepcji czy nastroju. Narkomania jest niepokojącym zjawiskiem wśród młodzieŝy mającej problemy psychologiczne i emocjonalne. Niesie ze sobą powaŝne ryzyko dla zdrowia publicznego, szczególnie w kontekście chorób infekcyjnych tj.: HIV, Ŝółtaczka czy choroby weneryczne. Ponadto, narkomania jeśt ściśle zwiazana z wieloma innymi problemami społecznymi tj.: ubóstwo, bezrobocie, przestepczość czy bezdomność. Narkotyki stały się dostępne w wielu miejscach chociaŝby na ulicach, w dyskotekach czy w szkołach. Sięgaja po nie coraz młodsze osoby próbując pokonać swoją nieśmiałość, oddalić lęki i przywrócić wiarę w siebie. Wzrasta liczba osób eksperymentujących z narkotykami, w tym z dopalaczami. teŝ Podejmowane działania profilaktyczne skoncentrowane są w głównej mierze na działalności informacyjnej, wychowawczej i zapobiegawczej. II. DIAGNOZA PROBLEMÓW ZWIAZANYCH Z ZJAWISKIEM NARKOMANII NA TERENIE GMINY I MIASTA NISKO Diagnoza lokalna problemu uzaleŝnienia od narkotyków została dokonana w oparciu o: 1. badanie ankietowe pn. UŜywanie papierosów, alkoholu oraz środkow odurzających przez młodzieŝ szkolną przeprowadzone przez Stowarzyszenie Ruch Pomocy Psychologicznej INTEGRACJA we współpracy z Gminną Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz MłodzieŜową Radą Miasta; 2. informacje uzyskane z Komendy Powiatowej Policji w Nisku; 3. rozpoznanie prowadzone przez pracowników socjalnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Nisku. ad.1. Badaniem pn. UŜywanie papierosów, alkoholu oraz środkow odurzających przez młodzieŝ szkolną, przeprowadzonym w październiku 2011r., zostało objętych 6 szkół ponadpodstawowych (4 gimnazja i 2 szkoły ponadgimnazjalne) z terenu Gminy i Miasta Nisko. MłodzieŜ objęta badaniem to uczniowie pierwszych klas szkoły gimnazjalnej oraz uczniowie pierwszych klas szkoły ponadgimnazjalnej, w tym: liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego oraz technikum. Jednostką badaną była klasa szkolna. W szkołach, w ktorych występowało więcej niŝ 2 klasy w danym poziomie dokonywano losowania klasy. W efekcie badaniem objęto 418 uczniów, w tym 171 dziewcząt i 247 chłopców. Badanie miało na celu pomiar natęŝenia zjawiska uŝywania przez młodzieŝ szkolną papierosów, alkoholu oraz substancji odurzajacych. Z badania ankietowego dotyczącego znajomości narkotyków i ich uŝywania wynika, Ŝe: 1. Do najczęściej stosowanych substancji psychoaktywnych przez uczniów pierwszych klas ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych naleŝy alkohol. Okazję do picia napojów alkoholowych w ciągu całego Ŝycia miało 42% gimnazjalistów i 79% uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Najczęstszym alkoholem po jaki sięgali uczniowie zarówno gimnazjum jak i szkoły ponadgimnazjalnej było piwo. 2. W ciągu ostatnich 30 dni przed badaniem 11% uczniów pierwszej klasy gimnazjum i 46% uczniów pierwszej klasy szkoły ponadgimnazjalnej sięgnęło po alkohol aŝ 5-6 razy. Wśród tej grupy nie piło alkoholu analogicznie 17% i 9%. 3. Okazję do zaŝycia narkotyków miało mniej niŝ 2% uczniów szkół gimnazjalnych. Częstotliwość
sięgania po narkotyki wzrasta w kolejnych etapach edukacji. W szkołach ponadgimnazjalnych okazję do zaŝycia narkotyku miało juŝ niemal 10%. 4. Zdecydowana większość badanych nie zaŝywała nigdy narkotyków. Co najmniej jednokrotne zaŝycie jest udziałem 6% ogółu badanych. Regularne zaŝywanie narkotyków, kilka razy w miesiącu i częściej, w 2011 roku, deklaruje ponad 4% uczniów. 5. Najczęstszą okazją do zaŝywania substancji psychoaktywnych alkoholu i narkotyków były spotkania z rówieśnikami poza szkołą, zwłaszcza na wspólnych imprezach. 6. Dominującą przyczyną, dla której respondenci sięgali po substancje uzaleŝniające alkohol i narkotyki była ciekawość, która występuje zwłaszcza wśród uczniów gimnazjum. Na drugim miejscu presja rówieśników, a kolejnym chęć ucieczki od problemów. 7. Narkotykiem, po który najczęściej sięgali uczniowie była marihuana. Wśród wszystkich badanych respondentów (uczniowie gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych) moŝliwość zaŝycia marihuany miało 10% wszystkich badanych. Wśród licealistów i uczniów technikum większa liczba osób wymieniła oprócz marihuany takŝe grzyby halucynogenne i dopalacze jako narkotyki, z którymi mieli do czynienia (3% badanych). ad. 2. Według danych uzyskanych z Komendy Powiatowej Policji w Nisku w roku 2011 na terenie Gminy i Miasta Nisko ujawniono 20 przestępstw wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii a dotyczących posiadania narkotyków. Wszczęto 5 postępowań przygotowawczych w wyniku których przedstawiono zarzuty 20 osobom z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a wobec jednej osoby zastosowano środek zapobiegawczy w postaci poręczenia majątkowego. W roku szkolnym 2010/2011 funkcjonariusze policji uczestniczyli w prelekcjach z młodzieŝą na temat: zjawiska narkomanii, skutków zdrowotnych, społecznych oraz prawnych naruszania przepisów Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Dzielnicowi na bieŝąco, podczas codziennych kontaktów z mieszkańcami, informowali o specyfice lokalnych zagroŝeń, wspólnie z nimi rozwiązując społeczne problemy. ad. 3. Z diagnozy środowisk objętych pomocą społeczną wynika, Ŝe problem narkomanii w 2011 roku nie występuje. III. CELE PROGRAMU Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2012-2014 ma na celu zapobieganie i ograniczenie uŝywania narkotyków i innych środków psychoaktywnych przez mieszkańców Gminy i Miasta Nisko, poprzez: 1) Podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów, zwiazanych z uŝywaniem środków psychoaktywnych, poprzez prowadzenie działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej; 2) Udzielanie osobom i rodzinom, dotkniętym zjawiskiem narkomanii pomocy psychologicznej, terapeutycznej i prawnej; 3) Doskonalenie grup zawodowych, podejmujących działania profilaktyczne i naprawcze w zakresie narkomanii, poprzez organizowanie szkoleń; 4) Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, w zakresie przeciwdziałania narkomanii.
IV. ZADANIA PROGRAMU I SPOSÓB ICH REALIZACJI: ZADANIE 1. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzaleŝnionych i osób zagroŝonych uzaleŝnieniem. 1) Współpraca z instytucjami świadczącymi pomoc w zakresie leczenia i rehabilitacji osób uzaleŝnionych, współuzaleŝnionych; 2) Informowanie o dostępności usług terapeutycznych i rehabilitacyjnych dla osób uzaleŝnionych i ich rodzin oraz prowadzenie powszechnej edukacji w zakresie wiedzy na temat szkodliwości uŝywania narkotyków; 3) Zakup i dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych (np. broszury, ulotki) dla osób uzaleŝnionych i ich rodzin oraz instytucji i organizacji zajmujących się przeciwdziałaniem narkomanii. ZADANIE 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej. 1) Dofinansowanie działań i programów związanych z opieką psychologiczną dla rodzin dotkniętych problemem narkomanii; 2) Zapewnienie pomocy psychologicznej i terapeutycznej dla dzieci i młodzieŝy z rodzin zagroŝonych niedostosowaniem społecznym, w tym organizowanie zajęć profilaktycznych; 3) Prowadzenie indywidualnej pomoc psychologicznej i prawnej dla rodzin, w których występują problemy uzaleŝnień i przemoc domowa prowadzenie konsultacji specjalistycznych (psycholog, prawnik); 4) Prowadzenie działalności edukacyjnej słuŝącej zmniejszeniu skali zjawiska przemocy w rodzinach, w szczególności z problemem alkoholowym i narkotykowym. ZADANIE 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieŝy, w tym prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów a takŝe działań na rzecz doŝywiania dzieci i młodzieŝy uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych. 1) Dofinansowanie programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieŝy realizowanych przez szkoły i placówki oświatowe oraz szkoleń dla nauczycieli i rodziców; 2) Organizowanie środowiskowych imprez profilaktycznych promujących zdrowy styl Ŝycia, integrujących społeczność lokalną, a w szczególności rodziny; 3) Włączanie się w profilaktyczne ponadregionalne kampanie edukacyjne uwzględniające problematykę uzaleŝnień; 4) Promowanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzieŝ poprzez wspieranie imprez rekreacyjno-sportowych, kulturalnych, edukacyjnych i zdrowotnych; 5) Projektowanie, rozwój oraz poprawa funkcjonowania bazy sportowo - rekreacyjnej np. park miejski, boiska, stadiony, miejsca rekreacji i aktywnego wypoczynku; 6) Prowadzenie edukacji publicznej w zakresie profilaktyki uzaleŝnień poprzez współpracę z mediami, publikację i dystrybucję materiałów informacyjno edukacyjnych, organizowanie
konkursów, turniejów, szkoleń, konferencji, pogadanek, warsztatów; 7) Organizowanie doŝywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych formach spędzania czasu wolnego; 8) Finansowanie szkoleń i zajęć edukacyjnych podnoszacych kompetencje osób realizujących zadania, obejmujące problematykę narkomanii, w celu zwiększenia ilości kompetentnych realizatorów programów profilaktycznych w ramach GPPiRPA oraz GPPN. ZADANIE 4. Wspomaganie działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, słuŝących rozwiązywaniu problemów narkomanii. 1) Podejmowanie współpracy i współfinansowanie zadań wynikających z GPPN przez organizacje pozarządowe, instytucje i osoby fizyczne podejmujących działania w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzaleŝnień. 2) Promowanie i upowszechnianie informacji na temat placówek, instytucji i organizacji pozarządowych działających na rzecz osób uzaleŝnionych i ich rodzin; 3) Współpraca z Krajowym Biurem ds Przeciwdziałania Narkomanii; 4) Nawiązanie współpracy z policją w celu prowadzenia wspólnych działań profilaktycznych celem zapobiegania i przeciwdziałania rozprowadzaniu narkotyków wśród dzieci i młodzieŝy, przez dokonywanie kontroli miejsc szczególnie naraŝonych na działalność dealerów narkotykowych, lokale gastronomiczne, szkoły, place zabaw, dyskoteki, itp.; 5) Współpraca z Dyrektorami Szkół oraz nauczycielami w celu monitorowania przypadków rozprowadzania, posiadania oraz uŝywania narkotyków przez uczniów. ZADANIE 5 Pomoc społeczna osobom uzaleŝnionym i rodzinom osób uzaleŝnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób, z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. 1) Nawiązanie ścisłej współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w celu diagnozowania przypadków ubóstwa i patologii wywołanych uŝywaniem narkotyków w rodzinach oraz przy tworzeniu struktur realizujących pomoc rodzinom zagroŝonym narkomanią; 2) Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez uczestnictwo w zajęciach realizowanych przez Klub Integracji Społecznej. 3) Upowszechnianie informacji o placówkach leczniczych i rehabilitacyjnych, prowadzących programy ogranicczania szkód zdrowotnych oraz programy reintegracji społecznej. V. REALIZATORZY PROGRAMU Realizację Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii koordynuje kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Nisku oraz Specjalista ds społecznych i współpracy z organizacjami pozarządowymi UGiM Nisko. Koordynatorzy Programu współpracują z innymi podmiotami, których działalność warunkuje efektywność podejmowanych zadań. Wśród nich są: Świetlice Środowiskowo-Profilaktyczne NiŜańskie Centrum Kultury Sokół Placówki Oświatowe Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Nisku
Poradnia Leczenia UzaleŜnień Punkt Konsultacyjno-Informacyjny dla Ofiar Przemocy w Rodzinie Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Komenda Powiatowa Policji Parafie działające na terenie Gminy i Miasta Nisko MłodzieŜowa Rada Miasta Organizacje pozarządowe działające na terenie Gminy i Miasta Nisko Wolontariusze Specjaliści zewnętrzni Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Krajowe Biuro ds Przeciwdziałania Narkomanii Sąd Rejonowy w Nisku Prokuratura Rejonowa w Nisku Lokalne media VI. ŹRÓDŁA I ZASADY FINANSOWANIA Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii są środki finansowe pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŝ napojów alkoholowych. PowyŜsze środki gromadzone są w budŝecie Gminy w dziale 851 - ochrona zdrowia, rozdział 85153 zwalczanie narkomanii. W 2012 r. na wydatki związane z realizacją Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii zaplanowano kwotę: 10.000 zł. W latach następnych kwota na realizację zadań GPPN wynikać będzie z uchwały budŝetowej. VII. SPRAWOZDAWCZOŚĆ Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii jest przedstawiany Komisjom Rady Miejskiej w Nisku do zaopiniowania: Komisji Pomocy Społecznej i Zadań Publicznych, Komisji Oświaty Kultury i Sportu. Sprawozdanie z realizacji programu przedstawia Radzie Miejskiej w Nisku Burmistrz Gminy i Miasta Nisko do 31 marca roku następnego. VIII. POSTANOWIENIA KOŃCOWE Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2012-2014 wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia stosownej uchwały przez Radę Miejską w Nisku. Nadzór i bezpośrednią kontrolę nad realizacją i wykonaniem programu wykonuje Burmistrz Gminy i Miasta Nisko.