II. Diagnoza problemów związanych z uzależnieniem od alkoholu w Gminie Środa Wielkopolska.

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr Rady Miejskiej Środy Wielkopolskiej z dnia..2011roku w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2012 I. Postanowienia ogólne Gminny program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2012rok zwany dalej Programem określa lokalną strategię Gminy Środa Wielkopolska w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikających z używania alkoholu. Program zawiera zadania własne gminy wynikające z art ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi ( tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ). Zgodnie z zapisami tej ustawy samorząd gminny wykonuje zadania poprzez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, a w szczególności w zakresie: zwiększania dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej; udzielania pomocy psychospołecznej i prawnej oraz ochrony przed przemocą w rodzinie; prowadzenia działalności informacyjnej, edukacyjnej i wychowawczej. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2012rok stanowi integralną cześć Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Środa Wielkopolska na lata II. Diagnoza problemów związanych z uzależnieniem od alkoholu w Gminie Środa Wielkopolska. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2012 rok został opracowany w oparciu o diagnozę problemów społecznych zawartą w dokumencie Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Środa Wielkopolska na lata oraz materiały własne Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Środzie Wielkopolskiej zwanej dalej, a także na podstawie danych uzyskanych z następujących źródeł:

2 2 ankiety PARPA G1 - rocznego sprawozdania z działalności samorządów gminnych w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2010 roku, sprawozdania Ośrodka Wsparcia-Gminnej Świetlicy Terapeutyczno-Wychowawczej w Środzie Wlkp. zwanego dalej OW GŚ-TW, sprawozdania Ośrodka Pomocy Społecznej w Środzie Wlkp., sprawozdania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wlkp., sprawozdania Komendy Powiatowej Policji w Środzie Wlkp. badań diagnozujących stan wiedzy uczniów na temat alkoholu, nikotyny i przemocy, przeprowadzonych w 2009 r. wśród 146 uczniów w wieku 12 lat szkół podstawowych w gminie Środa Wielkopolska. Wyniki ogólnopolskich badań ankietowych ESPAD ("Europejski Program Badań Ankietowych w szkołach na temat używania alkoholu i narkotyków" realizowany przez Instytut Psychiatrii i Neurologii we współpracy z Radą Europy wskazują na : Populacje, u których występują różne kategorie problemów alkoholowych (dane szacunkowe) Liczba uzależnionych od alkoholu Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika (współmałżonkowie, rodzice) Dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików ok. 2% populacji ok. 4% populacji ok. 4% populacji Osoby pijące szkodliwie 5-7% populacji W Polsce 38,6 mln ok. 800 tys. ok. 1,5 mln ok. 1,5 mln 2-2,5 mln W mieście 100 tys. mieszk. ok ok ok W gminie 25 tys. mieszk. ok. 500 ok ok W gminie 10 tys. mieszk. ok. 200 ok. 400 ok ok Ofiary przemocy domowej w rodzinach z problemem alkoholowym 2/3 dorosłych oraz 2/3 dzieci z tych rodzin Razem ok 2 mln : dorosłych i dzieci ok : dorosłych i dzieci Około : dorosłych i dzieci Około 530 : dorosłych i dzieci

3 3 Należy przyjąć, iż powyższe dane statystyczne przekładają się również na liczę mieszkańców Gminy Środa Wielkopolska, u których występują wymienione kategorie problemów alkoholowych, co potwierdzają szacunkowe dane zawarte we wskazanych wyżej dokumentach oraz sprawy prowadzone przez Gminną Komisję Rozwiązywania problemów Alkoholowych w Środzie Wlkp. w latach Ze sprawozdań za rok 2010 wynika, że 78 rodzin z gminy Środa Wlkp. korzystało z pomocy materialnej z powodu uzależnienia lub nadużywania alkoholu przez co najmniej jednego z członków rodziny, 36 w związku z popełnieniem czynów karalnych polegających na stosowaniu przemocy w rodzinie objętych zostało nadzorem kuratora sądowego, ok. 316 z problemami przemocy w rodzinie objętych było specjalistyczną pomocą psychologiczną, pedagogiczną, prawną i socjalną Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Z podjętych działań przez Komendę Powiatową Policji w Środzie Wlkp. wynika, że w 2010r. liczba pokrzywdzonych w wyniku przemocy w rodzinie wyniosła 372 osoby, w tym 200 dzieci, natomiast na ogólną liczbę 157 sprawców przemocy domowej aż 143 osoby były pod wpływem alkoholu. III. Cele i zadania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2012 rok Cele i zadania ujęte w Programie są spójne z celami zawartymi w dokumentach : - Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Środa Wielkopolska na lata Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata , - Gminnym Programie Przeciwdziałania Narkomanii na lata , - Programie Budowania Zintegrowanego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną Gminy Środa Wielkopolska na lata Głównym celem Programu jest zapobieganie uzależnieniu od alkoholu oraz minimalizowanie zagrożeń związanych z uzależnieniem od alkoholu, a w szczególności wśród dzieci i młodzieży a także przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.

4 Cele szczegółowe i zadania do realizacji w roku

5 5 Cel nr 1. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych Lp. Zadanie Działania Wskaźniki (pozyskiwane na podstawie sprawozdań) Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej 1.Prowadzenie i finansowanie działań prowadzonych przez OW- GŚT-W we współpracy z, w tym: -kampanii informacyjno-edukacyjnych w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu i przemocy w rodzinie, -szkoleń dla podmiotów prowadzących sprzedaż i podawanie alkoholu, -organizowanie spotkań, imprez, happeningów, konkursów, wystaw promujących zdrowy styl życia, 2. Realizacja programów z zakresu profilaktyki uzależnień i przemocy w rodzinie: a) działania skierowane do dzieci i młodzieży : -warsztaty i programy profilaktyczne, informacyjno-edukacyjne dla dzieci i młodzieży w szkołach, - liczba przeprowadzonych kampanii - liczba przeszkolonych sprzedawców - liczba odbiorców materiałów informacyjno - edukacyjnych - liczba przeprowadzonych programów i warsztatów - liczba uczestników programów i warsztatów Realizator OW-GŚT-W Termin realizacji 2012 rok 2012rok

6 6 - programy promujących zdrowy tryb życia, - organizowanie i finansowanie dożywiania dzieci z rodzin uzależnionych bądź zagrożonych uzależnieniem od alkoholu oraz z rodzin dotkniętych przemocą w rodzinie, uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych b) działania skierowane dla rodziców: - spotkania, warsztaty i programy edukacyjno-informacyjne, - zakup materiałów edukacyjno informacyjnych(ulotki, broszury, poradniki itp.), 3. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez dofinansowanie w szczególności: 1) półkolonii, kolonii, obozów profilaktycznych i innych form wypoczynku organizowanych w oparciu o pisemny program zajęć profilaktycznych, 2) organizację konkursów, imprez kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych promujących zdrowy styl życia bez używek; 3) Rozszerzenie programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży z grup ryzyka o różne formy zajęć sportowych; 4) zakup materiałów informacyjno-edukacyjnych(ulotki, broszury, itp.) oraz nagród Placówki oświaty

7 2. Wzmocnienie skuteczności prowadzonych działań w obszarze rozwiązywania problemów alkoholowych 1. Organizowanie i finansowanie szkoleń, kursów specjalistycznych, konferencji, debat nt. uzależnienia od alkoholu i przemocy w rodzinie dla przedstawicieli różnych grup zawodowych, a w szczególności członków Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,kuratorów sądowych, policji i kadry socjalnej, realizatorów programów profilaktycznych, 2. Realizacji działań profilaktycznych skierowanych do kierowców -współpraca z ośrodkami szkolenia kierowców w zakresie włączenia do programu szkolenia problematyki alkoholowej, - zakup i kolportaż materiałów informacyjnych, 3. Dokonanie zakupów niezbędnego sprzętu,wyposażenia oraz materiałów dla realizujących zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych 7 - liczba przeprowadzonych szkoleń, konferencji, debat - liczba kierowców objętych działaniami 2012rok 3. Administracyjne ograniczenie dostępności zakupu napojów alkoholowych, w szczególności osobom niepełnoletnim Przeprowadzanie kontroli sklepów i lokali gastronomicznych w - liczba przeprowadzonych zakresie przestrzegania przepisów prawa - kontrola zasad i kontroli warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych Urząd Miejski Straż Miejska Komenda Powiatowa Policji 2012rok

8 8 Cel nr 2. Zwiększenie dostępności pomocy dla z problemami alkoholowymi w szczególności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej: Lp. Zadanie Działania Wskaźniki (pozyskiwane na podstawie sprawozdań) 1. Finansowanie działalności Ośrodka Wsparcia Gminnej Świetlicy Terapeutyczno- Wychowawczej w Środzie Wielkopolskiej prowadzącego działalność w zakresie wsparcia i rodzin z problemem alkoholowym; 2. Dofinansowanie usług terapeutycznych nie objętych finansowaniem Narodowego Funduszu Zdrowia Prowadzenie przez Ośrodek Wsparcia Gminną Świetlicę Terapeutyczno-Wychowawczą poradnictwa i motywowanie do podjęcia leczenia w szczególności rodziców dzieci objętych wsparciem Usługi terapeutyczne nie objęte finansowaniem NFZ w szczególności prowadzone przez NZOZ Przychodnię Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w Środzie Wielkopolskiej, w tym usługi psychologiczne dla i rodzin z problemem alkoholowym i przemocą w rodzinie ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży - liczba rodzin objętych pomocą - liczba udzielonych porad rodzinom z problemem alkoholowym z małoletnimi dziećmi - liczba objętych pomocą -liczba realizowanych programów terapeutycznych Realizator Termin realizacji 2012rok NZOZ 2012rok Przychodnia Terapii Uzależnieni a od Alkoholu i Współuzale żnienia w Środzie Wlkp.

9 9 3. Podnoszenie wiedzy i kompetencji realizujących zadania w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie 4. Prowadzenie działań związanych z motywowaniem do leczenia uzależnionych, które nie chcą dobrowolnie podjąć leczenia odwykowego Organizowanie i finansowanie udziału w konferencjach, szkoleniach, kursach kadry zajmującej się pracą z osobami i rodzinami z problemem uzależnienia od alkoholu, członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; Zakup materiałów oraz literatury fachowej Finansowanie działalności Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w związku z prowadzonym postępowaniem w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, a w szczególności : - podejmowanie działań motywacyjnych i inicjowanie zmian w zakresie wsparcia uzależnionych, oraz ich rodzin w tym w szczególności, które nie chcą podjąć leczenia (procedura przymusowego leczenia odwykowego), - prowadzenie procedury Niebieska Karta, - prowadzenie poradnictwa w ramach pełnionych dyżurów - ponoszenie opłat za wnioski składane do sądu w sprawach leczenia odwykowego - zapewnienie badań i opinii biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i ponoszenie kosztów przeprowadzonych opinii psychologicznych i psychiatrycznych. - liczba uczestniczących w konferencjach, szkoleniach -liczba prowadzonych postępowań -liczba złożonych wniosków do Sądu 2012rok 2012rok

10 10 Cel nr 3. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. Lp. Zadanie/projekt Działania Wskaźniki (pozyskiwane na podstawie sprawozdań) 1. Pomoc dzieciom i młodzieży z grup ryzyka 1. Prowadzenie i finansowanie działalności Ośrodka Wsparcia- Gminnej Świetlicy Terapeutyczno-Wychowawczej, w tym: - prowadzenie i finansowanie działalności sieci świetlic i innych form wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży, - finansowanie kosztów związanych z wykonywaniem napraw i remontów obiektów, w których realizowany jest Program, -finansowanie zakupów niezbędnego sprzętu, wyposażenia materiałów biurowych i materiałów do prowadzenia zajęć i realizacji programu. 2. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez finansowanie w szczególności: - półkolonii, kolonii, obozów profilaktycznych i innych form wypoczynku, - spotkań i imprez rekreacyjno-sportowych, 3. Organizowanie i finansowanie dożywiania dzieci z rodzin uzależnionych bądź zagrożonych uzależnieniem od alkoholu oraz dotkniętych przemocą w rodzinie uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych; 4. Organizowanie i finansowanie programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży. 5. Prowadzenie grup terapeutycznych dzieci i młodzieży- ofiar przemocy w rodzinie. - liczba prowadzonych świetlic - liczba dzieci i młodzieży objętych wsparciem - liczba dzieci i młodzieży objętych programami profilaktycznymi - liczba rodziców uczestniczących w zajęciach Realizator Termin realizacji 2012rok

11 11 2. Zapewnienie odpowiedniej pomocy dla rodziców/opiekunów 1. Udzielanie pomocy psychologicznej, socjalnej i prawnej osobom i rodzinom z problemem uzależnienia od alkoholu oraz dotkniętych przemocą w rodzinie; 2. Podniesienie poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji rodziców, opiekunów - prowadzenie programu,,szkoła dla rodziców 3. Działania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, w tym : -prowadzenie postępowania w stosunku do rodzin z problemem alkoholowym i przemocą w rodzinie -prowadzenie poradnictwa dla i rodzin z problemem alkoholowym i Przemocy w rodzinie w ramach pełnionego dyżuru, 4. Współpraca Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Ośrodka Wsparcia Gminnej Świetlicy Terapeutyczno-Wychowawczej z Zespołem Interdyscyplinarnym, 5. Realizacja programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie w ramach współpracy z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzie w Środzie Wlkp. 6. Prowadzenie grup wsparcia i grup terapeutycznych dla ofiar przemocy w rodzinie. - liczba objętych pomocą - liczba uczestników programu,,szkoła dla rodziców - liczba odbytych posiedzeń - liczba odbytych dyżurów przez członków - liczba przekazanych spraw do Zespołu Interdyscyplinarnego 2012rok

12 12 3. Podnoszenie wiedzy i kompetencji realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie 1.Organizacja szkoleń i konferencji nt. procedury,,niebieskie Karty i zjawiska przemocy w rodzinie. 2.Opracowanie i wydanie materiałów informacyjno-edukacyjnych nt. lokalnego systemu wsparcia oraz placówek pomocowych (informatory, ulotki, plakaty). 3.Zakup czasopism i literatury. 4.Finansowanie specjalistycznych szkoleń dot. zjawiska przemocy w rodzinie osobom realizującym zadania programu, w tym członkom. - liczba odbytych szkoleń,konferencji - liczba wydanych materiałów - liczba sfinansowanych szkoleń 2012rok

13 13 Cel nr 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i fizycznych służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych Lp. Zadanie/projekt Działania Wskaźniki (pozyskiwane na podstawie sprawozdań 1. Wspomaganie działalności instytucji i organizacji pozarządowych działających w obszarze przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu i przemocy w rodzinie 1. Wsparcie działalności Stowarzyszenia Abstynentów Nowe Życie poprzez dofinansowanie: - kosztów eksploatacyjnych zajmowanego lokalu, - prowadzenie Klubu Abstynenta-wynagrodzenie gospodarza Klubu, - kosztów abonamentu prowadzonego telefonu zaufania, - organizacji zajęć rehabilitacyjnych, szkoleń i imprez trzeźwościowych dla uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu wzmacniających proces zdrowienia z choroby alkoholowej, - kosztów wyjazdów na spotkania i imprez trzeźwościowych, - specjalistycznych szkoleń i kursów dla utrzymujących abstynencję i podejmujących pracę z osobami uzależnionymi od alkoholu i współuzależnionymi. 2. Wspomaganie innych instytucji uznanych w programie za partnerów w realizacji zadań programu. 3.Współpraca i wspieranie ruchów samopomocowych. - liczba instytucji i organizacji współdziałających w realizacji programu - liczba udzielonych informacji w ramach prowadzonego telefonu zaufania Realizator Termin realizacji 2012rok

14 14 IV. Realizatorzy i partnerzy Programu Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2012 realizuje Ośrodek Wsparcia-Gminna Świetlica Terapeutyczno Wychowawcza w Środzie Wielkopolskiej. Wykonując zadania Programu Ośrodek ściśle współpracuje z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Za partnerów przy realizacji celów Programu uznaje się w szczególności: 1. Ośrodek Pomocy Społecznej w Środzie Wielkopolskiej, 2. Placówki oświatowe, 3. Instytucje kultury, sportu w tym kluby sportowe, 4. Organizacje pozarządowe, a w szczególności: - Stowarzyszenie Abstynentów Nowe Życie - Środa Wielkopolska ul. Westerplatte 5, - Stowarzyszenie Pomocy Krąg - Nowe Miasto n/wartą, - Stowarzyszenie Pomocy SOS w Środzie Wielkopolskiej, 5. Instytucje powiatowe zapewniające specjalistyczną pomoc mieszkańcom gminy: - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wielkopolskiej, - Publiczna Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza- Ognisko Wychowawcze w Szlachcinie, - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Środa Wielkopolska ul. Żwirki i Wigury 4, 6. Placówki służby zdrowia, a w szczególności NZOZ Przychodnię Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w Środzie Wielkopolskiej, 7. Komendę Powiatową Policji w Środzie Wielkopolskiej. V. Przewidywane efekty realizacji Programu 1. Zwiększenie wiedzy społeczeństwa, w tym w szczególności dzieci i młodzieży na temat uzależnienia od alkoholu i przemocy w rodzinie. 2. Zwiększenie dostępności i rodzin z problemem alkoholowym i przemocą w rodzinie do pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej. 3. Rozwój systemu wsparcia dla dzieci i młodzieży z rodzin szczególnie zagrożonych uzależnieniem od alkoholu i przemocą w rodzinie.

15 15 VI. Finansowanie programu Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2012 finansowany będzie ze środków własnych gminy oraz środków pozyskanych z innych źródeł. VII. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 1. Członkom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zwanej dalej Komisją, przysługuje wynagrodzenie za udział w pracach Komisji, a w szczególności za: 1) udział w posiedzeniach Komisji, których przedmiotem jest: a) realizacja zadań wynikających z niniejszego programu oraz ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, b) udział w kontrolach placówek handlowych i gastronomicznych w zakresie przestrzegania prawa, c) prowadzenie postępowaniach w stosunku do nadużywających alkoholu (w tym w szczególności przygotowanie spraw na posiedzenie, prowadzenie rozmów motywujących do podjęcia leczenia, kierowanie spraw do sądu), 2) prowadzenie indywidualnego poradnictwo dla i rodzin z problemem uzależnienia od alkoholu i przemocy w rodzinie w ramach pełnionego dyżuru zgodnie z harmonogramem ustalonym przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w pkt 1 ustala się w wysokości 120,00zł (stodwadzieścia 00/100złotych). Wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie podpisanego przez Przewodniczącego Komisji zestawienia liczby odbytych posiedzeń i dyżurów wraz z listami obecności, przedłożonego Ośrodkowi Wsparcia Gminnej Świetlicy Terapeutyczno-Wychowawczej w Środzie Wlkp. 3. Członkom Komisji przysługują diety oraz zwrot kosztów przejazdów i noclegów z tytułu wyjazdów na szkolenia, kursy, konferencje lub wyjazdów poza teren gminy związanych z zadaniami realizowanymi przez Komisję na zasadach obowiązujących- przysługujących pracownikowi z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, przy czym udział w szkoleniach i wyjazdach nie uważa się za wykonywanie zadań w rozumieniu pkt 1.