POWIATOWY PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA LATA 2012 2014

Załacznik do Uchwały Nr XV/103/12 Rady Powatu Świeckiego z dnia 1 marca 2012 r. POWIATOWY PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA LATA 2012 2014 Świecie 2012 rok 1

SPIS TREŚCI: I. Wstęp 3 II. Powiązanie programu z dokumentami strategicznymi Powiatu Świeckiego 5 III. Piecza zastępcza analiza statystyczna uwzględniająca zapisy ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej oraz ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 6 IV. Cel Programu 14 V. Zakładane rezultaty programu 20 VI. Coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych dla Powiatu Świeckiego 21 VII. Monitoring i ewaluacja Programu 21 2

I. WSTĘP Podstawą opracowania Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej jest art. 180 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2011 r. Nr 149, poz. 887 ze zm.). Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych to zespół planowanych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji. Wspieranie rodziny jest prowadzone w formie pracy z rodziną oraz pomocy w opiece i wychowaniu dziecka. Rodzina może otrzymać wsparcie poprzez działania instytucji i podmiotów działających na rzecz dziecka i rodziny, placówek wsparcia dziennego i rodzin wspierających. Rodzice niewydolni wychowawczo mogą korzystać ze wsparcia asystenta rodziny. Asystent wspomaga jej członków w oparciu o wspólnie z nim opracowany plan pracy, udziela im pomocy, wspiera ich aktywność, motywuje do działania. Piecza zastępcza jest sprawowana wówczas kiedy brak jest możliwości zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców naturalnych. Wówczas dziecko umieszczane jest w pieczy zastępczej, która jest sprawowana w formie rodzinnej lub instytucjonalnej. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu lub w przypadku doprowadzenia przez Policję w sytuacji natychmiastowego zapewnienia opieki lub na wniosek rodziców. Pracę z rodziną organizuje gmina lub podmiot, któremu gmina zleciła realizację tego zadania. Zatrudnieni w gminach asystenci rodziny maja za zadanie wspieranie i edukowanie rodziców mających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych w oparciu o opracowany we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, plan pracy z rodziną. Ponadto koordynator rodzinnej pieczy zastępczej opracowuje we współpracy z asystentem rodziny i rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka plan pomocy dziecku, który musi być skoordynowany z planem pomocy rodzinie. Jeżeli dziecko zostało umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej asystent rodziny informuje placówkę o prowadzonej pracy z rodziną biologiczną i jej rezultatach oraz współpracuje z wychowawcą w celu opracowania planu pomocy dziecku. Praca z rodziną biologiczną i dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej prowadzona jest w celu powrotu dziecka do rodziny biologicznej. Dziecko trafia do jednej z form pieczy zastępczej, jeżeli istnieje szansa na jego powrót do rodziny biologicznej. Jeżeli okaże się, że nie ma szans na powrót do rodziny naturalnej i zapadnie decyzja sądu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej, dziecko zostaje 3

zgłoszone do procedury adopcyjnej. Takie rozwiązanie daje największe szanse na prawidłowy i stabilny rozwój dziecka. Rodzinne formy pieczy zastępczej są najbardziej zbliżone do naturalnego środowiska, w którym powinno wychowywać się dziecko. Dziecko osierocone lub czasowo pozbawione opieki ze strony rodziców biologicznych przebywając w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka nie jest anonimowe, ma konkretnych stałych opiekunów, ze strony których doświadcza troski i opieki. Zaniedbania rodziców biologicznych nie pozostają jednak bez wpływu na zachowanie dziecka i powstające w związku z tym problemy wychowawcze. Od postawy opiekuna zależy czy problemy wychowawcze występujące u dzieci uda się pokonać. Do każdego dziecka należy podchodzić w sposób indywidualny skupiając się na jego potrzebach. W celu udzielania pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka obejmuje się je opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, który udziela wsparcia w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej. Koordynator realizuje plan pomocy dziecku, który jest skoordynowany z planem pomocy rodzinie biologicznej, zapewnia rodzinie dostęp do pomocy specjalistycznej, w tym np. psychologicznej, udziela wsparcia pełnoletnim wychowankom, zgłasza do ośrodków adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacją prawną. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wyraźnie podzieliła kompetencje między samorząd gminny i powiatowy. Praca z rodziną biologiczną należy do zadań własnych gmin, a organizacją pieczy zastępczej zajmuje się powiat. Zgodnie z ustawą Starosta Świecki wyznaczył na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, a Zarząd Powiatu nadając regulamin organizacyjny utworzył w jego strukturach zespół ds. pieczy zastępczej. Aby lokalny system wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych przynosił pożądane efekty należy położyć szczególny nacisk na profilaktykę oraz pracę z rodziną biologiczną. Umieszczenie dziecka w systemie pieczy zastępczej ma być ostatecznością, po wykorzystaniu przez gminę wszystkich możliwych form wsparcia rodziny naturalnej. Stąd też potrzeba opracowania powiatowego programu rozwoju pieczy zastępczej, który z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań nakreśli kierunki działań w perspektywie 3 letniej, których głównym celem będzie zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach opieki zastępczej, rozwój działań wspomagających i wspierających rodzinną pieczę zastępczą oraz rozwijanie współpracy z właściwymi gminami w celu umożliwienia powrotu dzieci do rodzin naturalnych. 4

II. POWIĄZANIE PROGRAMU Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI POWIATU ŚWIECKIEGO Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest programem operacyjnym w ramach Strategii Rozwoju Powiatu Świeckiego. Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej jest zgodny z Powiatową Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych. W wymienionej strategii Cel operacyjny 2 to Wsparcie Rodzin / Opieka nad dzieckiem i rodziną. Niniejszy dokument jest programem wdrażającym wymieniony cel operacyjny. Program jest zgodny z Kujawsko Pomorskim Programem Wspierania Rodziny. Strategia Rozwoju Powiatu Świeckiego na lata 2007 2013 Program operacyjny Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2007 2013 zastępczych i adopcyjnych Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012 2014 5

III. PIECZA ZASTĘPCZA ANALIZA STATYSTYCZNA UWZGLĘDNIAJĄCA ZAPISY USTAWY Z DNIA 12 MARCA 2004 ROKU O POMOCY SPOŁECZNEJ ORAZ USTAWY Z DNIA 9 CZERWCA 2011 ROKU O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ 3.1 Rodzaje rodzin zastępczych funkcjonujących na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 175, poz.1362 ze zm.) do dnia 31 grudnia 2011 roku 1. Spokrewnione z dzieckiem opiekę nad dzieckiem sprawowali bliscy krewni dziecka (dziadkowie, rodzeństwo, wujostwo). 2. Niespokrewnione z dzieckiem opiekę sprawowały osoby prawnie obce dla dziecka. W takiej rodzinie mogło być umieszczonych w tym samym czasie troje dzieci. 3. Zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze: wielodzietne w takiej rodzinie umieszczało się w tym samym czasie nie mniej niż troje i nie więcej niż sześcioro dzieci. W przypadku konieczności umieszczenia w rodzinie licznego rodzeństwa liczba dzieci w takiej rodzinie zastępczej mogła się zwiększyć, specjalistyczne w takiej rodzinie umieszczało się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z różnymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji. W rodzinie mogło wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż troje dzieci, o charakterze pogotowia rodzinnego w takiej rodzinie umieszczało się nie więcej niż troje dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka, nie dłużej niż na 12 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pobyt dziecka mógł być przedłużony, jednak nie więcej niż o kolejne 3 miesiące. 6

3.2 Rodzinna piecza zastępcza na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej funkcjonująca od 1 stycznia 2012 roku Rodzinna piecza zastępcza to czasowa forma sprawowania opieki nad dzieckiem, która trwa nie dłużej niż do momentu uzyskania przez to dziecko pełnoletności. Jest ustanawiana w sytuacji, kiedy rodzice naturalni nie mogą zapewnić swoim dzieciom opieki i wychowania. Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej może pozostać w niej za zgodą rodziców zastępczych, jednak nie dłużej niż do ukończenia 25 roku życia pod warunkiem, że uczy się w formach wskazanych w ustawie. Formami rodzinnej pieczy zastępczej jest rodzina zastępcza i rodzinny dom dziecka. Formy rodzinnej pieczy zastępczej: 1. Rodzina zastępcza: spokrewniona (tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka), niezawodowa (tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka i może w niej przebywać nie więcej niż 3 dzieci), zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna (tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka i może w niej przebywać nie więcej niż 3 dzieci). W rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcji pogotowia rodzinnego umieszcza się dziecko do czasu unormowania sytuacji dziecka nie dłużej jednak niż na okres 4 m-cy z możliwością przedłużenia do 8 m-cy, 2. Rodzinny dom dziecka (tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim i może w niej przebywać nie więcej niż 8 dzieci), 3. Rodziny pomocowe (sprawują opiekę nad dzieckiem w przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą). 7

3.3 Dane statystyczne Tabela Nr 1: rodzin zastępczych w Powiecie Świeckim w latach 2003 2012* Lp. Forma opieki LATA 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012** R D R D R D R D R D R D R D R D R D R D 1. Rodziny spokrewnione 97 122 97 123 96 120 91 119 99 121 87 106 91 113 102 124 101 127 - - 2. Rodziny niespokrewnione 7 9 8 10 9 11 11 11 8 10 11 15 11 13 13 16 11 14 - - 3. Zawodowe wielodzietne 0 0 0 0 0 0 3 4 1 7 2 15 3 19 3 18 2 13 - - 4. Pogotowie rodzinne 0 0 0 0 0 0 1 5 1 9 1 6 1 9 1 8 1 3 - - Rodzinna piecza zastępcza zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 1. Rodziny spokrewnione - - - - - - - - - - - - - - - - - - 69 82 2. Rodziny niezawodowe - - - - - - - - - - - - - - - - - - 27 39 3. Rodzina zawodowa - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2 11 4 Rodzina zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 3 Łącznie rodziny 104 131 105 133 105 131 106 139 109 147 101 142 106 154 119 166 115 157 99 135 * w tym osoby pełnoletnie pozostające w rodzinie ** wg stanu na 1 stycznia 2012 r. 8

Tabela Nr 2: Zestawienie dotyczące funkcjonowania rodzin zastępczych w 2009 r.*** z uwzględnieniem liczby dzieci, które zostały przyjęte w danym roku. Rodzina zastępcza Rodzin Dzieci rodzin utworzonych w 2009 roku dzieci umieszczonych w rodzinach w 2009 roku z innych powiatów * Razem 106 154 18 33 3 5 7 11 0 2 Tabela Nr 3: Zestawienie dotyczące umieszczania dzieci w rodzinach zastępczych w 2010 r.*** z uwzględnieniem liczby dzieci, które zostały przyjęte w danym roku. dzieci w innych powiatach ** dzieci, które opuściły rodzinę zastępczą Inna Rodzina rodzina Adopcja biologiczna Placówka zastępcza Spokrewniona z dzieckiem 91 113 15 22 2 1 5 1 0 0 Niespokrewnione z dzieckiem 11 13 2 2 1 1 0 0 0 0 Zawodowa wielodzietna 3 19 1 4 0 0 1 7 0 0 Pogotowie rodzinne 1 9 0 5 0 3 1 3 0 2 Rodzina zastępcza Rodzin Dzieci rodzin utworzonych w 2010 roku dzieci umieszczonych w rodzinach w 2010 roku z innych powiatów * dzieci w innych powiatach ** Rodzina biologiczna dzieci, które opuściły rodzinę zastępczą Inna rodzina zastępcza Placówka Spokrewniona z dzieckiem 102 124 19 23 3 0 3 2 - - - Niespokrewnione z dzieckiem 13 16 2 3 2 0 2 - - - - Adopcja Inny powód Zawodowa wielodzietna 3 18 1 7 0 0-3 - - 1 Zmiana miejsca zamieszkania 9

Pogotowie rodzinne 1 8 0 5 0 2 2 3-2 - Razem 119 166 22 38 5 2 7 8-2 1 Tabela Nr 4: Zestawienie dotyczące umieszczania dzieci w rodzinach zastępczych w 2011 r.*** z uwzględnieniem liczby dzieci, które zostały przyjęte w danym roku. Rodzina zastępcza Rodzin Dzieci rodzin utworzonych w 2011 roku dzieci umieszczonych w rodzinach w 2011 roku z innych powiatów * dzieci w innych powiatach ** dzieci, które opuściły rodzinę zastępczą Rodzina biologiczna Inna rodzina zastępcza Placówka Spokrewniona z dzieckiem 101 127 9 14 5 2 3 0 1 0 Niespokrewnione z dzieckiem 11 14 2 2 1 0 0 0 0 1 Zawodowa wielodzietna 2 13 0 0 0 0 0 0 0 0 Pogotowie rodzinne 1 3 0 3 0 0 1 0 0 0 Razem 115 157 11 19 6 2 4 0 1 1 Adopcja * umieszczone w rodzinie zastępczej na terenie powiatu świeckiego ** pochodzące z Powiatu Świeckiego, a umieszczone w rodzinie na terenie innego powiatu *** w tym osoby pełnoletnie pozostające w rodzinie 10

3.4 Instytucjonalna piecza zastępcza Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej instytucjonalna piecza zastępcza sprawowana jest w formie: 1. Placówki opiekuńczo wychowawczej 2. Regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej 3. Interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego Placówki Opiekuńczo Wychowawcze w Powiecie Świeckim Tabela Nr 5: Zestawienie dotyczące funkcjonowania Placówek Opiekuńczo - Wychowawczych Lp. Placówka miejsc skierowań z innych powiatów Rok 2009 Rok 2010 Rok 211 skierowań z Powiatu Świeckiego dzieci z Powiatu Świeckiego* skierowań z innych powiatów skierowań z Powiatu Świeckiego dzieci z Powiatu Świeckiego* skierowań z innych powiatów skierowań z Powiatu Świeckiego dzieci z Powiatu Świeckiego* 1. POWW Dom Dziecka w Bąkowo 42 7 10 28 0 15 26 4 8 22 2. POW Topolno 20 7 0 0 11 0 0 8 0 0 * stan na 31 grudnia 11

Tabela Nr 6: Dzieci przebywające w placówkach opiekuńczo-wychowawczych poza Powiatem Świecki porozumienia Placówka Lata / liczba dzieci 2009 2010 2011 POW we Włocławku 2 2 - POW w Poznaniu - 1 1 POW w Wydrznie - 2 1 Razem 2 5 2 Tabela Nr 7: Wiek dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenie Powiatu Świeckiego w latach 2009 2011 Wiek dziecka w Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Łącznie chwili umieszczenia Poniżej roku 2 6 3 11 Rok 3 2 2 7 2 lata 3 2 0 5 3 lata 4 3 1 8 4 lata 1 4 1 6 5 lat 2 1 0 3 6 lat 3 1 1 5 7 lat 3 4 3 10 8 lat 1 1 3 5 9 lat 3 3 1 7 10 lat 1 2 2 5 11 lat 0 2 0 2 12 lat 5 7 4 16 13 lat 0 2 1 3 14 lat 2 3 2 7 15 lat 2 3 2 7 16 lat 3 3 1 7 17 lat 5 4 0 9 Suma 43 53 27 123 3.5 Wnioski z analizy pieczy zastępczej w Powiecie Świeckim w latach 2009 2011 1. W latach 2009 2011 w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej umieszczono 137 dzieci z terenu Powiatu Świeckiego, z tego 72% umieszczono w rodzinnej pieczy zastępczej, a 28% w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Z ogólnej liczby dzieci poza powiatem umieszczono 10% dzieci. 2. Z ogólnej liczby dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w latach 2009-2011: 1) w 2009 roku w pieczy zastępczej rodzinnej umieszczono 76% (38) dzieci, a w instytucjonalnej 24% (12), 2) w 2010 roku w pieczy zastępczej rodzinnej umieszczono 69% (40) dzieci, a w instytucjonalnej 21% (18), 12

3) w 2011 roku w pieczy zastępczej rodzinnej umieszczono 72% (21) dzieci, a w instytucjonalnej 28% (8). 3. W latach 2003 2007 liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej utrzymywała się na stałym poziomie. W 2008 roku nastąpił znaczny spadek, w stosunku do 2007 roku o ok. 13%. Od 2009 roku zauważalny jest stały wzrost liczby dzieci w rodzinach zastępczych. 4. W latach 2009 2011 średnio rocznie na terenie powiatu powstawało 17 nowych rodzin zastępczych, w których umieszczono średnio rocznie 30 dzieci. Rok 2010 był rokiem rekordowym, ponieważ powstały 22 rodziny zastępcze, w których umieszczono 38 dzieci. 5. Z ogólnej liczby dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie powiatu: 1) w 2009 roku 67% stanowiły dzieci umieszczone w rodzinach spokrewnionych, a 27% dzieci umieszczone w rodzinach zawodowych, 2) w 2010 roku 61% stanowiły dzieci umieszczone w rodzinach spokrewnionych, a 32% w rodzinach zawodowych, 3) w 2011 roku 73% stanowiły dzieci umieszczone w rodzinach spokrewnionych, a 15% w rodzinach zawodowych. 3.6 Dzieci w poszczególnych gminach powiatu, zagrożone umieszczeniem w pieczy Tabela Nr 8: dzieci w poszczególnych gminach powiatu, zagrożonych umieszczeniem w pieczy dane z ośrodków pomocy społecznej powiatu Gmina dzieci Wiek dzieci Świekatowo 3 Poniżej 1 roku 6 Bukowiec 10 2-latków 14 Dragacz 0 3-latków 5 Pruszcz 4 4-latków 4 Świecie 43 5-latków 2 Drzycim 13 6-latków 15 Warlubie 8 7-latków 7 Jeżewo 22 8-latków 5 Osie 3 9-latków 8 Nowe 21 (od 3 do 15 lat) 10-latków 7 11-latków 6 12-latków 13-latków 14 latków 15-latków 16-latków 17-latków 6 4 10 11 5 8 Lniano Brak danych Łącznie 127 Przyczyny umieszczania dzieci: zgon rodzica, niewydolność wychowawcza rodzica, pobyt rodzica w szpitalu, nieletni rodzic, choroba rodzica, alkoholizm, pozostawienie dziecka 13

w szpitalu, przemoc w rodzinie, sieroctwo, porzucenie dziecka, eurosieroctwo, umieszczenie rodzica w zakładzie karnym, Tabela Nr 9: Dzieci umieszczone w pieczy zastępczej z podziałem na gminy wg stanu na 1 stycznia 2012 r. Gmina Ilość dzieci umieszczonych w: Rodzinnej pieczy zastępczej Instytucjonalnej pieczy zastępczej Świecie 59 12 Nowe 11 3 Dragacz 13 3 Warlubie 14 1 Drzycim 1 2 Osie 2 0 Pruszcz 17 0 Bukowiec 13 0 Jeżewo 7 0 Świekatowo 3 0 Lniano 4 2 IV. CELE PROGRAMU Celem głównym programu jest wspieranie rozwoju pieczy zastępczej w Powiecie Świeckim Obszary działań: 1. Promowanie idei rodzinnych form pieczy zastępczej i nabór kandydatów na rodziców zastępczych 2. Rozwój i doskonalenie systemu opieki nad dzieckiem w pieczy zastępczej 3. Utrzymanie poziomu świadczonych usług w zakresie instytucjonalnej pieczy zastępczej 4. Umożliwienie powrotu dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej do środowiska naturalnego 5. Podnoszenie jakości świadczonych usług w zakresie pomocy dziecku i rodzinie. 2. Cele operacyjne (tabela): 14

Cele operacyjne Realizacja celów Realizator/Współrealizator/ Finansowanie Partner Termin realizacji Cel główny Wspieranie rozwoju pieczy zastępczej w Powiecie Świeckim Cel operacyjny 1 Promowanie idei rodzinnych form pieczy zastępczej i nabór kandydatów na rodziców zastępczych 1. Systematyczne informowanie o idei rodzinnych form pieczy zastępczej w celu pozyskiwania kandydatów na rodziny niezawodowe i zawodowe. 2. Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej i niezawodowej 3. Kwalifikowanie i opiniowanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej 4. Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej 5. Inicjatywy integracyjne PCPR, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna, psycholog, pedagog, gminy, media 2012 2014 Środki własne powiatu, środki z budżetu państwa, sponsorzy, EFS WSKAŹNIKI: 1. podjętych inicjatyw, 2. osób pozyskanych w ramach naboru, 3. osób objętych kwalifikacją, liczba wydanych opinii, 4. osób przeszkolonych 5. inicjatyw 15

Cel operacyjny 2 Rozwój i doskonalenie systemu opieki nad dzieckiem w rodzinnej pieczy zastępczej 1. Tworzenie rodzinnych form pieczy zastępczej, a w szczególności zawodowych i niezawodowych rodzin zastępczych. 2. Wzmacnianie psychologiczno - pedagogiczne istniejących rodzin zastępczych poprzez organizowanie profesjonalnych szkoleń i warsztatów. 3. Prowadzenie grupy wsparcia dla rodziców zastępczych prowadzonej przez psychologa w ramach, której następuje: 1) wzajemny kontakt rodzin z terenu całego powiatu PCPR, Powiat, Policja, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna, OPS, pedagodzy szkolni, wychowawcy, psycholog, pedagog, radca prawny Środki własne powiatu, środki z budżetu państwa,, EFS 2) wymiana informacji, doświadczeń i porad 3) przeprowadzenie zajęć i poradnictwa: 2012-2014 podnoszącego kwalifikacje wychowawcze mającego na celu zachowanie i wzmocnienie kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego 4) zapraszanie przedstawicieli instytucji ważnych w procesie ustanawiania rodziny 5) indywidualne konsultacje i porady 6) wsparcie psychologiczne w miejscu zamieszkania zawodowych rodzin zastępczych 7) wsparcie psychologiczne w miejscu zamieszkania spokrewnionych i niezawodowych rodzin zastępczych 4. Zorganizowanie systemu wsparcia w ramach rodzin pomocowych 5. Poradnictwo prawne w szczególności w zakresie prawa rodzinnego 6. Poradnictwo pedagogiczne 7. Wdrażanie innowacyjnych form i metod pracy z rodzinami zastępczymi 8. Tworzenie struktur wspierających rodziny zastępcze (koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej) 9. Finansowanie wynagrodzeń, dodatków i świadczeń, dofinansowań i pozostałych o których mowa w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z uwzględnieniem możliwości finansowych powiatu 16

WSKAŹNIKI: 1. utworzonych rodzin zawodowych i niezawodowych 2. szkoleń i warsztatów 3. zorganizowanych grup wsparcia i liczba osób biorących w nich udział, 4. zajęć podnoszących kwalifikacje wychowawcze, wzmacniających kompetencje oraz przeciwdziałających wypaleniu zawodowemu rodzin zastępczych, 5. zaproszonych specjalistów, 6. udzielonych porad i konsultacji w tym liczba konsultacji w miejscu zamieszkania, 7. rodzin pomocowych, liczba umieszczeń w rodzinach pomocowych 8. rodzin, które zgłosiły się o udzielenie porad prawnych i pedagogicznych 9. nowych form wsparcia, 10. zatrudnionych koordynatorów w tym ponad wymiar wynikający z ustawy, 11. i kwota wypłaconych świadczeń 17

Cel operacyjny 3 Utrzymanie poziomu świadczonych usług w zakresie instytucjonalnej pieczy zastępczej 1. Prowadzenie Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Bąkowie 2. Zlecenie zadania w zakresie prowadzenia Placówki Opiekuńczo Wychowawczej w Topolnie 3. Wprowadzanie innowacyjnych form pracy z dzieckiem i rodziną 4. Wypracowanie skutecznego modelu współpracy z asystentami rodziny w celu opracowania planu pomocy dziecku i powrotu dziecka do rodziny Dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych w uzgodnieniu z Wojewodą Powiatem i PCPR 2012-2014 Środki własne powiatu, środki z budżetu państwa, EFS 5. Stałe monitorowanie zachodzących procesów i podejmowanie inicjatywy w celu wprowadzania zmian w funkcjonowaniu placówek 6. Szkolenie kadr w zakresie wprowadzania nowoczesnych, specjalistycznych i dostosowanych do zachodzących zmian form pracy z dzieckiem i rodziną WSKAŹNIKI: 1. placówek opiekuńczo-wychowawczych świadczących usługi na poziomie obowiązującego standardu 18

Cel operacyjny 4 Umożliwienie powrotu dziecka umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej do środowiska naturalnego 1. Nawiązanie współpracy z asystentami rodziny lub pracownikami socjalnymi ops. 2. Opracowanie przez asystenta rodziny we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej 3. Umożliwienie udzielenia wsparcia psychologiczno- pedagogicznego rodzinom biologicznym, które podjęły współpracę z asystentem rodziny w celu powrotu dziecka do rodziny. PCPR, OPS, kordynatorzy, asystenci rodziny, specjaliści pedagodzy szkolni, 2012-2014 Środki własne powiatu, gminy środki z budżetu państwa, EFS WSKAŹNIKI: 1. opracowanych i realizowanych planów pracy z dzieckiem 2. rodzin biologicznych, które wystąpiły o udzielenie wsparcia Cel operacyjny 5 Podnoszenie jakości świadczonych usług w zakresie pomocy dziecku i rodzinie. 1. Podnoszenie poziomu wiedzy w zakresie problematyki pieczy zastępczej ;poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie 2. Organizowanie spotkań z gminami w celu wypracowania systemu współpracy w zakresie realizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 3. Organizowanie indywidualnych spotkań koordynatorów i asystentów w celu opracowania wspólnych działań w indywidualnych przypadkach 4. Opracowanie przez asystenta rodziny we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej 5. Objęcie koordynatorów poradnictwem, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego PCPR, OPS, kordynatorzy, asystenci rodziny, ROPS, firmy szkoleniowe 2012-2014 Środki własne powiatu, środki z budżetu państwa, EFS 19

WSKAŹNIKI: 1. szkoleń finansowanych ze środków powiatu, liczba własnych inicjatyw pracowników w zakresie samokształcenia, 2. spotkań z gminami 3. indywidualnych spotkań koordynatorów i asystentów ofert skierowanych do koordynatorów w zakresie poradnictwa V. ZAKŁADANE REZULTATY PROGRAMU Osiągnięcie rezultatu Zapewnienie opieki dzieciom niepełnosprawnym (w tym noworodkom) w zawodowych rodzinach zastępczych. Rozwój rodzinnych form pieczy zastępczej, a w szczególności wzrost ilości rodzin zawodowych i niezawodowych. Objecie wsparciem funkcjonujących rodzinnych form pieczy zastępczej działania profilaktyczne i działania zaradcze. Wzrost ilości dzieci powracających do rodzin biologicznych Zagrożenia w osiągnięciu rezultatu Do chwili obecnej brak kandydatów do prowadzenia specjalistycznych zawodowych rodzin zastępczych. Zbyt mała liczba kandydatów na rodziców zastępczych lub ich brak. Brak współudziału w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej. Odmowa udziału w organizowanych działaniach profilaktycznych. Odmowa współpracy rodziców biologicznych z asystentem rodziny. 20

VI. COROCZNY LIMIT RODZIN ZASTĘPCZYCH ZAWODOWYCH DLA POWIATU ŚWIECKIEGO 1. Rodzina zastępcza zawodowa powstaje poprzez podpisanie umowy ze Starostą. 1) Obligatoryjnie (w ramach limitu) w przypadku wniosku rodziny zastępczej niezawodowej, która: a) spełnia warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, b) posiada opinię koordynatora, c) posiada co najmniej 3 letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka. 2) Fakultatywnie (w ramach limitu), w przypadku wniosku rodziny zastępczej niezawodowej, która: a) spełnia warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej b) posiada opinię koordynatora. Tabela Nr 10: Przedstawiająca zakładany limit rodzin zastępczych zawodowych na lata 2012 2014 Lp. Rok rodzin* 1. 2012 1 2. 2013 1 3. 2014 1 * W ramach umowy o przekształcenie maksymalna liczba dzieci, które będą umieszczone w danej rodzinie wynosi 3. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej ilości dzieci. VII. MONITORING PROGRAMU Monitorowanie Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Świeckim na lata 2012 2014 odbywać się będzie na podstawie corocznej sprawozdawczości z realizowanych celów. Informacje te przedkładane będą Zarządowi Powiatu w corocznym sprawozdaniu z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Świeciu oraz Staroście i Radzie Powiatu w sprawozdaniu z efektów pracy. 21

Zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej będzie przedkładał Zarządowi Powiatu Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie wraz ze złożonym projektem budżetu. Program ma charakter otwarty i będzie podlegał zmianom w zależności od pojawiających się potrzeb. 22