Program LIFE 2014-2020 Informacje ogólne



Podobne dokumenty
Program LIFE Wsparcie dla projektów w zakresie ochrony środowiska i klimatu

Program LIFE. Rola NFOŚiGW. Współfinansowanie krajowe. Norman Czarnecki Wydział ds. Programu LIFE

Zasady ogólne LIFE 2015

Wprowadzenie do Programu LIFE

Program LIFE+ na rzecz rozwoju innowacji w ochronie środowiskowych. Radosław Domagała Wydział ds. Funduszy UE NFOŚiGW

Program L I F E. Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o. Norman Czarnecki Wydział LIFE NFOŚiGW r.

FORMULARZ WNIOSKU Marta Wronka

MoŜliwości finansowania ze środków LIFE+ projektów słuŝących duŝym drapieŝnikom.

Jak przygotować dobry wniosek LIFE?

FINANSOWANIE ZE ŚRODKÓW UNIJNYCH ZWALCZANIE GATUNKÓW INWAZYJNYCH. 14 października 2015 r.

Instrument finansowy LIFE+ na rzecz innowacji w ochronie środowisku. Radosław Domagała Wydział ds. projektów UE NFOŚiGW

Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska

Obszary tematyczne LIFE 2015

Załącznik do uchwały nr 56/2017, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 10 lipca 2017 r.

Program priorytetowy NFOŚiGW Współfinansowanie programu LIFE

Toruń, r. Środa z Funduszami dla podmiotów działających w zakresie ochrony kultury i zasobów przyrodniczych

PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

Finansowanie ochrony środowiska oraz OZE w perspektywie finansowej

Załącznik do uchwały nr 72/2014, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 27 czerwca 2014 r.

Inwestycje środowiskowe w perspektywie wybór obszarów finansowania

NFOŚiGW na rzecz transformacji niskoemisyjnej

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEH - MAPA DOTACJI

Zasady udzielania dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku

inwestowanie w działania na rzecz klimatu inwestowanie w program LIFE

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

Regionalny Program Operacyjny Warmia i Mazury na lata Szansą dla zrównoważonego rozwoju regionu

Dziedzictwo kulturowe i zasoby naturalne w programach Interreg

FINANSOWANIE PROJEKTÓW ENERGETYCZNYCH Z PROGRAMÓW EUROPEJSKIEJ WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ

Program LIFE. Współfinansowanie programu LIFE

Polityka innowacyjna Województwa Mazowieckiego

i V priorytetu PO IiŚ

NATURA przyciąga pieniądze - doświadczenia Polski

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej filarem systemu finansowania ochrony środowiska w Polsce

PRZECIWDZIAŁANIE I ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU

Szkolenie w komponencie GOSPODARKA WODNA. WFOŚiGW w Zielonej Górze październik, 2015 r.

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH PLANOWANYCH DO DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA IGOSPODARKI WODNEJ W KATOWICACH

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata (RPO WiM )

Fundusze unijne dla odnawialnych źródeł energii w nowej perspektywie finansowej. Warszawa, 3 kwietnia 2013 r.

Connecting and Accelerating

Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w systemie finansowania zadań proekologicznych w Polsce. Kołobrzeg, 9 grudnia 2013 roku

FORMULARZ WNIOSKU Część finansowa Radosław Domagała

WYNIK OCENY MERYTORYCZNEJ WNIOSKU O DOFINANSOWANIE W RAMACH RPOWS

Program ochrony środowiska Gmina Ujazd str. 1 SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska.

, Łódź. Szkolenie z zakresu krajowych Programów Operacyjnych na lata

Środowisko w polityce spójności Spotkanie plenarne uczestników sieci Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju 8-9 grudnia 2011 r.

Warunki naboru Edukacja Ekologiczna 2015 r. (rodzaj przedsięwzięcia)

Część finansowa. Radosław Domagała. Wydział ds. Programu LIFE Departament Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej. Warszawa, r.

Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach

Transnarodowy Program InterregEuropa Środkowa

Spotkanie konsultacyjne na temat Listy przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Katowicach na 2017 rok

Dostępne środki i programy unijne przeznaczone na realizację przedsięwzięć pro-energetycznych w nowym okresie programowania aktualizacja

Plany gospodarki niskoemisyjnej

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ochrona przyrody i krajobrazu

Wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Lublin, r.

Przygotowania do nowej perspektywy w zakresie finansowania projektów środowiskowych RPO WZ.

Możliwości finansowania zadań inwestycyjnych z zakresu gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi

Wsparcie dla przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata

Tematyczna giełda współpracy: Ochrona środowiska na polsko-saksońskim pograniczu.

Możliwości finansowania działań na obszarach Natura 2000 z instrumentu finansowego LIFE+

NORWESKI MECHANIZM FINASOWY

Organizacje ekologiczne wobec Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata

PROW na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W RZESZOWIE NA 2019 ROK

Stan prac nad założeniami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Możliwości i efekty finansowania edukacji leśnej

Racjonalna gospodarka odpadami w ofercie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

UCHWAŁA Nr 1677/19 ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO z dnia 12 września 2019 roku

L I S T A PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH DO DOFINANSOWANIA PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH w 2016 ROKU

WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE

Przewodnik dla beneficjenta

POIŚ KWESTIE KLUCZOWE Z PUNKTU WIDZENIA KE

Solsum: Dofinansowanie na OZE

Nowa perspektywa finansowa ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb sektora ciepłownictwa w obszarze B+R+I. Iwona Wendel, Podsekretarz Stanu w MIiR

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Działanie 4.5. Cel szczegółowy

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Finansowanie gospodarki odpadami. Finansowanie gospodarki odpadami

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 837/15 Zarządu Województwa Świętokrzyskiego z dnia 10 listopada 2015 roku.

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 837/15 Zarządu Województwa Świętokrzyskiego z dnia 10 listopada 2015 roku.

Marek Sawicki Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Regionalny Program Operacyjny woj. Wielkopolskiego Stanowisko Pozarządowych Organizacji Ekologicznych

Miasta w polityce spójności Negocjacje międzyinstytucjonalne. Jan Olbrycht Poseł do Parlamentu Europejskiego

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, r.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Warunki I konkursu wniosków w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna w 2013 r.

Ochrona przyrody w regionalnych programach operacyjnych rodzaje projektów w i możliwo

Propozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata Stanowisko Organizacji Pozarządowych

Zielona infrastruktura w Polsce. Anna Liro Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska


Możliwości finansowania zadań inwestycyjnych z zakresu gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi

OCHRONA ATMOSFERY. WFOŚiGW w Zielonej Górze wrzesień, 2015 r.

Posiedzenie Konwentu Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów w dniu 4 października 2013 roku

PROGRAM PRIORYTETOWY

Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy dla organizacji pozarządowych

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno Społecznego i Komitetu Regionów Nasza polisa na życie, nasze

Ogółem EFRR ,00. Zarząd Województwa Świętokrzyskiego

PROSUMENT finansowanie energetyki rozproszonej doświadczenia wdrażania projektu Jacek Chrzanowski Prezes Zarządu WFOŚiGW w Szczecinie

DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH

Finansowanie modernizacji i rozwoju systemów ciepłowniczych

Transkrypt:

Program LIFE 2014-2020 Informacje ogólne Ireneusz Mirowski Wydział ds. Współpracy Międzynarodowej i Programu LIFE NFOŚiGW

LIFE WCZORAJ LIFE DZIŚ LIFE+ 2007-2013 1402 projektów Polska 63 projekty LIFE 1992-2013 4171 projektów Polska 7 projektów LIFE 2014-2020 Polska 3 projekty (+ 5 rewizja) LIFE+ I komponent-przyroda i różnorodność biologiczna II komponent-polityka i zarządzanie w zakresie środowiska III komponent-informacja i komunikacja LIFE 1. podprogram na rzecz środowiska 2. podprogram na rzecz klimatu

POCZĄTEK PROGRAMU LIFE Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1293/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE) DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 19 marca 2014 r. w sprawie przyjęcia wieloletniego programu prac na lata 2014 2017 dla programu LIFE (tekst mający znaczenie dla EOG) (2014/203/UE)

CELE PROGRAMU LIFE wspomaganie zmian wspierających efektywne wykorzystanie zasobów naturalnych oraz zmian w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, odpornej na zmianę klimatu, a także działań na rzecz ochrony oraz poprawy jakości środowiska, zatrzymania i odwracania procesu utraty różnorodności biologicznej, w tym wspieranie sieci Natura 2000 oraz przeciwdziałanie degradacji ekosystemów, poprawa rozwoju, wprowadzania i realizacji polityki oraz przepisów prawnych Unii w zakresie środowiska i klimatu; podejmowania działań katalizujących, promujących, integrujących oraz włączających kwestie dotyczące środowiska i klimatu do głównego nurtu innych unijnych uregulowań oraz działań sektora publicznego i prywatnego, wspieranie lepszego zarządzania w zakresie środowiska i klimatu na wszystkich poziomach, w tym działań na rzecz większego zaangażowania społecznego, a także wspomagających podmioty regionalne i lokalne, wspieranie wdrożenia 7 unijnego programu działań w zakresie środowiska naturalnego w rozumieniu art. 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 1293/2013

Program LIFE 2014-2020 Podprogram na rzecz środowiska Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami Podprogram na rzecz klimatu Ograniczenie wpływu człowieka na klimat (Łagodzenie zmian klimatu) Przyroda i różnorodność biologiczna Dostosowywanie się do skutków zmian klimatu Zarządzanie i informowanie w zakresie środowiska Zarządzanie i informowanie w zakresie klimatu

PODPROGRAM NA RZECZ ŚRODOWISKA 2015 1.1 Obszar priorytetowy: Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami priorytety tematyczne / tematy projektów (projecttopics) w zakresie: (a) wody, w tym środowiska morskiego (4 / 13) (b) odpadów (2 / 5) (c) efektywnego gospodarowania zasobami, w tym glebąi lasami, oraz ekologicznej i obiegowej gospodarki (3 / 12) (d) środowiska i zdrowia, w tym chemikaliów ihałasu (3 / 5) (e) jakości powietrza i emisji, w tym środowiska miejskiego (3 / 6) 1.2 Obszar priorytetowy: Przyroda i różnorodność biologiczna (tematy projektów: 6 przyroda / 5 różnorodność biologiczna) 1.3 Obszar priorytetowy: Zarządzanie i informowanie w zakresie środowiska (a) kampanie informacyjne, komunikacyjne i zwiększające poziom świadomości zgodnie z priorytetami 7. programu działań w zakresie środowiska (tematy projektów: 27) (b) działania wspierające skuteczny proces kontroli, a także środki wspierania zgodności w odniesieniu do przepisów Unii w dziedzinie środowiska, oraz wsparcie systemów i narzędzi informacyjnych dotyczących wdrażania prawa Unii w dziedzinie środowiska (tematy projektów: 8)

PODPROGRAM NA RZECZ KLIMATU 2015 2.1 Obszar priorytetowy: Ograniczenie wpływu człowieka na klimat (priorytety 2015: 3; przemysł energochłonny; odbudowa warstwy ozonowej; użytkowanie gruntu, zmiana użytkowania gruntu i leśnictwo) 2.2 Obszar priorytetowy: Dostosowywanie się do skutków zmian klimatu (priorytety 2015: opisowe) 2.3 Obszar priorytetowy: Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu (priorytety 2015: 5 opisowe) Priorytety klimatyczne ogłaszane co roku wraz z naborem KE!

PODPROGRAM NA RZECZ ŚRODOWISKA 2015 Tematy projektów dotyczące wody, w tym środowiska morskiego 1.1 Obszar priorytetowy: Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami 1. Planowanie i utworzenie na obszarach miejskich i wiejskich środków naturalnej retencji wody, które zwiększają infiltrację, magazynowanie wody oraz usuwają zanieczyszczenia przez procesy naturalne lub podobne do naturalnych, przez co przyczyniają się do osiągnięcia celów ramowej dyrektywy wodnej i dyrektywy powodziowej oraz zarządzania ryzykiem wystąpienia suszy w regionach ubogich w wodę. ( ) 7. projekty wdrażające środki na rzecz oszczędzania wody w celu zmniejszenia ilościowych i jakościowych presji na jednolite części wód w deficytowych zbiornikach wodnych na podstawie modeli hydroekonomicznych.

PODPROGRAM NA RZECZ ŚRODOWISKA 2015 cd. Zarządzanie obszarami morskimi i strefą przybrzeżną 1. Projekty, w których opracowuje się narzędzia, technologie i praktyki zapewniające zrównoważonośćdziałalności gospodarczych związanych ze środowiskiem morskim, w tym w stosownych przypadkach przez ograniczanie presji działalności gospodarczej na środowisko morskie i włączenie zrównoważoności zasobów morskich do sektorów gospodarki morskiej ze szczególnym uwzględnieniem hałasu podmorskiego, fizycznego uszkodzenia dna morskiego i skutków górnictwa głębokomorskiego oraz akwakultury. Przewiduje się, że projekty te będą obejmowały opracowanie planów zarządzania, które będą miały na celu ograniczenie wpływów działalności gospodarczej na środowisko. 2. Projekty mające na celu zapobieganie powstawaniu odpadów morskich lub zanieczyszczeń mikrobiologicznych oraz ich ograniczanie, ukierunkowane na źródła odpadów morskich i zanieczyszczeń mikrobiologicznych. 3. Projekty wspierające synergie między zintegrowanym zarządzaniem strefą przybrzeżną a planowaniem przestrzennym obszarów morskich, wykazujące wartość dodaną koordynowania zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną i planowania przestrzennego obszarów morskich w nowych kontekstach morskich, wspierające konkretne wdrażanie strategii na rzecz basenu morskiego, w tym wdrażanie właściwych przepisów UE, lub łączące zintegrowane zarządzanie strefą przybrzeżną i planowanie przestrzenne obszarów morskich z procedurami związanymi z wyznaczeniem morskich obszarów chronionych lub obszarów Natura 2000 i zarządzaniem nimi.

PODPROGRAM NA RZECZ ŚRODOWISKA

PODPROGRAM NA RZECZ ŚRODOWISKA EWD EWD EWD EWD

TYPY PROJEKTÓW LIFE Podprogram LIFE Obszar priorytetowy Dopuszczalne typy projektów Środowisko Klimat Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami Przyroda i różnorodność biologiczna Zarządzanie i informowanie w zakresie środowiska Ograniczenie wpływu człowieka na klimat Dostosowywanie się do skutków zmian klimatu Zarządzanie i informowanie w zakresie klimatu Projekty demonstracyjne i pilotażowe Projekty dotyczące najlepszych praktyk, demonstracyjne i pilotażowe Projekty informacyjne,dotyczące zwiększania świadomości i rozpowszechniania informacji Projekty dotyczące najlepszych praktyk, demonstracyjne i pilotażowe Projekty dotyczące najlepszych praktyk, demonstracyjne i pilotażowe Projekty informacyjne,dotyczące zwiększania świadomości i rozpowszechniania informacji

TYPY PROJEKTÓW LIFE projekty pilotażowe oznaczają projekty, w których zastosowana zostaje technika lub metoda nigdzie wcześniej niestosowana lub nietestowana, zapewniająca potencjalne korzyści dla środowiska lub klimatu w porównaniu z istniejącymi najlepszymi praktykami, i która może zostać następnie zastosowana w podobnych sytuacjach na szerszą skalę projekty demonstracyjne oznaczają projekty polegające na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metodyk lub podejść, które są nowe lub nieznane w określonym kontekście projektu, takim jak kontekst geograficzny, ekologiczny, społeczno-ekonomiczny, a które mogłyby być zastosowane w innym miejscu w podobnych okolicznościach projekty dotyczące najlepszych praktyk oznaczają projekty, które stosują odpowiednie, efektywne pod względem kosztów i nowoczesne techniki, metody i podejścia, biorąc pod uwagę szczególny kontekst projektu projekty informacyjne, dotyczące zwiększenia świadomości i rozpowszechniania informacji projekty, mające na celu wspieranie komunikacji, rozpowszechniania informacji i zwiększania poziomu świadomości w zakresie podprogramów działań na rzecz środowiska i klimatu

WIELOLETNI PROGRAM PRAC 2014-2017 WAŻNE!!! europejska wartość dodana możliwość transferu i replikacji wyników projektu długoterminowa trwałość wyników projektu wskaźniki oddziaływania (rezultatu)

WIELOLETNI PROGRAM PRAC 2014-2017 WAŻNE!!! europejska wartość dodana Każdy projekt powinien wykazać europejską wartość dodaną w zakresie: celu możliwości replikacji wyników projektu możliwości transferu wyników projektu międzynarodowego charakteru (transgraniczność) 50 pkt!!! / 100 pkt

WIELOLETNI PROGRAM PRAC 2014-2017 WAŻNE!!! możliwość transferu i replikacji wyników projektu Wykraczanie poza upowszechnienie wyników projektów oraz dzielenie się wiedzą (net-working) Przewidzenie w ramach projektu działań mających na celu ułatwienie transferu i/lub powielania wyników poza projekt, w tym do innych sektorów, regionów, krajów

WIELOLETNI PROGRAM PRAC 2014-2017 WAŻNE!!! długoterminowa trwałość wyników projektu Trwałość przewidywanych rezultatów projektów powinna być przedstawiona już we wniosku Potencjał wykorzystania rezultatów projektu po jego zakończeniu Szczególnie ważne dla kryterium wyboru 1 Spójność techniczna i jakość (ocena techniczna) 20 pkt!!! / 100 pkt

WAŻNE!!! WIELOLETNI PROGRAM PRAC 2014-2017 wskaźniki oddziaływania (rezultatu) W Programie LIFE w perspektywie 2014-2020 ważne są wskaźniki odziaływania projektów do pomiaru oddziaływania poszczególnych projektów Każdy projekt powinien sprawozdawać się z kluczowych wskaźników w trakcie oraz po zakończeniu projektu Wskaźniki socjo-ekonomiczne są obowiązkowe dla wszystkich projektów!

eproposal Tradycyjne wnioski LIFE składane jedynie poprzez eproposal!!!

Wnioskodawca Instytucja Krajowa NFOŚiGW Agencja Wykonawcza KE (ESAME) ocena formalna ocena merytoryczna Krajowy Punkt Kontaktowy współfinansowanie decyzja o współfinansowaniu płatności, sprawozdawczość

Program LIFE 2014-2020 Zasady finansowania Ireneusz Mirowski Wydział ds. Współpracy Międzynarodowej i Programu LIFE NFOŚiGW

finansowanie LIFE LIFE+ LIFE Typ projektu 2007-2013 (w zakresie projektów analogicznych tematycznie) I WPP (2014-2017) II WPP (2018-2020) Projekty tradycyjne podprogramu na rzecz środowiska 50% 60% 50% w tym dotyczące gatunków i siedlisk priorytetowych 75% 75% 75% Projekty tradycyjne podprogramu na rzecz klimatu 50% 60 % 55 % Projekty zintegrowane, projekty przygotowawcze brak 60 % Budowanie potencjału (projekty typu capacity building ) brak 100 %

ZAANGAŻOWANI W PROJEKT Program LIFE może finansować podmioty publiczne i prywatne art. 23 Rozporządzenia ws. LIFE Każdy podmiot zarejestrowany na terytorium Wspólnoty Europejskiej podmioty publiczne podmioty prywatne o charakterze komercyjnym podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym(w tym organizacje pozarządowe) Beneficjant koordynujący Współbeneficjent (-ci) Współfinansujący Podwykonawca (-cy)

ZAANGAŻOWANI W PROJEKT Program LIFE może finansować podmioty publiczne i prywatne art. 23 Rozporządzenia ws. LIFE Każdy podmiot zarejestrowany na terytorium Wspólnoty Europejskiej podmioty publiczne podmioty prywatne o charakterze komercyjnym podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym(w tym organizacje pozarządowe) Beneficjant koordynujący Współbeneficjent (-ci) Współfinansujący Podwykonawca (-cy)

ZASADY FINANSOWANIA LIFE Wypłaty dotacji KE: 70% (zaliczka) 30% (płatność końcowa) -< 24 miesiące, < 300 000 euro z KE 30% (zaliczka) / 40% (płatność pośrednia) / 30% (płatność końcowa) 30% (zaliczka) /20% x 2 (płatności pośrednie) /30% (płatność końcowa) > 48 miesiące, > 4 000 000 euro z KE Koszty Wsparcia zewnętrznego zawierającego koszty prac zlecanych na zewnątrz oraz wynajmu sprzętu lub infrastruktury nie powinny przekroczyć 35%całkowitego budżetu projektu

ZASADY FINANSOWANIA LIFE Kwalifikowalność kosztów zakupu Dóbr trwałych Do współfinansowania kwalifikują się jedynie koszty związane z amortyzacją dóbr trwałych w trakcie realizacji projektu(pkt II.19.2(c) of General Conditions) Maksymalny poziom odpisów amortyzacyjnych: Infrastruktura 25% rzeczywistego kosztu nabycia Wyposażenie(urządzenia) 50% kosztu rzeczywistego zakupu WYJĄTKI: koszty wykonania prototypów, w przypadku LIFE Przyroda i różnorodność biologiczna wydatki poniesione na dobra trwałe przez podmioty publiczne lub podmioty prywatne niekomercyjne, uważa się za kwalifikowane w całości PROTOTYP- możliwość komercyjnego wykorzystania po zakończeniu projektu!

ZASADY FINANSOWANIA LIFE Wkład własny: > 102% kosztu wynagrodzeń pracowników publicznych Stawka dzienna wynagrodzeń Obejmuje tylko dni robocze - ok. 215 dni/roku (Wynagrodzenie roczne / 215 dni) Brak możliwości finansowania dużej infrastruktury Przyroda i Różnorodność biologiczna: > 25 % budżetu przeznaczone na konkretne działania ochronne Overhead(koszty ogólne): koszty ogólne są kwalifikowalne dla finansowania stawką ryczałtową do maksymalnej wysokości 7% całkowitej kwoty faktycznie poniesionych kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich, z wyłączeniem kosztów zakupu/dzierżawy gruntów. Nie muszą one być poparte dokumentami księgowymi. Są one kwalifikowalne jako koszty pośrednie, które mają pokryć ogólne koszty pośrednie potrzebne do zatrudnienia, zarządzania, przysposobienia i wsparcia, bezpośrednio lub pośrednio, personelu pracującego przy projekcie

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW LIFE+/LIFE 22 000 20 000 18 000 19 991 LIFE+ LIFE 16 366 tys. EURO 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 8 470 13 890 9 811 13 975 14 641 9915 5737 6451? 2 000 0 1 077 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

REALIZOWANE PROJEKTY LIFE+/LIFE 67 projektów LIFE+ LIFE (2014) Przyroda i różnorodność biologiczna 37 Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami 1 Ochrona środowiska i zarządzanie zasobami 17 Dostosowanie się do skutków zmian klimatu 1 Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska 10 Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu 1 + 5 projektów -nabór KE 2015

BUDŻET PROJEKTÓW LIFE+/LIFE całkowity koszt [PLN] kwota dofinansowania ze środków KE [EUR] kwota dofinansowania ze środków NFOŚiGW [PLN] Przyroda i różnorodność biologiczna 37 429 686 755 57 239 596 57 239 596 LIFE+ LIFE (2014) Ochrona środowiska izarządzanie zasobami Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami Dostosowanie się do skutków zmian klimatu Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu 17 121284857 13964924 13964924 10 67545757 8290098 8290098 1 18495596 2628123 2733836 1 24306659 2933976 6494305 1 6180343 888540 1847803 SUMA 667499 967 85 945 230 270 218 408

BENEFICJENCI PROJEKTÓW LIFE+/LIFE (beneficjenci koordynujący) Parki Krajobrazowe 3 Lasy Państwowe 5 Przedsiębiorstwa Samorządy 6 6 Państwowe jednostki budżetowe 8 Parki Narodowe 9 Uniwersytety/Instytuty 13 Organizacje pozarządowe 19 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 + współbeneficjenci

[NAZWA KATEGORII ] [PROCENT OWE] [NAZWA KATEGORII ] [PROCENT OWE] Alokacja 2014-2017 Podprogram na rzecz środowiska kwota wykorzystana [tys. EURO] kwota do wykorzystania [tys. EURO] 2014 3 120 2015 5737 [NAZWA KATEGORII ] [PROCENT OWE] 2016-2017 42 191

[NAZWA KATEGORII ] [PROCENT OWE] [NAZWA KATEGORII ] [PROCENT OWE] Alokacja 2014-2017 Podprogram na rzecz środowiska kwota wykorzystana [tys. EURO] kwota do wykorzystania [tys. EURO] 2014 3 120 2015 5737 [NAZWA KATEGORII ] [PROCENT OWE] 2016-2017 42 191

Nabór 2014 - projekty pozytywnie ocenione przez KE lp. Wnioskodawca nazwa przedsięwzięcia punkty przyznane przez KE 1 Miasto Radom 2 Fundacja WWF 3 Flukar sp. z o. o. Adaptacja do zmian klimatu poprze zrównoważoną gospodarkę wodną w przestrzeni miejskiej Radomia Wdrażanie Zrównoważonego Rozwoju na podstawie Odpowiedzialnej Społecznie Transformacji (WZROST) Proekologiczna instalacja pilotażowa do produkcji emulsji asfaltowych modyfikowanych nanostrukturami z polimerów odpadowych 69/CLIM 83/CLIM 77/ENV 4 "Poltegor-Instytut" Instytut Górnictwa Odkrywkowego Opracowanie technologii retencjonowaniai rekomendacji wód rzecznych w chronionych strukturach wodonośnych 72/ENV 5 Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona cietrzewia jako gatunku parasolowego cennych jako gatunku parasolowego cennych przyrodniczo siedlisk Torfowisk Orawsko - Nowatorskich 70/NAT 6 Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona bociana białego w dolinie Narwi i Biebrzy 67/NAT 7 RDOŚ Opole Ochrona wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000 66/NAT 8 DGLP Ochrona dąbrów świetlistych(*910) w Polsce 65/NAT 9 Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne(LTO) Ochrona gniewosza Coronellaaustricai żółwia błotnego Emysorbicularisna Lubelszczyźnie 65/NAT

Nabór 2014 -projekty pozytywnie ocenione przez KE i efekt powtórnej aplikacji do KE w naborze 2015 lp. Wnioskodawca nazwa przedsięwzięcia punkty przyznane przez KE 1 Miasto Radom 2 Fundacja WWF 3 Flukar sp. z o. o. Adaptacja do zmian klimatu poprze zrównoważoną gospodarkę wodną w przestrzeni miejskiej Radomia Wdrażanie Zrównoważonego Rozwoju na podstawie Odpowiedzialnej Społecznie Transformacji (WZROST) Proekologiczna instalacja pilotażowa do produkcji emulsji asfaltowych modyfikowanych nanostrukturami z polimerów odpadowych 69/CLIM 83/CLIM 77/ENV 4 "Poltegor-Instytut" Instytut Górnictwa Odkrywkowego Opracowanie technologii retencjonowaniai rekomendacji wód rzecznych w chronionych strukturach wodonośnych 72/ENV 54/ENV 5 Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona cietrzewia jako gatunku parasolowego cennych jako gatunku parasolowego cennych przyrodniczo siedlisk Torfowisk Orawsko - Nowatorskich 70/NAT 85/NAT 6 Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona bociana białego w dolinie Narwi i Biebrzy 67/NAT 75/NAT 7 RDOŚ Opole Ochrona wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000 66/NAT 67/NAT 8 DGLP Ochrona dąbrów świetlistych(*910) w Polsce 65/NAT 62/NAT 9 Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne(LTO) Ochrona gniewosza Coronellaaustricai żółwia błotnego Emysorbicularisna Lubelszczyźnie 65/NAT -

Nabór 2015 - projekty pozytywnie ocenione przez KE lp. Wnioskodawca nazwa przedsięwzięcia punkty przyznane przez KE 1 Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona cietrzewia jako gatunku parasolowego cennych siedlisk przyrodniczych Torfowisk Orawsko-Nowatorskich 85/NAT 2 Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona bociana białego w dolinach rzecznych wschodniej Polski 75/NAT 3 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Ochrona rybołowa Pandionhaliaetusna wybranych obszarach SPA Natura 2000 w Polsce 74/NAT 4 Fundacja Ekorozwoju Drzewa dla zielonej infrastruktury Europy 71/GIE 5 GDOŚ Masz prawo do skutecznej ochrony przyrody 68/GIE 6 Klub Przyrodników (projekt międzynarodowy) Ograniczenie emisji CO2 poprzez renaturyzacjętorfowisk na Nizinie Wschodnio i Środkowoeuropejskiej 70/CCM 7 Fundacja Przyroda i Człowiek Poprawa stanu cennych gatunków i siedlisk Natura 2000 południowej Polski wymagających ochrony czynnej 72/NAT 8 RDOŚ Opole Ochrona wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000 67/NAT 9 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Czynna ochrona cietrzewia na terenach Lasów Państwowych w Polsce 66/NAT 10 Fundacja Wspierania Ekologii ECO FOR LIFE Pilotaż, kompaktowego, innowacyjnego wiatrowego zespołu prądotwórczego "Urban Wind Power Station" w przestrzeni zurbanizowanej 60/CCM

Nabór 2015 - projekty pozytywnie ocenione przez KE lp. Wnioskodawca nazwa przedsięwzięcia punkty przyznane przez KE 1 Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona cietrzewia jako gatunku parasolowego cennych siedlisk przyrodniczych Torfowisk Orawsko-Nowatorskich 85/NAT 2 Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona bociana białego w dolinach rzecznych wschodniej Polski 75/NAT 3 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Ochrona rybołowa Pandionhaliaetusna wybranych obszarach SPA Natura 2000 w Polsce 74/NAT 4 Fundacja Ekorozwoju Drzewa dla zielonej infrastruktury Europy 71/GIE 5 GDOŚ Masz prawo do skutecznej ochrony przyrody 68/GIE 6 7 Klub Przyrodników (projekt międzynarodowy) Fundacja Przyroda i Człowiek Ograniczenie emisji CO2 poprzez renaturyzacjętorfowisk na Nizinie Wschodnio i Środkowoeuropejskiej Poprawa stanu cennych gatunków i siedlisk Natura 2000 południowej Polski wymagających ochrony czynnej 70/CCM 72/NAT 8 RDOŚ Opole Ochrona wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000 67/NAT 9 10 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Fundacja Wspierania Ekologii ECO FOR LIFE nabór 2015 minimum punktowe Environment and Resource Efficiency (ENV) 69 Nature and Biodiversity (NAT) 73 Governance and Information Environment (GIE) 68 Climate Change Mitigation(CCM) 68 Climate Change Adaptation (CCA) 56 Czynna ochrona cietrzewia na terenach Lasów Państwowych w Polsce Governance and Information Climate Change (GIC) 60 Pilotaż, kompaktowego, innowacyjnego wiatrowego zespołu prądotwórczego "Urban Wind Power Station" w przestrzeni zurbanizowanej 66/NAT 60/CCM

Nabór 2015 - projekty pozytywnie ocenione przez KE lp. Wnioskodawca nazwa przedsięwzięcia punkty przyznane przez KE 1 Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona cietrzewia jako gatunku parasolowego cennych siedlisk przyrodniczych Torfowisk Orawsko-Nowatorskich 85/NAT 2 Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Ochrona bociana białego w dolinach rzecznych wschodniej Polski 75/NAT 3 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Ochrona rybołowa Pandionhaliaetusna wybranych obszarach SPA Natura 2000 w Polsce 74/NAT 4 Fundacja Ekorozwoju Drzewa dla zielonej infrastruktury Europy 71/GIE 5 GDOŚ Masz prawo do skutecznej ochrony przyrody 68/GIE 6 7 Klub Przyrodników (projekt międzynarodowy) Fundacja Przyroda i Człowiek Ograniczenie emisji CO2 poprzez renaturyzacjętorfowisk na Nizinie Wschodnio i Środkowoeuropejskiej Poprawa stanu cennych gatunków i siedlisk Natura 2000 południowej Polski wymagających ochrony czynnej 70/CCM 72/NAT 8 RDOŚ Opole Ochrona wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000 67/NAT 9 10 Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Fundacja Wspierania Ekologii ECO FOR LIFE nabór 2015 minimum punktowe Environment and Resource Efficiency (ENV) 69 Nature and Biodiversity (NAT) 73 Governance and Information Environment (GIE) 68 Climate Change Mitigation(CCM) 68 Climate Change Adaptation (CCA) 56 Czynna ochrona cietrzewia na terenach Lasów Państwowych w Polsce Governance and Information Climate Change (GIC) 60 Pilotaż, kompaktowego, innowacyjnego wiatrowego zespołu prądotwórczego "Urban Wind Power Station" w przestrzeni zurbanizowanej 66/NAT 60/CCM

Kraj alokacja 2014-2017 (EUR) wykorzystanie w 2014 pozostało do wykorzystania % Austria 14794402 7411266 7383136 50,1% Belgia 16450424 5034878 11415546 30,6% Dania 12892175 9991032 2901143 77,5% Estonia 9577921 3164777 6413144 33,0% Hiszpania 74765085 26359262 48405823 35,3% Irlandia 11458751 4442723 7016028 38,8% Włochy 67633582 24728410 42905172 36,6% Polska 51048570 3120729 47927841 6,1% Portugalia 20085627 8851127 11234500 44,1% Słowenia 14838061 4579143 10258918 30,9% TOTALS 801 078 662 178 570 826 622 507 836 22,3%

Kraj alokacja 2014-2017 (EUR) wykorzystanie w 2014 pozostało do wykorzystania % Austria 14794402 7411266 7383136 50,1% Belgia 16450424 5034878 11415546 30,6% Dania 12892175 9991032 2901143 77,5% Estonia 9577921 3164777 6413144 33,0% Hiszpania 74765085 26359262 48405823 35,3% Irlandia 11458751 4442723 7016028 38,8% Włochy 67633582 24728410 42905172 36,6% Polska 51048570 3120729 47927841 6,1% Portugalia 20085627 8851127 11234500 44,1% Słowenia 14838061 4579143 10258918 30,9% TOTALS 801 078 662 178 570 826 622 507 836 22,3%

ROLA NFOŚiGW Wspófinansowanie Informowanie Szkolenie

Współfinansowanie Programu LIFE Współfinansowane ze środków NFOŚiGW zasady określa Program priorytetowy Współfinansowanie Programu LIFE BENEFICJENCI: podmioty które: uzyskają dofinansowanie ze środków KE realizują projekt na terenie Rzeczpospolitej Polskiej są beneficjentami koordynującymi projektów krajowych lub współbeneficjentami międzynarodowych projektów LIFE współbeneficjenciprojektów międzynarodowych uzyskują dofinansowanie jedynie na realizację zakresu działań realizowanych na terenie RP

Współfinansowanie Programu LIFE przedsięwzięcia realizowane w ramach obszarów priorytetowych LIFE: przyroda i różnorodność biologiczna zarządzanie w zakresie środowiska i informowanie zarządzanie i informacja w zakresie klimatu przedsięwzięcia realizowane w ramach obszarów priorytetowych LIFE: ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami ograniczenie wpływu człowieka na klimat dostosowanie się do skutków zmian klimatu przedsięwzięcia realizowane przez spółki prawa handlowego albo osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) intensywność dofinansowania (% kk) 30% 20% 10% przedsięwzięcia realizowane przez tzw. zielone gminy" (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) 30% państwowe jednostki budżetowe (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) 30% / 20% przedsięwzięcia, które mogą być finansowane ze zobowiązań NFOŚiGW, tzw. zobowiązań wieloletnich, związanych z przeznaczaniem środków na cele, o których mowa w art. 401c ust. 1 9a ustawy Prawo ochrony środowiska + 5%

Współfinansowanie Programu LIFE przedsięwzięcia realizowane w ramach obszarów priorytetowych LIFE: przyroda i różnorodność biologiczna zarządzanie w zakresie środowiska i informowanie zarządzanie i informacja w zakresie klimatu przedsięwzięcia realizowane w ramach obszarów priorytetowych LIFE: ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami ograniczenie wpływu człowieka na klimat dostosowanie się do skutków zmian klimatu przedsięwzięcia realizowane przez spółki prawa handlowego albo osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) intensywność dofinansowania (% kk) 30% 20% 10% przedsięwzięcia realizowane przez tzw. zielone gminy" (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) 30% państwowe jednostki budżetowe (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) 30% / 20% przedsięwzięcia, które mogą być finansowane ze zobowiązań NFOŚiGW, tzw. zobowiązań wieloletnich, związanych z przeznaczaniem środków na cele, o których mowa w art. 401c ust. 1 9a ustawy Prawo ochrony środowiska + 5%

zobowiązania wieloletnie: Współfinansowanie Programu LIFE przedsięwzięcia realizowane w ramach obszarów priorytetowych LIFE: Zobowiązania przyroda i różnorodność wieloletnie biologiczna substancje kontrolowane - zubożające warstwę ozonową zarządzanie w zakresie środowiska i informowanie Zobowiązanie zarządzanie i informacja wieloletnie w zakresie gospodarka klimatuwodna przedsięwzięcia Zobowiązanie realizowane wieloletnie w ramach handel obszarów uprawnieniami priorytetowych do emisji LIFE: ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami Zobowiązanie wieloletnie OZE i efektywność energetyczna ograniczenie wpływu człowieka na klimat Zobowiązania dostosowanie wieloletnie się do skutków biopaliwa zmian klimatu i biokomponenty przedsięwzięcia realizowane przez spółki prawa handlowego albo osoby fizyczne prowadzące działalność Zobowiązania wieloletnie pozwolenia zintegrowane gospodarczą (jako Zobowiązanie beneficjent koordynujący wieloletnie niezależnie gospodarowanie od obszaru odpadami priorytetowego) - recykling pojazdów wycofanych z eksploatacji intensywność dofinansowania (% kk) 30% 20% 10% przedsięwzięcia Zobowiązania realizowane wieloletnie przez tzw. gospodarowanie zielone gminy" odpadami - zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) 30% Zobowiązania wieloletnie gospodarowanie odpadami trans graniczne przemieszczanie odpadów państwowe jednostki budżetowe Zobowiązania wieloletnie gospodarowanie odpadami (jako beneficjent koordynujący niezależnie od obszaru priorytetowego) 30% / 20% przedsięwzięcia, które mogą być finansowane ze zobowiązań NFOŚiGW, tzw. zobowiązań wieloletnich, związanych z przeznaczaniem środków na cele, o których mowa w art. 401c ust. 1 9a ustawy Prawo ochrony środowiska + 5%

Współfinansowanie Programu LIFE + pożyczka przeznaczona na zachowanie płynności finansowej przedsięwzięcia + pożyczka przeznaczona na wkład własny Wnioskodawcy rok dotacja [tys. PLN] pożyczka [tys. PLN] 2015 11 076,00 4 641,10 2016 27 275,00 5 727,00 2017 28 135,00 14 746,00 2018 27 462,40 13 014,50 2019 29 000,00 14 095,00 2020 12 896,20 15 655,00 2021 14 155,40 2022-2024 - 52 121,40 Razem 150 000,00 120 000,00

Przykładowe projekty Projekt: EKOtony dla redukcji zanieczyszczeń obszarowych (EKOROB) Problem środowiskowy: Ograniczenie zanieczyszczeń obszarowych, które stanowią obecnie 50% ładunku związków biogennych odpływających z obszaru Polski do Bałtyku. Zaplanowano skonstruowanie, kalibrację i optymalizację różnych typologicznie stref ekotonowych z wykorzystaniem zbiorowisk roślinnych występujących naturalnie w dorzeczu Pilicy. Cel projektu: opracowanie programu działań dotyczącego ograniczenia zanieczyszczeń obszarowych w dorzeczu Pilicy, w oparciu o efektywne kosztowo metody ekohydrologii, przyczyniającego się do osiągnięcia dobrego stanu wód zbiornika Sulejowskiego. Wyniki: redukcja fosforanów w wodach podziemnych po przejściu przez barierę biogeo-chemiczną na poziomie 58%,aazotanównawetdo90%. Beneficjenci: RZGW Warszawa Międzynarodowy Inst. PAN Regionalne Centrum Ekohydrologii p/a UNESCO Termin realizacji: 2010-2014 Budżet: 1 316 987 Euro

Projekt: Ekohydrologiczna rekultywacja zbiorników rekreacyjnych Arturówek jako modelowe podejście do rekultywacji zbiorników wodnych Beneficjenci: Uniw. Łódzki Łódzka Spółka Infrastr. Miasto Łódź Termin realizacji: 2010 2014 Budżet: 1 244 319 Euro Przykładowe projekty Cel projektu: Zastosowanie kompleksowych rozwiązań rekultywacyjnych mających na celu poprawę jakości wód rzeki Bzury i zlokalizowanej na niej kaskady zbiorników. Projekt wykorzystuje połączenie rozwiązań hydrotechnicznych z procesami biologicznymi przez co posiada wysoką efektywność kosztową. Wyniki: Adaptacja czaszy zbiornika górnego Arturówek w system sedymentacyjno-biofiltrujący przyczyniła się do znacznej redukcji biogenów wnoszonych do zbiornika przez Bzurę. Redukcja azotu rzędu 80-90%, a fosforu 35%.

Przykładowe projekty Projekt: Nowe środki ulepszania gleby do redukcji zanieczyszczeń i rewitalizacji ekosystemu glebowego Beneficjenci: Instytut Ogrodnictwa Inst. Technologii Eksploatacji Termin realizacji: 2012 2014 Budżet: 1 863 195 Euro Problem środowiskowy: Ograniczenie degradacji gleb postępującej wskutek intensyfikacji nawożenia mineralnego, ograniczenie zanieczyszczania wód składnikami wymywanymi z upraw rolniczych. Cel projektu: Opracowanie innowacyjnych technologii wytwarzania nowych środków ulepszania gleby i nowych podłoży do upraw bezglebowych. Rewitalizacja gleb poprzez wprowadzanie ekoaktywatorów uzyskiwanych z masy organicznej roślin podnoszących żyzność gleby i zawartość materii organicznej. Ochrona gleb przed erozją, stratami wilgoci, ochrona przed zachwaszczeniem.

Przykładowe projekty Projekt: Odnawialne źródła energii w gospodarstwach rolnych i inteligentnych sieciach (OZERISE) Beneficjenci: EC BREC Instytut Energetyki Odnawialnej Sp.z o.o. NMG Sp. z o.o. API Micon Związ. Prac. Forum Ener. Odnaw. Termin realizacji: 2012 2015 Budżet: 895549 Euro Cel projektu: Rozwój i demonstracja praktycznych narzędzi do projektowania i doboru małoskalowych odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach rolnych w postaci kompleksowego systemu wspomagania podejmowania decyzji inwestycyjnych i operacyjnych dla rolników. Przygotowanie kalkulatorów optymalnego doboru technologii OZE dla różnych typów gospodarstw rolnych, a także odpowiednich narzędzi dla instalatorów i konsultantów.

Przykładowe projekty Projekty dotyczące ochrony przyrody Beneficjenci: Parki Narodowe, RDOŚ-e, samorządy, organizacje pozarządowe, Cele projektów: Ochrona siedlisk i gatunków na obszarach Natura 2000 Ochrona zagrożonych gatunków roślin i zwierząt Zwalczanie obcych gatunków inwazyjnych Nie są finansowane: -działania powtarzalne, np. wykaszanie może być finansowane z programu rolnośrodowiskowego i nie może być wspierane przez LIFE -badania naukowe

Publikacje

strona www www.nfosigw.gov.pl/life

strona www

strona www

strona www KE http://ec.europa.eu/environment/life

Program LIFE 2014-2020 Terminy naborów 2016 Ireneusz Mirowski Wydział ds. Współpracy Międzynarodowej i Programu LIFE NFOŚiGW

przewidywany HARMONOGRAM NABORÓW LIFE NFOŚiGW nabór tradycyjny NFOŚiGW nabór skrócony ogłoszenie naboru rozpoczęcie okresu składania wniosków zakończenie naboru 19.05.2016 07.09.2016 (klimat) 12.09.2016 (środowisko 1.1) 15.09.2016 (środowisko 1.2 i 1.3) Maj 2016 Maj 2016 01.06.2016 01.03.2017 30.06.2016 do zakończenia fazy rewizji KE w ramach naboru 2016 Ogłoszenia na stronach: KE: http://ec.europa.eu/environment/life/funding/life2015/index.htm#nat NFOŚiGW: http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programypriorytetowe/wspolfinansowanie-programu-life/nabor-2015/

Komisja Europejska- LIFE http://ec.europa.eu/environment/life/ Krajowy Punkt Kontaktowy LIFE http://www.nfosigw.gov.pl/life/ Dziękuję za uwagę Ireneusz Mirowski tel.: (22) 45 90 167 e-mail: Ireneusz.Mirowski@nfosigw.gov.pl www.nfosigw.gov.pl