OPIS SPOSOBÓW CZYNNEJ OCHRONY GATUNKÓW ROŚLIN I ZWIERZĄT Załącznik nr 3 I. Działania ochronne na obszarach ochrony ścisłej A. Ochrona czynna gatunków roślin Lp. Nazw a gatunku Rodzaj zadań ochronnych Opis sposobów ochrony 1 skalnica zw odnicza (Saxifraga sponhemica) (gatunek ujęty w Polskiej Czerw onej Księdze Roślin; kat. EN i Czerw onej Liście; kat. E) 2 gatunki roślin cennych: turzyca skąpokw iatow a (Carex pauciflora), bagno zwyczajne (Ledum palustre), modrzew nica zwyczajna (Andromeda polifolia), nasięźrzał pospolity (Ophioglossum vulgatum) 3 siedliska przyrodnicze określone w załączniku I do dyrektywy Siedliskow ej: 9110, 9130, 91E0, 8210, 7140, 9180, 91D0, 9410 B. Ochrona czynna gatunków zw ierząt ocena stanu w rejonie Rogow ej Kopy, na pow ierzchni 0,5 ha (jedyne stanow isko w kraju) uaktualnienie miejsc występowania celem objęcia stanow isk szczególną ochroną nadzór stanu ich zachowania coroczny monitoring liczebności i struktury stanow isk oraz wzmoŝony dozór terenu w celu zabezpieczenia istniejących monitoring stanu, kierunków i dynamiki przemian 1 gatunki ptaków określone w załączniku I do dyrektyw y Ptasiej; w szczególności: sokół wędrowny (Falco peregrinus), jarząbek (Bonasa bonasia), puchacz (Bubo bubo), sów eczka (Glaucidium passerinum), w łochatka (Aegolius funereus), bocian czarny (Ciconia nigra) oraz gatunki zw ierząt określone w załączniku II do dyrektyw y Siedliskow ej rozrodu 2 popielicow ate rozrodu, inw entaryzacja składu gatunkow ego występowania, liczebności i parametrów rozrodczych zw ierząt, obrączkow anie występowania, inw entaryzacja poprzez prow adzenie odłow ów - oznakow anie numeryczne, pobranie w łosów i uw alnianie 3 nietoperze 1
miejsc ich w ystępow ania; zarówno schronień zimow ych i letnich (w tym miejsc rozrodu) zw ierząt. II. Sposoby ochrony czynnej na obszarach ochrony czynnej A. Ochrona czynna gatunków roślin 1 ochrona rodzimych gatunków roślin przed wypieraniem przez gatunki inw azyjne obcego pochodzenia 2 gatunki roślin cennych (rzadkie i chronione): w idłak jałow cowaty (Lycopodium annotinum), w idłak goździsty (Lycopodium clavatum), w idłak wroniec (Huperzia selago), zanokcica zielona (Asplenium viride), zanokcica północna (Asplenium septentrionalne), podrzeń Ŝebrow iec (Blechnum spicant), paprotnik kolczysty (Polystichum aculeatum), turzyca skąpokw iatow a (Carex parvifolia), turzyca zwisła (Carex pendula), dzwonek szerokolistny (Campanula latifolia), gruszycznik jednokw iatow y (Moneses uniflora), kukułka Fuchsa (Dactylorhiza fuchsii), gnieźnik leśny (Neotia nidus-avis), kruszczyk szerokolistny monitoring obszarów ochrony czynnej w zakresie występowania inw azyjnych gatunków roślin takich jak: rdestow iec ostrokończysty (Reynoutria japonica), rdestow iec sachaliński (Reynoutria sachalinensis), rdestow iec pośredni (Reynoutria x bohemica), barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi), barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum), niecierpek gruczołow aty (Impatiens glandulifera) uaktualnienie miejsc występowania celem objęcia stanow isk szczególną ochroną w przypadku stw ierdzenia inw azyjnych gatunków roślin ich koszenie, wykopywanie i wyw iezienie poza granice Parku lub zniszczenie stanow isk oraz wzmoŝony dozór terenu w celu zabezpieczenia istniejących 2
(Epipactis helleborine), pełnik europejski (Trollius europaeus), orlik pospolity (Aquliegia vulgaris), przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis), zimow it jesienny (Colchicum atumnale), śnieŝyca wiosenna (Leucojum vernum), liczydło górskie (Streptopus amplexifolius), lilia złotogłów (Lilium martagon), ciemięŝyca zielona (Varatrum lobelianum), czosnek niedźw iedzi (Allium ursinum), goryczuszka orzęsiona (Gentianella ciliata), baŝyna czarna (Empetrum nigrum), wełnianka pochw owata (Eriophorum vaginatum), parzydło leśne (Aruncus sylvestris), wawrzynek w ilczełyko (Daphne mezereum) 3 rojow nik pospolity (Jovibarba sobolifera) 4 bagno zw yczajne (Ledum palustre), 5 sosna drzewokosa (Pinus x rhaetica), 6 siedliska przyrodnicze określone w załączniku I do dyrektywy Siedliskow ej: 9110, 9130, 91E0, 7140, 6430, 6510, 7110, 9180, 91D0, 9410 monitoring ; i stanow isk monitoring ; i stanow isk monitoring ; i stanow isk nadzór stanu ich zachowania, przeciwdziałanie procesom sukcesyjnym w ekosystemach traw iastych rozmnaŝanie w egetatywne kilku osobników (5), następnie w prow adzenie na now e stanowisko (odział 95) zbiór i w ysiew nasion z około 4 osobników zbiór szyszek z około 50 osobników i wysiew nasion monitoring stanu, kierunków i dynamiki przemian oraz koszenie lub ekstensyw ny wypas zbiorowisk łąkowych B. Ochrona czynna gatunków zw ierząt 1 gatunki ptaków określone w załączniku I do dyrektyw y Ptasiej, w szczególności: puchacz (Bubo Bubo), sów eczka (Glaucidium passerinum), w łochatka (Aegolius funereus), bocian czarny (Ciconia nigra) oraz gatunki zw ierząt określone w rozrodu występowania, liczebności i parametrów rozrodczych 3
załączniku II do dyrektyw y Siedliskow ej 2 sowy - włochatka (Aegolius funereus) lęgowych 3 popielicow ate rozrodu, inw entaryzacja składu gatunkow ego, rozrodczych 4 nietoperze miejsc ich w ystępow ania; zarówno schronień zimow ych i letnich (w tym miejsc rozrodu) potencjalnych schronień letnich (w tym miejsc rozrodu) zw ierząt, obrączkow anie, czyszczenie gniazd wieszanie budek lęgow ych (5 sztuk) po rozpoznaniu miejsc występowania występowania, w ieszanie budek przeznaczonych dla popielicow atych na terenie całego Parku, ich kontrole i czyszczenie; inw entaryzacja poprzez prowadzenie odłow ów - oznakow anie numeryczne, pobranie włosów i uw alnianie zw ierząt wieszanie budek (8 sztuk) dla nietoperzy w drzewostanach Parku III. Sposoby ochrony czynnej na obszarach ochrony krajobrazow ej A. Ochrona czynna gatunków roślin 1 ochrona rodzimych gatunków roślin przed wypieraniem przez gatunki inw azyjne obcego pochodzenia monitoring obszarów ochrony krajobrazow ej w zakresie występowania inw azyjnych gatunków roślin takich jak: rdestow iec ostrokończysty (Reynoutria japonica), rdestow iec sachaliński (Reynoutria sachalinensis), rdestow iec pośredni (Reynoutria x Bohemia), barszcz Sosnow skiego (Heracleum sosnowskyi), barszcz Mantegazziego (Heracleum mantegazianum), niecierpek gruczołow aty (Impatiens glandulifera) w przypadku stw ierdzenia inw azyjnych gatunków roślin ich koszenie, wykopywanie i wyw iezienie poza granice Parku lub zniszczenie 4
2 goryczuszka czeska (Gentianella bohemica) (gatunek priorytetowy określony w załączniku II do dyrektywy Siedliskow ej) 3 gatunki roślin cennych (rzadkie i chronione): arnika górska (Arnica montana), zerwa kulista (Phyteuma orbiculare), pełnik europejski (Trollius europaeus), orlik pospolity (Aquliegia vulgaris), koniczyna kasztanow ata (Trifolium spadiceum), zimow it jesienny (Colchicum atumnale), śnieŝyca wiosenna (Leucojum vernum), lilia bulw kow ata (Lilium bulbiferum), ciemięŝyca zielona (Varatrum lobelianum), mieczyk dachów kowaty (Gladiolus imbricatus), goryczuszka orzęsiona (Gentianella ciliata), kukułka szerokolistna (Dactylorhiza majalis), listera jajow ata (Listera ovata), podkolan biały (Platanthera bifolia), storczyk męski (Orchis mascula), gółka długoostrogow a (Gymnadenia conopsea), storczyca kulista (Traunsteinera globosa) 4 siedliska przyrodnicze określone w załączniku I do dyrektywy Siedliskow ej: 6230, 6510, 6520, 6430 monitoring ; uaktualnienie miejsc występowania celem objęcia stanow isk szczególną ochroną nadzór stanu ich zachowania, przeciwdziałanie procesom sukcesyjnym w ekosystemach traw iastych w okresie dojrzew ania nasion ręczne wzruszanie niew ielkich fragmentów gleby w pobliŝu osobników gatunku, w celu zwiększenia moŝliw ości rozprzestrzeniania stanow isk oraz wzmoŝony dozór terenu w celu zabezpieczenia istniejących monitoring stanu, kierunków i dynamiki przemian, koszenie lub ekstensyw ny wypas zbiorow isk łąkowych i muraw B. Ochrona czynna gatunków zw ierząt 1 gatunki ptaków określone w załączniku I do dyrektyw y Ptasiej; w szczególności: derkacz (Crex crex) oraz gatunki zw ierząt określone w załączniku II do dyrektyw y Siedliskow ej 2 sowy - sów eczka (Glaucidium passerinum), w łochatka rozrodu zw ierząt wieszanie budek lęgow ych (5 sztuk) po rozpoznaniu miejsc 5
(Aegolius funereus) lęgowych występowania, czyszczenie starych budek 3 bocian czarny (Ciconia nigra) lęgowych 4 popielicow ate rozrodu, inw entaryzacja składu gatunkow ego, rozrodczych 5 nietoperze miejsc ich w ystępow ania; zarówno schronień zimow ych i letnich (w tym miejsc rozrodu) zw iększanie ilości potencjalnych schronień letnich (w tym miejsc rozrodu) dostosow anie starych gniazd poprzez ich czyszczenie występowania, w ieszanie budek przeznaczonych dla popielicow atych na terenie całego Parku, ich kontrole i czyszczenie; inw entaryzacja poprzez prowadzenie odłow ów - oznakow anie numeryczne, pobranie włosów i uw alnianie zw ierząt wieszanie budek (10 szt.) dla nietoperzy w drzewostanach Parku 6