URZĄD PRACY POWIATOWY URZĄD PRACY WE WŁODAWIE ul. Niecała 2 22-200 Włodawa, tel. 082 5725-240 fax 5724-043 e-mail: sekretariat@pup.wlodawa.pl MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM ZA 2010 R. CZĘŚĆ II RAPORT PROGNOSTYCZNY Włodawa, lipiec 2011 1
SPIS TREŚDI: WSTĘP s. 3 I. ANALIZA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH POWIATU WŁODAWSKIEGO... s. 4 II. PRZEWIDYWANI ABSOLWENCI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM W 2011 ROKU s. 10 WNIOSKI s. 13 2
WSTĘP Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Celem monitoringu jest stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym i regionalnym. Usprawnienie pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie informacji o planowanych ofertach pracy na rok przyszły oraz przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów, a także ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Statystyka rynku pracy wzbogacona o monitoring zawodów jest konieczna z tego względu, że statystyka pośrednictwa pracy i badanie aktywności ekonomicznej ludności dzielą bezrobotnych według poziomu wykształcenia: wyższego, policealnego, średniego ogólnego i zawodowego oraz zasadniczego zawodowego. Inaczej na to zjawisko patrzą pracodawcy, którzy w warunkach gospodarki rynkowej poszukują pracowników mających określone zawody, posiadających określoną wiedzę, specjalistyczne umiejętności i doświadczenie. Niniejsze opracowanie jest II częścią raportu za 2010r. z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych oparte na wynikach badao z bazy otrzymanej z MEN dotyczącej uczniów i absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) MEN. Druga częśd raportu rocznego ma charakter prognostyczny. Celem raportu jest przedstawienie aktualnej sytuacji absolwentów na rynku pracy w powiecie włodawskim. 3
W tym I. ANALIZA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH POWIATU WŁODAWSKIEGO Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy we Włodawie na koniec 2010 roku wynosiła 3554 osoby. W koocu 2010 roku w powiecie włodawskim spośród ogólnej liczby bezrobotnych 3554 osób, 66,79 %, tj. 2374 osoby, stanowiły osoby bezrobotne zamieszkałe na wsi. Osoby długotrwale bezrobotne (pozostające w rejestrze urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat) stanowiły zaś 56,64% ogółu bezrobotnych. Blisko 51,46% tej grupy osób to kobiety. Tabela nr 1. Struktura bezrobocia na koniec 2010 roku w powiecie włodawskim WYSZCZEGÓLNIENIE O - ogółem; K- kobiety Stan na koniec 2010 roku BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI O 3554 K 1713 Zamieszkali na wsi O 2374 K 1129 Z prawem do zasiłku O 510 K 198 Niepełnosprawni O 92 K 34 Do 25 roku życia O 863 K 430 Które ukooczyły szkołę wyższą, do 27 roku życia O 52 K 35 Osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukooczenia nauki O 192 K 100 Długotrwale bezrobotne O 2013 K 1036 Powyżej 50 roku życia O 661 K 251 Bez kwalifikacji zawodowych O 847 4
W tym W tym K 494 BEZROBOTNI NOWO ZAREJESTROWANI w miesiącu sprawozdawczym napływ BEZROBOTNI WYREJESTROWANI w miesiącu sprawozdawczym odpływ O 4631 K 2185 O 4516 K 2148 podjęcia pracy O 1789 K 704 pracy niesubsydiowanej O 1362 K 567 pracy subsydiowanej O 427 K 137 rozpoczęcie szkolenia O 208 K 104 rozpoczęcie stażu O 1105 K 759 niepotwierdzenie gotowości do pracy O 602 K 291 Źródło: opracowanie własne Stopa bezrobocia - jest to wielkośd statystyczna obrazująca wielkośd bezrobocia w danym miejscu. Wskaźnik może byd liczony jako stosunek liczby osób zarejestrowanych jako poszukujące pracy do zasobu siły roboczej. Stopa bezrobocia w powiecie włodawskim wg danych WUP na koniec grudnia 2010 roku kształtowała się na poziomie 21,2% W okresie tym stopa bezrobocia na poziomie województwa wynosiła 13,0%. W ciągu 2010 roku zarejestrowało się 4 631 osób bezrobotnych, natomiast wyłączono z ewidencji 4516 osób. 5
Tabela nr 2.Stopa bezrobocia w latach 2007-2010 Wyszczególnienie 31.12.2007r. 31.12.2008r. 31.12.2009 r. 31.12.2010 r. Polska 11,4% 9,5% 12,1% 12,3% Woj. lubelskie 13,0% 11,3% 12,8% 13,0% Powiat włodawski 19,4% 19,4% 20,6% 21,2% Źródło: opracowanie własne Niniejsze opracowanie stanowi II częśd Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie włodawskim w 2010 roku częśd prognostyczną. Analiza struktury zawodowej absolwentów na lokalnym rynku pracy została przeprowadzona w oparciu o dane o uczniach szkół ponadgimazjalnych uzyskane z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) Ministerstwa Edukacji Narodowej. Nie brano pod uwagę danych otrzymanych z GUS o studentach i absolwentach szkół wyższych ponieważ na terenie powiatu włodawskiego nie funkcjonuje wyższa uczelnia Z danych wprowadzonych do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych z Systemu Informacji Oświatowej wynika, że mury szkół ponadgimnazjalnych powiatu włodawskiego w 2010r. opuściło 577 absolwentów (2009-786 absolwentów). Informacje te uzyskano ze szkół funkcjonujących na terenie powiatu, tj.: 1. Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 2 i II Liceum Ogólnokształcące Specjalne we Włodawie, 2. Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 i II Liceum Ogólnokształcące im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego we Włodawie, 3. I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki we Włodawie, 4. Zespół Szkół Rolniczych im. Ireny Kosmowskiej w Korolówce Osadzie, 5. Szkoła Policealna w Zespole Szkół Rolniczych w Korolówce Osadzie. 6
Struktura absolwentów wg poziomu wykształcenia w 2010 roku 1,21% 14,90% 26,34% policealne średnie techniczne 57,53% średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.2. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w roku 2009 oraz przewidywani absolwenci w roku 2010 Przeprowadzona analiza sytuacji osób bezrobotnych, do 12 m- cy od ukooczenia szkoły w oparciu o dane statystyczne dotyczące struktury napływu oraz stanu zarejestrowanych absolwentów według stanu na koniec 2010 roku spośród ogółu zarejestrowanych bezrobotnych mieszkaoców powiatu włodawskiego (3554 osoby) odnotowano 577 absolwentów, w tym grupę 131 absolwentów (2009-292 absolwentów) zarejestrowanych w PUP, z czego 112 osób (2009-245 osób) zarejestrowało się po ukooczeniu szkoły na terenie powiatu włodawskiego. Poniższa tabela ukazuje liczbę absolwentów w 2010r. w stosunku do absolwentów zarejestrowanych w PUP we Włodawie w koocu 2010r. według posiadanego zawodu: 7
Tabela nr 3. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w 2010 roku. Absolwenci, Bezrobotni Lp. Kod zawodu Nazwa szkoły Nazwa zawodu którzy ukooczyli naukę w 2010 absolwenci zarejestrowani w PUP w koocu 2010 (6):(5) w % roku roku 1. 2. 000000 000000 II Liceum Ogólnokształcące Bez zawodu 211 36 17,06 I Liceum Ogólnokształcące Bez zawodu 112 11 9,82 3. 311512 Technikum Technik mechanizacji rolnictwa 29 3 10,34 4. 311504 Technikum Technik mechanik 29 14 48,27 5. 331402 Technikum Technik agrobiznesu 24 12 50,00 6. 512002 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Kucharz małej gastronomii 23 10 43,47 7. 331402 Technikum Technik informatyk 21 2 9,52 8. 331403 Technikum Technik ekonomista 16 1 6,25 9. 311204 Technikum Technik budownictwa 13 2 15,38 10. 741201 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Elektromechanik 13 3 23,07 11. 311204 Technikum Uzupełniające Technik budownictwa 12 0 0 12. 711202 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Murarz 11 5 45,45 13. 713101 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Malarz - tapeciarz 11 0 0 13. 000000 II Uzupełniające Liceum Bez zawodu 9 0 0 14. 322002 Technikum Technik żywienia i 8 4 50,00 8
Uzupełniające gospodarstwa domowego 14. 751201 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Cukiernik 8 2 25,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.1. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w roku 2010 oraz przewidywani absolwenci w roku 2011 Powyższe zestawienie szkół i zawodów wskazuje, że największym zainteresowaniem wśród młodzieży cieszą się nadal licea ogólnokształcące, po których większośd młodzieży podejmuje dalszą naukę w uczelniach wyższych. Z danych zawartych w powyższej tabeli wynika, że spośród 131 zarejestrowanych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych powiatu włodawskiego, aż 51 (w roku ubiegłym 151) osób nie posiadało zawodu w związku z ukooczeniem liceów ogólnokształcących. Struktura bezrobocia wśród absolwentów szkół ogólnokształcących stanowi 57,53% ogółu absolwentów z czego zarejestrowane osoby z tej grupy to 14,15% zarejestrowanych absolwentów struktura poszczególnych placówek wygląda następująco: bezrobotni absolwenci II Liceum Ogólnokształcącego to 36 osób czyli 27,48% ogółu bezrobotnych absolwentów kooczących lokalne szkoły ponadgimnazjalne, bezrobotni absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego to 8,39% ogółu bezrobotnych absolwentów kooczących lokalne szkoły ponadgimnazjalne, Spośród osób kooczących szkoły średnie techniczne: 29 absolwentów uzyskało tytuł technika mechanika, z czego 14 osób zarejestrowało się w PUP, 29 absolwentów uzyskało tytuł technika mechanizacji rolnictwa, z czego 3 osoby zarejestrowały się w PUP, 25 osób, to technicy budownictwa, zarejestrowały się 2 osoby, 24 osoby uzyskało tytuł technika agrobiznesu, z czego 12 osób zarejestrowało się w PUP, 21 osób uzyskało tytuł technika informatyka, 2 osoby się zarejestrowały, 9
16 absolwentów w zawodzie technika ekonomisty, zarejestrowała się 1 osoba, 8 osób to technicy żywienia i gospodarstwa domowego zarejestrowały się 4 osoby. Zasadnicze szkoły zawodowe ukooczyło 86 abiturientów w roku ubiegłym 129 osób czyli spadek w stosunku do roku ubiegłego w danej grupie z czego: 29 kucharzy małej gastronomii, 13 osób zarejestrowało się w PUP, 13 elektromechaników, 3 osoby zarejestrowane, 11 murarzy, 5 osób zarejestrowanych, 11 osób w zawodzie malarz tapeciarz, nie ma osób zarejestrowanych, 8 cukierników, 2 osoby rejestrujące się w tym zawodzie, 7 mechaników pojazdów samochodowych, nie zarejestrowała się osoba w tym zawodzie. II. PRZEWIDYWANI ABSOLWENCI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH W POWIECIE WŁODAWSKIM W 2010 ROKU Prognozy na 2011r. wskazują, że liczba absolwentów zwiększy się o 111 osób. Większośd absolwentów otrzyma wykształcenie średnie ogólnokształcące (408 osób) będzie to o 76 osób więcej niż w 2010r. Przewiduje się, że o 7 osób mniej otrzyma wykształcenie średnie zawodowe (145 os.) w roku ubiegłym 152 i o 32 osoby więcej legitymowało się będzie wykształceniem zasadniczym zawodowym. Na terenie Włodawy powstała nowa szkoła dla osób dorosłych przy Centrum Szkolenia Edukator, która dysponuje bogatą ofertą edukacyjną, osobom które chciały by uzupełnid kwalifikacje bądź zdobyd nowe. Poniższa tabela szczegółowo prezentuje strukturę zawodową absolwentów w 2010 roku oraz prognozę na 2011 rok. 10
Tabela nr 4. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie włodawskim w latach 2010 i 2011 Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukooczyli szkołę na terenie powiatu w roku 2010 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w koocu roku 2010 Przewidywani absolwenci w roku 2011 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe 159 51 162 311504 Technik mechanik 29 14 27 311512 Technik mechanizacji rolnictwa 29 3 21 311503 Technik budownictwa 25 2 31 331402 Technik agrobiznesu 24 12 22 351203 Technik informatyk 21 2 22 331403 Technik ekonomista 16 1 0 322002 Technik żywienia i gospodarstwa domowego 8 4 0 314403 Technik technologii żywności 7 4 0 314207 Technik rolnik 0 0 17 343403 Technik organizacji usług gastronomicznych 0 0 22 Wykształcenie średnie ogólnokształcące 332 51 408 00000 Bez zawodu 332 51 408 Wykształcenie zasadnicze zawodowe 86 29 118 512002 Kucharz małej gastronomii 33 14 38 741201 Elektromechanik 13 3 21 711202 Murarz 11 5 12 713101 Malarz - tapeciarz 11 0 27 751201 Cukiernik 8 2 10 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 7 0 4 751204 Piekarz 2 0 3 11
522301 Sprzedawca 1 1 3 OGÓŁEM 577 131 688 Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.2. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie włodawskim według szkół i zawodów w roku 2010 oraz przewidywani absolwenci w roku 2011. W powyższym zestawieniu wynika, że w dalszym ciągu największym zainteresowaniem cieszą się licea ogólnokształcące. Prognoza wskazuje tendencję wzrostową, ponieważ w roku przyszłym będzie to o 76 osób więcej. Wzrost absolwentów zanotujemy w grupie osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym będzie to o 32 osoby więcej niż w roku ubiegłym. Mury szkół policealnych w przyszłym roku opuści 17 absolwentów i jest to także tendencja wzrostowa. Absolwenci średnich szkół zawodowych w roku 2010 stanowią 152 osoby, w roku bieżącym prognozowany jest spadek o 7 osób. Poniższy wykres przedstawia prognozowane zestawienie absolwentów w 2011 roku według wykształcenia: Prognozowani absolwenci w powiecie włodawskim w 2011 roku 2,47% według wykształcenia 17,15% 59,30% 21,07 szkoły policealne szkoły średnie techniczne licea ogólnokształcące zasadnicze szkoły zawodowe Źródło: opracowanie własne na podstawie załącznika MPiPS Tablica 4.2. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie włodawskim w latach 2010 i 2011. Powyższe dane wskazują na znaczny spadek liczby absolwentów w danym roku, znaczny spadek jest także osób rejestrujących się po ukooczeniu szkoły, powodem tego może byd, że osoby po ukooczeniu szkoły mają jeszcze ubezpieczenie zdrowotne i nie poszukują pracy, podejmują dalszą naukę bądź wyjeżdżają do innych miast lub na dostępne rynki unijne. 12
Prognozowany jest wzrost liczby absolwentów w roku 2011, jednak brak środków na aktywizację osób bezrobotnych, nie będzie zachęcał do tego, aby rejestrowad się w urzędzie i liczyd na staż lub inne formy pomocy ze strony urzędu. WNIOSKI Rok 2010 był rokiem, w którym nastąpił kolejny wzrost bezrobocia na terenie powiatu. Z danych wynika, że w Powiatowym Urzędzie Pracy we Włodawie na koniec 2010 roku zarejestrowane były 3554 osoby, w tym 1713 kobiet, a także 92 osoby posiadające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Wśród ogółu bezrobotnych 14,35% stanowiły osoby z prawem do zasiłku. W powiecie włodawskim w 2010r. naukę w szkołach ponadgimnazjalnych ukooczyło 577 osób, w urzędzie pracy zarejestrowało się 131 osób, najwięcej z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 51 osób. Absolwenci szkół średnich technicznych z powiatu zarejestrowani w urzędzie pracy to kolejne 38 osób. Według prognoz w 2011r. w powiecie włodawskim najwięcej osób ukooczy licea ogólnokształcące tj. 408 osób co da 59,3% wszystkich absolwentów szkół ponadgimnazjalnych naszego powiatu. Szkoły ponadgimnazjalne z powiatu włodawskiego w 2010r. zasiliły lokalny rynek pracy następującymi absolwentami: technik mechanik, technik mechanizacji rolnictwa, kucharz małej gastronomii, technik agrobiznesu i technik informatyk. Najliczniejszą jednak grupą byli absolwenci bez zawodu czyli po ukooczeniu liceów ogólnokształcących. W 2010 roku dominującą grupą dotyczącą napływu bezrobotnych były osoby nie posiadające zawodu tj. 722 osoby co stanowi 25,28% wszystkich rejestrujących się, wśród których ponad połowę stanowiły kobiety (55,95%). Najwyższe bezrobocie na terenie powiatu włodawskiego odnotowano w zawodzie sprzedawca i robotnik budowlany. Wśród młodych osób rejestrujących się w okresie 12 miesięcy od dnia ukooczenia szkoły znaczną liczbę stanowią osoby posiadające zawody, w których kształcą szkoły powiatu włodawskiego. Wybór kierunku kształcenia stanowi wypadkową wielu czynników zainteresowao kandydatów, oceny przez nich realnych możliwości podjęcia nauki w konkretnym zawodzie, oferty szkół oraz kształtowania się popytu na rynku pracy. Trudno jest ocenid w jaki sposób sytuacja na rynku pracy wpływa na wybory dokonywane przez przyszłych absolwentów i do jakiego stopnia odzwierciedlają one rzeczywiste potrzeby rynku. 13
Działanie w kierunku rozpoznania potrzeb edukacyjnych w połączeniu z rankingiem zawodów deficytowych i nadwyżkowych zwiększa więc możliwośd oceny sytuacji na lokalnym rynku pracy w zakresie popytu i podaży na siłę roboczą oraz umożliwia weryfikację ewentualnych działao mających na celu łagodzenie skutków i wychodzenie z sytuacji bezrobocia. Opracowano w PUP Włodawa, lipiec 2011. 14