Program BONUS 185: Baltic Organisations Network for Funding Science EEIG 2012-2017 Stanisław Massel Instytut Oceanologii PAN Uwarunkowania Środowiskowe Inwestycji Morskich Gdynia, 27 września 2011 1
Fazy rozwoju Programu BONUS 2
201 0 2011 201 2 201 3 BONUS 185 programme 201 4 201 5 201 6 201 7 Strategic Phase Establish Appropriate Stakeholder Consultation Platforms; Establish Policy-driven Strategic Research Agenda; Develop Appropriate Implementation Modalities: CA LL 201 8 I m p l e m e n t a t i o n P h a s e : at least 3 calls CA LL CA LL CA LL 3
Cele i priorytety Spotkanie przygotowawcze 4.1.11 4
Jakim Programem jest BONUS 185? BONUS-185 to duży program międzynarodowy dotyczący aspektów środowiskowych Morza Bałtyckiego, w powiązaniu z aktywnością gospodarczą, zagospodarowaniem przestrzennym i problemami socjoekonomicznymi społeczeństw nadbałtyckich, w dobie postępujących globalnych zmian klimatycznych. Udziałowcami programu są wszystkie kraje nadbałtyckie (Rosja ma status członka stowarzyszonego). 5
Jakim Programem jest BONUS 185? Program będzie zarządzany przez Sekretariat w Helsinkach, zgodnie z opracowaną przez kraje członkowskie Strategią Programu (Strategic Research Agenda). Wszystkie decyzje strategiczne podejmuje Komitet Sterujący, w którym każde Państwo uczestniczące ma jeden głos. Program BONUS-185 wykorzystuje rezultaty dotychczasowych badań środowiska Morza Bałtyckiego, w szczególności rezultaty wcześniejszej fazy Programu, BONUS PLUS. 6
Jakim Programem jest BONUS 185? Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego z dnia 30 września 2010 roku, współfinansowanie Programu zakłada 50% udział krajów bałtyckich oraz 50% udział UE, nie większy jednak niż 50 mil. Euro. W stosunku do wkładów krajów członkowskich nie ma zastosowania zasada common pot. Stosuje się ją jedynie do unijnej części wkładu. Uzgodnienie zasad finansowania z przepisami krajów członkowskich, z przepisami unijnymi oraz prawem w oparciu o który działa konsorcjum BONUS (EEIG) jest zadaniem Komitetu Sterującego. 7
Jakim Programem jest BONUS 185? W Programie główny nacisk jest położony na praktyczne wykorzystanie zgromadzonej wiedzy dla potrzeb gospodarki, zarządzania przestrzenią morską (łącznie ze zlewnią Bałtyku), polityki społecznej w regionie i w społeczeństwach lokalnych. Przewiduje się aktywny udział interesariuszy Programu w fazie planowania konkursów i w fazie wykonawczej 8
Misja Programu BONUS 185 Przyczynić się do stworzenia gospodarczej i ekologicznej prosperity regionu Morza Bałtyckiego o zrównoważonym wykorzystaniu jego zasobów i dóbr, zarządzanego w oparciu o wiedzę będącą rezultatem badań naukowych społeczności międzynarodowej. 9
1. Wyjaśnienie złożoności struktury i mechanizmów funkcjonowania ekosystemu Morza Bałtyckiego Reakcja ekosystemu na zmienność procesów fizykochemicznych, włączając działalność człowieka Przyczyny i konsekwencje zmian bioróżnorodności Struktura łańcucha pokarmowego i jego dynamika Oszacowanie zagrożeń dla ekosystemu ze strony szkodliwych substancji chemicznych 10
2. Stworzenie podstaw systemu trwałych powiązań Morza Bałtyckiego z jego obszarami przybrzeżnymi i zlewnią Naturalne i antropogeniczne zmiany w zlewni; wpływ działalności rolniczej, lasów i urbanizacji Rola strefy brzegowej dla dynamiki wód Bałtyku Zintegrowane zarządzanie strefą brzegową Podejście eko-technologiczne dla osiągnięcia wysokiego statusu ekologicznego Bałtyku 11
3. Wspomaganie zrównoważonego korzystania różnych sektorów gospodarki z dóbr i usług regionu Bałtyku Kompleksowa analiza ryzyka katastrof morskich, zarządzanie ryzykiem i stosowanie nowych technologii w sytuacji zmian klimatycznych Ocena zanieczyszczenia powietrza i wody (włączając hałas) wskutek działalności transportowej oraz zintegrowane zarządzanie wodami portowymi Podniesienie jakości oceny zasobów rybnych Bałtyku, ich dynamiki i zmienności przestrzennej Stworzenie podstaw długookresowego zarządzania zasobami żywymi Rozwój zrównoważonej akwakultury w Bałtyku
4. Polepszenie zdolności reagowania społeczeństw na bieżące i przyszłe zmiany w rejonie Morza Bałtyckiego Zadania i instrumenty polityki społecznej Związek pomiędzy stylem życia i zamożnością społeczeństw a dobrami i usługami wynikającymi z ekosystemu Planowanie przestrzenne na morzu w skali regionalnej 13
5. Rozwój lepszych i innowacyjnych systemów obserwacji oraz narzędzi i metod dla systemów informacyjnych w rejonie Morza Bałtyckiego Opracowanie i rozwiniecie naukowych podstaw do stworzenia programów monitoringowych służących ciągłej ocenie statusu ekologicznego Bałtyku i wpływów antropogenicznych Opracowanie i testowanie w warunkach naturalnych technik zdalnych i laboratoryjnych Nowe inicjatywy w zakresie wymiany informacji i zasad bezpieczeństwa na Bałtyku 14
BONUS Program a inne inicjatywy regionalne, Europejskie i globalne Programy regionalne: BSAP, VASAB Dyrektywy Unijne: WFD, MSFD, IMP, CFP, CAP EUSBSR, EMODNET, MSP (mapa drogowa), ACC (white paper) Konwencje międzynarodowe: HELCOM, CBD, MARPOL, ICCMSBW&S, UNFCCC, Espoo Conv., Aarhus Conv. 15
Pierwszy Konkurs Programu BONUS Date of publication: 1 December 2011 Preregistration deadline: 31 January 2012 at 24:00 Central European Time Proposal submission deadline: 29 February 2012 at 24:00 Central European Time Indicative budget: up to EUR 40 million in one batch The budget for this call is indicative. It may vary depending on the outcomes of evaluation. Funding scheme: Collaborative projects involving at least three independent legal entities established in EU member states and associated countries among which at least two are from the BONUS participant countries 16
Pierwszy Konkurs Programu BONUS Funding threshold: Maximum requested BONUS contribution to collaborative project is limited to EUR 4 million. This refers to the total requested BONUS contribution both centrally from BONUS EEIG and from the BONUS participating states. Project implementation: Projects will start latest by January 2013 and will finish by the end of 2016, total duration of projects will be no longer than four years. Interdisciplinary approach: each proposal must address one key theme and two to four supplementary themes from those opened for this call. 17
Pierwszy Konkurs Programu BONUS Themes called 1. Ecosystem resilience and dynamics of biogeochemical processes, including cumulative impacts of human pressures 1. Causes and consequences of changing biodiversity 1. Food web structure and dynamics 1. Multilevel impacts of hazardous substances 2.1. Natural and human-induced changes in catchment land cover patterns, including the role of e.g. agriculture, forestry and urbanisation 2.2. The role of the coastal systems in the dynamics of the Baltic Sea 3.3. Improving stock assessments and resolving spatial heterogeneity and temporal dynamics of the Baltic Sea fish stocks 3.4. Evaluation framework for fisheries management 18
Pierwszy Konkurs Programu BONUS 4.1.. Governance structures, policy performance and policy instruments 5.1. Developing and improving scientific basis for integrated monitoring programmes for continuous assessment of ecological status and human pressures 19
Adresy do korespondencji Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ul. Nowogrodzka 47a, Warszawa; Ołesia Witowska, o.witowska@ncbir.pl Krajowy Adwokat Programu BONUS Instytut Oceanologii PAN, ul. Powstańców Warszawy 55, Sopot; prof. Stanisław Massel, smas@iopan.gda.pl Regina Terlecka, terlecka@iopan.gda.pl Małgorzata Górka, gorka@iopan.gda.pl Strona internetowa Programu BONUS na stronie internetowej IO- PAN (w przygotowaniu) 20
Picture: WWF Germany A MACROREGIONAL POLICY INTEGRATED ACROSS THE SECTORS AND BASED ON SCIENTIFIC KNOWLEDGE IS URGENLY NEEDED 21