5. Dkumenty źródłwe wykrzystane pdczas realizacji Lkalneg Prgramu Rewitalizacji Gminy Sulęcin - Prgram Rzwju Lkalneg Pwiatu Sulęcińskieg na lata 2007-2013 - Sprawzdanie z działalnści Kmisji Bezpieczeństwa i Prządku Publiczneg za rk 2004 - Prgram chrny śrdwiska dla gminy Sulęcin na lata 2006-2013. - Kncepcja kreślająca kierunki rzwju turystyki w mieście i gminie Sulęcin - Dane GUS - Biuletyn infrmacji publicznej - Plan rewitalizacji - www.sulecin.pl - www.straz.sulecin.pl - Strategia Rzwju Kraju na lata 2007-2015 - Lubuski Reginalny Prgram Operacyjny na lata 2007-2013 wraz z uszczegółwieniem - Strategia Rzwju Wjewództwa Lubuskieg - Strategia Plityki Spłecznej Wjewództwa Lubuskieg na lata 2005-2013 11
II. Analiza becnej sytuacji Miasta i Gminy Sulęcin 1. Charakterystyka gegraficzna Gminy Gmina Sulęcin leży w półncn-zachdniej części wjewództwa lubuskieg w brębie Pjezierza Łagwskieg i częściw na terenie Równiny Trzymskiej. Rzeźba terenu jest typwa dla Pjezierza Lubuskieg. Obszar gminy jest pfałdwany z występującymi licznie pagórkami i bniżeniami pwierzchni. Tereny wkół Sulęcina stanwią najwyżej wyniesiną, centralną część makrreginu - Pjezierza Lubuskieg. Gmina zajmuje pwierzchnię k. 320 km 2 w tym Miast Sulęcin k. 8 km 2. Mieszka tu 16 235 sób (bszar gminy), w tym w mieście Sulęcin zamieszkuje 10 072 sób (dane: GUS 31 XII 2006). Gmina Sulęcin jest gminą miejsk wiejską. W jej skład wchdzą: Miast Sulęcin, 14 słectw raz miejscwść Wędrzyn. 12
Pniżej przedstawin rientacyjne dległści Sulęcina d dużych miast w Plsce jak i Eurpie. Miast Odległść Grzów Wlkp. 44 Zielna Góra 101 Warszawa 460 Szczecin 145 Pznań 150 Berlin 116 13
2. Histria Miasta i Gminy Sulęcin rzwinął się ze starej sady słwiańskiej przy szlaku handlwym widącym z Pznania d Lubusza. P rzbiciu dzielnicwym Plski w 1138 r., wraz z całą Ziemią Lubuską, pzstawał we władaniu książąt Śląskich. Najstarszy zachwany dkument dtyczący Sulęcina pchdzi z 1241 r. Wiek XIII i XIV t dla terenów becnej gminy Sulęcin kres zmian właściciela. Miast przechdzi w ręce Templariuszy, wchdzi w bręb Nwej Marchii by w rku 1314 trafić w ręce brandenburskie, a następnie zstaje przekazane Jannitm. Miast pzstawał w rękach Jannitów d ich kasaty w 1810 r. Sulęcin w swej histrii gścił wiele wybitnych pstaci. W 1574 r. magnaci i duchwieństw wielkplskie witał tutaj urczyście Henryka Walezeg, króla Rzeczypsplitej. W czasie ptpu szwedzkieg dtarła d Sulęcina wyprawa duńska Stefana Czarneckieg, a w latach 1806-1814 stacjnwały tu wjska napleńskie. Przed II wjną światwą Sulęcin rzwijał się dzięki przemysłwi drzewnemu. Liczył wówczas 6,5 tys. mieszkańców. W latach 1945-1975, pdbnie jak przed wjną zlkalizwan tu siedzibę władz pwiatwych. Rzwój przemysłu i usług kształtuje się w gminie pdbnie jak w kresie międzywjennym i jest związany z bsługą makrreginu gspdarczeg charakterze rlnicz - leśnym. Działania wjenne nie szczędziły rejnu Sulęcina. Gdy 2 luteg 1945 rku zstał n wyzwlny, uszkdznych lub zniszcznych był kł 50% zabudwy. Ucierpiały również w znacznym stpniu zabudwania zabytkwe. D dziś zachwały się nieliczne biekty histryczne kultury sakralnej i świeckiej. Niektóre z nich należą d biektów zabytkwych wpisanych d rejestru zabytków wjewódzkich. D najcenniejszych należą: gtycki kściół pd wezwaniem św. Mikłaja w Sulęcinie 14
późngtycki kściół filialny pd wezwaniem Nardzenia Najświętszej Marii Panny w Ostrwie późngtycki kściół filialny pd wezwaniem św. Wjciecha w Drgminie kściół filialny pd wezwaniem św. Michała Archaniła w Żubrwie układ urbanistyczny stareg miasta (Sulęcin) z zabytkwymi kamienicami z XVIII i XIX w. Znaczną atrakcją turystyczną w Sulęcinie są fragmenty murów brnnych z XIV w. z furtą i śladami baszt, pwszechnie zaliczane d najbardziej interesujących teg typu zabytkwych frtyfikacji w kraju We wszystkich niemal miejscwściach gminy znajdują się zabytkwe kściły. Gdne uwagi są również młdsze biekty sakralne, takie jak: nermański kściół filialny pd wezwaniem św. Antnieg w Brzeźnie z płwy XVIII w. nermański kściół parafialny pd wezwaniem Matki Bskiej Różańcwej w Długszynie z lat 1733-36, negtycki kściół filialny pd wezwaniem Matki Bskiej Różańcwej w Wielwsi z 1889 r. negtycki kściół filialny pd wezwaniem Pdwyższenia Krzyża w Grchwie z 1888 r., negtycki kściół pd wezwaniem św. Jana Chrzciciela w Miechwie z lat 1862-64, negtycki kściół parafialny pd wezwaniem Matki Bskiej Królwej Plski w Trzemesznie Lubuskim z 1866 r., negtycki kściół filialny pd wezwaniem Stanisława Biskupa w Tursku z 1862 r., 15
negtycki kściół filialny pd wezwaniem św. Andrzeja Bbli z 1872 r. w Trzebwie, cmentarz żydwski w Sulęcinie z drugiej płwy XIX w. 3. Turystyka Malwnicze płżenie gminy jest zdecydwanym jej atutem. Wiele unikalnych na skalę kraju frm przyrdy daje dsknałą bazę d uprawiania turystyki krajznawczej zarówn w frmie wycieczek pieszych jak i rwerwych (na terenie gminy zlkalizwan k. 300 km ścieżek rwerwych). Gmina Sulęcin znajduje się w bszarze Łagwskieg Parku Krajbrazweg. W jeg brębie zlkalizwane są malwnicze, pełne ryb jezira (m.in. jezir Trześniwskie jedn z dziesięciu najgłębszych jezir w Plsce, jezir Łagwskie, jezira Buszn i Buszenk), strme wzgórza prśnięte bukwymi lasami (w tym najwyższe wzniesienia Ziemi Lubuskiej: Bukwiec 227 m n.p.m i Grajec 224 m n.p.m) raz pla i łąki charakteryzujące się z bgatą rślinnścią i licznie występującymi rzadkimi gatunkami zwierząt. Na terenie Parku istnieje sieć dbrze znakwanych szlaków turystycznych, rwerwych i ścieżek przyrdniczych, pzwalających na dkładne zapznanie się z atrakcjami Parku. Tu też znajdują się 3 rezerwaty przyrdy tj. Buczyna Łagwska, Nad Jezirem Trześniwskim raz Pawski Ług Zdecydwanym atutem turystycznym gminy są również liczne jezira pldwcwe pzwalające na uprawianie sprtów wdnych. Walry turystyczne gminy d lat znajdują uznanie wśród sób ceniących sbie dpczynek blisk przyrdy. Płżenie gminy blisk granicy stwarza również ddatkwe mżliwści d rzwju teg bszaru działalnści gminy. 4. Zagspdarwanie przestrzenne Analiza uwarunkwań przestrzennych jest jednym z najisttniejszych elementów w trakcie realizacji Lkalneg Prgramu Rewitalizacji gminy w 16
parciu które ceniane są szanse i mżliwści przeprwadzenia prcesów rewitalizacyjnych. Rzważania te przeprwadza się w parciu aspekty mające wpływ na życie mieszkańców w kntekście zagspdarwania przestrzenneg. 4.1. Struktura własnści gruntów i budynków Struktura własnści gruntów w mieście i gminie Sulęcin przedstawia się następując: MIASTO Łącznie pwierzchnia ewidencyjna 856 ha Grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkwanie wieczyste 163 ha przekazane w użytkwanie wieczyste 43 ha Grunty gminy z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkwanie wieczyste 237 ha przekazane w użytkwanie wieczyste 77 ha Grunty sób fizycznych 294 ha Grunty kściłów i związków wyznaniwych 1 ha Grunty pwiatów 8 ha Grunty wjewództw - 11 ha Grunty spółek prawa handlweg 18 ha Pzstałe 4 ha Pniższy wykres brazuje strukturę własnści gruntów w ujęciu prcentwym. 17
0,90 2,10 1,30 0,60 24,00 34,30 0,10 36,70 Skarb Państw a Kściły i zw iązki w yznaniw e Gmina Osby fizyczne Pw iat Spółki praw a handlw eg Wjew ództw Pzstałe Źródł: Dane Urzędu Miejskieg GMINA Łącznie pwierzchnia ewidencyjna 31.098 ha Grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkwanie wieczyste 26.961 ha przekazane w użytkwanie wieczyste 41 ha Grunty gminy z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkwanie wieczyste 797 ha przekazane w użytkwanie wieczyste 4 ha Grunty sób fizycznych 3.121 ha Grunty kściłów i związków wyznaniwych 109 ha Grunty pwiatów 6 ha Grunty wjewództw - 56 ha Grunty spółek prawa handlweg 1 ha Pzstałe 2 ha Pniższy wykres brazuje strukturę własnści gruntów w ujęciu prcentwym. 18
2,60 0,30 10,00 0,10 0,10 0,10 86,80 Skarb Państw a Kściły i zw iązki w yznaniw e Gmina Osby fizyczne Pw iat Wjew ództw Pzstałe Źródł: Dane Urzędu Miejskieg Liczba mieszkań w mieście Sulęcin w 2002r. (Źródł: Nardwy Spis Pwszechny 2002r.) wynsiła 3197, z których 3139 był zamieszkanych stale, w 858 budynkach mieszkalnych. Zasby mieszkaniwe stanwiące własnść gminy stanwią 860 mieszkań łącznej pwierzchni użytkwej 41127m 2. Pniższy wykres przedstawia strukturę własnści mieszkań znajdujących się na terenie Miasta Sulęcin Pzstałych pdmitów 35,8% Osób fizycznych 37,3% Gmina 26,9% Źródł: Nardwy Spis Pwszechny 2002r. Liczba mieszkań na bszarze wiejskim Gminy Sulęcin w 2002r. (Źródł: Nardwy Spis Pwszechny 2002r.) wynsiła 1719, z których 1689 był 19
zamieszkanych stale, w 760 budynkach mieszkalnych. Zasby mieszkaniwe stanwiące własnść gminy stanwią 29 mieszkań łącznej pwierzchni użytkwej 1746 m 2. Pniższy wykres przedstawia strukturę własnści mieszkań znajdujących się na terenie bszaru wiejskieg gminy Sulęcin Pzstałych pdmitów 37,9% Osób fizycznych Gmina 1,7% 60,4% Źródł: Nardwy Spis Pwszechny 2002r. Średnia pwierzchnia użytkwa mieszkań w mieście (dane GUS za 2006r.) wynsi kł 65 m 2, a na jedneg mieszkańca Sulęcina przypada 22 m 2. Średnia pwierzchnia użytkwa mieszań na wsi waha się w granicach 69m 2, a na jedneg mieszańca przypada 19,8 m 2. Pniższa tabela przedstawia ilść mieszkań zamieszkanych wg kresu budwy budynku Okres budwy budynku Liczba mieszkań w mieście Odsetek Liczba mieszkań na wsi Odsetek Przed 1918 rkiem 347 10,9 191 11,1 1918-1944 766 24,2 633 36,8 1945-1970 447 14,1 262 15,3 1971-1978 617 19,4 188 10,9 1979-1988 656 20,7 309 18,0 1989-2002 338 10,7 135 7,9 Źródł: Nardwy Spis Pwszechny 2002r. 20